Υποκατάστατα γεύματος_Υγεία & Ομορφιά
www.mednutrition.gr
www.mednutrition.gr
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΕΥ ΖΗΝ & Διατροφή<br />
Η απώλεια<br />
βάρους αποτελεί<br />
μια επίπονη και,<br />
πολλές φορές,<br />
ιδιαίτερα χρονοβόρα<br />
διαδικασία για τα<br />
άτομα που την<br />
επιζητούν. Γι’<br />
αυτό το λόγο, όλο<br />
και περισσότερες<br />
«επώνυμες» και<br />
ανώνυμες δίαιτες<br />
«ξεφυτρώνουν»,<br />
υποσχόμενες<br />
θεαματικά<br />
αποτελέσματα σε<br />
σύντομο χρονικό<br />
διάστημα.<br />
<strong>Υποκατάστατα</strong><br />
<strong>γεύματος</strong><br />
για απώλεια<br />
βάρους<br />
Από την Κωνσταντίνα Τσουτσουλοπούλου,<br />
Διαιτολόγο-Διατροφολόγο, Ειδικό Προαγωγής <strong>Υγεία</strong>ς, Ph.D.c,<br />
Επιστημονική συνεργάτη medNutrition.gr<br />
28 υγεία & ομορφιά Εμπιστεύομαι τον Φαρμακοποιό μου • ΤΕΥΧΟΣ 9 | ΙΟΥΝΙΟΣ 2018
<strong>Υποκατάστατα</strong> <strong>γεύματος</strong> για απώλεια βάρους<br />
“<br />
Tα υποκατάστατα<br />
<strong>γεύματος</strong> είναι<br />
σχεδιασμένα έτσι<br />
ώστε να μιμούνται ένα<br />
γεύμα ή σνακ χαμηλής<br />
περιεκτικότητας σε<br />
θερμίδες.<br />
”<br />
Στην προσπάθεια διευκόλυνσης<br />
της διαδικασίας απώλειας<br />
βάρους, έχουν έρθει να προστεθούν<br />
τα τελευταία χρόνια<br />
και κάποια προϊόντα που<br />
ονομάζονται «υποκατάστατα <strong>γεύματος</strong>».<br />
Μπορούν, ωστόσο, τα προϊόντα αυτά να<br />
βοηθήσουν πραγματικά στην προσπάθεια<br />
ενός ατόμου να χάσει βάρος;<br />
Τι είναι τα<br />
«υποκατάστατα<br />
<strong>γεύματος</strong>»;<br />
Τα υποκατάστατα <strong>γεύματος</strong> είναι συνήθως<br />
«τρόφιμα» υπό τη μορφή ροφημάτων ή<br />
μπάρας, τα οποία προμηθεύονται, συνήθως,<br />
από κάποιο φαρμακείο και περιέχουν<br />
μια μίξη πρωτεϊνών, υδατανθράκων<br />
και λίπους, ενώ παράλληλα έχουν προστεθεί<br />
και ορισμένες βιταμίνες και μέταλλα.<br />
Αναφορικά με τα ροφήματα, αυτά<br />
πωλούνται είτε σε υγρή μορφή «έτοιμα<br />
προς πόση», είτε σε μορφή σκόνης που<br />
διαλύεται στο νερό.<br />
Τι περιέχουν και πώς<br />
λειτουργούν;<br />
Σε γενικές γραμμές, τα υποκατάστατα<br />
<strong>γεύματος</strong> είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε<br />
να μιμούνται ένα γεύμα ή σνακ χαμηλής<br />
περιεκτικότητας σε θερμίδες (μεταξύ 150<br />
και 250 θερμίδων ανά μερίδα), τα οποία<br />
μπορούν να καταναλωθούν με ιδιαίτερη<br />
ευκολία και σε σύντομο χρονικό διάστημα,<br />
αυξάνοντας με αυτό τον τρόπο τη δημοτικότητά<br />
τους. Γι’ αυτό το λόγο, η γενική<br />
σύσταση, όσον αφορά στην κατανάλωσή<br />
τους, είναι η αντικατάσταση ενός ή δύο<br />
γευμάτων ημερησίως με ένα τέτοιου είδος<br />
τρόφιμο (ρόφημα ή μπάρα), με στόχο την<br />
πρόληψη ή την αποφυγή της υπερκατανάλωσης<br />
φαγητού, μέσα στην υπόλοιπη<br />
ημέρα και τον περιορισμό των προσλαμβανόμενων<br />
θερμίδων.<br />
Πλεονεκτήματα<br />
από τη χρήση τους<br />
Η χρήση των υποκατάστατων γευμάτων<br />
παρέχει αρκετά οφέλη στα άτομα που τα<br />
καταναλώνουν, όπως:<br />
• Παρέχεται στα άτομα μια ποσότητα<br />
τροφής συγκεκριμένου θερμιδικού<br />
περιεχομένου, της οποίας η ποσότητα<br />
είναι, τις περισσότερες φορές,<br />
καθορισμένη και ζυγισμένη ήδη από<br />
τους παρασκευαστές της. Με αυτό τον<br />
τρόπο, δεν χρειάζεται το άτομο να καταφεύγει<br />
στη ζύγιση τροφίμων και έτσι<br />
αποφεύγονται τα λάθη ως προς τον<br />
καθορισμό του μεγέθους της μερίδας<br />
που πρέπει να καταναλώσει.<br />
• Είναι εύκολη η μεταφορά τους εκτός<br />
σπιτιού και πολλές φορές δεν απαιτείται<br />
η χρήση ή το πλύσιμο μαγειρικών<br />
σκευών, μειώνοντας έτσι τον χρόνο<br />
που μπορεί να απαιτείται πολλές φορές<br />
για την προετοιμασία ενός κανονικού<br />
<strong>γεύματος</strong>.<br />
• Αποτρέπεται σε άτομα που καταναλώνουν<br />
έτοιμα γεύματα ή γεύματα εκτός<br />
σπιτιού να επιλέξουν λιγότερο υγιεινές<br />
επιλογές τροφίμων ή θερμιδικά πυ-<br />
κνά τρόφιμα, μιας και τα υποκατάστατα<br />
που θα καταναλώσουν είναι συγκεκριμένα,<br />
με καθορισμένη θερμιδική<br />
και θρεπτική περιεκτικότητα.<br />
• Πολλά από αυτά τα υποκατάστατα<br />
<strong>γεύματος</strong> ευνοούν τη διαδικασία του<br />
κορεσμού, καθώς μέσω της επαναλαμβανόμενης<br />
κατανάλωσης του<br />
ίδιου τροφίμου ή ροφήματος μειώνεται<br />
για το άτομο η ευχαρίστηση της<br />
κατανάλωσης (με τη χρήση των αισθήσεων<br />
της γεύσης και της οσμής).<br />
Αυτό μπορεί, εντέλει, να οδηγήσει το<br />
άτομο στο να μειώσει περαιτέρω τις<br />
προσλαμβανόμενες θερμίδες μέσα<br />
στην ημέρα.<br />
• Βοηθά τα άτομα που τηρούν ημερολόγιο<br />
καταγραφής τροφίμων να καταγράφουν<br />
ορθότερα τις θερμίδες που<br />
προσλαμβάνουν και έτσι να αποφεύγεται<br />
η υπο-καταγραφή.<br />
υγεία & ομορφιά Εμπιστεύομαι τον Φαρμακοποιό μου • ΤΕΥΧΟΣ 9 | ΙΟΥΝΙΟΣ 2018 29
ΕΥ ΖΗΝ & Διατροφή<br />
“<br />
Τα υποκατάστατα <strong>γεύματος</strong><br />
περιέχουν αυξημένη ποσότητα<br />
πρωτεϊνών, με στόχο την επίτευξη<br />
ταχύτερου κορεσμού.<br />
”<br />
Μειονεκτήματα<br />
από τη χρήση τους<br />
Υπάρχουν όμως και ορισμένα μειονεκτήματα<br />
που θα πρέπει να λάβουν υπόψη τα<br />
άτομα που επιλέγουν τα υποκατάστατα<br />
<strong>γεύματος</strong>, όπως:<br />
• Η διαδικασία απώλειας κιλών απαιτεί<br />
την εκμάθηση και κατανάλωση μικρότερου<br />
μεγέθους μερίδων, καθώς και<br />
τη γενικότερη υιοθέτηση ενός υγιεινότερου<br />
τρόπου ζωής. Συνεπώς, η<br />
κατανάλωση έτοιμων υποκατάστατων<br />
γευμάτων εμποδίζει τη συγκεκριμένη<br />
διαδικασία και εγκυμονεί τον κίνδυνο<br />
επαναπρόσληψης των κιλών που<br />
χάθηκαν, με την επανεισαγωγή των<br />
συμβατικών τροφίμων και γευμάτων,<br />
αφού το άτομο δεν έχει μάθει ουσιαστικά<br />
να τρέφεται σωστά.<br />
• Τα υποκατάστατα <strong>γεύματος</strong> περιέχουν<br />
αυξημένη ποσότητα πρωτεϊνών, με<br />
στόχο την επίτευξη ταχύτερου κορεσμού.<br />
Εντούτοις, το αίσθημα πείνας<br />
δεν εξαφανίζεται εντελώς, ιδιαίτερα<br />
στις περιπτώσεις όπου ακολουθείται<br />
μια δίαιτα πολύ περιορισμένων θερμίδων,<br />
γεγονός που μπορεί τελικά να<br />
οδηγήσει σε υπερκατανάλωση.<br />
• Η περιεκτικότητα των υποκατάστατων<br />
σε φυτικές ίνες και φυτοχημικά, απαραίτητες<br />
ουσίες που προσλαμβάνουμε<br />
από τα φρούτα και τα λαχανικά, είναι<br />
περιορισμένες.<br />
• Ορισμένα ροφήματα που περιέχουν<br />
πολυόλες (γνωστές και ως σακχαροαλκοόλες),<br />
που είναι μια ομάδα<br />
υδατανθράκων με μικρότερο βαθμό<br />
απορρόφησης από τον ανθρώπινο<br />
οργανισμό και χαμηλότερη θερμιδική<br />
περιεκτικότητα, μπορεί να προκαλέσουν<br />
διάρροια ή φούσκωμα.<br />
• Η κατανάλωση των υποκατάστατων<br />
σε καθημερινή βάση, οδηγεί σε μικρότερη<br />
ποικιλία στην υφή και στη γεύση<br />
των τροφίμων που καταναλώνουν τα<br />
άτομα.<br />
Σε ποια άτομα<br />
συνιστάται η χρήση<br />
τους;<br />
Αν και τα υποκατάστατα γευμάτων περιέχουν<br />
αρκετά θρεπτικά συστατικά, ωστόσο,<br />
δεν παύουν να μην αποτελούν «κανονικά»<br />
γεύματα. Συνεπώς, η χρήση τους<br />
δεν απευθύνεται σε όλες τις κατηγορίες<br />
ανθρώπων που θέλουν να χάσουν βάρος.<br />
Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη τα οφέλη,<br />
αλλά και τα μειονεκτήματα από την κατανάλωση<br />
τους, οι ειδικοί καταλήγουν στο<br />
συμπέρασμα ότι η χρήση τους μπορεί να<br />
βοηθήσει κυρίως σε παθολογικές καταστάσεις<br />
για:<br />
• Άτομα που πάσχουν από Σακχαρώδη<br />
Διαβήτη Τύπου 2 με αυξημένο σωματικό<br />
βάρος, που κρίνεται απαραίτητο<br />
να χάσουν κιλά και να ρυθμίσουν αποτελεσματικά<br />
το σάκχαρό τους.<br />
• Παχύσαρκα άτομα (ΔΜΣ μεγαλύτερο ή<br />
ίσο των 30 kg/m 2 ) ή υπέρβαρα άτομα<br />
(ΔΜΣ μεγαλύτερο ή ίσο των 25 kg/m 2 )<br />
με συνοδά προβλήματα υγείας, που<br />
έχουν ιστορικό επαναλαμβανόμενων<br />
αποτυχημένων προσπαθειών απώλειας<br />
βάρους με συμβατικές μεθόδους<br />
και στα οποία απαιτείται η άμεση απώλεια<br />
βάρους με στόχο τη βελτίωση της<br />
υγείας τους.<br />
Συνεπώς, αν δεν ανήκετε στις προαναφερθείσες<br />
κατηγορίες, η επιλογή των<br />
υποκατάστατων γευμάτων δύσκολα θα<br />
σας βοηθήσει στο να διατηρήσετε μακροχρόνια<br />
τα κιλά που θα χάσετε. Αντιθέτως,<br />
το κλειδί για εσάς, για μια επιτυχημένη<br />
προσπάθεια απώλειας βάρους, είναι η<br />
υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών,<br />
όπως μια διατροφή πλούσια σε<br />
λαχανικά, φρούτα και προϊόντα ολικής<br />
άλεσης και η υιοθέτηση της σωματικής<br />
δραστηριότητας στην καθημερινότητά σας.<br />
Προσοχή: Σε κάθε περίπτωση, η χρήση<br />
των υποκατάστατων γευμάτων θα πρέπει<br />
να συνοδεύεται από την καθοδήγηση<br />
ειδικών υγείας, όπως είναι ο διαιτολόγος<br />
και ο φαρμακοποιός.<br />
Συμβουλές κατά την επιλογή υποκατάστατων γευμάτων<br />
• Ελέγξτε με προσοχή τις ετικέτες τροφίμων των υποκατάστατων γευμάτων.<br />
• Μελετήστε την περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά και θερμίδες ανά μερίδα<br />
τροφίμου.<br />
• Επιλέξτε υποκατάστατα με 0 g τρανς και υδρογονωμένων λιπαρών.<br />
• Επιλέξτε υποκατάστατα χαμηλής περιεκτικότητας σε αλάτι και νάτριο.<br />
• Προτιμήστε υποκατάστατα που ανταποκρίνονται καλύτερα στο πρόβλημα<br />
υγείας σας.<br />
30 υγεία & ομορφιά Εμπιστεύομαι τον Φαρμακοποιό μου • ΤΕΥΧΟΣ 9 | ΙΟΥΝΙΟΣ 2018