Aytek Sever - Fusiòn

Aytek Sever 

FUSİÒN

AYTEK SEVER 

Şair, çevirmen. 1981 yılında Bursa’da doğdu. Üniversite ve yüksek 

lisans öğrenimini Boğaziçi Üniversitesi ve ODTÜ’de tamamladı. Çeşitli 

alt kitaplardan oluşan Hiperbor, Siòn, Moto Perpetuo, Anka adlı şiir 

toplamlarının yanı sıra, Emerson (Yaşamın İdaresi), Thoreau (Doğa ve 

Yürüyüş Üzerine Seçme Denemeler), Whitman (Ben, Jack Engle; Çimen 

Yaprakları; Benliğimin Şarkısı), Kandinsky (Sesler), Tagore (Firari; 

Gitanjali; Meyve Hasadı; Kadim Düşünceler), D. H. Lawrence (İnsanlar ve 

Öteki Yaratıklar), Gertrude Stein (Nesneler) çevirileri vardır.


FUSİÒN

Fusiòn 


Kapak Resmi: 

‘Simyacının Atölyesi’ 

Johannes Stradanus, 1570 

1. Baskı: 

© İşaret Ateşi, Eylül 2019 

E-kitap olarak www.isaretatesi.com sitesinde yayımlanmıştır. 

Her hakkı saklıdır. Eserin tamamı veya bölümleri hiçbir yolla 

basılamaz, kopyalanamaz, eser sahibinin izni olmadan başka bir 

mecra veya internet sitesi üzerinden yayımlanamaz. Alıntılar için 

lütfen kaynak gösteriniz. 

www.isaretatesi.com 

isaretatesi@gmail.com

İÇİNDEKİLER 

Fus i ò n 

Engebe ve İlk Adımlar ……………………………………………… 15 

Bilen ……………………………………………………………..……. 16 

Doğu Rüzgârı ………………………………………………………... 17 

Kuzey Zamanı ……………………………………………………….. 18 

Esatir ………………………………………………………………….. 21 

Alâmetler …………………………………………………………….. 23 

Birsam ………………………………………………………………… 25 

Otoportre ……………………………………………………………... 26 

Ejder Bey Sarayı ……………………………………………………… 28 

Yumru ………………………………………………………………… 30 

New York …………………………………………………………….. 32 

Bahar Başı …………………………………………………………….. 34 

Fırtına Sandalye ……………………………………………………… 37 

İmgeyi Aşmak ………………………………………………………... 41 

Tılsım ………………………………………………………………….. 43 

Soaring ………………………………………………………………… 45 

Sayıklama ……………………………………………………………... 47

Beslenme ……………………………………………………………… 48 

Çin-Özne ……………………………………………………………… 49 

“S” …………………………………………………………………….. 50 

Hatalar ………………………………………………………………... 51 

Başkalaşım ……………………………………………………………. 54 

Takılma ……………………………………………………………….. 57 

Köprü …………………………………………………………………. 59 

Tavşan Uykusu ………………………………………………………. 62 

Tavşan Uykusu - II …………………………………………………... 66 

Asansör ……………………………………………………………….. 69 

Başka Zaman …………………………………………………………. 70 

Büyüyen Yaz …………………………………………………………. 71 

Kızıl Prelüd …………………………………………………………... 73 

Gümüş Prelüd ……………………………………………………….. 75 

Durumlar ve Sabit …………………………………………………… 76 

İki Bulut ………………………………………………………………. 78 

Keman İçin Prelüd …………………………………………………... 79 

Modus Vivendi - I …………………………………………………… 81 

Tersine Çevirme Denemeleri ………………………………………. 83 

Ritim - I ………………………………………………………………. 84 

Ritim - II ……………………………………………………………… 85 

Ritim - III ……………………………………………………………... 86 

Ritim - IV ……………………………………………………………... 87 

Ritim - V ………………………………………………………………. 88

Kırmızı Parmaklıklar ……………………………………………… 89 

Modus Vivendi - II ………………………………………………… 90 

İstikamet ……………………………………………………………. 92 

Korunak …………………………………………………………….. 93 

Modus Vivendi - III ………………………………………………... 95 

Do Sesi ………………………………………………………………. 97 

Kesit …………………………………………………………………. 98 

Gene Prozodi ……………………………………………………….. 99 

Başka Zaman - II …………………………………………………… 100 

Orantısız …………………………………………………………….. 101 

Açılım ……………………………………………………………….. 103 

Koylar - I ……………………………………………………………. 105 

Koylar - II …………………………………………………………… 107 

Koylar - III …………………………………………………………... 108 

Koylar - IV …………………………………………………………... 109 

Koylar - V …………………………………………………………… 110 

Koylar - VI …………………………………………………...……… 111 

Koylar - VII …………………………………………………………. 112 

Koylar - VIII ………………………………………………………… 113 

Koylar - IX …………………………………………………………... 114 

Koylar - X …………………………………………………………… 115 

Altitude 100000 …………………………………………………….. 116 

İçrek …………………………………………………………………. 117 

Yoğun Deneyime Çözüm Arayışları ……………………………... 118

Gece Ateşi …………………………………………………………… 119 

Serapsız ……………………………………………………………… 121 

Fenomenler Gecesi …………………………………………………. 122 

Altın Nokta …………………………………………………………. 124 

Tekinsiz Aylaklık …………………………………………………... 126 

Mucize ……………………………………………………………….. 128 

Eleusinian ……………………………………………...……………. 129 

Doğa …………………………………………………………………. 130 

Amerika! …………………………………………………………….. 131 

Fotoğraf - I …………………………………………………………... 133 

Fotoğraf - II ………………………………………………………….. 134 

Bedenin Sağduyusu ………………………………………………… 135 

Büyük Olay …………………………………………………...……... 136


FUSİÒN 

SİÒN - II 

13


14


ENGEBE VE İLK ADIMLAR 

Engebeli bir araziydi yürüdüğüm. 

Adımımı bir şöyle bir böyle atıyordum, ama bileğimi 

nasıl kıvırırsam kıvırayım, tabanımı yere bir türlü doğru 

basamıyordum. Zemin öyle düzensizdi ki her adımıma ayrı bir 

açı düşünmem, denemem gerekiyordu. Yine de olmuyordu. 

Yamuk yumuk gidiyordum. 

Sürekli tökezleyerek, düşeyazarak ilerlemek anlamına 

geliyordu bu. Yerdeki çukur ve tümsekler adımlarımın 

boyunu, ayaklarımın iki yana açıklığını, beden dengemi, üst 

gövdemin, omuzlarımın ve kollarımın duruşunu her an 

ayarlamamı zorunlu kılıyordu; ama her seferinde dikkatle 

hesapladığım adımı attığım halde, doğru düzgün hareket 

ettiğimi duyamıyordum. Sık sık boşa basıyordum. 

İşte bu yüzden önemliydi, adımımı sonunda doğru 

attığımı duyabildiğim düzlüğü bulmak ve orada olağan 

hareketlerle dosdoğru ilerlemeye başlamak. 

Bebeğin ilk adımları gibiydi bu. 

15


BİLEN 

Solunabilen soluk, 

Sezilebilen yön, 

Yapılabilen başlangıç, 

Yürünebilen yol, 

Seçilebilen bulut, 

Magma zaman, 

Güdümlü rüzgâr, 

Söylenebilen ses, 

Matematiksel ayrıtları odanın, 

Yankılı boşluk, 

Şaşırtıcı kutu, 

Bakılabilen manzara, 

Susulabilen söz: 

İçinde dinilebilen beden. 

16


DOĞU RÜZGÂRI 

Doğu rüzgârının içinden görülenler: elmas, kum, çınar 

ağaçları, toz ve dağlar; kerpiç yığınların fütürizmi, bal peteği 

misali alabildiğine uzanan taraçalar, tapınaklar, kuleler. Kent 

genişliğinde saray! Andezit surlar, akın yolları: bağrı 

ormanların; sunaklar ve çarpıntı. 

Doğu rüzgârının içinden görülenler: menderesler, 

kartallar, tedirginlik ve muazzam saatler. Dağ nehirlerinin ıtırı 

geliyor doğu rüzgârıyla – kaynağı ikindilerin, yamaçların 

sonunda. 

Elma ağaçları var doğu rüzgârında, puslar içinde 

çınarlar. Heykeller, ıssızlık, pırıltı, baharbaşı. Pıtırtı. Uzuyor 

gölgeler. 

Şifreler pek okunaksız doğu rüzgârının içinden, gene de 

sınırsız bir iştah var onları okumak için; bir yürüme iradesi, bir 

cazibe var platolara götüren. 

Yavan, bölük pörçük manzaraları parşömen atlaslara 

dönüştürebilen kutlu havayı tercih etmek, mantra 

inançsızlığına karşı – doğu rüzgârında! 

17


KUZEY ZAMANI 

Meçhul bir geceydi, Azak Denizi’nin sazlık bir kıyısı 

kâinatın en önemli yeri gibi duyulmuştu bir zaman. Kıyının 

sakinleri bunu unutamadılar. Zihinlerine kazındı gecenin o 

gizemli saatine ait kutsal karanlık. Günler geçti, haftalar, aylar. 

Hep o gecenin ve o karanlığın düşüncesiyle, o eşsiz saatin vaat 

edilen geri dönüşü uğruna yaşadılar. Suyu, havası, ışığı ve 

rüzgârıyla âdeta tüm Azak Denizi onların sabırlı bekleyişine 

ortak oldu. Aniden flaş gibi belirecek bir hayale bel bağladılar. 

Fakat olaylar, değişimler, bitip tükenmez döngüler, 

dönüşümler ve kazalar sonunda koşullar büsbütün değişti. 

Anladılar binyılcı bekleyişten vazgeçme zamanının geldiğini. 

Bekleyiş sürdükçe uğursuz karanlığın pekişeceğini, gidişatın 

tersine olduğunu, beklentilerinin boşa çıkacağını geç de olsa 

anladılar. 

Kutlu saat belki de hiç yaşanmamıştı bile. Gerçekliği 

büsbütün tartışmalı artık, inanmayanlarca günden güne 

yanlışlanabiliyor. Ortada ne öylesi ne de böylesi için hiçbir 

kanıt yok. Kutlu saat artık bir felaket, bir lanet. 

18


Duyuruldu çileci bekleyişin sona ereceği. Ölüm orucuna 

dönüşen açmazdan çıkacaklar. İşler olağan akışına bırakılıyor. 

Eşikteler. Havada taze bir başlangıç umudu. Etrafta yeninin 

işaretleri okunuyor şimdiden – ilkin silik, ama fi tarihinden 

kalma bir hayale göre capcanlı. 

* * * 

Çetin bir özde saklıdır suyun yitirilmez anlamı. 

Benzersizdir toprağın somut yalınlığı. Bazen en güç olan, 

yürümektir kestirme yolu. 

Havada gezen buhar, yükseklere doğru girdaplar çizer. 

Göğün çatısından çentik çentik geçer turna sürüsü. 

Bakar uçurumlar. Şafak vaktidir: ufukta hardal, havuç, 

horoz ibiği rengi katmanlar. Boşlukta boğuk bir uğultu, 

basamak basamak tınılar. 

Bataklık vızıldar. Pusludur sazlıklar. – Belirsizlik ve 

durağanlık panzehiridir kendi zehirinin. 

Düşünür çoban köpeği. Bakışır keçiler. Çarpıcı eğimlerle 

durur düzlükte kayalar. Türlü ilintilerle çatılır yamaçlarda 

yörenin grameri. Serpilip çoğalır doğal bileşimler, tanımsız 

detaylar. 

İrkilir çalı. Cazip bir istemi tetikler sudaki pırıltı. Kaynar 

derinde kor, kuytuda buz. Gizlidir tin. Elektriklenir zihin; 

hamdır bellek adacıkları. Açıklıkta çarşaf çarşaf yayılır 

nefesler. 

19


Doğuda bir yıldız belirir, sözgelimi Şibao’dur adı – 

gökyüzü onsuz olamazdı. Yanar ateş, tüter duman, akar gider 

nehir. Kökenler sabittir. 

Alacakaranlık bulutlar sonsuz anlam pınarıdır. Olağan 

seyrine kavuşur zaman. Yolculuk gerekçeleri türer, türedikçe 

türer. 

Desenlerine bürünür nihayet, imgelemin albino tuvali. 

Mermerin ve ahşabın dalgaları yepyeni bir okunaklılık 

yakalar. Ve çıngıraklar, şişeler, kamışlar, boncuklar şıngırdar – 

onlar ki, seslerinin arşa yükselmesinden tanınırlar. 

* * * 

Büyülenmiştir kıyının sakinleri: Tüm Azak Denizi aynı 

yöne meylederek, gecede sessizliğiyle gürül gürül olmuş tarafa 

bakar… 

20


ESATİR 

Afgan olmanın ağrısından vazgeçemeyenler var. (Van 

Gogh olmanın ağrısından vazgeçemeyen Van Gogh gibiler 

onlar.) 

Dananın sırtını düşünmekten kendini alamayanlar var. 

Orada olmayan turuncu bir ışığı histerikçe arayanlar. 

Duvarda asılı resmin konumu neden öyle de böyle değil 

diye içi içini yiyenler. 

Attığı adımı geri almaya kafayı takıp alamayanlar. 

Yolunda dümdüz giderken, yürümeyi unutmuş gibi, atacağı 

bir sonraki adımı düşünüp düşünüp atamayanlar. 

Ve bazıları yıldızın ayın yanında durduğu yerden 

pişman, – güneş tutulmasının bir sonraki döngüsünü 

bekliyorlar. 

Katılığı bir milim kımıldatamayanlar var. Öfkenin yerine 

çaktığı algı raptiyelerini manzaradan alamayanlar. Ataleti 

kıramayanlar, cisimleri durdukları yerden oynatamayanlar, 

oynamaya bırakamayanlar. Yapıdan kurtulamayanlar. 

21


Peki, koşulun değişmezliği neden bunca ters olmalı? 

Son söz söylenmiş gibi bu konuda. Söz birliği edilmiş. 

Herküllük iş bu, – bu aşılmaz karşıtlıkların, görevlerin, 

zorlukların üstesinden gelmek: Bilen var mı nereden bulunur böyle 

bir Herkül? 

22


ALÂMETLER 

Kuru dal bazalta değdi. Çakıl hız aldı rüzgârdan. 

Toprağa bastı kedi. Salgın başladı. – Adanın kıyısına çarptı su. 

Sürüdeki balıklar dokundu birbirine. Bir kadın köprüyü 

gördü. Akşamdı. Yeşil yıldızı düşündüler. Belirsiz bir şey 

unutuldu, salgın başladı. 

Sigara koktu. 

Yuttular susam topağını. Herkes bir yudum su yuttu. 

Duydular küçük bir ağrıyı – ve oradan, canlarını. Biri bir tane 

üzüm yuttu. Diğeri duydu bunu, o da bir tane üzüm yuttu. 

Salkım salkım üzümler yutuldu. Karınlarını ovuşturdular, 

kıvançlıydılar. Tok sustular. Tok karnına dinlendi Chopin. 

Beton koktu. 

Kazlar vardı. Gölette, sürü halinde. Kalabalıklarında bir 

kurulan bir bozulan ilintiler; kargaşanın gözlemcide tetiklediği 

içinden çıkılmaz hipnoz durumu. Yirmi iki kazın matematiği 

en dingin biçimiyle bile altüst eder ortalığı. Hangisi hangi 

23


rolde örneğin, rollerdeki değişimler ne; ve bu enerji 

yumaklarının kıpırtılarını, gidiş gelişlerini, senkronlarını, 

sürekli çıkardıkları sesleri açıklayan içgüdüde varlığa ve 

zamana dair derin bir işleyiş açığa vuruluyorsa – – bununla 

nasıl başa çıkabiliriz? 

Hardal koktu. 

Odalar vardı, düş şatolarını arzuluyordu genç ruh. 

Olimpos zirveleri uzanıyordu göklere. Sözcükler geçiyordu 

uykulu, dumanlı: kantar… güz… kapitülasyon… çardak… delta… 

– Kıvılcımlar geziyordu duvar kağıdında, kısık ışıklı kırmızı 

lambalar arasında; gözler kırpışıyordu çılgınca; insanın 

kıkırdayası geliyordu, kabakulak olası, hapşırığın tasasız 

aydınlığına sığınası. Bellek, gelecek ve istemdi ilişkileri 

yürüten, çarkları döndüren; saatler vardı, dinç uyum, bedensel 

tazelik; kurguların eyledikçe onaylanan gerçekliği canlı 

tutuyordu koridorun ötesini ve duvarların ardını, dışarıyı. 

Korku koktu. 

24


BİRSAM 

-impromptu- 

harlat domatesi, harlat! domates var, – içinde bir domates 

daha, onun içinde bir domates daha, ve bir domates daha. – 

domates üzerine domates! 

katmanlar, iştah, dirhem dirhem, katmer katmer. 

kan, biz içine doldukça nabız, ve biz doldukça ve biz 

doldukça. nabzın içinde nabız. soluğun tüneller, galeriler ve 

dipsiz mağaralar gibi derinliği, boşluğu, gizemli hacmi. 

uğultular, esrik araştırmalar, can, can, ısı – 

ve güllerde, ve çatallarda, ve vazoda, ve hayvan desenli 

minderde – matematik, ve ispirto kokusu, kutuplar, kaza 

yelpazeleri. 

ahşap mutfak dolapları, dolapların kapaklarında yağlı 

yüzeyler –ıslak ve yeni ve çiğ– 

ve ıslık – – ve dolap kapaklarının arasında yarıklar, 

yarıklardan ışığı sızan mavi lav 

– karanlık odada, kıyı köşede dolunay aydınlığı 

25


OTOPORTRE 

Şubat 2013 

Aynada eblehi gördüm: Çoktan aşılmıştı absürdün eşiği. 

Artık zincirsiz bir pedal gibi boşa dönebilirdim ancak. Suç, 

korku, gelenek, facia yansıyordu tenimin kıvrımları arasından. 

– Bu muydu yüzüm? Bu ben olamazdım. (Çamura dikmiştim 

fersiz gözlerimi; buhranın çığırında yürüyordum, 

yürüyordum.) 

Ardına Afgan halı desenleri gelince ölü kabuğunu attı 

yüzüm. Belirdi yaşlı anakara. Papirüsün bütünlüğü, genel haz 

durumunun harareti, su gibi geçen soluk. Müziği ima eden 

boğuk sesler. Duruşun programlılığı; hatlarda sağlamlık ve 

direnç; hayvansal özün naif gerçekliği. Bilincin darlığında bile 

tükenmeyen kaynak; deneyimlerin evrimiyle şekillenmiş 

dışavurum, var-zamanlar yontusu. Gizli ilkenin belirlediği 

tabular, yapının vazgeçilmez düğümleri, taşkın enerjinin 

dizginlenmişliği, erdemden türeyen ilkel dirim, ad hoc 

yansımalarla hâlâ görünen fetüs dönemi etkileri. Kargaşayı 

gizleyen üstün basitin benzersiz güzelliği, sert cazibe, çocuksu 

26


bilgelik. Düşgücü, kusurluluğun büyüsü, sevgi dolu yazgı, 

berrak buluşlar, mevcudiyet. 

Sıradan eylemi ortaya koymanın iradesi derinlerden Fuji 

gibi yükselirken. 

27


EJDER BEY SARAYI 

Ejder Bey Sarayı kurulurken kılçıklar, süngerler, yongalar 

atılmış temele, ceviz kabukları, kehribar toplar, ponza taşları, 

talaşlar. Sonra şahane dörtduvarı çıkmışlar. – Ejder Bey, yok 

düşünmüş kendini bir an: Neyse ki, varmış. 

Yeşim kaplamışlar arduvaz duvarları; tavanlara inci 

taneleri, balmumu, kristaller, iridyum atmışlar. Sonra, 

ayrıtlardan gümüş suyu geçirmişler. Çok ısınmış ayrıtlar, 

birdenbire çok soğumuş. 

Ejder Bey dış cepheyi türlü türlü rölyeflerle, süslemelerle 

kaplatmış. Pürüzlü yüzeylerden ayna yansımaları geçerken 

dualar okutmuş. – Su hendeğiyle ayrılmış bina çevreden; suya 

yüksek voltajlı elektrik verilmiş. Kemik ve fildişi işlemelerle 

karman çormanmış çatı; dalga dalga dikitler, albatros 

kanatları, pala gibi yüzgeçler varmış. 

Sarayın içiyse, nasıl becerilmişse, dışarının rüzgârlarına 

açıkmış. Öyle bir hava akımı, öyle bir susku sağlanmış ki 

içeride, öyle bir akustik, – stilize kurbağa heykelleri 

vıraklıyormuş, derinden derine kükrüyormuş taştan aslanlar. 

Mermerden yılanlar tıslıyor, atlar kişniyormuş. Her tarafta 

28


çeşmeler, fıskiyeler, su değirmenleri varmış. Müsrifmiş Ejder 

Bey, delişmenmiş, ama ne istediğini bilirmiş. 

Amforalar taşınıp getirilmiş, boynuz saplı kılıçlar, Hint 

sazları. 

Anlık, şimşek gibi bir ışıkla aydınlanmış içerisi bir ara. 

Saksıdaki bir ağaççık yalnızca bir defa görülebilecek en özgün 

haliyle duruyormuş orada, – tam orada. 

Sonra, ortam meyve kokuyormuş; türlü türlü meyveler, 

elma, portakal, kavun, çilek kokuyormuş. Birdenbire 

duvarlardan birinde bir arma çıkıveriyormuş insanın karşısına: 

Ejder Bey’in arması, ürperiyormuş insan, – biri nasıl şifreli bir 

sırrı neden gizlerse böyle bir armanın içine. 

Ejder Bey kırçılmış. Ejder Bey bayılırmış yoluk yoluk, 

yırtık pırtık olana. Ejder Bey yanardönere kafayı takmış. Ejder 

Bey duvarın çatlakları arasından sızan dumanlara, ışıklara, 

renklere çokça bakarmış. Ejder Bey, dört tür bilinç 

durumundan başkasına yanaşmazmış: Dört halde varolurmuş 

aslında, ama dışarıdan görmezmiş bu dört hali, içinde 

bulunurmuş. 

Ejder Bey için meşrebi tahalluttur derler ama – akşamları 

güneş vurunca sarayının dört köşesi şarkı söylemeye 

başlarmış. 

29


YUMRU 

İnsan öncesi vahşi yaşamın yırtıcı yaratıklarını gösteren 

panoramik bir resmin karşısında kükreyen ağızlara, keskin 

dişlere, havaya kalkmış pençelere, parçalanan etlere, fışkıran 

kana, göldeki balık sürüsü sarmalına, geniş kanatlı kuşlara 

bakarak Doğa Tarihi Müzesi’nin kafeteryasında 

sürdürdüğümüz ağır sohbet, günün akşamında duvarlarında 

geyik, ayı, kartal, vaşak kafaları koleksiyonu olan tuhaf bir bar 

salonuna taşınmış ve konuşulanların gitgide koyulaşan kıvamı 

sonunda bizi içinden çıkılmaz, yaman, kapkara soruların 

kuyusuna salmıştı: “İnsan türünü diğer türlere göre nereye 

yerleştirmek gerek?”; “Bilinç nedir?”; “İnsana neye göre değer 

biçeceğiz?”; “Evrimin bir amacı var mı?”; “Varoluşumuzla 

neye hizmet ediyoruz?”; “İyi olan veya yüce olan nedir?”; 

“Evrenin kaba kuvveti karşısında, yüce bir hayatın sözü 

edilebilir mi?”; “Tüm vahşi varlığımızla bizler de birer nesne, 

araç, işlev, içgüdü değil miyiz?” 

Boğucu bir sohbetti. Mekânların üzerimizdeki etkisi ve 

konuşulanların akışı nasıl bir metafizik örgütsüzlük ortaya 

çıkardı bilmiyoruz; allak bullak olduk. Gün bitti, gece bitti, 

sabah oldu. 

30


Şimdi, evin penceresinin gördüğü yolun ilerisinde, 

kavşağın tam kalbinde, ne yapılırsa yapılsın yerinden 

kımıldatılamayan, gidip dönüldüğünde aynı yerde tekrar 

tekrar bulunan feci bir kıyamet yumrusu var – ve bunun nasıl 

giderilebileceğini bilen tek bir Allah’ın kulu yok. 

31


NEW YORK 

Doğrusal uzantılarıyla enerjileri aynı yöne kanalize edip 

çoğalttığı söyleniyor buradaki caddelerin. Bunun doğruluğuna 

dair şüphelerim var. Kanalize edilmiş olan enerji bir yere 

varmayıp boşa akıyor gibi geliyor bana. Kentinize gelen ilk 

şüpheci olduğum için bağışlayın beni. 

Adım başı bir şeyler seziyorum buharlaşan. Kesilip giden 

başlangıçlar, gerisi gelmeyen açılışlar. Kronik sönümlenmeler. 

Bireyin varoluşu tinin tikleri midir? Arapsaçı olmuş 

güdülerin kıvır kıvır sarmalları? (–Jazz?) Yenilenmezlik, 

uyaranlar kakofonisine karşı savunmasızlık, – ya da baştan 

sona, bir tek, kendini savunma hali mi? 

Çünkü renkler ve elementler insancıl tanımlara 

zorlanmışlıklarıyla fukara. Kartal bile gümüş olmaya mecbur 

kılınmış. Madde, harlandıkça, bozunmuş karşı-maddeye. 

Duyuları uyarmaktan başka işimiz yok mu? Bollukta darlık 

başgöstermiş – işlevler yuvalarından sürülüp ortalıkta başıboş 

devinmeye bırakılınca. 

Kenti kent yapan, getirilip yığılan türlü türlü materyaldir, 

istiftir, tamam; ama istif tek başına ölçüt olursa, çığırından 

32


çıkmak kaçınılmazdır. (Öyleyken istif misfit’tir.) Bir yerden 

sonra, çoğaltıp yığmayı herkes bilir ama, kimse beceremez 

eksiltmeyi, azaltmayı. 

Meselenin düğümü burada. 

Kentinizde en bulunmaz nimet, Sessizlik: çünkü yok 

hiçbir yerde. Bu keşmekeşte, sesleri bastıracak bir şeyler 

türetebilmek en büyük meziyet. (Kentinizden bunu 

öğrendiğim için beni kınamayınız.) 

Geniş yapraklarına dokunuyorum yeşil taze bir bitkinin. 

Gövdesindeki düzgünlüğü, doğruluğu duysam yetecek bana; 

bir tek bunu istiyorum. 

33


BAHAR BAŞI 

yüzüme çarptığım 

bir avuç su: 

zifirî karanlık. 


bir avuç su: 

karanlıktan geçen filtre. 


bir avuç su: 

beyni susuz bırakmış işlemden kalıt. 


bir avuç su: 

bir Kara Ölüm gravürü. 


34


bir avuç su: 

zamanın sonunda Messiaen kuşları. 


bir avuç su: 

hışır hışır kıyafetleriyle bedenim. 


bir avuç su: 

denizin ufkunda yarım şimşek. 


bir avuç su: 

sesleri dışarının kuşlarının. 


bir avuç su: 

tabloya sızan ışık. 


bir avuç su: 

tasarılar, ılık havalar, gençlik. 


35


bir avuç su: 

tapınağın sırtını yasladığı. 


bir avuç su: 

kanın ısınışı, kulağımda çınıltı. 


bir avuç su: 

uluslar, okyanuslar, dev balina. 


bir avuç su: 

pencereden dupduru görüş –– 

akşam olmuş, 

sıcak bir sokak kan portakalı. 

36


FIRTINA SANDALYE 

-çocuk şiiri- 

Fırtına Sandalye! 

Babam ocağın başında 

yapmıştı seni 

kendinden önce, 

annem kendinden sonra 

haziran denizine atacak: 

balıklar görecek seni 

suyun dibinde. 


Kimler oturdu üzerine 

elektrikli gecelerde, 

kozaydı salon 

zifirî karanlık dışarıya göre, 

bulutlar yarışıyordu yüksekte 

ve tüm konuklarla biz 

mağaraları, baykuşları, 

37


kol saatlerini, gömlek yenlerini, 

bozkırları, hiroşimaları konuşuyorduk: 

bardak diplerinin 

merceğinden ne güzeldin! 

Fırtına Sandalye, 

unutamıyorum uçuşa geçtiğin günü! 

Yağda kaymaya başlayıp 

ivme kazanıp 

yerden kurtulmuş 

ve delice yükselmiştin uzaya, 

ışınlanırcasına 

bir halkadan diğer halkaya: 

gezegenler, asteroitler, 

galaksiler ve nebulalar arasında 

hatırlıyorum seni, 

kaçıyordun karadeliklerden. 

Boşuna korkmadılar senden 


Çakmaktaşı kıvılcımları 

ve tıss sesi dolu odada 

tencere fokurduyordu ocakta 

ve senin yüzeyinde cila, 

38


cilada anlatılmaz 

yansımaların çılgınlığı vardı. 

Toprağa gömdüler seni 

Fırtına Sandalye, 

Çin’den çıktın. 

Kamyonet kasasına attılar, 

Sahra’daydın. 

Kumlar yuttu seni, 

Antarktika’ya koştun. 

Tavanarasında 

devrik buldular, 

çağları altüst ettin. 

Fotoğrafların gizli kahramanı, 

sen Fırtına Sandalye! 

Sırların, atılımların, yutulumların 

sessiz tanığı! 

Şömine taşlarını, 

kuşluk vakti aydınlıklarını, 

pilav kokusunu ve halıları 

en iyi tanıyansın ya, 

–– kulağını yere koy, 

toprağı dinle, 

39


yaklaşıyor titreşim, 

–– ama şimdi sakın, 

ters taraftaki uğursuz 

gölgeye dönüp bakma sakın! 

40


İMGEYİ AŞMAK 

İçinde yürüdüğüm korulukta herhalde en iyi böyle 

gezdirebilirdi largo’sunu Stravinski. 

Nehir adasına largo’nun koşullarını hazırlayarak geldim. 

Su yüzeyindeki çarşafsı, hareli parçalarda rüzgârın 

zorlamasıyla ara ara sıkışıklığa doğru kayıyorsam da, 

largo’nun yanlışlanması anlamına gelmiyor bu. Koşullarım 

largo’yu önceliyordu, şimdi largo’yu koruyan ve karşıtlık 

gördükçe direnen de koşullarım. – Korulukta geziniyor largo! 

Duyuruyor utkusunu! Duyun… Largo bu! 

Nehrin ilerisindeki vadinin esinlediği yön duygusu 

boşuna değil. Nehrin o yönde uzanışı boşuna değil; suyun 

akışı kararlı ve kendiliğinden. Bir sebebi var köprünün; bir 

sebebi var köprüden geçen motorsikletlinin! 

Suyun kıyısında gözlerimi yumup yoğun düşüncelere 

gömülüyorum. Tuhaf bir şekilde kat kat, kıvrım kıvrım 

boğumlanıyor zihnim, – gitgide Franz Marc’ın kızıl boğasına 

benziyor. Nereden çıktı bu boğa? Nasıl da kanlı canlı! Sağlık 

dolu, erk dolu; bir o kadar da dingin… Rahat ve hoşnut bir 

boğa! (Hatırlıyorum; bir defasında soğuk, ıslak, kapkaranlık 

41


bir kovuğa tıkılıp kalmışken ve orada zar zor nefes alarak 

fırtınanın geçmesini beklerken –imgelerin yükü sırtımda 

kamburdu o zamanlar– tam da böyle bir boğanın 

yoksunluğunu çekmiştim.) 

Sonra, gözlerimi aniden açıp nehir çığırının genişliğini 

duyduğumda, – rüzgârlar arasından her tarafa dağılıyor erk 

topları, bilardo masasında bir açılış vuruşu sanki: Çünkü 

istiyorum bunu; bir an için Titanvari, deniyorum irademi. 

Her şeyi karşılamaya hazırlanıyorum: Sağanak 

yağmurlar, boranlar, şimşekler ve çalkantılar bekliyorum; 

akşam havasında sarhoş edici kokular döneniyor; derin nefes 

aldığımda elektriğe değiyorum; koruluğun derinlerinden 

meşalelerle, tören ateşleriyle, patlamalarla dolu bir ateşler 

imgesi geçiriyorum, – imgelerin ağırlığıyla iki büklüm 

olmuşken adına bile katlanamadığım ateşi, şu an onu 

kendimde taşıdığım için anıyorum! 

42


TILSIM 

Bir güneydoğu işareti vardı şurada. Şurada! Tam 

şuradaydı. Şuranın şurasında. 

Oradaydı, gidip bir tur atmıştım, döndüğümde yine 

oradaydı. Güneydoğudan getirmiştim, güneydoğuluydu, tam 

oradaydı. Orada! 

Orada olması gerekiyordu – niye yok? Nereye gitti? 

Var mı yoksa? Belki de bana yok gibi gelmiştir. Var belki 

de. – Var mı? Yok! 

Güneydoğulu işaret yok. Şuradaydı. – Şurası yerli 

yerinde. Ama güneydoğu işareti yok. İşaret olmadan şurası 

nasıl olur? Böyle şurası mı olur? Şurası güneydoğuya bir 

uğrayıp gelse de işaretlense yine. Zaten “işaretli” olması 

gerekmez mi onun, işaretsiz olamaması? 

Şuraya güneydoğulu işaret gerek. Hem de şuranın tam 

şurasına! 

Vakar kanlı buyruk çetin yüksüklerin akabe kımıltılarını 

sorguçlu aştıran beyazdan zambak kurna kıyısı belalar tamtakır 

43


gurultulu gevrek yıldızını tutamlarda unufak eylettiren cici bilye un 

kumarını bozduruncaya saz ger çadırı terrarossa persepolis oturum 

iki iki dönemeç yüksek metin kuyruk yakar tanlı kâbe kıyıltılarıyla 

sondajlı furkan bezek gürültülü tumturaklı zurna beldelere şaştıran 

kumanyalı tozdurunca çiki çiki akar kaplı sierra nostra persephone 

eğer ki naz katırı katar olurum iki iki günü kırk kesitli kırkbeş ufuk 

sordursa yemin esma borsa yün kalas tundra pul balık bir göldedir 

tuttuğum nefesin son raddesi dünyanın yelkenini şişiren kan 

rüzgârım ol 

Güneydoğu işareti yerinde mi? 

44


SOARING 

-fantasiestück- 

buzdan döndü 

ateşi gördü 

kıvılcımlar saçıldı yükseklere 

kancasını uzattı boşluğa 

tuttu öyle 

suda kaydı 

kumda kaydı 

tuzda kaydı 

rüzgâr esti 

tutundu direğe 

paçaları şişti 

tarttı kendini 

ayakları yerden kesildi 

yokladı bulutu 

45


çepeçevre taradı 

büktü güneyi 

sesi uzattı 

ışığı katlayıp bıraktı 

ufku yaktı 

çınladı zirveler 

kabarttı sırtını 

duydu çılgın hızı 

biledi kokuyu 

çizdi doğruyu 

işaretledi öteleri 

ağdıkça ağdı 

dürttü eşeledi 

kaçtı yükseğe kaçtı 

kazıdı çıktı kabardı 

yükseldi çıktı 

kaçtı kamaştı kaçtı 

46


SAYIKLAMA 

Suda deli yansıma! – Oryantasyon: ani buzul çağı… 

Evrim evrim, çabucak, kaleydoskop gözler. – Peki tören 

niye? (Vecd neden törensiz olamasın?) 

Değil mi ki platodayız, yalın, beyaz, erdemli. Uzay 

mendilleri, körfezler, kaçış, döne döne, göre gide, baş döne 

döne, en başa döne: ilk simya için – ilk temas: eline geleni tut. 

Yücelir. 

Bobinlerde apokaliptik yılgı, unut onu, kör yeraltı 

yaratığı değilsin, bobinlerle yine yıl, arın, tulumları an: 

havadar, esen, tropik. 

Yosun ol! Ol ki yosun ol… Yosun kalma. Geçti bile. Billur 

elma ışıklarla yıkanıyor. Hep bakma – – şimdi bak! 

Şimdi bakma… 

Şimdi bak! 

Şimdi bakma… 

Şimdi bak! 

47


BESLENME 

Su, süt, tahıl, otlar, kökler, yemişler, şerbet, lokmalar, 

çorba, peynir, meyveler, şarap, ekmek ve koca bir but: – aroma, 

özler, nektar, lütuf: – sindirim, doyum, keyif, bütünlük, 

işlerlik, döngü, uyku ve dinçliğin dengesi, yeni erk, duyusal 

canlılık, menzili gören öz, atılım için yürek: – açılış, genleşme, 

güçlendikçe büyüklenen beden, yeni çapını kutlayan bilinç, 

çoğalış, halkalar, ucu sınırların, öteler. 

48


ÇİN-ÖZNE 

başka dilde manzara 

Eğik-Göl. Çember-Vadi. Katlanmış-Orman. Mavi-Köprü- 

Sırt. Kut-Yamaç. Fısıltı-Rüzgâr. Sarkaç-Boşluk. Mağara-Gök. 

Uğultu-Kaya. Külçe-Tepe. Titreşen-Zümrüt-Ada. Çay-Kokan- 

Yutkunuş-Kayık. Ve içilen sular kadar çok bir İlk-Kıvılcımı- 

Belleğin-Yarımay. 

İçlerindeyim, benim, rehberiyim onların. 

49


“S” 

Bir duman havuzu burası. Akıyor duman. Dikdörtgen 

şeklindeki havuzu duman ve pus dolduruyor. 

Karşıma almışım bunu, oturuyorum. Sanki önümde bir 

harita; ya da bir fal küresi. Yavaş, ağır, yoğun bir akım 

görüyorum. Havuza su gibi dolmuş duman; ilerliyor, 

yoğruluyor; kıvrılıyor, toplanıyor, ip gibi uzanıyor, dağılıyor, 

kesifleşiyor. 

Akıyor; damarlar, dallar oluşturuyor. Müthiş bir gaz 

yoğunluğu; katman katman; ak ve kara arasında türlü renk 

geçişleriyle. Silinen hatlar, karışan şekiller. Şekilsiz değişimler. 

Karşımda duman havuzu. Ötede, ucu bucağı 

görünmeyen bir karanlık. Sessizliğin ortasındayım. 

Bir dayanak arıyorum: Dumanda ısrarla bir S harfi 

görmeye çalışıyorum. 

50


HATALAR 

Hatalarla dolu adamlar 

yaş ıspanak çiğnediler 

duydular çemberlerini, 

beş bin metre 

irtifanın buz gibi 

çatlaklarına geceleyin Schumann 

sızdırdılar gliserin. 


ısıttılar doğu batı 

bozkırlarının üzerini, 

göl içlerinde yamru yumru 

bir top gümüş 

yakaladılar fortissimo: 

istasyonda 

peron karanlıklarının ucundaki 

cangılda devrik 

51


bıraktıkları aynanın adı 

Tibet’ti. 


pembe turuncu ışıklar 

yunağında en doğru 

mavinin doğru durumuydular: 

homurtulu bir at 

arabası getirdiler cadde boyu, 

arabaya bir geliş 

yakıştırdılar. 


baskın tentenin altında 

kavruk durdular, 

zebur gölgede 

suskun şurup susadılar, 

lamba yaktılar 





lamba yaktılar, 

korkunun kurgusal 

52


rahatlığıyla minare 

uçlarından yukarıya beyaz 

koku kıvrıklarını düzden 

zımbalayıp güle göz 

güme giz güze sarı sol fa mi 

hatalar yaptılar. 

53


BAŞKALAŞIM 

Penderecki’ye 

bataklığın üzerini 

sinek gibi vızıldayan 

bir keman 

kurcalarken, 

derinde 

yığınla güç 

tortop. 

üçgen çatıların 

sırt sırta 

yüksekler yavanlığı, 

iki esmer ağaç 

arası tamtamlı 

zaman tutulmasını 

ittiren zencefil koku 

uyuşması darlığı. 

54


içten dışa 

tutti yutkunuşla 

gırtlaktan ciğerlerden 

sırttan sinüslerden 

saçılan duman 

çınıltılar ve kırk-uyarımlar 

gece mavisi 

kent-orman nebulalarına 

metalik fa mi. 

yüzey uzlaşmaları 

ortanca dakika 

protokollerini soluğun 

bütün evreni duyulurken 

kadifede tende elyafta 

güherle güp diye 

böleyazacak. 

dürtüsel uzantıların 

koyların karanlık imasında 

ses halılarıyla 

üst üste bindiği 

petrol yeşili katmanların 

55


la bemol tığı için 

sicim gibi lazere firesiz 

enerji dayatılması 

yok yere değil 

kabinlere gelmeden. 

56


TAKILMA 

harita 

tutuşturulmuş elimize, 

göl kıyısında 

keşif namümkün. 

güne küskün, 

buluta düşman 

yürüyoruz 

sövüp sayarak. 

karton yırtığı 

öğlenin reçinesinde 

bembeyaz elektronik 

beşlikler kumaşın 

iç kimyon köprüsünü 

yaktığında deli ödü 

durduramadık. 

yamaç önü panolarında 

57


melez kimyasal 

tutamların ıslığı 

ipin çizgisini ünlerken 

berrak korku huyları 

titreyen yelkenlerde 

kunt ağrı. 

bekleyişin pis uğursuzluğuyla 

merkezcil sfenksin 

su naraları uzağında 

dibin en dibi tohumları 

burkulmaya tuttuğu, 

–– hatırlayışın doğal 

ortalamasından 

palas pandıras kalkan 

acı boya sıyrıklarının 

aniden kuyu kasnağıyla 

sarıldığı, 

–– rutin düşünüşün 

bukleler belasını atlatamadığı –– –– 

58


KÖPRÜ 

Bu köprü, çağımız metropollerinden birindeki anıtsal 

köprüdür. 

Benzerini her metropolde aradığımız cinsten, ideal bir 

köprü. Tam olması gerektiği gibi tasarlanıp kurulmuş. Nasıl da 

köprü köprü duruyor yerinde, şaşılacak şey! 

Ama tam da o haliyle insanda şüphe uyandırıyor. Çünkü 

bir köprü, bu denli köprü olmamalı. Bir terslik var bu işte; bu 

köprü tamı tamına kendisi kadar. 

Hayır, kesinlikle teknik veya mimari bir sorun yok; ama 

bu köprü yalnızca bir köprü olduğu için, bir kültür ikonu 

olmak dışında hiçbir etki yaratmıyor. Tam kartpostallık! 

Kim bilir zamanında köprüyü yapanlar nasıl sağlam 

esaslarla hareket etmişler, doğru malzemeyle nasıl güçlü bir 

yapısal bütünlüğü ortaya koymuşlardı. Peki ama ortaya çıkan 

sonuç, in situ neden bu kadar geçersiz? Onyıllardır kenti 

ziyaret eden yüz milyonlarca insan köprüyü çoktan yanlışladı. 

– İşte karşımızda: Bir hiçe bakıyoruz. 

Belki de sorun, köprü tasarlanırken teknik birer 

parametre olarak göğün çalkantılarının, vertigonun, akşam 

59


ateşlerinin, elektrikli saatlerin, sudaki kıvılcımların, mekân 

derinliğinin ve sessizliğin hesaba katılmamış olmasıdır. Ya da, 

belki de, köprünün yapımında kullanılmadığı açıkça belli olan 

malzemelerdir: sedir kabukları, kil tabletler, tuz kristalleri, 

Sahra kumu, Polinezya totemleri, at teri, Afgan kilimleri, 

kutup buzları, okyanus çamuru, asteroitler… 

Belki de sorun, bunların hepsiyle ilintili. – Hem şu da var 

ki, köprü tersten yapılmış olmalıydı, fakat düzden yapılmış. O 

yüzden düzden tersi gösteren bir köprü var karşımızda! 

Evet, köprü burada bir tılsım olacağı yerde tam bir baş 

belası. İnsanlar gelip onun önünde sürekli fotoğraf çekiniyorlar 

(gülücükler saçarak, atlayıp zıplayarak, klişe göz yanılgıları 

yaratmaya çalışarak, neşeli, esprili, zekice pozlar veriyorlar), 

bunu neden yaptıklarını anlamak mümkün değil. Çünkü 

aslında köprüyle hiçbir temas kurmuyorlar; nefret ediyorlar 

köprüden; bunu herkes biliyor. Çatışıyoruz köprüyle; hınçlıyız 

ona karşı. Orada köprü köprü durmaktan başka ne işe yarıyor? 

Herkes teslim etmeli ki, bu köprü burada bir uğursuzluk 

anıtıdır. Ve bir çözümü yok bu durumun. Çağımız böyle bir 

paradoksun nasıl çözülebileceğini hiç düşünmemişti. 

* * * 

Ama düşünün, bu metropolde bir de isimsiz konuk 

vardır, caddelerde sessizce gezinmekte, bir gizemi 

kovalamaktadır; gecenin geç vakti odasından fırlamış, kararlı, 

sert adımlarla ilerlemeye başlamış, tüm konukların birbirinden 

yorgun olduğu bu tüketici kentte belli ki yeni, spontan bir güç 

kaynağına ulaşmış, içinde uyanan enerjinin hevesiyle dizi dizi 

60


işaretlere uyduğu, haritalarda olmayan bir rotayı izlemeye 

koyulmuştur; ve manyetik dönemeçlere, koku mağaralarına, 

ürpertici dokulara, yoğun, loş ambiyanslara uğraya uğraya, 

özgün bir hız ve yavaşlıkla, suyun kıyısında köprüyü uzaktan 

görebileceği kritik noktaya varmıştır: Tan kızıllığıyla köprüde 

tüm varlığın ruhu ağır ağır uyanmaktadır; panoramada ışığı, 

suyu, havayı derin derin solur; tümü bir senfonidir; köprüde 

bir baştan diğer başa, kıvılcımı, ateşi, tınıyı, delili yakalar 

tekrar tekrar, zamanın nabzını duyar, şifreler okur; maddenin 

can damarına temas ettiği an bir ıslık duyar göklerden, milyar 

yıllık bir bilinmezin kovuğuna doğru sokulur… 

61


TAVŞAN UYKUSU 

ışığı sönük 

ampulde bırakmışken, 

karanlıkta 

yerimden kıpırdamayarak 

uykuya dalmayı beklerken, 

hayalet bir sinekle 

irkiliverip 

– V I Z Z Z – 

önümde beliriveren 

Venedik imgesinde 

kanalın mavi kırmızı 

sarı pembe evleri, 

yeşil kahverengi 

beyaz mor gondollar, 

buz gibi gökyüzü, 

çıplak ete 

62


değen demir 

– Z Z Z I T – 

tükürüğümde bademin 

on dört yaş tadı, 

kulağımda bakırın 

eğreti tınısı, 

tenimde ürpertinin 

geri dönüldüğünde 

bırakıldığı yerden 

aktığı, 

odaklarda karıncalanma 

– T I Z Z Z – 

hem sonra akrabalarımın 

bazıları yılgın, 

bazıları acemi, 

tutucu bazıları, 

bazıları korkunç, 

ama zencefil 

teklif edince 

hepsi de kangrenli 

atol yorgunu kul 

– T I T – 

63


inci çarşaf 

güneş benek 

zımba-delikli hezarfen 

sevgi mayhoşu 

âtıl ziggurat 

şehrin büyülü erdemi 

toz kıl yün 

– T I R R R – 

havada çam 

kokusunun aktığı, 

dokuda kelebek 

devamlılığı, 

iki boyutluluğu 

âlemin, 

çobanın taraçadan 

köyler ötesine 

bakışında beyaz 

ufkun pembe 

lekesinin fıt fıt fıt 

– R I Z Z Z – 

ağaç gölgesinde 

64


birtakım 

davranışlara tutulmuş olan 

sincabın durduramadığı 

zaman, 

arapsaçına dönmüş 

refleks eylemler, 

geri sayım 

gibi gelen 

kozmik açınlama, 

çınlama 

encam 

ve şimdi acun 

– Z Z Z I I I R R R – 

65


TAVŞAN UYKUSU - II 

günü planladın, 

eyleme vurdun erki, 

aralıklar belirleyip 

kesik kesik yaşadın –– 

topla zehiri, 

sık düğümü, 

yırt dokuyu kan sıçratarak 

– Z I M – 

delice koşturdun istemi, 

çarklar terse döndü, 

yana eğdin düşü, 

şaşı baktın –– 

topla zehiri, 



– Z U M – 

66


bozdun renkleri, 

rakamları karıştırdın, 

kurmayı bilemedin sesleri, 

sessizliği harcadın –– 

topla zehiri, 



– T U M – 

zamanla yarıştın, 

ya önden gittin ya geri kaldın, 

gölgenle güreştin, 

soluksuz kaldın –– 

topla zehiri, 



– R I Z – 

bilinç titrek, 

bellek kırpışıyor, 

seğiriyor duyum, 

yüzeyler naylon –– 

topla zehiri, 

67




– H O Z – 

deneyimin suyu bitmiş, 

katrana kaldın, 

humma bile yok, 

hayıflan –– 

topla zehiri, 



– T O T – 

68


ASANSÖR 

Kavruk Asansör, gördüm seni! Nasıl da yeşillenmiş, 

macentalanmışsın, klor kokusuyla çalkalanıyorsun. Uğultun 

sintizayzırlık, kapkara bulutlarda hasadın. 

Kabuk Asansör! Bir tur dönüyorum, geliyorum, yine 

buluyorum seni! Külsün, köşe bucaksın, uzay boşluğu; 

armutlar kadar meşru varlığın. Sokuluyorum ıssızlığına; 

sandıksı hacminde kıpır kıpır eşeleniyorum. 

Kaykık Asansör! İçinde termometre cıvası, su terazisi 

baloncukları… Vanilya kokuyorsun, sonraya yerçekimli 

kalıyorsun. Tın tın, tin tin, tum tum. Calliope!… Geldi bahar, 

yerli yerinde ayrıtların, tavanını iksirle tamamladım, öğlelere 

çocuklaştım. 

Sulak Asansör! Neden barutsuzsun da barut 

kokuyorsun? Uzak dokunsallığın pek manidar; re majörlere 

karıştın. (Tutuyorum kendimi; kılçıkların balığını 

ayıklamayacağım.) Senden önceki uykumsun, senden sonraki 

tempolu adımlarım. Yamacında bronzlaşırken göstergelerinle 

kırk saat oyalanıyorum. 

Sinyalini yaktın ve ben seni içime çektiğim soluktan daha 

iyi tanıdım. 

69


BAŞKA ZAMAN 

Balkonda şömine, sehpa ve tavan arasındaki sınırlı 

boşlukta gezinip duran yaz ikindisi havası, – neden o sınırlı 

boşlukta gezinmek zorunda ve daha sınırsız bir genişlik 

bulamıyor kendine? 

Başka bir zaman, gene bu balkonda, sınırsız bir genişlikle, 

– gece göğünün dev bir plakanın bükülme gıcırtısıyla 

yankılandığını, beyaz bir tanrının karıştırdığı acı bir girdabın 

burçlara yayıldığını ve ufukta upuzun bir bulutsunun baştan 

başa ürperdiğini hatırlıyorum. 

70


BÜYÜYEN YAZ 

Yaz, çığ gibi büyüyor. 

Yaz, çığ gibi büyümekle büyüyor. 

Sesler var her yanda, geniş mesafeler. Göz alıcı huzmeler. 

Güneye musallat olmuş iplikler! Toz çağları. Erk kitabeleri ve 

durumluk kil tabletler. 

Bulutları görüyor şeftali tüyleri. Yüksek irtifalarda, 

fokurdayan sular – ve en üst eşikleri aşan manyetik taklalar. 

Düşünce cımbızı; rengârenk panoramalar, kayalıklar: 

direncin ısıl yuvası. Işık, yönler, elektrik; aygıttaki bozukluğun 

kerameti. 

Görülmemiş bir meneviş! Hep doğru oktavdan bir si 

bemol. Kıpırtı, kayma, kuyu kıyıları, koy kokuları, kor kumlar. 

Ve yine, sesleri pekişen klarnetler. 

Tavşanın öğlen düşü: ân ayarına mayhoş buğu. Telekler 

milyonluk uçuşuyor; güvercinler hep Titan, hep Ekvator. 

71


Zillerin çınlamadığı kovuk yok. Sarnıç tavanları okkalı. 

Burada olanın orada olmayışı ve her şeyin yerli yerinde oluşu 

kadar güzel her bir şey. Zamanın tiktakları sancılı senfonileri 

sayıyor. 

Üzerinden özlem geçsin istedik. Sirenleri artık stratosfer 

tutamaz! Tüm varlıklarda biricikliğin sonu gelmez tılsımı. 

Girdaplar kurcalıyor boşluğu; ışıltılı sular karıncalanıyor. 

Sonraya kalıyor açılan çığırlar. Uğultu geçmiyor, çağlar 

uzuyor, uğultu mahşere kalıyor. 

Tersi olmayan düz bulunmuş! Başım dönüyor, – kendimi 

hep üzerinde hayal ettiğim köprüde sonunda yürüyor olmanın 

tuhaf yolunu tutmuşum; güneş saatleri gibi, çöl akrepleri gibi 

boğuluyorum ışığa; büyük olaylar geçiyor başımdan, büyük 

bir yolculuğa çıkıyorum. 

Yaz, çığ gibi büyüyor. 

Yaz, çığ gibi büyümekle büyüyor. 

72


KIZIL PRELÜD 

Canlı bir tema buluyor, güne bir kapı açıyorum: Böyle 

başlıyor her şey – zamanın miladı. Bulduğum temanın ne 

olduğunun bir önemi yok; ister elmas kristalindeki pırıltılar, 

ister çilek kokusu, ister kalın bir kadın sesi, ister karanfil tadı 

olsun. Kutsal bir anahtardır beni açan şey, bana can verir. 

Gözlerimin doğru baktığını, kulaklarımın doğru işittiğini 

hissediyorum – bulutta, şelalede, rüzgârda, tende. Sağduyum 

özgür. 

Demek ki buydu gölgesinde titrediğim ağaç: 

Bilmiyordum bu karmakarışık dalları, gür saçakları, bu 

koskoca gölgeyi; bilmiyordum titrediğimi bile, titriyordum. 

Şimdi gölgesindeyim ağacın; capcanlı bir soluk bu, ısıtan bir 

ürperiş. 

Sonra, öğle güneşi altında, çığırında akan bir nehir gibi 

ilerliyorum; allegro non troppo geçiyorum koruluktan; 

çıkıyorum köprüye: Ufka bakarken tüm gücümü donandığımı 

duyuyorum. 

Olimpos’u görüyorum uzak dağda; yeni çağ esinleniyor 

boz yamaçlarda; teknoteolojik bir tasarı kurup, satirik bir 

neşeyle kıkırdıyorum. 

73


Nihayet, kulağımı bir Kızılderili gibi raylara dayayarak 

kilometrelerce öteye kulak kabartıyorum: Uğultuyu 

duyuyorum, yaklaşan haz dolunayına bel bağlıyorum! 

74


GÜMÜŞ PRELÜD 

Işık parladı panoda. Ters ışık, bir anlığına. Günün özel 

bir saatinin ışığı. Parladı panoda. 

Tren ipek tünelden geçerek çıktı yola; menzilinde 

Racastan vardı – Racastan’da bir göl; gölde bir saray. Biyonik 

yolcuyu İran Dağları’nın uğultusu ve Ay kraterlerinin 

manyetiği uyanık tuttu. Düşünce matrisinde bir çengel peyda 

oldu yolcunun, uzandı bir içdeniz imgesine, kaldı kaskatı. 

Sonra, zamansızlığın bakır telinin sentetik yüzeyde 

pembeye yeltenmesi kadar sıkıntılıydı, bir bakışlık çemberin 

manzarada tamamlanamaması. 

O halde tornistan, – o halde içe dönüş, – o halde 

tornistana tornistan: “Mahallelerde gece denizleri, eğer bize 

değilse kime yansıyor olabilir?” 

75


DURUMLAR VE SABİT 

Vanitas.– Hiçliğin türlü görünümleri. Sakıncalı maskeler. 

Gölgelerde neler var! Sancılı başaşağı duruşu kavramların. 

Bütünlenemeyen panoramalar: Her manzara hücresinin 

geçersiz kılışı bir diğer hücreyi. “Fiyortlar neden? Neden 

mercan adaları? Ne gerek var Gulf Stream’e? Madagaskar 

niye?” derken – sızlayışı perdelerin, merdivenlerin, tavanların. 

Sonunun gelmemesi uğursuz ışığın yansıdığı yüzeylerin. 

Derken ilgi odağı hep sapa yönde: soyulmuş duvar sıvaları, 

zeminde yağlı leke, boruda pas. Bir homurtu derinden derine; 

restoranlarda fersiz sema ayinleri. “Gözde bakış, alında pırıltı, 

düşte bir tutam cevher yokken – ne gerek var, gözler kalkmaz 

da neden aya bakmak aranır?” 

Kahkahalar.– Verandada karıncalanma. İpin komik 

durumu. Parke boyunca, kenarlıklar boyunca kıkırdama. 

Çıngıraklar, fırıldaklar, çatapatlar, topaçlar: Benliğin katılığını 

toza dumana savurmak gibi bir zevk var. Kıs kıs. Oyun, 

şaşırtma, alay. Eğretiliği fiyakaya, dumuru eğlenceye vururken 

– horozlar, eşekler ve saksağanların neşesi gaydaları, kaldırım 

76


taşlarını, palmiyeleri ve tırpanları dünyanın şenlik yerine 

çağırıyor, anlamın absürtte aranışına çağırıyor. Hahayt! 

Korkular.– Derin kuyuların uğultusu, kuytu düzlüğü 

sıyıran kof esinti. Boşluk, karşıt yönler arası gerilim. Âtıl 

depoların, küflü ambarların, ıssız hangarların dokusunda 

dayanaksız bir düşüklük ve ani tıkırtı. Önü alınamaz kolaçan 

edilişi etrafın; girdap gibi dönenen ürperti. Tekinsiz ilerleyiş. 

Renk kusan karolar, zehirli parlama, maddenin özündeki 

radyoaktif tehdit. Biz bunlara rağmen, yok sayıp alâmetleri, 

takıntılı bir inatla, yürüyoruz homurtulu ve iniltili duvar 

boylarında, içine içine yürüyoruz kara ateşlerin, içine 

yürüyoruz cinli köşelerin. 

Tasasızlık.– Ak sütunların göğünde tül. Taklacı güvercin. 

Kesintisiz soluk, serbest buhar, denetimsiz rüzgâr. Atlaslara 

yayılan ipek, düzlüklerin ufkunda ıtırlı kamaşma. Su halıları, 

kaygan kaya dilleri, ateş çiçekleri. – Ve o ak sütunlar devriliyor 

öylesine ağır ağır ve hafifçe, masalsı bir çatı kuruluyor, tüm 

günün çocuksu suspus ağzı tek bir güzel sesi söyleyebilmek 

için ılık bir esintiyi andırarak aralanıveriyor. 

Düşüncemin kutup yıldızını körfezin ucunda bir kıvılcım gibi 

çaktırmayı bekliyorum gece gündüz. 

77


İKİ BULUT 

-manzara resmi- 

Birbirinin aynısı iki bulut. Yayvan tepenin üzerinde yan 

yana, hareketsizler; ikisi de tıpatıp aynı biçimde yuvarlak, 

pofuduk. 

İki bulut. Aynı yükseklikte, aynı boyutta, birbirlerinin 

kopyası gibi. – Ama sırf biri sağda, diğeri solda olduğu; biri 

diğerine göre sağda, diğeri ona göre solda olduğu için, aslında 

dünyanın en farklı iki bulutudur bunlar. Yan yana ve tıpatıp 

aynı olmasalardı, bu kadar farklı olamazlardı birbirlerinden. 

Çünkü burada büyük mesafesi gizlidir ikinin birden, 

sağın soldan, bir noktanın diğer noktadan. Aynı zamanda aynı 

mekânda olsalar bile iki farklı konumdalar bunlar. Aynı 

koordinatta değiller ya, üzerine gidip sorgulasanız sırrını 

kusar ayrım, dehşetli açığa vurur yan yana oluşun gizlediği 

büyük farkı. Çünkü öğelerin uzaklığıyla ayakta durur evren; 

mesafedir varlığın çatısını kuran. 

Meydan okumayın bu iki buluta, nefesiniz yetmez, 

boğulup gidersiniz. 

78


KEMAN İÇİN PRELÜD 

Neyin şoku bu? Hava elyaf; ova mor – kadim ve ılık. Ete 

kemiğe bürünüyorum. 

Hilary Hahn’ın havada gezdirdiği Elgar, ipince bir lif gibi 

değiyor kentin bloklarına, boşluklara, yumrulara, buza, 

elektronik nehirlere. Sular kabarıyor; ufuk uğulduyor. 

Ovada dev bir baloncuk gibi kabaran akşamı bir 

karıncalanma kaplıyor. 

Karanlığın, ufuktaki renk alacalarının, tepelerin ve kent 

ışıklarının bir rüzgâra uyup ovanın üzerinde çattığı binyıl 

kurgusuna bakıyoruz hepimiz, tüm insanlar ve usulca uyanan 

gece yaratıkları. 

Bilinçlerarası bir ağ kuruluyor, – gökgürültüsünün 

telepatisi. 

Bulunduğu yerde herkese, kendisi oluşuna dair ayrıntılar 

açıklanıyor. Ulu çınar ağaçları bir ayin korosu; yağmur çılgın 

bir şaman. Herkes şaşkın. 

79


Etrafımızı kolaçan ederek, kadim çemberi bir anlığına 

tamamlıyoruz. Karşıt güçlerin hilesi boşa çıkıyor böylece. 

Eylemin katı darlığından kurtulmanın yolu açılıyor. 

Batıda günbatımının son alacakaranlığı bir mühür gibi. 

İlan ediliyor: Oluşun anlamla sonsuz evliliğidir bu! 

80


MODUS VIVENDI - I 

yolun keskin dönemeci 

beri yanda ormancıl dokuya 

ansızın bir totem 

kondurdu. 

bej kayık 

gölün kapkara yosunlarına göre 

çarpıcı bir konum buldu: 

yöre tınladı. 

boş arsadaki 

moloz yığını 

gecenin can alıcı 

ânında parladı. 

ufka yakın 

yamyassı bulutu 

81


ısıtan fa sesi 

tepeleri saran 

gelecek düşününe 

ilk kez deli pembe 

yansıdı. 

82


TERSİNE ÇEVİRME DENEMELERİ 

Kuyuya: kalıp. – Kuyu kalıbı. (Çifte kuyu, çifte kalıp.) 

Boşluğa: yokluk. – Boşluk yokluğu. (Çifte boşluk, çifte 

yokluk.) 

Maddeye yumru. Yumruya topak. Topağa cüruf. 

İçe hiç. Susa pus. Tuzla buz. 

Uzunluğunca uzanmayan ipe, uzunluğunca uzanma kipi: 

ama ip yine kipten kaçıp gitti! 

Çembere darlık, noktaya karanlık. – Peki efsunla mı, 

yahut mühendislikle mi olmalı direnç? 

“Düşüncelerini katrana alıştırmışsın, tamam, şimdi onları 

müziğe yanaştırmayı dene de gör, nasıl da çağlar boyu süre gerek 

buna.” 

83


RİTİM - I 

-günlük ölçü- 

koş – koş – git – geç – kaç – atıl – atla – koş – uç – geç – 

dur – fırla – hızlan – yüklen – kaç – geç – dur – koş – dur – koş 

– fırla – koş – koş – zorla 

(ha gayret, ikinci doğanın suyu tükenecek) 

84


RİTİM - II 

-çeyrek dakikalık ölçü- 

M 

E D 

İ T A 

S Y 

O 

N 

85


RİTİM - III 

-saatlik ölçü- 

Sahanlıkta otur. Gölgeli, kuytu, sessiz: sığınak. 

Merdivenleri çık. Ahşap basamaklar: gıcırtılar. 

Tavanarası: Kavurucu öğle güneşinde göğe en yakın 

kuytu burası. 

Aylaklık kuleleri sıralanıyor iç içe. 

86


RİTİM - IV 

-dakikalık ölçü- 

Bul. – Git. – Dön. – Bulama. 

Git. – Dön. (Başka Dön.) – Benzer Bul. 

87


RİTİM - V 

-geceden sabaha- 

Geceye sünger çekmek istedin. 

Uyudun. Sancılar içinde kıvrandın. 

Uyandın. 

Avludaki moloz yığını şimdi neyin halidir? 

(Geceden, üzerine sünger çekemediğin nedir?) 

88


KIRMIZI PARMAKLIKLAR 

varsınız kırmızı parmaklıklar! 

eşiğinize varıp da ayırdım 

dünyayı ikiye: 

beride kötü gidişat, 

ötede iyiye gidiş –– değişim. 

duruyorum burada 

kırmızı parmaklıklar! 

ikiye kırılmanın 

kıpkırmızı eşiğinde 

sonsuz bir konaklama arzusu: 

bekleyiş, durum, akım 

–– doyum, dönüm, dönüşüm. 

89


MODUS VIVENDI - II 

kiremit çatıdaki 

bacaya 

buğulu bakış: 

üst-baca! 

gecede 

liquor amnii içinde 

kanlı canlı kent: 

rahmaninof peltesi. 

sokakların 

boşluğuna doğan 

keskin şekil duygusu. 

ham buluta 

esas şimdi 

kırk işlem. 

90


rakamları sayarken 

sekizden dokuza 

big bang! 

91


İSTİKAMET 

İnsanlar dağıldılar meydana. Herkes ayrı bir yerde 

duruyor. Kediler, köpekler de dağıldılar. Güvercinler de. 

Banklar var. Ağaçlar. Boş gönderler. Etrafta ayrı ayrı duran 

binalar. Ortada bir şadırvan, etrafında bir çiçek tarhı. 

Uzaktan görüyorum. 

Bulutlar geçiyor. 

– Herkes istikametini belirlesin. 

92


KORUNAK 

manastır yolu 

Kilometrelerce yürüyüşün üzerine, öğle sıcağında bir de 

uzun, dimdik bir yokuşu çıkarak, güç bela vardım tepenin bu 

noktasına. Bir yudum su içmedim yolda; altında dinlenilecek 

bir parça gölge yoktu. Açlıktan kıvranıyorum üstelik. Ve 

güneşin altındayım hâlâ. 

Üzerimde günlerin uykusuzluğu var, kafamda sersemlik, 

her tarafımda ağrılar. Gücüm iyice azaldığından, ışığa, sıcağa, 

seslere karşı müthiş derecede tahammülsüzüm; sinirsel 

tükenişin eşiğinde olduğumu hissediyorum. (Çöl yitikliğinin 

bu son raddesinde, karanlık irademin ezbere adımları bana 

tinin menzilinde bir ifrit gösteriyor! Kovamadığım, feci bir ifrit 

– değil mi ki cenderesindeyim darlığın.) 

Gene de yürüyorum. Gözlerim kararıyor; neredeyse 

kendimi bilmez bir halde varıyorum manastıra. 

Ama nihayet vardım, içerideyim, önemli olan da bu. – 

İçerisi gölgelik, serin, sessiz, durgun; ve dışarının tüm 

koşullarından yalıtılmış ve korunaklı olduğu için de, yepyeni, 

taptaze ve alabildiğine elverişli: Anbean, derinden derine, 

93


tasvirlere anlam dolmakta – vitraya zaman, mum alevine 

karakter, soluğa ifade, iç mekâna sonsuz uzay. 

94


MODUS VIVENDI - III 

tepeler arasındaki 

çanağa 

ikindi vakti varoşu: 

angkor vat serabı. 

kentin ufkuna 

güneş batarken 

okunaklı silueti binaların: 

armoni-ayet. 

kök-durumun 

sırrına doğru eğildiğinde 

dirim bilinci: 

geceye uykulu hâle. 

taşa su 

sızarmışçasına 

95


karanlık parkın 

kauçuğuna işlediğinde 

Zeitgeist –– –– 

96


DO SESİ 

Titriyor. Sallanıyor. Yılan gibi kıvrılıyor. – Do. – Görünüp 

kayboluyor. – Do. 

Kasılıyor. Gevşiyor. Aniden zikzak çiziyor. – Do. 

Gölgeleniyor. Koyulaşıyor. Katılaşıyor. İkiye kopyalıyor 

kendini. Üçe kopyalıyor. Beşe kopyalıyor. Hepsini kendine 

topluyor. – Do. 

Akıyor. Ağırlaşıyor. Tekrarlanıyor. Sekizleniyor. On 

sekizleniyor. Susuyor. Yankılanıyor. – Do. 

Gene kıvam buluyor. Boşlukta ilerliyor. 

Duvar boyunda yürüyorum. Boğuk bir do sesi en dipten 

benimle ilerliyor: Tınısı sessizliğinden anlaşılıyor. 

97


KESİT 

Dıştan dolaşım. Uçurumlara uluyarak. Alnımın bütün 

kompartımanlarıyla. Kuyulardan tüterken iksir kokuları. Işık 

çizgisiyle kaplı uzak dağlarda. Çemberi gezerken. Çemberin 

tutulduğu. Ay’a uyku. Karanlığa eğik kitabe. Çemberi 

gezerken. Kasılıp kaldığında vadi. Ayıldığımda balçık 

batağına. Bir kayran açınca kendime. Beyaza yürüyünce. 

Simler saçarak. Rotanın ısısıyla, kauçuk zemin döşeyerek. 

Kuytumdur. İksir kokuları tüterken. Asmalar altında. Saatler 

şaşarken. Buğulu merceklerde. Yel yurtlarıyla. Bükülüp kalmış 

bir eklemle. Çemberi gezerken. Devamlılık tedirginliğiyle. 

Etrafa göre. Kanyon korosunu susturarak. Sıyrılan liflerle 

söğüt şarkısı için. Pan’ın çığlığı güme gittiğinde. Vakitlerin 

olağan ısrarında. Parlarken ufuk çağı. Öncelerden sonralara. 

Solunan gündüzdüşüyle. Sular nasılsa öyle. Hınç bir cep 

çünkü capcanlı. Işık saniyelerde bir cep. Çarşaflarca uzanarak. 

Tüm kıtalara. Çemberi gezerken. Benlik kahkaha. 

98


GENE PROZODİ 

Kamçıla ateşi. Vur korlara, parçala sıcağı. Çal davulu, çal. 

Alaycı olsun gösteriş. Sokakları sars. Çimenlere git gıy gıy. Git 

olaylar dağarcığına. Bulama: Olayları bulama. 

Savur külünü. Ufala közleri. Hayıflan ateşi böldüğüne 

(bölünebilmiş çünkü kamçılamakla) – yaptığını geri alama. Peki neye 

yarar davul? Çal onu, çal. Vargücünle çal. Şekiller dağarcığına. Aç 

susuzsun ama davullu. Çal! 

Bir bez ger. Üzerine boncuklar, çakıllar, zarlar saç. Salla, 

zıplat, çalkala çıkır çıkır. Esinlen (kıytırık da olsa). Boşluğu ve 

loşluğu çalkala, zamanı çıkırdat. Yokla, ölçütü el yordamıyla ara. 

(Var mı ki o?) Az daha, biraz çıkırtı daha. (Sallayıp çalkalarken aman 

tilt olma!) 

Çal davulunu! 

Gene müzik var burada: bu sayıklamalarla, – gene 

prozodi. 

99


BAŞKA ZAMAN - II 

Bilgi somut şekilde taşımaz kendi içeriğini. 

İçerik bilgiyi şekillendirir, ama sonuçtur bilgi. Ve o 

haliyle içeriğini kendinde barındırmaz. Bir işarettir bilgi, bir 

anahtar; en sınırlı, en kısa haliyle, belli bir içeriğe dair bir ibare. 

İçeriğin izi, iması. Ama içeriğin kendisi değil. 

Yani bir içerikten türer bilgi, ama bunun tersi doğru 

değildir: Bilgiden içeriği türetemezsiniz, bir mantra değildir 

bilgi. Bir anahtardır o, bir işaret – içerikle rastlaşmayı bekleyen, 

içeriği gereksinen. 

İçeriğe içerikten ulaşılır. Kişinin içeriği kendinde 

taşıması, yakalaması gerek; bilgide onu ancak öyle okur. 

Düşünün; biri karşısına gelen bir ibareyi okuyor – ama 

daha o okurken, ibaredeki bilgi küçülüyor, sönüp gidiyor. 

Oysa aynı kişi, başka zaman, aynı ibareyi okuyordu – ve 

büyüyordu bilgi, kabarıyordu, kendinden taşıyordu, 

aşıyordu… 

100


ORANTISIZ 

Fenomene baktın pencereden: elektrik yanığı, pörtlek, 

karmakarışık. Muğlaksa neden bu kadar dehşetli? Neden 

yıkım ve yokluğa denk olmalı o, – neden hiçliği bunca karşıt? 

Fenomene bakıyorsun pencereden ve homurtular, kasvet, pusu 

kol geziyor. (Olaylar örgüsü, eğer öylesine inanırsan, kara 

büyü fısıltılarıdır. Bir kere inanırsan eğer, sonra nasıl karşı 

koyacaksın?) 

Odadaki avizenin, vazonun, şamdanın varlığını 

taşırıyorsun kendilerinden. Renkler düpedüz delilik, – 

düpedüz öfke, hınç, düpedüz uyku düşmanlığı. (Ya bir daha 

hiç uyunamayacaksa?) Bundan daha çıplak bir dünya olamaz. 

Bakıyorsun fenomene –pencereden– ve tutamıyorsun onu, 

durduramıyorsun, karşılayamıyorsun; tehdidinin oku 

yöneliyor sana: Gözlerin özdeki tözü bozuyor olmasın? (Orada 

uyandırdığın şeytan?) – Ve antrasit siyahı bir hava 

dalgalanması uyduruyorsun karanlığa: Zamanda, en 

basitinden, bir hinlik olmalı. Bir entrika. Geriye döndürülemez 

bir tersliği kesinleştirmeye bunca kararlısın. Çünkü bakıyorsun 

en sakin haliyle fenomene (bir uğursuzluk var durduğun 

pencerede): Fenomen gene tanımsız bir yumru; etkisiz, 

101


işlemez, cırtlak, absürt. Gene geliyor. Ve sen, sona inanmışsın: 

İnanmışsın ki fenomen dediğin yakmalı, kurutmalı, kavurup 

yok etmeli. – Başına musallat ettiğin ifriti gitgide 

büyütüyorsun; ve ona yüklediğin fenalıkların gereği yerine 

geliyor, göz göre göre maruz kalıyorsun en köklü tehlikelere, 

geri durmuyorsun. Kendine uygun gördüğün orantısız 

karşılaşmayı tekrarlıyorsun gene, sonra gene: her seferinde 

yenilgi, yıkım, – giderek kökleşiyor. – Oysa sıradan bir 

deneyimden doğmuştu bu ifrit. 

Ölümünden bile daha büyük, ne olabilir böyle dehşetli 

korktuğun – diriminden bunca taşan? 

102


AÇILIM 

Gündüz. 

(Nedenleriyle. 

Eşyanın ve havanın ötesiyle.) 

Açık seçik güneş insanları. 

(İlgiler: çimende, toprakta, 

yosunda, sarmaşıkta.) 

Göğün halleri. 

(Dağarcıkta çarpıcı karşılıklarla.) 

Ilık akım. 

(Karşıtlıkları açıklayarak.) 

Yamaçta renk değişimi. 

(Sorudan daha büyük 

doğuşu yanıtın.) 

103


Sinek. 

(Boşlukta 

varlığı arayan sinyallerle.) 

Taşın kabuğu. 

(Sesin dokunsal şekliyle.) 

Ağaç. 

(Nedenleriyle. 

Gövde ve dalların 

bin yıllık genişlikle 

yayılması dünyaya.) 

104


KOYLAR - I 

ağaçların gölgesinde 

derindeki kayada 

kızgın bir mühür gibi 

turuncu-kızıl 

yansıma. 

delilik yogasından 

çıkmış dinginlik 

gibi tekinsiz, 

suyun 

çarşafsılığı. 

bedensel atalete 

taptaze özsu 

tazyiki gibi –– 

denize ve yamaçlara 

anlık bir duyumla 

hücum edişi 

mavinin ve yeşilin. 

105


bilinç susup 

geriye durumun 

yabani çıplaklığı kalınca, 

tepeyi ürpererek 

gezen bakış: 

kayalıkta 

karadelik mağara, 

koyda şurup gibi 

kaynayan libido! 

106


KOYLAR - II 

Büyük kayanın yüzeyindeki delikler, tırtıklar, yarıklar, 

çatlaklar, kırıklar; dalga dalga, kıvrım kıvrım, kireç beyazı, 

kızıl ve kara damarlar, sim gibi parlayan pullar, doğal lekeler, 

gölgeli oyuklar. Kayanın geniş kütlesi, zikzaklı uzantısı; 

üstünde kök salıp suya doğru meyletmiş ağaç. Ve kayayı 

durmaksızın döven dalgalar; sıçrayışı suların, püsküren 

zerreler, köpükler; aşağıda, su seviyesini işaretleyen yosun 

katmanı ve kalıcı ıslaklık. 

Yeterince zaman ayırarak, gözün çizdiği gizemli 

geometriyle detaylara uzun uzun bakınca, katman katman 

sunuyor kendini kütle; görünür oluyor sınırlı alandaki yoğun, 

biricik ilişkiler; çarpıcı bir gerçeklik beliriyor zamanın 

kovuğunda. 

Varlığının en yoğun haliyle, kaya. Önünde duruyoruz 

teknemizle. 

Bu capcanlı bakış deneyimini buraya gelirkenki sakin ve 

kararlı seyrimiz mümkün kıldı – denizcilik becerimiz, her 

şeyin belli bir sıra ve düzen içinde oluşu, birkaç millik 

kesintisiz hareket ve son olarak, tutku dolu tin bilgimiz. 

107


KOYLAR - III 

Kıyıda sıra halinde sığla ağaçları. Onların ardında, 

yukarılara doğru tırmanan derin orman. Kumsalın hilali 

andıran biçimi; beri taraftaki uçurumlu burun, diğer taraftaki 

eğimli yamaç. Koyun bağrından yükseklere uzanan dört sırt; 

aralarında üç vadi kolu. Rüzgârla gelen ve havadaki tuza 

karışan ot kokuları. Usul usul çalkalanışı denizin; dakikalar 

ilerledikçe koyun gölgede kalışı. 

Gelip buraya demirleyişimiz bizi kendiliğinden buranın 

bir öğesi yaptı. 

Saatler ilerledikçe zirveye ulaşacak mı – durumun 

kıskaçları arasında tuttuğumuz elektrik? 

108


KOYLAR - IV 

Yamaçlarda anlam okumaları. 

Kayalar bunlar, toprak katmanının başlangıcı, maki 

öbekleri, tepelerin üzerindeki yeşil, sarı ve kahverengi örtü, 

koruluklar. Uzaktan görülen halleriyle, irili ufaklı mağaralar. 

Suya doğru inen, yarıklarla parçalanmış, kâh alçak kâh yüksek 

uçurumlar; halı gibi yosun parselleri; dalgalı kayaçlar; her 

koyda ayrı bir tavırla çalkalanan deniz. Ve her koya farklı 

açıdan vuran güneş ışığı; sudaki pırıltı mozaiği; sıra sıra 

tepeciklerin çizdiği hatlar; rüzgârda vahşice şekillenmiş eğri 

büğrü ağaçlar. Her mevkide yeni baştan kurulan karşıtlık ve 

uyum; ayrıntılar, ayrımlar, bütünlük, biriciklik. 

Tüm varlık, bilgidir. Her koyun, adanın, yamacın, kıyının 

bir dili var – ve okunabiliyor. 

Peki ama bunca bolluğun içinden gözlerimiz hangi 

okumaları, neye göre seçiyor? 

109


KOYLAR - V 

Durmadan değişen dünyada, olayların yoğun trafiği 

içinde kaybolmama neden olan, özerk bir iradem olması ve 

onun güdümüyle ikide bir, deneyimin doz aşımını gözden 

kaçırmam. 

Bazen bana sırf görüntüsü gerek değişimin: Yüzey gerek, 

yüzeyde kalmam gerek. Havada süzülen martının teknenin 

pruvasına konuşunu, kıyıya vuran dalgaları, rüzgârda 

sallanan ağaçları, teknenin bir sağa bir sola doğru oynayışını 

ve uzaktan duyulan tanker sirenini, işte bu yüzden, şimdi 

yalnızca genel işleyiş kalıpları içinde duymak istiyorum. 

Yaşamımı yalın bir olaylar örgüsü olarak duyabilmem 

için kendime dayanak aradığımda, şu an teknenin yukarı aşağı 

oynayan serenini takip etmekten başka yapabileceğim bir şey 

yok belki de. 

Bir tür transa geçiyorum: Bilincimin daracık aralığından, 

bana deneyimlerimin güncel anlatısını sunacak belirimi 

kolluyorum. 

110


KOYLAR - VI 

Kıyıdaki sığla ağaçlarını geçerek ormana girmek; bodur, 

dikenli çalılar arasından ilerlemek; geçitleri görmek; kalınca bir 

sopayı baston gibi kullanarak kuru ve taşlı yamaçları 

tırmanmak; kaya parçaları üzerinden seke seke gitmek; 

gölgeleri yeğleyerek tepelerden birindeki açıklığa varmak; 

denizi ve uzak gemileri gözlemek; cırcır böceklerinin 

sersemletici gürültüsüyle, yoğun ot ve ağaç kokuları duyarak 

yola devam etmek; basamak basamak atlayarak bir başka 

tepeye çıkmak ve güneşe karşı yarı çıplak durmak; hareketin 

akıcılığıyla iyice kendine gelen bedenin iradesini çevreye en 

hâkim noktada nihayet tamamlanmış bulmak… 

Bir Alpler tırmanışı bu âdeta. – Tam da cırıltılar, hışırtılar 

ve dalga sesleri arasında sineklerin gelip dadanıverdiği anda! 

Alpler tırmanışı bile sineksiz olmaz. 

111


KOYLAR - VII 

Teknenin kararlı seyri, vızır vızır uçuşan su kuşları, 

güvertede hareketlilik, havada güçlü akımlar, kıyıda rüzgârla 

savrulan ağaçlar, çalkantılı sular, öteki tekneler, gemiler, sürat 

motorları, göğe iz bırakan uçaklar, yamaç paraşütçüleri: 

ilerleyiş, hız, uçuş, kaçış, sıçramalar, zikzaklar, geçişler, 

kovalamaca, akış. Hareket, hareket, hareket! 

Peki, o halde demirlediğimiz koydaki şu dik yamaç, şu 

dev kaya kütlesi, şu kıpırtısız ağaç, şu mağara, şu sivri tepecik 

ne? 

Duran varlıklar: hareket için nirengi noktaları. 

112


KOYLAR - VIII 

Kayalık dimdik yamaca denizden tırmanmaya çalıştı. 

Zorladı, olmadı. Dibine daldı kayaların, gitti geldi. Mantar gibi 

yüzdü suda uzun süre, neredeyse uyuyakalacaktı. Baktı; 

yamaca baştan başa baktı. Suda tembel bir balık sürüsüne 

baktı. Nefesini tuttu, dibe daldı, dayanabildiği kadar kaldı. 

Yüzeye çıktı, göğe baktı. Bitkin düştü. Tekneye çıktı, güneşe 

yattı, yandı kavruldu. Defalarca attı kendini suya, sonra 

kollarında derman kalmayıncaya kadar kulaç attı, kıyıya vardı. 

Sanki yarıştığı bir şey vardı. Kayalık uçurumun çevrelediği, 

vadi ağzına benzeyen dar sahile ayak bastı. İçeri yürüdü, 

aniden, başı dönüyormuş gibi baktı etrafına: En başından beri 

bunu aramıştı – bir kez olsun, tam tur, kesintisiz bir bakış! 

113


KOYLAR - IX 

Tekne ıssız koya varıp demirlediğinde, motor susmuş, 

engin sessizlikte kıyıya vuran dalgaların sesini duymuştuk. 

Kulak verdim o berrak, anıtsal sese; bilincimi ve koydaki 

zamanımı o sese endeksledim. Öğle ve ikindi saatlerini o sesle 

geçirdim; anbean saydığım dalgalar bir leitmotif oldu bana, bir 

dayanak, kaynak. Sınırsız bir iştahla tekrarladım sesi. 

Fakat şimdi, akşamın yaklaştığı bu vakit, dalgaları 

dinlemekten yorulmuş haldeyim. Gelgelelim ne dalgalar 

durmak biliyor, ne de dalgaları dinleme takıntım. Üstelik, 

tekne koya demirledi, gece burada geçirilecek. 

Dalgaları dinlemek, âdeta bir krampa dönüşmüş 

ruhumda: Muhakkak bir yolunu bulmalıyım kası gevşetmenin, 

uzvu kıpırdatmanın ve harekete geçmenin – çarkları 

döndürüp, bu tıkanıklıktan geceye doğru ilerlemenin. 

114


KOYLAR - X 

Rüzgâr şiddetli; her yönden hava akımı var, her yönden 

sarsılıyor tekne. Deniz kabarmış; bir iniyor bir çıkıyoruz 

çalkantıda; bordaya art arda vuruyor dalgalar; – buna karşılık, 

direnç gösteriyoruz; dümeni bir o yana bir bu yana kırarak 

rotamızda son sürat, inatla ilerliyoruz. 

Yelkenlerin, direklerin, tentelerin sarsıntılı hareketini, 

bordaya bağlı kum torbalarının savruluşunu izledikçe, ve tüm 

aksamın çıkardığı gıcırtılı seslere teknenin direncine dair 

işaretler olarak kulak kabarttıkça, – anlıyorum ki, tekneyi şu an 

bir arada tutan, halatların alabildiğine gerginliğidir, 

düğümlerdeki son raddeye dayanmış sıkılıktır. 

115


ALTITUDE 100000 

Bembeyaz bir deneyim bu, bembeyaz. Kapkara zeminin 

aniden yırtılmasıyla açılan ferah boşluk. Bir Hint mantrası 

duyuldu, ateşin çıtırtısı ima olundu. Kanatlandık, boşlukta 

süzülüyoruz – atmosfer katmanlarına aç. 

Kıpkızıl ışık blokları arasından, genişlikler mistisizmi: 

Yaşamın entelektüel yapaylaşmasına karşı, nihayet, bedensel 

ağrıyla gelen bir arınma; taze soluk. 

Kıtalar genişliğinde, altın sarısı ışık. Bulutlar üzerinde 

çağlara bedel bir rüzgâr. Boşluğun can alıcı kıvılcımı. Huzme, 

ışık kırılmaları ve ufuktaki odak. 

Yükseliş; hareketin yalın gerçekliği; katman katman 

güçlenen kanatlar. Bizim kanatlarımız bunlar! Ölümsüz 

Yeni’nin peşindeyiz; irademiz en yükseklere erişiyor. 

Soluk kesici bir irtifada kobalt mavi, yağ yeşili ve 

macenta dokular arasında yakalıyoruz menzili; varlığın büyük 

imgesini tamamlıyoruz bir an. 

Ve sırrı duyuyoruz – yalnızca bu irtifada duyulabilecek 

olan sırrı. Anlıyoruz onu. – Sonra, yeniden düşünüyoruz, 

başkalaşıyor. 

116


İÇREK 

Hezeyan deneyleri. Devrik bilinçte araştırmalar; 

saplantının balçığı. Sataşkanlık çılgınlığı, sapıtmış enerjilerle 

savurganlık. Bela aramak kuyu kıyılarında. Kuyu diplerinde. 

Sarkastik öfke, özdidişme, satirik huysuzluk. Kontrollü işkence 

manisi provaları. Felaket uğultularıyla, derinden. 

Bunlar mıdır, benliğin yüceliğini geçiş döneminde 

benlikten gizleyip koruyan dissimulation? 

117


YOĞUN DENEYİME ÇÖZÜM ARAYIŞLARI 

Yoğundu deneyim, ağırdı, yüklüydü, gerilimliydi. Isındı, 

kavruldu, yaktı kavurdu, kuruyup katılaştı. Sabitlendi, 

sonraya kaldı. Arttı deneyim, aşırılaştı; deneyim terbiye 

olunmaz muammaydı. 

Gerçekten bu kadar çok, bu kadar büyük müydü 

deneyim? Değildi aslında: sıradandı, olağandı, – ezkaza 

çarpıtıldı değeri, abartıldı, sonsuzlaştırıldı. Deneyim 

denetimden çıktı, denetim altına alınamadı. 

Bir çeper gerek şimdi deneyime, bir kapsül: İçine konsun 

ve kendi akışına döndürülsün, – böylece serbest kalsın şeylerin 

düzeni; boşlukta olağan haz adacıkları belirsin. 

118


GECE ATEŞİ 

karşı kıyıda 

liman ambarlarını 

baştan başa izlediğimde 

en uçta tutuşan 

pul kadar ateş. 

ışıl ışıl 

rafineri bacalarını 

düşsel bir kurguya koyan 

ten duyumu. 

körfezin ortasında 

titrek ışıklı yük gemisinde 

ani bir derinlik koridoruyla 

à la louis wain 

menzil. 

119


suyun yüzeyinde 

uzayın renkli bir kovuğu 

gecede bu koku: 

sonsuz aidiyetlerin 

sulu tadını 

gizleyen 

kök kıymık. 

120


SERAPSIZ 

Düzlüğe yağlar sızdı; çarşaf geçti tümsekten; camgöbeği 

rengine boyandı gökyüzü; mermer tozu üfürüldü ufka; yer 

sarsıldı; bir uğultu yankılandı havada. – Gizli bir Tanrı yaptı 

belki de bunları. 

Ama serapsız kaldı çöl gene, her şey başa döndü. 

Yalnız, gökten bir ara, patlamayan ve yere değdiği an 

yokolan bir gülle düştü – ve hepimiz, bir andan diğerine, 

dumanlı kafayla, hâlâ onun serap değilse ne olduğunu ve nasıl 

ve niye olduğunu anlamaya çalışıyoruz. 

121


FENOMENLER GECESİ 

Günün özeti: Entelektüel bir koşullanmışlık içinde, 

zamanımı yaptığım okumalarla, seyrettiğim görsel ürünlerle 

ve dinlediğim müzikle çakışmaya zorlayarak, sayfa, ekran, 

sahne, ses, tuval kurgusallığı üzerinden oluşturduğum yapay 

tertip; bir yüzey-deneyimler kolajı. 

Şeylerin somut gerçekliğini, olayların akışını, kişisel 

bilinci ve spontan güçleri göz ardı ettiği için çökmeye mahkûm 

olan bu düzen, gece olup da gündüzki rutinimi terketmemle 

beraber, yerini fenomenler dünyasında geçirilecek saatlere 

bırakıyor. Oluşlar kanyonunda capcanlı, zamanın içinde 

yerimi alıyorum. 

Sonuç: Gece rüzgârının yokladığı çanaksı boşluklar, 

kovalaşan çocukların göğe karşı yankılanan bağırışları, köşeyi 

dönerken karanlıktan mamut gibi beliren kaya kütleleri, loş 

zeytinliklerin hışırtıları ve ağaçların kozmik kıvrımları, 

köprüdeki bedenlerin karşıdan far ışıkları vurduğu anki 

karaltıları, ağ çeken balıkçılara yürüyen kediler, denizdeki 

tekneden gelen pat pat motor sesi, kızarmış patates kokusu, 

taşların dibinde gölge, perdeyi aralayıp pencereden başını 

122


uzatan üçüncü kattaki kadın: – renk ve ses kovukları; kütleler 

ve direnç; yoğunluk ve manyetizma; koku ve ısı derinlikleri; 

hareketin mekaniği; kaynayan enerji parselleri; kıvılcımlar; 

gözün uzaklara bakarken çizdiği yaylar; soluktaki ince ayar; 

devinduyumun yön, yükseklik ve bakı bilgileri; çıtırtı. 

123


ALTIN NOKTA 

Altın noktayı gördüm. Yansıyordu duvarda. Neydi adı, 

ne demeliydim ona? 

Düz beton duvarda, kaba yüzeyde, pul kadar bir 

parçacık. Hep kamufle olduğu yerde bu defa parlak. Gizli 

olduğu yerde bu defa delice çarpıcı. 

Ne demeli bu altın noktaya, adı ne olabilir onun? 

“Zekâ belirtisi misin sen?” dedim. 

“Dünya uyuyor” dedi. 

“Zamanın ışığı mısın?” dedim. 

“On bir yansımalıyım ben, – tut birini tutabilirsen” dedi. 

“Ardındaki evreni her istendiğinde derinleştiren misin?” 

dedim. 

“Çarpık bir perspektiften bakıyorum ben – ve sonsuz 

derecede biriciktir bu” dedi. 

“Maddenin içyüzü müsün yoksa?” dedim. 

124


“Deneyimi önemsiyorsun, pekâlâ, ama harflerin özel bir 

söz dizisini tamamladığı nefesi buldurman gerek” dedi. 

“Kuyu musun o halde?” dedim. 

“Facia girdabının hatırlanışını bile kutlu kılan korku 

korosuyum ben” dedi. 

“Kovuğu ve varlığı çekimle çevreleyensin sen” dedim. 

“Hiçbir şey iki kere aynı şey olamazken, iki kere (hatta on 

bir kere) aynı olabilen şeyim ben” dedi. 

Adını bilmek istedim altın noktanın. Söylemiyor, 

etrafından dolanıyordu. Sustum, kulak kabarttım. 

Vecdin sıradan koşullardan doğacağını ima eden bir 

mantra yankılanıyordu ânın boşluğunda. 

125


TEKİNSİZ AYLAKLIK 

Bu, gülle. Şu, testi. Öteki, örs. İleride fanus. Beride 

semaver. Burası bar tezgâhı, şurası sunak. Tabure, sehpa, ayna, 

dilsiz uşak. 

Birbirinden kopuk kopuk duruyor hepsi; aralarında 

geniş, aşılmaz boşluklar var. Mantar gibi bitivermişler. Tüm bu 

nesnelerin bulundukları yerde birer ağırlıkları var, ama ne 

birbiriyle ilgisi var bu ağırlıkların, ne de hangi ağırlığın ne 

kadar olduğunu ölçebilmek mümkün. 

Yani bu şeyler bir yandan dünyada ciddi bir yer işgal 

ediyorlar, öbür yandan tam olarak bu dünyaya ait değiller. Ve 

onları bir araya getiren ortak bir dünya söz konusu olmadığı 

halde aynı dünyada yer almaya zorlandıklarından, varlığın 

ilkelerini yanlışlıyorlar. 

Durum aksak, nesneler arızalı. Ethosu tamamen kayıp 

olağanlığın. 

Sonu gelmez uğraşlarla zamanını dolduran, ufacık bir boşluk 

bile bırakmamayı erdem sayan insan (o nefes nefese kalmış varlık), 

126


meşgul olacak bir şey bulamayıp kendi başına kaldığında, ilkin 

aylaklığın ayarını kurcalayıp yaşamın verili hiçliğini bozmaktan 

medet umuyor. 

127


MUCİZE 

Kızıllaşmak ister – ve patikalar görür Steinbeck 

ormanında. (Nasıl da serin, taptaze bir gün sarar sayfaları, 

saatleri.) 

Kan arınır; dalgalanır sesler; dördüncü Chopin baladının 

girişidir zeytinliğe kurulmuş çadırın üzerindeki sabah on 

göğü. 

Vadinin narin oluğundan akan rüzgârdır düşlem suyu, – 

ateşleri, martıları, kerevitleri, elektroniği ve ufukları dünyaya 

tanıtan yerel kaynak. 

Ve yine kızıllaşmak ister o, küheylanlara göre bir güneş 

geçirir aklından, – dünyayı saran binyılcı devrim infilakı, 

balina sağlığı, kaplan nefesi, Geist’ın geridönüşsüz basamak 

atlayışı: kültürün kapalı çevriminden dışarı taşan karınca ve 

yıldıztozu. 

Kızıllaştığında bir mucizesi vardır ki, eğer üzerinden 

ikinci defa geçmek isteyip geçemese, küstürür onu. 

128


ELEUSINIAN 

Ayak bakıyor. 

Göz tutuyor. 

Burun düşünüyor. 

Karaciğer işitiyor. 

Ten yöneliyor. 

Yürüyor dil. 

Saç sesleniyor. 

Kulak seziyor şekli. 

Benzersiz bir ölüm dirim hali bu! İrade dışarıda ve birçok 

yerde; kabuklar değişiyor, yüzeyler bulanıyor, durumlar 

uğulduyor, kokular birer yörünge, yanıyor sesler, ayarlanıyor 

ısı, ilgiler belirgin, dokular etkin. 

Her şey tin! 

129


DOĞA 

Buğu ve bulanıklıktan, ayrıtlara dönüyor gözün odağı. 

Genişçe bir boşluk var, ortada bir tutam yoğunluk. İşte, 

örtüşmesi sesin noktayla, elifle. Suyun, düşüncesi bile iradeli. 

Soluk, oluk. Kıtlıyor dönüşüm – ve tık, orada. Tiner kokusu 

gibi yazılıdır hafızaya ayet. İşaret çekirdekte. Öznenin 

bakışımı, manzaradaki merkezle. Zaman nabızda tiktak. 

Varlıklar, aralıklar, durumun netliği. Bedenin hareket ve akışa 

dair gereksinimlerinin ikincil edimleri bıraktırmasıyla beraber 

darlığın kırılması, dinme, esenlik döngüsünün kurulması, 

kendiliğindenleşme ve tinin yeni dirimin özsuyunu sağlayacak 

koşullara açılması. 

Sonunda dalmıştık: Bilincin uykusunun yitirilmez kaynağına 

varmıştık. 

130


AMERİKA! 

Var mı Amerika gibisi? 

Taşkın tinin, edimlerde gizli tekinsiz tiktakların olmadığı 

bir ülke düşünün; otoparklarda lambaların aydınlattığı âtıl 

köşelerde çöl kumu güzelliği, yatak odalarında sessizlik, uyku, 

romantik komedi ve başucu abajuru satorileri olsun. 

Amerika! – Orada insanlar, çığlıksız sessizliğin ve 

karmaşasız bilincin geri dönüşüne dair milatları tanımaz, 

çünkü olağan gerçeklikte çoktan sözleşilmiştir, maddenin ve 

zamanın verili niteliği basit, herkese göredir. 

Ne diye kafa patlatsın Amerikalılar, anlık kötünün 

tehdidinden hızla kaçış tekniklerine, – durduk yerde boşluğu 

araştırıp sonsuzda tırpan korkusu yaşamaz ki onlar! 

Damarlarında kan, ekranlardaki görüntüler gibi akar; 

duyularıyla onlar herkes gibi eğlenir, ama fizik dünyada 

aniden azıtmazlar. Sokaklar akşamleyin kan portakalı rengi 

olmasa da olur! Sentetik, düz, naylon gibidir kentler. Selam 

durun Amerika’ya! 

Her nesne ve durum, kendisi kadardır Amerika’da; 

sözgelimi duvarların bağırsakları pörtlemez birdenbire, yahut 

131


sokak lambalarından vecdin ahtapotvari yaratıkları türemez, 

ya da tayflar fırlamaz billboardlardan. Selam! 

Bünyenin kaldıramayıp arıza yapacağı psişik 

kreşendoların her türlüsünü Tanrı vergisi bir self-reliance ile 

önceden haber almıştır Amerikalılar; sayısız önlemlerin 

güvence altında tuttuğu steril hayatlarını Eski Dünya’nın 

zararlı alışkanlıklarından uzakta tıkır tıkır yaşarlar. Biz Eski 

Dünya insanları, asla anlayamayız onların bizim bir türlü 

çözemediğimiz mistik teraneleri ne zaman çözüp geride 

bıraktığını. 

Ne duruyoruz? Doğru Amerika’ya!! 

132


FOTOĞRAF - I 

-bitki fotoğrafı- 

Kendinde bir 

başlangıç ve bitiş 

–– bitki, tek başına, 

kararlı ve sınırlı, 

bir ilkörnek 

ve son: 

dipdiri, durgun, 

sarılı yeşilli, gelişkin, 

kırıksızlığı kırıksız, 

dokusu gergin, 

–– tepesi öne eğik 

en uçtan. 

133


FOTOĞRAF - II 

-bir farkın fotoğrafı- 

Taşları oradan 

bir bir alıp 

şuraya bırakmışlar, 

birini öbürünün 

dibine, 

öbürünü ötekinin 

üstüne dizmişler, 

biriktirip dayamışlar, 

yükseltmişler: 

yan yana ve üst üste 

çoğaldıkça taşlar, 

sonuncusu konduğunda en üste, 

bu başıboş işten 

hiç değilse somut 

bir istif doğmuş, 

–– bak. 

134


BEDENİN SAĞDUYUSU 

şaşırmışlara, motto 

Ağrıyı duy, 

Duruşunu değiştir. 

Düşüncelerle oynama, 

Mekânı değiştir. 

Açlığı duy, 

Chopin’e yeltenme. 

Dinlen, uyu, sev: 

Darlıkta kendini kayır. 

135


BÜYÜK OLAY 

Büyük Olay aklımdan çıkmıyor. 

Onu karşı konulmaz bir içgüdüyle tekrar tekrar 

düşünmenin verdiği zevki ve heyecanı başka neyle ikame 

edebilirim? Âdeta düşünmüyor, her seferinde yeniden 

yaşıyorum onu. O denli canlı hâlâ – ve hâlâ o denli büyük. 

Büyük Olay benzersizdi, güçlüydü, yaşam doluydu, 

kendinden taşıyordu. Büyüsüne kapılmamak mümkün 

değildi. 

Sık sık, etiyle kemiğiyle, capcanlı, yekpare bir varlık gibi 

hayal ediyorum Büyük Olay’ı; bir hayvana, devasa bir yaratığa 

benzetiyorum. Gücüyle, sağlamlığıyla, iradesi ve direnciyle su 

aygırlarını, morsları, gergedanları, balinaları, mamutları 

hatırlatıyor bana, hatta dinozorları, esrarengiz canavarları, dev 

yılanları, ejderhaları çağrıştırıyor. 

Nasıl da azman, nasıl da kanlı canlıydı o; eşsiz, yaban bir 

güzelliği vardı! Harekete geçtiğinde tüm kütlesi nasıl da 

kıvrım kıvrım kıvrılıyor, uzuyor, ileriye akıyordu… 

Gökgürültülerinin, yer sarsıntılarının, patlamaların ve 

heyelanların kudretini toplamıştı kendine; yanardağları, 

136


hortumları, gayzer püskürmelerini, girdapları andıran bir 

haşmetle kaynıyordu. Oluşumdu, yıkımdı; yoğunlaşma, geçiş 

ve doğuştu; yeni, ilk ve somut olanın cazibesiyle parlıyordu. 

Ürperiyorduk. 

Dumanlardı, ateşlerdi, cereyandı! Karşıtlıktı, esaslar, 

dönüşüm, çağlar, yasalar. İnsanın kutsal tarihini yazan inançtı, 

yaratıcılıktı, inattı, kahkahaydı, başkaldırıydı. 

Olurken, tüm olamamışları, yarım yamalak olmuşları, 

olasılıkları, olması gerekip de olmamışları, olmaya 

zorlananları, olmasa da olacağından şüphe duyulmayanları – 

bütün hepsini, yapıyor, olduruyordu. İlk kez olmanın, bir daha 

tekrarlanmayacak olmanın, ama tam da o yüzden zamanın ve 

mekânın benzersiz bir uzlaşımıyla tam ve gerçek olmanın 

büyüsünü taşıyordu. Birikimlerin, hazırlıkların, yönelimlerin, 

tıkanıklığı aşmak isteyen iradenin, eylemek ve değiştirmek 

isteyen öfkenin, umudun ve düşgücünün bire bir karşılığıydı! 

Ve evrim gibi güzeldi! Mevsimlerden, zamandan, ışıktan, 

hızdan ve yavaşlıktan besleniyordu; insanın kozmik 

unvanıydı; kuzey yıldızıydı istemin; ufkuydu ataletin 

kırılmasının ve atılımların. Dipten kopan dalga, çekirdekten 

doğan büyüklenme; ölçüsüzlüğü esinlerin, ölümün ve dirimin! 

Tekrar tekrar yaşıyorum Büyük Olay’ı; bundan kendimi 

alamıyorum. Ve öyleyken, biliyorum ki Büyük Olay her yanda 

kol geziyor hâlâ; hissettiriyor kendini derinden derine; ve tüm 

biricikliği ve tekrarlanmazlığıyla, pekiştirip hazırlıyor 

137


yaklaşmakta olan belki de daha büyük bir benzerinin gelişini; 

havada muhteşem hayaletler geziniyor… 

138


139

Aytek Sever - Fusiòn

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?