Bộ chuyên đề, bài tập phương pháp, bài tập vật lý THPTQG theo 4 cấp độ khó tăng dần 2019 CĐ LƯỢNG TỬ ÁNH SÁNG

À N H T R A N G K I Ế N T H Ứ C 

H 

H O K Ì T H I T H P T Q G 2 0 1 9 

C 

vectorstock.com/25148715 

Ths Nguyễn Thanh Tú 

eBook Collection 

Bộ chuyên đề, bài tập phương 

pháp, bài tập vật lý THPTQG theo 

4 cấp độ khó tăng dần 2019 CĐ 

LƯỢNG TỬ ÁNH SÁNG 

Tác giả: Phạm Hồng Vương 

P D F V E R S I O N | 2 0 1 9 E D I T I O N 

G I Á C H U YỂN GIAO : $43 

Tài liệu chuẩn tham khảo 

Phát triển kênh bởi 

Ths Nguyễn Thanh Tú 

Đơn vị tài trợ / phát hành / chia sẻ học thuật : 

Nguyen Thanh Tu Group 

Hỗ trợ 24/7 

Fb www.facebook.com/ToiYeuHoaHocGroup 

Mobi/Zalo 0905779594

CHỦ ĐỀ 22. TÁN SẮC ÁNH SÁNG 

I. TÓM TẮT LÝ THUYẾT 

1. Hiện tượng tán sắc ánh sang: 

Là hiện tượng ánh sáng bị tách thành nhiều màu khác nhau khi đi qua mặt phân cách của hai môi trường 

trong suốt. 

2. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng chỉ có một màu nhất định, có bước sóng nhất định và không bị tán sắc 

khi truyền qua lăng kính. 

v 

c 0 c 0 

Bước sóng của ánh sáng đơn sắc truyền trong chân không 

f 

0 

 

f v n 

* Chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào màu sắc ánh sáng. Trong cùng một môi trường: n đỏ 

< n < n tím v đỏ > v > v tím 

* Khi truyền qua các môi trường trong suốt khác nhau vận tốc của ánh sáng thay đổi, bước sóng của ánh 

sáng thay đổi còn tần số của ánh sáng thì không thay đổi nên màu sắc không đổi. 

3. Ánh sáng trắng là tập hợp của vô số ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. Bước 

sóng của ánh sáng trắng: 0,38m 

0,76m 

. 

4. Cầu vồng là kết quả của sự tán sắc ánh sáng mặt trời chiếu qua các giọt nước mưa. 

Dạng 1: TÁN SẮC QUA LĂNG KÍNH – PHẢN XẠ TOÀN PHẦN 

- Khi chùm ánh sáng trắng hẹp từ không khí đi vào môi trường có chiết suất n thì: r đỏ > r > r tím 

- Khi chùm ánh sáng trắng hẹp từ môi trường có chiết suất n ra không khí thì: i gh đỏ > i gh > i gh tím 

Có 3 trường hợp có thể xảy ra: 

+ Khi i đều ló ra ngoài không khí với r đỏ < r < r tím . 

+ Khi i > i gh đỏ : tất cả các tia đều phản xạ toàn phần tại mặt phân cách, 

chùm tia phản xạ cũng là chùm ánh sáng trắng. 

+ Khi i = i gh lục : tia lục sẽ đi sát mặt phân cách 

Các tia ló ra ngoài không khí là: đỏ, cam, vàng 

Các tia phản xạ toàn phần: lam, chàm, tím 

- Tính bề rộng quang phổ quan sát được trên màn khi A nhỏ: 

 

L l D D l n n A (với L = OH: là khoảng cách từ lăng kính đến màn) 

t d t d rad 

Dạng 2: TÁN SẮC QUA THẤU KÍNH – LƯỠNG CHẤT PHẲNG 

* Công thức tính tiêu cự của thấu kính: 

1 1 1 

n 

1 

 

f R1 R2 

 

Tính khoảng cách của tiêu điểm tia đỏ và tia tím: 

F F Δf f f 

d t d t 

 

n 

t 

nd 

1 1 

 

 

n 

t 

1 nd 

1 R 

1 R 

2 

* Bể nước có chiều sâu h: 

Tính độ dài của dải quang phổ ở dưới đáy bể: 

Trang 1

DT IH tan rd tan rt h tan rd tan rt 

* Bản mỏng song song có bề dày e: 

Tính khoảng cách giữa hai tia đỏ và tím ló ra khỏi bản: 

 

DH DT cosi IO tan r tan r .cosi e tan r tan r .cosi 

d t d d 

II. BÀI TẬP 

A. KHỞI ĐỘNG: NHẬN BIẾT 

Bài 1: Dải sáng bảy màu thu được trong thí nghiệm thứ nhất của Niu-tơn được giải thích là do: 

A. Lăng kính làm lệch tia sáng về phía đáy nên đã làm thay đổi màu của nó. 

B. Các tia sáng bị nhiễu loạn khi truyền qua thủy tinh. 

C. Lăng kính đã tách riêng các chùm sáng có màu khác nhau có sẵn trong ánh sáng Mặt Trời. 

D. Thủy tinh đã nhuộm màu cho ánh sáng. 

Bài 2: Chiếu xiên từ nước ra không khí một chùm sáng song song rất hẹp (coi như một tia sáng) gồm ba 

thành phần đơn sắc: đỏ, lam và tím. Gọi 

và tia màu tím. Hệ thức đúng là: 

r 

d, r 

l,rt 

lần lượt là góc khúc xạ ứng với tia màu đỏ, tia màu lam 

A. r 

d 

< r 

l 

< r 

t. B. r 

t 

< r 

d 

< r 

l. C. r 

t 

< r 

l 

< rd 

. D. rl rt rd 

. 

Bài 3: Một ánh sáng đơn sắc truyền từ chân không có bước sóng 

0 

vào một môi trường có chiết suất 

tuyệt đối n (đối với ánh sáng đó) thì bước sóng của ánh sáng đơn sắc đó trong môi trường này là 

A. / n 0 

B. n 

C. c 

D. 

 

0 

 

0 

0 

Bài 4: Một bức xạ đơn sắc có tần số f khi truyền trong môi trường có bước sóng thì chiết suất của môi 

trường đối với bức xạ trên là 

A. n f 

B. n c / f 

C. n c / f D. 

 

Bài 5: Phát biểu nào sau đây về hiện tượng tán sắc ánh sáng là sai? 

n cf 

A. Do hiện tượng tán sắc ánh sáng, một chùm tia sáng trắng hẹp khi khúc xạ sẽ tách thành nhiều chùm tia 

có màu sắc khác nhau. 

B. Chỉ có thể quan sát được hiện tượng tán sắc ánh sáng bằng cách dùng lăng kính. 

C. Hiện tượng tán sắc ánh sáng chứng tỏ ánh sáng trắng bao gồm rất nhiều ánh sáng đơn sắc có màu sắc 

khác nhau. 

D. Nguyên nhân gây ra hiện tượng tán sắc ánh sáng là do chiết suất của một môi trường trong suốt đối với 

các ánh sáng có bước sóng khác nhau là khác nhau. 

Trang 2

Bài 6: Một ánh sáng đơn sắc tần số f truyền trong chân không thì nó có bước sóng bằng 

A. f / c B. c / f 

C. C.f 

D. 

Bài 7: Góc lệch của tia sáng khi truyền qua lăng kính là góc tạo bởi 

A. tia ló và pháp tuyến. 

B. hai mặt bên của lăng kính. 

C. tia tới lăng kính và tia ló ra khỏi lăng kính. 

D. tia tới và pháp tuyến. 

Bài 8: Dải quang phổ liên tục thu được trong thí nghiệm về hiện tượng tán sắc ánh sáng trắng có được là 

do 

A. lăng kính đã tách các màu sẵn có trong ánh sáng trắng thành các thành phần đơn sắc. 

B. hiện tượng giao thoa của các thành phần đơn sắc khi ra khỏi lăng kính. 

C. thủy tinh đã nhuộm màu cho ánh sáng. 

D. ánh sáng bị nhiễu xạ khi truyền qua lăng kính. 

Bài 9: Khi quan sát các vật dưới ánh sáng mặt trời, màu sắc của vật mà ta nhìn thấy là do 

A. vật chỉ hấp thụ những màu đó và phản xạ tới mắt ta. 

B. cường độ sáng của những màu đó trong ánh sáng mặt trời mạnh hơn những màu khác. 

C. trong ánh sáng mặt trời chỉ có những màu đó. 

D. những thành phần đơn sắc mà vật đó không hấp thụ trong ánh sáng mặt trời bị phản xạ trở lại sau đó 

trộn lẫn với nhau trong võng mạc người quan sát. 

Bài 10: Chiếu xiên từ không khí vào dầu trong suốt một chùm sáng song song rất hẹp (coi như một tia 

sáng) gồm ba thành phần đơn sắc: đỏ, vàng và lam. Gọi 

đỏ, tia màu lam và tia màu tím. Hệ thức đúng là 

r 

d,r v,rl 

2cf 

lần lượt là góc khúc xạ ứng với tia màu 

A. rd rl rt 

B. rl r 

t 

= rd 

C. rt rd rl 

D. rl rv rd 

Bài 11: Một ánh sáng đơn sắc truyền trong một môi trường với vận tốc v thì chiết suất tuyệt đối của môi 

trường với ánh sáng đó là 

A. n v/c 

B. n c.v 

C. n c/v 

D. n 2c/v 

Bài 12: Thí nghiệm II của Niutơn về sóng ánh sáng chứng minh 

A. ánh sáng mặt trời không phải là ánh sáng đơn sắc. 

B. sự tồn tại của ánh sáng đơn sắc. 

C. sự khúc xạ của mọi tia sáng khi qua lăng kính. 

D. lăng kính không có khả năng nhuộm màu cho ánh sáng. 

Bài 13: Khi chiếu ánh sáng mặt trời qua lăng kính thì chùm tia ló ra là 

A. chùm phân kì. B. chùm song song. 

Trang 3

C. chùm phân kì hoặc chùm song song. D. chùm hội tụ. 

Bài 14: Phát biểu nào sau đây là đúng? Một chùm ánh sáng mặt trời có dạng một dải sáng mỏng, hẹp rọi 

xuống mặt nước trong một bể nước tạo nên ở đáy bể một vết sáng 

A. có nhiều màu dù chiếu xiên hay chiếu vuông góc. 

B. có nhiều màu khi chiếu vuông góc và có màu trắng khi chiếu xiên. 

C. có màu trắng dù chiếu xiên hay chiếu vuông góc. 

D. có nhiều màu khi chiếu xiên và có màu trắng khi chiếu vuông góc. 

Bài 15: Chiếu một chùm tia sáng hẹp qua một lăng kính. Chùm tia sáng đó sẽ tách thành chùm tia sáng có 

màu khác nhau. Hiện tượng này gọi là 

A. giao thoa ánh sáng. B. nhiễu xạ ánh sáng. 

C. tán sắc ánh sáng. D. khúc xạ ánh sáng. 

Bài 16: Trong quang phổ liên tục, vùng đỏ có bước sóng nằm trong giới hạn nào 

A. 0, 495m 

0,58 m. 

B. 0,58m 

0,64 m. 

C. 0,64m 

0,76 m. 

D. 0, 40m 

0, 44 m. 

Bài 17: Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng tán sắc là do 

A. chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào ánh sáng chiếu vào nó. 

B. chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào bản chất của môi trường. 

C. màu sắc của ánh sáng phụ thuộc vào môi trường. 

D. màu sắc của ánh sáng phụ thuộc vào bước sóng ánh sáng. 

Bài 18: Cho ánh sáng đơn sắc truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác thì 

A. tần số thay đổi, vận tốc không đổi. B. tần số thay đổi, vận tốc thay đổi. 

C. tần số không đổi, vận tốc không đổi. D. tần số không đổi, vận tốc thay đổi. 

Bài 19: Tán sắc ánh sáng là hiện tượng 

A. tia sáng đơn sắc bị đổi màu khi đi qua lăng kính. 

B. chùm sáng phức tạp bị phân tích thành nhiều màu đơn sắc khi đi qua lăng kính. 

C. chùm tia sáng trắng bị lệch về phía đáy lăng kính khi truyền qua lăng kính. 

D. chùm sáng trắng bị phân tích thành 7 màu khi đi qua lăng kính. 

Bài 20: Phát biểu nào sau đây là sai? 

A. Hiện tượng tán sắc ánh sáng là hiện tượng chùm sáng trắng khi qua lăng kính bị tách ra thành nhiều 

chùm sáng có màu sắc khác nhau. 

B. Chiết suất của môi trường trong suốt đối với các ánh sáng đơn sắc khác nhau là khác nhau. 

C. Ánh sáng trắng là tập hợp gồm bảy ánh sáng đơn sắc khác nhau: đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím. 

D. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính. 

Bài 21: Một sóng ánh sáng đơn sắc được đặc trưng nhất là 

A. tần số. B. màu sắc. 

C. vận tốc truyền. D. chiết suất lăng kính với ánh sáng đó. 

Bài 22: Từ không khí, chiếu chùm tia sáng trắng hẹp xiên góc xuống mặt nước trong suốt của chậu nước. 

Dưới đáy chậu nước ta quan sát thấy 

A. một dải màu từ đỏ đến tím, màu tím bị lệch nhiều nhất so với tia tới. 

B. một màu đơn sắc thay đổi tùy theo góc tới. 

C. một dải màu từ đỏ đến tím, màu đỏ bị lệch nhiều nhất so với tia tới. 

D. một vệt sáng trắng. 

Trang 4

Bài 23: Bước sóng của một trong các bức xạ màu lục có trị số là 

A. 0,55 mm. 

B. 0,55 nm. 

C. 0,55 m. 

D. 55 nm. 

Bài 24: Khi một tia sáng đơn sắc truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác, 

đại lượng không thay đổi là 

A. bước sóng và màu sắc tia sáng. B. màu sắc và tốc độ lan truyền. 

C. tần số và bước sóng. D. tần số và màu sắc tia sáng. 

Bài 25: Ánh sáng vàng có bước sóng trong chân không là 

0,5893m 

14 

14 

14 

A. 5,05.10 Hz. B. 5,16.10 Hz. C. 6,01.10 Hz. D. 

Tần số của ánh sáng vàng là 

14 

5,09.10 Hz. 

Bài 26: Vận tốc của một ánh sáng đơn sắc truyền từ chân không vào một môi trường có chiết suất tuyệt 

đối n (đối với ánh sáng đó) sẽ 

A. giảm n lần. B. tăng hay giảm tùy theo màu sắc ánh sáng. 

C. không đổi. D. tăng lên n lần. 

Bài 27: Tìm phát biểu đúng về ánh sáng đơn sắc? 

A. Đối với ánh sáng đơn sắc, góc lệch của tia sáng đối với các lăng kính khác nhau đều có cùng giá trị. 

B. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị lệch đường truyền khi đi qua lăng kính. 

C. Đối với các môi trường khác nhau, ánh sáng đơn sắc luôn có cùng bước sóng. 

D. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tách màu khi qua lăng kính. 

Bài 28: Cho các ánh sáng đơn sắc: ánh sáng trắng (1); ánh sáng đỏ (2); ánh sáng vàng (3); ánh sáng tím 

(4). Trật tự sắp xếp giá trị bước sóng của ánh sáng đơn sắc theo thứ tự tăng dần là: 

A. 1, 3, 4. B. 1, 2, 3. C. 4, 3, 2. D. 1, 2, 4. 

B. TĂNG TỐC: THÔNG HIỂU 

Bài 1: Cho chiết suất của thủy tinh là n 2 . Chiếu tia sáng tới bề mặt một tấm thủy tinh với góc tới 

30 khi tia sáng truyền từ thủy tinh vào không khí thì góc khúc xạ là: 

A. 30 B. 45 C. 60 D. 90 

Bài 2: Một chậu thủy tinh nằm ngang chứa một lớp nước dày có chiết suất 4/3. Một tia sáng SI chiếu tới 

mặt nước với góc tới là 45. Tính góc lệch giữa tia khúc xạ và tia tới? 

A. 20 B. 15 C. 13 D. 10 

Bài 3: Tia sáng đi từ thủy tinh có chiết suất n 1,5 đến mặt phân cách với nước n 4/3. Xác định góc 

tới I để không có tia khúc xạ trong nước? 

1 

 

2 

A. 62. B. 45 C. 50 D. 80 

Bài 4: Chiếu tia sáng từ không khí vào khối thủy tinh chiết suất 1,52 thì thu được góc khúc xạ là 25. 

Góc tới có giá trị 

A. 30 B. 45 C. 60 D. 40 

Bài 5: Lăng kính có chiết suất n 1,6 

và góc chiết quang A 6 

. Một chùm sáng đơn sắc hẹp được 

chiếu vào mặt bên AB của lăng kính với góc tới nhỏ. Tính góc lệch của tia ló và tia tới? 

A. 336 

B. 450 

C. 6 D. 9 

Bài 6: Một lăng kính thủy tinh có chiết suất 

n 1,6 

. Chiếu một tia sáng đơn sắc theo phương vuông góc 

với mặt bên của lăng kính. Tia sáng phản xạ toàn phần ở mặt bên của lăng kính. Tính giá trị nhỏ nhất của 

góc A? 

A. 36,88 B. 25,38 C. 38,68 D. 42,34 

Trang 5

Bài 7: Chiếu một chùm sáng đơn sắc, song song tới mặt bên của một lăng kính tam giác đều thu được tia 

ló ở mặt bên kia của lăng kính. Nếu góc tới và góc ló đều là 45 thì góc lệch là 

A. 30 B. 45 C. 60 D. 90 

Bài 8: Lăng kính thủy tinh là một tam giác đều chiết suất 

trong trường hợp có góc lệch cực tiểu? 

n 

3 . Tính góc tới và góc lệch của tia sáng 

A. 30 và 60 B. 45 và 45 C. 60 và 60 D. 60 và 45 

Bài 9: Một lăng kính có góc chiết quang A 60 . Khi ở trong không khí thì góc lệch cực tiểu là 30 . Khi 

ở một chất lỏng trong suốt có chiết suất x thì góc lệch cực tiểu là 4. Giá trị của x là 

A. 1,33 B. 1,5 C. 2 D. 1,8 

Bài 10: Một lăng kính có chiết suất n 2 , chiếu một chùm sáng đơn sắc, song song tới một mặt bên 

của lăng kính thì thu được chùm tia ló ở mặt bên kia của lăng kính, biết góc lệch cực tiểu bằng một nửa 

góc chiết quang. Góc chiết quang của lăng kính xấp xỉ bằng: 

A. 50,5 B. 48,6 C. 60,7 D. 78, 4 

Bài 11: Cho chiết suất của thủy tinh là n 2 . Chiếu một tia sáng tới bề mặt một tấm thủy tinh với góc 

tới 30 khi tia sáng truyền từ thủy tinh vào không khí thì góc khúc xạ là 

A. 30 B. 45 C. 60 D. 90 

Bài 12: Cho một lăng kính có góc chiết quang 

ló có góc lệch cực tiểu bằng 

60 . Chiếu một tia sáng đơn sắc tới lăng kính sao cho tia 

30 . Chiết suất của thủy tinh làm lăng kính đối với ánh sáng đơn sắc đó là: 

A. 1,5 B. 2,3 C. 1,414 D. 1,8 

Bài 13: Một lăng kính thủy tinh có chiết suất là 1,6 đối với một ánh sáng đơn sắc nào đó và góc chiết 

quang là 45. Góc tới cực tiểu để có tia ló là: 

A. 13,0 B. 14,5 C. 6,8 D. 10,14 

Bài 14: Một lăng kính có góc chiết quang A. Chiếu tia sáng SI đến vuông góc với mặt bên của lăng kính. 

Biết góc lệch của tia ló và tia tới là D 15. Cho chiết suất của lăng kính là n 4/3. Tính góc chiết 

quang A? 

A. 359 

B. 24,5 C. 3018 

D. 19,8 

C. BỨT PHÁ: VẬN DỤNG 

Bài 1: Phát biểu nào sau đây về hiện tượng tán sắc ánh sáng là sai? 

A. Hiện tượng tán sắc ánh sáng chứng tỏ ánh sáng trắng bao gồm rất nhiều ánh sáng đơn sắc có màu sắc 

khác nhau. 

B. Chỉ có thể quan sát được hiện tượng tán sắc ánh sáng bằng cách dùng lăng kính. 

C. Nguyên nhân gây ra hiện tượng tán sắc ánh sáng là do chiết suất của một môi trường trong suốt đối với 

các ánh sáng có bước sóng khác nhau là khác nhau. 

D. Do hiện tượng tán sắc ánh sáng, một chùm tia sáng trắng hẹp khi khúc xạ sẽ tách thành nhiều chùm tia 

có màu sắc khác nhau. 

Bài 2: Từ không khí, chiếu chùm tia sáng trắng hẹp xiên góc xuống mặt nước trong suốt của chậu nước. 

Dưới đáy chậu nước ta quan sát thấy: 

A. một vệt sáng trắng. 

B. một dải màu từ đỏ đến tím, màu tím bị lệch xa nhất so với tia tới. 

C. một dải màu từ đỏ đến tím, màu đỏ bị lệch xa nhất so với tia tới. 

D. một màu đơn sắc thay đổi tùy theo góc tới. 

Trang 6

Bài 3: Khi chiếu chùm sáng trắng hẹp vào một lăng kính thì chùm sáng màu tím bị lệch nhiều nhất. 

Nguyên nhân là: 

A. ánh sáng tím là màu cuối cùng trong quang phổ của ánh sáng trắng. 

B. chiết suất của chất làm lăng kính đối với ánh sáng tím có giá trị lớn nhất. 

C. chiết suất của chất làm lăng kính đối với ánh sáng tím có giá trị nhỏ nhất. 

D. ánh sáng tím bị hút về phía đáy của lăng kính mạnh hơn so với các màu khác. 

Bài 4: Chọn ý đúng? Tấm kính màu đỏ sẽ: 

A. hấp thụ mạnh ánh sáng màu đỏ. 

B. hấp thụ ít ánh sáng màu vàng. 

C. không hấp thụ ánh sáng màu lục. 

D. hấp thụ ít ánh sáng màu đỏ. 

Bài 5: Một tấm bìa có màu lục, đặt tấm bìa trong buồng tối rồi chiếu vào nó một chùm ánh sáng đỏ, tấm 

bìa có màu: 

A. đỏ B. lục C. vàng D. đen 

Bài 6: Khi chiếu ánh sáng trắng qua tấm kính lọc màu đỏ thì ánh sáng truyền qua tấm kính có màu đỏ, lí 

do là: 

A. tấm kính lọc màu đỏ luôn có khả năng phát ra ánh sáng đỏ. 

B. tấm kính lọc màu đỏ có tác dụng nhuộm đỏ ánh sáng trắng. 

C. trong chùm ánh sáng trắng, bức xạ màu đỏ có bước sóng lớn nhất nên có thể truyền qua tấm kính. 

D. tấm kính lọc màu đỏ ít hấp thụ ánh sáng màu đỏ nhưng hấp thụ mạnh các ánh sáng có màu khác. 

Bài 7: Chiếu chùm ánh sáng trắng vào một vật ta thấy nó có màu đỏ. Nếu chiếu vào nó chùm ánh sáng 

màu lục thì ta sẽ nhìn thấy vật có màu 

A. lục B. đen C. đỏ D. hỗn hợp của đỏ và lục. 

Bài 8: Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng tán sắc là: 

A. Chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào ánh sáng chiếu vào nó. 

B. Màu sắc của ánh sáng phụ thuộc vào môi trường. 

C. Màu sắc của ánh sáng phụ thuộc vào bước sóng ánh sáng. 

D. Chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào bản chất của môi trường. 

Bài 9: Phát biểu nào sau đây là sai về tán sắc ánh sáng? 

A. Chỉ có ánh sáng trắng mới bị tán sắc khi truyền qua lăng kính. 

B. Ánh sáng trắng là tập hợp của vô số ánh sáng đơn sắc khác nhau có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến 

tím. 

C. Một chùm ánh sáng khi sau khi đi qua lăng kính vẫn có màu như trước khi qua lăng kính thì đó là 

chùm sáng đơn sắc. 

D. Nếu tổng hợp các ánh sáng đơn sắc biến thiên liên tục từ đỏ đến tím ta có ánh sáng trắng. 

D. VỀ ĐÍCH: VẬN DỤNG CAO 

Bài 1: Góc chiết quang của lăng kính bằng 6 . Chiếu một tia sáng trắng vào mặt bên của lăng kính theo 

phương vuông góc với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang. Đặt một màn quan sát, sau lăng kính, 

song song với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang của lăng kính và cách mặt này 2m. Chiết suất của 

lăng kính đối với tia đỏ là n 1,5 

và đối với tia tím là n 1,58 

. Độ rộng của quang phổ liên tục trên 

màn quan sát bằng 

d 

A. 16,8mm B. 12,57mm C. 18,30mm D. 15,42mm 

t 

Trang 7

Bài 2: Một lăng kính có góc chiết quang A 45. Chiếu chùm tia sáng hẹp đa sắc SI gồm 4 ánh sáng đơn 

sắc: đỏ, vàng, lục và tím đến gặp mặt bên AB theo phương vuông góc. Biết chiết suất của lăng kính đối 

với ánh sáng màu lam là 

2 . Các tia ló ra khỏi mặt bên AC gồm các ánh sáng đơn sắc 

A. đỏ, vàng, lục và tím. B. đỏ, vàng và tím. 

C. đỏ, lục và tím. D. đỏ, vàng và lục. 

Bài 3: Chiếu một chùm tia sáng trắng hẹp vào mặt bên của lăng kính, theo phương vuông góc với mặt 

phẳng phân giác của góc chiết quang. Sau lăng kính, đặt một màn quan sát song song với mặt phân giác 

của lăng kính và cách mặt phân giác này một đoạn 2m. Chiết suất của lăng kính đối với tia đỏ nd 

1,50 

và đối với tia tím là n 1,54 

. Góc chiết quang của lăng kính bằng 5 . Độ rộng của quang phổ liên tục 

t 

trên màn quan sát (khoảng cách từ mép tím đến mép đỏ) bằng 

A. 7,0 mm B. 8,0 mm C. 6,25 mm D. 9,2 mm 

Bài 4: Chiếu chùm ánh sáng trắng hẹp vào đỉnh của một lăng kính theo phương vuông góc với mặt phẳng 

phân giác của góc chiết quang. Biết góc chiết quang 4, chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng đỏ và 

tím lần lượt là 1,468 và 1,868. Bề rộng quang phổ thu được trên màn quan sát đặt song song với mặt 

phẳng phân giác và cách mặt phẳng phân giác 2m là 

A. 6 cm B. 6,4 m C. 6,4 cm D. 56,3 mm 

Bài 5: Một lăng kính có góc chiết quang (góc ở đỉnh) A 8 

đặt trong không khí. Đặt màn quan sát E 

song song với mặt phẳng phân giác của A và cách nó 1,5m. Chiếu đến lăng kính một chùm sáng trắng 

hẹp, song song theo phương vuông góc với mặt phân giác của A và gần A. Biết chiết suất của chất làm 

lăng kính đối với ánh sáng đỏ bằng 1,61 và với ánh sáng tím bằng 1,68. Xác định khoảng cách từ vệt đỏ 

đến vệt tím trên màn E? 

A. 1,47 mm B. 0,73 cm. C. 0,73 mm. D. 1,47 cm. 

Bài 6: Một tia sáng trắng hẹp chiếu tới bể nước sâu 1,2m, với góc tới 

với ánh sáng đỏ và ánh sáng tím lần lượt là 

n 

d 

 

45. Biết chiết suất của nước đối 

2, n 3 . Độ dài của vệt sáng in trên đáy bể là: 

A. 17 cm B. 15,8 cm C. 60 cm D. 12,4 cm 

Bài 7: Chiếu một chùm ánh sáng trắng vào mặt bên của một lăng kính có góc chiết quang 6 theo 

phương vuông góc mặt phân giác góc chiết quang. Trên màn quan sát E đặt song song và cách mặt phân 

giác của lăng kính một đoạn 1,5m ta thu được dải màu có bề rộng là 6 mm. Biết chiết suất của lăng kính 

đối với ánh sáng đỏ là 1,5015. Chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng tím sẽ là: 

A. 1,5004 B. 1,5397 C. 1,5543 D. 1,496 

Bài 8: Một lăng kính thủy tinh có góc chiết quang 

t 

A 5 

, được coi là nhỏ, có chiết suất đối với ánh sáng 

đỏ và tím lần lượt là n 1,578 

và n 1,618 

. Cho một chùm sáng trắng hẹp rọi vào mặt bên của lăng 

d 

t 

kính theo phương vuông góc với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang. Góc tạo bởi tia đỏ và tia tím 

sau khi ló ra khỏi lăng kính là: 

A. 0,3 B. 0,5 C. 0,2 D. 0,12 

Bài 9: Một lăng kính thủy tinh có góc chiết quang 

A 5 

, cho ánh sáng đỏ và tím truyền qua với tốc độ 

8 

8 

lần lượt là 1,826.10 m/s và 1,780.10 m/s . Chiếu vào mặt bên của lăng kính một chùm sáng trắng hẹp 

(xem là một tia) theo phương vuông góc với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang, điểm tới gần A. 

Góc lệch giữa tia ló đỏ và tia ló tím là: 

A. 1334 B. 313 

C. 1226 D. 326 

Trang 8

Bài 10: Chiếu một chùm tia sáng trắng hẹp vào mặt bên của lăng kính, theo phương vuông góc với mặt 

phẳng phân giác của góc chiết quang. Sau lăng kính, đặt một màn quan sát song song với mặt phân giác 

của lăng kính và cách mặt phân giác này một đoạn 2m. Chiết suất của lăng kính đối với tia đỏ nd 

1,50 

và đối với tia tím là 

n 1,54 

. Góc chiết quang của lăng kính bằng 50. Độ rộng của quang phổ liên tục 

t 

trên màn quan sát (khoảng cách từ mép tím đến mép đỏ) bằng: 

A. 9,2 mm B. 8,0 mm C. 6,25 mm D. 7,0 mm 

Bài 11: Một lăng kính thủy tinh có góc chiết quang A 6 

đặt trong không khí. Chiết suất của lăng kính 

đối với ánh sáng đỏ và tím lần lượt là 1,64 và 1,68. Chiếu một chùm tia sáng song song, hẹp gồm hai bức 

xạ đỏ và tím nói trên vào mặt bên của lăng kính theo phương vuông góc với mặt này. Góc tạo bởi tia màu 

đỏ và tia màu tím sau khi ló ra khỏi mặt bên còn lại của lăng kính bằng: 

A. 1,16 B. 0,36 C. 0,24 D. 0,12 

Bài 12: Chiếu vào mặt bên của lăng kính có góc chiết quang 

A 45 

như một tia sáng. Biết chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng vàng là 

là 

một chùm ánh sáng trắng hẹp coi 

n 1,52 

n 1,5 

. Biết tia vàng có góc lệch cực tiểu. Góc ló của tia đỏ gần đúng bằng: 

d 

A. 35, 49 B. 34,49 C. 33, 24 D. 30, 49 

v 

và đối với ánh sáng đỏ 

Bài 13: Chiếu một chùm tia sáng trắng song song có bề rộng 5cm từ không khí đến mặt khối thủy tinh 

nằm ngang dưới góc tới 60 . Cho chiết suất của thủy tinh đối với tia tím và tia đỏ lần lượt là 3 và 2 . 

Tỉ số giữa bề rộng chùm khúc xạ tím và đỏ trong thủy tinh là: 

A. 1,73 B. 1,10 C. 1,58 D. 0,91 

Bài 14: Chiếu một tia sáng gồm hai thành phần đỏ và tím từ không khí (chiết suất coi như bằng 1 đối với 

mọi ánh sáng) vào mặt phẳng của một khối thủy tinh với góc tới 60 . Biết chiết suất của thủy tinh đối với 

ánh sáng đỏ là 1,51; đối với ánh sáng tím là 1,56. Tính góc lệch của hai tia khúc xạ trong thủy tinh? 

A. 2,1 B. 1,72 C. 1, 27 D. 2,5 

III. HƯỚNG DẪN GIẢI 


Bài 1: Chọn đáp án C 

Bài 2: Chọn đáp án A 


Bài 4: Chọn đáp án B 





Bài 9: Chọn đáp án D 







Trang 9































Đáp án A. Hiện tượng tán sắc ánh sáng chứng tỏ ánh sáng trắng bao gồm rất nhiều ánh sáng đơn sắc có 

màu sắc khác nhau → đúng. 

Đáp án B. Chỉ có thể quan sát được hiện tượng tán sắc ánh sáng bằng cách dùng lăng kính → đáp án B 

sai vì điều kiện của hiện tượng tán sắc ánh sáng là ánh sáng phải đi qua lưỡng chất phẳng và với góc tới 

i 0 . 

Đáp án C. Nguyên nhân gây ra hiện tượng tán sắc ánh sáng là do chiết suất của một môi trường trong 

suốt đối với các ánh sáng có bước sóng khác nhau là khác nhau → đúng. 

Đáp án D. Do hiện tượng tán sắc ánh sáng, một chùm tia sáng trắng hẹp khi khúc xạ sẽ tách thành nhiều 

chùm tia có màu sắc khác nhau → đúng. 


Từ không khí, chiếu chùm tia sáng trắng hẹp xiên góc xuống mặt nước trong suốt của chậu nước ta quan 

sát thấy một dải màu từ đỏ đến tím, màu tím bị lệch xa nhất so với tia tới. 

Trang 10


Ta có 

sin i sin i 

n sin rt 

sin r n 

t 

và 

sin i 

sin r d 

n 

Vì n n tia tím bị lệch nhiều hơn so với tia đỏ 

d t d t 


Tấm kính màu đỏ sẽ hấp thụ ít ánh sáng màu đỏ 


d 

Tấm bìa màu lục chỉ phản xạ ánh sáng màu lục còn hấp thụ ánh sáng khác cho màu đen 


Khi cho ánh sáng trắng qua kính lọc sắc màu đỏ thì các ánh sáng khác bị dữ lại còn màu đỏ được truyền 

qua 


Chiếu chùm ánh sáng trắng vào một vật ta thấy nó có màu đỏ có nghĩa là vật đó phản xạ ánh sáng đỏ và 

hấp thụ các ánh sáng khác. Nếu chiếu chùm ánh sáng màu lục thì vật đó hấp thụ ánh sáng màu lục cho 

màu đen. 


Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng tán sắc là chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào ánh sáng 

chiếu vào nó 


Ánh sáng đa sắc hoặc ánh sáng trắng là ánh sáng gồm nhiều bức xạ ghép lại với nhau 

→ Đáp án A sai 

D. VỀ ĐÍCH: NÂNG CAO 


 

xd 

Dd A. nd 1 rad tan Dd xd 

0,10482 m 

60 

L 

Ta có 

Tương tự: D An 1 0,0607rad 

 

t 

xt 

tan Dt 

xt 

0,12162 m 

L 

t 

Độ rộng của quang phổ liên tục trên màn quan sát bằng: x x x 16,8mm 


1 1 

Ta có: sin igh 

igh 

45 các tia ló ra là đỏ, vàng, lục 

n 2 


xd 

Dd A. nd 1 tan Dd xd 

0,08321m 

L 

Ta có: 

xt 

Dt A. nt 1 tan Dt xt 

0,09431m 

L 

Tương tự: 

Độ rộng của quang phổ liên tục trên màn quan sát bằng: x x x 7mm 


t 

t 

d 

d 

Trang 11

xd 

Dd A. nd 1 1,872 tan Dd xd 

0,065m 

L 

Ta có: 

Tương tự: D A n 

 

t 

. 1 3,472 

xt 

tan Dt 

xt 

0,1213m 

L 

t 

Độ rộng của quang phổ liên tục trên màn quan sát bằng: x x x 56,3mm 


Ta có: 

D 

d 

A n 1 4,88 và D An 

1 

5, 44 

d 

t 

0,56. 

Góc lệch của 2 tia đỏ và tím là: D Dt 

Dd 

0,56 

180 

Khoảng cách từ vệt đỏ đến tím là: x L. D 0,0147m 14,7 

mm 


Ta có sin i n .sin r r 24 tan r t x 0,537m 

t t t t t 

xd 

sin i nd .sin rd rd 30 tan rd xd 

0,693m 

h 

Độ dài của vệt sáng in trên đáy bể x x x 0,1558m 


 

 

Ta có: D A n 1 và D A n 1 Góc lệch 

d 

d 

t 

t 

t 

x 

h 

d 

D An n 

3 3 

Ta có: x L. D 6.10 1,5. D 

D 4.10 rad 

 

Mà: 

rad 

6 

D . n n n 1,5397 

180 t d t 


Ta có: D An n 

5. 1,618 1,578 0,2 


Ta có: 

n 

d 

t 

d 

rad 

c 

c 

1,643 

và nt 

1,685 

v 

v 

d 

Góc lệch của 2 tia ló ra D A. n n 01226 


Góc lệch của 2 tia ló ra: D A. n n 0, 2 rad 

 

Độ rộng của quang phổ liên tục: x D. L 7mm 


Góc lệch của 2 tia ló ra: D A n n 

t 

t 

. 0,24 

t 

t 

d 

d 

d 

t 

0, 2 

180 


A 

Vì tia vàng có góc lệch cực tiểu nên: r 1 v 

r 2 v 

r 1 v 

22,5 

2 

sin i n .sin r i 35,57 i 

Mà: 

1v v 1v 1v 1d 

t 

t 

d 

d 

Trang 12

Ta lại có: sin i1 d 

nd .sin r1 d 

r1 d 

22,82 r2 d 

A r1 

d 

22,18 

sin i n .sin r i 34, 49 

2d d 2d 2d 


Ta có sin 60 n sin r r 37,76 x 5.sin 37,76 3,95cm 

d d d d 

xt 

sin 60 nt sin rt rt 30 xt 

5.cos30 4,33cm 

Lập tỉ số 1,1 

x 


Ta có sin 60 n sin r r 34,996 

d d d 

Và sin 60 n .sin r r 33,72 

t t t 

Góc lệch của hai tia khúc xạ trong thủy tinh là: r r r 1,275 

d 

t 

d 

Trang 13

CHỦ ĐỀ 23: GIAO THOA ÁNH SÁNG 


1. Hiện tượng giao thoa ánh sáng 

Khái niệm: Hiện tượng giao thoa ánh sáng là hiện tượng chồng chất của hai (hay nhiều) sóng kết 

hợp, kết quả là trong trường giao thoa sẽ xuất hiện xen kẽ những miền sáng, những miền tối. 

Điều kiện: Cũng như sóng cơ chỉ có các sóng ánh sáng kết hợp mới tạo ra được hiện tượng giao 

thoa. Nguồn sáng kết hợp là những nguồn phát ra ánh sáng có cùng tần số và có độ lệch pha không đổi 

theo thời gian. 

- Đối với ánh sáng đơn sắc: Vân giao thoa là những vạch sáng tối xen kẽ nhau một cách đều nhau. 

- Đối với ánh sáng trắng: Vân sáng trung tâm có màu trắng, quang phổ bậc 1 có màu cầu vồng, tím 

ở trong, đỏ ở ngoài. Từ quang phổ bậc 2 trở lên không rõ nét vì có một phần các màu chồng chất lên 

nhau. 

2. Giao thoa bằng khe Young với ánh 

sáng đơn sắc 

Trong đó: 

a S S 

1 2 

là khoảng cách giữa hai khe 

sáng 

S1 2 

D = OI là khoảng cách từ hai khe sáng 

, S đến màn quan sát. Điều kiện: D A . 

S1M 

d1 

; S2M 

d2 

x OM 

trung tâm đến điểm M ta xét. 

là (toạ độ) khoảng cách từ vân 

ax 

- Hiệu đường đi: d d2 d1 

 

D 

- Tại M là vị trí vân sáng: 

D 

d k xS 

k ;k Z 

a 

k 0 : Vân sáng trung tâm 

k 1: Vân sáng bậc 1 

k 2 : Vân sáng bậc 2 

- Tại M là vị trí vân tối: 

D 

d (k 0,5) x (k 0,5) ;k Z 

a 

Trang 1

k 0,k 1: Vân tối thứ nhất 

k 1, k 2: Vân tối thứ hai 

k 2,k 3: Vân tối thứ ba 

- Khoảng vân: là khoảng cách giữa hai vân sáng (hoặc tối) liên tiếp nhau 

xs 

k.i 

D 

 

i 

a s t 

(k 0,5)i (2k 1) 

 

2 

i 

Vân sáng và vân tối liên tiếp cách nhau một đoạn là: i 2 

 

Giữa n vân sáng liên tiếp có (n - 1) khoảng vân. 

3. Ứng dụng 

- Đo bước sóng ánh sáng 

ia 

 

D 

- Giao thoa trên bản mong như vết dầu loang, màng xà phòng 

II. PHÂN DẠNG VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP 

Dạng 1: GIAO THOA VỚI MỘT BỨC XẠ 

 

Xác định vị trí vân sáng (tối), khoảng vân: Xem lại các công thức ở phần lí thuyết. 

Khoảng cách 2 vị trí vân m, n bất kì: x xm xn 

Lưu ý: 

- m và n cùng phía với vân trung tâm thì x và x cùng dấu; 

- m và n khác phía với vân trung tâm thì x và x khác dấu. 

Tính chất vân sáng (tối) của 1 điểm M cách vân trung tâm 1 đoạn x: 

- Tại M có tọa độ x là vân sáng khi: x m 

m 

 

OM k , điểm M là vân sáng bậc k. 

i i 

xm 

- Tại M có tọa độ xm 

là vân tối khi: k 0,5 , điểm M là vân tối thứ (k + 1). 

i 

m 

m 

n 

n 

 

Thí nghiệm được tiến hành trong môi trường trong suốt có chiết suất n thì: 

 

Bước sóng và khoảng vân i giảm n lần: ' ; 

n 

i 

i ' 

n 

Xác định số vân sáng – tối trong miền giao thoa có bề rộng L: 

Cách 1: (nhanh nhất) Lập tỉ số 

L 

N , chỉ lấy phần nguyên ta có: 

i 

Trang 2

- Nếu N lẻ thì: số vân sáng là N, số vân tối là N + 1, vân ngoài cùng là vân tối 

- Nếu N chắn thì: số vân tối là N, số vân sáng là N + 1, vân ngoài cùng là vân sáng. 

Cách 2: Lập tỉ số 

L 

N 2i 

- Số vân sáng là: N 2N 1, với N Z 

s 

- Số vân tối là: N 2N nếu phần thập phân của N 0,5; 

t 

- N 2N 2 nếu phần thập phân của N 0,5 

t 

Cách 3: (tổng quát nhất) Số giá trị 

k Z là số vân sáng (vân tối) cần tìm 

- Vân sáng: 

L L 

ki 

2 2 

- Vân tối: 

L 

L 

(k 0,5)i 

2 2 

Xác định số vân sáng, vân tối giữa hai điểm M, N có tọa độ x , (giả sử x x ): 

- Vân sáng: xm ki xn 

- Vân tối: x 

m 

(k 0,5)i xn 

m 

xn 

m n 

Số giá trị 

k Z 

là số vân sáng (vân tối) cần tìm 

Lưu ý: M và N cùng phía với vân trung tâm thì và x cùng dấu; M và N khác phía với vân trung 

tâm thì và x khác dấu. 

x1 

2 

x1 

2 

 

Đặt bản mỏng trước khe Young 

Nếu ta đặt trước khe 

S 1 

một bản thủy tinh có chiều dày e, chiết suất n. Hệ vân bị lệch một đoạn 

x 

0 

(n 1)e.D 

về phía S1 

a 

 

Tịnh tiến khe sáng S đoạn y 

Tịnh tiến nguồn sáng S theo phương S1S 2 

về phía S1 

một 

đoạn y thì hệ thông vân giao thoa di chuyển theo chiều 

ngược lại đoạn x0 

 

y.D 

d 

Với d là khoảng cách từ nguồn S đến mặt phẳng chưa hai khe S1 

; S2 

Dạng 2: GIAO THOA VỚI ÁNH SÁNG 

Trang 3

Bề rộng quang phổ liên tục bậc k: hay khoảng cách giữa vân tím bậc k đến vân đỏ bậc k 

( đ 

t 

)D 

x k 

k(iđ i 

t 

) k 

a 

Tìm những bức xạ cho vân sáng (tối) tại M có tọa độ x M 

: 

D 

a.x 

M 

- Tại M những bức xạ cho vân sáng khi: xM 

k (1) 

a k.D 

Kết hợp với ta tìm được các giá trị của k (với k Z ) 

t 

đ 

Thay k vào (1) để xác định các bức xạ cho vân sáng tại M. 

D 

a.x 

M 

- Tại M những bức xạ cho vân tối khi x 

M 

(k 0,5) 

(2) 

a (k 0,5).D 

Kết hợp với ta tìm được các giá trị của k (với k Z ) 

t 

đ 

Thay k vào (2) để xác định các bức xạ cho vân tối tại M. 

Cách khác: 

Dùng máy tính bấm MODE 7 ; nhập hàm f (x) (1) hoặc (2) heo ẩn x = k; cho chạy nghiệm từ 

START 0 đến END 20 chọn STEP 1 (vì k nguyên), nhận nghiệm f (x) trong khoảng t đ 

Dạng 3: GIAO THOA VỚI NHIỀU ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC 

Chú ý: Hiện tượng giao thoa ánh sáng của 2 khe thứ cấp , S chỉ xảy ra nếu ánh sáng có cùng 

S1 

2 

bước sóng và cùng xuất phát từ 1 nguồn sáng sơ cấp điều đó có nghĩa là: 

 

thể cùng pha 

 

Hai ngọn đèn dù giống hệt nhau cũng không thể giao thoa nhau do ánh sáng từ 2 ngọn đèn không 

Khi bài toán cho giao thoa với nhiều bức xạ ta phải hiểu đó là hiện tượng giao thoa của từng bức 

xạ riêng biệt, chứ không phải giao thoa giữa các bức xạ với nhau vì các bực xạ có bước sóng khác nhau 

không thể giao thoa nhau 

Khi nguồn S phát ra hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng và : 

1 

2 

+ Trên màn có hai hệ vân giao thoa ứng với ánh sáng có bước sóng 1 

và bước sóng 2 

+ Ở vị trí trung tâm hai vân sáng trùng nhau do xS1 xS1 

0 

+ Tại các vị trí M, N...thì hai vân lại trùng nhau khi x x k k : Màu vân sáng 

tại M, N...giống màu vân sáng tại O 

S1 

 

S1 1 1 2 2 

a) Khoảng vân trùng (khoảng cách nhỏ nhất giữa hai vân cùng màu với vân trung tâm) 

i1 

2 bức xạ: i12 BCNN(i 

1,i 2) 

. Cách tìm: lấy bằng phân số tối giản, rồi suy ra 

i 

2 

i b.i a.i 

12 1 2 

Trang 4

3 bức xạ: i BCNN(i ,i ,i ) . Thực hiện thao tác tương tự giữa và 

123 

 

1 2 3 

i12 

i3 

i123 

b) Số vân sáng trùng nhau và số vân sáng quan sát được của 2 bức xạ trên toàn bộ trường giao 

thoa L và trên đoạn MN ( x x ) 

M 

N 

1D 2D k1 2 

p p.n 

Vị trí vân sáng trùng nhau: x1 x2 k1 k2 k11 k22 

 

a a k q q.n 

2 1 

p 

( là phân số tối giản và số giá trị nguyên của n là số lần trùng nhau, bài toán này luôn có nghiệm) 

q 

1D 

1D 

Vị trí vân trùng: x 

k1 

p.n 

a a 

Cho x 

nằm trong vùng khảo sát ( x 

hoặc xM x 

x 

N 

) tìm n; ta sẽ biết được số vân sáng 

trùng nhau ( 

N 

) và vị trí trùng nhau. 

Do đã trùng 

N 

vạch nên số vân sáng quan sát được là N (N 1 

N 2 

) N 

Với 

(N1 N 

2) 

là tổng số vân sáng của cả hai bức xạ 

c) Số vân tối trùng nhau và số vân tối quan sát được của 2 bức xạ trên toàn bộ trường giao 

thoa L và trên đoạn MN ( x x ) 

M 

N 

k1 2 1 1 

Tương tự câu a) ta có: 0,5 p p.(n 0,5) 

D D 

x 

 

(k1 

0,5) p.(n 0,5) 

 

k 0,5 q q.(n 0,5) a a 

2 1 

(Bài toán này chỉ có nghiệm p; q đồng thời là hai số nguyên lẻ và chính giữa hai vân sáng trùng là 

một vân tối trùng của hệ vaan và ngược lại) 

Cho x 

nằm trong vùng khảo sát ( x 

hoặc xM x 

x 

N 

) tìm n; ta sẽ biết được số vân tối 

trùng nhau ( 

xạ 

N 

) và vị trí trùng nhau. 

Số vân tối quan sát được là N (N1 N 

2) N 

. Với (N1 N 

2) 

là tổng số vân tối của cả hai bức 

d) Số vị trí trùng nhau giữa 1 vân sáng và 1 vân tối của 2 bức xạ trên toàn bộ trường giao thoa 

L và trên đoạn MN ( x x ) 

M 

N 

+ Vị trí của vân sáng của bức xạ 1 trùng với vân tối của bức xạ 2: 

1D 

2D 

x k 

1 

(k2 

0,5) qk1 p(k2 

0,5) 

a 

a 

Bài toán này chỉ có nghiệm khi p là số nguyên chẵn 

+ Vị trí của vân sáng của bức xạ 2 trùng với vân tối của bức xạ 1: 

1D 

2D 

x (k1 0,5) k2 

q(k1 0,5) pk2 

a a 

Bài toán này chỉ có nghiệm khi q là số nguyên chẵn 

CÁC VÍ DỤ ĐIỂN HÌNH 

Trang 5

Ví dụ 1: Thực hiện thí nghiệm Y-âng với ánh sáng có bước sóng 

0,6m 

. Biết khoảng cách từ mặt 

phẳng chứa , tới màn là D = 2m, khoảng cách giữa hai khe hẹp , S là 3mm. Hãy xác định 

S1 

S2 

S1 

2 

khoảng vân giao thoa thu được trên màn? 

A. 0,6mm B. 0,9mm C. 1mm D. 1,2mm 

Giải 

Ta có 

D 

i . Thay số i 0,9mm 

a 

=> Chọn đáp án B 

Ví dụ 2: Thực hiện thí nghiệm Y-âng với ánh sáng có bước sóng 

0,6m 

. Biết khoảng cách từ mặt 

phẳng chứa , tới màn là D = 2m, khoảng cách giữa hai khe hẹp , S là 3mm. Tìm vị trí vân sáng 

S1 

S2 

S1 

2 

thứ 3 kể từ vân sáng trung tâm? 

Giải 

A. 2,7mm 

B. 0,9mm 

C. 1,8mm D. 3,6mm 

Sử dụng kết quả trên. Vân sáng thứ 3 thì k 3 x 2,7mm 

=> Chọn đáp án A 

Ví dụ 3: Thực hiện giao thoa Y-âng với ánh sáng có bước sóng là 

lớn là i. Hãy xác định khoảng cách từ vân sáng thứ 2 đến vân sáng thứ 5 cùng phía? 

Giải 

A. 4i B. 3i C. 2i D. 3,5i 

Cách 1: 

Vị trí vân sáng thứ 2: x2 

Vị trí vân sáng thứ 5: x5 

2i 

5i 

Khoảng cách từ vân sáng 2 tới vân sáng 5 là x x5 x2 

5i 2i 3i 

Cách 2: 

Quan sát trên hình ta thấy, từ vân sáng 2 đến vân sáng 5 cùng phía là 3i 

Chọn đáp án B 

Ví dụ 4: Thực hiện giao thoa Y-âng với ánh ánh sáng có bước sóng là 

có độ lớn là i. Hãy xác định khoảng cách từ vân sáng thứ 2 đến vân sáng thứ 5 khác phía? 

Giải 

A. 4i B. 3i C. 5i D. 7i 

Giả sử vân sáng thứ 2 là vân sáng bên dương: x 

2 

2i 

Như vậy vân sáng 5 là vân sáng bên âm: x5 

5i 

 

thì trên màn thu được khoảng vân có độ 

 

thì trên màn thu được khoảng vân 

Trang 6

Khoảng cách giữa chúng là: x 2i ( 5i) 7i 

Chọn đáp án D 

Ví dụ 5: Thực hiện giao thoa Y-âng với 3 ánh sáng đơn sắc 1 0, 4m 

, 2 0,5m 

, 3 0,6m 

. Tại vị trí 

M có hiệu khoảng cách 

d d 1,2m 

có mấy bức xạ cho vân sáng? 

1 2 

Giải 

A. 1 B. 2 C. 3 D. 0 

Vị trí cho vân sáng là d k. 

- Với ánh sáng 1: d 3. Cho vân sáng 

- Với ánh sáng 2: d 2, 4. Không cho vân sáng 

- Với áng sáng 3: d 2. Cho vân sáng 

Như vậy tại M có 2 bức xạ cho vân sáng 


Ví dụ 6: Thực hiện giao thoa Y-âng với ánh sáng đơn sắc có 

0,5m 

. Khoảng cách giữa hai khe sáng là 

a 2mm , D 2m . Tại vị trí M có x 1, 25mm là 

M 

A. Vân sáng thứ 2 B. Vân tối thứ 2 C. Vân sáng thứ 3 D. Vân tối thứ 3 

Giải 

D 0,5.2 

Ta có i 0,5mm x M 

2,5i Vị trí vân tối thứ 3 

a 2 

Chọn đáp án C 

Ví dụ 7: Thực hiện giao thoa Y-âng với ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38m 

đến 0,76m 

. Với hai 

khe có khoảng cách là 2mm và D 2m . Hãy xác định bề rộng quang phổ bậc 3? 

A. 1,14mm B. 2,28mm C. 0,38mm D. Đáp án khác 

Giải 

Vị trí vân sáng bậc 3 của tia tím là 

Vị trí vân sáng bậc 3 của tia đỏ là 

D 0,38.2 

a 2 

t 

x 

t 

3. 3. 1,14mm 

D 0,76.2 

a 2 

đ 

xđ 

3. 3. 2, 28mm 

 

Bề rộng quang phổ bậc 3: x x x 2,28 1,14 1,14mm 

3 

đ 

t 

Trang 7

Chọn đáp án A 

Ví dụ 8: Thực hiện giao thoa Y-âng với hai bức xạ 1 0, 4m 

và 2 0,5m 

. Biết khoảng cách giữa 

hai khe sáng là 2mm. Khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe tới màn M là D 2m . Hãy xác định vị trí 

vân sáng trùng nhau đầu tiên của bức xạ? 

A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 

Giải 

1D 

Vị trí vân sáng của bức xạ thứ nhất: xs1 k1 

a 

2D 

Vị trí vân sáng của bức xạ thứ hai: xs2 k2 

a 

k1 2 

5 

Vì hai vân sáng trùng nhau xs1 

xs2 

 

k 4 

1D 

Vị trí trùng nhau đầu tiên k1 5;k 

2 

4. 

a 

2 1 

D 0, 4.2 

 

a 2 

1 

x 

trùng 

5. 5. 2 


Ví dụ 9: Thực hiện giao thoa Y-âng với ba bức xạ đơn sắc 1 0, 4m 

, 2 0,5m 

, 3 0,6m 

. Biết 

khoảng cách giữa hai khe sáng là 2mm. Khoảng cách từ hai khe tới màn M là D 2m . Vị trí trùng nhau 

đầu tiên của ba bức xạ ứng với vân sáng thứ bao nhiêu của bức xạ ứng với vân sáng thứ bao nhiêu của 

bức xạ 1, 2 và 3? 

A. k1 10;k 2 

12;k 3 

15 

B. k1 12;k 2 

10;k 3 

15 

C. k1 12;k 2 

15;k 3 

10 

D. k1 15;k 2 

12;k 3 

10 

Giải 

k1 2 

5 

+ Nếu 1 và 2 trùng nhau: 

k 4 

2 1 

Như vậy bức xạ 1 và 2 cho vân sáng trùng nhau tại các cặp;;...(với bức xạ 1 vị trí trùng nhau là bội 

của 5) 

Trang 8

k1 

3 

3 

+ Nếu 1 và 3 trùng nhau: 

k 2 

3 1 

Như vậy bức xạ 1 và 3 cho vân sáng trùng nhau tại các cặp;; 

Như vậy ba bức xạ trùng nhau tại k1 5.3 15;k 2 

4.3 12;k 3 

2.5 10 


Ví dụ 10: Thực hiện giao thoa Y-âng với ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38m 

đến 0,76m 

. Khoảng 

cách giữa hai khe hẹp S1S 2 

là 2mm, mặt phẳng chứa hai khe S1S 

2 

cách màn M một đoạn là 3m. Hỏi tại vị 

trí 

x 4mm 

có bao nhiêu bức xạ cùng cho vân sáng tại đây? 

Giải 

Vị trí vân sáng 

D 

a.x 

x k a k.D 

Theo để bài: 

a.x x.a x.a 

t đ t đ 

k . Thay số vào tìm k, với 

k.D .D .D 

đ 

t 

k Z 

Ví dụ 11: Thực hiện giao thoa Y-âng với ánh sáng đơn sắc 

sáng là 2mm. Hỏi trên miền giao thoa trường có 

Giải 

L 

1cm 

A. 20 vân sáng, 20 vân tối B. 20 vân sáng, 21 vân tối 

C. 21 vân sáng, 21 vân tối D. 21 vân sáng, 20 vân tối 

, ta thấy khoảng cách liên tiếp giữa 5 vân 

có bao nhiêu vân sáng, bao nhiêu vân tối? 

L 

Áp dụng công thức xác định số vân sáng trên giao thoa trường ta có: nS 

2. 

 

1 21 

2i 

 

 

L 1 

Công thức xác định số vân tối: n 

t 

2. 

 

20 

2i 2 

 


Ví dụ 12: Thực hiện thí nghiệm Y-âng với ánh sáng đơn sắc có bước sóng 

, thì thu được khoảng vân 

trên màn là i 0,6mm . Hỏi trong đoạn M và N lần lượt có x 2,5mm và x 6mm có bao nhiêu vân 

sáng? 

Giải 

A. 5 vân B. 6 vân C. 7 vân D. 8 vân 

M 

N 

Vì: 

x x 

 

i i 

M 

xM 

x 

N 

k 

N 

Thay số vào ta được 4,17 k 10 

và k Z Chọn K 5,6,7,8,9,10 có 6 giá trị của k 

Trang 9




Bài 1: Trong thí nghiệm Y-âng, ánh sáng được dùng là ánh sáng đơn sắc có 

0,52m 

. Khi thay ánh 

sáng trên bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng ' thì khoảng vân tăng 1,2 lần. Bước sóng ' bằng 

A. 0,624m 

B. 4m 

C. 6, 2m 

D. 

0, 4m 

Bài 2: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng với ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,55m 

, 

khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách từ hai khe tới màn là 2m. Bề rộng vùng giao thoa trên 

màn là 1,7cm. Số vân snags và vân tối trong vùng giao thoa là: 

A. 15 vân sáng và 14 vân tối B. 17 vân sáng và 18 vân tối 

C. 15 vân sáng và 16 vân tối D. 16 vân sáng và 15 vân tối 

Bài 3: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, các khe 

Khoảng cách giữa mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 

sóng 

0,6m 

. Tại M cách vân trung tâm 1,8mm thu được vân có tính chất gì? 

S1S 

2 

được chiếu bởi ánh sáng đơn sắc. 

D 2m . Dùng bức xạ đơn sắc có bước 

A. Vân tối thứ 4 B. Vân sáng thứ 9 C. Vân sáng thứ 4 D. Vân tối thứ 5 

Bài 4: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh snags, hai khe Y-âng cách nhau 2mm, hình ảnh giao thoa 

được hứng trên màn ảnh cách hai khe 1m. Sử dung ánh sáng đơn sắc có bước sóng 

được là 0,2mm. Thay bức xạ trên bằng bức xạ có bước sóng 

' 

bức xạ có một vân sáng của bức xạ ' . Bức xạ ' có giá trị nào dưới đây 

A. 0,52m 

B. 0,58m 

C. 0, 48m 

D. 0,6m 

m khoảng vân đo 

thì tại vị trí của vân sáng thứ 3 của 

Bài 5: Thực hiện thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Y-âng với ánh sáng đơn sắc có bước sóng . 

Người ta đo được khoảng cách giữa một vân tối đến vân sáng nằm ngay cạnh nó là 1mm. Trong khoảng 

giữa hai điểm M, N trên màn và ở hai bên so với vân trung tâm, cách vân trung tâm lần lượt là 5,9mm và 

7,1mm có số vân sáng là: 


Bài 6: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, bước sóng của ánh sáng đơn sắc là 

0,5m 

, khoảng 

cách giữa hai khe là 1,2mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe tới màn 3m. Hai điểm MN trên màn 

nằm cùng phía với vân trung tâm, cách vân trung tâm lần lượt là 0,4cm và 1,8cm. Số vân sáng giữa M, N 

là: 

A. 11 B. 15 C. 10 D. 9 

Bài 7: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Young. Khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng 

cách từ hai khe đến màn là 2,5m. Trên màn, người ta đo khoảng cách từ vân sáng bậc 3 bên trái đến vân 

sáng bậc 3 bên phải so với vân trung tâm là 9mm. Bước sóng dùng trong thí nghiệm là: 

Trang 10

A. 0,6m 

B. 0,7m 

C. 0,8m 

D. 

0,9m 

Bài 8: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, tại điểm trên màn cách vân chính giữa 5,4mm có 

vân tối thứ 5 tính từ vân chính giữa. Ánh sáng đơn sắc dùng trong thí nghiệm có tần số 

14 

5.10 Hz 

. Cho 

8 

c 3.10 m / s . Khoảng cách từ màn quan sát đến mặt phẳng chứa hai khe là D 2, 4m . Khoảng cách 

giữa hai khe là: 

A. 1,20mm B. 1,00mm C. 1,30mm D. 1,10mm 

Bài 9: Trong một thí nghiêm giao thoa ánh sáng Y-âng với ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0, 48m 

, 

trên màn quan sát, người ta đếm được trên bề rộng MN có 13 vân sáng mà tại M và N là hai vân sáng. 

Giữ nguyên điều kiện thí nghiệm, ta thay nguồn sáng đơn sắc có bước sóng 

bước sóng 

2 0,64m 

thì M và N bây giờ là 2 vân tối, số vân sáng trong miền đó là: 

A. 8 B. 11 C. 9 D. 10 

Bài 10: Thực hiện giao thoa khe Y-âng với nguồn ánh sáng có bước sóng 

1 

bằng ánh sáng đơn sắc với 

, khoảng cách giữa hai khe tới 

màn D trong môi trường không khí thì khoảng vân là i. Khi chuyển toàn bộ thí nghiệm vào trong nước, có 

chiết suất là 4/3 thì để khoảng vân không đổi phải dời màn quan sát ra xa hay lại gần một khoảng bao 

nhiêu? 

A. Ra xa thêm D/3 B. Lại gần thêm D/3 C. Ra xa thêm 3D/4 D. Lại gần thêm 3D/4 


Bài 1: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Y-âng, khoảng cách giữa hai khe S ,S 1mm 

, 

khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe S S đồng thời hai bức xạ có bước sóng 1 0,6m 

và bước sóng 

2 

1 2 

. Trong khoảng rộng L 2,4cm trên màn, đếm được 33 vạch sáng, trong đó có 5 vạch là kết quả trùng 

nhau của hai hệ vân, biết 2 trong 5 vạch trùng nhau nằm ngoài cùng của trường giao thoa, bước sóng 

A. 0,65m 

B. 0,45m 

C. 0,75m 

D. 0,55m 

Bài 2: Thí nghiệm giao thoa ánh sáng với 2 đơn sắc 1 0,6m 

và đơn sắc 2 

, quan sát phần dương của 

trường giao thoa ta thấy vân tối thứ 5 của hệ vân trùng với vân sáng thứ 5 của hệ vân . Bước sóng 

1 

2 

1 2 

là 2 

2 

bằng: 

A. 0,66m 

B. 0,54m 

C. 0,675m 

D. 

0,825m 

Bài 3: Giao thoa khe Y-âng nguồn phát đồng thời 2 ánh sáng đơn sắc có bước sóng 

1 0,5m 

và 

2 0,75m . Hai khe sáng cách nhau 1mm và cách màn 1,5m. Khoảng cách giữa 2 vân sáng bâc 2 ở 

cùng bên vân trung tâm của 2 ánh sáng đơn sắc trên là: 

A. 1,0mm B. 0,75mm C. 0,50mm D. 1,50mm 

Bài 4: Thực hiện giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe bằng 1,5mm, khoảng cách từ mặt 

phẳng chứa hai khe đến màn quan sát bằng 2m. Hai khe được rọi đồng thời bằng các bức xạ đơn sắc có 

Trang 11

ước sóng lần lượt là 1 0,48m 

và 2 0,64m 

. Xác định khoảng cách nhỏ nhất giữa vân sáng trung 

tâm và vân sáng cùng màu với vân sáng trung tâm? 

A. 5,12mm B. 2,36mm C. 2,56mm D. 1,92mm 

Bài 5: Trong thí nghiêm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng phát đồng thời hai bức xạ đơn sắc, có 

bước sóng lần lượt là 720nm và 450nm. Hỏi trên màn quan sát, giữa hai vân sáng gần nhau nhất và cùng 

màu với vân sáng trung tâm, có bao nhiêu vân sáng khác màu vân sáng trung tâm? 

A. 11 B. 12 C. 13 D. 10 

Bài 6: Thực hiện giao thoa ánh sáng với nguồn gồm hai thành phần đơn sắc nhìn thấy có bước sóng 

1 0,64m , 2 

. Trên màn hứng các vân giao thoa, giữa hai vân gần nhất cùng màu với vân sáng trung 

tâm đếm được 11 vân sáng. Trong đó, số vân của bức xạ và của bức xạ lệch nhau 3 vân, bước sóng 

1 

2 

của 

2 

là: 

A. 0,4m 

B. 0, 45m 

C. 0,72m 

D. 

0,54m 

Bài 7: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng phát đồng thời hai bức xạ đơn sắc, 

trong đó bức xạ màu đỏ có bước sóng 720nm và bức xạ màu tím có bước sóng 

t 

(có giá trị trong khoảng 

từ 380nm đến 440nm). Trên màn quan sát, giữa hai vân sáng gần nhau nhất và cùng màu với vân sáng 

trung tâm có 11 vân sáng màu tím. Giá trị của 

A. 400nm B. 392,7nm C. 420nm D. 380nm 

t 

là: 

Bài 8: Trong thí nghiệm Y-âng về hiện tượng giao thoa ánh sáng, biết a 0,5mm , D 1m 

. Khe S phát ra 

đồng thời hai bức xạ đơn sắc có bước sóng 1 0, 4m 

, 2 0,5m 

. Biết hai điểm M và N nằm hai bên 

vân sáng trung tâm, cách vân sáng trung tâm lần lượt những khoảng 5mm và 20mm. Số vân sáng quan sát 

được nằm từ điểm M đến điểm N là: 

A. 51 B. 44 C. 50 D. 58 

Bài 9: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe hẹp 

FF 

1 2 

là 1mm. Nguồn 

sáng điểm phát ra đồng thời một bức xạ 1 600nm và 2 500nm . Khoảng cách từ mặt phẳng chưa hai 

khe hẹp đến màn quan sát là 2,4m. Xét hai điểm M, N trên màn về cùng một phía vân trung tâm, biết 

khoảng cách tới vân trung tâm là 1,5cm và 3,7cm. Trên đoạn MN có bao nhiêu vân sáng trùng nhau? 

A. 5 B. 2 C. 3 D. 4 

Bài 10: Một nguồn sáng điểm nằm cách đều hai khe Y-âng và phát ra đồng thời hai bức xạ đơn sắc có 

bước sóng 1 0,6m 

và bước sóng 2 

chưa biết. Khoảng cách giữa hai khe là a 0,2mm , khoảng cách 

từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn D 1m 

. Trong khoảng rộng L 2,4cm trên màn, đếm được 17 vạch 

sáng, trong đó có 3 vạch là kết quả trùng nhau của hai hệ vân. Tính 

nằm ngoài cùng của khoảng L? 

, biết hai trong ba vạch trùng nhau 

2 

Trang 12

A. 0,12m 

B. 0,8m 

C. 0, 24m 

D. 

0, 48m 

Bài 11: Trong thí nghiệm Y-âng khoảng cách giữa hai khe là 0,5mm, màn ảnh cách hai khe 2m. Khi 

nguồn sáng phát bức xạ thì trên đoạn MN 1,68cm 

trên màn người ta đếm được 8 vân sáng, tại các 

1 

điểm M, N là 2 vân sáng. Khi cho nguồn phát đồng thời hai bức xạ: bức xạ 

1 

ở trên và bức xạ có bước 

sóng 

nhau là 

2 0,4m 

thì khoảng cách ngắn nhất giữa các vị trí trên màn có 2 vân sáng của hai bức xạ trùng 

A. 9,6mm B. 4,8mm C. 3,6mm D. 2,4mm 

Bài 12: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng của Y-âng khoảng cách giữa hai khe là 

cách từ mặt phẳng chứa 2 khe đến màn quan sát là 

D 

3m 

a 

1,5mm 

, khoảng 

. Người ta dùng một nguồn phát hai ánh snags 

đơn sắc: màu tím có bước sóng 1 0,4m 

và màu vàng có bước sóng 2 0,6m 

. Bề rộng vùng giao 

thoa là 1cm. Số vân sáng quan sát được là: 

A. 22 B. 13 C. 17 D. 9 

Bài 13: Chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc có bước sóng 1 0,75m 

và 2 0,5m 

vào hai khe Y-âng 

cách nhau a 0,8mm . Khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn D 1, 2m . Trong vùng giao 

thoa rộng 60mm, số vân sáng có màu giống màu của vân sáng trung tâm (kể cả vân trung tâm) là 


Bài 14: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng a 2mm , D 3m và nguồn sáng phát ra hai bức 

xạ có bước sóng 1 0,4m 

và 2 0,5m 

. Xét trên bề rộng L 1,68cm 

đối xứng nhau qua vân trung 

tâm có bao nhiêu vân sáng cùng màu với vân trung tâm, kể cả vân trung tâm? 

A. 5 B. 8 C. 6 D. 7 

Bài 15: Một thí nghiệm Y-âng được tiến hành đồng thời với hai ánh sáng có bước sóng 

1 0, 48m 

2 0,64m . Khoảng cách giữa hai khe sáng là 1mm, khoảng cách từ hai khe sáng đến màn quan sát là 

1,5m. Giao thoa quan sát trên một vùng 2cm đối xứng về hai phía của vân trung tâm. Tính số vị trí có sự 

trùng nhau của các vân sáng? 

A. 6 B. 7 C. 5 D. 13 

Bài 16: Trong thí nghiệm Y-âng, hai khe được chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc, trong đó một bức xạ 

1 450nm , còn bức xạ 2 

có bước sóng có gia trị từ 600nm đến 750nm. Trên màn quan sát, giữa hai 

vân sáng gần nhau nhất cùng màu với vân trung tâm có 6 vân sáng màu của bức xạ . Giá trị của là: 

A. 630nm B. 450nm C. 600nm D. 720nm 

1 

1 

Bài 17: Trong thí nghiệm giao thoa Y-âng, chiếu vào hai khe đồng thời hai bức xạ: bức xạ đỏ có bước 

sóng 1 640nm và bức xạ lục có bước sóng 2 560nm . Giữa vân trung tâm và vân sáng cùng màu kề 

nó có: 

và 

Trang 13

A. 7 vân đỏ và 6 vân lục B. 8 vân đỏ và 7 vân lục 

C. 6 vân đỏ và 7 vân lục D. 7 vân đỏ và 8 vân lục 

Bài 18: Trong thí nghiệm về giao thoa ánh sáng Y-âng. Nếu làm thí nghiệm với ánh sáng đơn sắc có bước 

sóng 

1 0,6m 

thì trên màn quan sát, ta thấy có 6 vân sáng liên tiếp trải dài trên bề rộng 9mm. Nếu làm 

thí nghiệm với ánh sáng hỗn tạp gồm hai bức xạ có bước sóng và thì người ta thấy: từ một điểm M 

1 

2 

trên màn đến vân sáng trung tâm có 3 vân sáng cùng màu với vân sáng trung tâm và tại M là một trong 3 

vân đó. Biết M cách vân trung tâm 10,8mm, bước sóng của bức xạ 

2 

là: 

A. 0,38m 

B. 0, 4m 

C. 0,76m 

D. 

0,65m 

Bài 19: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng của Y-âng. Hai khe hẹp cách nhau 1mm, khoảng cách từ 

màn quan sát đến màn chứa hai khe hẹp là 1,25m. Ánh sáng dùng trong thí nghiệm gồm hai ánh sáng đơn 

sắc có bước sóng 1 0,64m 

và 2 0,48m 

. Khoảng cách từ vân sáng trung tâm đến vân sáng cùng 

màu với nó và gần nó nhất là: 

A. 3,6mm B. 4,8mm C. 1,2mm D. 2,4mm 

Bài 20: Chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc có bước sóng 0, 4m 

và 0, 48m 

vào hai khe của thí nghiệm 

Y-âng. Biết khoảng cách giữa hai khe là 1,2mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe tới màn là 3m. 

Khoảng cách ngắn nhất giữa hai vị trí có màu cùng màu với vân sáng trung tâm là: 

A. 6mm B. 12mm C. 24mm D. 8mm 

Bài 21: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng của Y-âng, khoảng cách giữa hai khe S ,S là a 2mm , 

1 2 

khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe tới màn quan sát là 

D 

1, 2m 

. Chiếu đồng thời hai bức xạ đơn 

sắc có bước sóng 1 640nm và 2 0, 480m 

vào hai khe thì thấy trên màn có những vị trí tại đó vân 

sáng của hai bức xạ trùng nhau, gọi là vân trùng. Khoảng cách nhỏ nhất giữa hai vân trùng là: 

A. 1,152 (mm) B. 1,050 (mm) C. 1,060 (mm) D. 1,250 (mm) 

Bài 22: Trong thí nghiệm Y-âng, khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa 2 

khe đến màn là 2m. Chiếu vào hai khe ánh sáng hỗn tạp gồm hai bức xạ có 1 0,76m 

và 2 

, người ta 

thấy vân sáng bậc 3 của bức xạ trùng với vân sáng bậc 2 của bức xạ . Tìm ? 

2 

1 

2 

A. 2 0,43m 

B. 2 0,51m 

C. 2 0,61m 

D. 2 0,47m 

Bài 23: Một nguồn sáng phát ra đồng thời hai ánh sáng đơn sắc màu đỏ có bước sóng bằng 

0,76m 

và 

bức xạ màu cam có bước sóng 

2 

chiếu vào khe Y-âng. Trên màn người ta quan sát thấy giữa vân sáng 

cùng màu và gần nhất so với vân trung tâm có 8 vân màu cam. Bước sóng của bức xạ 

2 

là: 

A. 0,64m 

B. 0,62m 

C. 0,59m 

D. 

0,72m 

Bài 24: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe 

S 

1,S2 

cách nhau 1mm, khoảng cách từ 

mặt phẳng chứa hai khe tới màn quan sát bằng 2m. Chiếu sáng hai khe 

S 

1,S2 

bằng hai bức xạ đơn sắc có 

Trang 14

ước sóng 1 0,72m 

và 2 

, thì thấy vân sáng bậc 3 của bức xạ 2 

trùng với vân sáng bậc 2 của bức xạ 

i 

1 1 

, Khoảng vân có giá trị: 

A. 1,54mm B. 1,44mm C. 0,288mm D. 0,96mm 

Bài 25: Trong thí nghiệm Y-âng hai khe cách nhau 0,9mm và cách màn là 1,8m. Chiếu đồng thời hai bức 

xạ đơn sắc 1 0,6m 

và 1 0,45m 

vào hai khe Y-âng. Trên bề rộng vùng giao thoa là 10mm (vân 

trung tâm nằm giữa bề rộng) thì hai vân sáng có màu giống màu của vân sáng trung tâm xa nhất cách 

nhau bao nhiêu? 

A. 9,6mm B. 3,6mm C. 7,2mm D. 8,8mm 

Bài 26: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 0,5mm, khoảng cách 

từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2m. Nguồn sáng dùng trong thí nghiệm gồm hai bức xạ 

1 450nm và 2 600nm . Trên màn quan sát, gọi M, N là hai điểm ở cùng một phía so với vân trung 

tâm và cách vân trung tâm lần lượt là 5,5mm và 22mm. Trên đoạn MN, số vị trí vân sáng trùng nhau của 

hai bức xạ là: 

A. 4 B. 5 C. 3 D. 2 

Bài 27: Trong thí nghiệm của Young có khoảng cách giữa hai khe 

S 

1,S2 

là 1,5mm, khoảng cách từ một 

khe đến màn quan sát E là 3m. Chiếu đồng thời hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng 

1 0, 4m 

(màu tím) 

và 

1 0,6m 

giữa hai vân màu lục là: 

(màu vàng) thì thấy trên màn E xuất hiện một số vân sáng màu lục. Khoảng cách gần nhất 

A. x 

0,6mm B. x 1, 2mm C. x 1,8mm 

D. x 2, 4mm 

Bài 28: Trong thí nghiệm giao thoa dùng khe Y-âng có khoảng cách từ màn ảnh đến mặt phẳng chứa hai 

khe là D 2,5m , khoảng cách giữa hai khe là a 2,5mm . Chiếu đồng thời hai ánh sáng đơn sắc có bước 

sóng 1 0,48m 

và 2 0,64m 

thì vân sáng cùng màu với vân trung tâm và gần nhất cách vân trung 

tâm: 

A. 1,92mm B. 1,64mm C. 1,72mm D. 0,64mm 

Bài 29: Trong giao thoa ánh sáng bằng khe Y-âng biết hai khe cách nhau 0,7mm và có cùng khoảng cách 

đến màn quan sát là 2,1m. Chiếu sáng hai khe bởi ánh sáng gồm hai thành phần đơn sắc có bước sóng 

1 0,42m 

và 2 

. Người ta thấy khoảng cách từ vân trung tâm đến vân sáng cùng màu với nó và gần 

nhất là 5,04mm. Bước sóng 

2 

bằng: 

A. 0,73m 

B. 0, 42m 

C. 0,64m 

D. 

0,56m 

Bài 30: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Y-âng, khoảng cách giữa hai khe là 2mm, khoảng 

cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 1,6m. Chiếu sáng hai khe bằng ánh sáng hỗn hợp 

gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng 450nm và 600nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn. Biết 

vân sáng chính giữa (trung tâm) ứng với hai bức xạ trên trùng nhau. Khoảng cách từ vân chính giữa đến 

Trang 15

vân gần nhất cùng màu với vân chính giữa là bao nhiêu? Trong khoảng đó, trong số có bao nhiêu vân 

sáng quan sát được (kể cả vân trung tâm và vân ở mép)? 

A. 14,4mm; 5 vân B. 7,2mm; 6 vân C. 1,44mm; 9 vân D. 1,44mm; 7 vân 

Bài 31: Trong thí nghiệm giao thoa Y-âng, thực hiện đồng thời với hai bức xạ có bước sóng 640nm (màu 

đỏ) và 560nm (màu lục). Giữa hai vân sáng gần nhau nhất và cùng màu với vân trung tâm có bao nhiêu bị 

trí cực đại giao thoa của bức xạ màu đỏ, màu lục: 

A. 6 đỏ và 7 lục B. 7 đỏ và 6 lục C. 7 đỏ và 8 lục D. 8 đỏ và 7 lục 

Bài 32: Trong thí nghiệm giao thoa Y-âng thực hiện đồng thời hai bức xạ đơn sắc với khoảng vân trên 

màn ảnh thu được lần lượt là i 0,3mm và i 0,4mm . Trên màn quan sát, gọi M và N là hai điểm ở 

1 

 

2 

cùng một phía so với vân trung tâm và cách vân trung tâm lần lượt là 2,25mm và 6,75mm. Trên đoạn 

MN, số vị trí mà vân sáng hệ 1 trùng vân tối hệ 2 là: 

A. 2 B. 4 C. 3 D. 5 

Bài 33: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách từ 

mặt phẳng chứa hai khe đến màn là 2m. Chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc có 

1 0, 4m 

2 0,5m . Cho bề rộng cùng giao thoa trên màn là 9mm. Số vị trí vân sáng trùng nhau trên màn của hai 

bức xạ là: 

A. 3 B. 5 C. 4 D. 2 

Bài 34: Thực hiện thí nghiệm giao thoa khe Young đồng thời với hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng 1 

và 2 

. Biết 1 520nm và 620nm 2 

740nm . Trong khoảng giữa hai vân sáng liên tiếp cùng màu với 

vân trung tâm người ta đếm được 12 vân sáng của . Bước sóng có giá trị nào trong các giá trị sau: 

1 

2 

A. 732nm B. 693,3nm C. 676nm D. 624nm 


Bài 1: Chiếu ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38m 

đến 0,76m 

vào khe hẹp S trong thí nghiệm 

Young. Biết khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách giữa hai khe tới màn là 3m. Số bức xạ cho 

vân sáng tại vị trí cách vân trung tâm 1cm là: 

A. 3 bức xạ B. 1 bức xạ C. 4 bức xạ D. 2 bức xạ 

Bài 2: Trong thí nghiệm giao thoa của Y-âng, khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách từ mặt 

phẳng chứa hai khe đến màn là 1m. Nguồn sáng phát ra ánh sáng trắng có bước sóng nằm trong khoảng từ 

0,38m đến 0,76m 

. Tại điểm M cách vân trung tâm 4mm có mấy bức xạ cho vân sáng tại đó? 

và 

A. 7 B. 6 C. 5 D. 4 

Bài 3: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là: 

a 

1, 2mm 

; khoảng 

cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát D 2m . Chiếu ánh sáng trắng ( 0,38m 0,76m 

) 

Trang 16

vào hai khe . Tại điểm M trên màn quan sát cách vân sáng trung tâm 4mm có những bức xạ đơn sắc nào 

cho vân sáng trùng nhau? 

A. 0,60m 

; 0, 48m 

và 0, 40m 

. 

B. 0,60m 

; 0,38m 

và 0,50m. 

C. 0,76m 

; 0, 48m 

và 0,64m 

. 

D. 0,60m 

; 0,48m 

và 0,76m 

. 

Bài 4: : Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe Y-âng cách nhau 2mm, hình ảnh giao 

thoa được hứng trên màn ảnh cách khe 2m. Sử dụng ánh sáng trắng có bước sóng từ 

0, 40m 

0,75m . Trên màn thu được các dải quang phổ. Bề rộng của dải quang phổ ngay sát vạch sáng trắng 

trung tâm là: 

A. 0,45mm B. 0,55mm 

C. 0,50mm D. 0,35mm 

Bài 5: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 1mm; khoảng cách từ 

mặt phẳng chứa hai khe đến màn là 2m. Chiếu vào hai khe sáng đó ánh sáng trắng có bước sóng từ 

380nm đến 760nm thì có bao nhiêu loại ánh sáng đơn sắc cho vân sáng tại điểm M cách vân trung tâm 

5mm? 

A. 5 B. 2 

C. 4 D. 3 

Bài 6: Trong thí nghiệm Y-âng, các khe được chiếu sáng bằng ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38m 

đến 

0,76m 

.Khoảng cách giữa hai khe là 0,5mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn là 

2m. Độ rộng quang phổ bậc 2 quan sát được trên màn là 

A. 1,52mm B. 3,04mm 

C. 4,56mm D. 6,08mm 

Bài 7: Trong thí nghiệm về giao thoa ánh sáng khe Y-âng, khoảng cách giữa hai khe 

cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát 

0,38m 

đến 

0,76m 

đến 

a 2mm . Khoảng 

D 2m . Nguồn S phát ánh sáng trắng có bước sóng từ 

. Vùng trùng nhau giữa quang phổ bậc 2 và quang phổ bậc 3 có bề rộng là 

A. 2,28 mm B. 1,52 mm 

C. 1,14 mm D. 0,38 mm 

Bài 8: Chiếu ánh sáng trắng có bước sóng trong khoảng 

(0,38 0,76) m 

vào hai khe trong thí nghiệm 

Y-âng. Tại vị trí ứng với vân sáng bậc bốn của ánh sáng vàng có bước sóng 

những bức xạ có bước sóng nào sau đây 

A. 0,4m 

; 0,48m 

B. 0, 4m 

; 0,54m 

0,6m 

còn có vân sáng của 

C. 0, 48m 

; 0,64m 

D. 0, 42m 

; 

0,64m 

Trang 17

Bài 9: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe hẹp bằng 1mm và 

khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn là 2m. Chiếu sáng hai khe bằng một ánh sáng trắng có 

bước sóng từ 0,38m 

đến 0,76m 

, khi đó tại điểm M trên màn quan sát cách vân sáng trung tâm 7,2mm 

có bao nhiêu tia sáng đơn sắc cho vân tối? 

A. 5 B. 3 

C. 7 D. 4 

Bài 10: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 2mm, khoảng cách từ 

2 khe đến màn là 2m. Nguồn S phát ra ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38m 

đến 0,76m 

. Vùng phủ 

nhau giữa quang phổ bậc 4 và bậc 3 có bề rộng là: 

A. 0,76 mm B. 0,38 mm 

C. 1,14 mm D. 1,52 mm 

Bài 11: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 2mm , khoảng cách 

từ mặt phẳng chứa 2 khe đến màn là 1,2m. Nguồn S phát ra ánh sáng trắng có bước sóng từ 

0, 4m 

0,76m . Tần số lớn nhất của bức xạ cho vân sáng tại điểm M trên màn cách vân trung tâm một khoảng 

2,5 mm là: 

15 

A. 7,6.10 Hz 

B. 

14 

C. 7,8.10 Hz 

D. 

14 

6,7.10 Hz 

14 

7,2.10 Hz 

Bài 12: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng, với ánh sáng trắng ( 

0,38m 0,76m 

đến 

), hai khe cách 

nhau 0,8 mm . Khoảng cách từ mặt phẳng chứa 2 khe đến màn là 2m. Tại vị trí cách vân sáng trung tâm 

3mm có những vân sáng của bức xạ: 

A. 1 0,48m; 2 

0,56m 

B. 1 0, 40m; 2 

0,60m 

C. 1 0, 45m; 2 

0,62m 

D. 1 0, 47m; 2 

0,64m 

Bài 13: Trong thí nghiệm giao thoa với khe Y-âng, khe S được chiếu sáng bằng chúm sáng trắng ( 

0,40m 0,76m ). Bề rộng quang phổ bậc 1 trên màn lúc đầu đo được là 0,72 mm. Khi dịch chuyển 

màn ra xa hai khe thêm 60 cm thì bề rộng quang phổ bậc 1 trên màn đó là 0,90 mm. Khoảng cách giữa hai 

khe 

S 

1,S2 

là 

A. 2 mm B. 1,2 mm 

C. 1,5 mm D. 1 mm 

Bài 14: Trong giao thoa ánh sáng với ánh sáng trắng có bước sóng từ 0, 4m 

đến 0,76m 

. Tìm bước 

sóng của các bức xạ khác cho vân sáng trùng với vân sáng bậc 4 của ánh sáng màu đỏ có A, d 0,75m 

? 

Trang 18

A. 0,60m 

, 0,50m 

và 0, 43m 

. 

B. 0,62m 

, 0,50m 

và 0, 45m 

. 

C. 0,60m 

, 0,55m 

và 0, 45m 

. 

D. 0,65m 

, 0,55m 

và 0, 42m 

. 

Bài 15: Trong thí nghiệm Y-âng bằng ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38m 

đến 0,76m 

, khoảng 

cách từ hai nguồn đến màn là 2m, khoảng cách giữa hai nguồn là 2mm. Số bức xạ cho vân sáng tại M 

cách vân trung tâm 3,5mm là: 

A. 4 B. 6 

C. 7 D. 5 

Bài 16: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng: khoảng cách giữa 2 khe là 2mm, khoảng cách từ 

mặt phẳng chứa 2 khe đến màn là 1,5 m. Nguồn S phát ra ánh sáng trắng có bước sóng từ 380nm đến 

760nm. Vùng chồng lên nhau giữa quang phổ ánh sáng trắng bậc hai và bậc ba trên màn có bề rộng là: 

A. 0,760 mm B. 0,285 mm 

C. 0,380 mm D. 0,250 mm 

Bài 17: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 2 mm; khoảng cách 

từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 1,2 m. Nguồn S phát ra ánh sáng trắng có bước sóng từ 

0, 4m 

đến 

0,76m 

. Bước sóng lớn nhất của bức xạ cho vân sáng tại điểm M trên màn cách vân trung 

tâm một khoảng 1,95 mm là: 

A. 0,56m 

B. 

C. 0, 48m 

D. 

0,65m 

0,72m 


Bài 1: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn S phát ra ba ánh sáng đơn sắc : 

 

 

1 

tím 0, 42m 

; 

2 

luc 0,56m 

; (đỏ) 0,70m 

. Giữa hai vân sáng liên tiếp có màu giống 

 

3 

nhau như màu của vân trung tâm có 14 vân màu lục. Số vân tím và vân màu đỏ nằm giữa hai vân sáng 

liên tiếp kế trên là: 

A. 19 vân tím, 11 vân đỏ 

B. 20 vân tím, 12 vân đỏ 

C. 20 vân tím, 11 vân đỏ 

D. 17 vân tím, 10 vân đỏ 

Bài 2: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khe hẹp S phát ra đồng thời ba bức xạ đơn sắc có 

bước sóng là : 1 0,42m 

; 2 0,56m 

; 3 0,63m 

. Trên màn, trong khoảng giữa hai vân sáng liên 

tiếp có màu giống màu vân trung tâm, nếu hai vân sáng của hai bức xạ trùng nhau ta chỉ tính là một vân 

sáng thì số vân sáng quan sát được là: 

Trang 19

A. 21 B. 23 

C. 26 D. 27 

Bài 3: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Y-âng . Khoảng cách giữa 2 khe kết hợp là 

a 1mm , khoảng cách từ mặt phẳng chứa 2 khe đến màn là D 50 cm . Ánh sáng sử dụng gồm ba bức 

xạ có bước sóng : 1 0,64m 

; 2 0,6m 

; 3 0, 48m 

.Trong khoảng giữa hai vân trùng màu với 

vân trung tâm liên tiếp có bao nhiêu vạch đơn sắc? 

A. 41 B. 48 

C. 34 D. 51 

Bài 4: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Yuong, ánh sáng sử dụng gồm 3 bức xạ đỏ, lục, lam 

có bước sóng lần lượt là: 1 0,64m 

; 2 0,54m 

; 3 0, 48m 

. Vân sáng đầu tiên kể từ vân sáng 

trung tâm có cùng màu với vân sáng trung tâm ứng với vân sáng bậc mấy của vân sáng màu lục? 

A. 24 B. 27 

C. 32 D. 18 

Bài 5: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng: a 2mm ; D 4m . Thực hiện giao thoa đồng thời 

3 đơn sắc 1 0,45m 

; 2 0,6m 

; 3 0,75m 

. Khi đó, vị trí mà 3 vân sáng trùng nhau đầu tiên 

cách vân sáng trung tâm một khoảng bằng bao nhiêu? 

A. 1,2 mm B. 1,5 mm 

C. 1,8 cm D. 1,8 mm 

Bài 6: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng Y-âng, hai khe cách nhau 

phẳng chứa 2 khe đến màn 

a 0,5mm , khoảng cách từ mặt 

D 2m . Nguồn S phát ra đồng thời ba ánh sáng đơn sắc có bước sóng lần 

lượt là 1 0,4m 

; 2 0,5m 

; 3 0,6m 

chiếu vào hai khe S 

1,S2 

.Trên màn, ta thu được một giao 

thoa trường có bề rộng 20 cm (vân sáng trung tâm ở chính giữa giao thoa trường). Hỏi trên màn quan sát 

có tổng cộng bao nhiêu vân sáng cùng màu với vân sáng chính giữa của trường giao thoa (kể cả vân sáng 

chính giữa)? 

A. 7 B. 9 

C. 11 D. 13 

Bài 7: Chiếu đồng thời ba bức xạ đơn sắc 1 0, 4m 

; 2 0,52m 

; 3 0,6m 

vào hai khe của thí 

nghiệm Y-âng. Biết khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe tới màn là 

2m. Khoảng cách gần nhất giữa hai vị trí có màu cùng màu với vân sáng trung tâm là: 

A. 31,2 mm B. 15,6 mm 

C. 7,8 mm D. Đáp án khác 

Bài 8: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Y-âng, khoảng cách giữa hai khe: 

cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát 

a 

1mm 

, khoảng 

D 2m . Chiếu vào 2 khe đồng thời hai bức xạ có bước 

Trang 20

sóng 1 0,6m 

và 2 

. Trong khoảng rộng L 2,4cm trên màn đếm được 33 vân sáng, trong đó có 5 

vân sáng là kết quả trùng nhau của hai hệ vân. Tính 

? Biết hai trong năm vân sáng trùng nhau nằm ở 

2 

ngoài cùng của trường giao thoa 

A. 0,65m 

B. 

C. 0, 45m 

D. 

0,55m 

0,75m 

Bài 9: Trong thí nghiệm giao thoa khe Yuong, khe s phát ra đồng thời 3 ánh sáng đơn sắc, có bước sóng 

tương ứng là: 1 0,4m 

; 2 0,48m 

; 3 0,64m 

. Trên màn, trong khoảng giữa hai vân sáng liên 

tiếp có màu trùng với vân trung tâm, quan sát thấy số vân sáng không phải đơn sắc là: 

A. 11 B. 10 

C. 9 D. 8 

Bài 10: Trong thí nghiệm giao với khe Y-âng. Nguồn S phát ra ba ánh sáng đơn sắc: màu tím 

1 0,42m ; màu lục 2 0,56m 

; màu đỏ 3 0,70m 

. Giữa hai vân sáng liên tiếp giống màu vân 

sáng trung tâm có 11 cực đại giao thoa của ánh sáng đỏ. Số cực đại giao thoa của ánh sáng màu lục và 

màu tím giữa hai vân sáng liên tiếp nói trên là: 

A. 15 vân lục, 20 vân tím 

B. 14 vân lục, 19 vân tím 

C. 14 vân lục, 20 vân tím 

D. 13 vân lục, 18 vân tím 

Bài 11: Chiếu đồng thời ba bức xạ đơn sắc 1 0, 4m 

; 2 0,6m 

; 3 0,64m 

vào hai khe của thí 

nghiệm Y-âng. Khoảng cách giữa hai khe a 0,5mm , khoảng cách từ hai khe tới màn quan sát D 1m 

. 


A. 9,6 mm B. 19,2 mm 

C. 38,4 mm D. 6,4 mm 

Bài 12: : Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young, khoảng cách giữa 2 khe kết hợp là 

a 1,5mm , khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe tới màn là D 1,5m 

, ánh sáng sử dụng gồm 3 bức 

xạ có bước sóng 1 0,4m 

; 2 0,56m 

; 3 0,6m 

. Bề rộng miền giao thoa là 4 cm, ở giữa là vân 

sáng trung tâm, số vân sáng cùng màu với vân sáng trung tâm quan sát được là (không kể vân trung tâm): 

A. 5 B. 1 

C. 2 D. 4 




Trang 21


















Trang 22



















Trang 23


















Trang 24







.D 10.1 

Ta có: xS 

10mm k. a k.3 

Mà sáng trắng có bước sóng từ 

0,38m 

đến 

Vậy k nhận các giá trị 5; 6; 7; 8 có 4 bức xạ 


.D 4 

Ta có: xS 

4mm k. 

a k 


0,38m 

đến 

0,76m 

0,76m 

10 

0,38 0,76 4,3 k 8,7 

3.k 

4 

0,38 0,76 5, 2 k 10,5 

k 

Vậy k nhận các giá trị 6; 7; 8; 9; 10 có 5 bức xạ 


.D 

4. 1, 2 2,4 

Ta có: xS 

4mm k. 

a 2.k k 


0,38m 

2,4 

0,38 0,76 3,1 k 6,3 

k 

đến 

0,76m 

Vậy k nhận các giá trị 4; 5; 6 1 

0,6m 

; 2 0,48m 

; 3 0, 4m 


D 

Bề rộng của quang phổ bậc 1 là: x1 1. ( d t 

) 0,35mm 

a 


Trang 25

D 

2, 5 

Ta có: xS 

5mm k. 

 

a k 


0,38m 

đến 

0,76m 

2,5 

0,38 0,76 3, 2 k 6,5 

k 

Vậy k nhận các giá trị 4; 5; 6 có 3 bức xạ 


D 

Bề rộng của quang phổ bậc 2 là: x1 2. ( d t 

) 3,04mm 

a 


Vùng che phủ của quang phổ bậc 2 và quang phổ bậc 3 

0,76.2 0,38.2 

x 23 

xd2 x 

t3 

2. 3. 0,38mm 

2 2 


D D 2, 4 

Ta có vị trí vân vàng bậc 4 là : x 

vàng 4 

4.0,6. k. . 

 

a a k 


0,38m 

2,4 

0,38 0,76 3,1 k 6,3 

k 

đến 

0,76m 

Vậy k nhận các giá trị 4; 5; 6 nhưng k 4 ứng với bức xạ vàng có 2 bức xạ 1 0, 48m 

và 

2 0,4m 


D 7,2.1 3,6 

Ta có vị trí vân tối thứ k: x 

tk 

k 0,5. 

a k 0,5.2 k 0,5 


0,38m 

đến 

0,76m 

3,6 

0,38 0,76 4, 2 k 8,9 

k 0,5 

Vậy k nhận các giá trị 5; 6; 7. 


Độ che phủ của quang phổ bậc 4 và bậc 3: 

D 

x 

34 

x 

d3 

x 

t4 

(3. d 

4 t 

) 0,76mm 

a 


D 2, 

5. 2 25 

Ta có: xS 

2,5mm 

k. 

 

a 1,2.k 6. 

k 

Trang 26


0, 4m 

đến 

0,76m 

25 

0,4 0,76 5, 4 k 10,4 

6.k 

Vậy k nhận các giá trị 6; 7; 8; 9; 10 bước sóng nhỏ nhất 

14 

Tần số lớn nhất cho vân sáng tại M là: f 7,2.10 Hz 


3. 

0 

Ta có: xS 

3mm 

k. 

D ,8 1, 2 

 

a 2.k k 


0,38m 

1,2 

0,4 0,76 1,5 k 3,15 

k 

c 

 

đến 

0,76m 

Vậy k nhận các giá trị 2; 3 bước sóng 1 0,6m 

và 2 0,4m 


25 

min 

0,416m 

6.10 

Ta có bề rộng của quang phổ bậc 1 là k 1 x 0,72mm D(0,76 0,4) : a (1) 

 

Lúc sau: D' D 0,6 x ' 0,9 mm D 0,6 0,76 0, 4 .a (2) 

Từ (1) và (2) D 2,4m a 1, 2mm 


Ta có vị trí vân đỏ bậc 4 là : xđ 

4 .0,75 D D 

. k. 

. 

 

3 

a a k 


0, 4m 

2, 4 

0,4 0,76 3,9 k 7,5 

k 

Vậy k nhận các giá trị 4; 5; 6; 7 nhưng 

đến 

k 4 

0,76m 

ứng với bức xạ đỏ 

có 3 bức xạ 0,6m 

1 

và 2 0,5m 

và 3 0, 43m 


D 2.3,5 3,5 

Ta có: xS 

3,5mm k. 

a 2.k k 


0,38m 

đến 

0,76m 

3,5 

0,38 0,76 4,6 k 9, 2 

k 

Vậy k nhận các giá trị 5; 6; 7; 8; 9 


có 5 bức xạ 

Trang 27

Vùng chồng nhau của hệ vân bậc 2 và bậc 3 là: 

D 

x 23 

x 

d2 

x 

t3 

(2.0,76 3.0,38) 0,285mm 

a 


2. 

, 5 

Ta có: xS 

1,95mm 

k. D 1 9 13 

 

a 1,2.k 4. k 


0, 4m 

đến 

0,76m 

13 

0, 4 0,76 4,3 k 8,1 

4.k 

Vậy k nhận các giá trị 5; 6; 7; 8 với k 5 thì max 0,65m 



Vị trí cùng màu vân trung tâm: xs1 xs2 x 

s3 

k 1.i 1 

k 

2.i 2 

k 

3.i 3 

k 

11 k 

22 k33 

Ta có: 

k1 2 4 k1 3 

5 k2 

3 

5 

; 

; 

k 3 k 3 k 4 

2 1 3 1 3 2 

Bội chung nhỏ nhất của k 1 : 1 

1 

2 1 3 1 3 2 

BCNN k k 45 20 

k1 2 4 k1 3 5 k2 

3 

5 

.5; .4; .3 

k 3 k 3 k 4 

k 2 

3.5 15 

và k3 

3.4 12 

 

tím 1 

Số vân màu tím là N K 1 19 

vân tím; Số vân màu đỏ là: Nđ k3 

1 11 

vân đỏ 



s3 

k 1.i 1 

k 

2.i 2 

k 

3.i 3 

k 

11 k 

22 k33 

Ta có: 

k1 2 4 k1 3 

3 k2 

3 

9 

; 

; 

k 3 k 2 k 8 

2 1 3 1 3 2 


1 

2 1 3 1 3 2 

BCNN k k 43 12 

k1 2 4 k1 3 3 k2 

3 

9 

.3; .4; .1 

k 3 k 2 k 8 

k 2 

3.3 9 và k3 

2.4 8 

Đặt t 3 ; t 4 ; t 1 

1 

 

2 

 

3 

Số vân sáng quan sát được: N k 1 k 1 k 1 t 1 t –1 t –1 

21 vân sáng 

1 2 3 1 2 3 

Trang 28



s3 

k 1.i 1 

k 

2.i 2 

k 

3.i 3 

k 

11 k 

22 k33 

Ta có: 

k1 2 15 k1 3 

3 k2 

3 

4 

; 

; 

k 16 k 4 k 5 

2 1 3 1 3 2 


1 

2 1 3 1 3 2 

BCNN k k 151 15 

k1 2 15 k1 3 3 k2 

3 

4 

.1; .5; .4 

k 16 k 4 k 5 

2 

k 16.1 16 

và k3 

5.4 20 

Đặt t 1; t 5; 

t 4 

1 

 

2 

 

3 

Số vân sáng quan sát được N k 1 k 1 k 1 t 1 t –1 t –1 

34 

1 2 3 1 2 3 

vân sáng 



s3 

k 1.i 1 

k 

2.i 2 

k 

3.i 3 

k 

11 k 

22 k33 

Ta có: 

k1 2 27 k1 3 

3 k2 

3 

8 

; 

; 

k 32 k 4 k 9 

2 1 3 1 3 2 

Bội chung nhỏ nhất của k 1 : BCNN k1 

k1 

27 

k1 2 27 k1 3 3 k2 

3 

8 

.1; .9; .4 

k 32 k 4 k 9 

2 1 3 1 3 2 

2 

k 32.1 32 và k3 

9.4 36 



s3 

k 1.i 1 

k 

2.i 2 

k 

3.i 3 

k 

11 k 

22 k33 

Ta có: 

k1 2 4 k1 3 

5 k2 

3 

5 

; 

; 

k 3 k 3 k 4 

2 1 3 1 3 2 


k1 

20 

k1 2 4 k1 3 5 k2 

3 

5 

.5; .4; .3 

k 3 k 3 k 4 

2 1 3 1 3 2 

Vị trí mà 3 vân sáng trùng nhau của 3 vân sáng cách vân trung tâm: 

x 

trùng 

i 

trùng 


0,45.4 

20. 18(mm) 1,8(cm) 

2 

Trang 29


s3 

k 1.i 1 

k 

2.i 2 

k 

3.i 3 

k 

11 k 

22 k33 

Ta có: 

k1 2 5 k1 3 

3 k2 

3 

6 

; 

; 

k 3 k 2 k 5 

2 1 3 1 3 2 


k1 

15 

k1 2 5 k1 3 3 k2 

3 

6 

.3; .5; .2 

k 3 k 2 k 5 

2 1 3 1 3 2 


x 

trùng 

Ta có 

i 

trùng 

0,4.2 

15. 24(mm) 

5 

L 200 

8, 3 Số vân sáng trùng nhau là 9 vân trùng 

i 24 

trùng 



s3 

k 1.i 1 

k 

2.i 2 

k 

3.i 3 

k 

11 k 

22 k33 

Ta có: 

k1 2 13 k1 3 

3 k2 

3 

15 

; 

; 

k 10 k 2 k 13 

2 1 3 1 3 2 


k1 

39 

k1 2 5 k1 3 3 k2 

3 

6 

.3; .5; .2 

k 3 k 2 k 5 

2 1 3 1 3 2 


x 

trùng 

i 

trùng 


0, 4.2 

39. 31, 2(mm) 

1 

Khoảng vân của bức xạ : 

1 

.D 

i 1,2(mm) 

a 

1 

 

1 

 

Số bức xạ của trong khoảng rộng L 2, 4 cm 24 mm . 

1 

Ta có: 

L 

20 N 

1 

21 vân sáng của 1 

i 

1 

Số bức xạ của trong khoảng rộng L là N 33 21 5 17 

vân sáng 

2 

2 

.D 

L 16.i 2 

i2 

1,5 mm 2 

0,75m 

a 

Ta có: 

2 



s3 

k 1.i 1 

k 

2.i 2 

k 

3.i 3 

k 

11 k 

22 k33 

Trang 30

Ta có: 

k1 2 6 k1 3 

8 k2 

3 

4 

; 

; 

k 5 k 5 k 3 

2 1 3 1 3 2 


k1 

24 

k1 2 6 k1 3 8 k2 

3 

4 

.4; .3; .5 

k 5 k 5 k 3 

2 1 3 1 3 2 

k 2 

4.5 20 và k3 

5.3 15 

Đặt t 4 ; t 3; 

t 5 

1 

 

2 

 

3 

Số vân sáng không phải đơn sắc là: 

 

Nkh«ng đon s¾c 

t1 1 t2 1 t3 

1 9 

vân không đơn sắc 



s3 

k 1.i 1 

k 

2.i 2 

k 

3.i 3 

k 

11 k 

22 k33 

Ta có: 

k1 2 4 k1 3 

5 k2 

3 

5 

; 

; 

k 3 k 3 k 4 

2 1 3 1 3 2 


1 

2 1 3 1 3 2 

BCNN k k 4.5 20 

k1 2 4 k1 3 5 k2 

3 

5 

.5; .4; .3 

k 3 k 3 k 4 

2 

k 3.5 15và 

k3 

4.3 12 

Số cực đại giao thoa của màu lục là: 

Số cực đại giao thoa của màu tím là: 

N k 1 14 

vân 

2 2 

N k 1 19 

vân 

1 1 



s3 

k 1.i 1 

k 

2.i 2 

k 

3.i 3 

k 

11 k 

22 k33 

Ta có: 

k1 2 3 k1 3 

8 k2 

3 

16 

; 

; 

k 2 k 5 k 15 

2 1 3 1 3 2 


1 

2 1 3 1 3 2 

BCNN k k 3.8 24 

k1 2 3 k1 3 8 k2 

3 

16 

.8; .2; .1 

k 2 k 5 k 15 


x 

trùng 

i 

trùng 

0, 4.1 

24. 19,2(mm) 

0,5 

Trang 31



s3 

k 1.i 1 

k 

2.i 2 

k 

3.i 3 

k 

11 k 

22 k33 

Ta có: 

k1 2 7 k1 3 

3 k2 

3 

15 

; 

; 

k 5 k 2 k 14 

2 1 3 1 3 2 


1 

2 1 3 1 3 2 

BCNN k k 3.7 21 

k1 2 7 k1 3 3 k2 

3 

15 

.3; .7; .1 

k 5 k 2 k 14 


x 

trùng 

i 

trùng 

0,4.1,5 

21. 8, 4(mm) 

1,5 

Ta có 

L 40 

4, 7 có 5 vân sáng trùng nhau kể cả vân trung tâm 

i 8,4 

trùng 

Trang 32


1. Máy quang phổ: 

CHỦ ĐỀ 24: CÁC LOẠI QUANG PHỔ VÀ CÁC LOẠI TIA BỨC XẠ 

- Là dụng cụ dùng để phân tích chùm ánh sáng phức tạp tạo thành những thành phần đơn sắc. 

- Máy quang phổ gồm có 3 bộ phận chính: 

+ Ống chuẩn trực: để tạo ra chùm tia song song 

+ Hệ tán sắc: để tán sắc ánh sáng 

+ Buồng tối: để thu ảnh quang phổ 

2. Các loại quang phổ và các loại tia bức xạ: 

Định nghĩa 

Nguồn 

phát 

Tính chất 

QP liên 

tục 

Là một dải 

màu biến 

thiên liên 

tục từ đỏ 

đến tím. 

Các chất 

rắn, chất 

lỏng và 

chất khí ở 

áp suất lớn 

bị nung 

nóng. 

Không phụ 

thuộc bản 

chất của 

vật, chỉ 

phụ thuộc 

nhiệt độ 

của vật. 

QP vạch 

phát xạ 

Là 

thống 

vạch 

riêng 

nằm 

một 

tối. 

hệ 

các 

màu 

rẽ 

trên 

nền 

Các chất 

khí hay hơi 

ở áp suất 

thấp bị 

kích thích 

nóng sáng. 

Nguyên tố 

khác nhau 

có quang 

phổ vạch 

riêng khác 

nhau về 

QP vạch 

hấp thụ 

Là hệ 

thống 

những 

vạch tối 

riêng rẽ 

trên nền 

quang phổ 

liên tục. 

Do chiếu 

một chùm 

ánh sáng 

qua một 

khối khí 

hay hơi 

được nung 

nóng ở 

nhiệt độ 

thấp hơn 

nhiệt độ của 

nguồn sáng 

trắng. 

Các vạch 

tối xuất 

hiện đúng 

vị trí các 

vạch màu 

cùa quang 

phổ vạch 

phát xạ. 

Tia hồng 

ngoại 

Là bức xạ 

không nhìn 

thấy có 

bước sóng 

dài hơn 

bước sóng 

tia đỏ (dài 

hơn 

0,76mm). 

Mọi vật có 

nhiệt độ cao 

hơn nhiệt độ 

môi trường, 

lò than, lò 

điện, đèn 

dây tóc... 

- Tác dụng 

nhiệt 

- Gây ra 

một số 

phản ứng 

hóa học. 

Tia tử 

ngoại 

Là bức xạ 

không nhìn 

thấy có 

bước sóng 

ngắn hơn 

bước sóng 

tia tím 

(ngắn hơn 

0,38mm). 

Các vật bị 

nung nóng 

đến trên 

2000°C; 

đèn hơi 

thủy ngân, 

hồ quang 

điện. 

Tác dụng 

lên phim 

ảnh, Làm 

ion hóa 

không khí, 

gây phản 

ứng quang 

hóa, quang 

hợp, gây 

TiaX 

Là sóng điện từ 

có bước sóng 

ngắn, từ 

8 11 

10 m 10 m . 

Ống rơngh-en, 

ống cu-lít-giơ 

- Khả năng đâm 

xuyên mạnh 

- Tác dụng 

mạnh lên phim 

ảnh, làm ion hóa 

không khí. 

Trang 1

Ứng dụng 

Chú ý: 

Nhiệt độ 

càng cao, 

miền phát 

sáng của 

vật càng 

mở rộng về 

vùng ánh 

sáng có 

bước sóng 

ngắn. 

Đo nhiệt 

độ của vật 

Số lượng, vị 

trí màu sắc, 

độ sáng tỉ 

đối giữa các 

vạch, (vạch 

quang phổ 

không có bề 

rộng). 

Xác định thành phần 

(nguyên tố), hàm lượng 

các thành phần trong vật. 

- Có thể 

biến điệu 

được như 

sóng cao tần 

- Gây ra 

hiện tượng 

quang điện 

trong một số 

chất bán 

dẫn. 

- Sấy khô, 

sưởi ấm 

- Điều khiển 

từ xa 

- Chụp ảnh 

bề mặt Trái 

Đất từ vệ 

tinh 

- Quân sự 

(tên lửa tự 

động tìm 

mục tiêu, 

camera 

hồng ngoại, 

ống nhòm 

hồng 

ngoại...) 

hiện tượng 

quang điện. 

- Tác dụng 

sinh lí: hủy 

diệt tế bào 

da, diệt 

khuẩn... 

- Bị nước và 

thủy tinh 

hấp thụ rất 

mạnh. 

- Khử 

trùng nước 

uống, thực 

phẩm 

- Chữa 

bệnh 

xương 

còi 

- Xác định 

vết nứt trên 

bề mặt kim 

loại 

- Làm phát quang 

nhiều chất, gây 

hiện tượng quang 

điện ở hầu hết 

kim loại 

- Tác dụng diệt vi 

khuẩn, hủy diệt 

tế bào. 

- Chiếu điện, 

chụp điện dùng 

trong ỵ tế để 

chẩn đoán bệnh. 

- Chữa bệnh ung 

thư. 

- Kiểm tra vật 

đúc, dò bọt khí, 

vết nứt trong kim 

loại. 

Kiểm tra hành lí 

hành khách đi 

máy bay. 

Mặt trời là nguồn phát ra quang phổ liên tục nhưng quang phổ của mặt trời mà ta thu được trên mặt đất lại 

là quang phổ vạch hấp thụ của khí quyển mặt trời. 

3. Thang sóng điện từ: 

Miền 

SĐT 

(m) 

Sóng vô 

tuyến 

3.10 10 

4 4 

Tia hồng 

ngoại 

10 7,6.10 

3 7 

Ánh sáng nhìn 

thấy 

7,6.10 3,8.10 

7 7 

Tia tử ngoại 

3,8.10 10 

Tia X 

7 9 

8 11 

 

10 10 

Tia 

Gamma 

Dưới 

10 11 

Trang 2

Dạng 1: TIA RƠN-GHEN 

Ở đây ta xét các bài toán xuôi, ngược liên quan đến 

điện áp U AK , động năng của elecron, bước sóng ngắn nhất 

(hoặc tần số lớn nhất) mà ống Rơn-ghen phát ra. 

1. Tính bước sóng ngắn nhất của tia X phát ra: 

- Theo định luật bảo toàn năng lượng: 

- Năng lượng dòng êlectron = năng lượng tia X + Nhiệt năng + (nhiệt năng rất lớn so với năng lượng 

tia X) 

hc 

hc 

x Q x 

X 

 

 

 

X 

- Ta có: Năng lượng dòng êlectron = động năng của chùm F êlectron khi đập vào đối catốt 

Wd 

e.U 

AK X 

hc 

 

e.U 

Suy ra, bước sóng ngắn nhất của tia X phát ra là: 

2. Tính nhiệt lượng làm nóng đối catốt: 

AK 

hc 

eUAK 

X 

hoặc tần số lớn nhất: fmax 

 

eU 

h 

Nhiệt lượng làm nóng đối catốt bằng tổng động năng của các quang êlectron đến đập vào đối 

catốt: 

Q W NWd 

N. 

với 

 

I.t 

N e 

 

N = là tổng số quang êlectron đến đối catốt. 

Kết hợp với Q m.c. t t ; với c là nhiệt dung riêng của kim loại làm đối catốt. 

2 1 


Ví dụ 1: Một ống Rơn-ghen có điện áp giữa anốt và catốt là 2000V. Bước sóng ngắn nhất của tia Rơnghen 

mà ống có thể phát ra là 

10 

10 

10 

10 

A. 4,68.10 m B. 5, 25.10 m C. 3,46.10 m D. 6,21.10 m 

Giải 

Ta có: 

hc 

hc 

10 

U.q min 

6, 21.10 m 

min 

U.q 


Ví dụ 2: Để bước sóng ngắn nhất tia X phát ra là 0,05nm hiệu điện thế hoạt động của ống Cu-lit-giơ ít 

nhất phải là: 

Giải 

A. 24,84KV B. 25KV C. 10KV D. 30KV 

Ta có: 

hc hc 

U.q U 24843,75 V 

 

q. 

 

min 


min 

Ví dụ 3: Tần số lớn nhất trong chùm bức xạ phát ra từ ống Rơn-ghen là 4.10 18 Hz. Hiệu điện thế giữa hai 

cực của ống là: 

AK 

Trang 3

Giải 

A. 16,4 kV B. 16,56 kV C. 16,6 kV D. 16,7 kV 

Ta có: 

hf 

q 

max 

hfmax 

U.q U 16,56kV 


Ví dụ 4: Một ống Cu-lit-giơ mỗi giây có 2.10 18 êlectron chạy qua ống. Xác định cường độ dòng điện chạy 

trong ống? 

Giải 

A. 3,2 A B. 3,2mA C. 0,32A D. 

18 19 

I n 

e.q 2.10 .1,6.10 3, 2 (A) 



Bài 1: Sự đảo vạch quang phổ có thể được giải thích dựa vào: 

A. Tiên đề về sự bức xạ và hấp thụ năng lượng của nguyên tử 

B. các định luật quang điện 

C. thuyết lượng tử Plăng 

D. Tiên đề về trạng thái dừng 

Bài 2: Chọn câu đúng? 

A. Quang phổ liên tục phụ thuộc vào nhiệt độ và bản chất của vật phát sáng. 

3 

32.10 A 

B. Quang phổ vạch chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ, không phụ thuộc vào bản chất của vật phát sáng. 

C. Quang phổ liên tục được ứng dụng đế đo nhiệt độ của các vật nóng sáng ở nhiệt độ cao. 

D. Để thu được quang phổ hấp thụ thì nhiệt độ của nguồn phát ra quang phổ liên tục phải thấp hơn 

nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ. 

Bài 3: Điều kiện phát sinh của quang phổ vạch hấp thụ là: 

A. Nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ bằng nhiệt độ của nguồn sáng phát ra quang phổ liên tục. 

B. Nhiệt độ của nguồn sáng phát ra quang phổ liên tục phải lớn hơn nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp 

thụ. 

C. Nhiệt độ của nguồn sáng phát ra quang phổ liên tục phải thấp hơn nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp 

thụ. 

D. Nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ lớn hơn nhiệt độ của nguồn sáng phát ra quang phổ vạch. 

Bài 4: Dải quang phổ liên tục thu được trong thí nghiệm về hiện tượng tán sắc ánh sáng trắng có được là 

do 

A. thủy tinh đã nhuộm màu cho ánh sáng. 

B. ánh sáng bị nhiễu xạ khi truyền qua lăng kính. 

C. lăng kính đã tách các màu sẵn có trong ánh sáng trắng thành các thành phần đơn sắc. 

D. hiện tượng giao thoa của các thành phần đơn sắc khi ra khỏi lăng kính. 

Bài 5: Trong máy quang phổ lăng kính, chùm sáng sau khi đi qua ống chuẩn trực của máy là chùm sáng 

A. phân kì. B. song song. 

C. song song hoặc hội tụ. D. hội tụ. 

Bài 6: Phát biểu nào sau đây là sai khi nói vể quang phổ? 

Trang 4

A. Khi chiếu ánh sáng trắng qua một đám khí (hay hơi) ở áp suất thấp ta luôn thu được quang phổ vạch 

hấp thụ của khí (hay hơi) đó. 

B. Vị trí các vạch sáng trong quang phổ vạch của một nguyên tố sẽ thay thế bằng các vạch tối trong 

quang phổ hấp thụ của chính nguyên tố đó. 

C. Quang phổ vạch và quang phổ hấp thụ đều được ứng dụng trong phép phân tích quang phổ. 

D. Mỗi nguyên tố hóa học đều có quang phổ vạch đặc trưng cho nguyên tố đó. 

Bài 7: Sự đảo sắc quang phổ là hiện tượng nào kể sau: 

A. Thay đổi màu sắc các vạch sáng của quang phổ 

B. Dịch chuyển vị trí các vạch quang phổ 

C. Chuyển đổi các vạch sáng của quang phổ vạch thành các vạch tối của quang phổ hấp thụ 

D. Chuyển đổi từ quang phổ liên tục thành quang phổ vạch 


A. Quang phổ liên tục của một vật phụ thuộc vào bản chất của vật nóng sáng. 

B. Quang phổ liên tục không phụ thuộc vào nhiệt độ của vật nóng sáng. 

C. Quang phổ liên tục phụ thuộc vào nhiệt độ của vật nóng sáng. 

D. Quang phổ liên tục phụ thuộc vào nhiệt độ và bản chất của vật nóng sáng. 

Bài 9: Khi nghiên cứu quang phổ của các chất, chất nào dưới đây khi bị nung nóng đến nhiệt độ cao thì 

không phát ra quang phổ liên tục? 

A. Chất rắn B. Chất khí ở áp suất lớn 

C. Chất lỏng D. Chất khí ở áp suất thấp 

Bài 10: Hiện tượng đảo sắc xảy ra khi: 

A. Chiếu một chùm sáng trắng qua một lăng kính. 

B. Giảm nhiệt độ của nguồn phát quang phổ vạch. 

C. Tăng nhiệt độ nguồn phát quang phổ vạch. 

D. Trong thí nghiệm tạo quang phổ hấp thụ, nếu ta tắt nguồn phát quang phổ liên tục thì vạch đen trong 

quang phổ hấp thụ đổi thành vạch màu. 

Bài 11: Chiếu một ánh sáng nhiều thành phần vào máy quang phổ lăng kính thì chùm sáng ló ra khỏi lăng 

kính bao gồm: 

A. Một chùm sáng hội tụ 

B. Nhiềuchùm sáng song song, mỗi chùm song song ứng với một ánh sáng đơn sắc 

C. Một chùm sáng phân kì 

D. Nhiều chùm sáng song song, mỗi chùm song song ứng với một tia tới 

Bài 12: Nguồn sáng nào sau đây khi phân tích không cho quang phổ vạch phát xạ? 

A. Đèn hơi natri B. Đèn dây tóc C. Đèn hơi hiđrô D. Đèn hơi thủy ngân 

Bài 13: Hiện tượng đảo sắc của các vạch quang phổ là: 

A. các vạch tối trong quang phổ hấp thụ trùng với các vạch sáng trong quang phổ vạch của nguyên tố 

đó. 

B. màu sắc các vạch quang phổ thay đổi. 

C. số lượng các vạch quang phổ thay đổi. 

D. Quang phổ liên tục trở thành quang phổ vạch. 

Bài 14: Quang phổ vạch thu được khi chất phát sáng ở thể: 

A. Khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất thấp. 

Trang 5

B. Khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất cao. 

C. Rắn. 

D. Lỏng. 

Bài 15: Chọn câu trả lời đúng? Quang phổ vạch phát xạ được phát ra là do: 

A. Các đám khí hay hơi ở áp suất thấp bị kích thích phát ra 

B. Chỉ do các vật ở thể khí ở áp suất bằng áp suất khí quyển phát ra 

C. Các vật ở thể lỏng ở nhiệt độ thấp bị kích thích phát ra 

D. Các vật rắn ở nhiệt độ cao phát sáng ra 

Bài 16: Chọn câu sai khi nói về tính chất và ứng dụng của các loại quang phổ: 

A. Dựa vào quang phổ vạch và quang phổ hấp thụ ta biết được thành phần nguyên tố hóa học của 

nguồn phát. 

B. Dựa vào quang phổ liên tục ta biết được thành phần hóa học của nguồn phát. 

C. Dựa vào quang phổ liên tục ta biết được nhiệt độ nguồn sáng. 

D. Mỗi nguyên tố hoá học được đặc trưng bởi một quang phổ vạch và một quang phổ hấp thụ. 

Bài 17: Tính chất nổi bật của tia hồng ngoại là: 

A. Gây ra hiện tượng quang điện ngoài. B. Tác dụng lên kính ảnh hồng ngoại. 

C. Bị nước và thuỷ tinh hấp thụ mạnh. D. Tác dụng nhiệt. 

Bài 18: Chọn kết luận sai khi nói về các bức xạ điện từ không nhìn thấy? 

A. Tia tử ngoại xuyên vào thủy tinh sâu hơn hồng ngoại do có năng lượng cao hơn. 

B. Hồng ngoại là tia dùng để sấy khô thực phẩm. 

C. Tia tử ngoại và hồng ngoại đều là sóng điện từ. 

D. Tia tử ngoại có tác dụng bảo quản thực phẩm khỏi vi khuẩn. 

Bài 19: Chọn câu phát biểu sai khi nói về đặc điểm của tia tử ngoại. 

A. có thể làm phát quang một số chất. 

B. Không bị thuỷ tinh và nước hấp thụ. 

C. có thể gây ra một số phản ứng quang hoá và phản ứng hóa học. 

D. Làm ion hoá không khí. 

Bài 20: Tia tử ngoại có bước sóng: 

A. không thể đo được. B. nhỏ hơn bước sóng của tia X. 

C. nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng tím. D. lớn hơn bước sóng của ánh sáng đỏ. 

Bài 21: Phát biểu nào sau đây là đúng? 

A. Tia hồng ngoại do các vật có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ môi trường xung quanh phát ra. 

B. Tia hồng ngoại là sóng điện từ có bước sóng nhỏ hơn 0,36 m 

. 

C. Tia hồng ngoại là bức xạ màu hồng. 

D. Tia hồng ngoại bị lệch trong điện trường và từ trường. 

Bài 22: Chọn phát biểu đúng? 

A. Quang phổ của Mặt Trời ta thu được trên Trái Đất là quang phổ vạch hấp thụ. 

B. Mọi vật khi nung nóng đều phát ra tia tử ngoại. 

C. Quang phổ của Mặt Trời ta thu được trên Trái Đất là quang phổ vạch phát xạ. 

D. Quang phổ của Mặt Trời ta thu được trên Trái Đất là quang phổ liên tục. 

Bài 23: Tác dụng và tính chất nào sau đây chỉ tia tử ngoại mới có còn tia hồng ngoại và ánh sáng nhìn 

thấy không có? 

Trang 6

A. tác dụng nhiệt. B. gây ra hiệu ứng quang điện. 

C. bị nước, thuỷ tinh hấp thụ rất mạnh. D. tác dụng lên kính ảnh. 


A. Tia tử ngoại giúp xác định được thành phần hóa học của một vật. 

B. Tia tử ngoại có tác dụng làm phát quang một số chất. 

C. Tia tử ngoại có tác dụng chữa bệnh còi xương. 

D. Mặt trời là nguồn phát ra tia tử ngoại mạnh. 

Bài 25: Phát biểu nào sau đây là không đúng? 

A. Tia tử ngoại có tác dụng sinh lí. 

B. Tia tử ngoại có thể kích thích cho một số chất phát quang. 

C. Tia tử ngoại dùng để tìm khuyết tật bên trong vật đúc. 

D. Tia tử ngoại có tác dụng mạnh lên kính ảnh. 

Bài 26: Các bức xạ có khả năng ion hoá chất khí là: 

A. sóng vô tuyến và tia hồng ngoại. B. tia tử ngoại và tia Rơn-ghen. 

C. tia hồng ngoại và tia tử ngoại. D. tia hồng ngoại và ánh sáng nhìn thấy. 

Bài 27: Tia tử ngoại phát ra rất mạnh từ nguồn nào sau đây? 

A. Lò sưởi điện. 

0 

B. Hồ quang điên có nhiệt độ trên 3000 C . 

C. Đèn hơi Natri. 

D. Những vật được nung nóng ở nhiệt độ thấp hơn 

Bài 28: Tia hồng ngoại được dùng: 

A. để tìm vết nứt trên bề mặt sản phẩm bằng kim loại. 

B. trong y tế để chụp điện, chiếu điện. 

C. để chụp ảnh bề mặt Trái Đất từ vệ tinh. 

0 

400 C 

D. Để tìm khuyết tật bên trong sản phẩm bằng kim loại. 


A. Tia hồng ngoại gây ra hiệu ứng quang điện trong (quang dẫn) ở một số chất bán dẫn. 

B. Tia tử ngoại có bước sóng trong khoảng từ 10 -9 m đến 380 nm. 

C. Tia X là các bức xạ mang điện tích. 

D. Tia X tác dụng mạnh lên kính ảnh. 

Bài 30: Khi tăng hiệu điện thế của một ống tia X thêm 40% thì bước sóng ngắn nhất của tia X mà ống 

phát ra giảm đi: 

A. 12,5% B. 28,6% C. 32,2% D. 15,7% 

Bài 31: Phát biểu nào sau đây sai khi nói về tia hồng ngoại, tia tử ngoại, tia Rơn-ghen? 

A. Đều có tác dụng lên một số loại phim ảnh. 

B. Chúng đều có bản chất là sóng điện từ. 

C. Chúng có thể gây ra hiện tượng quang điện. 

D. Chúng đều bị lệch trong điện trường và từ trường. 

Bài 32: Chọn câu phát biểu sai? 

A. Tia tử ngoại là bức xạ không nhìn thấy được có bước sóng ngắn hơn 0,38 m đến cỡ 10 -9 m. 

B. Tia tử ngoại được ứng dụng làm ống nhòm quan sát ban đêm. 

C. Tia tử ngoại có bước sóng từ 0,18.10 -6 m đến 0,4.10 -6 m truyền qua được thạch anh. 

Trang 7

D. Tia tử ngoại có một số tác dụng sinh lý: huỷ diệt tế bào da, làm da sạm nắng, làm hại mắt, diệt 

khuẩn, diệt nấm mốc,... 

Bài 33: Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về tia X? 

A. Tia X phát ra từ đèn điện dây tóc. 

0 

B. Tia X là một loại sóng điện từ được phát ra từ những vật bị nung nóng đến nhiệt độ khoảng 5000 C . 

C. Tia X có khả năng đâm xuyên rất yếu. 

D. Tia X là một loại sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn bước sóng tia tử ngoại. 

Bài 34: Nội dung nào sau đây là không đúng đối với tia Rơn-ghen? 

A. Trong không khí thường tia Rơn-ghen cứng và tia Rơn-ghen mềm có cùng vận tốc. 

B. Hiệu điện thế giữa anốt và catốt càng lớn thì tia Rơn-ghen bức xạ ra có bước sóng càng dài. 

C. Tia Rơn-ghen mang năng lượng, khả năng đâm xuyên rất tốt. 

D. Tia Rơn-ghen làm hủy diệt tế bào, gây phát quang một số chất. 

Bài 35: Chọn phát biểu đúng? 

A. Đặc điểm của quang phổ liên tục là phụ thuộc vào thành phần cấu tạo hóa học của nguồn sáng. 

B. Tia tử ngoại luôn kích thích sự phát quang các chất mà nó chiếu vào. 

C. ứng dụng của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt để tiệt trùng nông sản và thực phẩm. 

D. Trong các tia đơn sắc: đỏ, cam và vàng truyền trong thủy tinh thì tia đỏ có vận tốc lớn nhất. 

Bài 36: Một tia X (bước sóng 0,20 nm có tần số lớn gấp 160 lần so với một bức xạ tử ngoại (bước sóng 

). Giá trị của là; 

A. 0,125 nm B. 0,320 m 

C. 0,320 nm D. 0,125 pm 























Trang 8
















Trang 9


1. Định nghĩa 

CHỦ ĐỀ 25. HIỆN TƯỢNG QUANG ĐIỆN NGOÀI 

Hiện tượng ánh sáng làm bật các êlectron ra khỏi mặt kim loại gọi là hiện tượng quang điện (hay còn 

gọi là hiện tượng quang điện ngoài). Các êlectron bị bật ra trong hiện tượng này gọi là các êlectron quang 

điện hay quang êlectron. 

2. Định luật về giới hạn quang điện: 

Đối với mỗi kim loại, ánh sáng kích thích phải có bước sóng λ nhỏ hơn hoặc bằng giới hạn quang điện 

λ 0 của kim loại đó (λ ≤ λ 0 ) mới gây ra được hiện tượng quang điện. 

Chú ý: 

Nếu chiếu đồng thời 2 bức xạ λ 1 , λ 2 và cả 2 bức xạ cùng gây ra hiện tượng quang điện thì ta tính toán 

với bức xạ có bước sóng bé hơn. 

3. Giả thuyết Plăng: 

Lượng năng lượng mà mỗi lần một nguyên tử hay phân tử hấp thụ hoặc phát xạ có giá trị hoàn toàn 

xác định, được gọi là lượng tử năng lượng và được kí hiệu là ɛ: 

hc 

hf 

4. Giới hạn quang điện: 

Trong đó: h = 6,625.10 -34 J.s gọi là hằng số Plăng. 

hc 

của mỗi kim loại là đặc trưng riêng của kim loại đó và cũng chính là bước sóng lớn nhất của 

0 

 

A 

ánh sáng kích thích. Trong đó: A là công thoát của êléctron (đơn vị: Jun). 

5. Thuyết lượng tử ánh sáng (thuyết phôtôn) của Anh-xtanh 

+ Ánh sáng được tạo thành bởi các hạt gọi là phôtôn. 

+ Với mỗi ánh sáng đơn sắc có tần số f, các phôtôn đều giống nhau, mỗi 

phôtôn mang năng lượng ɛ = hf. 

+ Phôtôn chỉ tồn tại trong trạng thái chuyển động. 

Trong chân không, phôtôn bay với tốc độ c = 3.10 8 m/s dọc theo các tia sáng. 

+ Mỗi lần một nguyên tử hay phân tử phát xạ hoặc hấp thụ ánh sáng thì chúng phát ra hay hấp thụ một 

phôtôn. 

+ Năng lượng của mỗi phôtôn rất nhỏ. Một chùm sáng dù yếu cũng chứa rất nhiều phôtôn do rất nhiều 

nguyên tử, phân tử phát ra. Vì vậy ta nhìn thấy chùm sáng là liên tục. 

+ Khi ánh sáng truyền đi, các lượng tử không bị thay đổi, không phụ thuộc khoảng cách tới nguồn 

sáng. 

6. Lưỡng tính sóng - hạt của ánh sáng 

Ánh sáng vừa có tính chất sóng, vừa có tính chất hạt. Ta nói ánh sáng có lưỡng tính sóng - hạt. 

Trong mỗi hiện tượng quang học, khi tính chất sóng thể hiện rõ thì tính chất hạt lại mờ, và ngược lại. 

Thể hiện tính chất sóng 

• Hiện tượng giao thoa 

• Hiện tượng nhiễu xạ 

• Hiện tượng tán sắc.... 

• Hiện tượng quang điện. 

Thể hiện tính chất hạt 

• Hiện tượng gây phát quang. 

• Tính đâm xuyên, gây ion hóa chất khí,… 

Trang 1

7. Công suất bức xạ của nguồn sáng: 

hc 

P n 

f 

. n 

f 

.hf n 

f 

. 

 

Với n f là số phôtôn nguồn phát ra trong 1s. 

8. Động lượng của phôtôn: 

. 

h 

p m ; Với m ph là khối lượng tương đối tính của phôtôn. 

ph.c 

 

c 

9. Công thức Anh-xtanh: 

1 2 

A m.v 

omax v 

2 

10. Định lí động năng: 

omax 

 

1 1 

2hc 

 

0 

 

m 

1 1 

W A mv m.v q.U qV V 

2 2 

2 2 

d FE 

t o MN M N 

Bài toán 1: Tính điện thế của quả cầu cô lập về điện 

; với h.c = 1,9875.10 -25 

Trường hợp chiếu bức xạ có bước sóng λ ≤ λ 0 vào quả cầu kim loại cô 

lập, các êlectron quang điện được bứt ra khỏi quả cầu, điện tích dương của 

quả cầu tăng dần nên điện thế V của quả cầu tăng dần. Điện thế V = Vmax 

khi các êlectron quang điện bứt ra khỏi quả cầu đều bị lực điện trường hút 

trở lại quả cầu. 

- Áp dụng định lí động năng với lưu ý: 

V t = 0, V M = V max , V N = V ∞ = 0, ta có: 

mv 

2 

2 

omax 

e.V 

max 

- Áp dụng công thức Anh-xtanh, ta có: Vmax 

 

hc 

A 

 

e 

- Đối với quả cầu kim loại bán kính R, ta có thể tính được điện tích cực đại Q max của quả cầu: 

Q 

Vmax 

k. 

R 

max 

;với k = 9.10 9 (Nm 2 /C 2 ) 

Bài toán 2: Cho hiệu điện thế U AK đặt vào tế bào quang điện, tính vận tốc của e khi đập vào anốt 

- Khi êlectron được tăng tốc: 

vận tốc v 

1 mv 1 mv e.U 1 mv e A e.U 

2 2 2 

2 2 2 

o AK AK 

1 2 1 2 

- Khi êlectron bị giảm tốc: mv mvo 

e. UAK 

vận tốc v 

2 2 

Lưu ý đổi đơn vị: 1 MeV = 10 6 eV; 1 eV = 1,6.10 -19 J; 1 MeV = 1,6. 10 -13 J; 1 A 0 = 10 -10 m. 

11. Cường độ dòng quang điện bão hòa: 

Trang 2

q 

Ibh 

n 

e.e 

t 

12. Hiệu suất lượng tử : 

; Với n e là số êlectron bứt ra khỏi K trong 1s 

n 

H n 

13. Điều kiện để dòng quang điện triệt tiêu : 

U AK £ U h (U h < 0), U h gọi là hiệu điện thế hãm 

2 

m.v 

omax 

hc 1 1 

e.U 

h 

e.U 

h 

hf A Uh 

 

2 e 0 

 

Chú ý: Trong một số bài toán người ta lấy 

e 

f 

Uh 0 

thì đó là độ lớn. 

14. Tính khoảng cách xa nhất mà mắt còn trông thấy nguồn sáng 

Gọi P là công suất của nguồn sáng phát ra bức xạ λ đẳng hướng, d là đường kính của con ngươi, n là 

độ nhạy của mắt (số phôtôn ít nhất lọt vào mắt mà mắt còn phát hiện ra). Ta có: 

- Số phôtôn của nguồn sáng phát ra trong 1 giây: 

n 

 

P P 

 

hc 

- Gọi D là khoảng cách từ mắt đến nguồn sáng, thì số phôtôn trên được phân bố đều trên mặt hình cầu 

có bán kính là D. 

h 

P 

- Số phôton qua 1 đơn vị diện tích của hình cầu trong 1 giây là: k 

2 2 

4D h.4D 

- Số phôtôn lọt vào con ngươi trong 1 giây là: 

- Để mắt còn nhìn thấy được nguồn sáng thì: 

2 

Pd d P 

d P 

D 

2 

max 

 

N n n D 

16hc.D 4 nhc 

15. Khi êlectron quang điện bay trong điện trường 

2 2 2 

d d P Pd 

N 

.k 

2 4 hc.4D 16hc.D 

 

4 n.hc 

Lực điện trường tác dụng lên êlectron: F E = e.E; với điện trường đều thì 

2 2 

U 

E d 

+ Khi các quang êlectron bật ra khỏi catốt chịu lực điện trường thì thu gia tốc 

F e.E e U 

m m m d 

E 

a . 

Bài toán: Tính khoảng cách S tối đa mà êlectron rời xa được bản cực 

Nếu điện trường cản là đều có cường độ E và êlectron bay dọc theo đường sức điện thì quãng đường 

tối đa mà êlectron có thể rời xa được catốt là: 

1 m.v 

2 

1 

omax 

2 

2 A 

m.v 

omax 

e.E.S 

max 

Smax 

 

2 e.E e.E 

Bài toán: Tính bán kính lớn nhất của vòng tròn trên bề mặt anốt mà các 

êlectron tới đập vào 

Trang 3

Êlectron sẽ bị lệch nhiều nhất khi vận tốc ban đầu v 0 vuông góc với bề mặt catốt (vuông góc với các 

đường sức điện), ta quy về bài toán chuyển động ném ngang. Xét trục tọa độ xOy: 

+ Trục Ox: x = v 0max t = R max 

1 2 1 e.E 2 

+ Trục Oy: y = a.t . .t d (với d là khoảng cách giữa hai bản cực) t R max = v 0max t 

2 2 m 

U AK 

e 

- Nếu ta thay a . thì: R 

max 

v 

0max.t v 

0max.d. 

m d 

2 

m.v 

omax 

- Nếu thay tiếp v 0max từ biểu thức e.U 

h 

thì 

2 

16. Khi êlectron quang điện bay trong từ trường 

+ Lực Lorenxơ tác dụng lên êlectron: FL e.B.v 

0max.sin 

 

 

+ Nếu v B thì quỹ đạo êlectron là đường tròn R: 

0 

2m 

e.U 

e 

AK 

U 

h 

R 

max 

2d U 

AK 

2 

v0 

Fht FL m e v0B 

 

R 

m.v 

R 0 

e .B 

m.v 

0max 

Nếu êlectron có v 0max thì: R R 

max 

 

e .B 

 

+ Nếu xiên góc với B 

thì quỹ đạo êlectron là đường ốc với bán kính vòng ốc: 

v 0 

R 

m.v 0 

e .Bsin 

17. Khi êlectron quang điện bay theo phương ngang trong miền có cả điện trường và từ trường, 

Để êlectron không bị lệch khỏi phương ban đầu thì: FE F 

L 

E B. v0max 


Ví dụ 1: Một ngọn đèn ra pha ánh sáng màu đỏ có bước sóng λ = 0,7 µm. Hãy xác định năng lượng của 

phôtôn ánh sáng? 

Giải 

A. 1,77 MeV B. 2,84 MeV C. 1,77 eV D. 2,84 eV 

Ta có: 

3 8 

hc 6,625.10 .3.10 

1,77 

6 19 

0,7.10 .1,6.10 

Chọn đáp án C. 

eV 

Ví dụ 2: Một ngọn đèn phát ra ánh sáng đỏ với công suất P = 2W, bước sóng của ánh sáng λ = 0,7 µm. 

Xác định số phôtôn đèn phát ra trong 1s? 

Giải 

A. 7,04.10 18 hạt B. 5,07.10 20 hạt C. 7.10 19 hạt D. 7.10 21 hạt 

Ta có: 

6 

hc P. 2.0,7.10 

P n n 7.04.10 

24 8 

hc 6,625.10 .3.10 

Chọn đáp án A. 

18 

Trang 4

Ví dụ 3: Một tấm kim loại có giới hạn quang điện λ 0 = 0,6 µm, được chiếu sáng bởi bức xạ đơn sắc có 

bước sóng λ = 0,7µm. Hãy xác định vận tốc cực đại của e quang điện? 

Giải 

A. 3,82.10 6 m/s B. 4,57.10 5 m/s 

C. 5,73.10 4 m/s D. Hiện tượng quang điện không xảy ra. 

Vì λ > λ 0 hiện tượng quang điện không xảy ra 

Chọn đáp án D. 

Ví dụ 4: Một tấm kim loại có giới hạn quang điện λ 0 = 0,6 µm, được chiếu sáng bởi bức xạ đơn sắc có 

bước sóng λ = 0,5µm. Hãy xác định vận tốc cực đại của e quang điện? 

Giải 

A. 3,82.10 5 m/s B. 4,57.10 5 m/s 

C. 5,73.10 4 m/s D. Hiện tượng quang điện không xảy ra. 

Áp dụng công thức: 


hc hc 1 2hc 1 1 

m.v v 3,82.10 

o 

2 m 

2 5 

max 0 

o 

Ví dụ 5: Chiếu bức xạ có bước sóng phù hợp vào một tấm kim loại, thì hiện tượng quang điện xảy ra. 

Người ta đo được cường độ dòng quang điện bão hòa là I = 2mA. Hãy xác định số e quang điện phát ra 

trong một giây? Cho e = l,6.10 -19 C. 

Giải 

(m/s) 

A. 1,25.10 16 hạt B. 2.10 16 hạt C. 2,15.10 16 hạt D. 3.10 15 hạt 

Ta có: 

3 

I 2.10 

I n 

e.e ne 1, 25.10 

19 

e 1,6.10 


16 

Ví dụ 6: Một tấm kim loại có giới hạn quang điện λ 0 = 0,6 µm, được chiếu sáng bởi 2 bức xạ đơn sắc có 

bước sóng λ 1 = 0,5 µm và λ 2 = 0,55 µm. Hãy xác định vận tốc cực đại của e quang điện? 

Giải 

A. 3,82.10 5 m/s B. 4,57.10 3 m/s 

C. 5,73.10 4 m/s D. Hiện tượng quang điện không xảy ra 

Khi tấm kim loại bị chiếu sáng bởi 2 hay nhiều bức xạ khác nhau thì khi tính v max hoặc 

theo bức xạ có năng lượng lớn nhất (tức là có bước sóng nhỏ nhất). 

Vì λ 1 < λ 2 . Nên khi tính V max ta tính theo λ 1 

2hc 1 1 

Áp dụng công thức: v 

o 

.... 

m 0 

 


U h 

lớn nhất 

Ví dụ 7: Chiếu vào catốt của một tế bào quang điện các bức xạ có bước sóng λ = 400nm và λ 1 = 0,25µm 

thì thấy vận tốc ban đầu cực đại của êlectron quang điện gấp đôi nhau. Xác định công thoát êlectron của 

kim loại làm catốt? 

A. A = 3, 9750.10 19 J B. A = 1,9875.10 -19 J 

C. A = 5,9625.10 19 J D. A = 2,385.10 -19 J 

Trang 5

Giải 

Gọi v 1 là vận tốc ban đầu cực đại của e quang điện khi chiếu λ 1 vào tế bào quang điện v là vận tốc ban 

đầu cực đại của e quang điện khi chiếu λ vào tế bào quang điện. 

Theo đề λ 1 < λ v 1 = 2v 2 => W đ1max = 4W đmax . Ta có hệ phương trình sau: 

hc 

A W 

 

d max 

Giải hệ ta được: 


hc 

(1) và A 4Wd max 

(2). 

 

1 

1 1 1 

19 

A .hc. 3,975.10 a J 

3 1 

 

Ví dụ 8: Chiếu lần lượt các bức xạ có tần số f, 3f, 5f vào catốt của tế bào quang điện thì vận tốc ban đầu 

cực đại của êlectron quang điện lần lượt là v, 3v, kv. Giá trị k là 

Giải 

A. 34 B. 5 C. 17 

D. 15 

Theo đề ta có: 

hf = A + W đmax (1) 

3.hf = A + 9 W đmax (2) 

Trừ (2) cho (1) vế theo vế ta có: 

2hf = 8W đmax hf = 4 W đmax (3) 

Thay (3) vào (1) ta có: A = hf – W đmax = 3W đmax . 

5hf = A + k 2 .W đmax 

5.4W đmax = 3W đmax + k 2 .W đmax k 2 = 17. k = 17 


Ví dụ 9: Catốt của tế bào quang điện chân không là một tấm kim loại phẳng có giới hạn quang điện là 

0 0,6µm . Chiếu vào catốt ánh sáng có bước sóng λ = 0,5 µm. Anốt cũng là tấm kim loại phẳng cách 

catốt 1cm. Giữa chúng có một hiệu điện thế 10V. Tìm bán kính lớn nhất trên bề mặt anốt có quang 

êlectron đập tới? 

Giải 

A. R = 4,06 mm B. R = 4,06 cm C. R = 8,1 mm D. 6,2 cm 

Áp dụng công thức: R 2d 

U h 

hc 1 1 

Với Uh 

Uh 

0, 414 (V) 

e 

0 

 

U 

Bán kính lớn nhất trên bề mặt anốt có quang êlectron đập tới là R 2d 4,06 mm 

U 




U h 

Trang 6

Bài 1: Theo thuyết lượng tử ánh sáng, thì kết luận nào sau đây là sai? 

A. Chùm ánh sáng là chùm hạt phôtôn, mỗi hạt phôtôn đều mang một năng lượng xác định 

B. Các phôtôn đều giống nhau và chỉ tồn tại khi chuyển động 

C. Tốc độ của các phôtôn phụ thuộc vào môi trường chúng chuyển động 

D. Các nguyên tử, phân tử bức xạ sóng điện từ chính là bức xạ ra các phôtôn 

Bài 2: Giới hạn quang điện của kim loại kiềm nằm trong vùng: 

A. hồng ngoại 

B. ánh sáng nhìn thấy 

C. tử ngoại 

D. không thuộc 3 vùng trên 

Bài 3: Chiếu một chùm tia hồng ngoại vào một lá nhôm tích điện âm thì: 

A. Lá nhôm trở nên trung hoà về điện 

B. Lá nhôm mất dần điện tích âm 

C. Điện tích của lá nhôm không đổi 

D. Lá nhôm mất dần điện tích dương 

Bài 4: Công thoát của êlectron đối với một kim loại là 2,3 eV. Hãy cho biết nếu chiếu lên bề mặt kim loại 

này lần lượt hai bức xạ có bước sóng là λ 1 = 0,45 µm và λ 2 = 0,50 µm. Hãy cho biết bức xạ nào có khả 

năng gây ra hiện tượng quang điện đối với kim loại này? 

A. Chỉ có bức xạ có bước sóng λ 2 là có khả năng gây ra hiện tượng quang điện 

B. Cả hai bức xạ trên đều không thể gây ra hiện tượng quang điện 

C. Cả hai bức xạ trên đều có thể gây ra hiện tượng quang điện 

D. Chỉ có bức xạ có bước sóng λ 1 là có khả năng gây ra hiện tượng quang điện 

Bài 5: Khi chiếu ánh sáng hồ quang vào tấm kẽm tích điện âm trên một điện nghiệm, thì hai lá điện 

nghiệm sẽ: 

A. xoè ra nhiều hơn trước 

B. cụp xuống. 

C. không cụp xuống 

D. cụp xuống rồi lại xoè ra 

Bài 6: Chọn đáp án đúng? Theo thuyết phôtôn về ánh sáng thì: 

A. năng lượng của mọi phôtôn đều bằng nhau. 

B. năng lượng của một phôtôn bằng một lượng tử năng lượng hc / với λ là bước sóng ánh sáng. 

C. năng lượng của phôtôn trong chân không giảm khi nó đi xa dần nguồn sáng. 

D. tốc độ của hạt phôtôn trong chân không giảm dần khi nó đi xa dần nguồn sáng. 

Bài 7: Một kim loại có công thoát của êlectron là 4,55 eV. Chiếu tới kim loại đó bức xạ điện từ I có tần số 

1,05.10 15 Hz; bức xạ điện từ II có bước sóng 0,25 µm. Chọn đáp án đúng? 

A. Cả hai bức xạ đều gây hiệu ứng quang điện ngoài. 

B. Bức xạ II không gây ra hiệu ứng quang điện ngoài, bức xạ I có gây ra hiệu ứng quang điện ngoài. 

C. Bức xạ I không gây hiệu ứng quang điện ngoài, bức xạ II có gây ra hiệu ứng quang điện ngoài 

D. Cả hai bức xạ đều không gây hiệu ứng quang điện ngoài 

Bài 8: Chiếu lần lượt hai chùm bức xạ có bước sóng λ 1 , λ 2 (λ 1 < λ 2 ) vào quả cầu cô lập trung hòa về điện 

thì nó có điện thế cực đại tương ứng V 1 , V 2 . Chiếu đồng thời hai chùm bức xạ trên vào quả cầu này thì 

điện thế cực đại của nó là: 

Trang 7

A. V = V 1 +V 2 B. V = V 1 -V 2 

C. V = V 1 D. V = V 2 

Bài 9: Một chùm ánh sáng đơn sắc tác dụng lên bề mặt một kim loại và làm bứt các êlectron ra khỏi kim 

loại này. Giả sử mỗi phôtôn trong chùm sáng chiếu tới kim loại làm bật ra một êlectron. Nếu tăng cường 

độ chùm sáng đó lên ba lần thì: 

A. động năng ban đầu cực đại của êlectron quang điện tăng ba lần. 

B. động năng ban đầu cực đại của êlectron quang điện tăng chín lần 

C. công thoát của êlectron giảm ba lần 

D. số lượng êlectron thoát ra khỏi bề mặt kim loại đó trong mỗi giây tăng ba lần 

Bài 10: Theo thuyết lượng tử ánh sáng, điều nào sau đây sai: 

A. Cường độ chùm sáng tỉ lệ với số phôtôn có trong chùm 

B. Năng lượng các phôtôn giảm dần theo quãng đường truyền đi. 

C. Nguyên tử hay phân tử hấp thụ hay bức xạ ánh sáng tức là hấp thụ hay bức xạ phôtôn. 

D. Chùm tia sáng xem như chùm hạt, mỗi hạt gọi là phôtôn. 

Bài 11: Theo quan điểm của thuyết lượng tử ánh sáng phát biểu nào sau đây là không đúng? 

A. Chùm ánh sáng là một dòng hạt, mỗi hạt là một phôtôn mang năng lượng. 

B. Khi ánh sáng truyền đi các phôtôn ánh sáng có năng lượng không đổi, không phụ thuộc khoảng cách 

đến nguồn sáng. 

C. Các phôtôn có năng lượng bằng nhau vì chúng lan truyền với vận tốc bằng nhau. 

D. Cường độ chùm sáng tỉ lệ thuận với số phôtôn trong chùm. 

Bài 12: Khi nói về phôtôn, phát biểu nào dưới đây là đúng? 

A. Năng lượng của phôtôn càng lớn khi bước sóng ánh sáng ứng với phôtôn đó càng lớn 

B. Phôtôn có thể tồn tại trong trạng thái đứng yên. 

C. Năng lượng của phôtôn ánh sáng tím nhỏ hơn năng lượng của phôtôn ánh sáng đỏ. 

D. Với mỗi ánh sáng đơn sắc có tần số f, các phôtôn đều mang năng lượng như nhau. 

Bài 13: Phát biểu nào sau đây là không đúng? 

A. Động năng ban đầu cực đại của quang êlectron phụ thuộc cường độ của chùm ánh sáng kích thích 

B. Động năng ban đầu cực đại của quang êlectron phụ thuộc bước sóng của ánh sáng kích thích 

C. Động năng ban đầu cực đại của quang êlectron phụ thuộc tần số của chùm ánh sáng kích thích 

D. Động năng ban đầu cực đại của quang êlectron phụ thuộc vào bản chất của kim loại 

Bài 14: Khi các phôtôn có năng lượng hf chiếu vào tấm nhôm có công thoát là A, các êlectron giải phóng 

ra có động năng ban đầu cực đại là W ođmax . Nếu tần số bức xạ chiếu tới tăng gấp đôi thì, thì động năng 

ban đầu cực đại êlectron quang điện là: 

A. W ođmax + hf B. W ođmax 

C. W ođmax + A D. 2.W ođmax 

Bài 15: Chiếu chùm sáng đơn sắc lên bề mặt tấm kim loại nhiễm điện âm. Để có hiện tượng quang điện 

thì: 

A. năng lượng của một phôtôn trong chùm sáng lớn hơn công thoát. 

B. cường độ chùm sáng phải lớn hơn một giá trị xác định 

C. cường độ chùm sáng phải nhỏ hơn một giá trị xác định 

D. năng lượng chùm sáng kích thích lớn hơn hoặc bằng động năng cực đại 

Bài 16: Chiếu ánh sáng vào một tấm vật liệu thì thấy có êlectron bị bật ra. Đó là hiện tượng: 

Trang 8

A. quang dẫn B. quang trở 

C. quang điện ngoài D. bức xạ nhiệt 

Bài 17: Liên tục chiếu ánh sáng đơn sắc vào một quả cầu kim loại đặt cô lập ban đầu không tích điện. 

Biết bước sóng của ánh sáng nhỏ hơn giới hạn quang điện của kim loại. Ta có kết luận về các êlectron 

quang điện: 

A. Ngừng bứt ra khỏi quả cầu khi quả cầu đạt tới một điện tích dương cực đại nào đó. 

B. Bị bứt ra khởi quả cầu cho đến khi quả cầu mất hết các êlectron. 

C. Liên tục bị bứt ra và quay về quả cầu khi điện tích của quả cầu đạt tới một giá trị cực đại nào đó. 

D. Liên tục bị bứt ra và chuyển động xa dần quả cầu 

Bài 18: Phát biểu nào sau đây là đúng? 

A. Quang trở là một linh kiện bán dẫn hoạt động dựa trên hiện tượng quang điện trong 

B. Quang trở là một linh kiện bán dẫn hoạt động dựa trên hiện tượng quang điện ngoài 

C. Điện trở của quang trở tăng nhanh khi quang trở được chiếu sáng 

D. Điện trở của quang trở không đổi khi quang trở được chiếu sáng bằng ánh sáng có bước sóng ngắn 

Bài 19: Hiện tượng quang điện trong: 

A. là hiện tượng êlectron hấp thụ phôtôn có năng lượng đủ lớn để bứt ra khỏi khối chất. 

B. hiện tượng êlectron chuyển động mạnh hơn khi hấp thụ phôtôn. 

C. có thể xảy ra với ánh sáng có bước sóng bất kì. 

D. xảy ra với chất bán dẫn khi ánh sáng kích thích có tần số lớn hơn một tần số giới hạn. 

Bài 20: Điểm chung giữa hiện tượng quang điện ngoài và hiện tượng quang điện trong là: 

A. tạo ra lỗ trống trong bán dẫn và kim loại 

B. giải phóng êlectron ra khỏi kim loại và bán dẫn 

C. có giới hạn quang điện 

D. làm cho vật thiếu điện tích âm 


Bài 1: Năng lượng tối thiểu để bứt êlectron ra khỏi một kim loại là 3,55eV. Cho h = 6,625.10 -34 Js; 

c = 3.108 m/s; e = - 1,6.10 -19 C. Giới hạn quang điện của kim loại đó là: 

A. 0,5 µm B. 0,3 µm 

C. 0,35 µm D. 0,55 µm 

Bài 2: Nếu trong một môi trường ta biết được bước sóng của lượng tử năng lượng ánh sáng (phôtôn) là hf 

và bằng λ, thì chiết suất tuyệt đối của môi trường đó bằng bao nhiêu? (Biết h là hằng số Plăng, c là vận 

tốc ánh sáng trong chân không và f là tần số). 

A. n = c/(λ. f) B. n = (C. λ.)/f 

C. n = (C.f)/λ D. n = λ/(C.f) 

Bài 3: Chiếu lần lượt hai bức xạ thích hợp có bước λ 1 và λ 2 (λ 1 > λ 2 ) vào tấm kim loại cô lập về điện. Khi 

đó điện thế cực đại trên tấm kim loại là V 1 và V 2 . Mối quan hệ giữa V 1 và V 2 là: 

A. Không so sánh được B. V 2 < V 1 

C. V 1 > V 2 D. V 1 = V 2 

Bài 4: Hai tấm kim loại có giới hạn quang điện là λ 1 và λ 2 . Giới hạn quang điện của một tấm kim loại 

khác có công thoát êlectron bằng trung bình cộng công thoát êlectron của hai kim loại trên là 

A. 2.λ 1 .λ 2 / λ 1 + λ 2 

B. λ 1 .λ 2 / 2 λ 1 + λ 2 

Trang 9

C. λ 1 + λ 2 /2 

D. 1. 

2 

Bài 5: Nguồn sáng thứ nhất có công suất P 1 phát ra ánh sáng đơn sắc có bước sóng là 450 nm. Nguồn 

sáng thứ hai có công suất P 2 phát ra ánh sáng đơn sắc có bước sóng 600nm. Trong cùng một khoảng thời 

gian, tỉ số giữa số phôtôn mà nguồn thứ nhất phát ra so với số phôtôn mà nguồn thứ hai phát ra là 3:1. Tỉ 

số giữa P 1 và P 2 là: 

A. 4 B. 9/4 

C. 4/3 λ D. 3 

Bài 6: Công thoát của êlectron khỏi kim loại natri là 2,48 eV. Chiếu chùm bức xạ có bước sóng 0,36 µm 

vào natri thì vận tốc ban đầu cực đại của êlectron quang điện là 

A. 5,52.10 5 m/s B. 5,83.10 5 m/s. 

C. 5,52.10 7 m/s. D. 5,84.10 4 m/s. 

Bài 7: Chiếu một chùm sáng gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ 1 = 0,18 µm và λ 2 = 0,36 µm lên 

một tấm kim loại có công thoát êlectron là A = 7,2.10 -19 J. Động năng ban đầu cực đại của êlectron quang 

điện là: 

A. 10,6. 10 -19 J B. 4,5 eV. 

C. 1,92. 10 -19 J D. 3,84. 10 -19 J 

Bài 8: Chiếu lên tấm kim loại có công thoát A = 2,4 (eV) một chùm bức xạ mà phôtôn có năng lượng 

5,12. 10 -19 (J). Để mọi êlectron quang điện thoát ra khỏi tấm kim loại đều bị hút trở lại thì phải đặt lên tấm 

kim và đất một hiệu điện thế: 

A. U AK < 0,9 V B. U < 0,8 V 

C. U > 0,8 V D. U AK > 0,9 V 

Bài 9: Chiếu đồng thời 4 bức xạ có bước sóng 0,3 µm; 0,39 µm; 0,48 µm và 0,28 µm vào một quả cầu 

kim loại không mang điện đặt cô lập về điện có giới hạn quang điện là 0,45 µm thì xảy ra hiện tượng 

quang điện ngoài. Điện thế cực đại của quả cầu là: 

A. 0,427 V B. l,380 V 

C. 1,676 V D. Đáp án khác 

Bài 10: Chiếu ánh sáng lên bề mặt một bản kim loại cô lập không tích điện với các bước sóng λ 1 = λ o /3 

hoặc λ 2 = λ 0 /9, trong đó λ 0 là giới hạn quang điện của kim loại làm catốt. Tỉ số các điện áp hãm tương ứng 

với các bước sóng λ 1 và λ 2 là: 

A. U h1 /U h2 = 4 B. U h1 /U h2 = ¼ 

C. U h1 /U h2 = ½ D. U h1 /U h2 = 2 

Bài 11: Một nguồn phát ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,3 µm. Chiếu chùm ánh sáng do nguồn này phát 

ra vào mặt một tấm kẽm có giới hạn quang điện là 0,35 µm. Cho rằng năng lượng mà quang êlectron hấp 

thụ một phần dùng để giải phóng nó, phần còn lại hoàn toàn biến thành động năng của nó. Hãy tính động 

năng này? 

A. 9,5. 10 -19 J B. 9,5. 10 -18 J 

C. 9,05. 10 -19 J D. 0,95. 10 -19 J 

Bài 12: Chiếu bức xạ tử ngoại có λ = 0,26 µm, công suất 0,3 mW vào bề mặt một tấm kẽm để êlectron 

bật ra. Biết rằng cứ 1000 phôtôn tử ngoại đập vào kẽm thì có một electron thoát ra. Số êlectron thoát ra từ 

tấm kẽm trong 1 s là: 

A. 1,76.10 11 B. 3,925.10 11 

Trang 10

C. 3,925.10 13 D. 1,76.10 13 

Bài 13: Một tấm kẽm được chiếu bằng tử ngoại có bước sóng λ = 0,3 µm. Biết rằng công thoát của 

êlectron khỏi kẽm là 3,55 eV. Vận tốc ban đầu cực đại của êlectron là bao nhiêu: (cho 

31 34 8 

m 9,1.10 

 

kg; h 6,625.10 Js; c 3.10 m / s ) 

e 

A. 4,56.10 7 m/s B. 4,56.10 5 m/s 

C. 4,56.10 6 m/s D. 4,56.10 4 m/s 

Bài 14: Một đèn laze có công suất phát sáng 1W, phát ra ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,7µm. Cho 

34 8 

h 6,625. 10 Js, c 3.10 m / s . Số phôtôn của nó phát ra trong 1 giây là: 

A. 3,52.10 19 B. 3,52.10 20 

C. 3,52.10 18 D. 3,52.10 16 

Bài 15: Công thoát của êlectron khỏi kim loại đồng 4,47eV. Biết hằng số Plăng là h = 6,625.10 -34 Js, vận 

8 

tốc của ánh sáng trong chân không là c 3.10 m / s và 1 eV = 1,60.10 -19 J. Chiếu một bức xạ điện từ có 

bước sóng λ < λ 0 vào một tấm đồng đặt cô lập thì tấm đồng đạt được hiệu điện thế cực đại là 5V. Bước 

sóng của bức xạ này là: 

A. λ = 0,131 µm B. λ = 0,231 µm 

C. λ = 0,331 µm D. λ = 0,431 µm 

Bài 16: Chiếu lần lượt hai bức xạ có bước sóng λ 1 = 0,35mm và λ 2 = 0,54mm vào tấm kim loại thì thấy 

vận tốc ban đầu cực đại của các điện tử bật ra ứng với hai bức xạ trên gấp hai lần nhau. Cho 

19 34 

1 eV 1,6. 10 

 

J; h 6,625. 10 Js; c 3. 108 m / s . Giới hạn quang điện λ 0 của kim loại trên là 

A. λ 0 = 0,4593 µm B. λ 0 = 0,5593 µm 

C. λ 0 = 0,6593 µm D. λ 0 = 0,7593 µm 

Bài 17: Cho công thoát electron của một kim loại là A thì bước sóng giới hạn quang điện là λ 0 . Nếu thay 

kim loại nói trên bằng kim loại khác có công thoát êlectron là A ' 3A thì kim loại này có giới hạn quang 

điện λ 0 là bao nhiêu? 

A. λ 0 /3 B. 3λ 0 

C. λ 0 /9 D. 9λ 0 

Bài 18: Công thoát êlectron của một kim loại là A, giới hạn quang điện là λ 0. Khi chiếu vào bề mặt kim 

loại đó chùm bức xạ có bước sóng λ = λ 0 /2 thì động năng ban đầu của cực đại của êlectron quang điện là: 

A. A B. 2A 

C. A/2 D. 3A/4 

Bài 19: Khi chiếu hai ánh sáng có tần số 2.10 15 Hz và 3.10 15 Hz vào một kim loại, người ta thấy tỉ số giữa 

vận tốc ban đầu cực đại của các quang electron bằng 2. Tần số giới hạn của kim loại đó là: 

A. 1,67.10 15 Hz B. 1,95.10 15 Hz 

C. 1,45.10 15 Hz D. 0,67.10 15 Hz 

Bài 20: Một quả cầu đông đặt cô lập có điện thế ban đầu là V o = + 2V. Biết giới hạn quang điện của đồng 

là 0,30 µm. Nếu ta chiếu vào quả cầu một chùm bức xạ đơn sắc có bước sóng 0,25 µm thì điện thế của 

quả cầu sau đó là 

A. 2V B. 2,83 V 

C. 0,83 A D. 1,17 V 

Bài 21: Công thoát êlectron của một kim loại là A, giới hạn quang điện là λ 0 . Khi chiếu vào bề mặt kim 

loại đó chùm bức xạ có bước sóng λ = λ 0 /3 thì động năng ban đầu cực đại của êlectron quang điện bằng: 

A. A B. 3A/4 

Trang 11

C. A/2 D. 2A 

Bài 22: Một ngọn đèn phát ra ánh sáng đơn sắc có bước sóng 

o 

6000 A 

sẽ phát ra bao nhiêu phôtôn trong 

34 8 

10 s nếu công suất của đèn là 10W. Cho các hằng số h 6,625. 10 J. s và c 3. 10 m / s . 

A. 3.10 20 phôtôn 

B. 4. 10 20 phôtôn 

C. 3.10 19 phôtôn 

D. 4. 10 19 phôtôn 

Bài 23: Khi chiếu hai ánh sáng có bước sóng λ 1 = 0,525µm và λ 2 = 0,648µm lên bề mặt của một kim loại 

thì thấy tốc độ ban đầu cực đại của các êlectron khác nhau 2,5 lần. Giới hạn quang điện của kim loại đó 

là: 

A. 0,796µm B. 0,687µm 

C. 0,678µm D. 0,697µm 

Bài 24: Công thoát êlectron của một quả cầu kim loại là 2,36eV. Chiếu vào quả cầu bức xạ có bước sóng 

0,3µm. Nếu quả cầu ban đầu trung hòa về điện và đặt cô lập thì điện thế cực đại mà nó có thể đạt được là: 

A. 1,53 V B. 1,78 V 

C. 1,35 V D. 1,1 V 

Bài 25: Khi chiếu bức xạ có bước sóng λ 1 = 0,45µm vào một tấm kim loại cô lập không tích điện thì điện 

thế hãm là Uh. Khi thay bức xạ bức xạ có bước sóng λ 2 thì điện thế hãm tăng gấp đôi. Cho giới hạn quang 

điện của tấm kim loại là λ 0 = 0,50 µm. λ 2 có giá trị là: 

A. 0,43 µm B. 0,25 µm 

C. 0,41 µm D. 0,38 µm 

Bài 26: Công thoát của một kim loại là 4,5eV. Trong các bức xạ 0,180µm; 2 

0, 440µm; 

0, 280µm; 0, 210µm; 0,320µm , những bức xạ nào gây ra hiện tượng quang điện nếu chiếu 

3 4 5 

34 

8 

19 

vào bề mặt kim loại trên? Cho h 6,625. 10 J. s; c 3.10 m / s và 1 eV 1,6. 10 J . 

A. λ 1 và λ 4 B. λ 1, λ 4 và λ 3 

C. λ 1, λ 5 và λ 3 D. Không có bức xạ nào 

Bài 27: Chùm sáng đơn sắc đỏ khi truyền trong chân không có bước sóng 0,75 µm. Nếu chùm sáng này 

truyền vào trong thuỷ tinh có chiết suất n =1,5 thì năng lượng của phôtôn ứng với ánh sáng đó là bao 

nhiêu. Cho 

8 34 

c 3. 10 m / s, h 6,625.10 Js 

A. 2,65.10 -19 J. B. 1,99.10 -19 J. 

C. 3,98.10 -19 J D. 1,77.10 -19 J 


Bài 1: Một kim loại có giới hạn quang điện là λ 0 . Lần lượt chiếu vào kim loại bức xạ có bước sóng λ 1 và 

λ 2 thì vận tốc ban đầu cực đại của e bắn ra khác nhau 2,5 lần. Giới hạn quang điện λ 0 của kim loại này là: 

 

5,25. . 

1 2 

A. 

0 

6,25. 2 1 

6, 25. . 

 

1 2 

B. 

0 

2,5. 1 2 

 

25. . 

1 2 

C. 

0 

625. 1 2 

Trang 12

. 

1 2 

D. 

0 

12,5. 1 52 

Bài 2: Chiếu lần lượt hai bức xạ điện từ có bước sóng λ 1 và λ 2 với λ 2 = λ/2 vào một tấm kim loại thì tỉ số 

động năng ban đầu cực đại của quang êlectron bứt ra khỏi kim loại là 9. Giới hạn quang điện của kim loại 

là λ o . Tỉ số bằng: 

A. 8/7 B. 2 

C. 16/9 D. 16/7 

Bài 3: Một quả cầu bằng kim loại có giới hạn quang điện là 0,277 µm được đặt cô lập với các vật khác. 

Chiếu vào quả cầu ánh sáng đơn sắc có λ < λ 0 thì quả cẩu nhiễm điện và đạt tới điện thế cực đại là 5,77V. 

Tính λ? 

A. 0,1211 µm B. 1,1211 µm 

C. 2,1211 µm D. 3,1211 µm 

Bài 4: Chiếu một chùm ánh sáng có hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng lần lượt là λ 1 và λ 2 vào một tấm 

kim loại có giới hạn quang điện λ 0 . Biết λ 1 = 5λ 2 = λ 0 /2. Tì số tốc độ ban đầu cực đại của các quang 

êlectron tương ứng với bước sóng λ 2 và λ 1 là: 

A. 1/3 B. 1/ 3 

C. 3 

D. 3 

Bài 5: Khi chiếu lần lượt 2 bức xạ có bước sóng λ 1 và λ 2 = 0,8 λ 1 vào bề mặt một tấm kim loại thì các 

êlectron quang điện bật ra với các tốc độ cực đại lần lượt là v 1 và v 2 . Nếu chiếu bức xạ λ 3 = 0,5 λ 1 vào tấm 

kim loại đó thì các êlectron quang điện bị bật ra với tốc độ cực đại v 3 là: 

A. 3,6 v 1 B. 2,7 v 1 

C. 3,2 v 1 D. 17 v 1 

Bài 6: Công thoát êlectron của một kim loại là A 0 , giới hạn quang điện của kim loại này là λ 0 . Nếu chiếu 

bức xạ đơn sắc có bước sóng λ = 0,6λ 0 vào tấm kim loại trên thì động năng ban đầu cực đại của các 

êlectron quang điện tính theo A o là 

A. (5/3)A o B. (3/2)A o 

C. (3/5)A o D. (2/3)A o 

Bài 7: Khi chiếu lên một tấm kim loại lần lượt hai bức xạ có bước sóng là λ 1 = 0,2 µm và λ 2 = 0,4 µm thì 

thấy vận tốc ban đầu cực đại của các êlectron quang điện tương ứng là v 1 và v 2 = v 1 /3 . Giới hạn quang điện 

của kim loại là: 

A. 362nm B. 420nm 

C. 457nm D. 520nm 

Bài 8: Khi chiếu hai bức xạ đơn sắc có tần số f 1 = 2. 10 15 Hz và f 2 = 3. 10 15 Hz lên bề mặt một kim loại 

người ta thấy tỉ số giữa vận tốc ban đầu cực đại của các quang êlectron bứt ra khỏi tấm kim loại bằng 2. 

Tần số giới hạn của kim loại đó là: 

A. 0,67. 10 16 Hz B. 1,95. 10 16 Hz 

C. 1,45. 10 15 Hz D. 1,67. 10 15 Hz 

Bài 9: Khi chiếu bức xạ điện từ có bước sóng λ 1 thì vận tốc ban đầu cực đại của các êlectron quang điện 

là v 1 . Giảm bước sóng đi một nửa thì vận tốc ban đầu cực đại các êlectron quang điện là v 2 . Mối liên hệ 

nào sau đây đúng? 

A. v 1 = 2.v 2 B. v 2 = 2.v 1 

Trang 13

2 2 2hc 

C. v2 v1 

 

D. v 

m. 

v 

2 2 

1 2 

2hc 

 

m. 

Bài 10: Một nguồn sáng có công suất P = 2W, phát ra ánh sáng có bước sóng λ = 0,597µm tỏa ra đều theo 

mọi hướng. Nếu coi đường kính con ngươi của mắt là 4mm và mắt còn có thể cảm nhận được ánh sáng 

khi tối thiểu có 80 phôtôn lọt vào mắt trong 1 s. Bỏ qua sự hấp thụ phôtôn của môi trường. Khoảng cách 

xa nguồn sáng nhất mà mắt còn trông thấy nguồn là: 

A. 274 km B. 6 km 

C. 27 km D. 470 km 

Bài 11: Khi chiếu lần lượt lên một tấm kim loại cô lập hai bức xạ có bước sóng λ 1 và λ 2 = λ 1 /2 thì vận tốc 

ban đầu cực đại của các quang êlectron là 350 km/s và 1050 km/s. Nếu chiếu bức xạ có bước sóng λ 3 = 2 

λ 1 /3 thì vận tốc ban đầu cực đại của các quang êlectron là: 

A. 783km/h B. 783km/s 

C. 850km/h D. 850km/s 

Bài 12: Cường độ của một chùm sáng hẹp đơn sắc có bước sóng 0,5 µm khi chiếu vuông góc tới bề mặt 

của một tấm kim loại là I, diện tích của phần bề mặt kim loại nhận được ánh sáng tới là 32 mm 2 . Cứ 50 

phôtôn tới bề mặt kim loại thì giải phóng 4 êlectron quang điện và số electron bật ra trong 1 s là 3,2. 10 13 . 

Giá trị của I là: 

A. 9,9375 W/m 2 B. 4,96875W/m 2 

C. 9,9735W/m 2 D. 4,96785W/m 2 

Bài 13: Một tấm kim loại có giới hạn quang điện 0,5µm. Lần lượt chiếu vào tấm kim loại hai bức xạ có 

bước sóng lần lượt là 0,2µm và 0,3µm. Tỉ số động năng ban đầu cực đại của các quang êlectron trong hai 

trường hợp là 

A. 4/9 B. 6,25 

C. 2, 25 D. 22,5 

Bài 14: Chiếu lần lượt bức xạ đơn sắc có bước sóng λ vào hai tấm kim loại có giới hạn quang điện lần 

lượt là λ o và 2λ o . Các êlectron bật ra với vận tốc ban đầu cực đại lần lượt là v 1 và v 2 với v 2 = 2v 1 . Tỉ số 

bước sóng λ/λ o là: 

A. 5/6 B. 6/7 

C. 7/6 D. 6/5 

Bài 15: Nguồn ánh sáng X có công suất P 1 phát ra ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ 1 = 400nm. Nguồn 

sáng Y có công suất P 2 phát ra ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ 2 = 600nm. Trong cùng một khoảng thời 

gian, tỉ số giữa số phôtôn mà nguồn sáng X phát ra so với số phôtôn mà nguồn sáng Y phát ra là 5/4. Tỉ 

số P 1 /P 2 bằng: 

A. 8/15 B. 6/5 

C. 5/6 D. 15/8 


Bài 1: Trong thí nghiệm về hiện tượng quang điện, người ta dùng màn chắn tách ra một chùm electron có 

vận tốc cực đại hướng vào một từ trường đều sao cho vận tốc của các electron vuông góc với véctơ cảm 

ứng từ. Bán kính quỹ đạo của các electron tăng khi: 

A. tăng cường độ ánh sáng kích thích 

B. giảm cường độ ánh sáng kích thích 

C. tăng bước sóng ánh sáng kích thích 

D. giảm bước sóng ánh sáng kích thích 

Trang 14

Bài 2: Chiếu bức xạ điện từ có bước sóng 0,25 µm lên một tấm kim loại có công thoát 3,6 eV. Tách từ 

chùm điện tử bắn ra các êlectron có vận tốc ban đầu cực đại rồi hướng chúng vào một điện trường E có độ 

lớn E = 900 V/m, E có hướng vuông góc với véctơ vận tốc ban đầu cực đại của các electron quang điện. 

Tìm bán kính quỹ đạo chuyển động của electron trong điện trường? 

A. 4,35 mm B. 2,78 mm 

C. 2,98 mm D. 3,04 mm 

Bài 3: Chiếu một bức xạ có bước sóng λ = 0,546 µm vào tấm kim loại có giới hạn quang điện là λ. Cho 

chùm hẹp các quang điện tử có V omax bay vào từ trường đều có B = 10-4 T theo phương vuông góc với 

các đường sức của từ trường. Bán kính quỹ đạo của điện tử là R = 23,32mm. Giới hạn quang điện của tấm 

kim loại là: 

A. λ o = 0,76 µm B. λ o = 0,60 µm 

C. λ o = 0,67 µm D. λ o = 0,69 µm 

Bài 4: Khi chiếu một ánh sáng đơn sác vào một tấm kim loại thì tốc độ ban đầu cực đại của êlectron bắn 

ra là 1,97. 10 6 m/s. Một hạt êlectron có tốc độ trên bay theo phương vuông góc với đường sức từ của một 

từ trường đều có cảm ứng từ B = 2.10 -4 T. Bán kính quỹ đạo của êlectron là: 

A. 3,6 cm B. 5,6 cm 

C. 7,5 cm D. 4,2 cm 

Bài 5: Một tụ điện có anôt và catốt đều là những bản kim loại phẳng, đặt song song, đối diện và cách 

nhau một khoảng 2 cm. Đặt vào anốt và catốt một hiệu điện thế 8 V, sau đó chiếu vào một điểm trên catốt 

một tia sáng có bước sóng λ xảy ra hiện tượng quang điện. Biết hiệu điện thế hãm của kim loại làm catốt 

ứng với bức xạ trên là 2 V. Bán kính lớn nhất của vùng trên bề mặt anốt có êlectron đập vào 

A. 2 cm B. 16 cm 

C. 1 cm D. 8 cm 

Bài 6: Chiếu bức xạ đơn sắc có bước sóng λ = 0,2 µm vào một tấm kim loại có công thoát êlectron là 

19 

5 

A 6,62.10 J . Êlectron bứt ra từ kim loại bay vào một miền từ trường đều có cảm ứng từ B 5.10 T . 

Hướng chuyển động của êlectron quang điện vuông góc với B. Cho rằng năng lượng mà quang êlectron 

hấp thụ một phần dùng để giải phóng nó, phần còn lại hoàn toàn biến thành động năng của nó. Bán kính 

quỹ đạo của quang êlectron trong từ trường là: 

A. 0,97 cm B. 6,5 cm 

C. 7,5 cm D. 9,7 cm 

Bài 7: Cho một tụ điện phẳng có hai bản cực rộng cách nhau d = 1 cm. Giới hạn quang điện của bản âm 

K là λ 0 . Cho U AK = 4,55 V. Chiếu vào bản K một tia sáng đơn sắc có λ = λ 0 /2 các quang êlectron rơi lên 

bề mặt bản dương A trong một mặt tròn bán kính R = 1 cm. Bước sóng λ 0 có giá giá trị là 

A. 1,092 µm B. 2,345 µm 

C. 3,022 µm D. 3,05 µm 

Bài 8: Một tấm kim loại có công thoát là 2 eV được chiếu sáng bởi chùm ánh sáng đơn sắc có bước sóng 

0,5 µm. Dùng màn chắn tách một chùm hẹp các êlectron quang điện và hướng nó vào từ trường đều có 

đường sức từ vuông góc với chùm êlectron và cảm ứng từ B = 4.10-5 T. Bán kính quỹ đạo các êlectron đi 

trong từ trường là: 

A. 3,06 (cm) B. 2,86 (cm) 

C. 7,25 (cm) D. 5,87 (cm) 

Bài 9: Chiếu một bức xạ có bước sóng λ = 0,48 µm lên một tấm kim loại có công thoát A = 2,4.10-19 J. 

Dùng màn chắn tách ra một chùm hẹp các êlectron quang điện và hướng chúng bay theo chiều véctơ 

Trang 15

cường độ điện trường có E = 1000 V/m. Quãng đường tối đa mà êlectron chuyển động được theo chiều 

véctơ cường độ điện trường xấp xỉ là 

A. 0,83 cm B. 0,37 cm 

C. 1,3 cm D. 0,11 cm 

Bài 10: Chiếu một bức xạ điện từ có bước sóng λ = 138 nm vào một tấm kim loại có công thoát của 

êlectron ra khỏi bề mặt kim loại là 7,2.10 -19 J. Các êlectron quang điện bay ra được cho đi vào một vùng 

không gian có điện trường đều và từ trường đều hướng vuông góc với nhau. Biết hướng vận tốc của 

êlectron quang điện vuông góc với cả điện trường và từ trường. Người ta thấy êlectron chuyển động thẳng 

đều. Biết cảm ứng từ B = 10-3 T. Cường độ điện trường bằng: 

A. 104 V/m B. 1258 V/m 

C. 1285 V/m D. 12580 V/m 

Bài 11: Chiếu một bức xạ có pin vào một kim loại có công thoát êlectron là 3,74 eV; các quang êlectron 

bật ra được tách một chùm hẹp hướng vào một từ trường đều theo phương vuông góc với véctơ cảm ứng 

từ. Biết bán kính quỹ đạo cực đại của êlectron trong từ trường là 2 cm, trong từ trường êlectron đi nửa 

34 31 8 19 

vòng hết 0,15 µs. Cho h 6,625. 10 Js; m 9,1. 10 kg; c 3.10 m / s;e 1,6. 10 C . Giá trị λ là: 

A. 58,6 nm B. 29,3 nm 

C. 586 nm D. 293 nm 

Bài 12: Chiếu bức xạ có bước sóng λ = 0,533 µm lên tấm kim loại có công thoát A = 3.10 -19 J. Dùng màn 

chắn tách ra một chùm hẹp các êlectron quang điện và cho chúng bay vào từ trường đều theo hướng 

vuông góc với các đường cảm ứng từ. Biết bán kính cực đại của quỹ đạo của các êlectron là 

8 34 31 

R 22,75 mm . Cho c 3.10 m / s;h 6,625.10 

 

Js; m 9,1.10 kg . Bỏ qua tương tác giữa các 

êlectron. Tìm độ lớn cảm ứng từ B của từ trường? 

A. B = 2.10 -4 T B. B = 10 -4 T 

C. B = 2.10 -5 T D. B = 10 -3 T 

Bài 13: Trong một thí nghiệm về hiệu ứng quang điện vuông quang điện, bằng cách dùng một hiệu điện 

thế hãm có giá trị bằng 3,2 V, người ta tách một chùm hẹp các êlectron quang điện và hướng đi nó vào 

một từ trường đều, theo hướng vuông góc với các đường cảm ứng từ. Biết bán kính quỹ đạo lớn nhất của 

các êlectron bằng 20 cm. Từ trường có cảm ứng từ là: 

A. 3.10 -6 T B. 3.10 -5 T 

C. 4,2.10 -5 T D. 6,4.10 -5 T 













e 

Trang 16








































Bài 1: Chọn đáp án A. 

Trang 17

hc hc 1 2 hc hc 1 

Ta có: m.v 

2 2 

 

1 

(1) và m.v 

1 .2,5 (2) 

2 

2 

1 o 

2 o 

hc hc hc hc 1 6,25 5, 25 

Từ (1) và (2) 6, 25. 

 

2 o 1 o 2 1 o 

5, 25. 1 

2 

o 

 

6, 25 

2 1 


hc hc 

hc hc 2hc hc 

Ta có: Wd1 

(1) và Wd2 

9.Wd1 

(2) 

 

 

1 o 

2 o 1 o 

2hc hc hc hc o 

8 

Từ (1) và (2) 9. 

1 o 1 o 2 

7 


Ta có: 

hc hc 1 1 e.V 

e.V 

hc 

max 

1 o o 

Bài 4: Chọn đáp án D. 

hc hc 1 2 2.hc o 1 

Ta có: .mv1 v 

1 

. (1) 

2 m . 

max 

1 o o 1 

hc hc 1 2 2.hc o 2 

Tương tự: .mv 

2 

v 

2 

. (2) 

2 m . 

2 o o 2 

v2 

o 2. 

1 

Từ (1) và (2) 3 

v . 


1 o 1 2 

hc hc 1 2 2.hc o 1 


1 

. (1) 

2 m . 

1 o o 1 

hc hc 1 2 2.hc o 2 


2 

v 

2 

. 2v1 

(2) 

2 m . 

2 o o 2 

o 1 o 0,8. 1 

16 

Từ (1) và (2) 4. . 

. .0,8 

15 

Với bức xạ λ 3 , ta có: 

o 1 o 1 

v 

Đặt λ 1 =1 λ 0 = 16/15; λ 3 = 0,5 

v 

bước sóng ánh sáng kích thích λ = 0,1211µm. 

o 1 

hc hc 1 2.hc 

.mv v . 

 

2 o 3 

3 3 

3 o 

2 m 

o. 

3 

 

3 


hc hc hc A0 

Ta có: A0 

 

0,6. 0,6 

2 

A W W .A 

3 

0 d max d max 0 

0 

1 

17 

Trang 18

Bài 7: Chọn đáp án C. 

Ta có: 

Tương tự: 

hc hc 1 2.hc 

.mv v . 

 

2 o 1 

1 1 

1 o 

2 m 

o. 

1 

hc hc 1 2.hc 

.mv v . v / 3 

 

2 o 2 

2 2 1 

2 o 

2 m 

o. 

2 

o 1. 

2 

Từ (1) và (2) 9 o 

0, 457m 457nm 

. 

o 2 1 


2 

Ta có: h.f1 h.f 

o 

1 m.v 2h 

1 

v 

1 

. f1 f0 

(1) 

2 m 

2 

Tương tự: h.f 

2 

h.f 

o 

1 m.v 2h 

2 

v 

2 

. f2 f0 2.v1 

(2) 

2 m 

Từ (1) và (2) 

fo 

 


15 

1,67.10 Hz 

hc hc 1 2 2.hc o 1 


1 

. (1) 

2 m . 

1 o o 1 

hc hc 1 2 2.hc o 2 


2 

v 

2 

. v 

1 

/ 3 (2) 

2 m . 

2 o o 2 

hc 1 2.hc 

/ 2 m v v v v 

2 m. 

Với 

2 2 2 2 

2 1 2 1 2 1 

1 


Ta có năng lượng phôtôn chiếu vào mắt mà mắt có thể nhìn thấy là: 

17 

Tổng năng lượng: E N. 2,66.10 (J) 

Cường độ ánh sáng chiếu tới là: 

E 

P 

 

S.t 4 .R 

12 2 

I 2,12.10 (W / m ) 

Khoảng cách xa nguồn sáng nhất là R = 274km 

Bài 11: Chọn đáp án B. 

hc hc 1 2 2.hc o 1 


1 

. (1) 

2 m . 

1 o o 1 

hc hc 1 2 2.hc o 2 


2 

v 

2 

. 3v1 

(2) 

2 m . 

2 o o 2 

8 2.hc o 3 

Từ (1) và (2) o . 1 v 

3 

. (3) 

7 m . 

 

 

o 3 

v o 3 . 

3 

1 

Từ (1) và (3) 5 v3 

783 km/s 

v . 


 

 

2 o 1 3 

hc 

3,33.10 

 

2 

19 

J 

Trang 19

Ta có số phôtôn chiếu tới trong 1s là: 

Tổng năng lượng phôtôn chiếu tới là: 

13 

3,2.10 .50 

N 4.10 

4 

14 

hc 

E N. N. 1,59.10 

 

E 

Cường độ chùm sáng chiếu tới là: I 4,96875(W/m 2 ) 

S.t 


hc hc 

o 

1 

Ta có: Wd1max 

Wd1max 

hc (1) 

1 o o. 

1 

 

hc hc 

o 

2 

Tương tự: Wd2max 

Wd2max 

hc (2) 

2 o o. 

2 

 

W o 1 . 

d1max 

2 9 

Từ (1) và (2) 

W . 4 


 

 

 

 

d2max o 2 1 

hc hc 1 2 2.hc o 1 

Ta có: .mv1max 

v 

1max 

. (1) 

2 m . 

1 o o 1 

(phôtôn) 

hc hc 1 2 2.hc o 2 


2max 

v 

2max 

. 2.v1 

(2) 

2 m . 

Từ (1) và (2) 

2 o o 2 

/ o 

6 / 7 


Ta có: 

Mà: 

NX 

5 

 

N 4 

Y 

E1 N 

X. 

1 

P1 

 

t 

t 

và 

P1 

5 6 15 

Lập tỉ số: . 

P 4 4 8 

2 


E2 N 

Y. 

2 

P2 

 

t 

t 


mv 

Vì v B quỹ đạo của êlectron là hình tròn R e.B 

Để bán kính R tăng lên thì vận tốc phải tăng lên bước sóng giảm. 


Ta có: 

hc 

0,343m 

A 

hc hc 1 2 2.hc o 

 

6 

Ta có: .mv 

max 

v 

max 

. 6,88.10 (m/s) 

o 

2 m o. 

 

 

Vì E v quỹ đạo của êlectron là hình tròn với bán kính quỹ đạo 

4 

(J) 

Trang 20

2 

m.v 

Fht 

e .E R 2,98.10 

R 

3 


 

Vì v B quỹ đạo của êlectron là hình tròn 

mv R.e.B 

R v 4,1.10 

e.B 

m 

 

o 

5 

m 

(m/s) 

hc hc 1 .mv 

2 

max o 0,69( m) 

 

 

2 

 


Vì êlectron bay ra có phương vuông góc với B 

Bán kính quỹ đạo của êlectron là: 


mv 

R 0,056m 5,6cm 

e.B 

Vì êlectron bật ra theo mọi hướng nên êlectron có phương tiếp tuyến với bản tụ sẽ đi được xa nhất. 

Áp dụng công thức: 

mv 

2 

2 

omax 

e.U v 8,34.10 

h 

max 

Gia tốc êlectron dưới tác dụng của lực điện 

q.E e.U 

a 7,03.10 

m m.d 

13 

m/s 2 

5 

(m/s) 

1 2s 

Thời gian êlectron đi từ bản âm sang bản dương: s a.t t 2, 4.10 

2 a 

2 8 

Bán kính lớn nhất của vùng trên bề mặt anốt có êlectron đập vào là: R = v.t = 2 cm. 


hc 1 2 5 

Ta có: A .mv 

max 

vmax 

8,53.10 (m/s) 

2 

 

Vì: v B quỹ đạo của êlectron là đường tròn với bán kính là: R 

Ta có: 

2 

m.v 

m.v 

Florenxo 

Fht 

e.v.B R 0,097(m) 9,7cm 

R 

e.B 


Ta có: 

2 

hc hc 

m.v 

omax 

2.e.U 

e.U 

h 

e.U 

h 

vomax 

 

 

2 m 

o 

q.E e.U 

AK 

Gia tốc của êlectron là: a 

m m.d 

Thời gian êlectron đi từ bản âm sang bản dương là: 

t 

2 

2.e.U 

h 

2.d .m U 

Bán kính của mặt tròn: R v.t . 2.d. 

m e.U U 

 

Uh 

91/ 80(V) 

AK 

h 

2.s 2.d.d.m 

 

a e.U 

h 

AK 

AK 

(s) 

Trang 21

hc hc hc 

Ta có: 2. e.U 

h o 

1,092 m 

 

 

e.U 

 

o 


Ta có: 

o 

hc 

2. A 

hc 1 

 

 

A .m.v v 

 

4,12.10 

2 m 



Ta có: 

2 5 

omax omax 

m.v 

R 5,87 (cm) 

e.B 

hc 

2. A 

hc 1 

 

 

A .m.v v 

 

6,1.10 

2 m 

Gia tốc của êlectron trong điện trường là: 

Áp dụng: 

2 5 

omax omax 

q.E 

m 

(m/s) 

(m/s) 

14 2 

a 1.75.10 (m/ s ) 

2 

2 2 vo 

3 

v vo 

2.a.s s 1,06.10 (m) 0,11(cm) 

2.a 


Vì êlectron chuyển động thẳng đều F loren = F dien e.v.B = e.E E = e.B 

Ta có: 

hc 

2. A 

hc 1 

 

 

A .m.v v 

 

1,25.10 

2 m 

=> Điện trường E = v.B = 1258 (V/m) 



Ta có: 

2 6 

omax omax 

m.v 

R e.B 

2 

T 0,15.2 0,3s v .R .0,02 4,2.10 

T 

hc 1 2 

hc 

Ta có: A .m.v 

omax 

0,293m 

2 

1 2 

A m.v 

omax 

2 


Ta có: 

hc 

2. A 

hc 1 

 

 

A .m.v v 

 

3,9.10 

2 m 

Vì vận tốc vuông góc với từ trường 

m.v 

B 10 

e.R 

4 


5 

(m/s) 

2 5 

omax omax 

F loren = F hướng tâm 

(m/s) 

Ta có: 

1 .m.v 2 

omax 

e.U h 

v 1,06 

omax 

(m/s) 

2 

Vì vận tốc vuông góc với từ trường F lorenxơ = F hướng tâm 

Trang 22

m.v 

B 10 

e.R 

5 

(T) 

Trang 23


1. Tiên đề 1 (Tiên đề về trạng thái dừng): 

CHỦ ĐỀ 26: MẪU NGUYÊN TỬ BO 

Nguyên tử chỉ tồn tại trong một số trạng thái có năng lượng xác định, gọi là các trạng thái dừng. Khi ở 

trong các trạng thái dừng thì nguyên tử không bức xạ và cũng không hấp thụ năng lượng. 

2. Tiên đề 2 (Tiên đề về sự bức xạ và hấp thụ năng lượng của nguyên tử): 

Khi nguyên tử chuyển từ trạng thái dừng có năng lượng En 

sang trạng thái dừng có năng lượng Em nhỏ hơn thì nguyên tử 

hấp thụ phát ra một phôtôn có năng lượng đúng bằng hiệu E n – 

E m : 

hfnm En Em 

Ngược lại, nếu nguyên tử đang ở trong trạng thái dừng có hấp thụ bức xạ năng lượng 

mà hấp thụ 

E m 

được một phôtôn có năng lượng đúng bằng hiệu E n - E m thì nó chuyển lên trạng thái dừng có năng lượng 

cao E n 

. 

Chú ý: Nếu phôtôn có năng lượng mà E hf E thì nguyên tử không nhảy lên mức năng 

lượng nào mà vẫn ở trạng thái dừng ban đầu. 

3. Hệ quả: 

hfnm 

n mn m 

Ở những trạng thái dừng các êlectron trong nguyên tử chỉ chuyển động trên quỹ đạo có bán kính hoàn 

toàn xác định gọi là quỹ đạo dừng. 

Đối với nguyên tử hiđrô, bán kính quỹ đạo dừng tăng tỉ lệ với bình phương của các số nguyên liên 

2 

11 

tiếp: r n .r với n là số nguyên và r 5,3.10 m, gọi là bán kính Bo 

n 0 

0 

Quỹ đạo 

 

K n 1 

L n 2 

M n 3 

N n 4 

O n 5 

P n 6 

Bán kính r 0 

4r0 

9r0 

16r0 

25r0 

36r0 

Hấp thụ năng lượng 

Trạng thái cơ bản 

(Tồn tại bền vững) 

Bức xạ năng lượng 

Trạng thái kích thích 

(Chỉ tồn tại trong thời gian cỡ 10 -8 s) 

4. Tính năng lượng êlectron trên quỹ đạo dừng thứ n: 

E 

13,6 

(eV) với n *. 

n 

n 2 

Năng lượng ion hóa nguyên tử hi đrô từ trạng thái cơ bản: 

Quỹ đạo 

 

K n 1 

13,6 

Năng lượng 

2 

1 

19 

E0 

13,6(eV) 21,76.10 J 

L n 2 

M n 3 

N n 4 

O n 5 

P n 6 

13,6 

2 

13,6 

3 

13,6 

4 

13,6 

5 

13,6 

6 

 

2 

2 

2 

2 

2 

Trang 1

5. Tính bước sóng khi dịch chuyển giữa hai mức năng lượng: 

hc 

 

E E 

hc 

n m nm 

nm 

En Em 

6. Cho bước sóng này tính bước sóng khác: 

1 1 1 ;f f f 

 

13 12 23 

13 12 23 

(như cộng véctơ). 

1 1 1 

7 1 

Hoặc dùng công thức: Rh với máy tính fx 570 ES: 

m 

2 n 

2 R 1,09.10 m 

 

bấm ) 

7. Tính bán kính quỹ đạo dừng thứ n: 

r n .r 

2 

n 0 

11 

với r 5,3.10 m, là bán kính Bo (ở quỹ đạo K) 

0 

8. Khi electron chuyển mức năng lượng, tìm sô vạch phát ra: 

- Vẽ sơ đồ mức năng lượng, vẽ các vạch có thể phát xạ rồi đếm. 

n n 1 

- Hoặc dùng công thức: N ; với n là số vạch mức năng lượng. 

2 

2 n! n n 1 

2 

- Chứng minh: N C 

n 

; trong đó C n 

là tổ hợp chập 2 của n. 

n 2 !2! 2 

 

 

 

9*. Tính vận tốc và tần số quay của êlectron khi chuyển động trên quỹ đạo dừng n: 

Lực Cu-lông giữa êlectron và hạt nhân giữ vai trò lực hướng tâm: 

Vận tốc của electron: v e. 

Tần số quay của electron: 

k 2,2.10 

 

m .r n 

e 

n 

v 

2 .f 

 

r 

n 

6 

 

m/s với 

v 

f 

2 r 

n 

 

 

 

2 2 

e v 

k m 

e 

, 

r r 

2 

n 

9 2 2 

k 9.10 (Nm / C ) 

31 

me 

9,1.10 kg 

10*. Cường độ dòng điện phân tử do êlectron chuyển động trên quỹ đạo gây ra: 

q e e 

I . 

t T 2 

(vì êlectron chuyển động trên quỹ đạo tròn nên t T ) 

n 

nên: 

Trang 2


Ví dụ 1: Ở nguyên tử hiđrô, quỹ đạo nào sau đây có bán kính lớn nhất so với bán kính các quỹ đạo còn 

lại? 

Giải 

A. O B. N C. L D. P 

n 

r 1 

0 

0 

0 

2 

1 

Ta có: R n .r (trong đó là bán kính quỹ đạo cơ bản: r 5,3.10 m ) 

Quỹ đạo O có n 5 . 

Quỹ đạo N có n 4 

Quỹ đạo L có n 2 

Quỹ đạo P có n 6 . 

Trong các quỹ đạo trên, quỹ đạo P có n lớn nhất nên bán kính là lớn nhất. 


Ví dụ 2: Xác định bán kính quỹ đạo dừng M của nguyên tử, biết bán kính quỹ đạo K là 

? 

Giải 

0 

A. 4,77 A B. 4,77 pm C. 4,77 nm D. 

11 

Ta có: R r 5,3.10 m . 

K 

0 

2 

r n r . Với Quỹ đạo M thì n 3 

n 0 

 

2 11 10 

R 

M 

3 .5,3.10 4,77.10 m. 


0 

5,3 A 

11 

R 

K 

5,3.10 m 

Ví dụ 3: Electron đang ở quỹ đạo n chưa rõ thì chuyển về quỹ đạo L và thấy rằng bán kính quỹ đạo đã 

giảm đi 4 lần. Hỏi ban đầu êlectron đang ở quỹ đạo nào? 

Giải 

A. O B. M C. N D. P 

2 

Bán kính quỹ đạo L: R 2 .r 4.r 

2 0 0 

2 2 

Bán kính quỹ đạo n: R n .r n .r 

n 0 0 

2 

R 

n 

n 

Theo đề bài: 4 n 4. Vậy êlectron ban đầu đang ở quỹ đạo N. 

R 4 


2 

13,6 

Ví dụ 4: Năng lượng của êlectron trong nguyên tử hiđrô được tính theo công thức: En ; 

2 

n 

n 1, 2,3,... Xác định năng lượng ở quỹ đạo dừng L? 

Giải 

20 

A. 5, 44.10 J B. 5,44eV 

C. 5, 44MeV D. 

Quỹ đạo dừng thứ L ứng với n 2 


3,4 eV 

0 

E 3, 4eV 

2 2 

E 13,6 

n 4 

Trang 3

13,6 

Ví dụ 5: Năng lượng của êlectron trong nguyên tử hiđrô được tính theo công thức: En ; 

2 

n 

n 1, 2,3,... Hỏi khi êlectron chuyển từ quỹ đạo L về quỹ đạo K thì nó phát ra một phôtôn có bước sóng 

là bao nhiêu? 

A. 0, 2228 m 

B. 0,2818 m 

C. 0,1281 m 

D. 

Giải 

Khi êlectron chuyển từ quỹ đạo L về quỹ đạo K thì nó phát ra một phôtôn: 

hc 

hc 

E2 E1 

0,1218 m 

 

E E 

 


2 1 

0,1218 m 

Ví dụ 6: Trong quang phổ của nguyên tử hiđrô, ba vạch đầu tiên trong dãy Lai-man có bước sóng 

12 121,6 nm; 13 102,6 nm; 14 

97,3 nm. 

đầu tiên trong dãy Pa-sen là 

Bước sóng của vạch đầu tiên trong dãy Ban-me và vạch 

A. 686,6 nm và 447, 4 nm B. 660,3 nm và 440, 2 nm 

C. 624,6 nm và 422,5 nm D. 656,6 nm và 486,9 nm 

Giải 

 

. 

13 12 

23 

 

12 13 

 

. 

14 12 

24 

 

12 14 



... 656,64 nm 

... 486,9 nm 

Bài 1: Mẫu nguyên tử Bo khác với mẫu nguyên tử Rơ-đơ-pho ở điểm: 

A. Hình dạng quỹ đạo của các electron B. Lực tương tác giữa electron và hạt nhân 

C. Trạng thái tồn tại của các nguyên tử D. Mô hình nguyên tử có hạt nhân 

Bài 2: Nguyên tử hiđrô bị kích thích do chiếu xạ và electron của nguyên tử đã chuyển từ quỹ đạo K lên 

quỹ đạo M. Sau khi ngừng chiếu xạ, nguyên tử hiđrô phát xạ thứ cấp. Phổ xạ này gồm 

A. hai vạch của dãy Lai-man. 

B. hai vạch của dãy Ban-me. 

C. hai vạch của dãy Lai-man và một vạch của dãy Ban-me. 

D. một vạch của dãy Lai-man và hai vạch của dãy Ban-me. 

Bài 3: Khi nguyên tử hidrô đang chuyển từ trạng thái có năng lượng E 4 về mức năng lượng E 3 , rồi tiếp 

tục chuyển xuống mức E 2 thì nó lần lượt phát ra các phôtôn có tần số và f . Khi nguyên tử hiđrô có 

f43 

32 

năng lượng E 4 trở về trạng thái mức năng lượng E 2 thì nó phát ra một phôtôn có tần số là: 

A. f42 f43 f32 

B. f42 f43 

C. f42 f32 

D. 

f42 f43 f32 

Bài 4: Ở nguyên tử hiđrô, bán kính quỹ đạo có giá trị bằng 8,48, đó là quỹ đạo: 

A. N B. L C. M D. K 

Bài 5: Xét ba mức năng lượng E K , E L và E m của nguyên tử hiđrô, trong đó E < E E 

năng lượng bằng 

Em 

E 

k 

k l M 

. Một phôtôn có 

bay đến gặp nguyên tử này. Nguyên tử sẽ hấp thụ phôtôn và chuyển trạng thái 

Trang 4

như thế nào? 

A. Hấp thụ nhưng không chuyển trạng thái. 

B. Không hấp thụ. 

C. Hấp thụ rồi chuyển dần từ K lên L rồi lên M. 

D. Hấp thụ rồi chuyển thẳng từ K lên M. 

Bài 6: Trạng thái dừng là: 

A. trạng thái ổn định của hệ thống nguyên tử. 

B. trạng thái êlectron không chuyển động quanh hạt nhân. 

C. trạng thái đứng yên của nguyên tử. 

D. trạng thái hạt nhân không dao động. 

Bài 7: Một đám nguyên tử hiđrô đang ở trạng thái kích thích mà êlectron chuyển động trên quỹ đạo dừng 

K. Khi nguyên tử nhận một năng lượng E E thì: 

A. êlectron chuyển từ quỹ đạo K lên quỹ đạo L đến quỹ đạo M sau đó lên quỹ đạo N. 

B. không xác định được cụ thể sự chuyển quỹ đạo của electron. 

C. êlectron chuyển lên quỹ đạo L rồi sau đó chuyển thẳng lên quỹ đạo N. 

D. êlectron chuyển thẳng từ quỹ đạo dừng K lên quỹ đạo dừng N. 

N 

K 

19 34 8 

Bài 8: Cho biết leV l,6.10 

 

J;h 6,625.10 J.s;c 3.10 m / s . Khi êlectron (êlectron) trong nguyên tử 

hiđrô chuyển từ quỹ đạo dừng có năng lượng 

E = 13,60 eV 

n 

E 

m 

0,85 eV 

thì nguyên tử phát bức xạ điện từ có bước sóng: 

A. 0,4340 m 

B. 0, 4860 m 

C. 0,0974 m 

D. 

sang quỹ đạo dừng có năng lượng 

0,6563 m 

11 

Bài 9: Các nguyên tử hiđrô đang ở trạng thái dừng cơ bản có bán kính quỹ đạo 5,3.10 m , thì hấp thụ 

10 

một năng lượng và chuyển lên trạng thái dừng có bán kính quỹ đạo 4,77.10 m . Khi các nguyên tử 

chuyển về các trạng thái có mức năng lượng thấp hơn thì sẽ phát ra: 

A. ba bức xạ B. hai bức xạ C. một bức xạ D. bốn bức xạ 

2 

Bài 10: Mức năng lượng của các trạng thái dừng trong nguyên tử hiđrô E 13,6 / n eV 

n 1, 2,3... 

 

 

; với 

Một êlectron có động năng bằng 12,6 eV đến va chạm với nguyên tử hiđrô đứng yên, ở trạng 

thái cơ bản. Sau va chạm, nguyên tử hiđrô vẫn đứng yên nhưng chuyển động lên mức kích thích đầu tiên. 

Động năng của êlectron sau va chạm là: 

A. 2,4 eV B. 1,2 eV C. 10,2 eV D. 3,2 eV 

Bài 11: Chùm nguyên tử hiđrô đang ở trạng thái cơ bản, bị kích thích phát sáng thì chúng có thể phát ra 

tối đa 15 vạch quang phổ. Khi bị kích thích êlectron trong nguyên tử hiđrô đã chuyển sang quỹ đạo: 

A. M B. P C. O D. N 

Bài 12: Nguyên tử hiđrô bị kích thích ở trạng thái dừng ứng với quỹ đạo P sau đó chuyển về các quỹ đạo 

bên trong thì có thể phát ra bao nhiêu phôtôn khác nhau? 

A. 6 B. 12 C. 15 D. 10 

Bài 13: Trong quang phổ hiđrô, bước sóng dài nhất ứng với sự chuyển của êlectron từ quỹ đạo ngoài về 

quỹ đạo K là 121,6 nm; bước sóng ngắn nhất ứng với sự chuyển của êlectron từ quỹ đạo ngoài về quỹ đạo 

L là 365,0 nm. Nguyên tử hiđrô có thế phát ra bức xạ có bước sóng ngắn nhất là: 

A. 43,4nm B. 91,2nm C. 95,2nm D. 81,4nm 

Trang 5

Bài 14: Lực tương tác Cu-lông giữa êlectron và hạt nhân của nguyên tử hiđrô khi nguyên tử này ở quỹ 

đạo dừng L là F. Khi nguyên tử này chuyển lên quỹ đạo N thì lực tương tác giữa êlectron và hạt nhân là 

A. F/16. B. F/4. C. F/12. D. F/2. 

2 

Bài 15: Mức năng lượng của các trạng thái dừng trong nguyên tử hiđrô E 13,6 / n eV 

n 1, 2,3... 

 

 

; với 

Khi cung cấp cho nguyên tử hiđrô ở trạng thái cơ bản các phôtôn có năng lượng 10,5 eV và 

12,75 eV. Chọn phát biểu đúng? 

A. Nguyên tử hấp thụ được phôtôn có năng lượng 10,5 eV và chuyển lên quỹ đạo M. 

B. Nguyên tử hấp thụ được phôtôn có năng lượng 10,5 eV và chuyển lên quỹ đạo L. 

C. Nguyên tử hấp thụ được phôtôn có năng lượng 12,75 eV và chuyển lên quỹ đạo M. 

D. Nguyên tử hấp thụ được phôtôn có năng lượng 12,75 eV và chuyển lên quỹ đạo N. 

Bài 16: Electron trong nguyên tử hiđrô chuyển mức năng lượng, nguyên tử bức xạ một phôtôn ánh sáng 

có bước sóng 0,122 m 

. Độ biến thiên năng lượng của nguyên tử: 

A. tăng 10, 2 eV B. giảm 10, 2 eV 

20 

20 

C. tăng 162,9.10 eV 

D. giảm 162,9.10 eV 

Bài 17: Kí hiệu E K , E L và E M lần lượt là mức năng lượng của nguyên tử hiđrô ở trạng thái cơ bản, trạng 

thái kích thích thứ nhất và trạng thái kích thích thứ hai. Cho biết 

, , 

1 2 3 

EL EK EM EL 

. Xét ba bước sóng 

ứng với ba vạch quang phổ của nguyên tử hiđrô lần lượt do chuyển mức năng lượng từ 

EL E 

K,EM E 

L, EM EK 

. Cách sắp xếp nào sau đây đúng? 

A. 1 2 3 

B. 2 1 3 

C. 3 2 1 

D. 3 1 2 

Bài 18: Nguyên tử hiđrô đang ở trạng thái cơ bản K thì hấp thụ một phôtôn và chuyển lên trạng thái 0. 

Khi chuyển về các trạng thái có mức năng lượng thấp hơn thì nguyên tử hiđrô phát ra tối đa bao nhiêu 

bức xạ 

A. 3 B. 6 C. 15 D. 10 

Bài 19: Khi nguyên tử hiđrô chuyển từ trạng thái dừng có năng lượng 

năng lượng 

3,407 eV thì nguyên tử phát ra bức xạ có tần số: 

14 

12 

13 

A. 4,572.10 Hz B. 6,542.10 Hz C. 2,571.10 Hz D. 

14 

1,5 eV 

sang trạng thái dừng có 

14 

3,879.10 Hz 

Bài 20: Trong nguyên tử hiđrô, êlectron chuyển động trên các quỹ đạo dừng có bán kính 

10 

r = 0,53.10 m;n 1, 2, 3, ). Tốc độ của êlectron trên quỹ đạo dừng thứ hai là: 

0 

6 

6 

5 

6 

A. 2,18.10 m/s B. 1,09.10 m/s C. 2,18.10 m/s D. 1,98.10 m/s 











r = n .r 

2 

n 0 

(với 

Trang 6












Trang 7


 

CHỦ ĐỀ 27: QUANG ĐIỆN TRONG, QUANG PHÁT QUANG & LAZE 

HIỆN TƯỢNG QUANG ĐIỆN TRONG 

1. Chất quang dẫn và hiện tượng quang điện trong 

a) Chất quang dẫn: là chất dẫn điện kém khi không bị chiếu sáng và trở thành chất dẫn điện tốt khi bị 

chiếu ánh sáng thích hợp. 

b) Hiện tượng quang điện trong: 

* Khái niệm: Hiện tượng khi chiếu ánh sáng thích hợp vào khối chất bán dẫn, làm giải phóng các 

êlectron liên kết để chúng trở thành các êlectron dẫn đồng thời tạo ra các lỗ trống cùng tham gia vào quá 

trình dẫn điện gọi là hiện tượng quang điện trong. 

* Ứng dụng: Hiện tượng quang điện trong được ứng dụng trong quang điện trở và pin quang điện. 

Chú ý: 

Khi nói đến hiện tượng quang điện trong thì luôn nhớ tới chất bán dẫn, còn với hiện tượng quang 

điện ngoài thì phải là kim loại. 

Bức xạ hồng ngoại có thể gây ra hiện tượng quang điện trong ở một số chất bán dẫn. Trong khi đó nó 

không thể gây ra hiện tượng quang điện ngoài ở bất kì kim loại nào. 

2. Quang điện trở 

- Quang điện trở là một điện trở làm bằng chất quang dẫn. Nó có cấu tạo gồm một sợi dây bằng chất 

quang dẫn gắn trên một đế cách điện. 

- Quang điện trở được ứng dụng trong các mạch điều khiển tự động. 

3. Pin quang điện 

- Pin quang điện (còn gọi là pin Mặt Trời) là một nguồn điện chạy bằng năng lượng ánh sáng. Nó biến 

đổi trực tiếp quang năng thành điện năng. 

* Ứng dụng: Pin quang điện được ứng dụng trong các máy đo ánh sáng, vệ tinh nhân tạo, máy tính bỏ 

túi... được lắp đặt và sử dụng ở miền núi, hải đảo, những nơi xa nhà máy điện. 

 

HIỆN TƯỢNG QUANG – PHÁT QUANG 

1. Khái niệm về sự phát quang 

Hiện tượng xảy ra ở một số chất có khả năng hấp thụ ánh sáng có bước sóng này để phát ra ánh sáng 

có bước sóng khác. Chất có khả năng phát quang gọi là chất phát quang. 

Ví dụ: Nếu chiếu một chùm ánh sáng từ ngoài vào một ống nghiệm đựng dung dịch fluorex-êin (chất 

diệp lục) thì dung dịch này sẽ phát ra ánh sáng màu lục. Ở đây, ánh sáng tử ngoại là ánh sáng kích thích, 

còn ánh sáng màu lục do fluorexêin phát ra là ánh sáng phát quang. 

Thành trong của các đèn ống thông thường có phủ một lớp bột phát quang. Lớp bột này sẽ phát quang 

ánh sáng trắng khi bị kích thích bởi ánh sáng giàu tia tử ngoại do hơi thủy ngân trong đèn phát ra lúc có 

sự phóng điện qua nó. 

Chú ý: 

- Ngoài hiện tượng quang – phát quang còn có các hiện tượng phát quang sau: hóa – phát quang (ở con 

đom đóm); điện – phát quang (ở đèn LED); phát quang catốt (ở màn hình ti vi). 

- Sự phát quang của đèn ống là sự quang – phát quang vì: trong đèn ống có tia tử ngoại chiếu vào lớp 

bột phát quang được phủ bên trong thành ống của đèn. 

- Sự phát quang của đèn dây tóc, ngọn nến, hồ quang không phải là sự quang – phát quang. 

Trang 1

2. Đặc điểm của hiện tượng phát quang: 

Bước sóng 

của ánh sáng phát quang bao giờ cũng lớn hơn bước sóng của ánh sáng kích thích: 

 

Hay f f 

 

SƠ LƯỢC VỀ LAZE 

 

1. Định nghĩa, đặc điểm, phân loại và ứng dụng của laze 

- Laze là một nguồn sáng phát ra một chùm sáng cường độ lớn dựa trên việc ứng dụng hiện tượng phát 

xạ cảm ứng. 

- Một số đặc điểm của tia laze: 

+ Tia laze có tính đơn sắc cao. 

+ Tia laze là chùm sáng kết hợp (các phôtôn trong chùm có cùng tần số và cùng pha). 

+ Tia laze là chùm sáng song song (có tính định hướng cao). 

+ Tia laze có cường độ lớn. 

Chú ý: Tia laze không có đặc điểm công suất lớn, hiệu suất của laze nhỏ hơn 1. 

- Các loại laze: 

+ Laze rắn, như laze rubi (biến đổi quang năng thành quang năng). 

+ Laze khí, như laze He – Ne, laze CO 2 . 

+ Laze bán dẫn, như laze Ga – Al – As, sử dụng phổ biến hiện nay (bút chì bảng). 

- Một vài ứng dụng của laze: Laze được ứng dụng rộng rãi trong rất nhiều lĩnh vực. 

+ Y học: dùng như dao mổ trong phẫu thuật mắt, chữa bệnh ngoài da... 

+ Thông tin liên lạc: sử dụng trong vô tuyến định vị, liên lạc vệ tinh, truyền tin bằng cáp quang... 

+ Công nghiệp: khoan, cắt, tôi,... chính xác các vật liệu trong công nghiệp. 

 


Ví dụ 1: Trong các hiện tượng sau: hiện tượng nào là hiện tượng quang – phát quang? 

Giải 

A. Than đang cháy hồng. B. Đom đóm nhấp nháy. 

C. Màn hình ti vi sáng. D. Đèn ống sáng. 

- Than cháy hồng là nguồn sáng do phản ứng đốt cháy. 

- Đom đóm nhấp nháy là hiện tượng hóa phát quang. 

- Màn hình ti vi là hiện tượng phát quang catốt. 

- Đèn ống sáng là hiện tượng quang phát sáng. 


Ví dụ 2: Một chất phát quang có khả năng phát ra ánh sáng có bước sóng 

ánh sáng nào dưới đây thì sẽ không thể gây ra hiện tượng phát quang? 

Giải 

A. 0,6m 

B. 0,55m 

C. 0,68m 

D. Hồng ngoại 

Theo định luật Stock về hiện tượng phát quang ta có: k p 0,7m 

0,7m 

. Hỏi nếu chiếu vào 

p 

Chỉ có tia hồng ngoại có: 


0,7m 

hoàng ngoaïi p 

Không có hiện tượng quang phát quang xảy ra. 

Trang 2

Ví dụ 3: Một chất phát quang có thể phát ra ánh sáng phát quang màu tím. Hỏi nếu chiếu lần lượt từng 

bức xạ sau, bức xạ nào có thể gây ra hiện tượng phát quang? 

Giải 

A. Đỏ. B. Tử ngoại. C. Chàm. D. Lục. 

Theo định luật Stock về hiện tượng phát quang ta có: k 

 

Chỉ có: 

töû ngoaïi 


 

tím 

Ví dụ 4: Một vật có thể phát ra ánh sáng phát quang màu đó với bước sóng 

trên bằng bức xạ có bước sóng 

tiêu hao là bao nhiêu? 

Giải 

0,6m 

p 

0,7m 

. Hỏi nếu chiếu vật 

thì mỗi phôtôn được hấp thụ và phát ra thì phần năng lượng 

A. 0,5 MeV. B. 0,432 eV. C. 0,296 eV. D. 0,5 eV. 

Ta có: hf hf hc 

0, 296eV 

kt 


hq 

hc hc 1 1 

 

 

kt hq kt hq 

 

 

 



Bài 1: Hiện tượng quang điện trong là hiện tượng: 

A. giải phóng êlectron khỏi mối liên kết trong bán dẫn khi bị chiếu sáng. 

B. bứt êlectron ra khỏi bề mặt kim loại khi bị chiếu sáng. 

C. giải phóng êlectron khỏi kim loại bằng cách đốt nóng. 

D. giải phóng êlectron khỏi bán dẫn bằng cách bắn phá ion. 

Bài 2: Hiện tượng quang điện trong là 

A. hiện tượng bứt êlectron ra khỏi bề mặt kim loại khi chiếu vào kim loại áng sáng có bước sóng thích 

hợp. 

B. hiện tượng êlectron bị bắn ra khỏi kim loại khi kim loại bị đốt nóng. 

C. hiện tượng êlectron liên kết được giải phóng thành êlectron dẫn và lo trống khi chất bán dẫn được 

chiếu bằng bức xạ thích hợp. 

D. hiện tượng điện trở của vật dẫn kim loại tăng lên khi chiếu ánh sáng vào kim loại. 

Bài 3: Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về hiện tượng quang dẫn: 

A. Có ứng dụng quan trọng là tạo ra đèn ống. 

B. Chỉ xảy ra khi ánh sáng kích thích có bước sóng nhỏ hơn ánh sáng khả kiến. 

C. e được giải phóng khỏi khối bán dẫn. 

D. Là hiện tượng giảm mạnh điện trở của chất bán dẫn khi được chiếu bằng ánh sáng thích hợp. 

Bài 4: Chọn câu sai khi so sánh hiện tượng quang điện ngoài và hiện tượng quang điện trong: 

A. Bước sóng giới hạn ở hiện tượng quang điện ngoài thường nhỏ hơn bước sóng giới hạn ở hiện 

tượng quang điện trong. 

B. Phải có bước sóng nhỏ hơn giới hạn quang điện hoặc giới hạn quang dẫn. 

Trang 3

C. Mở ra khả năng biến năng lượng ánh sáng thành điện năng. 

D. Đều làm bức êlectron ra khỏi chất bị chiếu sáng. 

Bài 5: Trong hiện tượng quang điện ngoài, khi có ánh sáng thích hợp chiếu vào catốt của tế bào quang 

điện thì êlectron sẽ: 

A. Bị bật ra khỏi catốt. B. Phá vỡ liên kết để trở thành êlectron dẫn. 

C. Chuyển động mạnh hơn. D. Chuyển lên quỹ đạo có bán kính lớn hơn. 

Bài 6: Chọn phát biểu đúng về quang điện trở? 

A. Quang điện trở được cấu tạo bằng chất bán dẫn và có đặc điểm điện trở tăng khi ánh sáng chiếu 

vào. 

B. Quang điện trở được cấu tạo bằng kim loại và có đặc điểm điện trở giảm khi ánh sáng chiếu vào. 

C. Quang điện trở được cấu tạo bằng chất bán dẫn và có đặc điểm điện trở giảm khi ánh sáng chiếu 

vào. 

D. Quang điện trở được cấu tạo bằng kim loại và có đặc điểm điện trở tăng khi ánh sáng chiếu vào. 

Bài 7: Nguyên tắc hoạt động của quang điện trở dựa vào hiện tượng nào sau đây? 

A. quang dẫn. B. điện phân. C. quang điện ngoài. D. phát quang của các chất rắn. 


A. Khi êlectron liên kết trong một khối bán dẫn được giải phóng càng nhiều thì càng tạo ra nhiều lỗ 

trống làm cho điện trở suất của khối chất bán dẫn càng tăng. 

B. Điện trở của chất quang dẫn giảm mạnh khi bị chiếu sáng thích hợp. 

C. Quang dẫn là hiện tượng tạo thành các êlectron dẫn và lỗ trống trong bán dẫn do tác dụng của ánh 

sáng thích hợp. 

D. Điện trở suất của một số chất bán dẫn giảm khi được chiếu bằng ánh sáng thích hợp. 

Bài 9: Thiết bị nào sau đây hoạt động dựa vào hiện tượng quang điện trong? 

A. quang điện trở. B. điện trở nhiệt. C. đi - ốt phát quang. D. Pin nhiệt điện. 

Bài 10: Nguyên tắc hoạt động của quang điện trở dựa vào: 

A. hiện tượng nhiệt điện. B. hiện tượng quang điện ngoài. 

C. hiện tượng quang điện trong. D. sự phụ thuộc của điện trở vào nhiệt độ. 

Bài 11: Mệnh đề nào sau đây sai khi nói về quang điện trở? 

A. Quang điện trở thường được lập với các mạch khuếch đại trong các thiết bị điều khiển bằng ánh 

sáng, trong các máy đo ánh sáng. 

B. Bộ phận quan trọng nhất của quang trở là một lớp chất bán dẫn gồm hai điện cực. 

C. Quang trở thực chất là một điện trở mà giá trị của nó thay đổi theo nhiệt độ. 

D. Quang điện trở được chế tạo dựa trên hiệu ứng quang điện trong. 

Bài 12: Phát biểu nào sau đây sai? 

A. Khi êlectron liên kết trong một khối bán dẫn được giải phóng càng nhiều thì càng tạo ra nhiều lỗ 

trống làm cho độ dẫn điện của khối bán dẫn càng giảm. 

B. Điện trở của khối quang dẫn giảm mạnh khi bị chiếu sáng thích hợp. 

C. Quang dẫn là hiện tượng tạo thành các êlectron dẫn và lỗ trống trong bán dẫn do tác dụng của ánh 

sáng thích hợp. 

D. Độ dẫn điện của một số chất bán dẫn tăng khi được chiếu bằng ánh sáng thích hợp. 

Bài 13: Chọn nhận xét sai về hiện tượng quang dẫn? 

A. Hiện tượng quang dẫn chỉ xảy ra đối với các chất bán dẫn khi chiếu ánh sáng thích hợp. 

Trang 4

B. Khi chiếu ánh sáng có bước sóng nhỏ hơn giới hạn quang dẫn thì điện trở suất của bán dẫn giảm. 

C. Nếu có n hạt e được giải phóng khỏi nút mạng thì số hạt tải điện trong khối bán dẫn tăng thêm 2n 

hạt. 

D. Giới hạn quang dẫn nhỏ hơn giới hạn quang điện ngoài. 

Bài 14: Chọn câu trả lời đúng? 

A. Quang dẫn là hiện tượng dẫn điện của chất bán dẫn lúc được chiếu sáng. 

B. Quang dẫn là hiện tượng kim loại phát xạ êlectron lúc được chiếu sáng. 

C. Quang dẫn là hiện tượng điện trở của một chất giảm rất nhiều khi hạ nhiệt độ xuống rất thấp. 

D. Quang dẫn là hiện tượng bứt quang êlectron ra khỏi bề mặt chất bán dẫn. 

Bài 15: Phát biểu nào sau đây sai khi nói về quang điện trở và pin quang điện? 

A. Quang điện trở có giá trị điện trở thay đổi khi cường độ chùm sáng chiếu vào nó thay đổi. 

B. Pin quang điện là nguồn điện được sử dụng trong các máy đo ánh sáng, máy tính bỏ túi,... 

C. Pin quang điện là nguồn điện trong đó năng lượng Mặt Trời được biến đổi toàn bộ thành điện năng. 

D. Quang điện trở được chế tạo dựa trên hiện tượng quang điện trong. 

Bài 16: Chọn phát biểu sai? 

Hiện tượng quang điện ngoài và hiện tượng quang điện trong 

A. đều là hiện tượng bứt êlectron ra khỏi mối liên kết. 

B. đều có thể giải thích bằng thuyết lượng tử ánh sáng. 

C. đều xảy ra khi bước sóng của ánh sáng kích thích nhỏ hơn một bước sóng giới hạn nào đó. 

D. đều làm giảm mạnh điện trở của vật được chiếu sáng bới ánh sáng thích hợp. 

Bài 17: Những dụng cụ nào dưới đây ứng dụng hiện tượng quang điện? 

A. Tế bào quang điện và ống phóng điện tử. 

B. Quang điện trở và cặp nhiệt điện. 

C. Cặp nhiệt điện và Pin quang điện. 

D. Tế bào quang điện và quang điện trở. 

Bài 18: Trong các phát biểu sau, phát biểu nào đúng? 

A. Dòng quang điện là dòng các e quang điện chuyển dời có hướng dưới tác dụng của điện trường. 

B. Cường độ dòng quang điện không phụ thuộc vào cường độ của chùm sáng kích thích. 

C. Khi tăng hiệu điện thế U AK 

thì cường độ dòng quang điện tăng tỉ lệ thuận. 

D. không có hiệu điện thế U AK 

thì dòng quang điện bằng 0. 

Bài 19: Chọn phát biểu sai về hiện tượng quang điện trong? 

A. Hiện tượng quang điện trong xảy ra khi bước sóng của ánh sáng kích thích nhỏ hơn giới hạn quang 

điện. 

B. Khi được chiếu sáng, êlectron bứt ra khỏi bề mặt khối chất bán dẫn. 

C. Bước sóng của ánh sáng kích thích có thể thuộc vùng hồng ngoại. 

D. Khi được chiếu sáng, một quang trở dẫn điện tốt. 

Bài 20: Tìm phát biểu sai về hiện tượng quang dẫn và hiện tượng quang điện? 

A. Tế bào quang điện có catốt làm bằng kim loại kiềm hoạt động được với ánh sáng nhìn thấy. 

B. Công thoát của kim loại lớn hơn công cần thiết để bứt êlectron liên kết trong bán dẫn. 

C. Phần lớn tế bào quang điện hoạt động được với bức xạ hồng ngoại. 

Trang 5

D. Các quang trở hoạt động được với ánh sáng nhìn thấy và có thể thay thế tế bào quang điện trong các 

mạch tự động. 

Bài 21: Một đặc điểm của sự phát quang là: 

A. quang phổ của vật phát quang là quang phổ liên tục. 

B. mọi vật khi kích thích đến một nhiệt độ thích hợp thì sẽ phát quang. 

C. bức xạ phát quang là bức xạ riêng của vật. 

D. quang phổ của vật phát quang phụ thuộc vào ánh sáng kích thích. 

Bài 22: Chọn phát biểu sai? 

A. Sự phát sáng của các chất khi bị kích thích bằng ánh sáng thích hợp gọi là hiện tượng quang phát 

quang. 

B. Thời gian phát quang của các chất khác nhau có giá trị khác nhau. 

C. Tần số của ánh sáng phát quang bao giờ cũng lớn hơn tần số của ánh sáng mà chất phát quang hấp 

thụ. 

D. Sự phát quang của các chất chỉ xảy ra khi có ánh sáng thích hợp chiếu vào. 

Bài 23: Tần số lớn nhất trong chùm bức xạ phát ra từ ống Cu-lit-giơ là 

bản: 

34 19 

h 6,625.10 Js, e 1,6.10 C . Hiệu điện thế giữa hai cực của ống bằng: 

A. 16,4kV. B. 16,5kV. C. 16,6kV. D. 16,7V. 

Bài 4: Dung dịch Flu-ô-rê-xê-in hấp thụ ánh sáng có bước sóng 

sóng 

0,52m 

0, 49m 

18 

4.10 Hz . Cho các hằng số cơ 

và phát ra ánh sáng có bước 

. Người ta gọi hiệu suất của sự phát quang là tỉ số giữa năng lượng ánh sáng phát quang và 

năng lượng ánh sáng hấp thụ. Biết hiệu suất của sự phát quang của dung dịch này là 75%. Hỏi tỉ số (tính 

ra phần trăm) của số phôtôn phát quang và số phôtôn chiếu đến dung dịch là: 

A. 75,0%. B. 82,7%. C. 66,8%. D. 79,6%. 

Bài 25: Một ống Rơn-ghen phát ra bức xạ có bước sóng nhỏ nhất là 

khi đập vào đối cực là 

10 

5.10 m . Động năng của êlectron 

17 

19 

12 

16 

A. 3,31.10 J . B. 3,31.10 J . C. 3,98.10 J . D. 3,98.10 J . 


A. Nguyên tắc phát quang của laze dựa trên việc ứng dụng hiện tượng phát xạ cảm ứng. 

B. Tia laze có năng lượng lớn vì bước sóng của tia laze rất nhỏ. 

C. Tia laze có cường độ lớn vì có tính đơn sắc cao. 

D. Tia laze có tính định hướng rất cao nhưng không kết hợp (không cùng pha). 

Bài 27: Một dung dịch hấp thụ bức xạ có bước sóng 0,3m 

và phát ra bức xạ có bước sóng 0,52m 

. 

Người ta gọi hiệu suất của sự phát quang là tỉ số giữa năng lượng ánh sáng phát quang và năng lượng ánh 

sáng hấp thụ. Số phôtôn bị hấp thụ dẫn đến sự phát quang chiếm tỉ lệ 1/5 của tổng số phôtôn chiếu tới 

dung dịch. Hiệu suất của sự phát quang của dung dịch là: 

A. 15,70%. B. 11,54%. C. 7,50%. D. 26,82%. 

Bài 28: Chọn câu sai nói về đặc điểm hiện tượng huỳnh quang? 

A. Thường do các chất lỏng, chất khí phát ra. 

B. Xảy ra ở nhiệt độ thường. 

C. Sau khi ngừng kích thích kéo dài một khoảng thời gian. 

D. Hấp thụ năng lượng của các phôtôn kích thích. 

Bài 29: Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về quang phổ? 

Trang 6

A. Để thu được quang phổ hấp thụ thì nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải cao hơn nhiệt độ của 

nguồn sáng phát ra quang phổ liên tục. 

B. Quang phổ hấp thụ là quang phổ của ánh sáng do một vật rắn phát ra khi vật đó được nung nóng. 

C. Mỗi nguyên tố hóa học ở trạng thái khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất thấp cho một quang phổ 

vạch riêng, đặc trưng cho nguyên tố đó. 

D. Quang phổ liên tục của nguồn sáng nào thì phụ thuộc thành phần cấu tạo của nguồn sáng ấy. 

Bài 30: Một chất phát quang có khả năng phát ra ánh sáng màu lục khi được kích thích phát sáng. Khi 

chiếu vào chất đó ánh sáng đơn sắc nào dưới dây thì nó sẽ phát quang? 

A. lục. B. vàng. C. lam. D. da cam. 

Bài 31: Ở một nhiệt độ nhất định, một đám hơi có khả năng phát ra 2 ánh sáng đơn sắc ứng với bước 

sóng 0,383m 

và 0, 476m 

thì nó cũng có khả năng hấp thụ: 

A. Mọi ánh sáng đơn sắc có bước sóng nhỏ hơn 0,383m 

. 

B. Mọi ánh sáng đơn sắc có bước sóng lớn hơn 0, 476m 

. 

C. hai ánh sáng đơn sắc đó. 

D. Mọi ánh sáng đơn sắc có bước sóng nằm trong khoảng từ 0,383m 

đến 0, 476m 

. 

Bài 32: Hiệu điện thế hiệu dụng giữa anốt và catốt của một ống Cu-lít-giơ là 8kV. Biết độ lớn điện tích 

êlectron, vận tốc ánh sáng trong chân không và hằng số Plăng lần lượt là 

19 8 

1,6.10 C, 3.10 m/ 

s 

34 

6,625.10 J.s . Bỏ qua động năng ban đầu của êlectron. Bước sóng nhỏ nhất của tia X do ống phát ra là: 

9 

A. 0,4625.10 

m . B. 10 

10 

10 

0,6625.10 m . C. 0,937.10 m . D. 1,55.10 m . 

Bài 33: Ống tia X có hiệu điện thế giữa anốt và catốt là 12000V cường độ dòng điện qua ống là 0,2A. Bỏ 

34 8 19 

qua động năng của e khi bứt ra khỏi catốt. Cho biết: h 6,625.10 

 

J.s; c 3.10 m/ 

s; e 1,6.10 C . 

Bước sóng ngắn nhất của tia X do ống phát ra là 

10 

10 

A. min 2, 225.10 m . B. min 10 m . 

10 

10 

C. min 1,35.10 m . D. min 1,035.10 m . 

Bài 34: Hiệu điện thế giữa anốt và catốt của một ống Rơn-ghen là 12kV, cường độ qua ống là 20mA. Có 

90% của động năng êlectron biến thành nhiệt làm nóng anốt. Bỏ qua động năng của các êlectron khi bứt 

ra khỏi catốt. Lấy 

16 

e 1,6.10 C . Nhiệt lượng mà anốt nhận được trong thời gian 20 phút bằng: 

A. 12,96kJ. B. 259,2kJ. C. 265,1kJ. D. 314,6kJ. 

Bài 35: Kết luận nào sau đây đúng. Hiện tượng phát quang của các chất khi được kích thích bằng bức xạ 

điện từ 

A. Các chất rắn không thể phát quang bằng cách chiếu bức xạ điện từ. 

B. Các chất khí còn phát quang trong thời gian dài sau khi đã tắt nguồn kích thích. 

C. Chất khí phát ánh sáng huỳnh quang, bước sóng dài hơn ánh sáng kích thích. 

D. Chất rắn phát ra ánh sáng có tần số lớn hơn tần số ánh sáng kích thích. 

Bài 36: Trong thí nghiệm thực hành đo bước sóng ánh sáng nếu ta dùng nguồn Laze có cùng tần số 

nhưng có cường độ lớn hơn thì 

A. độ sáng của vân sáng tăng lên. 

B. khoảng vân tăng lên. 

C. độ sáng các vân sáng và khoảng vân không thay đổi. 

D. độ sáng các vân sáng tăng lên và khoảng vân cũng tăng lên. 

và 

Trang 7

Bài 37: Để đo khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trăng người ta dùng một tia laze phát ra những xung ánh 

7 

sáng có bước sóng 0,52m 

, chiếu về phía Mặt Trăng. Thời gian kéo dài mỗi xung là 10 s và công 

suất của chùm laze là 100000MW. Số phôtôn chứa trong mỗi xung là: 

19 

15 

29 

20 

A. 2,62.10 hạt. B. 2,62.10 hạt. C. 2,62.10 hạt. D. 5, 2.10 hạt. 

Bài 38: Ống Rơn-ghen phát ra tia X có bước sóng nhỏ nhất 

5A 

min 

 

khi hiệu điện thế đặt vào hai cực 

của ống là u = 2kV. Để tăng độ cứng của tia Rơn-ghen, người ta cho hiệu điện thế giữa hai cực thay đổi 

một lượng là 500V. Bước sóng nhỏ nhất của tia X lúc đó bằng: 

A. 10A . B. 4A. C. 3A . D. 5A . 

Bài 39: Một chất phát quang được kích thích bằng ánh sáng có bước sóng 

có bước sóng 

0, 26 

m 

thì phát ra ánh sáng 

0,52 

m . Giả sử công suất của chùm sáng phát quang bằng 20% công suất của chùm sáng 

kích thích. Tỉ số giữa số phôtôn ánh sáng phát quang và số phôtôn ánh sáng kích thích trong cùng một 

khoảng thời gian là: 

A. 4/5. B. 1/10. C. 1/5. D. 2/5. 

Bài 40: Ánh sáng huỳnh quang là ánh sáng: 

A. được phát ra khi chiếu ánh sáng thích hợp vào chất lỏng hoặc chất khí. 

B. có thể tồn tại một thời gian dài sau khi tắt ánh sáng kích thích. 

C. có bước sóng ngắn hơn bước sóng của ánh sáng kích thích. 

D. được phát ra khi chất lỏng và khí được nung nóng ở áp suất thấp. 

Bài 41: Phát biểu nào dưới đây sai khi nói về hiện tượng quang phát quang và laze? 

A. Tia laze được dùng để khoan, cắt, tôi... chính xác các vật liệu trong công nghiệp. 

B. Ánh sáng huỳnh quang có bước sóng nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng kích thích. 

C. Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của laze dựa vào sự phát xạ cảm ứng. 

D. Lân quang là sự phát quang có thời gian phát quang dài, thường xảy ra với chất rắn. 

Bài 42: Hiệu điện thế giữa anốt và catốt của một ống Cu-lít-giơ là 12kV. Cho 

năng cực đại của các êlectron khi đập vào Anốt là: 

15 

15 

15 

16 

A. 3, 45.10 J . B. 2,72.10 J . C. 1,92.10 J . D. 1,92.10 J . 

Bài 43: Ánh sáng lân quang: 

A. được phát ra bởi cả chất rắn, lỏng và khí. 

8 

B. có thể tồn tại trong thời gian dài hơn 10 s sau khi tắt ánh sáng kích thích. 

 

C. có tần số lớn hơn tần số của ánh sáng kích thích. 

D. hầu như tắt ngay sau khi tắt ánh sáng kích thích. 

III. HƯỚNG DẪN GIẢI, ĐÁP ÁN 


 

19 

e 1,6.10 C 

 

. Động 




Trang 8






















Trang 9



















Trang 10

CHỦ ĐỀ 28: CẤU TẠO HẠT NHÂN 


mo 

- Khối lượng nghỉ m o ; Khối lượng tương đối tính: m m 

2 

o 

v 

1 

2 

c 

2 

2 

- Năng lượng nghỉ: W m c ; Năng lượng toàn phần: W mc 

W 

o 

 

- Động năng: 2 

đ 

o 

K W W 

o 

m m 

A 

- Hạt nhân X , có A nuclon; Z proton và (A-Z) notron 

Z 

m Z. 

m A Z . m 

- Độ hụt khối: 

p 

 

n hn 

o 

.c 

m 

2 

- Năng lượng liên kết của hạt nhân: W lk 

m.c ; với 1u 931,5MeV 

/ c 

W 

- Năng lượng liên kết tính riêng: lk 

(đặc trưng cho tính bền vững của hạt nhân) 

A 

m 

- Số hạt nhân trong m gam chất đơn nguyên tử: N . N 

A 

M 

23 

Với 6,02.10 hạt/mol (máy tính fx 570 ES: bấm ) 

N A 


Ví dụ 1: Một hạt nhân có ký hiệu là: 

Giải 

16 

8O 

, hạt nhân có bao nhiêu nuclon? 

A. 8 B. 10 C. 16 D. 7 

Ta có: A = 16 Số nuclon là 16 

=> Chọn đáp án C 

Ví dụ 2: Hạt nhân 

Giải 

27 

13 

Al 

có bao nhiêu notron? 

A. 13 B. 27 C. 14 D. 40 

Ta có: 

N A Z 27 13 

14 


hạt 

Ví dụ 3: Một vật có khối lượng nghỉ 

Giải 

m o 

0, 5kg 

. Xác định năng lượng nghỉ của vật? 

A. 16 

16 

6 

8 

4,5.10 

J B. 9.10 

J 

C. 2,5.10 

J D. 4,5.10 J 

2 

8 

16 

Ta có: E m . c 0,5. 3.10 

4,5.10 J 

o 


o 

2 

Ví dụ 4: Một vật có khối lượng nghỉ m o 

1kg 

đang chuyển động với vận tốc v 0, 6C 

. Xác định khối 

lượng tương đối của vật? 

Giải 

A. 1kg B. 1,5kg C. 1,15kg D. 1,25kg 

2 

Trang 1

mo Ta có m 1( 

kg) 

2 

v 

1 

2 

c 


Ví dụ 5: Một vật có khối lượng nghỉ m o đang chuyển động với vận tốc v = 0,6C. Xác định năng lượng 

toàn phần của vật? 

Giải 

2 

2 

2 

A. m o 

.c 

B. 0,5m o 

. c 

C. 1,25 m . c D. 1,5 

. c 

2 mo 

2 2 

Ta có: E mc c 1,25 m . 

2 

o 

c 

v 

1 

2 

c 


Ví dụ 6: Một vật có khối lượng nghỉ m o đang chuyển động với vận tốc v = 0,6C. Xác định động năng của 

vật? 

Giải 

2 

2 

2 

A. m o 

.c 

B. 0,5m o 

. c 

C. 0, 25 m . c D. 1,5 

. c 

Ta có: W 

đ 

E E 

o 

m c 

 

 

 

2 2 2 

2 

. mo. 

c moc 

 

1 

0,25m 

. c 

2 

o 

 

 

1 

v 

1 

c 

2 

 

 

 

 

 

o 

o 

m o 

m o 

2 

2 

2 

Ví dụ 7: Hạt nhân D (doteri) có khối lượng m = 2,00136u. Biết m 1,0073u; 

m 1, 

0087 . Hãy xác định 

độ hụt khối của hạt nhân D 

Giải 

1 

u 

A. 0,0064u B.0,001416u C. 0,003u D.0,01464u 

 

 

m Z. m A Z . m m 1,00731,0087 2,00136 0,01464u 

=> Chọn đáp án D 


p n D 

2 

1D 

(doteri) có khối lượng m = 2,00136u. Biết 

. Hãy xác định năng lượng liên kết của hạt nhân D 

Giải 

8 

m 1,0073 u; m 1,0087 u; c 3.10 m / s 

A. 1,364MeV B. 1,643MeV C. 13,64MeV D. 14,64MeV 

m m 2 

Ta có: E m c Z. 

m A 

Z . 

 

. 2 . 

p 

n D 

c 

1,00731,0087 

2,00136 .931,5 

13,64MeV 



2 

1D 

(doteri) có khối lượng m = 2,00136u. Biết 

. Hãy xác định năng lượng liên kết riêng của hạt nhân D? 

8 

m 1,0073 u; m 1,0087 u; c 3.10 m / s 

A. 1,364MeV / nuclon B. 6,82MeV / nuclon C. 13,64MeV / nuclon D. 14,64MeV / nuclon 

Trang 2

Giải 

Ta có: E = 13,64 MeV (đáp án trên) 

Năng lượng liên kết riêng của hạt nhân D: 

W 13,64 

lk 6,82 MeV 

/ nuclon 

A 2 

=> Chọn đáp án B 



Bài 1: Hạt nhân Triti 

 

3 

T 1 

 

có: 

A. 3 nuclon, trong đó có 1 proton 

B. 3 notron và 1 proton 

C. 3 nuclon, trong đó có 1 notron 

D. 3 proton và 1 notron 


A. Các đồng vị phóng xạ đều không bền 

B. Các nguyên tử mà hạt nhân có cùng số prôtôn nhưng có số nơtron (nơtrôn) khác nhau gọi là đồng vị 

C. Các đồng vị của cùng một nguyên tố có số nơtron khác nhau nên tính chất hóa học khác nhau. 

D. Các đồng vị của cùng một nguyên tố có cùng vị trí trong bảng hệ thống tuần hoàn 

Bài 3: Hạt nhân nguyên tử 

A. Z notron và A proton 

B. Z proton và A notron 

A 

Z 

X 

C. Z proton và (A-Z) notron 

D. Z notron và (A+Z) proton 

Bài 4: Phát biểu nào sau đây đúng? 

có cấu tạo gồm 

A. Lực gây ra phóng xạ hạt nhân là lực tương tác điện (lực Coulomb) 

B. Quá trình phóng xạ hạt nhân phụ thuộc vào điều kiện bên ngoài như áp suất, nhiệt độ,… 

C. Trong phóng xạ hạt nhân khối lượng được bảo toàn 

D. Phóng xạ hạt nhân là một dạng phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng 

Bài 5: Một đơn vị khối lượng nguyên tử (1u) bằng: 

A. 1/12 khối lượng của hạt nhân C 

6 3 

B. khối lượng của một photon 

C. 931,5MeV.c 2 

D. Cả A, B, C đều sai 

Bài 6: Từ kí hiệu của một hạt nhân nguyên tử 

A. Hạt nhân của nguyên tử này có 6 nuclon 

6 

3 

X 

B. Đây là nguyên tố đứng thứ 3 trong bảng HTTH 

C. Hạt nhân này có 3 proton và 3 notron 

D. Hạt nhân này có 3 proton và 3 electron 

Bài 7: Một hạt nhân có khối lượng 

Động lượng của hạt nhân là 

m 5,0675.10 

, kết luận nào dưới đây chưa chính xác 

20 

20 

20 

A. 3,875.10 kg . m / s B. 7,75.10 kg . m / s C. 2,4.10 kg . m / s D. 8,8.10 

27 

kg 

đang chuyển động với động năng 4,78MeV. 

20 

kg . m / s 

Trang 3

Bài 8: Đồng vị là: 

A. các nguyên tử mà hạt nhân của chúng có số khối A bằng nhau 

B. các nguyên tử mà hạt nhân của chúng có số proton bằng nhau, số notron khác nhau 

C. các nguyên tử mà hạt nhân của chúng có số notron bằng nhau, số proton khác nhau 

D. các nguyên tử mà hạt nhân của chúng có khối lượng bằng nhau 

Bài 9: Tương tác giữa các nuclon tạo thành hạt nhân là tương tác 

A. mạnh B. yếu C. điện từ D. hấp dẫn 

Bài 10: Khẳng định nào đúng về hạt nhân nguyên tử? 

A. Lực tĩnh điện liên kết các nuclon trong hạt nhân 

B. Khối lượng của nguyên tử xấp xỉ khối lượng hạt nhân 

C. Bán kính của nguyên tử bằng bán kính hạt nhân 

D. Điện tích của nguyên tử bằng điện tích hạt nhân 

Bài 11: Chọn câu sai? 

A. Các hạt nhân nặng trung bình (có số khối trung bình) là bền vững nhất 

B. Các nguyên tố đứng đầu bảng tuần hoàn như H, He có số khối A nhỏ nên bền vững 

C. Hạt nhân có năng lượng liên kết càng lớn thì càng bền vững 

D. Hạt nhân có năng lượng liên kết riêng càng lớn thì càng bền vững 

9 

Bài 12: Xét hạt nhân nguyên tử Be có khối lượng m biết khối lượng proton là m và khối lượng notron 

là 

. Ta có m n 

4 o 

A. m 5m 

4m 

B. m 4m 

5m 

C. m 4m 

5m 

D. 

o 

n 

p 

Bài 13: Năng lượng liên kết riêng là năng lượng liên kết: 

A. tính cho một nuclon 

B. Tính riêng cho hạt nhân ấy 

C. Của một cặp proton - proton 

D. Của một căp proton - notron 

Bài 14: Tìm phát biểu sai về năng lượng liên kết? 

o 

n 

p 

o 

n 

p 

o 

p 

m 5m 

4m 

A. Muốn phá hạt nhân có khối lượng m thành các nuclon có tổng khối lượng m o > m thì ta phải tốn năng 

lượng 

E 

 

m 

m .c 

2 

o 

 

để thắng lực hạt nhân 

B. Hạt nhân có năng lượng liên kết E càng lớn thì càng bền vững 

C. Năng lượng liên kết tính cho một nuclon gọi là năng lượng liên kết riêng 

D. Hạt nhân có năng lượng liên kết riêng nhỏ thì kém bền vững 

Bài 15: Chọn câu trả lời đúng? 

A. Hạt nhân càng bền khi độ hụt khối càng lớn 

B. Khối lượng của hạt nhân bằng tổng khối lượng của các nuclon 

C. Trong hạt nhân số proton luôn bằng số notron 

D. Khối lượng proton lớn hơn khối lượng notron 

Bài 16: Chọn phát biểu đúng? Độ hụt khối của hạt nhân càng lớn thì 

A. năng lượng liên kết của hạt nhân càng lớn 

B. hạt nhân càng kém bền vững 

C. năng lượng liên kết riêng của hạt nhân càng bé 

D. hạt nhân càng dễ bị phá vỡ 

n 

p 

Trang 4

Bài 17: Công thức tính độ hụt khối của hạt nhân 

 

 

 

 

A. m Z. 

m A 

Z 

p 

m 

n 

m 

B. m m Z. 

m A 

Z 

X 

C. m Z. 

m A 

Z 

D. m E. 

m A 

Z 

p 

n 

p 

m 

m 

n 

p 

m 

m 

m 

X 

n 

X 

X 

 

 

 

 

Bài 18: Chọn phát biểu đúng? Hạt nhân X bền vững hơn hạt nhân Y là vì 

A. độ hụt khối của X lớn hơn của Y 

B. độ hụt khối của X nhỏ hơn của Y 

C. năng lượng liên kết của X lớn hơn của Y 

A 

Z 

X 

D. năng lượng liên kết riêng của X lớn hơn của Y 


Si 14 

Ca 20 

29 

40 

Bài 1: So với hạt nhân , hạt nhân có nhiều hơn 

A. 11 notron và 6 proton 

B. 5 notron và 6 proton 

C. 6 notron và 5 proton 

D. 5 notron và 12 proton 

Bài 2: Hạt nhân nguyên tố chì có 82 proton, 125 notron. Hạt nhân nguyên tử này kí hiệu là 

125 

82 

82 

A. Pb 

B. C. D. 

207 

82 125 

Pb 

207 

Pb 

82 

Pb 

Bài 3: Hạt nhân heli có khối lượng 

lượng của nó là 

6,626484.10 

27 

kg 

là 

đang chuyển động với động năng 4MeV thì động 

20 

20 

2 

A. 4,6.10 kgm / s B. 9,2.10 kgm / s C. 4,6MeV 

/ c D. 9,2MeV 

/ c 

Bài 4: Biết khối lượng của hạt nhân là m N = 13,9992u, của proton 

m n 

1, 0087u . Năng lượng liên kết riêng của hạt nhân bằng 

2 

m p 

1, 0073u 


và của notron 

Bài 5: Giả sử hai hạt nhân X và Y có độ hụt khối bằng nhau và số nuclon của hạt nhân X lớn hơn số 

nuclon của hạt nhân Y thì 

A. hạt nhân Y bền vững hơn hạt nhân X 

B. hạt nhân X bền vững hơn hạt nhân Y 

C. năng lượng liên kết riêng của hai hạt nhân bằng nhau 

D. năng lượng liên kết của hạt nhân X lớn hơn năng lượng liên kết của hạt nhân Y 

23 1 

2 

Bài 6: Hạt có khối lượng 4,0015u, biết số Avogadro 6,02.10 

mol ,1u 

931MeV 

/ c . Các 

nuclon kết hợp với nhau tạo thành hạt , năng lượng tỏa ra khi tạo thành 1 mol khí heli là 

A. 2,7.10 12 J B. 3,5.10 12 J C. 2,7.10 10 J D. 3,5.10 10 J 

2 

Bài 7: Hạt nhân đoteri D có khối lượng m D 

2, 0136 . Biết khối lượng proton là m p 

1, 0073u 

và khối 

1 

u 

lượng notron là m n 

1, 

0087u . Năng lượng liên kết của hạt nhân D là 


234 206 

Bài 8: Năng lượng liên kết của các hạt nhân U và lần lượt là 1790MeV và 1586MeV. Chỉ ra kết 

luận đúng? 

92 82 

Pb 

N A 

2 1 

Trang 5

A. Độ hụt khối của hạt nhân u nhỏ hơn độ hụt khối của hạt nhân Pb 

B. Năng lượng liên kết riêng của hạt nhân U lớn hơn năng lượng liên kết riêng của hạt nhân Pb 

C. Năng lượng liên kết của hạt nhân U nhỏ hơn năng lượng liên kết của hạt nhân Pb 

D. Hạt nhân U kém bền hơn hạt nhân Pb 


Bài 1: Trong mỗi kg nước có chứa 0,15g D 2 O. Tính số nuclon của hạt nhân D trong 1 kg nước 

A. 9,03.10 21 B. 18,06.10 21 C. 10,03.10 21 D. 20,06.10 21 

Bài 2: Công suất bức xạ của Mặt Trời là 

một lượng là 

P 3,9.10 

26 

W . Mỗi năm khối lượng của Mặt Trời bị giảm đi 

17 

20 

17 

20 

A. 1,37.10 kg/năm B. 0,434.10 kg/năm C. 1,37.10 g/năm D. 0,434.10 g/năm 

Bài 3: Biết số Avogadro là 6,02.10 

23 / mol , khối lượng mol của urani 238 là 238g/mol. Số notron trong 

238 

119 gam urani U 92 

là 

25 

25 

25 

A. 8,8.10 

B. 1,2.10 

C. 4,4.10 

D. 

23 1 

238 

Bài 4: Biết N A 

6,02.10 mol . Trong 59,50g có số notron xấp xỉ là 

U 92 

U 92 

25 

2,2.10 

A. 2,38.10 B. 2,20.10 25 C. 1,19.10 25 D. 9,21.10 24 

27 

Bài 5: Hạt có khối lượng 4,0013 u (với 1u 

1,66055.10 

kg ) được gia tốc trong máy xích clotron với 

cảm ứng từ của từ trường có độ lớn B = 1T. Đến vòng cuối, quỹ đạo của hạt có bán kính R = 1m. Động 

năng của hạt khi đó là 


Bài 6: Có ba hạt mang động năng bằng nhau: hạt proton, hạt nhân doteri và hạt , cùng đi vào một từ 

trường đều, chúng đều có chuyển động tròn đều bên trong từ trường. Gọi bán kính quỹ đạo của chúng lần 

lượt là: 

R 

H 

, RD, 

R 

, và xem khối lượng các hạt có khối lượng lấy bằng số khối, đơn vị là u. Giá trị của các 

bán kính sắp xếp theo thứ tự giảm dần là 

A. R R B. R R D 

R C. R R R D. R 

H 

D 

R 

Bài 7: Sau khi được tách ra từ hạt nhân 

 

H 

4 

2 

He 

D 

H 

 

D 

R 

 

R 

, tổng khối lượng của 2 proton và 2 notron lớn hơn khối 

lượng hạt nhân 4 He một lượng là 0,0305u. Nếu 1u 931MeV 

/ c 

2 năng lượng ứng với mỗi nuclon đủ để 

tách chúng ra khỏi hạt nhân 

A. 7,098875MeV/nuclon 

B. 2,745.10 15 J/nuclon 

C. 28,3955MeV/nuclon 

D. 0,2745.10 16 MeV/nuclon 

4 

He là bao nhiêu? 

2 

Bài 8: Biết m 1,0073u; 

m 1,0087u;1u 

931,5MeV 

/ c . Năng lượng liên kết riêng của hạt nhân C là 

p 

n 


Bài 9: Năng lượng liên kết riêng của hạt nhân 

7 

3 

Li 

là 5,11MeV/nuclon. Khối lượng của proton và notron 

2 

7 

lần lượt là m 1,0073u, 

m 1,0087u,1u 

931,5MeV 

/ c . Khối lượng của hạt nhân Li là 

p 

n 

A. 7,0125u B. 7,0383u C. 7,0183u D. 7,0112u 

Bài 10: Tính năng lượng liên kết của 

12 

6C 

là 938,3MeV/c 2 , và của electron là 0,511MeV/c 2 

, Biết khối lượng của notron tự do là 939,6MeV/c 2 , của proton 

3 

H 

12 6 

Trang 6


Bài 11: Tính năng lượng cần thiết để tách hạt nhân cacbon 

m C 

11,9967u, 

m 4, 0015u 

 


Bài 12: Hạt nhân càng bền vững khi có 

A. số nuclon càng nhỏ 

B. số nuclon càng lớn 

C. năng lượng liên kết càng lớn 

D. năng lượng liên kết riêng càng lớn 

12 

6C 

thành 3 hạt α? cho 


Bài 1: Sắp xếp theo thứ tự tăng dần về tính bền vững của các hạt nhân nguyên tử 

khối lượng của hạt nhân là 

56 4 

26 

Fe, 

2He, 

235 

92 

U . Cho 

mFe 55,9349u, 

m 

4,0026u, 

mU 

235,0439u; 

mn 

1,0087u, 

mp 

1, 

0073u 

4 235 56 

235 56 4 

56 4 235 

235 4 56 

A. He, U Fe B. U, Fe He C. Fe, He U D. U, 

He Fe 

2 92 

, 

26 

92 26 

, 

2 

26 2 

, 

92 

92 2 

, 

26 

BàI 2: Cho: 

27 

19 

8 

mC 12,00000u; 

mp 

1,00728u; 

mn 

1,00867u;1u 

1,66058.10 

kg;1eV 

1,6.10 

J; 

c 3.10 m / 

Năng lượng tối thiểu để tách hạt nhân 

12 

6C 

thành các nuclon riêng biệt bằng 


Bài 3: Hạt nhân 

37 

17Cl 

có khối lượng nghỉ bằng 36,956563u. Biết khối lượng của notron là 1,008670u, khối 

lượng của proton là 1,007270u và 1u = 931MeV/c 2 . Năng lượng liên kết riêng của hạt nhân 


10 

Bài 4: Hạt nhân Be có khối lượng 10,0135u. Khối lượng của notron m n 

1, 0087 , khối lượng của 

4 

u 

2 

10 

proton 1,0073u,1 

u 931MeV 

/ c . Năng lượng liên kết riêng của hạt nhân Be 4 bằng: 

m p 


16 

Bài 5: Biết khối lượng của proton; notron; hạt nhân O lần lượt là 1,0073u; 1,0087u; 15,9904u và 1u = 

931,5MeV/c 2 . Năng lượng liên kết của hạt nhân 

16 

8O 

8 

xấp xỉ bằng: 


Bài 6: Cho ba hạt nhân X, Y và Z có số nuclon tương ứng là A A , A với A 2A 

0, 5A 

. Biết năng 

37 

17Cl 

X 

, 

Y Z X Y 

Z 

lượng liên kết của từng hạt nhân tương ứng là E E 

, E 

với E 

E 

E 

. Hãy sắp xếp các 

hạt nhân này theo thứ tự tính bền vững giảm dần? 

X 

, 

Y Z 

Z X Y 

A. Y, X, Z B. Y, Z, X C. X, Y, Z D. Z, X, Y 

40 

Bài 7: Cho khối lượng của proton; notron; Ar 6 18 

; 3Li lần lượt là: 1,0073u;1,0087u;39,9525u;6, 

0145u 

và 

1u 931,5MeV 

/ c 

hạt nhân 

40 

18 

Ar 

2 

s . 

bằng 

6 

. So với năng lượng liên kết riêng của hạt nhân Li thì năng lượng liên kết riêng của 

A. lớn hơn một lượng là 5,20MeV 

B. lớn hơn một lượng là 3,42MeV 

C. nhỏ hơn một lượng là 3,42MeV 

3 

Trang 7

D. nhỏ hơn một lượng là 5,20MeV 

Bài 8: Hạt nhân 

60 

27Co 

có khối lượng là 59,940u, biết khối lượng proton: 1,0073(u), khối lượng notron là 

60 

1,0087(u), năng lượng liên kết riêng của hạt nhân Co là (1u=931MeV/c 2 ) 

A. 10,26 (MeV) B. 12,44(MeV) C. 6,07(MeV) D. 8,44(MeV) 

Bài 9: Khối lượng hạt nhân 

27 

H 26 Al và khối lượng notron lần lượt là 1,007825u; 25,986982u và 

1 

1 

, 

13 

1,008665u. Năng lượng liên kết riêng của hạt nhân 

26 

13 

Al 


Bài 10: Một hạt nhân có 8 proton và 9 notron. Năng lượng liên kết riêng của hạt nhân này bằng 

7,75MeV/nuclon. Biết 

bao nhiêu 

m 

p 

1,0073u, 

m 1,0087u,1u 

931,5MeV 

/ c 

n 

A. 16,995u B. 16,425u C. 17,195u D. 15,995u 

Bài 11: Cho khối lượng của proton, notron, 

Ni 40 Ca 

58 

28 

, 

20 

Cho 1u = 931,5MeV/c 2 . So với năng lượng liên kết riêng của hạt nhân 

của hạt nhân 

40 

20Ca 

A. nhỏ hơn một lượng là 0,216 MeV 

B. lớn hơn một lượng là 0,217 MeV 

C. nhỏ hơn một lượng là 0,534 MeV 

D. lớn hơn một lượng là 0,534 MeV 

Bài 12: Cho biết 

dần về độ bền vững của các hạt nhân 

m 

 

là 

2 

. Khối lượng của hạt nhân đó bằng 

lần lượt là 1,0073u; 1,0087u; 57,9353u; 39,9637u. 

58 

28 

Ni 

thì năng lượng liên kết riêng 

4,0015u; 

mC 12,000u; 

mO 

15,999u; 

mp 

1,00727; 

mn 

1, 

008667u 

. Thứ tự tăng 

4 12 

2 

He, 

6C, 

16 

8 

4 12 16 

12 4 16 

12 16 4 

4 16 12 

A. He, C O B. C, He O C. C, O He D. He, 

O C 

2 6 

, 

8 

6 2 

, 

8 

O 

6 8 

, 

2 

2 8 

, 

6 











Trang 8






















Trang 9

Số hạt D 2 O có trong 1 kg nước là: 

0,15 

N 

4 16 

21 

4,515.10 hạt 

21 

21 

Số hạt D có trong D 2 

O là 2,515,10 

9,03.10 hạt 

N D 

Số nuclon có trong 1kg nước là: 


N nuclon 

Năng lượng mà Mặt Trời bức xạ trong 1 năm là 

26 

E P. t 3,9.10 365.86400 

1,23.10 

Mà: 

E mc 

2 

E 

m 

2 

c 


1,23.10 

 

8 

3.10 

34 

 

34 

21 

29,03.10 

 

J 

1,37.10 

92U 

A 238, Z 92 N A Z 146 notron 

238 

Số hạt 

238 

U 

119 

238 

có trong 119(g) là 

23 

N U 

.6,02.10 

238 

Số notron có trong 119(g) 

N 146. 

 

notron 

N 

238 


Tương tự bài 5 

N 

N 

U 

238 

notron 

U 

3,01.10 

25 

4,4.10 

238 

U 

hạt 

23 

là 

59,5 

23 

.6,02.10 1,505.10 

238 

25 

146. 

N 2,2.10 

U 

238 


Ta có: 

F 

Lorenxo 

F 

huongtam 

2 

v e. 

B. 

R 

7 

e vB m v 2,4.10 m / s 

R m 

1 2 

12 

Wđ mv 1,93.10 

J 12, 

05MeV 

2 


K 

P 

K 

Ta có: 

D 

 

K 

23 

17 

kg 

18,06.10 

p 2. l. 

K 

2 

p 

p 

p 

p 

2mpK 

p 

p 

p 

mpv 

p 

2mpK 

p 

Rp 

2. 

q. 

B l. 

B 

21 

K 

B 

Tương tự 

Và 

R 

 

R 

pD 

 

q . B 

2.2. K 

l. 

B 

D 

2. 

D 

P 

 

q . B 

D 

2.4. K 

2. B 

P 

2. 


Ta có: 

m 0, 0305u 

Năng lượng liên kết của hạt 

K 

B 

K 

B 

2 

He : Elk m. 

c 28, 3955MeV 

4 

2 

 

Trang 10

Năng lượng liên kết là: 


Năng lượng liên kết: E 6. m 

m 

Năng lượng liên kết riêng: 


E 

lk 

m 

5,11.7 35,77MeV 

 

Li 

7,0138u 


Elk 

Elkr 7,098875MeV 

/ nuclon 

A 

2 

 

p n 

m 12 . 

c 89, MeV 

lk 

424 

E 

 

Elk 

12 7, 

C6 

lkr 

452 

4m 

n 

3m 

p 

m 

2 

Ta có E 6m 

6m 

m . 

c 89, MeV 

lk n p 

12 4 

C6 


Ta có phương trình phản ứng: 12 

6C 

3 

Li 

 

MeV 

.931,5 

2 

Năng lượng cần thiết để tách hạt nhân: E m 

3. m . 

c 7, 2657MeV 

C 


 

12 

Hạt nhân càng bền vững khi năng lượng liên kết riêng càng lớn 



56 

2 

- Năng lượng liên kết của Fe : E 26. 

m 30. m m C 

480, MeV 

→Năng lượng liên kết nên 

26 lk p 

n Fe 

561 

E lkr 

8, 58MeV 

- Năng lượng liên kết của : E 2. 

m 2. m m C 

2 27, MeV 

lk p n 

386 

Elk 

Năng lượng liên kết riêng của : E 

4 

lkr 

6, 85 

MeV 

235 

2 

Năng lượng liên kết của U : E 143m 

92m 

m . 

c 1743, MeV 

Năng lượng liên kết riêng của 


E 

92 lk n p hn 

58 

U : E lkr 

7, 41MeV 

235 

92 

 

6m 

m 

m .931,5 

89, MeV 

 

lk 

 

p n C 

42 


37 

17Cl 

có Z 17, 

N 20 

37 

Năng lượng liên kết của Cl : 

17 

Elk 17. 

mp 

20. mn 

mCl 

931,5 

318, 14MeV 

37 

Elk 


17Cl 

là: Elkr 8, 598MeV 

A 


10 

Ta có hạt nhân: Be Z 4; N 6 

4 

 

10 

Năng lượng liên kết của Be : E 4. 

m 6. m m .931,5 

63, MeV 

4 lk p n Be 

2488 

Trang 11



16 

Hạt nhân: O Z 8, N 8 

8 

 

Năng lượng liên kết của 

Elk 

Be : Elkr 6, 3248MeV 

A 

10 

4 

 

16 

O : E 8m 

8m 

m .931,5 

128, MeV 


Đặt 

A 

Z 

1 

1 

AZ 

; AY 

 

2 

8 lk p n hn 

17 

1 

4 

Năng lượng liên kết riêng: 

Z 

X 

Y 

ErZ 

; ErX 

2EX 

; ErY 

4 

E 

rZ 

E 

1 

E 

rX 

E 

1 

2 

E 

rY 


40 

Ta có năng lượng liên kết của Ar : E 18m 

22m 

m .931,5 

344, MeV 


E 

1 

4 

E 

Y 

18 lk p p Ar 

394 

Ar : Elkr 8, 62MeV 

40 

18 

 

6 

năng lượng liên kết của Li : E 3m 

3m 

m .931,5 

31, MeV 


E 

Ar 

ElkrLi 

3, MeV 

lkr 

42 


3 lk p p Li 

21 

6 Elk 

3 

Li : E 5, 

A 

lkr 

20 

MeV 

60 

Năng lượng liên kết của Co : E 27m 

33m 

m .931,5 

506, MeV 



27 lk p n Co 

92 

60 Elk 

27Co 

: E 8, 

A 

lkr 

44 

MeV 

26 

Năng lượng liên kết của Al : E 13m 

13m 

m .931,5 

205, MeV 



Ta có số khối: A Z N 17 

Năng lượng liên kết: 

13 lk p n Al 

88 

26 Elk 

13 

Al : E 7, 

A 

Elk Elkr. A 131, 75MeV 

Mà: E 8m 

9m 

m .931,5 

131, 

MeV 

 

lk p n o 

75 

m O 

16, 995u 


lkr 

9 

MeV 

58 

Năng lượng liên kết của Ni : E 28m 

30m 

m .931,5 

493, MeV 

28 lk p n Ni 

97 

58 

Năng lượng liên kết riêng của Ni E 8, MeV 

28 lkr Ni 

513 

40 

Năng lượng liên kết của Ca : E 20m 

20m 

m .931,5 

331, MeV 

20 lk p n Ca 

89 

Trang 12

40 

Năng lượng liên kết riêng của Ca E 8, MeV 

E 8,5138,297 

0, 216MeV 


20 lkr Ca 

297 

4 

Năng lượng liên kết và năng lượng liên kết riêng He 2 

: 

E 

He 2m 

p 

2mn 

m 

.931,5 

28,41MeV 

Elk 

He 7, MeV 

lk 

1 

12 

Năng lượng liên kết và năng lượng liên kết riêng 6C : 

Elk 452 

C 

6m 

p 

6mn 

mC 

.931,5 

89,424MeV 

Elk 

C 

7, MeV 

16 

Năng lượng liên kết và năng lượng liên kết riêng 8O : 

E 

O 8mp 

8mn 

mO 

.931,5 

120,16MeV 

Elk 

O 7, MeV 

lk 

51 

Năng lượng liên kết riêng càng lớn thì hạt nhân càng bền vững 

Trang 13

CHỦ ĐỀ 29: HIỆN TƯỢNG PHÓNG XẠ 


1. Các công thức cơ bản: 

t 

k 

t 

Đặt k , ta có: m m 

o.2 m 

o.e 

; 

T 

k 

t 

N N 

o.2 N 

o.e 

- Số hạt nguyên tử bị phân rã bằng số hạt nhân con được tạo thành và bằng số hạt được tạo thành: 

t 

N N N N 1 

e 

o 

o 

t 

Khối lượng chất bị phóng xạ sau thời gian t: m mo mt mo 

1 

e 

 

Phần trăm chất phóng xạ còn lại: 

Phần trăm chất phóng xạ bị phân rã: 

N m 2 

k 

e 

t 

 

N 

o 

 

N 

m 

o 

N m 1 2 

k 

1 e 

t 

 

Tỉ lệ số nguyên tử của hạt nhân con và hạt nhân mẹ tại thời điểm t: 

Chú ý: Nếu 

t 

t T e 1, ta có: 

 

o 

m 

o 

N 

N N 1 e t N t H t 

0 0 0 

con k 

2 1 

N 

me 

Các trường hợp đặc biệt, học sinh cần nhớ để giải nhanh các Câu hỏi trắc nghiệm: 

Còn lại: 

Thời gian t T 2T 3T 4T 5T 6T 

2 

N N0 

hay m m0 

1 2 1 2 

Đã rã: N N 

N 

1 2 3 4 7 8 15 16 31 32 63 64 

0 0 

Tỉ lệ % đã rã 50% 75% 87,5% 93,75% 96,875% 98,4375% 

Tỉ lệ (tỉ số) hạt đã rã và còn lại 1 3 7 15 31 63 

Tỉ lệ (tỉ số) hạt còn lại và đã bị phân rã 1 1 3 1 7 1 15 1 31 1 63 

3 

1 2 

4 

1 2 

5 

1 2 

2. Tính khối lượng hạt nhân con tạo thành và thể tích khí hêli sinh ra (phóng xạ ): 

m 

con 

m 

tao thanh 

m.A 

 

A 

me 

con 

3. Tính thời gian và tính tuổi: 

; 

m 

V 

 

.22, 4 

A 

me 

a) Tính thời gian khi cho biết hoặc m hoặc các dữ kiện khác mà ta tìm được N hoặc m 

N0 

0 

6 

1 2 

No 

mo 

t T.log 2 T log 

 

2 

N m 

Công thức trên còn dùng để tính tuổi thực vật nhờ định vị C14: lúc đó ta xem N0 

có trong mẫu sống, N là số nguyên tử trong mẫu cổ. 

Nc 

b) Tính thời gian khi cho biết tỉ số hoặc 

N 

N 

con 

m 

con.A 

 

me 

t T.log2 1 T.log2 

1 

 

Nme m 

me.A 

con 

m 

m 

m 

c 

m 

là số nguyên tử 

Trang 1

Công thức trên còn dùng để tính tuổi khoáng vật: đá, quặng Poloni,… 

4. Tính chu kì bằng máy đếm xung: 

A 

Một mẫu phóng xạ ban đầu trong phút có N hạt nhân bị phân rã, sau đó t phút (kể từ lúc 

X Z 

t1 

1 

t 0 ) trong phút có N hạt nhân bị phân rã. Ta có chu kì bán rã chất phóng xạ: 

t 

2 

2 

T 

t 

N 

t 

log 

2 . 

N 

t 

1 2 

2 1 

 

 

 

Nếu 

t 

t 

2 1 

thì: 

T 

log 

2 

t 

N 

 

N 

5. Bài toán hai chất phóng xạ với chu kì bán rã khác nhau hoặc các bài toán khác: 

Viết biểu thức số hạt hoặc khối lượng còn lại của các chất phóng xạ 

Thiết lập tỉ số của số hạt hoặc khối lượng các chất phóng xạ 

6. Các loại tia phóng xạ: 

Bản chất 

Phương 

trình 

Phóng xạ Alpha 

 

1 

2 

 

 

 

Phóng xạ Bêta: có 2 loại là 

 

 

và 

 

 

Là dòng hạt nhân Hêli 

: là dòng êlectron 

4 

He 2 

 

: là dòng êlectron 

X Y He 

A A4 4 

Z Z2 2 

Rút gọn: 

Vd: 

Rút gọn 

226 

88 

A 

X Z 

A4 

Z2 

226 222 4 

88 86 2 

Y 

Ra Rn He 

222 

86 

 

Ra Rn 

0 

e 1 

0 

e 1 

 

: 

Ví dụ: 

 

: 

Ví dụ: 

X Y e 

A A 0 

Z Z1 1 

C N e 

14 14 0 

6 7 1 

X Y e 

A A 0 

Z Z1 1 

 

C 

12 12 0 

7 6 1 

e 

Phóng xạ Gamma 

Là sóng điện từ có 

ngắn 

 

 

11 

10 m 

 

 

rất 

, cũng là 

dòng phôtôn có năng lượng 

cao. 

Sau phóng xạ hoặc xảy 

ra quá trình chuyển từ trạng 

thái kích thích về trạng thái 

cơ bản phát ra phôtôn. 

Tốc độ 

7 

v 2.10 m s. 

8 

v c 3.10 m s. 

8 

v c 3.10 m s. 

Khả năng 

Ion hóa 

Mạnh Mạnh nhưng yếu hơn tia Yếu hơn tia và 

 

Khả năng 

đâm 

xuyên 

Trong 

điện 

trường 

Chú ý 

+ S 8cm trong không 

khí; 

max 

+ Xuyên qua vài m 

trong vật rắn. 

+ S vài m trong không 

khí. 

max 

+ Xuyên qua kim loại dày vài 

mm. 

Lệch Lệch nhiều hơn tia alpha Không bị lệch 

Trong chuỗi phóng xạ 

thường kèm theo phóng xạ 

nhưng không tồn tại 

Còn có sự tồn tại của hai loại 

X Y e v 

hạt A A 0 0 

Z Z1 1 0 

nơtrinô. 

+ Đâm xuyên mạnh hơn tia 

và . 

+ Có thể xuyên qua vài m bêtông 

hoặc vài cm chì. 

Không làm thay đổi hạt nhân. 

Trang 2

đồng thời hai loại . 

A A 0 0 

Z 

Z 

1 

 

1 0 

X Y e v 

phản nơtrinô 


Ví dụ 1: Chất phóng xạ 

Giải 

210 Po , ban đầu có 2,1g. Xác định số hạt nhân ban đầu? 

23 

23 

22 

21 

A. 6,02.10 hạt B. 3,01.10 hạt C. 6,02.10 hạt D. 6,02.10 hạt 

Áp dụng: 

m 2,1 

N .N 

A 

.6,02.10 6,02.10 

M 210 


23 21 

Ví dụ 2: Po 

20 

có chu kì bán rã là 138 ngày, ban đầu có 10 hạt. Hỏi sau 414 ngày còn lại bao nhiêu 

hạt? 

Giải 

20 

20 

19 

18 

A. 3,33.10 hạt B. 1, 25.10 hạt C. 1, 25.10 hạt D. 1, 25.10 hạt 

Ta có: 

20 

N0 

10 

N 1,25.10 

k 414 

2 

138 

2 


Ví dụ 3: 

Giải 

210 Po 

18 

có chu kì bán rã 138 ngày, ban đầu có 20g. Hỏi sau 100 ngày còn lại bao nhiêu hạt? 

A. 10g B. 12,1g C. 11,2g D. 5g 

Ta có: 

m0 

20 

m 12,1 g 

k 100 

2 

 

138 

2 


 

Ví dụ 4: Một chất phóng xạ có chu kì bán rã là 200 ngày. Ban đầu có 100g hỏi sau bao lâu chất phóng xạ 

trên còn lại 20g? 

Giải 

A. 464,4 ngày B. 400 ngày C. 235 ngày D. 138 ngày 

Ta có: 

m o 

m 

2 

t T.log 464,4 


ngày 

Ví dụ 5: Một chất phóng xạ có chu kì bán rã là 200 ngày, tại thời điểm t lượng chất còn lại là 20%. Hỏi 

sau bao lâu lượng chất còn lại 5%? 

Giải 

A. 200 ngày B. 40 ngày C. 400 ngày D. 600 ngày 

Ban đầu còn lại 20%, đến khi còn lại 5% tức là giảm 4 lần 

ngày. 


Sau 2 chu kì bán rã. t 2T 2.200 400 

Trang 3

Ví dụ 6: 238 U phân rã thành 206 9 

Pb với chu kì bán rã 4,47.10 năm. Một khối đá được phát hiện chứa 

46,97mg 238 U và 2,315mg 206 Pb . Giả sử khối đá khi mới hình thành không chứa nguyên tố chì và tất cả 

lượng chì có mặt trong đó đều là sản phẩm phân rã của 

Giải 

Gọi 

m 

238 U . Tuổi của khối đá đó hiện nay là bao nhiêu? 

9 

6 

8 

7 

A. 2,6.10 năm B. 2,5.10 năm C. 3,57.10 năm D. 3, 4.10 năm 

U 

m 0 

m 

 

2 

là số hạt ban đầu của Uranni. Gọi N là số hạt còn lại tại thời điểm nghiên cứu 

0 

k 

1 

mU m0 m m0 1 

2 

k 

 

m 

n 

U 

n 

M 

U 

Pb 

tạo thành 

1 

m0 1 .M 

k Pb 

m 

2 m 2 1 .M 

m n .M M 

 

 

k 

0 Pb 

Pb Pb Pb Pb k 

MU MU 2 .M 

U 

m 

0 

m 

k 

U 

2 

k 

k 

 

Pb 0 Pb Pb 

k 

2 .M 

U 

M 

m m 2 1 .M 2 1 .M 

M .m M .m 

 

m .M m .M 

k 

U Pb k 

U Pb 

2 1 2 1 1,056943 

U Pb U Pb 

k log2 

1,056943 0,0798975 

t 3,57.10 

8 

năm 


U 

Ví dụ 7: Một chất phóng xạ có chu kì bán rã là 200 ngày, tại thời điểm t lượng chất còn lại là 20%. Hỏi 

sau bao lâu lượng chất còn lại 5%? 

Giải 


Ban đầu còn lại 20%, đến khi còn lại 5% tức là giảm 4 lần Sau 2 chu kì bán rã. 


Ví dụ 8: 238 U phân rã thành 206 9 

Pb với chu kì bán rã 4,47.10 năm. Một khối đá được phát hiện chứa 

46,97mg 238 U và 2,315mg 206 Pb . Giả sử khối đá khi mới hình thành không chứa nguyên tố chì và tất cả 

lượng chì có mặt trong đó đều là sản phẩm phân rã của 

Giải 

Gọi 

238 U . Tuổi của khối đá đó hiện nay là bao nhiêu? 

9 

6 

8 

7 

A. 2,6.10 năm B. 2,5.10 năm C. 3,57.10 năm D. 3, 4.10 năm 

m 0 

là số hạt ban đầu của Uranni. Gọi N là số hạt còn lại tại thời điểm nghiên cứu 

Trang 4

m 

U 

m 

 

2 

0 

k 

1 

mU m0 m m0 1 

2 

k 

 

m 

n 

U 

n 

M 

U 

Pb 

tạo thành 

1 

m0 1 .M 

k Pb 

m 

2 m 2 1 .M 

m n .M M 

 

 

k 

0 Pb 

Pb Pb Pb Pb k 

MU MU 2 .M 

U 

m 

0 

m 

k 

U 

2 

k 

k 

 

Pb 0 Pb Pb 

k 

2 .M 

U 

M 

m m 2 1 .M 2 1 .M 

M .m M .m 

 

m .M m .M 

k 

U Pb k 

U Pb 

2 1 2 1 

U Pb 

t T log2 

 

m 

U.M 

Pb 

U Pb U Pb 

M .m 

 

8 

Thay số vào ta tính ra được 3,57.10 năm 



 

 

Bài 1: Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về hiện tượng phóng xạ? 

U 

A. Trong phóng xạ , hạt nhân con có số nơtron nhỏ hơn số nơtron của hạt nhân mẹ. 

 

B. Trong phóng xạ , hạt nhân mẹ và hạt nhân con có số khối bằng nhau, số prôtôn khác nhau. 

C. Trong phóng xạ , có sự bảo toàn điện tích nên số prôtôn được bảo toàn. 

 

D. Trong phóng xạ , hạt nhân mẹ và hạt nhân con có số khối bằng nhau, số nơtron khác nhau. 

Bài 2: Tính chất nào sau đây không phải là tính chất chung của các tia , , ? 

A. Có khả năng iôn hóa không khí B. Bị lệch trong điện trường hoặc từ trường 

C. Có tác dụng làm đen kính ảnh D. Có mang năng lượng 


 

A. Tia gồm các êlectron nên không thể phóng ra từ hạt nhân vì hạt nhân tích điện dương 

B. Tia gồm các hạt cùng khối lượng với êlectron và mang điện tích dương 

C. Tia gồm các hạt nhân của nguyên tử hêli 

D. Tia lệch trong điện trường ít hơn tia 

Bài 4: Có thể tăng hằng số phóng xạ 

A. Đặt nguồn phóng xạ đó vào trong từ trường mạnh 

 

của đồng vị phóng xạ bằng cách: 

B. Đặt nguồn phóng xạ đó vào trong điện trường mạnh 

C. Đốt nóng nguồn phóng xạ đó 

D. Hiện nay chưa có cách nào để thay đổi hằng số phóng xạ 

 

 

e 

Trang 5

Bài 5: Thực chất của phóng xạ gamma là: 

A. Hạt nhân bị kích thích bức xạ phôtôn 

B. Dịch chuyển giữa các mức năng lượng ở trạng thái dừng trong nguyên tử. 

C. Do tương tác giữa êlectron và hạt nhân làm phát ra bức xạ hăm 

D. Do êlectron trong nguyên tử dao động bức xạ ra dưới dạng sóng điện từ 

 

Bài 6: Một hạt nhân nguyên tử phóng xạ lần lượt một tia , rồi một tia thì hạt nhân nguyên tử sẽ biến 

đổi thế nào? 

A. số khối giảm 4, số prôtôn giảm 2 B. số khối giảm 4, số prôtôn giảm 1 

C. số khối tăng 4, số prôtôn giảm 1 D. số khối giảm 3, số prôtôn tăng 1 

Bài 7: Phát biểu nào sau đây không đúng? 

A. Tia lệch về bản âm của tụ điện. 

B. Tia là hạt nhân nguyên tử Heli. 

 

C. Tia phát ra từ lớp vỏ nguyên tử vì nó là êlectron. 

D. Tia là sóng điện từ. 

Bài 8: Chọn câu sai? 

A. Sau khoảng thời gian bằng hai lần chu kì bán rã, chất phóng xạ còn lại một phần tư khối lượng ban 

đầu 

B. Sau khoảng thời gian bằng ba lần chu kì bán rã, chất phóng xạ còn lại một phần chín khối lượng 

chất ban đầu. 

C. Sau khoảng thời gian bằng ba lần chu kì bán rã, chất phóng xạ còn lại một phần tám khối lượng 


D. Sau khoảng thời gian bằng hai lần chu kì bán rã, chất phóng xạ bị phân rã ba phần tư khối lượng 


Bài 9: Các tia sau đây tia nào xuyên qua được tấm chì dày cỡ cm? 

A. Tia tử ngoại và tia hồng ngoại B. Tia X và tia gamma 

C. Tia gamma D. Tia X và tia tử ngoại 

Bài 10: Biến đổi của prôtôn thành nơtron xảy ra trong lòng hạt nhân của sự phóng xạ nào dưới đây? 

 

 

A. 

B. C. D. 

Bài 11: Ai là người đầu tiên thực hiện phản ứng hạt nhân nhân tạo? 

A. Becqueren B. Marie Curie C. Rutherford D. Piere Curie 

Bài 12: Tia phóng xạ không bị lệch trong điện trường là: 

 

A. tia 

B. Tia 

C. Tia 

D. Tia 

23 

Bài 13: Hạt nhân phân Na 

23 

11 

rã tạo thành hạt nhân X. Biết chu kì bán rã của là 15 giờ. Thời 

gian để tỉ số giữa số hạt nhân X và số hạt nhân Na bằng 0,5 là: 

A. 23,8 h B. 7,5 h C. 15 h D. 8,8 h 

210 

Bài 14: Pôlôni Po là chất phóng xạ 206 

tạo thành hạt nhân Pb 210 

84 82 

. Chu kì bán rã của là 140 ngày. 

Sau thời gian t 420 ngày (kể từ thời điểm bắt đầu khảo sát) người ta thu được 10,3g chì. Tính khối 

lượng Po tại t 0? 

Bài 15: Giả sử sau 3 giờ phóng xạ (kể từ thời điểm ban đầu) số hạt nhân của một đồng vị phóng xạ còn 

lại bằng 25% số hạt nhân ban đầu. Chu kì bán rã của đồng vị phóng xạ đó bằng: 

Trang 6 

 

 

11 Na 

84 Po 

A. 13 g B. 12 g C. 14 g D. Một kết quả khác

A. 2 giờ B. 1,5 giờ C. 0,5 giờ D. 1 giờ 

Bài 16: Cho phản ứng hạt nhân: 

9 4 

hf Be 2 He n . Lúc đầu có 27g beri. Thể tích khí hêli tạo thành ở 

4 2 

điều kiện tiêu chuẩn sau hai chu kì bán rã là: 

A. 50,4 lít B. 134,4 lít C. 100,8 lít D. 67,2 lít 

 

 

Bài 17: Pôlôni A 210, Z 84 phóng xạ tạo thành chất Pb. Sau 4 chu kì phân rã tỉ số giữa khối 

lượng Pôlôni và khối lượng Pb là: 

A. 0,0625 B. 0,068 C. 0,01 D. 0,0098 

210 

Bài 18: Ban đầu có một mẫu Po nguyên chất, sau một thời gian nó phóng xạ 

84 

và chuyển thành hạt 

nhân chì 

206 

Pb 82 

bền với chu kì bán rã 138 ngày. Xác định tuổi của mẫu chất trên biết rằng thời điểm khảo 

sát thì tỉ số giữa khối lượng của Pb và Po có trong mẫu là 0,4? 


210 

Bài 19: Hạt nhân Po là chất phóng xạ 206 

84 

và biến đổi thành hạt nhân . Tại thời điểm t, tỉ lệ giữa 

82 Pb 

số hạt Pb và số hạt Po trong mẫu là 5. Khi đó, tỉ lệ giữa khối lượng Pb và khối lượng Po trong mẫu là: 

A. 5,097 B. 0,204 C. 4,905 D. 0,196 

210 

Bài 20: Chất phóng xạ Po phóng xạ 206 

84 

rồi trở thành . Dùng một mẫu Po ban đầu có 1g, sau 365 

82 Pb 

ngày đêm mẫu phóng xạ trên tạo ra lượng khí hêli có thể tích là 

kì bán rã của Po là: 

V 89,5cm 

A. 138,5 ngày đêm B. 58,7 ngày đêm C. 1444 ngày đêm D. 138 ngày đêm 

3 

ở điều kiện tiêu chuẩn. Chu 

238 

Bài 21: Quá trình biến đổi từ U 206 

thành Pb chỉ xảy ra phóng xạ 

92 82 

và . Số lần phóng xạ và 

lần lượt là: 

A. 8 và 10 B. 8 và 6 C. 10 và 6 D. 6 và 8 

Bài 22: Một chất phóng xạ sau 40 ngày giảm đi 3/4 số hạt nhân ban đầu. Chu kì bán rã của chất này là: 


Bài 23: Giả sử sau một giờ phóng xạ (kể từ thời điểm ban đầu), số hạt nhân của một đồng vị phóng xạ 

còn lại bằng 25% số hạt nhân ban đầu. Chu kì bán rã của đồng vị phóng xạ đó bằng: 

A. 2 giờ B. 1 giờ C. 1,5 giờ D. 0,5 giờ. 

60 

Bài 24: Đồng vị Co 

27 

là chất phóng xạ với chu kì bán rã T 5,33 năm, ban đầu một lượng Co có 

khối lượng 

. Sau một năm, lượng Co này sẽ bị phân rã: 

m 0 

A. 27,8% B. 30,2% C. 12,2% D. 42,7% 

24 

Bài 25: Na 

11 

là chất phóng xạ có chu kì bán rã 15 h. Sau khi chịu phóng xạ thì biến thành chất X. 

24 

Lúc đầu có một khối nguyên chất. Thời gian để tỉ số khối lượng chất X và bằng 0,75 là: 

Na 24 

Na 

11 11 

A. 22,1 h B. 8,6 h C. 10,1 h D. 12,1 h 

Bài 26: Thời gian để số hạt nhân của một chất phóng xạ giảm đi e lần là 199,1 ngày. Chu kì bán rã của 

chất phóng xạ này là: 

A. 199,1 ngày B. 138 ngày C. 99,55 ngày D. 40 ngày 

Bài 27: Giả sử sau 18 giờ phóng xạ (kể từ thời điểm ban đầu) số hạt nhân của một đồng vị phóng xạ còn 

lại bằng 12,5% số hạt nhân ban đầu. Chu kì bán rã của đồng vị phóng xạ đó bằng. 

A. 8 giờ B. 2 giờ. C. 3 giờ. D. 6 giờ. 

 

 

Trang 7

55 

Bài 28: Cho chùm nơtron bắn phá đồng vị bền ta thu được đồng vị phóng xạ . Đồng vị phóng 

Mn 56 

Mn 

25 25 

56 

xạ Mn có chu kì bán rã T 

 

55 

2,5h và phát xạ tia . Sau quá trình bắn phá bằng nơtron kết thúc 

25 

55 

người ta thấy trong mẫu trên tỉ số giữa số nguyên tử và số lượng nguyên tố Mn 10 

. Sau 10 

giờ tiếp đó thì tỉ số giữa nguyên tử của hai loại hạt trên là: 

25 Mn 

Mn 55 10 

25 25 

11 

A. 1,25.10 B. 3,125.10 12 

C. 6, 25.10 12 

D. 2,5.10 11 

210 

Bài 29: Chất phóng xạ pôlôni Po phát ra tia 206 

84 

và biến đổi thành chì . Cho chu kì bán rã của 

82 Pb 

là 138 ngày. Ban đầu t 0 có một mẫu pôlôni nguyên chất. Tại thời điểm t , tỉ số giữa số hạt 

210 

Po 

84 

1 

nhân pôlôni và số hạt nhân chì trong mẫu là 1/7. Tại thời điểm 

pôlôni và số hạt nhân chì trong mẫu là: 

t2 t 276 

A. 1/15 B. 1/9 C. 1/31 D. 1/32 

1 

ngày, tỉ số giữa số hạt nhân 

Bài 30: Chất phóng xạ X có chu kì bán rã , chất phóng xạ Y có chu kì bán rã . Biết T 2T . Trong 

T1 

T2 

2 1 

cùng 1 khoảng thời gian, nếu chất phóng xạ Y có số hạt nhân còn lại bằng 1/4 số hạt nhân ban đầu thì số 

hạt nhân X bị phân rã bằng: 

A. 7/8 số hạt nhân X ban đầu B. 1/16 số hạt nhân X ban đầu 

C. 15/16 số hạt nhân X ban đầu D. 1/8 số hạt nhân X ban đầu 

206 

Bài 31: Trong một mẫu quặng urani, người ta tìm thấy có lẫn chì cùng với với tỉ lệ cứ 10 

Pb 238 

U 

82 92 

nguyên tử Urani thì có hai nguyên tử chì. Tính tuổi của quặng. Cho rằng lúc hình thành quặng không có 

chì và chì trong quặng chỉ do urani phân rã thành; chu kì bán rã của urani là 

9 

4,5.10 

năm. 

8 

8 

9 

9 

A. 6,84.10 năm B. 6,19.10 năm C. 1,18.10 năm D. 1,45.10 năm 

238 235 

Bài 32: Hiện nay trong quặng urani có lẫn U và U theo tỉ lệ số nguyên tử là 140:1. Giả thiết từ thời 

238 235 

9 

điểm hình thành Trái Đất tỉ lệ là 1:1. Biết chu kì bán rã của U và U lần lượt là T 4,5.10 năm, 

T 7,13.10 

2 

8 

năm. Tuổi của Trái Đất hiện nay là: 

9 

9 

9 

9 

A. 6.10 năm B. 5.10 năm C. 7.10 năm D. 5,5.10 năm 

210 

Bài 33: Pôlôni Po là chất phóng xạ 206 

tạo thành hạt nhân Pb 206 

84 82 

. Chu kì bán rã của là 140 ngày. 

Thời điểm t để tỉ lệ giữa khối lượng Pb và Po là 0,8 bằng: 

A. 120,25 ngày B. 120,45 ngày C. 120,15 ngày D. 120,75 ngày 

Bài 34: Ban đầu có một mẫu chất phóng xạ nguyên chất X với chu kì bán rã T. Cứ một hạt nhân X sau 

khi phóng xạ tạo thành một hạt nhân Y. Nếu hiện nay trong mẫu chất đó tỉ lệ số nguyên tử của chất Y và 

chất X là k thì tuổi của mẫu chất là: 

 

 

1 

82 Pb 

A. t T.ln 2 ln 1 k B. t T.ln 1 k ln 2 C. t 2T.ln 1 k ln 2 D. t T.ln 1 k ln 2 

2 

 

Bài 35: Một chất phóng xạ có chu kì bán rã là 360 giờ. Khi lấy ra sử dụng thì khối lượng chỉ còn 1/32 

khối lượng lúc mới nhận về. Thời gian từ lúc mới nhận về đến lúc sử dụng: 


Bài 36: Một chất phóng xạ có hằng số phóng xạ bằng 1, 44.10 3 (1/giờ). Sau thời gian bao lâu thì 75% số 

hạt nhân ban đầu bị phân rã hết? 

A. 36 ngày B. 37,4 ngày C. 39,2 ngày D. 40,1 ngày 

Trang 8

III. HƯỚNG DẪN GIẢI, ĐÁP ÁN 





































Trang 9

CHỦ ĐỀ 30 PHẢN ỨNG HẠT NHÂN 


1) Hệ thức giữa động lượng và động năng của vật: 

2 

p 

2m.K 

hay 

2) Xét phản ứng: 

2 

p 

K 2.m 

A3 

A2 

X X X X . Giả thiết hạt X đứng yên. Ta có: 

A1 A2 A4 

Z1 1 Z2 2 Z3 3 Z4 

4 

Z2 

2 

a) Năng lượng tỏa ra hoặc thu vào của phản ứng hạt nhân: 

2 2 

E m1 m2 m3 m4 

c m3 m4 m1 m 2 

c 

E E E E A A A A K K K K 

 

3 3 1 2 3 3 4 4 1 2 2 2 3 4 1 2 

+ Nếu E 0 : phản ứng tỏa năng lượng. 

+ Nếu E 0 : phản ứng thu năng lượng. 

b) Bài toán vận dụng các định luật bảo toàn: 

* Tổng quát: dùng để tính góc giữa phương chuyển động của các hạt 

 

* E K K K 

 

3 4 1 

* P P P 2P P cos 

2 2 2 

4 1 3 1 3 1 

* P P P 2P P cos 

2 2 2 

1 3 4 3 4 

* TH1: Hai hạt bay theo phương vuông góc 

* 

* 

 

E K K K 

 

3 4 1 

P P P m K m K m K 

2 2 2 

1 3 4 1 1 3 3 4 4 

* TH2: Hai hạt sinh ra có cùng véctơ vận tốc 

K 

K 

 

* E K K K 

* 

* 

m 

 

m 

3 3 

4 4 

 

3 4 1 

m v m v m v 

1 1 3 3 4 4 

* TH3: Hai hạt sinh ra giống nhau, có cùng động năng 

* E 2K K 2K K 

3 1 4 1 

 

* P1 2P3 cos 2P4 

cos 

2 2 

* TH4: Phóng xạ (hạt mẹ đứng yên, vỡ thành 2 hạt con) 

Trang 1

* E K K 

* 

3 4 

K v m 

 

K v m 

Chú ý: 

3 3 4 

4 4 3 

Khi tính vận tốc của các hạt thì: 

13 

- Động năng của các hạt phải đổi ra đơn vị J (Jun) 1MeV 1,6.10 J 

27 

- Khối lượng các hạt phải đổi ra kg 1u 1,66055.10 kg 

3) Năng lượng phân hạch - nhiệt hạch 

* So sánh phân hạch và nhiệt hạch 

Định 

nghĩa 

Phân hạch 

Là phản ứng trong đó một hạt nhân nặng 

vỡ thành hai hạt nhân nhẹ hơn (số khối 

trung bình) và vài nơtron 

Nhiệt hạch 

Là phản ứng trong đó 2 hay nhiều hạt nhân nhẹ 

tổng hợp lại thành một hạt nhân nặng hơn và 

vài nơtron. 

Đặc điểm Là phản ứng tỏa năng lượng. Là phản ứng tỏa năng lượng. 

Điều kiện k 1 

Ưu 

nhược 

và 

Một số dạng bài tập: 

+ k 1: 

kiểm soát được. 

+ k 1: 

không kiểm soát được, gây bùng 

nổ (bom hạt nhân). 

Gây ô nhiễm môi trường (phóng xạ) 

- Nhiệt độ cao khoảng 100 triệu độ. 

- Mật độ hạt nhân trong plasma phải đủ lớn. 

- Thời gian duy trì trạng thái plasma ở nhiệt độ 

cao 100 triệu độ phải đủ lớn. 

Không gây ô nhiễm môi trường. 

- Cho khối lượng của các hạt nhân trước và sau phản ứng: M 0 

và M. Tìm năng lượng toả ra khi xảy 1 

E M M .c MeV. 

phản ứng: 

2 

0 

m 

A N M V 

- Suy ra năng lượng toả ra trong m gam phân hạch (hay nhiệt hạch): E Q.N Q. . e 

P 

P 

ci 

- Hiệu suất nhà máy: H % 

 

- Tổng năng lượng tiêu thụ trong thời gian t: A P 

tp.t 

- Số phân hạch: 

tp 

A P 

tp.t 

N 

 

E 

E 

- Nhiệt lượng toả ra: Q m.q ; với q là năng suất tỏa nhiệt của nhiên liệu. 

- Gọi P là công suất phát xạ của Mặt Trời thì mỗi ngày đêm khối lượng Mặt Trời giảm đi một lượng bằng 

E 

P.t 

m c 

2 c 

2 

Một số dạng toán nâng cao: 

* Tính độ phóng xạ H: 

t 

t 

T 

H .N H 

o.e H.2 

Trang 2

Đại lượng đặc trưng cho tính phóng xạ mạnh hay yếu của chất phóng xạ. 

Đơn vị: 1Bq Becoren 

 

 

10 

1phân rã s . Hoặc: 1Ci curi 3,7.10 Bq. 

Ho 

* Thể tích của dung dịch chứa chất phóng xạ: V 

o 

.V ; Với V là thể tích dung dịch chứa H. 

t 

T 

2 .H 


27 

Ví dụ 1: Cho hạt bắn phá vào hạt nhân nhôm đang đứng yên, sau phản ứng sinh ra hạt nơtron 

Al 13 

2 

và hạt nhân X. Biết m 4.0015u , m 26,974u , m 29,970u , m 1,0087u 

, 1uc 931MeV . 

 

Phản ứng này toả hay thu bao nhiêu năng lượng? 

Giải 

Al 

A. Toả năng lượng 2,9792MeV. B. Toả năng lượng 2,9466MeV . 

C. Thu năng lượng 2,9792MeV. D. Thu năng lượng 2,9466MeV. 

Phương trình phản ứng: 

Al n X 

4 27 1 30 

2 13 0 15 

2 

Ta có: 

Q m m m m .c 4,0015 26,974 29,97 1,0087 .931 2,9792MeV 

 

Al n X 

Phản ứng tỏa 2,9792 Mev 


Ví dụ 2: Phản ứng hạt nhân nhân tạo giữa hai hạt A và B tạo ra hai hạt C và D, Biết tổng động năng của 

các hạt trước phản ứng là 10MeV, tổng động năng của các hạt sau phản ứng là 15Mev. Xác định năng 

lượng tỏa ra trong phản ứng? 

Giải 

A. thu năng lượng 5 Mev B. tỏa năng lượng 15 Mev 

C. tỏa năng lượng 5 MeV D. thu năng lượng 10 Mev 

Theo định luật bảo toàn năng lượng ta có: 

2 

 

m m m m .c W W W W 5 10 

1 2 3 4 đ3 

 

đ4 

 

đ1 

đ2 1 

Phản ứng tỏa ra 5 Mev 


X 

m m .c W W m m .c W W 

2 2 

1 2 

đ1 đ2 3 4 đ3 đ4 

2 

Ví dụ 3: Độ hụt khối khi tạo thành các hạt nhân D , 3 T , 4 He 1 1 2 

lần lượt là mD 

0,0024u ; 

2 3 4 1 

mT 

0,0087u , mHe 

0,0305u . Phản ứng hạt nhân D T He n tỏa hay thu bao nhiêu năng 

lượng? 

Giải 

1 1 2 0 

A. tỏa 18,0614eV B. thu 18,0614eV C. thu 18,0614MeV D. tỏa 18,0614MeV 

Ta có phương trình phản ứng: 2 D 3 T 4 He 

1 n 

1 1 2 0 

2 

 

 

Q m m m .c 0,0305 0,0087 0,0024 .931 18,0614 Mev 

 

Phản ứng tỏa ra 18,0614 Mev 


Ví dụ 4: Cho phản ứng hạt nhân: 

ra từ phản ứng trên là 

D 

T 

7 

p Li 2 17,3MeV 

. Khi tạo thành được 1g hêli thì năng lượng tỏa 

3 

n 

Trang 3

Giải 

23 

23 

23 

A. 13,02.10 MeV. B. 26,04.10 MeV. C. 8,68.10 MeV. D. 

Số hạt 

 

tạo thành là: 

1 

N .6,02.10 1,505.10 

4 

Năng lượng tỏa ra khi tạo thành 1 g hêli là: 


23 23 

N 

2 

23 

E .17,3 13,02.10 MeV 

23 

34,72.10 MeV. 

234 

Ví dụ 5: Hạt nhân đứng yên phân rã theo phương trình U X . Biết năng lượng tỏa ra 

U 234 A 

92 92 Z 

trong phản ứng trên là 14,15MeV, động năng của hạt 

vị u bằng số khối của chúng) 

Giải 

là (lấy xấp xỉ khối lượng các hạt nhân theo đơn 


Phương trình: 234 U 

A 

92 Z 

X 

- Bảo toàn năng lượng ta có: Q W W 14,15 pt1 

- Bảo toàn động lượng ta có: P PX mW 

mXWX 

4W 230W 0 pt2 

 

X 

 

 

toûa 

từ l và 2 ta có: W 

13,91MeV 


X 

 

9 

Ví dụ 6: Hạt có động năng 5,3 (MeV) bắn vào một hạt nhân Be 4 

đứng yên, gây ra phản ứng: 

9 

Be n X 

4 

. Hạt n chuyển động theo phương vuông góc với phương chuyển động của hạt . Cho 

biết phản ứng tỏa ra một năng lượng 5,7 (MeV). Tính động năng của hạt nhân X? Coi khối lượng xấp xỉ 

bằng số khối. 

Giải 

A. 18,3 MeV B. 0,5 MeV C. 8,3 MeV D. 2,5 MeV 

Theo định luật bảo toản năng lượng ta có: 

W 5,7 5,3 W W W 11 pt1 

X n X n 

 

Q W W W 5, 7MeV 

toûa n X 

 

 

Theo định luật bảo toàn động lượng ta có: 

12W W 21,2 pt2 

X 

Từ l và 2 W 2,5MeV 



n 


 

Bài 1: Đơn vị đo khối lượng trong vật lí hạt nhân là 

A. kg 

B. Đơn vị khối lượng nguyên tố (u) 

2 

C. Đơn vị eV c hoặc 

 

2 

MeV c . 

P P P m W m W m W 

2 2 2 

X n X X n n 

Trang 4

2 

2 

D. Kg, đơn vị eV c hoặc MeV c , đơn vị khối lượng nguyên tử 

Bài 2: Các phản ứng hạt nhân tuân theo định luật bảo toàn: 

A. số nuclôn. B. số nơtron (nơtron). 

C. khối lượng. D. số prôtôn. 

Bài 3: Chọn phát biểu sai khi vận dụng các định luật bảo toàn vào sự phóng xạ? 

A. Phóng xạ gamma thì khối lượng hạt nhân con bằng khối lượng hạt nhân mẹ 

B. Phóng xạ beta cộng có sự biến đổi một prôtôn thành một nơtron kèm theo một pozitron và hạt 

nơtrinô 

C. Phóng xạ beta trừ có sự biến đổi một nơtron thành một prôtôn kèm theo một pozitron và phản hạt 

nơtrinô 

D. Trong phản ứng hạt nhân thì động lượng và năng lượng toàn phần được bảo toàn 

Bài 4: Cho phản ứng hạt nhân 

F p O X , hạt nhân X là hạt nào sau đây? 

19 16 

9 8 

 

 

A. 

B. 

C. 

D. n 

Bài 5: Hạt nhân mẹ A có khối lượng m đang đứng yên phân rã thành hạt nhân con B và hạt có khối 

A 

lượng mB 

và m 

, có vận tốc v B 

và v 

, Kết luận đúng về hướng và trị số của vận tốc các hạt sau phản 

ứng là: 

A. Cùng phương, cùng chiều, độ lớn tỉ lệ nghịch với khối lượng 

B. Cùng phương, ngược chiều, độ lớn tỉ lệ nghịch với khối lượng 

C. Cùng phương, cùng chiều, độ lớn tỉ lệ thuận với khối lượng 

D. Cùng phương, ngược chiều, độ lớn tỉ lệ thuận với khối lượng 

Bài 6: Lý do khiến trong phản ứng hạt nhân không có sự bảo toàn khối lượng là: 

A. Do tổng khối lượng của các hạt nhân sau phản ứng lớn hơn hoặc nhỏ hơn tổng khối lượng các hạt nhân 

trước phản ứng 

B. Do có sự toả hoặc thu năng lượng trong phản ứng 

C. Do các hạt sinh ra đều có vận tốc rất lớn nên sự bền vững của các hạt nhân con sinh ra khác hạt nhân 

mẹ dẫn đến không có sự bảo toàn khối lượng 

D. Do hạt nhân con sinh ra luôn luôn nhẹ hơn hạt nhân mẹ 

Bài 7: Trong phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng 

A. khối lượng các hạt ban đầu nhỏ hơn khối lượng các hạt tạo thành 

B. độ hụt khối của các hạt ban đầu nhỏ hơn độ hụt khối các hạt tạo thành 

C. năng lượng liên kết của các hạt ban đầu lớn hơn của các hạt tạo thành 

D. năng lượng liên kết riêng của các hạt ban đầu lớn hơn của các hạt tạo thành 

Bài 8: Chọn phát biểu đúng khi nói về phản ứng hạt nhân: 

A. Phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng thì các hạt nhân sinh ra bền vững hơn hạt nhân ban đầu 

B. Phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng nếu tổng khối lượng nghỉ của các hạt nhân tương tác nhỏ hơn 

tổng khối lượng nghỉ của các hạt nhân tạo thành 

C. Phản ứng hạt nhân thu năng lượng nếu tổng độ hụt khối các hạt tham gia phản ứng nhỏ hơn tổng độ 

hụt khối các hạt nhân tạo thành 

D. Phản ứng hạt nhân thu năng lượng nếu tổng năng lượng liên kết các hạt tham gia phản ứng lớn hơn 

tổng năng lượng liên kết các hạt nhân tạo thành 

Bài 9: Khi nói về phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng, điều nào sau đây là sai? 

Trang 5

A. Các hạt nhân sản phẩm bền hơn các hạt nhân tương tác 

B. Tổng độ hụt các hạt tương tác nhỏ hơn tổng độ hụt khối các hạt sản phẩm 

C. Tổng khối lượng các hạt tương tác nhỏ hơn tổng khối lượng các hạt sản phẩm 

D. Tổng năng lượng liên kết của các hạt sản phẩm lớn hơn tổng năng lượng liên kết của các hạt tương 

tác 


A B C D 

. Nhận định nào sau đây là đúng? 

A. Phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng chỉ khi các hạt nhân A và B có động năng lớn 

B. Tổng độ hụt khối của hai hạt nhân A và B nhỏ thua tổng độ hụt khối của hai hạt nhân C và D thì 

phản ứng hạt nhân trên tỏa năng lượng 

C. Phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng chỉ khi các hạt nhân A và B không có động năng 

D. Tổng độ hụt khối của hai hạt nhân A và B nhỏ thua tổng độ hụt khối của hai hạt nhân C và D thì 

phản ứng hạt nhân trên thu năng lượng 


Bài 1: Tính số lượng phân tử nitơ có trong 1 g khí nitơ? Biết khối lượng nguyên tử lượng của nitơ là 

24 

13,999 (u); 1u 1,66.10 g . 

21 

20 

20 

A. 43.10 . 

B. 215.10 . C. 43.10 . D. 

21 

215.10 . 

Bài 2: Sau mỗi giờ số nguyên tử của đồng vị phóng xạ cô ban giảm 3,8%. Hằng số phóng xạ của côban 

là: 

1 

A. 39s B. 139s 1 

C. 0,038h 1 

D. 239s 1 

139 

Cs 35 

3 1 

 

1,65.10 s 

 

1,65.10 4 

 

s 

1 

3 1 

 

1,65.10 s 

 

Bài 3: Chất phóng xạ Xesi 

A. 1,65.10 2 

 

s 

1 

B. 

C. D. 

có chu kì bán rã là 7 phút. Hằng số phóng xạ của Xesi là: 

7 

Bài 4: Tính năng lượng liên kết riêng của hạt nhân Li? Biết khối lượng của hạt nhân là m 7,0160u , 

2 

khối lượng của prôtôn là: m 1,0073u 

, khối lượng của nơtron là: m 1,0087u 

, lu 931,5MeV c . 

p 

A. 5,42MeV/nuclôn. B. 37,9MeV/nuclôn. 

C. 20,6MeV/nuclôn. D. 37,8MeV/nuclôn. 

3 

37 

37 

Bài 5: Tính năng lượng liên kết tạo thành Cl , cho biết: Khối lượng của nguyên tử Cl 36,96590u ; 

khối lượng prôtôn, m 1,00728u 

; khối lượng êlectron, m 0,00055u ; khối lượng nơtron, 

p 

27 

8 

18 

mn 

1,00867u 

; 1u 1,66043.10 kg ; c 2,9979.10 m s ; 1J 6,2418.10 eV. 

A. 315,11eV B. 316,82eV C. 317,26eV D. 318, 2eV 

37 30 

Bài 6: Cho phản xạ hạt nhân Al P n , khối lượng của các hạt nhân là m 4,0015u , 

13 15 

2 

m 26,97435u ; m 29,97005u , m 1,008670u 

, 1u 931MeV c . Phản ứng này có: 

Al 

p 

n 

A. toả năng lượng 75,3179 MeV B. thu năng lượng 75,3179 MeV 

11 

C. toả năng lượng 1, 2050864.10 J . D. thu năng lượng 2,67 MeV 

234 

Bài 7: Hạt nhân phóng xạ U đứng yên phát ra hạt 230 

92 

và biến đổi thành hạt nhân . Năng lượng 

của phản ứng phân rã này là: Cho biết khối lượng của các hạt nhân m 4,0015u , m 229,973u , 

mU 

233,990u 

, 

2 

1u 931,5MeV c . 

e 

n 

 

17 

90 Th 

Th 

 

Trang 6

A. 22,65 MeV B. 14,16 keV C. 14,16 J D. 14,4 MeV 


Bài 1: Một hạt nhân có số khối A ban đầu đứng yên, phát ra hạt với vận tốc V. lấy khối lượng các hạt 

nhân theo đơn vị khối lượng nguyên tử u bằng số khối của chúng. Độ lớn vận tốc của hạt nhân con là: 

 

 

 

 

V A 4 

A. 4V A 4 B. 4V A 4 C. V A 4 D. 

7 

Bài 2: Một prôtôn có động năng Wp 

1,5MeV 

bắn vào hạt nhân Li 3 

đang đứng yên thì sinh ra 2 hạt X 

có bản chất giống nhau và không kèm theo bức xạ gamA. Tính động năng của mỗi hạt X? Cho 

mLi 

7,0144u 

; m 1,0073u 

; m 4,0015u ; 

p 

x 

2 

1 uc 931MeV. 


27 

Bài 3: Một hạt bắn vào hạt nhân Al tạo ra nơtron và hạt X. Cho: m 4,0016u ; m 1,00866u 

; 

13 

2 

m 26,9744u ; m 29,9701u ; lu 931,5MeV c . Các hạt nơtron và X có động năng là 4MeV và 

Al 

1,8MeV. Động năng của hạt 

X 

 

là: 


Bài 4: Phản ứng 

Li n T He 

6 4 

3 2 

là không đáng kể thì sau phản ứng động năng các hạt T và 

phản ứng là m 3u ; m 4u ) 

T 

 

tỏa ra một năng lượng 4,8 MeV. Nếu ban đầu động năng của các hạt 

4 

He 2 

A. KT 

2,46 MeV, K 

2,34 MeV B. KT 

3,14 MeV,K 

1,66 MeV 

 

lần lượt: (Lấy khối lượng các hạt sau 

C. KT 

2,20 MeV,K 

2,60 MeV D. KT 

2,74 MeV,K 

2,06 MeV 

14 

Bài 5: Bắn hạt có động năng 4 MeV vào hạt nhân đứng yên thì thu được một prôtôn và hạt nhân 

X. Giả sử hai hạt sinh ra có cùng tốc độ, tính động năng và tốc độ của prôtôn. Cho: m 

4,0015u ; 

7 N 

2 

m 16,9947u 

; m 13,9992u 

; m 1,0073u 

; lu 931MeV c . 

x 

N 

P 

6 

5 

6 

A. 5,45.10 m s B. 22,15.10 m s C. 30,85.10 m s D. 

NĂNG LƯỢNG CỦA PHẢN ỨNG HẠT NHÂN 

6 

22,815.10 m s 

226 

Bài 6: Hạt nhân Ra ban đầu đang đứng yên thì phóng ra hạt 

88 

có động năng 4,80 MeV. Coi khối 

lượng mỗi hạt nhân xấp xỉ với số khối của nó. Năng lượng toàn phần tỏa ra trong sự phân rã này là: 



ra từ phản ứng trên là bao nhiêu? 

23 

A. 13,02.10 MeV 

B. 

23 

C. 26,04.10 MeV 

D. 

7 

p Li 2 17,3MeV 

. Khi tạo thành được lg Hêli thì năng lượng tỏa 

3 

23 

8,68.10 MeV 

23 

34,72.10 MeV 

234 

Bài 8: Một hạt nhân U phóng xạ 230 

92 

thành đồng vị . Cho các năng lượng liên kết của các hạt: hạt 

90 Th 

234 

là 28,4 MeV; là 1785,42 MeV; là 1771 MeV. Một phản ứng này tỏa hay thu năng lượng? 

U 230 

Th 

92 90 

A. Thu năng lượng 5,915 MeV B. Toả năng lượng 13,002 MeV 

C. Thu năng lượng 13,002 MeV D. Toả năng lượng 13,98 MeV 

n 

Trang 7

37 37 

Bài 9: Cho phản ứng hạt nhân Cl p Ar n , khối lượng của các hạt nhân là m Ar 36,956889u , 

 

 

 

 

17 18 

 

2 

m Cl 36,956563u , m n 1,008670u 

, m p 1,007276u 

, 1u 931,5MeV c . Năng lượng mà 

phản ứng này tỏa ra hoặc thu vào là bao nhiêu? 

A. Toả ra 1,60132 MeV B. Thu vào 1,60218 MeV 

19 

19 

C. Toả ra 2,562112.10 J 

D. Thu vào 2,562112.10 J 

Bài 10: Biết khối lượng m 4,0015u ; m 1,0073u 

 

; mn 

1,0087u 

; 1u 931,5MeV. Năng lượng tối 

thiểu tỏa ra khi tổng hợp được 22,4l khí hêli (ở đktc) từ các nuclôn là: 

p 

26 

25 

24 

27 

A. 2,5.10 MeV B. 1,71.10 MeV C. 1, 41.10 MeV D. 1,11.10 MeV 


Bài 1: Hạt là động năng K 3,1 MeV đập vào hạt nhân nhôm gây ra phản ứng: Al P n , 

27 30 

13 15 

khối lượng của các hạt nhân là m 4,0015u , m 26,97435u , m 29,97005u , m 1,008670u 

, 

2 

1 u 931,5MeV c 

 

. Giả sử hai hạt sinh ra có cùng vận tốc. Động năng của hạt n là: 


Al 

Bài 2: Một hạt nhân nguyên tử hiđrô chuyển động với vận tốc v đến va chạm với hạt nhân nguyên tử 7 3 Li 

đứng yên và bị hạt nhân Liti bắt giữ. Sau va chạm xuất hiện hai hạt bay ra cùng giá trị vận tốc v . Quỹ 

đạo của hai hạt đối xứng với nhau và hợp với đường nối dài của quỹ đạo hạt prôtôn góc 80 

. Tính 

27 

vận tốc v của nguyên tử hiđrô? ( m 1,007u 

; m 4,000u ; m 7,000u ; u 1,66055.10 kg ). 

p 

7 

7 

7 

7 

A. 2,4.10 m s B. 2.10 m s C. 1,56.10 m s D. 1,8.10 m s 

Bài 3: Hạt nhân phóng xạ X đang đứng yên phát ra tia 

He 

 

Li 

P 

và sinh ra một hạt nhân con Y. Tốc độ và khối 

lượng của các hạt sinh ra lần lượt là v 

và m 

; v 

và m 

. Biểu thức nào sau đây là đúng? 

A. v v m m B. v v m m C. v v m m D. 

2 

 

Bài 4: Hạt prôtôn có động năng 

 

KP 

v v vm m 

 

 

2MeV ,bắn vào hạt nhân đứng yên, sinh ra hai hạt nhân X có cùng 

2 

động năng. Cho biết mP 1,0073u 

; mLi 7, 0144u 

; mX 4,0015u 

; 1u 931, 5MeV c . Động năng của 

mỗi hạt X là: 


m P 

7 

Bài 5: Bắn 1 hạt prôtôn có khối lượng vào hạt nhân Li 3 

đứng yên. Phản ứng tạo ra 2 hạt nhân X 

giống hệt nhau và có khối lượng 

prôtôn 1 góc 

m X 

bay ra có cùng độ lớn vận tốc và cùng hợp với phương ban đầu của 

0 

45 . Tỉ số độ lớn vận tốc của hạt X và hạt prôtôn là: 

A. 2 m m B. 2mp mx 

C. 

p x 

D. 

p 

x 

Bài 6: Người ta dùng prôtôn bắn phá hạt nhân Bêri 

proton có động năng 

động năng 

KHe 

K 

5,45MeV 

m m mp 

2mx 

 

 

9 

Be 4 

 

đứng yên. Hai hạt sinh ra là Hêli và X. Biết 

. Hạt Hêli có vận tốc vuông góc với vận tốc của hạt prôtôn và có 

4MeV . Cho rằng độ lớn của khối lượng của một hạt nhân (đo bằng đơn vị u) xấp xỉ 

bằng số khối A của nó. Động năng của hạt X bằng: 


n 

Trang 8

7 

Bài 7: Dùng hạt prôtôn có động năng Wđ 1, 2MeV 

bắn vào hạt nhân Li 3 

đứng yên thu được 2 hạt có 

2 

cùng tốc độ. Cho mP 1,0073u 

; mLi 7, 0144u 

; ma 4,0015u 

, 1u 931, 5MeV c . Góc tạo bởi 

phương bay của hạt prôtôn và hạt 

 

là: 

A. 64,80 B. 78, 40 C. 84,85 D. 68, 40 

Bài 8: Người ta tạo ra phản ứng hạt nhân 

23 

Na 11 

bằng cách dùng hạt prôtôn có động năng là 3MeV bắn 

vào hạt nhân đứng yên. Hai hạt sinh ra là và X. Phản ứng trên tỏa năng lượng 2,4MeV. Giả sử hạt 

bắn ra theo hướng vuông góc với hướng bay của hạt prôtôn. Lấy khối lượng của các hạt tính theo đơn vị 

gần bằng số khối của chúng. Động năng của hạt là: 


210 

Bài 9: Hạt nhân Po đang đứng yên thì phân rã 206 

84 

và biến đổi thành hạt nhân . Coi khối lượng 

của các hạt nhân 

hạt nhân và hạt 

 

206 

Pb 82 

là 

82 Pb 

xấp xỉ bằng số khối của chúng (theo đơn vị u). Sau phân rã, tỉ số động năng của 

A. 103:4 B. 4:103 C. 2:103 D. 103:2 

Bài 10: Hạt prôtôn có động năng 5,48 MeV được bắn vào hạt nhân 

sau phản ứng thu được hạt nhân 

7 

Li 3 

9 

Be 4 

yên gây ra phản ứng hạt nhân, 

và hạt X. Biết hạt X bay ra với động năng 4MeV theo hướng vuông 

góc với hướng chuyển động của hạt prôtôn tới (lấy khối lượng các hạt nhân tính theo đơn vị u gần bằng 

số khối). Vận tốc của hạt nhân Li là: 

0,824.10 m s 

1,07.10 m s 

8,3.10 m s 

 

6 

6 

6 

6 

A. B. C. D. 10,7.10 m s 

Bài 11: Một hạt nhân D có động năng 4MeV bắn vào hạt nhân 

6 

Li 3 

đứng yên tạo ra phản ứng: 

H Li 2. He . Biết rằng vận tốc của hai hạt được sinh ra hợp với nhau một góc 157 . Lấy tỉ số giữa 

2 6 4 

1 3 2 

hai khối lượng bằng tỉ số giữa hai số khối. Năng lượng tỏa ra của phản ứng là: 


Bài 12: Người ta tạo ra phản ứng hạt nhân bằng cách dùng hạt prôtôn có động năng là 3,60MeV bắn vào 

23 

hạt nhân Na đang đứng yên. Hai hạt sinh ra là và X. Giả sử hạt 

11 

bắn ra theo hướng vuông góc với 

hướng bay của hạt prôtôn và có động năng 4,85 MeV. Lấy khối lượng của các hạt tính theo đơn vị u gần 

bằng số khối của chúng. Năng lượng tỏa ra trong phản ứng này bằng: 


Bài 13: Dùng hạt nơtron có động năng 2 MeV bắn vào hạt nhân 

6 

Li 3 

đang đứng yên gây ra phản ứng hạt 

3 

nhân, tạo ra hạt H và hạt . Hạt 3 

1 

và hạt nhân bay ra theo các hướng hợp với hướng tới của nơtron 

1 H 

0 0 

những góc tương ứng là 15 và 30 . Bỏ qua bức xạ và lấy tỉ số giữa các khối lượng hạt nhân bằng tỉ số 

giữa các số khối của chúng. Phản ứng thu được năng lượng là: 


K 1 

9 

Bài 14: Dùng p có động năng bắn vào hạt nhân yên gây ra phản ứng: p Be Li . Phản 

Be 9 6 

4 4 3 

6 

ứng này tỏa ra năng lượng bằng W 2,1 MeV . Hạt nhân Li và hạt 

3 

bay ra với các động năng lần lượt 

bằng K 3,58 MeV và K 4 MeV . Tính góc giữa các hướng chuyển động của hạt và hạt p? (lấy 

2 

 

3 

gần đúng khối lượng các hạt nhân, tính theo đơn vị u, bằng số khối). 

0 

0 

0 

0 

A. 45 

B. 90 

C. 75 

D. 120 

Trang 9

9 

Bài 15: Hạt prôtôn có động năng Kp 

6 MeV bắn phá hạt nhân Be đứng yên tạo thành hạt 

4 

và hạt 

nhân X. Hạt nhân bay ra theo phương vuông góc với phương chuyển động của prôtôn với động năng 

bằng 7,5 MeV. Cho khối lượng của các hạt nhân bằng số khối. Động năng của hạt nhân X là: 

A. 14 MeV B. 10 MeV C. 2 MeV D. 6 MeV 

m1 

m2 

v1 

v2 

K1 

K2 

Bài 16: Một hạt nhân X đứng yên, phóng xạ biến thành hạt nhân Y. Gọi và , , , và 

tương ứng là khối lượng, tốc độ, động năng của hạt 

 

và hạt nhân Y. Hệ thức nào sau đây là đúng? 

v1 m1 K1 

v2 m2 K1 

v1 m2 K1 

v1 m2 K2 

A. B. C. D. 

v m K v m K v m K v m K 

2 2 2 

1 1 2 

2 1 2 

2 1 1 

210 

Bài 17: Hạt nhân Po đứng yên phóng xạ 

84 

và sinh ra hạt nhân con X. Biết rằng mỗi phản ứng giải 

phóng một năng lượng 2,6 MeV. Lấy khối lượng các hạt tính theo đơn vị khối lượng nguyên tử bằng số 

khối của chúng. Động năng của hạt là: 

A. 2,75 MeV B. 3,5 eV C. 2,15 MeV D. 2,55 MeV 























Ta có phương trình phản ứng A 4 A 

X 

4 Y 

Z 2 Z2 

Áp dụng bảo toàn động lượng: 

Độ lớn vận tốc của hạt nhân con là: 


p p 4.V A 4 .V 

 

Y 

V 

Y 

4.V 

 

A 4 

Năng lượng tỏa ra của phản ứng: E m m 2.m .931,5 17,42MeV 

p Li X 

Y 

Trang 10

E 

K 

p 

2.K 

x 

Kp E KX 

9,46 MeV 


Phương trình của phản ứng 

Năng lượng của phản ứng là: 

Al n X 

2 

Al n X 

4 27 1 30 

2 13 0 15 

E m m m m .931,5 2,57 MeV 

n 

 

K K K E K 8,37 MeV 

X 


 

 

Vì bỏ qua động năng ban đầu nên ta có: p p m .K m .K 3.K 4.K 0 (1) 

Mặt khác: K K 4,8 MeV (2) 

T 

 

 

Từ (1) và (2) K 2,74MeV 

và K 2,06MeV 


Phương trình của phản ứng 

T 

 

T T T T 

 

N p X 

4 14 1 17 

2 7 1 8 

Năng lượng của phản ứng: E m m m m .c 2 1, 211MeV 

Ta có: KX Kp 

K 

E 2,789 MeV 

Vì hai hạt sinh ra có cùng tốc độ nên 

 

N X p 

K m 1 

K m 17 

1 2 

Kp 

0,155 MeV .m.v 

2 

6 

Vận tốc của hạt prôtôn là: v 5, 473.10 m s 

NĂNG LƯỢNG CỦA PHẢN ỨNG HẠT NHÂN 


Áp dụng bảo toàn động lượng: 

p p 

 

p 

 

X 

 

X X 

17.K K 0 

p p p p m .K m .K 

2 2 

X X X X 

4.4,8 

Động năng của X: KX 

0,0865MeV 

222 

Năng lượng toàn phần tỏa ra trong sự phóng xạ: E KX 

K 

4,8864MeV 


Phản ứng tạo ra 2 hạt tỏa ra 17,3 MeV 

1 hạt tỏa ra 8,65 MeV 

Trong 1(g) He có 

Năng lượng tỏa ra là: 


Phương trình của phản ứng: 

m.N 

N A 

1,505.10 

A 

23 

hạt 

23 

E N.8,65 13,02.10 MeV 

U 

234 4 230 

92 2 90 

Năng lượng tỏa ra của phản ứng: E Elk 

Elk Th 

Elk U 

13,98 MeV 


Năng lượng của phản ứng hạt nhân: 

Th 

Trang 11

Cl p Al n 

E m m m m .931,5 1,60218 MeV 


Ta có: 

2 

Elk 2.m 

p 

2.m 

n 

m 

.c 28, 41 MeV 

Số hạt trong 22,4l khí He là: 

Năng lượng tỏa ra là: 



N n.N 6,02.10 

A 

23 25 

E 28,41.6,023.10 1,71.10 MeV 

Năng lượng của phản ứng trên là: E m m m m .931,5 2,7013MeV 

 

23 

Al P n 

Mặt khác: E K K K K K 0,39865 MeV (1) 

P n P n 

Kp 

mp 

30 

Vì vP vn Kp 30Kn 

0 

(2) 

K m 1 

n 

n 

Từ (1) và (2) KP 0,386 MeV;K 

n 

0,013 MeV 


Ta có năng lượng tỏa ra thu vào của phản ứng: 

p Li 

E m m 2.m .931,5 6,5205 MeV 

Mặt khác: 2.K K p 

E 6,5205 (1) 

Ta lại có: 

K 4.K .0,12 

p 

p 

2 

0 p p 

cos80 0,12 

2 

2.p 

p 

 

p 

(2) 

Từ (1) và (2) K 4,29MeV ;K 2,06MeV 

 

p 

1 MeV 

2 c 

2 7 

Vận tốc của prôtôn là: K 2,06MeV .1.931,5 .v v 2.10 m s 


Theo định luật bảo toàn động lượng: 

p 2 

p p m .v m .v 

Y 

 

 

Y 

 

 

 

Y Y 

 

v 

v 

m 

m 

 

Y 


Ta có phương trình phản ứng 1 p 7 Li X X 

1 3 

Áp dụng bảo toàn số khối và bảo toàn điện tích X là 

Năng lượng của phản ứng hạt nhân: E mp mLi 2.m 

X.931,5 17,42 MeV 

p 

Mà: 2.K K E K 9,709MeV 

X p X 


E 

K 

Ta có phương trình phản ứng 1 p 7 Li X X 

2 

1 3 

Trang 12

Ta có: 

pp 

2 2 

cos 45 

p 2 

pp mpvp v m 

X p 

2 

p m .v v 2.m 

X 

X X X p X 


Ta có phương trình phản ứng 1 p 

9 Be 4 

6 X 

1 4 2 3 

2 2 2 

Bảo toàn động lượng p p p 6.K K 4.K 

Động năng của hạt nhân X là: 


X p 

X p 

KX 

Năng lượng tỏa ra của phản ứng: 

3,575 MeV 

E mp mLi 2.m 

X.931,5 17, 42 MeV 

E 

K 

p 

2.K 

X 

Kp E KX 

9,31 MeV 

Ta có: 

2 

p 1,2 

 

2.p 

4.4.9,31 

p 2 

cos cos 84,85 


Ta có phương trình phản ứng: 

p Na Ne 

1 23 4 20 

1 11 2 10 

Ta có: K K X 

E 

K p 

5,4 MeV (1) 

Mà: 

2 2 2 

pX 

pp 

p 

m .K m .K m .K 

X X p p 

Thay số vào ta được: 20.K 4.K 3 (2) 

 

 

X 

Từ (1) và (2) K 1,025MeV 

và K 4,375MeV 


Phương trình của phản ứng: 


X 

 

Po 

 

210 4 206 

84 2 82 


2 2 

p Pb Pb Pb 

K m 4 2 

K m 206 103 

Pb 

 

 

Pb 


Pb 

Phương trình phản ứng là: 1 p 9 Be 7 Li 

3 X 

1 4 3 2 

Áp dụng định luật bảo toàn động lượng: 

p p p m .K m .K m .K 

2 2 2 

Li p X Li Li p p X X 

Động năng của hạt nhân Li là: 

Vận tốc của hạt nhân Li là: 

1 

KLi 

2,497 .m.v 

2 

2.2,497 

7.931,5 

6 

v .c 8,3.10 m s 

2 

 

Trang 13


Ta có: 

pD 

cos 78,5 0,1994 

2.p 

p m .K 

 

p m .K 

 

2 

D 2 D D 

0,3988 

2 

 

Động năng của hạt 

D 

 

là: 

K 

2.K K E 21,2 MeV 

 


Phương trình của phản ứng là: 


X 

 

2.4 

12,57 MeV 

4.0,159 

 

p Na X 

1 23 4 20 

1 11 2 10 

p p p 

X 

2 2 2 

X p 

20.K 4.4,85 1.3,6 K 1,15MeV 

Năng lượng tỏa ra trong phản ứng này: 

K K K E 2,4 MeV 

X 

 


P 

Phương trình của phản ứng: 1 n 6 Li 3 H 4 

Ta có: 

2 

n n n n 

0 3 1 2 

p 2.m .K 2.2 4 p 2 

Áp dụng định lý hàm số sin ta có: 

p 2 K 0, 25MeV 

 

Áp dụng định lý hàm số sin ta có: 

T 

 

p 0,732 K 0,089MeV 

Năng lượng của phản ứng trên là: 

E K K K 1,66 MeV 

 

T 


n 

T 

p n 

p 

 

sin 135 sin 30 

 

pn 

pT 

 

sin 135 sin 15 

 

Ta có: KLi K 

K1 W K1 5,48 MeV Kp 

2 2 2 

p 

pp pLi 4.K 

 

Kp 6.K 

Li 

cos 0 

2.p .p 2. 4.K .K 

90 


 

p 

Phương trình của phản ứng: 1 p 

9 Be 4 

6 X 

Bảo toàn động lượng: 

 

p 

1 4 2 3 

p p p m .K m .K m .K 

2 2 2 

X p X X p p 

Động năng của hạt nhân X: 

Trang 14

K 

X 

4.7,5 6 

6MeV 

6 



v 

m 

p pX m 

.v 

m 

X.vX 

 

v m 

Mặt khác: 

v m K 

 

v m K 

 

X 

K m 

p p p p m .K m .K 

1 2 1 

2 1 2 

2 2 X X 

X X X X 

K 

m 




2 2 

Pb Pb Pb Pb 

4.K 206.K 0 và K K 2,6MeV 

 

Pb 

 

K 2,55MeV;K 0,05 MeV 

 

Pb 

 

Pb 

 

X 

 

Trang 15

Bộ chuyên đề, bài tập phương pháp, bài tập vật lý THPTQG theo 4 cấp độ khó tăng dần 2019 CĐ LƯỢNG TỬ ÁNH SÁNG

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?