Morze 4/2018 promo

Polska Marynarka Wojenna
Mariusz Borowiak
ORP Ślązak
Dobry pasterz dinghy
19 sierpnia 1942 r.,
niszczyciel eskortowy
Ślązak po rajdzie na
Dieppe wchodzi do
Portsmouth
podczas alarmu
przeciwlotniczego.
Fot. zbiory Mariusza
Borowiaka, koloryzacja
Mateusz Prociak
Na początku 1942 r. polska flota wojenna
na obczyźnie miała niszczyciele
eskortowe OORP Krakowiak i Kujawiak,
które przekazane w dzierżawę od Brytyjczyków,
już od kilku miesięcy z powodzeniem
wykonywały zadania operacyjne
pod skrzydłami Royal Navy. Trzeciego
nawodnego „muszkietera”, który wkrótce
dołączył do dwóch poprzednich jednostek,
nazwano ORP Ślązak.
Niszczyciele eskortowe typu Hunt,
które zostały zaprojektowane przez Admiralicję
brytyjską pod koniec 1938 r.,
były zgrabne, nowoczesne i idealnie nadawały
się do współpracy z większymi
okrętami, ale nade wszystko eksploatowano
je do eskortowania i osłony konwojów
u wschodnich i południowych
wybrzeży Anglii. Takie porty jak: Londyn,
Hull, Newcastle-on-Tyne, Plymouth
i Falmouth, ze względu na grożące im
niebezpieczeństwo były niedostępne dla
wielkich statków oceanicznych. Było sprawą
oczywistą, że cały ciężar dostarczenia
do wschodniej i południowej Anglii towarów
wyładowywanych w portach wybrzeża
zachodniego, wobec przeciążenia
i częściowego uszkodzenia linii kolejowych,
spadł na barki żeglugi przybrzeżnej.
Stępkę trzeciego eskortowca dla
Polskiej Marynarki Wojennej, który
należał do ulepszonej serii Hunt II, położono
25 maja 1940 r. przez stocznię
R. & W. Hawthorn, Leslie & Company
Ltd., w Hebburn-on-Tyne w północno-
-wschodniej Anglii 1 . HMS Bedale, bo tak
Brytyjczycy nazwali okręt, zwodowano
23 lipca 1941 r. Minęło kolejnych niespełna
osiem miesięcy, gdy w pierwszych
dniach marca 1942 r. kpt. mar. (3 maja tr.
otrzymał awans na komandora podporucznika)
Romuald Nałęcz-Tymiński, jako
dowódca okrętu, i jego zastępca – kpt.
mar. Wszechwład Maracewicz, decyzją
szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej
w Londynie, wyjechali do Newcastle-
-on-Tyne, gdzie wykańczano nasz eskortowiec.
Reszta oficerów i załogi zaczęła
sukcesywnie przybywać do Hebburn-
-on-Tyne od 5 marca.
Początek służby trzeciego
polskiego eskortowca
30 kwietnia budowa okrętu dobiegła
końca i tego samego dnia Bedale został
przekazany polskiej załodze, która po
podniesieniu biało-czerwonej bandery
(również proporca i znaku dowódcy)
niemal natychmiast zajęła się jego adaptacją
do swoich potrzeb. W tym wyjątkowym
wydarzeniu wziął udział przed-
1
W stoczniach Wielkiej Brytanii zbudowano łącznie
86 okrętów typu Hunt, w 4 wersjach w latach
1939-1942 w ramach programów wojennych.
stawiciel szefa KMW, kmdr por. Stanisław
Nahorski. Trzy dni później, w uroczystych
obchodach Święta Narodowego 3
maja, w obecności licznie zgromadzonej
grupy polonijnej (wśród gości była także
delegacja niszczyciela Garland), odbyło
się poświęcenie bandery i okrętu.
Poprzedziła ją msza św. odprawiona
przez ks. kapelana Bolesława Klementowskiego,
który przyjechał z Plymouth.
Pod nieobecność wadm. Jerzego Świrskiego
(awans 3 maja 1942), szefa KMW
reprezentował kmdr por. Włodzimierz
Poraj-Kodrębski, p.o. komendanta Komendy
Morskiej „Północ” w Greenock,
a w imieniu Admiralicji występował
kmdr Archibald Day. Depesze gratulacyjne
nadesłali do dowódcy okrętu m.in.
prezydent RP Władysław Raczkiewicz
i gen. broni Władysław Sikorski, Naczelny
Wódz Polskich Sił Zbrojnych. Nowo
przejęty niszczyciel eskortowy, który
wszedł do kampanii, nazwano oficjalnie
Ślązak; na burtach i pawęży został
namalowany znak taktyczny L26. Od
tego dnia rozpoczął się dla załogi okres
prób siłowni głównej, uzbrojenia i reszty
wyposażenia.
9 maja 1942 r. Ślązak wyszedł ze
stoczni w standardowym malowaniu
maskującym typu Western Approaches
(w dwóch kolorach – szaroniebieskim
i jasnoszarym) na obowiązkowe pięcio-
MORZE kwiecień 2018
53