Pharma Mayıs Haziran 2018

Bir duygu durum bozukluğu olan
bipolar bozukluk (eski ismiyle
manik depresif hastalık) ya da iki
uçlu bozukluk; taşkınlık (mani)
ya da çökkünlük (depresyon)
dönemlerinin yaşandığı, duygusal
ve davranışsal iniş çıkışlarla giden,
ara dönemlerde hastaların olağan
iyilik hallerine döndükleri fakat
bu hastalık dönemlerinin yaşam
boyu görülebildiği bir bozukluktur.
Günümüz şartlarında bipolar bozukluk
başarılı bir şekilde tanınmakta ve
etkili biçimde tedavi edilebilmektedir.
Ancak hastalığın ilk yıllarındaki
müphem belirtiler, bozukluğun
yineleyici doğası ve değişik
zamanlarda farklı hastalık dönemleri
ile ortaya çıkması tanı koyma sürecini
zorlaştırmakta, uygun tedavinin
başlanmasını geciktirebilmektedir.
Uzun süren ağır depresyon dönemleri,
bu bozukluğu olan bireylerin %15’inin
intihar ile yaşamını kaybetmesine
neden olabilmektedir. Bu oran genel
topluma göre 30 kat yüksektir. Bu
tür zor dönemler hasta, hasta yakını
ve ruh sağlığı çalışanları arasında
sürekli bir işbirliği sayesinde
aşılabilmektedir.
Bipolar bozukluğun biyolojik kökenli
bir tıbbi sorun olduğu açıkça
bilinmesine rağmen tıptaki diğer
sağlık sorunlarından farklı olarak
hastalığa yönelik damgalama,
bu bozukluğu yaşayan kişilerin
toplumsal haklarını kullanmasını
engellemekte, yaşam alanlarını ve
sosyal çevrelerini kısıtlamaktadır.
Dahası sorunu kabullenmelerini
ve sağlık hizmetlerine, erken tanı
ve etkili tedavilere erişimlerini
geciktirmekte, bipolar bozukluğu olan
kişi ve ailelerinde tükenmişliğe neden
olmaktadır.
Bipolar bozukluğa yönelik toplumsal
tutum ve değerlendirmelerin
kültürlerarası farklılıklarına
değinmek amacı ile Asya Bipolar
Bozukluk Ağı, Uluslararası Bipolar
Vakfı ve Uluslararası Bipolar
Bozukluklar Derneği bir araya
gelerek Dünya Bipolar Günü için
çalışmaktadırlar. Bipolar bozukluğu
olan hastaların ve yakınlarının yaşam
kalitelerine olumlu katkı sağlama
ve damgalamayı engellemek bu
girişimin temel hedefidir. Dünya
Bipolar Gününün kutlanmasına
ön ayak olan Uluslararası Bipolar
Vakfının (International Bipolar
Foundation) Kurucusu ve Başkanı
Muffy Walker Dünya Bipolar Günü ile
ilgili duygularını şöyle dile getirmiştir:
“Yaşamının büyük bölümünü bipolar
bozuklukla geçiren oğlumun bir gün
hastalığı nedeniyle yargılanmayacağı,
kişilik özellikleri ve nitelikleriyle
değerlendirileceğini hayal ediyorum.
Dünya Bipolar Gününün bu hayalimin
gerçekleşmesine yardım edeceğine
inanıyorum”.
Türkiye’de Durum
Ülkemizde yaklaşık iki milyon
bipolar bozukluğu olan kişi ve bu
durumdan doğrudan ya da dolaylı
olarak etkilenen altı milyon aile
bireyi olduğu tahmin edilmektedir.
Başlıca sorunlar, pek çok bipolar
bozukluk hastasının yeterli ve düzenli
ruh sağlığı hizmeti alamaması,
ilaç tedavilerini destekleyen
psikoterapilerin kamuya bağlı sağlık
kurumlarında ve sosyal güvence
kapsamındaki hizmetlerde yok
denecek kadar az olması, özel
sağlık sigortalarının tüm psikiyatrik
tedavileri kapsam dışı bırakması,
bozukluğu yaşamış kişilerin
mesleki ve sosyal kayıplarına
yönelik rehabilitasyon hizmetlerinin
yetersizliği, hastalık sürecinin
başından itibaren hastaların hukuki
ve medeni haklarının kullanımında
ve sürece aktif katılımında zorluklar
ve toplumda eksik veya yanlış
bilgilenmeye bağlı olarak ortaya çıkan
damgalama şeklinde özetlenebilir.
Zaman zaman medyada yer alan
gerçek dışı ya da eksik adli vaka
öyküleri, intihar, uyuşturucu madde,
alkol kullanımı ve bipolar bozukluk
arasında bağlantı kurulması,
bozuklukla mücadele eden geniş
kitleyi derinden sarsmaktadır.
Medya mensuplarının mesleki etik
kuralarına uygun biçimde, dikkatle,
spekülasyondan uzak haber yapması
oldukça hayatidir.
Ülkemizde bu yıl üçüncü kez
düzenlenen Dünya Bipolar Günü
etkinlikleri ile ruh sağlığı alanında
faaliyet gösteren mesleki ve sivil
örgütler olarak ilk kez geniş bir
katılımla bir araya gelerek, bipolar
bozukluğu olan kişi ve ailelerine
destek olmak, toplumsal farkındalığı
artırmak ve damgalamanın
azaltılmasına katkıda bulunmak
istedik. Etkinliklerimiz; GSK
Türkiye’nin desteğiyle 30 Mart
Perşembe günü saat 9.30’da Taksim
Point Otel’de düzenlenen basın
sohbet toplantısı ile başladı. Basın
toplantısının ardından aynı mekânda
gerçekleşecek forum etkinliğinde ise
söz bipolar bozukluğa sahip kişiler ve
yakınlarında olacak. Geniş katılımlı
hasta, hasta yakınları ve ruh sağlığı
çalışanlarının bir arada olduğu
ve ağırlıklı olarak deneyimlerin
paylaşıldığı tartışmada en önemli
amaç, bipolar bozukluğu olanlar
için daha iyi bir yaşam. Yine bu özel
gün kapsamında ikinci organizasyon
olarak sanatçı Fatmagül Mutlu’nun
Bipolar konulu resim sergisinin
Taksim Acıbadem Hastanesi’nde
saat 13.00’teki açılışı yapılacak.
Herkese açık olan bu sergiyle birlikte
programımızda 30 ve 31 Mart’ta gün
boyu sürecek ve konuya ilgi duyan
profesyonellere yönelik sanat terapisi
ile ilgili panel ve çalıştaylar yer alıyor.
Bipolar bozuklukla ama sağlıkla
yaşamanın mümkün olduğu daha iyi
bir gelecek dileğiyle,
Ruh sağlığı alanında çalışan dernek
ve örgütler platformu adına;
•Prof. Dr. Sibel Çakır
•Türkiye Psikiyatri Derneği
•Bipolar Bozukluklar Derneği
•Bipolar Yaşam Derneği
•Lityum Derneği
•Türk Nöro-psikiyatri Derneği
•RUSİHAK (Ruh Sağlığında İnsan
Hakları Girişimi Derneği)
•Psikiyatri Hemşireleri Derneği
•Sanat Psikoterapileri Derneği
•Türk Psikologlar Derneği
Pharma 31