WiT 10_2020 (61) promo

More documents

Recommendations

Info

Wozy bojowe 15 lat KTO Rosomak w Siemianowicach Śląskich Od grudnia 2004 r. do 30 września bieżącego zakłady Rosomak S.A. dostarczyły Siłom Zbrojnym RP 841 kołowych transporterów opancerzonych Rosomak i pojazdów na ich bazie. Na zdjęciu (od lewej): wóz rozpoznania technicznego Rosomak-WRT, wóz ewakuacji medycznej Rosomak-WEM, kołowy bojowy wóz piechoty Rosomak. Andrzej Kiński W grudniu tego roku minie 15 lat od przekazania przez ówczesne Wojskowe Zakłady Mechaniczne S.A. w Siemianowicach Śląskich (obecnie Rosomak S.A.) Siłom Zbrojnym Rzeczypospolitej Polskiej pierwszego kołowego wozu bojowego Rosomak powstałego w Polsce od etapu spawania blach kadłuba. Chociaż pierwszych dziewięć pojazdów – trzy bojowe i sześć bazowych – zostało przejętych rok wcześniej, w grudniu 2004 r., były to jednak wozy z partii kilkudziesięciu wyprodukowanych w zakładach fińskiej firmy Patria Vehicles Oy w Hämeenlinnie. Zatem grudniowa data z 2005 r., z punktu widzenia siemianowickich zakładów, jest równie ważna, a może nawet ważniejsza, ponieważ formalnie zainicjowała licencyjną produkcję Rosomaków i trwający do dziś, postępujący proces polonizacji tej konstrukcji. Fotografie w artykule: Rosomak, Andrzej Kiński. Cz. 1 Decyzja o wyborze oferty Wojskowych Zakładów Mechanicznych, w ogłoszonym 14 sierpnia 2001 r. przez Departament Polityki Zbrojeniowej Ministerstwa Obrony Narodowej dwustopniowym przetargu na nowy kołowy transporter opancerzony (KTO), zapadła w komisji przetargowej MON 10 grudnia 2002 r. Przedsiębiorstwo z Siemianowic Śląskich zaproponowało w nim pojazd AMV (XC-360) firmy Patria Vehicles Oy z Finlandii. Dostawa 690 zaplanowanych do zakupu wozów tego typu miała pochłonąć 4,925 mld PLN brutto, wskaźnik polonizacji miał wynieść 32%, a zadeklarowana długość gwarancji 42 miesiące. Wartość punktową ofert WZM określono na 76,19. Konkurencyjne oferty Huty Stalowa Wola S.A. (transporter MOWAG/GMC Piranha IIIC) i Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Urządzeń Mechanicznych „OBRUM” Sp. z o.o. (Steyr Pandur II) uzyskały, odpowiednio, 68,3 pkt. i 43,24 pkt., a zatem przewaga była wyraźna. Należy zaznaczyć, że w 2002 r. pojazdy przeszły porównawcze próby poligonowe na terenie Polski, choć nie w pełni odpowiadały postawionym wymaganiom taktyczno-technicznym, a tylko Pandur II był wyposażony w dwuosobową wieżę z armatą 30 mm – wymóg zastosowania właśnie takiej konfiguracji znalazł się bowiem dopiero w skorygowanych wymaganiach, towarzyszących zaproszeniu do udziału w finałowej fazie przetargu, które wystosowano 2 sierpnia 2002 r., już po zakończeniu zasadniczych etapów badań porównawczych. Na konferencji prasowej, która odbyła się w siedzibie Ministerstwa Obrony Narodowej 20 grudnia 2002 r. ogłoszono werdykt komisji i zwycięstwo w przetargu WZM z pojazdem Patrii, którego wersja bojowa miała zostać uzbrojona w dwuosobową wieżę HITFIST-30 włoskiej firmy Oto Melara z 30 mm armatą Mk44 Bushmaster II. Spośród 690 pojazdów miało w nią zostać wyposażonych 313 (koszt samej wieży określono wówczas na 52% ceny całego pojazdu), 87 w zdalnie sterowane stanowisko z 12,7 mm wkm, zaś pozostałych 290 reprezentować tzw. wersję bazową (na ich bazie powstawać miały warianty specjalistyczne, spośród nich 32 w układzie 6×6). 15 kwietnia 2003 r. Ministerstwo Obrony Narodowej zawarło z Wojskowymi Zakładami Mechanicznymi umowę na dostawę 690 pojazdów w latach 2004–2013 z tego: 313 w wersji bojowej z wieżami HITFIST-30 (96 z nich z wyrzutniami ppk Spike LR), 377 bazowych pod zabudowy specjalistyczne (125 transporterów opancerzonych ze stanowiskiem zdalnie sterowanym z 12,7 mm wkm, 78 wozów dowodzenia szczebla taktycznego, 41 wozów ewakuacji medycznej, 23 wozy artyleryjskie, 34 wozy pomocy technicznej, 22 wozy wsparcia inżynieryjnego, pięć wozów rozpoznania inżynieryjnego, 17 wozów rozpoznania skażeń, 32 wozy w wersji 6×6 jako bojowe pojazdy rozpoznawcze w odmianach dowódczej i liniowej). Umowa bazowa z MON umożliwiła zawarcie umów pomiędzy WZM i Oto Melarą oraz Patrią na dostawę wież i podwozi. Dokumenty podpisano, odpowiednio, 6 czerwca i 30 czerwca 2013 r. Warto 20 Wojsko i Technika • Październik 2020 www.zbiam.pl
Konflikty Nowa odsłona wojny w Górskim Karabachu Marcin Gawęda Konflikt o Górski Karabach, na pozór zamrożony, został wznowiony z niespotykaną od 1994 r. skalą niedzielnym rankiem 27 września. Obie jego strony – – Republika Armenii ze wspieraną na wielu poziomach Republiką Górskiego Karabachu (dla Ormian Arcachu) i Republika Azerbejdżanu – ogłosiły mobilizację i wprowadziły stan wojenny. Intensywne walki między siłami azerskimi i ormiańskimi (Siły Zbrojne Arcachu) trwają wzdłuż całej linii rozgraniczenia w Górskim Karabachu. Jak dotąd obie strony nie uruchomiły jeszcze pełnego potencjału wojskowego, w tym np. załogowego lotnictwa, ale walki są bardzo intensywne i krwawe, nasila się ostrzał rakietowy miast. Obecnie (pierwsze dni października) walki przekształciły się w wojnę pozycyjną, w której większe straty ponoszą wojska Arcachu. Prawdziwy przebieg konfliktu jest trudny do uchwycenia – obie strony wykorzystują na szeroką skalę dezinformację, Azerbejdżan odciął łącza internetowe, publikowane materiały wideo są wyselekcjonowane (każda ze stron pokazuje jedynie swoje sukcesy, co wypacza ogólny obraz), na tym etapie konfliktu niezmiernie trudne jest przypisanie poszczególnych starć do miejsc i konkretnych związków taktycznych. Trwa również wojna informacyjna, a w jej ramach operacje mające na celu podtrzymanie morale wojsk własnych, a złamanie woli walki u przeciwnika. Fotografie w artykule: MO Armenii, MO Azerbejdżanu, Służby Prasowe Prezydenta Republiki Azerbejdżanu, Trend News Agency, RT, lenta.ru, Internet. Cz. 1 Azerbejdżan i Armenia są de facto w stanie wojny od lat 90. Baku nie ukrywa, że celem zbrojeń jest rekonkwista Górskiego Karabachu, czyli „ziem okupowanych”. W 2018 r. na defiladzie z okazji 100-lecia powstania Sił Zbrojnych Azerbejdżanu prezydent Ilham Alijew stwierdził: „Potrzebujemy silnej armii, ponieważ nasze ziemie są pod okupacją”. Potencjał gospodarczo-wojskowy Azerbejdżanu jest znacznie większy niż Armenii i to Baku występuje w tym konflikcie w roli Goliata i strony bardziej zaawansowanej technicznie. Sekwencja trafienia ormiańskiego czołgu T-72A (wcześniej unieruchomionego na skutek zerwania gąsienicy) bombą kierowaną MAM-L zrzuconą z bezzałogowca Bayraktar TB2. Plany operacji Turecki emerytowany generał, Ismail Hakki Palin, powiedział niedawno, że strona turecko-azerbejdżańska przygotowywała operację od lipca br., po nieudanych dla Baku starciach na granicy ormiańsko-azerskiej w rejonie Towuz, na północ od Karabachu (zginęło w nich kilkunastu żołnierzy, w tym azerski generał Polad Haszimow). Jeszcze w czasie walk w lipcu turecki minister obrony Hulusi Akar wypowiedział się o Turkach i Azerach – „jeden naród, dwa państwa” – zapewniając, że Turcja udzieli Azerbejdżanowi wszelkiej koniecznej pomocy w walce przeciwko Armenii. Nie było przypadkiem, że po starciach lipcowych doszło do dużych ćwiczeń turecko-azerskich w rejonie Baku, zakupu co najmniej sześciu tureckich uderzeniowych bezzałogowców Baykar Bayraktar TB2 i wzmożenia wizyt na najwyższym szczeblu wojskowym. Wojnę bez wątpienia sprowokował Azerbejdżan, przedstawiając ofensywę jako „kontruderzenie” – odpowiedź na prowokacje ze strony Republiki Górskiego Karabachu (RGK). Obiektem ostrzału rakietowego stały się cele w stolicy RGK, Stepanakercie (azerb. Chankendi, Xank ndi), atakowane jest także terytorium Republiki Armenii. Skala walk, z masowym użyciem bezzałogowców, broni pancernej, artylerii i sama szerokość frontu – de facto wzdłuż całej linii kontaktowej, z nasileniem walk na wybranych kierunkach, wskazują, że celem Baku jest tym razem osiągnięcie znaczącego sukcesu militarnego, a nie lokalne przesunięcie linii rozgraniczenia. Wcześniej realizowano „metodę salami”, czyli stopniowego zajmowania poszczególnych punktów oporu i miejscowości na „terenach okupowanych” w Karabachu, tym razem jest inaczej – celem jest zapewne opanowanie całego obszaru kontrolowanego dotąd przez Armenię, a w wariancie minimum chociażby jego znaczącej części. Azerbejdżan od wielu lat prze do wojny „wyzwoleńczej”, korzystając z pełnego poparcia Turcji, która prawdopodobnie partycypowała w opracowaniu planów obecnej operacji. Rzeczywiście, widać tutaj pewne podobieństwo do tureckiej operacji w Afrinie w styczniu 2018 r. – początkowo sukcesy przeciwko Kurdom odnotowywano jedynie na wybranych odcinkach, ale konsekwentnie realizowana, wielotygodniowa, prowadzona w trudnym górskim terenie operacja, doprowadziła do sukcesu. Punktem zwrotnym, który zdecydował o wrześniowej ofensywie, nie była, tzw. wojna czterodniowa w Karabachu w kwietniu 2016 r., mająca raczej charakter lokalnego rozpoznania walką, ale wspomniane starcia na granicy ormiańsko-azerskiej z lipca br., skutkujące prowojennymi manifestacjami w Azerbejdżanie. Kluczowym, jak się okazuje, w uzyskaniu przewagi militarnej, a być może wygraniu wojny, może być masowe użycie uderzeniowych systemów bezzałogowych, w tym tureckich Bayraktar TB2 i amunicji krążącej. Podobieństwo do operacji nad Idlibem w Syrii i Libią, gdzie wykazano efektywność Bayraktarów, świadczy co najmniej o naśladownictwie operacji tureckich, a łącząc poszlaki, na bezpośrednie kontrolowanie i prowadzenie operacji powietrznych przez tureckich oficerów. Przypuszcza się, że operacjami bezzałogowców nad Karabachem kieruje turecki gen. Goksel Kahya, stojący za działaniami tureckich bezzałogowców nad Libią. Otwarte pozostaje także pytanie, czy bardzo aktywne uderzeniowe Bayraktar TB2, należąc formalnie do Sił Zbrojnych Azerbejdżanu, nie są kierowane przez tureckich operatorów? Ministerstwo Obrony Armenii 30 września oficjalnie ogłosiło, że za operacje powietrzne nad Górskim Karabachem odpowiadają tureccy oficerowie i wskazało na loty w rejonie granicy (rejon Erzurum i Kars) samolotu wczesnego ostrzegania i dowodzenia E-7T Sił Powietrznych Turcji, nazywając go powietrznym punktem dowodzenia. 30 Wojsko i Technika • Październik 2020 www.zbiam.pl
Page 1 and 2: MSPO 2020 ❙ MOSKIEWSKA ARMIJA 202
Page 3 and 4: Konflikt o Górski Karabach rozgorz
Page 5: Przemysł obronny MSPO 2020, czyli
Page 9 and 10: Broń strzelecka Przemysław Jurasz
Page 11 and 12: Pojazdy wojskowe Jarosław Kończak
Page 13 and 14: Opinie Bell to symbol lotnictwa, a
Page 15 and 16: Systemy bezzałogowe Double Eagle S

WiT 10_2020 (61) promo

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?