Fachowy Elektryk 5/2020

fachowy

L

TEMAT NUMERU

Instalacje

fotowoltaiczne

5/2020

Listopad 2020

ISSN 1643-7209

ROZDZIELNICE

ELEKTRYCZNE

PCE Polska Sp. z o.o.

www.pce.pl

W niecodziennych miesiącach ogólnoświatowej niepewności związanej z pandemią trudno

mówić o planach i wybiegać w przyszłość. Statystyki pokazują jak w tych czasach zmieniają

się potrzeby i preferencje konsumentów. Naszym głównym miejscem zakupów staje się

Internet, finansowe operacje bezgotówkowe wypierają tradycyjną formę zapłaty za towary

i usługi. Nie ma się więc co dziwić, że stoimy u progu niemal całkowitej digitalizacji życia.

To uwidacznia się również w automatyzacji funkcji budynków – zarówno publicznych, jak

i prywatnych. Jest to kierunek nieodwracalny, również biorąc pod uwagę trendy związane

energooszczędnością. Warto więc rozwijać się w tym kierunku, by nie zostać w tyle za

konkurencją i dostosować ofertę usług do potrzeb coraz bardziej świadomych i tym samym

wymagających klientów.

Małgorzata Dobień

redaktor naczelna

www.fachowyelektryk.pl

Wydawca:

Wydawnictwo Target Press sp. z o.o. sp. k.

Gromiec, ul. Nadwiślańska 30

32-590 Libiąż

Biuro w Warszawie:

ul. Przasnyska 6 B

01-756 Warszawa

tel. +48 22 635 05 82

tel./faks +48 22 635 41 08

Redaktor Naczelna:

Małgorzata Dobień

malgorzata.dobien@targetpress.pl

Dyrektor Marketingu i Reklamy:

Robert Madejak

tel. kom. 512 043 800

robert.madejak@targetpress.pl

Dział Promocji i Reklamy:

Andrzej Kalbarczyk

tel. kom. 531 370 279

andrzej.kalbarczyk@targetpress.pl

Dyrektor Zarządzający:

Robert Karwowski

tel. kom. 502 255 774

robert.karwowski@targetpress.pl

Adres Działu Promocji i Reklamy:

ul. Przasnyska 6 B

01-756 Warszawa

tel./faks +48 22 635 41 08

Prenumerata:

prenumerata@fachowyinstalator.pl

Skład:

As-Art Violetta Nalazek

as-art.studio@wp.pl

Druk:

MODUSS

inne nasze tytuły:

Redakcja nie zwraca tekstów nie zamó wionych, zastrzega sobie prawo ich re da gowania

oraz skracania. Nie odpowia da my za treść zamieszczonych reklam.

Fot. FRONIUS

TEMAT NUMERU

Instalacje

fotowoltaiczne

czytaj od str. 16

Spis treści

28 Inteligentne sterowanie oświetleniem i nie tylko

– rozwiązania Finder

30 Praktyczne i estetyczne rozprowadzenie instalacji

6 Aktualności

10 Nowości

12 Urządzenia do badań i pomiarów stacji ładowania

pojazdów elektrycznych

16 Nowa rodzina produktów dostępna w ofercie

firmy Fronius: falowniki ze zintegrowaną funkcją

zasilania rezerwowego

18 Bezpieczniki firmy SIBA w systemach

fotowoltaicznych

20 Jak dobrać przewody do instalacji fotowoltaicznej?

22 Grupowanie przewodów

24 LEDPAR – nowy przewód do technologii LED

w oświetleniu meblowym

26 Krok we właściwą stronę

32 Puszki odgałęźne Abox

34 Obudowy rozdzielnic

36 Przegląd obudów rozdzielnic nn

45 Złączki listwowe w rozdzielnicach

46 Chłodzenie szaf sterowniczych

52 „Usłysz ciszę…”.

Nowy ekspert do spraw zasilania od EVER

54 Oświetlenie (LED) w sklepie spożywczym i piekarni

58 Warsztat

59 Energotytan – promocje

60 Mechanizacja prac kablowych

MADE IN GERMANY

68 Pozytywna energia :)

4 Fachowy Elektryk

Aktualności Technologie Produkty Oświetlenie Warsztat Normy i przepisy Systemy i programy Forum

Dowiedz się więcej:

www.fachowyelektryk.pl

PORADY

PRODUKTY

AKTUALNOŚCI

Aktualności Technologie Produkty Oświetlenie Warsztat Normy i przepisy Systemy i programy Forum

AKTUALNOŚCI

FACHOWEGO ELEKTRYKA

Za nami targi ENERGETAB ® 2020

MATERIAŁY PRASOWE FIRMY

W dniach od 15 do 17 września odbyły się

w Bielsku-Białej międzynarodowe targi

energetyczne ENERGETAB®2020 i były

one szczególne.

Targi organizowane w czasie pandemii

COVID-19 budziły wiele obaw, zarówno

wystawców jak i zwiedzających, czy zastosowane

środki zabezpieczające, wynikające

z wytycznych Głównego Inspektora Sanitarnego

zapewnią bezpieczeństwo uczestnikom

wydarzenia. Obawy te zmieniały się

w takt pojawiających się codziennie w mediach

informacji o liczbie osób z pozytywnym

wynikiem testu na obecność wirusa

oraz z ogłaszanymi strefami szczególnie zagrożonych

regionów kraju. I chociaż region

Bielska-Białej należał do mniej doświadczonych

przez pandemię, to obawy nie

były wcale mniejsze, co istotnie wpłynęło

na mniejszą liczbę wystawców niż w ubiegłych

latach a także na mniejszą liczbę

zwiedzających targi.

Natomiast patrząc na te targi od strony

merytorycznej należy zauważyć, że wśród

prezentowanych przez wystawców urządzeń

do przesyłania i dystrybucji energii

elektrycznej, zdecydowanie wzrosła liczba

produktów związanych z odnawialnymi

źródłami energii (panele fotowoltaiczne,

pompy ciepła), w tym cała gama falowników,

przetworników, baterii akumulatorów,

aparatury sterującej i zabezpieczającej czy

specjalistycznego oprogramowania. Na tegorocznym

ENERGETABie szczególnie

ciekawie prezentowała się „strefa elektromobilności”,

w której do kilku różnych stacji

ładowania można było podłączyć samochody

elektryczne siedmiu różnych marek.

Kilkoma z nich można też było odbyć jazdy

na przygotowanym specjalnie parkingu -

ślady po driftach jeżdżącej tam „tesli” pewnie

pozostaną na dłużej.

Spore zainteresowanie wzbudził pokaz stawiania

słupa tymczasowej linii 110 kV w technologii

uniwersalnych modułowych konstrukcji

wsporczych (UMKW) zrealizowany przez

firmę ARINET w „Strefie Praktycznych Pokazów”

zlokalizowanej na poligonie szkoleniowym

ZIAD-u. W tej strefie odbywały się

też pokazy firmy BUDNIOK wykonywania

połączeń egzotermicznych w instalacjach odgromowych.

Komplety słuchaczy notowały

wykłady i warsztaty pokazowe firmy SONEL,

prezentującej wybrane mierniki i testery z bogatej

gamy produkowanych aparatów.

Od lat na bielskich targach pojawia się wielu

producentów i dostawców z branży oświetleniowej,

zarówno jeśli chodzi o źródła światła

jak i specjalistyczne oprawy czy słupy oświetleniowe

– byli obecni też w tym roku a szczególne

zainteresowanie odwiedzających targi

przedstawicieli lokalnych samorządów wzbudzało

aktywne przejście dla pieszych „smartpole

crossing” firmy ALUMAST, zdecydowanie

zwiększające bezpieczeństwo pieszych

w tych newralgicznych miejscach.

6 Fachowy Elektryk

AKTUALNOŚCI

FACHOWEGO ELEKTRYKA

Laureaci KONKURSU TARGOWEGO

33. Międzynarodowych Energetycznych Targów Bielskich ENERGETAB 2020

Statuetka „Złotego Lwa” Fundacji im. Kazimierza Szpotańskiego

za produkt: PIRANIA- Innowacyjny system połączeń żył kabli elektroenergetycznych

klasy 1, 2 i 5 Cu i AI

zgłoszony przez firmę: ERKO sp. z o.o. sp. k.

Puchar Ministra Klimatu

za produkt: System Automatyki DCS MASTER

zgłoszony przez firmę: Instytut Automatyki Systemów Energetycznych Sp. z o.o.

Nagroda Prezydenta Miasta Bielska-Białej

za produkt: Stacja ładowania Power EV. Seria: RS, Model Smart

zgłoszony przez firmę: POWER EV Sp. z o.o.

Medale 33. Międzynarodowych Energetycznych Targów Bielskich ENERGETAB 2020:

Medal Złoty

za produkt: Technologia Uniwersalnych Modułowych Konstrukcji Wsporczych

zgłoszony przez firmę: ARINET Sp. z o.o.

Medal Srebrny

za produkt: Nowa seria modułowych masztów odgromowych

zgłoszony przez firmę: ELKO-BIS Systemy Odgromowe Sp. z o.o.

Medal Brązowy

za produkt: Układ Automatyki Odciążającej

zgłoszony przez firmę: KARED Sp. z o.o.

Puchar Izby Gospodarczej Energetyki i Ochrony Środowiska

za produkt: EVSE-01 Adapter do testów stacji ładowania pojazdów elektrycznych

zgłoszony przez firmę: SONEL S.A.

Statuetka „Złoty Volt” Polskiej Izby Gospodarczej Elektrotechniki

za produkt: Akustyczno-optyczny wskaźnik napięcia AOWN-6

zgłoszony przez firmę: Wytwórnia Sprzętu Elektroenergetycznego AKTYWIZACJA

Spółdzielnia Pracy

Statuetka Polskiego Stowarzyszenia Branży Elektroenergetycznej

za produkt: BB ECO BBE-4-PL1

zgłoszony przez firmę: BRUK-BET PV Sp. z o.o.

Medal Prezesa Stowarzyszenia Elektryków Polskich

za produkt: Smartpole Charger

zgłoszony przez firmę: ALUMAST S.A.

Natomiast w tegorocznym konkursie

„na szczególnie wyróżniający się produkt

prezentowany na targach” główną nagrodę

– Puchar Ministra Klimatu otrzymał Instytut

Automatyki Systemów Elektrycznych za

System Automatyki DCS MASTER, wspomagający

operatorów i inżynierów ruchu

przy obsłudze obiektowych procesów technologicznych.

Nie sposób wymienić pozostałe

nagrodzone produkty - zainteresowanych

odsyłamy na stronę energetab.pl

Targi ENERGETAB 2020 były skromniejsze

niż w ubiegłych latach i dlatego szczególne słowa

podziękowania należą się tym 250 wystawcom,

którzy ostatecznie zdecydowali się zaprezentować

swoją ofertę, a przede wszystkim

spotkać ze swoimi klientami, licząc się z tym,

że niektórzy z nich nie będą mogli przyjechać

ze względu na obostrzenia w swoich firmach

czy osobiste obawy. Z dużym zainteresowaniem,

szczególnie wśród tych, którzy właśnie

nie mogli przyjechać, spotkały się relacje

z targów, zamieszczane „na żywo” w mediach

społecznościowych - zarówno przez organizatorów

targów jak i niektórych wystawców.

Czy zatem organizatorzy słusznie postąpili

organizując tegoroczne targi ENERGETAB?

Bez większych wątpliwości należy powiedzieć,

że tak – i jest to zdanie zdecydowanej

większości wystawców tych targów, a także

organizatorów innych targów w Polsce, którzy

pojawili się w Bielsku, aby zobaczyć, jak

następuje „odmrażanie” gospodarki i działalności

eventowej. Oczywiście, byłoby lepiej,

gdyby przyjechało więcej zwiedzających

– jednak Ci, którzy zdecydowali się odwiedzić

targi, a ze skanowanych kodów paskowych

wynika, że było ich 3739 – to nie były

osoby przypadkowe lecz z konkretnymi zainteresowaniami

i pytaniami do wystawców.

Miejmy nadzieję, że tegoroczne targi

ENERGETAB, będą stanowiły wyjątek

w swej wieloletniej historii i w przyszłym roku

odbędą się już w „normalnych” warunkach.

Dziękując wszystkim Wystawcom i Zwiedzającym

za udział w targach już dzisiaj

zapraszamy Państwa na przyszłoroczne

targi, które odbędą się w dniach od 14 do 16

września 2021 r.

Organizatorzy

ENERGETAB

Fachowy Elektryk

7

AKTUALNOŚCI

FACHOWEGO ELEKTRYKA

ABB rozpoczyna cykl jesiennych webinarów

ABB uruchamia kolejny cykl bezpłatnych szkoleń online w obszarze

projektowania instalacji elektrycznych. Szkolenia skierowane są

do projektantów i elektroinstalatorów specjalizujących się w projektach

budynków każdego typu – od rodzinnych po te o przeznaczeniu

komercyjnym. Szkolenia są bezpłatne i prowadzone w języku

polskim.

Na liście dostępnych jest około 20 różnych webinarów, które zostały

podzielone na cztery grupy tematyczne: automatyka budynku,

rozdział energii, projektowanie instalacji, elektromobilność. Specjaliści

ABB omówią zarówno tematy dla początkujących, m.in. podstawy

budowy i zarządzania instalacją elektryczną, także w zakresie

automatyki budynku, jak również przedstawią bardziej złożone aplikacje

analityczne oraz narzędzia do projektowania. Udział w szkoleniach

jest bezpłatny, należy wypełnić formularz zgłoszeniowy.

MATERIAŁY PRASOWE FIRM

Źródło: ABB

Firma Signify liderem rynku inteligentnego oświetlenia

ulicznego w raporcie Guidehouse Insights

Firma Signify, została uznana za globalnego lidera rynku inteligentnego

oświetlenia ulicznego przez Guidehouse Insights (poprzednio

Navigant Research). Raport pozycjonuje Signify jako zdecydowanego

zwycięzcę, zarówno pod względem strategii, jak i jej

realizacji. Firma utrzymuje pozycję lidera już od 2018 roku. Według

Guidehouse Insights, Signify ma konkretną, przekonującą wizję, która

poparta jest wieloma zrealizowanymi projektami. Posiada także silną

pozycję na rynku globalnym, dzięki wdrażaniu dużych projektów

zintegrowanego oświetlenia ulicznego w wielu regionach świata.

Guidehouse Insights definiuje inteligentne oświetlenie uliczne jako

wykorzystanie zaawansowanych technologii do efektywnej obsługi,

monitorowania i zarządzania oświetleniem ulicznym w ramach strategii

Smart City. Inteligentne oświetlenie uliczne bazuje na wielu

różnych technologiach, takich jak czujniki, kamery, komunikacja

bezprzewodowa i analiza danych.

Interact City to opracowany przez Signify zintegrowany

system do monitorowania, sterowania

i zarządzania oświetleniem. Umożliwia on miastom

implementację inteligentnych rozwiązań,

pozwala ograniczyć zużycie energii i koszty operacyjne

oraz przyczynia się do wygodniejszego

i bezpieczniejszego życia mieszkańców. Zbiór

interfejsów programistycznych aplikacji (API)

umożliwia integrację inteligentnego oświetlenia

z innymi systemami administracyjnymi, a także

rozwój usług, które wykorzystują czujniki wbudowane

w system oświetlenia. Signify pomyślnie

wdrożyła ponad 2 000 projektów w 58 krajach.

Duże projekty inteligentnego oświetlenia ulicznego

zrealizowano na zamówienie New York Power Authority

w Stanach zjednoczonych; Pune w Indiach; Kolonii w Niemczech;

Dżakarty w Indonezji; Buenos Aires w Argentynie oraz Los Angeles

w Kalifornii.

Raport badawczy Guidehouse Insights Smart Street Lighting

Vendors ocenia 18. producentów działających na światowym rynku

inteligentnego oświetlenia ulicznego i skupia się na dostawcach systemów

zarządzania oświetleniem, oprogramowania oraz rozwiązań

sieciowych. Ocenia też stopień, w jakim firmy integrują swoje rozwiązania

inteligentnego oświetlenia ulicznego z szerszym rynkiem

Smart City.

Rozwój bezpiecznego oświetlenia zintegrowanego od Signify

Signify jest nie tylko globalnym liderem Guidehouse Insights rankingu

producentów inteligentnego oświetlenia ulicznego, ale rów-

8 Fachowy Elektryk

AKTUALNOŚCI

FACHOWEGO ELEKTRYKA

nież pierwszą firmą na świecie, która otrzymała od firmy DEKRA

(IEC62443-4-1) certyfikat bezpieczeństwa dla swojego inteligentnego

oświetlenia. Potwierdza on, że prace firmy nad systemami

oświetlenia zintegrowanego, w tym Interact City, są oparte

na bezpiecznym procesie rozwojowym, oraz ilustruje nacisk, jaki

firma kładzie na zastosowanie zabezpieczeń we wszystkich swoich

innowacyjnych produktach, systemach i usługach.

Źródło: Signify

REKLAMA

„Bezpłatne przyrządy na

trudne czasy” – największa

akcja promocyjna

w historii firmy Fluke

Firma Fluke rozpoczęła największą akcję promocyjną i kampanię

w swojej historii. Po raz pierwszy jest to też wspólna akcja

3 firm wchodzących w skład Fluke Corporation, które w ostatnich

miesiącach integrują swoje struktury marketingowe w Europie.

Dzięki temu klienci biorący udział w akcji mogą wybierać spośród

wszystkich produktów z portfolio Fluke (Industrial), Fluke

Calibration i Fluke Networks.

Rozpoczęta we wrześniu akcja potrwa do 15 grudnia, prowadzona

będzie pod hasłem „Kup Fluke, zdobądź BEZPŁATNY Fluke!”.

Klient, który dokonał zakupu dowolnego produktu Fluke przesyła

do firmy fakturę poprzez formularz on-line, wybierając według

własnego uznania DARMOWE narzędzie Fluke, które jest wysyłane

pod wskazany przez niego adres.

Zakup, który uprawnia do skorzystania z oferty, obejmuje elektryczne

i przemysłowe przyrządy pomiarowe Fluke oraz produkty

Fluke Networks i Fluke Calibration. Szczegółowe informacje

na temat możliwości zamówienia bezpłatnego produktu, dostępnych

przyrządów i warunków oferty można znaleźć na stronie

www.fluke.pl/freefluke.

Źródło: Fluke

Fachowy Elektryk

Fachowy_elektryk_wrzesien_2020.indd 1 16.09.2020 07:20:38

9

NOWOŚCI

FACHOWEGO ELEKTRYKA

Systemy fotowoltaiczne od Braasa w trzech odsłonach

Systemy fotowoltaiczne, dzięki którym promieniowanie

słoneczne przetwarzane jest w energię

elektryczną wykorzystywaną na potrzeby m.in.

gospodarstw domowych, coraz częściej stają się

elementem domówi i budynków usługowych.

Producent wysokiej jakości systemów dachowych

BMI Braas od wielu lat ma w swojej

ofercie innowacyjne systemy fotowoltaiczne:

PV Premium i PV Indax, które montowane są

bezpośrednio na konstrukcji dachowej i tym

samym zastępują dachówkę, przejmując jej

funkcje ochrony przed warunkami atmosferycznymi.

Na początku 2020 roku w ofercie

firmy pojawił się system PV Standard, który

dzięki aluminiowym dachówkom wsporczym,

przeznaczonym do dachówek ceramicznych

i betonowych, umożliwia trwały i bezpieczny

montaż paneli fotowoltaicznych nad połacią

dachową. To rozwiązanie jest wynikiem poszukiwań

kompromisu pomiędzy kosztem instalacji

fotowoltaicznej a efektem wizualnym, przy

zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa

montażu.

System paneli fotowoltaicznych Braas PV Standard

składa się z wysokowydajnych modułó w

monokrystalicznych, aluminiowych dachó wek

montaż owych (przeznaczonych do konkretnego

modelu i koloru dachó wki) oraz aluminiowej

konstrukcji wsporczej zapewniają cej

trwały i bezpieczny montaż paneli nad połacią

dachu. W przypadku istnieją cego pokrycia

dachowego montaż konstrukcji ogranicza się

do wymiany pojedynczych dachó wek podstawowych

na aluminiowe dachó wki montaż owe,

na któ rych nastę pnie montowana jest aluminiowa

konstrukcja pod panele fotowoltaiczne.

Rozwią zanie to daje moż liwoś ć montaż u

zaró wno w nowym, jak i remontowanym budynku.

Obok wysokiej wydajnoś ci, system jest

prosty i szybki w montaż u.

Źródło: Braas


Etykiety Brother z serii Pro z samolaminującą taśmą

Brother wprowadza do swojego portfolio linię

etykiet Pro, która sprawi, że znakowanie będzie

trwałe, elastyczne i ekonomiczne. Seria dedykowana

jest elektrykom, inżynierom infrastruktury

sieciowej i osobom pracującym w branży

przemysłowej.

Etykiety z serii Pro powstały z wytrzymałych

i trwałych materiałów oraz profesjonalnych

klejów, co zapewnia niezawodne rozwiązanie

do etykietowania nawet w najbardziej wymagających

środowiskach. Asortyment linii Pro

Tape obejmuje siedem typów taśm w różnych

szerokościach i kombinacjach kolorystycznych.

Etykiety serii Pro przeszły serie testów,

które potwierdziły, że oznaczenia są trwałe i nawet

pod wpływem ścierania, działania środków

chemicznych czy skrajnych temperatur pozostają

czytelne.

Taśma samoprzylepna charakteryzuje się trzykrotnie

większą wytrzymałością na powierzchniach

chropowatych, w porównaniu do standardowej

taśmy firmy Brother.

Elastyczna taśma identyfikacyjna i etykieta

samolaminująca posiadają specjalnie opracowany

klej do bezpiecznego owijania wokół

zakrzywionych powierzchni o minimalnej

średnicy 3 mm. Ponadto rurka termokurczliwa

posiada certyfikat UL224 jako komponent

zgodny z normą VW-1. Produkty serii spełniają

wymagania przepisów dotyczących okablowania

dla elektryków oraz norm ISO/IEC 14763-2

i ANSI/TIA-606-C dla inżynierów infrastruktury

sieciowej. Gama produktów Pro jest kompatybilna

z drukarkami etykiet typu P-touch.

Źródło: Brother

Wewnętrzna stacja wideo ABB-Welcome 4,3 cala z Wi-Fi

Wewnętrzna stacja wideo 4,3 cala z łączem Wi-Fi to najnowsze

uzupełnienie systemu komunikacji domofonowej ABB-Welcome.

Natomiast eleganckie wzornictwo sprawia,

że idealnie pasuje ona do każdego pomieszczenia.

Najnowszym uzupełnieniem systemu komunikacji

domofonowej ABB Welcome jest

wewnętrzna stacja wideo z ekranem 4,3 cala

oraz łączem WiFi. Atrakcyjne wzornictwo,

biała obudowa oraz prostota obsługi sprawiają,

że stacja doskonale pasuje do stylowego

wnętrza.

Dzięki intuicyjnemu układowi przycisków wszystkie funkcje są

w zasięgu ręki, zaś dodatkowe programowalne przyciski umożliwiają

elastyczne dostosowanie urządzenia

do indywidualnych potrzeb. Wewnętrzna

stacja wideo ABB Welcome 4,3 cala

z Wi-Fi zapewnia ochronę domu i rodziny,

a także najwyższy poziom bezpieczeństwa

i kontroli sieci oraz danych.

Źródło: ABB

10 Fachowy Elektryk

NOWOŚCI

FACHOWEGO ELEKTRYKA

BiDi-ZWave – małe urządzenie, wielkie możliwości

Z pozoru małe urządzenia mogą okazać się wielkie, jeśli chodzi

o korzyści z ich posiadania. Tak jest w przypadku urządzenia BiDi

-ZWave, które mimo miniaturowych rozmiarów potrafi zdziałać

naprawdę wiele. Oprócz zwiększania komfortu z użytkowania

bramy garażowej lub wjazdowej podnosi także bezpieczeństwo.

Urządzenie BiDi-ZWave to kolejny, po FIBARO Home Center 3,

łącznik światów smart home FIBARO i Nice. Dzięki niemu brama

garażowa przestaje być zwykłym urządzeniem wykonawczym

i staje się aktywnym elementem systemu inteligentnego domu.

Brama z napędem Nice wyposażona w BiDi-ZWave obsługiwana

przez wygodną aplikację FIBARO wysyła sygnały, na których

podstawie wykonywane są określone czynności. Może zarówno

włączać światło w przedsionku lub na podjeździe (gdy brama się

otwiera), jak i rozbrajać alarm, pokazując, że bramy mogą stanowić

część zaprogramowanego szeregu zdarzeń, który przyda się

wszystkim osobom ceniącym wygodę oraz komfort.

Instalacja samego urządzenia BiDi-ZWave jest niezwykle prosta –

wystarczy podłączyć je do specjalnego gniazda obecnego w centralach

sterujących automatyką Nice. Urządzenie jest dostępne na rynkach

europejskich w oficjalnej sieci dystrybucyjnej FIBARO oraz

w polskiej sieci dystrybucyjnej Nice. BiDi-ZWave jest produkowane

w fabryce pod Poznaniem i powstało w oparciu o współpracę

inżynierów Nice i FIBARO. By cieszyć się pełną funkcjonalnością

urządzenia, warto zaangażować do instalacji certyfikowanego instalatora

FIBARO lub Nice.

Źródło: FIBARO

REKLAMA

› obudowy poliestrowe i metalowe

› złącza kablowe

› złącza pomiarowe

› rozdzielnice elektryczne

› szafy oświetlenia ulicznego

› baterie kondensatorów

› stacje ładowania pojazdów elektrycznych

(ZEVS)

› program do projektowania rozdzielnic

i urządzeń elektrycznych (EDS)

Z.U.P. Emiter Sp. J.

ul. Skrudlak 3, 34-600 Limanowa

www.emiter.com

Fachowy Elektryk

11

badania

i pomiary

Urządzenia do badań i pomiarów

stacji ładowania pojazdów elektrycznych

Stacje ładowania pojazdów elektrycznych podlegają odpowiednim badaniom i pomiarom zarówno

na potrzeby odbioru, jak i konserwacji. Szczegóły w tym zakresie wynikają z przepisów prawa.

Stacje ładowania pojazdów mogą być eksploatowane

pod warunkiem, że eksploatujący

zapewni konserwację, przeglądy

konserwacyjne oraz wykonanie pomiarów

elektrycznych. Przegląd serwisowy obejmuje

sprawdzenie czy urządzenie i wszystkie

elementy jego wyposażenia znajdują się

w stanie pozwalającym na ich użycie. Z kolei

pomiary elektryczne urządzenia obejmują

co najmniej pomiary ciągłości przewodów

ochronnych, włącznie z przewodami

w połączeniach wyrównawczych głównych

i dodatkowych oraz w przypadku pierścieniowych

obwodów odbiorczych – przewodów

czynnych. Ponadto przeprowadza się

pomiary rezystancji izolacji przewodów

elektrycznych, mierzonej między przewodami

czynnymi oraz między przewodami

czynnymi a przewodem ochronnym przyłączonym

do układu uziemiającego. Ważne są

również pomiary rezystancji uziemień roboczych,

o ile są stosowane oraz sprawdzenie

działania urządzeń ochronnych różnicowoprądowych

oraz pomiary skuteczności

ochrony przeciwporażeniowej.

Stacje ładowania pojazdów wyposaża się

co najmniej w następujące zabezpieczenia

realizujące ochronę przeciwporażeniową

postaci wyłącznika głównego odcinającego

zasilania wszystkich obwodów urządzenia,

a także wyłącznika różnicowoprądowego

(w przypadku zasilania z sieci

prądu przemiennego) oraz zabezpieczenia

nadmiarowoprądowego. W stacjach urządzenia

stosuje się zasadę selektywności

zabezpieczeń.

Pomiar rezystancji izolacji

Nowoczesne mierniki cechuje pomiar rezystancji

małym prądem z sygnalizacją

akustyczną i optyczną. Zakres pomiarowy

przyrządów przeznaczonych do oceny rezystancji

izolacji niejednokrotnie przekracza

100 GΩ. Napięcia pomiarowe są wybierane

w zakresie 50, 100, 250, 500 oraz 1000 V.

W niektórych przyrządach przewidziano

płynną regulację pomiędzy 50 a 1000 V

z dokładnością 10 V. Pomiar przeprowadza

się metodą dwu- oraz trójprzewodową. Niektóre

modele pozwalają na pomiar za pomocą

adaptera w gnieździe sieciowym. Jest

przy tym wykonywana automatyczna analiza

kombinacji pomiarowych ze wskazaniem

prądu upływu. Rozładowywana jest pojemność

mierzonego obiektu po zakończeniu

pomiaru rezystancji izolacji. Wykonuje się

bezpośredni pomiar jednego lub dwóch

współczynników absorpcji. Przyrząd zapamiętuje

ustawienia wartości napięcia i czasów.

Z pewnością przydatne rozwiązanie

stanowi pomiar napięcia stałego i przemiennego

oraz pomiar pojemności badanego

obiektu. W sposób akustyczny są wyznaczane

pięciosekundowe odcinki czasu, które

ułatwiają zdjęcie charakterystyk czasowych

przy pomiarze rezystancji izolacji. W niektórych

modelach przewidziano możliwość

pomiaru ciągłości połączeń ochronnych

i wyrównawczych prądem ≥200 mA (zgodnie

z normą PN-EN 61557-4) z jednoczesnym

przeprowadzeniem autokalibracji przewodów

pomiarowych.

Na uwagę zasługuje odporność mierników

na zakłócenia. Bezpieczeństwo przyrządu

zapewni stopień ochrony IP 67 (zgodnie

z PN-EN 60529). Kategoria pomiarowa

wg PN-EN 61010-1 to najczęściej IV 600V

(III 1000 V). Nie bez znaczenia pozostaje

pamięć pozwalająca na przechowywanie

wyników pomiarów. W niektórych modelach

przewidziano bloki pamięci po kilkadziesiąt

komórek. Przydatne rozwiązanie

stanowi komunikacja z komputerem za pomocą

interfejsu radiowego.

Pomiar wyłączników RCD

Najprostsze przyrządy bardzo często nazywane

testerami pozwalają na ocenę poprawności

działania wyłączników różnicowoprądowych.

Za pomocą urządzeń tego typu

można sprawdzić wyłącznik RCD prądem

o wartości mieszczącej się pomiędzy 5mA

a 1585 mA. Istnieje również możliwość

sprawdzenia wyłączników selektywnych.

Dokładność prądu przy znamionowym napięciu

sieci wynosi ± 2%, przy czasie testu

40, 150, 200, 500 ms. Dokładność czasu testu

to ± 5%. W sposób automatyczny, co 5 sekund,

powtarzany jest test dla czasów 40, 150

i 200 ms oraz co 12,5 sekundy dla czasu

500 ms. Sygnalizacja podłączenia testera

do napięcia fazowego bazuje na diodzie LED.

Również za pomocą diody sygnalizowany jest

przepływ prądu testującego. Napięcie probiercze

typowego urządzenia wynosi 3 kV.

Na rynku dostępne są również mierniki

parametrów wyłączników różnicowoprądowych,

których ergonomiczna obudowa

łatwo mieści się w dłoni użytkownika. Dodatkowo

przewidziano wkładkę przeciwpoślizgową.

Używając takiego przyrządu w pierwszej

kolejności należy skonfigurować tester.

Stąd też przed pomiarem trzeba włożyć

wtyk sieciowy do gniazdka wtyczkowego,

po czym przyrząd uruchomi się automatycznie

a ekran podświetli w odpowiednim

kolorze. Nowoczesne urządzenia automatycznie

lokalizują konfigurację przewodów.

Odpowiednie symbole i informacje zostaną

wyświetlone na ekranie. W przyrządach

również w tych, które są wykonane w kompaktowej

obudowie użytkownik jest informowany

o dołączonym uziemieniu ochronnym.

Na wyświetlaczu pojawia się wtedy

symbol kołka.

Dla uproszczenia obsługi ilość przycisków

zazwyczaj ogranicza się

do minimum. Komfort użytkowania poprawia

również brak typowych gniazd,

do których podłączane są przewody

pomiarowe. Często przewiduje się bowiem

zintegrowanie obudowy z wtykiem

sieciowym, co pozwala na współpracę

z typowymi gniazdami wtyczkowymi

12 Fachowy Elektryk

badania

i pomiary

Fot. SONEL

Fot. 1.

Jedynie profesjonalne przyrządy pomiarowe oraz przeszkoleni operatorzy są gwarancją dobrze przeprowadzonego serwisu.

Fachowy Elektryk

13

badania

i pomiary

10/16 A. W niektórych modelach przewidziano

dwa gniazda na kołek uziemienia

ochronnego. Gniazda są przesunięte

względem siebie o 180°. Tym sposobem

można łatwo odczytać wskazania ekranu

przy gniazdku wtyczkowym, które jest

odwrotnie zainstalowane w ścianie.

Przyrządy wielofunkcyjne

Przyrządy wielofunkcyjne są bardzo chętnie

kupowane przez elektroinstalatorów.

Umożliwiają one pomiary wszystkich parametrów

wymaganych normami, czyli

impedancji pętli zwarcia, rezystancji izolacji,

rezystancji uziemienia, badań wyłączników

różnicowoprądowych czy ciągłości

połączeń wyrównawczych i ochronnych.

Dawniej przyrządy wielofunkcyjne były

kojarzone z uniwersalnością ale kosztem

gorszych parametrów. Obecnie nowoczesne

przyrządy uniwersalne są w stanie zaspokoić

potrzeby większości elektryków

wykonujących pomiary.

Przydatną funkcjonalność w miernikach

wielofunkcyjnych stanowi możliwość

pomiaru z uwzględnieniem wysokiej rozdzielczości

przy jednoczesnym obliczeniu

prądu zwarcia. Tym sposobem jest możliwe

przeprowadzanie pomiarów blisko

transformatorów zasilających umożliwiając

właściwy dobór aparatury zabezpieczającej

w dowolnych systemach.

Warto zwrócić uwagę na możliwość sprawdzenia

skuteczności ochrony przed efektami

termicznymi zwarcia (parametr I2t). Określając

parametr I2t przyrząd sprawdza czy

przewody instalacji wytrzymają energię

zwarcia. Podczas takich pomiarów wprowadzane

są dane typu wyłącznika i wartości

jego prądu znamionowego wraz z przekrojem,

materiałem przewodnika oraz ilością

żył i rodzajem izolacji przewodów.

Przyrządy są w stanie mierzyć impedancję

pętli, obliczyć wartość spodziewanego

prądu zwarcia (Isc) oraz odpowiadającą

wartość czasu wyzwolenia (t) urządzenia

zabezpieczającego obwód. W przypadku

gdy aparat odpowiedzialny za zabezpieczania

pozwoli na przepływ prądu, który jest

większy od wartości przewidzianej dla danego

typu przewodów przyrząd poinformuje

o ocenie negatywnej.

Również i w wielofunkcyjnych przyrządach

przeznaczonych do pomiarów wielkości

elektrycznych uwzględniana jest możliwość

bezprzewodowego przesyłania danych

do tabletów i smartfonów z systemami iOS

oraz Android. Niektóre mierniki pozwalają

na umieszczanie wyników pomiarów

w chmurze.

Fot. ADOBESTOCK

Fot. 2.

Wykonując pomiary elektryczne stacji ładowania pojazdów warto sięgnąć do Rozporządzenia Ministra Energii z dnia 26 czerwca

2019 r. w sprawie wymagań technicznych dla stacji ładowania i punktów ładowania stanowiących element infrastruktury ładowania

drogowego transportu publicznego.

14 Fachowy Elektryk

badania

i pomiary

Fot. ADOBESTOCK

Fot. 3.

Dynamicznie rozwijający się rynek pojazdów elektrycznych wymaga sprawnej kontroli i serwisowania stacji ładowania.

Mierniki rezystancji uziemienia

Mierniki rezystancji uziemienia wykonują

pomiar wykorzystując metodę techniczną.

Oprócz tego można przeprowadzić pomiar

ciągłości połączeń wyrównawczych

i ochronnych. Należy podkreślić, że pomiar

rezystancji uziemienia jest przeprowadzany

poprzez elektrody pomocnicze metodą

3p. Z kolei sondy pomocnicze umożliwiają

pomiary do 50 kΩ a pomiar rezystancji jest

przeprowadzany metodą 2p. Pomiar ciągłości

połączeń wyrównawczych i ochronnych

bardzo często jest wykonywany za

pomocą prądu o wartości 200 mA. Ważna

jest możliwość wykonania pomiaru rezystancji

elektrod pomocniczych i napięcia

zakłócającego oraz przy obecności napięć

zakłócających sieci. Napięcie pomiarowe

to 25 V i 50 V.

W bardziej zaawansowanych przyrządach

pomiar uziemień wykonuje się przy

użyciu metody technicznej (3p, 4p). Pomiar

może być przeprowadzony prądem

o częstotliwości 125 Hz co zapewnia odporność

na zakłócenia, które pochodzą

od sieci elektroenergetycznej. Jest możliwy

pomiar rezystywności gruntu i niskich

reaktancji.

Niektóre przyrządy bazują na metodzie

dwucęgowej oraz na możliwości pomiaru

bez konieczności stosowania sond pomocniczych

wbijanych do gruntu. Nie brakuje

również przyrządów pozwalających

na pomiar uziemień o wartości rezystancji

od 0,30 Ω pod kątem wymagań normy

PN-EN 61557.

Podsumowanie

Wykonując pomiary elektryczne stacji ładowania

pojazdów warto sięgnąć do Rozporządzenia

Ministra Energii z dnia 26 czerwca

2019 r. w sprawie wymagań technicznych

dla stacji ładowania i punktów ładowania

stanowiących element infrastruktury ładowania

drogowego transportu publicznego.

Określa ono m. in. szczegółowe wymagania

techniczne, inne niż w zakresie wymiany

akumulatorów służących do napędu pojazdów

dotyczące bezpieczeństwa eksploatacji,

naprawy i modernizacji stacji ładowania

i punktów ładowania stanowiących element

infrastruktury ładowania drogowego transportu

publicznego. Ważne są również rodzaje

badań, jakim podlegają stacje ładowania

i punkty ładowania stanowiące element

infrastruktury ładowania drogowego transportu

publicznego, oraz sposób i terminy

przeprowadzania tych badań przez Urząd

Dozoru Technicznego.

Damian Żabicki

Fachowy Elektryk

15

instalacje

fotowoltaiczne

Nowa rodzina produktów dostępna w ofercie firmy Fronius:

falowniki ze zintegrowaną funkcją zasilania rezerwowego

PROMOCJA

Fronius GEN24 Plus to wszechstronny falownik fotowoltaiczny. Niezależnie od tego, czy jest on

stosowany w połączeniu z systemami magazynowania energii, zasilania awaryjnego, ogrzewania

czy e-mobilności.

Maksymalna niezależność

dzięki niestandardowym wariantom

zasilania awaryjnego

Dzięki Fronius GEN24 Plus bezpieczeństwo

energetyczne w domu, niezależnie

od tego, czy akumulator został zainstalowany

razem z systemem PV czy będzie dodany

na późniejszym etapie – GEN24 Plus

zawsze gwarantuje optymalne rozwiązanie

zasilania rezerwowego.

A możliwe są dwie konfiguracje:

• pełna, w której układ styczników odseparowuje

instalację od sieci elektroenergetycznej,

a falownik zasila

odbiorniki w budynku w trybie wyspowym

(off-grid). W przypadku Symo

Gen24 Plus będzie to pełne zasilanie

trójfazowe;

• uproszczona – gdzie zasilane jest

gniazdko 1-fazowe mocą do 3 kW.

Układ taki jest gotowy do pracy niemalże

bezpośrednio ze specjalnego

wyjścia PV Point znajdującego się w

falowniku.

Wypróbowane i przetestowane funkcje

są uzupełnione przez inteligentne

innowacje

Nowa rodzina Symo GEN24 plus charakteryzuje

się kilkoma innowacyjnymi rozwiązaniami:

• PV Point – zintegrowane podstawowe

zasilanie rezerwowe. Jednofazowe

gniazdko do 3 kW;

• Zarządzanie energią – 4-cyfrowe wejścia/wyjścia

pozwalają zarządzać kilkoma

odbiornikami w celu zwiększenia

stopnia zużycia energii na potrzeby

własne;

• Technologia Multi Flow – równoległe

przepływy energii z instalacji fotowoltaicznej

do zasilania gospodarstwa domowego

przy jednoczesnym ładowaniu

lub rozładowywaniu akumulatora.

Nawet w przypadku zasilania w trybie

awaryjnym;

Zintegrowane podstawowe zasilanie rezerwowe

- gniazdo zasilane energią podczas przerw

w dostawie prądu zapewnia, że ważne odbiorniki

mogą nadal działać. Nawet bez akumulatora

w systemie.

16 Fachowy Elektryk

instalacje

fotowoltaiczne

GENERATOR

FOTOWOLTAICZNY

PV POINT

Rys. 1.

INNE ŹRÓDŁA

CIEPŁA

BOJLER

DC

FALOWNIK FRONIUS

GEN24 PLUS

LAN /

WLAN /

RS 485

SYSTEM

MAGAZYNOWANIA

ENERGII

Modbus RTU / RS 485

Czujnik temperatury

PT 1000

1 faza / 3 fazy

FRONIUS

OHMPILOT

Modbus RTU / RS 485

ODBIORNIKI

W GOSPODARSTWIE

DOMOWYM

FRONIUS

SMART METER

SIEĆ

ENERGETYCZNA

GEN24 Plus gwarantuje optymalne rozwiązanie zasilania rezerwowego, w dwóch

wariantach.

Komunikacja

Tor zasilania

• Solar.web – platforma do monitorowania

i analizy pracy instalacji fotowoltaicznej;

• Standaryzowane interfejsy – Modbus

RTU/TCP oraz JSON umożliwia łatwą

integrację systemów innych firm.

Prosta instalacja, uruchomienie

i obsługa serwisowa

Falowniki GEN24 dzięki technologii aktywnego

chłodzenia mogą być instalowane

zarówno na powierzchniach pionowych, jak

i poziomych (np. bezpośrednio na połaci

dachu). Oszczędność czasu i kosztów montażu

dzięki łatwemu systemowi mocowania

na ścianie, szybkomocującym śrubom 180°

oraz zaciskom sprężynowym.

Z kolei otwarte interfejsy – Modbus, JSON

– ułatwiają zastosowanie komponentów

innych firm, a także umożliwiają integrację

zarówno z małymi systemami automatyki

domowej, jak i z dużymi systemami

SCADA.

• Dynamic Peak Manager – optymalna

wydajność, nawet jeśli moduły są

częściowo zacienione. Algorytm wyszukiwania

globalnego punktu mocy

maksymalnej daje zwiększone uzyski z

instalacji;

• SuperFlex Design – maksymalna

swoboda w projektowaniu systemu

PV: zarówno szeroki zakres napięć

wejściowych, jak i duże wartości prądów

wejściowych (do 12.5 A na jeden

łańcuch);

Monitorowanie

i zwiększanie zużycia

na potrzeby własne

Fronius Solar.web daje przegląd wszystkiego,

co właściciele powinni wiedzieć

o swojej elektrowni. Dzięki inteligentnym

licznikom Fronius Smart Meter w punkcie

zasilania oraz przy kluczowych odbiornikach

energii (stacja ładowania samochodów

elektrycznych, bojler z c.w.u., pompa

ciepła), Solar.web zapewnia wgląd w pełny

profil energetyczny oraz przejrzysty przegląd

zużycia energii. Informacja ta może

zostać również wykorzystana, aby zoptymalizować

zużycie energii za pomocą systemu

automatyki domowej.

Rys. 2.

Prosta Instalacja.

DANE TECHNICZNE FRONIUS GEN24

DANE TECHNICZNE

SYMO GEN24 PLus

Przyłączenie do sieci AC

Trójfazowy 230 V / 400 V

Zakresy mocy

6 / 8 / 10 kW

Ilość MPP-trakerów 2

Stopień ochrony IP 66

Wymiary (wysokość x szerokość x głębokość)

594 x 527 x 165 mm

Waga

25 kg

Zakres napięć wejściowych (Udc min – Udc max)

80 V - 1 000 V

Fronius Polska Sp. z o.o.

ul. G. Eiffel’a 8

44-109 Gliwice

tel. (32) 621 07 00

pv-sales-poland@fronius.com

www.fronius.pl/solar

Fachowy Elektryk

17

bezpieczniki

i zabezpieczenia

PROMOCJA

Bezpieczniki firmy SIBA

w systemach fotowoltaicznych

Firma SIBA to wiodący producent bezpieczników topikowych do zabezpieczania obwodów fotowoltaicznych.

Inżynierowie z działu badawczo-rozwojowego firmy SIBA we współpracy z największymi

światowymi producentami systemów fotowoltaicznych (PV) uczestniczą we wprowadzaniu

najnowszych rozwiązań dotyczących systemów fotowoltaicznych.

Użycie standardowych bezpieczników nie

zapewnia prawidłowej ochrony systemów

fotowoltaicznych. Opracowanie odpowiednich

bezpieczników wymagało znajomości

podstaw całego systemu oraz rozumienia

wszystkich jego parametrów.

Napięcie pojedynczego ogniwa fotowoltaicznego

jest niewielkie i wynosi

od 0,3 do 1,2 V. Aby zwiększyć uzyskiwane

napięcie ogniwa fotowoltaiczne łączy się

szeregowo w panelach fotowoltaicznych

stanowiących najmniejsze zintegrowane

jednostki systemu. W celu dalszego zwiększenia

napięcia panele fotowoltaiczne łączy

się szeregowo w łańcuchy, a w celu

zwiększenia prądu łańcuchy łączy się równolegle

w zespoły. Prąd w łańcuchu nie

zależy od liczby ogniw, które są połączone

szeregowo i jest równy prądowi pojedynczego

ogniwa, a napięcie wyjściowe równa

się napięciu pojedynczego ogniwa pomnożonemu

przez liczbę połączonych szeregowo

ogniw tworzących łańcuch.

WAŻNE

Prąd zespołu jest równy prądowi pojedynczego

łańcucha pomnożonemu przez liczbę łańcuchów

ułożonych równolegle. Przekazanie wytworzonej

energii prądu stałego do sieci prądu

przemiennego umożliwiają falowniki dc/ac.

Na panelu fotowoltaicznym umieszcza

się informację o znamionowej mocy wyjściowej

(W), prądzie znamionowym (A),

prądzie zwarciowym (A), napięciu znamionowym

(V), maksymalnym napięciu

systemu (V), oraz o prądzie znamionowym

bezpiecznika ochraniającego panel

PV. Obecnie granicą mocy wyjściowej

dla panelu fotowoltaicznego jest moc

około 250 W.

Maksymalny prąd jaki jest w stanie dostarczyć

łańcuch fotowoltaiczny przy maksymalnej

intensywności światła (prostopadłe padanie

światła) wynosi około 110% jego prądu

znamionowego. Jest to jeden z głównych

parametrów w dobraniu prawidłowego prądu

znamionowego bezpiecznika. Na wartość

Do zabezpieczania obwodu wejściowego falownika DC/AC zastosuj wkładki

topikowe typu URS na napięcie znamionowe stałe 700 V lub 1300 V.

18 Fachowy Elektryk

bezpieczniki

i zabezpieczenia

prądu wytwarzanego w łańcuchu fotowoltaicznym

ma wpływ natężenie promieniowania

słonecznego i kąt pod jakim promieniowanie

słoneczne pada na ogniwa fotowoltaiczne.

Gdy bezpiecznik wyłączy prąd zwarcia,

musi następnie wytrzymać napięcie pochodzące

z innych łańcuchów fotowoltaicznych.

Napięcie znamionowe bezpiecznika

musi być więc równe lub większe

od napięcia bez obciążenia w części systemu,

w której jest on zastosowany. Napięcie

bez obciążenia jest nie większe niż

1,2 sumy napięć znamionowych paneli

łańcucha. Jeżeli w łańcuchu fotowoltaicznym

powstanie zwarcie, wszystkie

łańcuchy, które są z nim połączone równolegle

zaczną zasilać swoim prądem

zwarciowym uszkodzony łańcuch PV.

To oznacza, że dla n połączonych równolegle

łańcuchów fotowoltaicznych,

w przypadku zwarcia w jednym łańcuchu,

największy możliwy prąd zwarciowy wynosi

1.1 × (n-1) prądu zwarciowego jednego

łańcucha fotowoltaicznego.

Innym ważnym czynnikiem jest maksymalna

temperatura otoczenia, w jakiej będzie pracował

bezpiecznik, powodująca zazwyczaj

konieczność obniżenia prądu znamionowego

bezpiecznika. W praktyce stwierdzono, że prąd

znamionowy bezpiecznika zabezpieczającego

łańcuch fotowoltaiczny powinien wynosić

ok. 1,5 prądu maksymalnego łańcucha.

Ze względu na swoją charakterystykę czasowo-prądową,

bezpieczniki PV zabezpieczające

łańcuchy fotowoltaiczne są w stanie wyłączyć

zwarcie w odpowiednio krótkim czasie,

gdy zespół fotowoltaiczny liczy co najmniej

4 równolegle połączone łańcuchy.

W tabeli przedstawiono produkowane

w firmie SIBA wkładki topikowe cylindryczne

i nożowe do zabezpieczania systemów

fotowoltaicznych. Wkładki topikowe

nożowe wielkości NH1XL i NH3L

mają korpusy o długości 130 mm. Ich

znamionowa zdolność wyłączania przy

prądzie stałym wynosi 30 kA. W przygotowaniu

są kolejne rodzaje bezpieczników

PV.

Wymiary

/wielkość

Napięcie

znamionowe

Prąd

znamionowy

mm/- V A

6,3 × 32 400 Vd.c. 1 ÷ 8

10 × 38 1000 Vd.c. 0,5 ÷ 20

14 × 51 1000 Vd.c. 10 ÷ 25

10 × 51 1000 Vd.c. 6 ÷ 20

10 × 85 1000 Vd.c. 2 ÷ 20

NH1XL 1100 Vd.c. 50 ÷ 200

NH3L 1100 Vd.c. 200 ÷ 400

20 × 127 1500 Vd.c. 2 ÷ 63

Do zabezpieczania obwodu wejściowego falownika

DC/AC firma SIBA zaleca wkładki

topikowe typu URS na napięcie znamionowe

stałe 700 V lub 1300 V.

Więcej informacji o wkładkach topikowych

do zabezpieczania systemów fotowoltaicznych

i innych bezpiecznikach firmy SIBA na

www.siba-bezpieczniki.pl.

SIBA Polska sp. z o.o.

www.siba-bezpieczniki.pl.

REKLAMA

Nasze zabezpieczenie – Twoja korzyść

Nasze bezpieczniki

zapewniają

bezpieczeństwo

ludziom,

maszynom,

systemom.

Niezawodnie.

SIBA Polska Sp. z o.o.

05-082 Stare Babice, ul. Warszawska 300D

tel.: 22 832 14 77, 601 241 236, 603 567 198

e-mail: siba@siba-bezpieczniki.pl

www.siba-bezpieczniki.pl

Fachowy Elektryk

19

instalacje

fotowoltaiczne

Jak dobrać przewody

do instalacji fotowoltaicznej?

PROMOCJA

Budując własną instalację fotowoltaiczną, czy to małą – przydomową, czy też pokaźną farmę

o mocy setek kilowatów, stajemy przed koniecznością połączenia ze sobą wszystkich elementów

takiego systemu. I choć mogłoby się wydawać, że nie ma nic prostszego niż zestawienie ze sobą

szeregu ogniw, okazuje się, że warunki panujące w elektrowniach słonecznych wcale nie są tak

przyjazne. Wręcz przeciwnie, stawiają przed instalatorem wiele wyzwań. Warto o nich wiedzieć, by

nie popełnić błędów, które z czasem mogłyby doprowadzić do poważnych konsekwencji.

Niezależnie od liczby ogniw w elektrowni

fotowoltaicznej, trzeba je połączyć ze sobą

oraz z osprzętem przetwarzającym energię

do użytecznej postaci, a następnie magazynującym

ją. Połączenia wykonuje się za

pomocą elastycznych przewodów, w przeważającej

mierze jednożyłowych, jednak

nie każdy przewód dobrze się sprawdzi

w takiej roli.

Trudne warunki środowiskowe

Z zewnątrz instalacja fotowoltaiczna robi

wrażenie bardzo przyjaznego środowiska,

wolnego od wstrząsów, drgań i innych

problemów. Jest to jednak obraz mylny.

Elektrownie słoneczne są narażone

na wszelkie warunki środowiskowe panujące

na zewnątrz budynków, na otwartym

powietrzu, a przez to muszą być na nie

przygotowane. Wystawione na działanie

promieni słonecznych kable i złącza nagrzewają

się do ekstremalnych temperatur

– znacznie wyższych niż temperatura powietrza

w otoczeniu. Muszą też przetrwać

zimę, a więc być odporne także na silny

mróz. To nie wszystko, bo światło słoneczne

powoduje degradację materiałów nie

tylko poprzez ich nagrzewanie, ale również

za sprawą promieniowania UV. Oprócz

wpływu słońca, znaczenie ma też skład atmosfery,

w tym wchodzący w reakcje ozon,

wilgoć oraz różne chemikalia, jakie mogą

dostać się w okolice niczym nieosłoniętych

przewodów. W końcu do tragedii może doprowadzić

sprawa tak niepozorna jak wiatr,

który wprawiając kable w ruch, przez długi

czas może powodować ich ocieranie się

o coś i poskutkować przetarciem.

W niektórych lokalizacjach mogą pojawić

się dodatkowe zagrożenia. Jednym z niedocenianych

jest obecność gryzoni, które

występują głównie na terenach rolniczych.

Zwierzęta te mają tendencję do nadgryzania

przewodów, powodując odsłonięcie

żył, a nawet zupełne przerwanie kontaktu.

Wszystkie te czynniki trzeba wziąć pod

uwagę podczas doboru przewodów do budowanej

instalacji.

Rys. 1.

Przewody specjalistyczne do instalacji fotowoltaicznych SOLARFLEX®-X H1Z2Z2-K.

Rys. 2.

Przewód do instalacji fotowoltaicznej z oplotem ze stali nierdzewnej zapewniającym ochronę przed gryzoniami.

20 Fachowy Elektryk

instalacje

fotowoltaiczne

Rys. 3.

Męskie i żeńskie złącza PV MC4 kompatybilne z SOLARFLEX®-X H1Z2Z2-K.

Poważne konsekwencje

Wbrew pozorom, uszkodzenie instalacji

fotowoltaicznej nie skutkuje jedynie „brakiem

prądu w gniazdku”. Często zresztą,

jeśli sieć nie jest silnie obciążona, a panele

połączone ze sobą równolegle, przerwanie

przewodu może nie spowodować nawet

całkowitego zatrzymania produkcji energii.

Oczywiście, taki uszkodzony przewód trzeba

jak najszybciej wymienić, by przywrócić

pełną sprawność instalacji, ale znacznie

większym problemem jest ryzyko wystąpienia

łuków elektrycznych. Duże napięcia

i energie, z jakimi pracują nawet małe elektrownie

fotowoltaiczne, są w stanie wzbudzić

iskrzenie lub wygenerować łuki, które

doprowadzą do zapłonu i w konsekwencji

– zazwyczaj do pożaru. A biorąc pod uwagę

typowe lokalizacje, w jakich umieszcza

się panele słoneczne, ogień trawi nie tylko

samą, kosztowną instalację, lecz także budynki

– czy to pobliskie, czy te, które mają

na dachach zamontowane ogniwa.

Dobre kable

Czy w obliczu tych wszystkich zagrożeń

i ich potencjalnych konsekwencji warto

w ogóle budować elektrownie fotowoltaiczne?

Oczywiście, gdyż na rynku dostępne są

specjalne przewody i złącza, które pozwalają

poradzić sobie z opisanymi problemami.

Dzięki odpowiednim certyfikatom, gwarancjom

i spełnieniu norm dają pewność,

że zamontowana instalacja będzie w pełni

bezpieczna i sprawna przez wiele lat.

Przykładem takich przewodów, opracowanych

specjalnie pod kątem instalacji fotowoltaicznych

i eliminacji powiązanych

z nimi zagrożeń, są kable z rodziny Solarflex-X

serii H1Z2Z2-K niemieckiej firmy

Helukabel. Są nie tylko wytrzymałe i elastyczne,

lecz także odporne na promieniowanie

UV (zgodnie z normą EN 50618)

i ozon. Można je układać zachowując promień

gięcia nie mniejszy niż pięciokrotność

średnicy kabla. Na stałe mogą pracować

w temperaturze od -40 °C do +90 °C, przy

czym temperatura samej żyły może wynosić

do 120 °C. Gdyby doszło do iskrzenia,

nie ulegną zapłonowi – są płomienioodporne,

co potwierdza norma IEC 60332-1-2.

Spełniają też normę IEC 61034, co oznacza,

że w trakcie ewentualnego pożaru nie wydzielają

wiele dymu, ułatwiając tym samym

akcję gaśniczą. Oczywiście są wykonane

w technologii bezhalogenowej (zgodnie

z normami EN 50267 i IEC 60754) i mają

aprobatę TÜV Rheinland 2 PfG 1990/05.12

o numerze R60115689. Z powodzeniem

można je stosować na terenie całej Unii

Europejskiej i poza nią.

Wybór kabli

Dokonując wyboru kabla do połączenia ze

sobą paneli fotowoltaicznych, powinniśmy

określić przede wszystkim jego oczekiwaną

grubość. Kable Solarflex-X serii H1Z2Z2-K

to miedziane przewody jednożyłowe (pobielane

wg DIN VDE 0295 cl.5), dostępne

z przekrojem żyły od 2,5 mm 2 do 10 mm 2 .

Dopuszczalne napięcie nominalne na przewodach

to 1,0 kV AC lub 1,5 kV DC. Podwójna,

niezależna od siebie izolacja jest

wykonana z usieciowanego tworzywa

sztucznego, a powłoka może mieć kolor

czarny, niebieski lub czerwony, w zależności

od wybranej wersji. Ponadto można

nabyć odmianę wyposażoną w dodatkowy

oplot, zabezpieczający przed gryzoniami.

Producent zapewnia 25-letnią żywotność

przewodu.

Pozostałe akcesoria

Do kabli należy dobrać także odpowiednie

złącza, które zapewnią szczelność i trwałość

połączeń. Dobrze sięgać po produkty

tej samej marki co wybrane przewody,

by mieć pewność, że są one ze sobą kompatybilne.

Helukabel dostarcza nie tylko adekwatne

złącza, lecz także inne przewody użyteczne

w instalacjach fotowoltaicznych. Można za

ich pomocą podłączyć akumulatory gromadzące

wyprodukowaną energię, rozprowadzić

instalację elektryczną w budynku lub

podłączyć się do sieci energetycznej. Kable

marki Helukabel są chętnie wybierane przez

firmy z branży fotowoltaicznej nie tylko

z uwagi na wysoką trwałość, dobre parametry

potwierdzone licznymi certyfikatami

i aprobatami oraz wieloletnie doświadczenie

producenta, lecz także ze względu na bardzo

korzystny stosunek jakości do ceny.

HELUKABEL Polska Sp. z o.o.

Krze Duże 2, 96-325 Radziejowice

tel. 46 858 01 00, fax 46 858 01 17

biuro@helukabel.pl, marketing@helukabel.pl

www.helukabel.pl

Fachowy Elektryk

21

kable

i przewody

Grupowanie przewodów

Właściwie wykonane grupowanie przewodów pozwoli na łatwą ich identyfikację podczas prac

konserwacyjnych i serwisowych. Jest to szczególnie ważne gdy liczy się szybkość diagnostyki (np.

w przemyśle). Ponadto zyskuje się skuteczną identyfikację i możliwość zachowania odpowiednich

odległości pomiędzy poszczególnymi grupami funkcjonalnymi kabli i przewodów.

Fot. ADOBESTOCK

Pamiętać należy, że warunki prowadzenia

niektórych kabli regulują normy techniczne.

Na przykład warunki prowadzenia

okablowania strukturalnego względem

sieci energetycznej określa norma PN-

-EN-50174-2. Zgodnie z tym dokumentem

odległości pomiędzy okablowaniem logicznym

i elektrycznym, czyli minimalna

separacja wynikają z klasyfikacji rozdzielania

oraz współczynnika mocy. Parametry

te oblicza się w oparciu o odpowiednie tabele

i wzory.

Grupowanie w korytkach

Przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę

na osłony spiralne, dzięki którym zyskuje

się separację kabli i przewodów oraz dodatkową

ochronę mechaniczną z elastycznym

ułożeniem. Osłony tego typu najczęściej

wykonuje się z polietylenu naturalnego (P)

i polietylenu samogasnącego (PA). Osłony

spiralne szczególnie sprawdzą się przy wykonywaniu

elastycznych połączeń np. między

drzwiami szafy a jej płytą główną.

Z kolei w korytkach grzebieniowych grupowanie

kabli można wykonać za pomocą specjalnych

akcesoriów. Chodzi tutaj przede wszystkim

o separatory pozwalające fizycznie oddzielić

obwody o różnych napięciach lub funkcjach.

Elementy kotwiczące pozwalają na montaż separatorów.

Separatory dzielą na dwa oddzielnie

przedziały (w przypadku korytek o podstawie

40, 60) lub na trzy przedziały (przy korytkach

o podstawie 80, 100, 120 i 150).

Grupowanie w korytkach metalowych

Grupowanie przewodów w korytkach metalowych

wykonuje się za pomocą specjalnych

przegród. Elementy tego typu dobierane są

w zależności od przebiegu trasy kablowej.

Chodzi tutaj przede wszystkim o przegrody

(kolanka, łuku, wewnętrznego i zewnętrznego),

łączniki przegrody górne i dolne.

Opaski kablowe

Opaski kablowe to podstawowe rozwiązanie

w zakresie grupowania przewodów. Opaski

dobrej jakości mają specjalnie zaprojektowaną

główkę, są wytrzymałe na rozciąganie

i mają małą siłę zaciągania. Warto

wspomnieć o szybkim montażu dzięki zatrzaskowi

nylonowemu. Takie rozwiązanie

22 Fachowy Elektryk

kable

i przewody

Fot. ADOBESTOCK

to gwarancja pewnego blokowania. Trzeba

mieć na uwadze zaokrągloną, płaską, podniesioną

końcówkę, która zabezpiecza sąsiednie

przewody przed uszkodzeniem. Odpowiednia

konstrukcja zatrzasku eliminuje

wyślizgiwanie się opaski podczas montażu.

Niektóre opaski mają podwyższoną odporność

na zrywanie. Przydatnym rozwiązaniem

jest również główka przekręcona

o 90°. Zapewnia to łatwe przewlekanie taśmy

przez główkę oraz dobre przyleganie

do wiązki lub węża.

Jeżeli aplikacja tego wymaga wykorzystuje

się opaski przystosowane do pracy

w trudnych warunkach eksploatacyjnych

lub pozwalające na pracę w skomplikowanych

systemach kablowych. Na rynku

oferowane są opaski tekstylne, szczególnie

przydatne w aplikacjach, gdzie wymaga

się częstego rozpinania obwodów.

Nacięta głowica zapewni szybki i łatwy

montaż.

Znakowanie

kabli i przewodów

Chcąc oznakować kable prowadzone trasami

kablami zastosować można szyldy. Bardzo

często są one używane razem z oznacznikami.

Szyldy można stosować na kablach

o dowolnej średnicy. Znakując podłączone

przewody zastosować można tabliczki

identyfikacyjne najczęściej wykonywane

z poliamidu, który cechuje się odpornością

na działanie większości substancji

chemicznych. Tabliczki przytwierdzane są

do kabli lub wiązek kablowych za pomocą

opasek zaciskowych. Przy użyciu specjalnych

otworów są one mocowane wzdłuż

lub w poprzek kabla. Napisy wykonuje się

za pomocą specjalnych pisaków. Stąd też

powierzchnia tabliczki jest matowa. Oprócz

tego znaki mogą powstać w oparciu o cechowanie

termiczne.

Podsumowanie

Odpowiedni system grupowania przewodów

dobiera się w zależności od konkretnej

trasy kablowej. Stąd też o właściwe rozwiązanie

w tym zakresie warto zadbać już

na etapie wyboru poszczególnych elementów

trasy kablowej.

Damian Żabicki

REKLAMA

ROZWIĄZANIA KABLOWE SYSTEMÓW FOTOWOLTAICZNYCH

OFERTĘ UZUPEŁNIAJĄ:

SOLARFLEX ® -X H1Z2Z2-K

Odporne na promieniowanie UV według EN 50618

Posiadają aprobatę TÜV Rheinland 2 PfG 1990/05.12

Dostępne od ręki w magazynie w Polsce

ZŁĄCZA PV MC4

KABLE ŁĄCZENIOWE – od inwertera

do sieci

KABLE UZIEMIAJĄCE – do połączenia

z masą wewnątrz i na zewnątrz

pomieszczeń

KABLE DO TRANSMISJI DANYCH

– bezproblemowe monitorowanie

systemu fotowoltaicznego

NARZĘDZIA MONTAŻOWE DO

OBRÓBKI KABLI – do cięcia i odizolowania

kabli i przewodów

Kompatybilne z przewodami

SOLARFLEX ® -X H1Z2Z2-K

Sprawdź kod QR

...lub odwiedź naszą stronę

www.sklephelukabel.pl

Fachowy Elektryk

23

kable

i przewody

LEDPAR – nowy przewód do technologii LED

w oświetleniu meblowym

PROMOCJA

Zauważalny od kilku lat dynamiczny rozwój branży meblowej klasyfikuje Polskę w światowej,

produkcyjnej czołówce przemysłu meblarskiego. Współczesne meble spełniają nie

tylko funkcje użytkowe, ale gwarantują także doznania wizualne. Idealnym sposobem na

nadanie charakteru i niepowtarzalnego klimatu każdej witrynie jest zapewnienie odpowiedniego

naświetlenia. Aktualnie obowiązującym trendem jest oświetlenie w oparciu

o technologie LED.

Fabryka Kabli Elpar Sp. z o.o. mając na uwadze

oczekiwania sektora meblarskiego, stworzyła

rozwiązanie w postaci innowacyjnego

przewodu elektrycznego o nazwie LEDPAR.

Produkt ten, dzięki swej konstrukcji umożliwia

osiągniecie ciekawych rozwiązań

nie tylko producentom mebli, ale także ich

użytkownikom. Jest to lekki, płaski, niskoprądowy

przewód, o żyłach miedzianych,

jednodrutowych w izolacji polwinitowej.

Wbudowany pomiędzy żyły mostek daje

możliwość swobodnego odseparowania każ-

Fot. ADOBESTOCK

24 Fachowy Elektryk

kable

i przewody

dej z nich. By usprawnić proces wykonania

instalacji elektrycznej izolacja jednej żyły

bocznej naznaczona jest żółtym cienkim

paskiem na całej długości. LEDPAR gwarantuje

szereg korzyści dla każdego producenta

mebli. Pozwala w bezawaryjny sposób

zasilić instalacje taśmy LED RGB oraz inne

typy oświetlenia meblowego LED. Cechuje

go niezwykle duża trwałość, a także łatwość

szybkiego montażu. Zastosowanie tego wyrobu

w konstrukcjach meblowych, to świetny

sposób na poprawę efektów wizualnych.

Mało widoczny LEDPAR nie zaburza estetyki

designu meblowego, poprawia za to funkcjonalność

nowoczesnych mebli. Ma zgrabny

kształt i zajmuje niewiele miejsca.

Innowacyjny produkt LEDPAR, dzięki swej

konstrukcji, dedykowany jest specjalnie

pod potrzeby branży meblarskiej. Pojawienie

się tej pozycji w ofercie Fabryki Kabli

ELPAR Sp. z o.o. eliminuje konieczność

poszukiwania i doboru innych patentów. To

najlepsza alternatywa dla standardowych

oraz często mało wydajnych rozwiązań wykorzystywanych

do tej pory. Istotną cechą

konstrukcyjną przewodu jest płaski profil

i duża elastyczność. Dzięki temu mamy

możliwość wykonania w szybki sposób prostej,

wygodnej i ciekawej elektrycznej instalacji

meblowej.

Nowatorski LEDPAR to produkt, który pozwala

osiągnąć efekt nie tylko oszczędności

czasu, ale także budżetu. Cena zakupu jest

znacząco niższa od podobnych stosowanych

konstrukcji. Proponowany przewód jest marką

własną Fabryki Kabli ELPAR Sp. z o.o.

Charakteryzuje go wysoka jakość wykonania,

co potwierdzają deklaracje producenckie.

Może być produkowany w wielu konfiguracjach

w zakresie ilości żył, ich przekroi oraz

konfekcji.

Wysokie możliwości technologiczne fabryki

pozwalają na produkcję LEDPAR-u również

w wersji UV. Umożliwia to, jego montaż i poprawne

działanie w innych, zewnętrznych zastosowaniach.

Proponowany produkt z przekonaniem

spełni oczekiwania Odbiorców

ceniących ergonomiczne rozwiązania. Służąc

wsparciem technicznym Fabryka Kabli

ELPAR zaprasza do kontaktu z biurami handlowymi

w Parczewie i Suwałkach. Pełna

specyfikacja techniczna produktu dostępna

na www.elpar.pl w zakładce produkty.

Paweł Zyga

Doradca techniczno-handlowy

Fachowy Elektryk

25

automatyka

i sterowanie

Krok we właściwą stronę

Urządzenia bezprzewodowe, zasilane za pomocą baterii czy akumulatorów wielokrotnego ładowania,

stały się powszechne w życiu codziennym każdego z nas. Jednak korzystanie z nich

nastręcza pewnych problemów. Po rozładowaniu baterię należy wymienić, akumulator doładować,

a zużyte ogniwo zutylizować w bezpieczny dla środowiska sposób. Jest to kłopotliwe gdyż

wymiana niejednokrotnie wiąże się z wykonaniem zabiegów technicznych czy konserwacyjnych

i postojem urządzenia.

PROMOCJA

Dzięki ścisłej współpracy z firmą Comepi,

Spółdzielnia Elektrotechniczna POKÓJ wprowadziła

do swojej oferty bezprzewodowe

i nie wymagające zasilania bateryjnego wyłączniki

krańcowe, przyciski i stacje sterujące

(kasety sterownicze) oraz wyłączniki nożne

wraz z niezbędnym osprzętem (nadajnikami,

odbiornikami i antenami). Nowa linia produktów

bezprzewodowych charakteryzuje

się niezawodnością, wytrzymałością, prostotą

i elastycznością w działaniu. Modułowa konstrukcja

nadająca się do każdego zastosowania

czy możliwość ustawienia różnych konfiguracji

zadziałania, zapewnia większy komfort dla

operatora. Swoboda przesuwania w trakcie

używania, brak kabli i oprzewodowania nadajników,

brak baterii, zminimalizowany pobór

energii czy szybka konfiguracja, zmniejszają

koszty i czas instalowania osprzętu, który charakteryzuje

się wysoką trwałością mechaniczną

i stopniem ochrony, jednocześnie zapewniając

brak ryzyka uszkodzenia przewodów.

Zasada działania w/w osprzętu jest bardzo

prosta. Każde urządzenie wyposażone jest

w mikroprzełącznik, o częstotliwości roboczej

868MHz, gdzie energia kinetyczna wytwarzana

przez ruch (kątowy bądź liniowy) jest

zamieniana na energię elektryczną. Do wygenerowania

i zakodowania sygnału wystarcza

minimalny impuls. Ponadto każdy nadajnik

posiada swój jednoznaczny 32-Bitowy numer

ID i wysyła impuls trzykrotnie aby zmaksymalizować

niezawodność transmisji. Mikroprzełączniki

mają trwałość na poziomie 1 000 000

zadziałań, a pewność transmisji jest stała przez

cały czas przewidzianego okresu użytkowania.

Sygnał bezprzewodowy przesyłany jest najlepiej

i bez zakłóceń gdy przestrzeń pomiędzy

odbiornikiem i nadajnikiem jest wolna. Dlatego

należy w tej przestrzeni eliminować możliwe

przeszkody, zwłaszcza gdy są wykonane z metalu.

Nadajniki były testowane w warunkach

przemysłowych wewnątrz pomieszczeń. Osiągany

zasięg to ok. 30 metrów. Zakres działania

w wolnej przestrzeni to 70-80 metrów. Należy

pamiętać o ustawieniu w najmniejszej możliwej

odległości między nadajnikiem i odbiornikiem

tak, aby uniknąć możliwości wnikania

sygnału zakłócającego.

Fot. 3.

Wyłącznik nożny PSW11RFH8.

Brak przewodów, możliwość mocowania

w dowolnym miejscu i ustawienie w najwygodniejszej

dla operatora pozycji to tylko

niektóre z zalet całej linii bezprzewodowych

i bezbateryjnych produktów, które ułatwiają

pracę projektantom i użytkownikom, przyspieszają

czynności sterownicze i instalacyjne,

minimalizują ryzyko uszkodzenia w obszarze

roboczym, a ich uniwersalność i elastyczność

pozwala na zamontowanie w niemożliwy do tej

pory sposób.

Postaw na komfort i wygodę.

Wyłącz swoje ograniczenia!

Stosuj urządzenia

bezprzewodowe i bezbateryjne.

Szczegółowe informacje znajdują się naszej

na stronie internetowej www.pokoj.com.pl

Fot. 1.

Kaseta sterownicza

SW24-003-RFH8.

Fot. 2.

Wyłącznik krańcowy APWT41RFH8.

„POKÓJ” S.E.

91-202 Łódź

ul. Warecka 1

tel. (42) 25 47 850, 870

e-mail: sprzedaz@pokoj.com.pl

www.pokoj.com.pl

26 Fachowy Elektryk

automatyka

budynkowa

Inteligentne sterowanie oświetleniem

i nie tylko – rozwiązania Finder

PROMOCJA

W obecnych czasach projektanci wnętrz w nowo projektowanych pomieszczeniach potrafią

stworzyć specjalny, magiczny klimat swoim klientom dzięki odpowiedniemu zastosowaniu

oświetlenia. Dodatkiem, który podniesie standard projektu oraz samego efektu końcowego jest

możliwość sterowania m.in. lampami w sposób inteligentny. Finder wychodzi tutaj naprzeciw

z szeroką gamą zastosowań sterowania oświetleniem i nie tylko.

Na przestrzeni ostatnich lat bardzo zmieniło

się podejście konsumentów do kwestii inteligentnych

rozwiązań dla domu. Jeszcze nie

tak dawno były one postrzegane jako niepotrzebne,

zbędne. W tej chwili natomiast zastosowanie

czegoś, co sprawi, że nasz dom

nie będzie „goły”, a przysporzy nam nie

lada atrakcji, które ułatwią codzienną egzystencję

staje się niejako wymogiem.

Od 2020 roku dostępny jest na polskim

rynku system Yesly. Yesly to system rozproszony

– każdy element wykonawczy

sam w sobie już jest centralką. Dzięki temu

system ten w bardzo prosty sposób umożliwia

sterowanie oświetleniem, czy też

roletami poprzez smartfon, a nawet głosowo

dzięki dodatkowemu połączeniu m.in.

z Google Asystentem albo Amazon Alexą.

W Yesly nie potrzebujemy sterownika

w rozdzielnicy, czy też gotowego oprzewodowania.

Moduł Yesly umieszczamy

w puszce instalacyjnej o głębokości min.

60 mm i zgodnie z prostym schematem

podłączamy. Komunikacja następuje tutaj

poprzez technologię Bluetooth. Programowanie

odbywa się za pomocą smartfona

– gotowy program/schemat działania prze-

28 Fachowy Elektryk

automatyka

budynkowa

syłamy do modułów. Mamy tutaj do czynienia

z systemem rozproszonym, a co za tym

idzie przy odpowiednim zaprogramowaniu

możemy też wykonywać sceny świetlne jednym

kliknięciem. Program możemy zapisać

i przesłać do dowolnego miejsca na świecie,

gdzie osoba odpowiedzialna za instalację

elektryczną tylko zamontuje moduły i wgra

wcześniej otrzymany program.

Ideą firmy Finder w rozwiązaniach dedykowanych

dla automatyki domowej jest

prostota. Zegary astronomiczne i tygodniowe

serii 12 to kolejny przykład jak łatwe

i proste może być sterowanie już nie tylko

oświetleniem, ale i każdym elementem

w zależności od potrzeb konsumenta.

Prostym przykładem jest tutaj zastosowanie

zegara 12.A2 w ogrodzie do oświetlenia

i podlewania trawnika. Dzięki rozwiązaniu

z dwoma przekaźnikami możemy

sterować osobno dwoma kanałami, gdzie

jeden astronomicznie załączy nam oświetlenie

po zachodzie słońca przy możliwym

uwzględnieniu histerezy +/- 90 min, a drugi

kanał załączy nam zegar tygodniowy

i np. we wtorki i czwartki od godz. 20:00

do 21:00 automatycznie uruchomi pompę

zraszaczy w ogrodzie. Zastosowań zegara

serii 12 jest tyle, ile użytkownik jest

w stanie wymyślić, o ile parametry pozwolą

uzyskać pełne sterowanie. Zegar

możemy programować ręcznie z wykorzystaniem

joysticka, ale ciekawszym rozwiązaniem

jest możliwość napisania programu

na smartfonie, a później zgranie programu

poprzez przyłożenie telefonu do obudowy

zegara dzięki technologii NFC. Programowanie

jest intuicyjne i nie powinno sprawiać

jakichkolwiek kłopotów.

Finder wychodząc naprzeciw wymaganiom

obecnego konsumenta proponuje rozwiązania,

proste w działaniu i użytkowaniu.

Rozwiązania, które pozwolą, aby nasz dom,

czy też ogród stały się miejscami, w których

czujemy się komfortowo i w których nawet

codzienne czynności mogą stać się dla nas

źródłem przyjemności.

www.fi ndernet.com

REKLAMA

Programowanie

zegarów jeszcze

nigdy nie było

tak proste!

Seria 12

Elektroniczny zegar sterujący

Kolejny krok w łatwym, szybkim i dogodnym

programowaniu poprzez smartfona z

technologią NFC i aplikacją Finder toolbox

Teraz

także na

iPhone’ie!

Toolbox NFC

FINDER Polska Sp. z o.o. ul. Malwowa 126, 60 - 175 Poznań

finder.pl@findernet.com • findernet.com

12(175X116_5)PL.indd 1 06/10/20 13:34

Fachowy Elektryk

29

prowadzenie

instalacji

Praktyczne i estetyczne

rozprowadzenie instalacji

Listwy, kanały i korytka elektroinstalacyjne to wygodne i skuteczne rozwiązanie w prowadzeniu

instalacji elektrycznych. Szczególnie zalecane są wszędzie tam, gdzie kładziony jest nacisk na

możliwość łatwego i szybkiego doprowadzania zasilania oraz mediów, w instalacjach o których

wiemy, że będą rozbudowywane lub modyfikowane.

PROMOCJA

Listwy, kanały i korytka elektroinstalacyjne

to rozwiązanie praktyczne ze względów estetycznych.

Ddaje możliwość dotarcia do przewodów

i ingerencji w instalacje bez konieczności

uszkadzania ścian. Ponadto można

je modyfikować stosownie do zmieniających

się potrzeb np. konieczności dołożenia nowego

stanowiska pracy. Jest to szczególnie przydatne

w obiektach biurowych, obiektach użyteczności

publicznej (szkoły, szpitale, urzędy)

oraz obiektach przemysłowych, a także w budownictwie

mieszkaniowym i pomieszczeniach

gospodarczych. Zazwyczaj systemy te

mają kolor biały, ale w zależności od miejsca

przeznaczenia mogą występować także w szerokiej

gamie odcieni imitujących drewno, kolorze

szarym lub ciemnoszarym.

Firma Kopos Elektro PL posiada w swoim

portfolio szeroki wachlarz listew i kanałów

elektroinstalacyjnych o różnym przeznaczeniu,

rozmiarach oraz właściwościach.

Większość z nich (a w przyszłości wszystkie)

dostarczana jest w specjalnej niebieskiej

folii ochronnej, która zabezpiecza

listwy przed uszkodzeniami podczas transportu

oraz montażu. Folia jest bardzo łatwa

do usunięcia już po zakończeniu montażu.

Listwy i kanały produkcji KOPOS spełniają

wymagania próby odporności na rozszerzanie

płomienia. Ich montaż zalecany jest na oraz

w materiałach budowlanych o klasie reakcji

na ogień A1 do F. Są one odporne na korozję

oraz agresywne oddziaływanie środowiska

chemicznego. Część z nich (LHD 20X10;

LHD 20X20; LHD 40X20; LHD 40X40;

EKD 80X40; PK 110X70; PK90X55 D)

wyprodukowana jest z materiału bezhalogenowego,

co jest szczególnie ważne podczas

wyboru listew i kanałów do montażu w pomieszczeniach

użyteczności publicznej.

Do wykonania instalacji w pomieszczeniach

mieszkalnych odpowiednie są tzw. małe listwy

(LV, LH) opatrzone taśmą samoprzylepną.

W tym przypadku przydatne okażą

się także listwy podłogowe nadające się

zarówno do podłóg pływających jak i klasycznych

wykładzin (LP 35). W mieszkaniach

i biurach zastosowanie swoje znajdzie

także listwa obła LO do montażu przewodów

na podłodze – listwa ta posiada wysoką

odporność na nacisk. Polecana jest także

do montażu na podłogach gdzie stanowiska

robocze nie są ustawione przy ścianie i istnieje

konieczność doprowadzenia do nich

instalacji po podłodze. Taki sposób montażu

chroni kable i przewody przed rozdeptywaniem

lub przypadkowym wyrwaniem a jednocześnie

ogranicza możliwość potknięcia

się o przewody. Na ścianie gdzie mamy potrzebę

doprowadzenia przewodów do gniazdek

lub wyłączników często stosowane są

listwy kanciaste LH i LHD.

Planując prowadzanie instalacji elektrycznej

przy pomocy listew lub kanałów i dokonując

ich wyboru należy najpierw określić co będzie

dla nas wygodniejsze: instalacja podłogowa,

naścienna czy parapetowa, niezbędne jest

także określenie jak duża powinna być pojemność

kanałów oraz jaką ilość punktów elektrycznych

dana instalacja będzie posiadała.

Kanały i listwy produkcji Kopos wyposażone są

w rowki umożliwiające wsunięcie przegród służących

do rozdzielenia wewnętrznej przestrzeni

kanałów a tym samym do lepszej manipulacji

umieszczonymi kablami. Ponadto kanały

Fot. 3.

Gniazda modułowe.

Fot. 1. Kanał PK z osprzętem. Fot. 2. Kanał PK z osprzętem. Fot. 4. Kanały EKD, EKE.

30 Fachowy Elektryk

prowadzenie

instalacji

Fot. 5. Listwy LHD. Fot. 6. Listwy obłe. Fot. 7. Listwy elektroinstalacyjne.

Fot. 8.

Listwy przypodłogowe.

typu LP 80X25, LPK 80X25, PK 120X55 D;

PK 160X65 D; PK 210X70 D są to kanały dwu

lub trzykomorowe. Umożliwia to prowadzenie

przewodów elektrycznych, telefonicznych, antenowych

lub komputerowych w jednym kanale

co z kolei wpływa na oszczędność czasu

oraz materiałów oraz wyeliminowanie zakłóceń

elektromagnetycznych.

Jeśli planujemy instalację z dużą ilością

punktów elektrycznych oraz zależy nam

na poprowadzeniu różnych rodzajów instalacji

w jednym kanale (pomieszczenia

biurowe, open space, szkoły, szpitale etc.)

warto wybrać kanały ponieważ mają zazwyczaj

większy przekrój, przykładem

mogą tu być kanały parapetowe typu PK.

Kanały PK posiadają podwójne ścianki

zapewniające wysoką odporność mechaniczną

i trwałość. Wymienne osłony kanału

można z łatwością nakładać po zakończeniu

montażu, przykrywając nawet

mniej dokładnie przycięte obrzeża. Do kanałów

typy PK można montować osprzęt

w postaci gniazd modułowych Quadro

45x45 (ze stykiem ochronnym, z przesłonami,

schuko) produkowanych specjalnie

do kanałów PK 210X70; PK 160X65 D;

PK 120X55 D; PK 90X55 D oraz do kanału

PK 110X70 D (przy montażu wraz z puszką

Kopobox mini P). Gniazda instaluje się

metodą zatrzaskową, można je instalować

w sposób ciągły.

Jeśli potrzebujemy kanałów do rozdzielnic

warto przyjrzeć się kanałom typu RK oraz

RK SF. Kanały tego typu zapewniają przejrzyste

prowadzenie przewodów oraz zwiększają

bezpieczeństwo eksploatacji rozdzielnic

i sterownic elektrycznych.

Ofertę Kopos w asortymencie listew oraz

kanałów uzupełniają puszki osprzętowe oraz

nośniki osprzętu, kanały ekranujące a także

zaciski kanału ekranującego. Do każdego

typu listwy czy kanału przyporządkowana

jest szeroka gama pokryw (końcowa, łącząca,

odgałęźna, narożna, przepustowa)i kształtek

dzięki czemu instalacja poprowadzona

jest w sposób precyzyjny i estetyczny.

www.kopos.pl

REKLAMA

Fachowy Elektryk

31

osprzęt

elektroinstalacyjny

Puszki odgałęźne Abox

PROMOCJA

Puszki odgałęźne Abox produkcji Spelsberg przeznaczone są na napięcie 690 V AC, wykonane w

II klasie ochronności i dostępne jako puste (L na końcu) lub z listwą (na końcu jest wtedy cyfra

informująca o nominalnym przekroju), przy czym listwy zaciskowe dostępne są też jako akcesoria.

Ściany boczne i tylne mają przepusty kablowe

lub przetłoczenia dla dławnic metrycznych,

a pokrywa zakręcana jest na śruby

i dla puszek do 35 mm2 są one nierdzewne,

metalowe. Duża przestrzeń dla przewodów

oraz możliwość plombowania (dodatkowy

zestaw) ułatwiają i przyspieszają instalację.

Cały typoszereg obejmuje przedział od 2,5

do 240 mm2 i wyróżniamy tu:

Puszki Abox: wykonane z odpornego

na udary (IK 07), samogasnącego

polistyrenu 70oC, który predysponuje

te puszki do zastosowań

wewnętrznych.

• IP 54/65

Abox-m

• Przetłoczenia dla wprowadzeń przewodów

na ścianach bocznych oraz tylnej

• Zaciski śrubowe od 2,5 do 4 mm 2

Abox

• IP 65 (2,5-4 mm2); IP 54/65 (6-70 mm2)

• Unikalna technologia łączenia 2 materiałów

w miejscach wprowadzeń kabli dla

max. 8 wpustów (dot. 2,5 oraz 4 mm 2 )

Fot. 1.

Abox

Fot. 2.

Abox dla obwodów oświetlenia

bezpieczeństwa

Fot. 3. Abox 250 Fot. 4. Abox SL

32 Fachowy Elektryk

osprzęt

elektroinstalacyjny

Fot. 5. Abox-i 060

Fot. 7.

lub przetłoczenia dla wprowadzeń przewodów


(od 6 mm2).


• Z czerwoną pokrywą - dla obwodów

ośw. awaryjnego

• Specjalna technologia zacisków od 6 do

35 mm2 tzn. wysoka, niesymetryczna

pozycja zacisku ułatwiająca szybkie i

przejrzyste połączenie.

• IP 54/IP 65

Rodzina małych Abox

Abox-SL



• Z zaciskami bez śrubowymi 2,5-16 mm 2

• Szczególnie polecane dla miejsc o podwyższonych

Abox-i

• Zaciski śrubowe od 2,5 do 4 mm 2 • dostarczane wraz z masą żelową, przeznaczone

wymaganiach w zakresie • IP 65

odporności na wstrząsy i wibracje.

Abox HA

• Unikalna technologia łączenia 2 materiałów

w miejscach wprowadzeń kabli

dla max. 8 wpustów (dot. 2,5 oraz 4

• IP 54/ 65

mm 2 ) lub przetłoczenia dla wprowadzeń

• Ze śrubowym zaciskiem rozgałęźnym

przewodu głównego (25 lub 35 mm 2 ).

przewodów na ścianach bocznych oraz

tylnej (od 6 mm 2 ).


Puszki Abox-i: wykonane z

poliwęglanu wzmocnionego włóknem

Abox-i SL

szklanym (IK 08) 130oC umożliwia • IP 65

pracę w najtrudniejszych warunkach • Z zaciskami bez śrubowymi 2,5-16 mm 2

np.: stocznie, przemysł ciężki, morski

oraz na zewnątrz.

Abox-i m

• Szczególnie polecane dla miejsc o podwyższonych

wymaganiach w zakresie

odporności na wstrząsy i wibracje

• IP 66

Abox XT


• IP 68

na ścianach bocznych oraz tylnej • Z zaciskami śrubowymi 2,5-10 mm 2

dla obszarów zalewowych,

systemów myjących, tuneli, obiektów

portowych, a w skrajnych przypadkach

mogą przeciwstawić się obecności

wody stojącej.

Fot. 8.

Abox XT

Fot. 6.

Abox Sl

W trosce o bezpieczeństwo firma Spelsberg

jako producent materiałów elektrotechnicznych

klasy PREMIUM konsekwentnie

utrzymuje wysokie standardy np. używając

tworzyw bez halogenowych oraz nie używając

szkodliwego dla zdrowia tworzywa

PVC (polichlorek winylu).

Więcej szczegółów na www.spelsberg.pl

Robert Marzec

Spelsberg

Fachowy Elektryk

33

PRZEGLĄD

FACHOWEGO ELEKTRYKA

Obudowy rozdzielnic

Zastosowane usprawnienia i materiały sprawiają, że obudowy rozdzielnic zapewniają wielopoziomową

ochronę użytkownika i instalacji. Dodatkowo: są proste w montażu, ułatwiają wygodne

rozplanowanie aparatów we wnętrzu i zaskakują estetyką.

Fot. ADOBESTOCK

Nie będzie przesadą, jeśli rozdzielnicę nazwiemy

„sercem” instalacji elektrycznej

w budynku. Mimo kluczowej roli, jaką odgrywa

w rozdziale energii według poszczególnych

funkcji, nie eksponujemy jej, nie

uwydatniamy jej roli – zwłaszcza w przypadku

budynków mieszkalnych. Z drugiej

strony warto zauważyć, że w ciągu kilku

ostatnich lat wiele wydarzyło się nie tylko

w dziedzinie usprawnień związanych

z montażem rozdzielnic czy rozplanowaniem

wewnętrznej aparatury, materiałów

odpornych na szereg czynników czy rozwiązań

ułatwiających obsługę, ale również

– estetyki, wykończenia czy nawet – nie

bójmy się używać tego słowa – designu

obudów tych urządzeń.

Biorąc pod uwagę estetykę montażu zastosowanie

znajdują specjalne maskownice pozwalające

ukryć nierówności ściany lub otworu,

z pomocą przychodzą też rozwiązania

umożliwiające zniwelowanie niewielkich

nierówności tynku.

Przy projektowaniu wnętrza rozdzielnicy

należy myśleć perspektywicznie i mieć

na uwadze konieczność rozbudowy aparatury

w przyszłości i uwzględnienia związanej

z tym rezerwy miejsca. Obudowa powinna

dawać taką możliwość, inaczej dodawanie

kolejnych aparatów oznaczałoby pewne

komplikacje montażowe. Do standardu należą

powiększone obszary boczne, uchwyty

zatrzaskowe czy wsporniki zacisków przymocowane

do przepustów kablowych.

Przepisy szczegółowo określają wymagania

odnoszące się do parametrów technicznymi

obudów rozdzielnic wnętrzowych, m.in.

związane z udarnością (oznaczaną za pomocą

stopnia ochrony IK), ze stopniem ochrony

IP czy próbą palności. Istotny jest przede

wszystkim materiał, z którego wykonano

obudowę. W przypadku montażu w ściankach

gipsowo-kartonowych wskazany jest

materiał o zmniejszonej palności. Za uniwersalne

uważane są tworzywa typu ABS

czy poliwęglan.

Kluczową kwestią związaną z instalacją

elektryczną jest bezpieczeństwo. Obudowy

rozdzielnic powinny być produkowane

z materiałów, które w razie pożaru nie stanowią

źródła zagrożenia dla użytkowników

danego obiektu oraz otoczenia – nie

może dojść do emisji toksycznych dymów

i gazów, co uniemożliwiłoby ewakuację.

Jednocześnie konieczne jest zapewnienie

zasilania przez określony czas nawet

w przypadku pożaru (oświetlenie awaryjne,

systemy oddymiania, instalacje bezpieczeństwa).

Producenci oferują w związku z tym

szereg rozdzielnic ognioodpornych, czyli

wykonanych z materiałów niepalnych oraz

bezhalogenowych, zapewniających izolacyjność

oraz szczelność ogniową przez wymagany

przez przepisy czas oraz utrudniające

lub uniemożliwiające przenikanie ognia

z wnętrza obudowy do dalszej części instalacji.

Poza tym wiele urządzeń dostępnych

na rynku jest wyposażonych np. w uszczelki

zabezpieczające przed przedostawaniem

się tzw. zimnego dymu, będącego jednym

z pierwszych objawów rozpoczynającego

się pożaru. W razie pojawienia się dymu

system może odciąć przepływ powietrza

do wnętrza obudowy oraz uszczelnić miejsca

połączeń z przepustami kablowymi.

Oprócz tego podczas wyboru obudowy

warto zwrócić uwagę na taki produkt, który

ma dodatkową izolację wewnętrzną zabezpieczającą

przed pojawieniem się napięcia

na elementach przewodzących wskutek

uszkodzenia izolacji podstawowej. Minimalizuje

to ryzyko porażenia użytkownika

prądem.

•

34 Fachowy Elektryk

Spelsberg WKE 2-6 LIFELINE

– puszki z podtrzymaniem funkcji podczas pożaru

IP66, IK08

E30 do E90

Od 0,5 do 16 mm 2

Porcelanowe zaciski śrubowe z pozycjonowaniem

co 45°

Plombowanie bez żadnych dodatkowych

akcesoriów

Szybka instalacja dzięki obrotowym uchwytom

zewnętrznym

Wykonane z ekstremalnie wytrzymałego

poliwęglanu, który nie przewodzi w czasie pożaru

W zestawie z puszką materiały montażowe

jak kotwy śrubowe oraz podwójne przepusty

membranowe

www.spelsberg.pl

robert.marzec@spelsberg.pl

+48 512 090 745

PRZEGLĄD

FACHOWEGO ELEKTRYKA

Przegląd obudów rozdzielnic nn

Producent/dystrybutor SPELSBERG SPELSBERG

Model AK III GEOS-S

Montaż

natynkowy/podtynkowy

natynkowy

natynkowy

Stopień ochrony IP 65 66 / 67

Stopień odporności

mechanicznej IK

08 (poliwęglan) 09 (poliwęglan)

Wymiary

(wysokość x szerokość x

głębokość) [mm]

od 300 x 315 x 155 (14 modułów)

do 1050 x 315 x 155 (70 modułów)

od 300 x 300 x180 do 500 x 400 x 226

Liczba rzędów 1 do 5 2 lub 3

Maksymalna liczba

modułów w rzędzie

14 21 lub 18

Dostępne kolory obudowy szary przemysłowy szary przemysłowy

Dostępne kolory

i wykończenie drzwiczek

przezroczyste przydymione

szare lub przeźroczyste przyciemniane

Montaż drzwi lewy/prawy Tak Tak

Rozwiązania konstrukcyjne

ułatwiające montaż

aparatów

W komplecie ze skrzynką bezśrubowe zaciski PE/N do montażu

na górze lub na dole oraz naklejki do opisu obwodów.

Szyny montażowe TH-35 z powiększonym rozstawem (150 mm)

oraz regulowaną głębokością zabudowy. Przystosowane do

montażu na ścianach bocznych opcjonalnych gniazd 16 A typu

Schuko. Dostępne są również wersje „Plus” z dodatkowym

miejscem np. na zaciski rzędowe lub aparaty o głębokości

uniemożliwiającej ich montaż pod tradycyjną maskownicą.

Ruszty nośne, wsporniki i płyty montażowe

(stalowe lub izolacyjne), maskownice,

drzwi wewnętrzne uchylne.



i eksploatację obudowy

Bezhalogenowe, jakość przemysłowa, odporne na działanie

amoniaku, możliwość łączenia w zestawy zarówno w pionie, jak

i w poziomie. Posiadają fabrycznie wbudowany system cyrkulacji

powietrza do zapobiegania kondensacji pary wodnej przy

zachowaniu IP65. Plombowana pokrywa, fabryczne przetłoczenia

metryczne dla dławnic kablowych, ponadto elastyczne podwójne

przepusty membranowe są w komplecie ze skrzynką.

Do wyboru kilka opcji montażu na ścianie,

dostępny też zamek z kluczem.

Uchwyty zewnętrzne, przegrody wewnętrzne, kilka opcji

zamykania, zestawy do montażu na słupie, przygotowane

do montażu oświetlenia LED dla bezcieniowego oświetlenia

obszaru pracy oraz przełącznika kontaktowego otwartych drzwi,

system cyrkulacji powietrza, drzwi o szerokim kącie otwarcia,

unikatowy system uszczelniający „Drain Protect”.

36 Fachowy Elektryk

PRZEGLĄD

FACHOWEGO ELEKTRYKA


ETI POLAM SP. Z O.O.

ETI POLAM SP. Z O.O.

HXS

SB

obudowy stojące, montaż przyścienny

natynkowy

IP55,65

IP66

IK10

IK10

od 1850 x 550 x 300 do 2000 x 1050 x 400

od 270 x 180 x170 do 540 x 360 x170

12 lub 13 rzędów (150mm)

48 (2x24)

RAL 7035 RAL 7035

RAL 7035; drzwi pełne

pełne / transparentne

lewy / prawy

tak

specjalne prefabrykowane podcięcia w osłonach do aparatury oraz otworowane

płyty montażowe skracają czas montażu.

Szyny TH i płyt montażowych można montować na różnych głębokościach.

Dodatkowo szyny TH można montować pod kątem co ułatwia podłączenie

przewodów pod złączki szeregowe czy bloki rozdzielcze.

w komplecie z płytą montażową

elementy podziałowe EP-W oraz belki podziałowe

BL-WP dają pełną swobodę podczas konfiguracji wkładów montażowych.

Specjalna konstrukcja wsporników montażowych umożliwia skokową regulację

głębokości montażu wkładu

z aparaturą w bardzo szerokim zakresie.

Możliwe jest łączenie obudów w zestawy i przeprowadzanie okablowania lub

mostów szynowych pomiędzy sekcjami.

uchwyty do montażu na powierzchni płaskiej,

napięcie znamionowe 230/400 V AC, 1000 V DC

Fachowy Elektryk 37

PRZEGLĄD

FACHOWEGO ELEKTRYKA


Producent/dystrybutor EATON EATON

Model KLV-36UPS-SF CS-32/150

Montaż


podtynkowa

natynkowa lub wolnostojąca

Stopień ochrony IP IP30 IP66


mechanicznej IK

IK05

IK09

Wymiary


głębokość) [mm]

590 x 360 x 100 300 x 200 x 150

Liczba rzędów 5 nie dotyczy

Maksymalna liczba


12+2 nie dotyczy

Dostępne kolory obudowy RAL 9016 (inne na zamówienie) RAL 7035 (inne na zamówienie)

Dostępne kolory


RAL 9016 (inne na zamówienie)

RAL 7035 (inne na zamówienie)

Montaż drzwi lewy/prawy Lewostronny lub prawostronny lewostronny lub prawostronny



aparatów

Kaseta charakteryzuje się łatwo wyjmowanym stelażem

z szynami TH przeznaczonym do montowania aparatury

modułowej oraz znaczną przestrzenią służącą do prowadzenia

przewodów elektrycznych.

Stabilna płyta montażowa

ocynkowana, grubość

blachy 2 – 3 mm.




Stabilna konstrukcja kasety podtynkowej

ze zintegrowaną poziomicą. Drzwi i rama z blachy stalowej,

z kompensacją tynku.

Wysoki stopień ochrony (IP66) zapewnia ochronę aparatury

przed wilgocią i zanieczyszczeniami. Szczelność obudowy

zapewnia wylewana uszczelka z poliuretanu, a specjalnie

uformowany profil wokół drzwi zabezpiecza przed wnikaniem

takich substancji jak woda czy olej.

38 Fachowy Elektryk

PRZEGLĄD

FACHOWEGO ELEKTRYKA


ELEKTRO-PLAST NASIELSK

MSF RN 4x12 IP30 PE+N METAL

ELEKTRO-PLAST NASIELSK

GALANT PLUS RN-4x18 IP 65 N+PE

Natynkowy

Natynkowy

IP30

IP65

IK05

IK08

728 x 358 x 98 878 x 432 x 160

4 4

12+2 18

Biały RAL 9016 Szary RAL 7035

Biały RAL 9016

Transparentny

Dowolny

Zmiana ustawienia poprzez obrót pokrywy

• Jednolita maskownica na całą aparaturę

• Zasuwka zabezpieczająca pokrywę

• Możliwość elastycznego uzbrojenia i uporządkowania

dzięki zespołowi szyn TH 35

• Zdejmowane maskownice

• Szelki szyn DIN na konstrukcji

• Listwy N + PE na wyposażeniu

• Montaż natynkowy

• Przygotowane otwory pod wkręty

• Intuicyjny montaż poprzez zastosowanie załączonej instrukcji

• Zamek z kluczem na wyposażeniu

• Znaczna przestrzeń montażowa

• Znaczna przestrzeń montażowa

• Bez narzędziowe wprowadzenie przewodów

• Przepusty 2-K (dwukomponentowe)

Fachowy Elektryk 39

PRZEGLĄD

FACHOWEGO ELEKTRYKA


Producent/dystrybutor EMITER EMITER

Model HYDRA SRN – ENERGY

Montaż


Natynkowy, nasłupowy, wolnostojący

Natynkowy

Stopień ochrony IP 65, 66 20-54


mechanicznej IK

Wymiary


głębokość) [mm]

10 10

Od 618 x 438 x 251 do 1004 x 850 x 323 Od 1800 x 350 x 400 do 2000 x 1200 x 800

Liczba rzędów Od 3 do 6 Maksymalnie 11 rzędów

Maksymalna liczba


39 54

Dostępne kolory obudowy RAL 7035 (opcja dowolny RAL) RAL 7035

Dostępne kolory


RAL 7035 (opcja dowolny RAL),

opcjonalne przeszklenie z poliwęglanu

RAL 7035

Montaż drzwi lewy/prawy Dowolnie Dowolnie



aparatów

• Osłony z przetłoczeniami pozwalającymi na

łatwe wycinanie otworów

• Regulacja wysokości montażu poprzez dokładanie/

odejmowanie wsporników

• Zaciski PE, N na szynie DIN 35 mm

• Możliwość montażu dodatkowej szyny

DIN 35 mm poniżej poziomu aparatury

• Rama nośna umożliwiająca montaż aparatury i sznurowanie

na zewnątrz obudowy, a następnie montaż całości do wnętrza

za pomocą czterech śrub

• System perforacji w profilach umożliwia montaż blach

montażowych, wsporników w dowolnej konfiguracji

• Dedykowane blachy i maskownice

pod odpowiednie typy aparatury

• Montaż wsporników, blach montażowych za pomocą jednego

typu wkrętów samoformujących




• Obudowy szczelne, wykonane z wytrzymałego

kompozytu poliestrowo-szklanego (GRP)

odpornego na działanie warunków

atmosferycznych oraz większości substancji

chemicznych

• Montaż na ścianie bez potrzeby

otworowania obudowy

• Mocowanie do słupów i konstrukcji metalowych

• Możliwość instalacji jako wolnostojące zarówno do posadzki

z użyciem kieszeni kablowych, jak również w gruncie

z dedykowanym fundamentem

• Możliwość rozbudowy szeregowej

również z polem narożnym

• Odkręcane poprzeczki cokołu umożliwiają

łatwiejszy transport

• Demontowalne uchwyty transportowe

40 Fachowy Elektryk

PRZEGLĄD

FACHOWEGO ELEKTRYKA


ZAKŁAD APARATURY ELEKTRYCZNEJ ERGOM Sp. z o.o.

ZAKŁAD APARATURY ELEKTRYCZNEJ ERGOM Sp. z o.o.

RN 606025 (RAL 7035) ZELP 9L (RAL 9016)

Natynkowy

Podtynkowy

65 30

10 08

600 x 600 x 260 1950 x 950 x 300

4 2

27 39

RAL 7035 lub zgodnie z wymaganiami klienta




Dowolnie

Dowolnie

Ocynkowane szyny TSE 35 o długości 550 mm.

Możliwość regulacji głębokości zamontowania poszczególnych szyn TSE.

Ocynkowane szyny TSE 35 o długości 730 mm.

Możliwość regulacji głębokości zamontowania poszczególnych szyn TSE.

Płyta montażowa o regulowanej głębokości do dowolnej konfiguracji.

Szeroki kąt otwarcia drzwi 120 o .

Przepust kablowy zlicowany ze ścianką obudowy.

Montaż natynkowy bez wiercenia otworów w obudowie.

Szeroki kąt otwarcia drzwi 120 o .

Odkręcana ściana tylna.

Wyposażona w osłony modułowe umożliwiające plombowanie.

Obudowa standardowo wyposażona w 2 zamki z kluczem 1333.

Fachowy Elektryk 41

PRZEGLĄD

FACHOWEGO ELEKTRYKA


Producent/dystrybutor RITTAL SP. Z O.O. RITTAL SP. Z O.O.

Model VX25 Ri4Power ISV AX-ISV

Montaż


Wolnostojący

Natynkowy

Stopień ochrony IP IP66/IP55 IP66 – drzwi pojedyncze/IP55 – drzwi podwójne


mechanicznej IK

IK10

IK10

Wymiary


głębokość) [mm]

Od 600 x 1800 x 400 do 1100 x 2000 x 600 Od 600 x 380 x 210 do 1200 x 1000 x 300

Liczba rzędów 12 Maksymalnie 7 rzędów

Maksymalna liczba


48 36

Dostępne kolory obudowy RAL7035 RAL7035

Dostępne kolory


RAL7035

RAL7035

Montaż drzwi lewy/prawy Dowolny Dowolny



aparatów

• Uniwersalny system szyn nośnych umożliwiający montaż

wyłączników kompaktowych różnych producentów

• Możliwość płynnej regulacji położenia płyty montażowej

na głębokości szafy

• Wyjmowany wkład montażowy z aparaturą

• Uniwersalny system szyn nośnych umożliwiający montaż

wyłączników kompaktowych różnych producentów

• Możliwość płynnej regulacji położenia płyty montażowej

na głębokości szafy

• Wyjmowany wkład montażowy z aparaturą




• Możliwość późniejszej rozbudowy

• Możliwość plombowania osłon

• Szybka wymiana modułów instalacyjnych

• Możliwość łączenia szeregowego

• Możliwość późniejszej rozbudowy

• Możliwość plombowania osłon

• Szybka wymiana modułów instalacyjnych

42 Fachowy Elektryk

PRZEGLĄD

FACHOWEGO ELEKTRYKA


PCE

PCE

WROCŁAW

SZUBIN

przenośna

stacjonarna (natynkowa), dostępna również

w wersji przenośnej – na stojaku lub z uchwytem

44 67

08 08

200 x 200 x 300 520 x 222 x 140

1 0 / 1 / 2

13 10

czarny

szary

brak drzwiczek, możliwość demontażu górnej części obudowy

brak drzwiczek, możliwość demontażu pokrywy obudowy

n/d

n/d

Możliwość demontażu górnej części obudowy daje swobodny dostęp

do zamontowanej wewnątrz szyny TH oraz złączek N i PE.

Możliwość demontażu górnej części obudowy daje swobodny dostęp

do zamontowanej wewnątrz szyny TH oraz złączek N i PE.

Obudowa jest przenośna, wyposażona w wygodny uchwyt.

Jej kształt umożliwia stabilne składowanie obudów jedna na drugiej.

Przystosowana jest do wyposażenia w max. 10 gniazd i 13M zabezpieczeń,

obciążalna do 32 A. Obudowa wykonana z poliamidu, odporna na wstrząsy.

Obudowa wykonana jest z wysokiej jakości tworzywa PC/ABS, dostępna jest

w wersjach prostej i skośnej z samozamykającym, odpornym na uderzenia

okienkiem na 10M, dwoma okienkami na 2x10M lub w wersji bez okienek na

zabezpieczenia. Obudowa zapewnia wysokie IP67, jest solidna, a przy tym

zwarta w swojej konstrukcji. Możliwość umieszczenia jej na dedykowanym

stojaku, montaż rączki do przenoszenia lub łączenie obudowy w zestawy,

zapewnia niezwykle szeroki zakres zastosowań.

Fachowy Elektryk 43

PRZEGLĄD

FACHOWEGO ELEKTRYKA


Producent/dystrybutor DOKTORVOLT ® DOKTORVOLT ®

Model pTD-S/FI 32A 16A 4x230V / seria Premium TD 32A 16A 4x230V / seria TD

Stopień ochrony IP IP44 IP44

Napięcie znamionowe [V] 400 400

Miejsce (ilość modułów) na

aparaturę zabezpieczającą

12 modułów 12 modułów

Ilość i rodzaje gniazd

1 x gniazdo 32 A, Mennekes, IP44

1 x gniazdo 16 A, Mennekes, IP44

4 x gniazdo 230 V, Mennekes, IP54

1x gniazdo 32 A, Mennekes, IP44

1x gniazdo 16 A, Mennekes, IP44

4 x gniazdo 230 V, Mennekes, IP54

Wyposażenie standardowe

Standardowe wyposażenie

zabezpieczające

Możliwość zamykania

na kluczyk

lub plombowania

Wymiary (szer. x wys. x gł.)

[mm]

- szyna TS,

- listwa N+PE,

- maskownica modułów,

- akcesoria montażowe,

- rozdzielnica kompletna z zabezpieczeniem

- SIEMENS wył. różnicowoprądowy, 40 A, 30 mA, 10 kA

- SIEMENS wył. nadprądowy 32 A, 10 kA, 3p

- SIEMENS wył. nadprądowy 32 A, 10 kA, 3p

- SIEMENS 2 x wył. nadprądowy 16 A, 10 kA, 1p

tak

- szyna TS,

- listwa N+PE,

- maskownica modułów,

- dławik PG,

- akcesoria montażowe,

- rozdzielnica okablowana, gotowa do podłączenia zabezpieczeń

brak, tylko okablowanie

260 x 370 x 130 260 x 370 x 130

tak

Cechy charakterystyczne

- profesjonalne rozwiązanie dla pracy w najbardziej

wymagających warunkach

- doskonała na placach budowy, fabrykach, dużych warsztatach

- wodoodporne gniazda Mennekes

- obudowa ze stopniem ochrony IP65,

- każda sztuka posiada certyfikat i numer seryjny

- kombinacja gniazd: 4x230 V IP54, 400 V 32 A 5P IP44

i 400 V 16 A 5P IP44

- wyłączniki nadprądowe 10 kA SIEMENS

- wyłącznik różnicowoprądowy 40 A 30 mA 10 kA 4P SIEMENS

- możliwość bezpośredniego podłączenia do sieci za pomocą

kabla siłowego i wtyczki ProTop 32 A 400 V

- obudowa z tworzywa ABS-PC,

- poliwęglanowa szybka,

- śruby ze stali nierdzewnej, osadzone w ukrytych otworach,

zapewniające odporność w szczególnie wymagających

warunkach eksploatacyjnych,

- złącza N+PE montowane wewnątrz

- możliwość zamontowania chwytu do łatwego przenoszenia,

- możliwość zastosowania różnej kombinacji gniazd,

- możliwość montażu na ścianie,

- gwarancja 5 lat

- naszym zdaniem najlepsza rozdzielnica na rynku polskim,

- jakość każdego egzemplarza potwierdzona certyfikatem

jakości oraz numerem seryjnym,

- obudowa z tworzywa ABS-PC,

- poliwęglanowa szybka,

- śruby ze stali nierdzewnej, osadzone w ukrytych otworach,

zapewniające odporność w szczególnie wymagających

warunkach eksploatacyjnych,

- złącza N+PE montowane wewnątrz obudowy,

- otwory na przewód: PG 13,5 – PG 21,

- pełne okablowanie,

- możliwość zamontowania chwytu do łatwego przenoszenia,

- możliwość zastosowania różnej kombinacji gniazd,

- możliwość montażu na ścianie,

- gwarancja 24 miesiące

Cena katalogowa do sprawdzenia na stronie www.preis-zone.pl do sprawdzenia na stronie www.preis-zone.pl

44 Fachowy Elektryk

łączenie

przewodów

PROMOCJA

Złączki listwowe w rozdzielnicach

Wszyscy mamy świadomość sensowności stosowania listew zaciskowych w skrzynkach i szafach

w instalacjach przemysłowych. A dlaczego uważamy, że ich użycie w rozdzielnicach budynkowych

jest zbędne? Przecież i tu mogą nam one rozwiązać te same problemy. Przyjrzyjmy się temu zagadnieniu

bliżej.

Po co złączki listwowe

w układzie elektrycznym?

Zadanie złączek listwowych to przede

wszystkim połączenie urządzenia obiektowych

z aparaturą w szafie. W sposób

uporządkowany, jednoznacznie oznaczony

pozwalają one wprowadzić poszczególne

przewody do rozdzielnicy. Dzięki nim całe

oprzewodowanie staje się bardziej transparentne,

a eksploatacja urządzeń elektrycznych

staje się dużo wygodniejsza, głównie

jeśli chodzi o pomiary i identyfikowanie

uszkodzeń. Pozwalają one na dwuetapowe

podejście do instalacji elektrycznej: oprzewodowanie

szafy na warsztacie i przyłączenie

przewodów na obiekcie.

Czy te same zagadnienia występują

w rozdzielnicach budynkowych?

Oczywiście! Każdy z nas spotkał się

na pewno z pajęczyną przewodów

na tablicy rozdzielczej, gdzie żyła fazowa

wchodzi bezpośrednio pod zacisk aparatu,

a żyły N i PE do umieszczonych w innych

miejscach bloków potencjałowych. Dodatkowo

przyłączalność przewodów jest

utrudniona ze względu na ich sztywny

charakter. Konia z rzędem temu, kto szybko

zidentyfikuje żyły przewodu, który ma

doziemienie. Zatem problemy te same,

a my z uporem kierujemy się przyzwyczajeniem

i eliminujemy złączki z rozdzielnicy

budynkowej.

Jeśli złączki listwowe do tablic

rozdzielczych, to dlaczego z WAGO?

Bo WAGO posiada specjalną rodzinę złączek

dedykowaną do rozdzielnic budynkowych.

Głównym reprezentantem tej

rodziny są tzw. złączki IEK (instalacyjne

złączki piętrowe). Są to złączki piętrowe,

które na swój pokład są w stanie przejąć

wszystkie żyły przewodu jednofazowego:

L, N i PE. Dzięki temu oszczędzamy miejsce,

jak i utrzymujemy wzorowy porządek

w szafie: jedna złączka = jeden obwód jednofazowy.

Problemu nie stanowi również utworzenie

układu trójfazowego, wystarczy po prostu

dołożyć jeszcze jedną złączkę do poprzedniej.

Do złączek tych można wpiąć

przewody do 4 lub do 6 mm2. Przewody

sztywne oraz linkowe zakończone tulejką

wciskamy bezpośrednio do zacisku, bez

użycia jakiegokolwiek narzędzia – to zaleta

sprężyny Push-in CAGE CLAMP®.

Najpopularniejsze z tych złączek posiadają

możliwość szynowego połączenia potencjałów

N wielu złączek następujących

po sobie. Dzięki temu możemy tworzyć

grupy obwodów zabezpieczonych jedną

„różnicówką”. Zastosowanie złączek IEK

pozwala również na wygodne wykonywanie

pomiarów rezystancji izolacji, szybką

identyfikację doziemionego obwodu oraz

łatwe dołączania kolejnych przewodów

podczas „życia” instalacji. Poza tym łatwiej

jest oprzewodować rozdzielnicę na warsztacie

za pomocą elastycznych przewodów,

a na obiekcie, często w utrudnionych

okolicznościach, przyłączyć sztywne przewody

instalacyjne. Zastosowanie złączek

listwowych, szczególnie przystosowanych

specjalnie do rozdzielnic budynkowych,

ma sens identycznie jak w przypadku instalacji

przemysłowych. Przejrzystość oprzewodowania

i łatwość eksploatacji to atuty

jak najbardziej pożądane w instalacjach

budynkowych.

www.wago.pl

Fachowy Elektryk

45

rozdzielnice

i obudowy

Chłodzenie szaf sterowniczych

Obecny postęp miniaturyzacji i zwiększenie zagęszczenia elektroniki w coraz mniejszych kubaturach

szaf sterowniczych wymogły poszukiwania nowych rozwiązań w zakresie ich chłodzenia

– rozwiązań o charakterze wyprzedzającym. Skąd takie określenie? Otóż jeszcze dość niedawno

kwestia ta była bagatelizowana do tego stopnia, że system chłodzenia opracowywany był

dopiero na końcu projektu. Czasem wręcz sprowadzało się to do poszukiwania odpowiedniego

urządzenia chłodzącego już po zakończeniu projektu szafy sterowniczej, gdy administratorzy

systemu mieli przysłowiowy „nóż na gardle”.

Fot. PIXABAY

Fot. 1.

Często tradycyjna sygnalizacja diodowa okazuje się bardzo skuteczna, dlatego wciąż jest dla niej miejce.

Zacznijmy od podstaw, czyli fizyki. Jak

wiadomo chłodzenie to przepływ ciepła

między różnymi systemami czy strukturami,

których potencjały energetyczne różnią

się między sobą. Strumień energii cieplnej

zawsze przepływa od struktury o wyższej

temperaturze do struktury o niższej temperaturze.

W ten sposób struktury dążą do uzyskania

stanu równowagi temperaturowej,

czyli energetycznej. Taki transfer ciepła

może się odbywać na trzy sposoby: poprzez

wypromieniowanie termiczne, przewodzenie

ciepła oraz konwekcję (swobodną lub

wymuszoną), przy czym w systemach chłodzenia

szaf sterowniczych wykorzystuje się

tylko dwa ostatnie sposoby, gdyż skuteczność

pierwszego jest znikoma. Wszystkie

opisane w kolejnych rozdziałach technologie

chłodzenia korzystają z właściwości

którejś z tych metod lub z ich kombinacji.

Przypomnijmy sobie zatem czym są konwekcja

i przewodnictwo cieplne.

• konwekcja to rozchodzenie się ciepła

pod wpływem ruchu nagrzanych cząsteczek

cieczy lub gazu, przy czym rolę

cieczy pełni zazwyczaj woda, zaś rolę

gazu pełni powietrze lub para wodna.

Zjawisko konwekcji możemy zauważyć

np. podgrzewając wodę na palniku i obserwując

pojawienie się jej powolnego

ruchu od dna ku górze, stopniowo przybierającego

na sile, w którym to cieplejsze

cząsteczki wody aktywnie mieszają

się z tymi chłodniejszymi i rozprowadzają

ciepło. Identycznie ma się sytuacja

z powietrzem, które nagrzane przez

upał przy powierzchni jezdni zaczyna

drgać i następnie poruszać się ku górze,

ku rejonom w których temperatura jest

niższa. Innym przykładem jest ruch mas

powietrza, o którym słyszymy codziennie

w prognozie pogody (parująca nad

wodami ciepłych mórz woda unosi się

ku górze, gdzie oddaje ciepło chłodnej

atmosferze).

• przewodzenie ciepła to przekazywanie

energii między dwoma stykającymi się

ze sobą strukturami, których temperatury

są odmienne. Oczywiście przewodzenie

następuje w kierunku od cieplejszego

ciała do chłodniejszego i nie chodzi

tu o swobodny czy wymuszony ruch

cząsteczek i ich mieszanie się lecz międzycząsteczkowe

przekazywanie energii

46 Fachowy Elektryk

rozdzielnice

i obudowy

Fot. PIXABAY

Fot. PIXABAY

Fot. 2. Im gęstsze upakowanie podzespołów tym większe ryzyko Fot. 3.

pojawienia się tzw. gniazd ciepła.

Komunikacja z systemem monitorowania temperatury w

szafach sterowniczych to dzis podstawa.

cieplnej. Doskonałym przykładem jest

gwóźdź trzymany za jeden koniec pęsetą

i podgrzewany na drugim końcu

płomieniem palnika: już po chwili zauważyć

można przewodzenie ciepła od

podgrzewanego końca do tego trzymanego

pęsetą, ale co więcej – po kolejnej

chwili odczuwalne jest przeniesienie

ciepła na samą pęsetę.

Szafy sterownicze chronią elektronikę sterowniczą

przed udarami lub innymi mechanicznymi

czynnikami, lecz istota ich funkcji

leży w ochronie przed wodą i wilgocią,

kropelkami oleju – często zawieszonymi

w powietrzu czy też oparami agresywnych

gazów technicznych. Zagrożenie może też

stanowić strumień gorącego lub bardzo zimnego

powietrza, bądź strumień takiego, które

zawiera niebezpieczne pyły, jak choćby

opiłki metali lub produkty wszelkich procesów

ściernych. Trwała ochrona elektroniki

przed wyżej wymienionymi czynnikami

możliwa jest przy zachowaniu odpowiednio

wysokiej szczelności obudowy szafy sterowniczej

określanej kodami IP lub NEMA.

Paradoksalnie ta szczelność obudowy jest

jednocześnie wrogiem elektronicznych

komponentów i podzespołów, ciasno upakowanych

wewnątrz szafy, które podczas pracy

wydzielają ciepło kumulujące się w środku

szafy i doprowadzające do przeciążenia

sterowników, przetwornic, komputerów,

procesorów i innych elementów systemu.

Bez systemów odprowadzania ciepła, temperatura

wewnątrz szaf potrafi przekroczyć

75ºC, co skraca żywotność poszczególnych

elementów, lub przeciąża system i w efekcie

prowadzi do jego wyłączenia bądź uszkodzenia.

Krótko mówiąc sprawne chłodzenie

szaf sterowniczych ma bardzo wysoki priorytet

i musi być uwzględniane już na samym

etapie projektowania każdej szafy.

Dla każdej szafy sterowniczej jej optymalną

temperaturę powinno się określać indywidualnie,

korzystając z wyspecjalizowanego

oprogramowania, które uwzględnia wiele

czynników z przyszłym środowiskiem

pracy danej szafy na czele. Niezależnie

jednak od wskazówek takiego programu,

powszechnie przyjmuje się, że optymalny

przedział znajduje się między wartościami

20ºC i 35ºC. By stale utrzymywać temperaturę

na takim poziomie, potrzebny jest skuteczny

i dopasowany do szafy (grupy szaf)

system chłodzenia oparty na wybranej metodzie

odbioru ciepła z wnętrza szafy.

Chłodzenie poprzez konwekcję

w asyście wentylatorów, dmuchaw

i wymienników powietrza

Nie da się skutecznie wychładzać nowoczesnych

szaf sterowniczych opierając

się na swobodnej konwekcji, dlatego

w pierwszym kroku konieczne jest sięgnięcie

po wentylatory i dmuchawy, które

montuje się wewnątrz na ściankach szaf

bądź też wsuwa się do nich w postaci modułów

o zróżnicowanej wydajności. Ich role

są oczywiste: wentylatory zasysają ciepłe

powietrze z wnętrza szaf i wydmuchują

je na zewnątrz, zaś dmuchawy nawiewają

chłodne powietrze z otoczenia do wnętrza

szafy. Celem jest przetłoczenie powietrza

wewnątrz szafy i wywołanie jego cyrkulacji

w taki sposób by uzyskać chłodzenie

nagrzanych elementów elektroniki oraz

optymalny rozkład ciepła w szafie i przy jej

ściankach. W ten sposób można też zapobiegać

powstawaniu tzw. gniazd ciepła, czyli

miejsc, które znalazły się poza strefą cyrkulacji

i w których temperatura drastycznie

rośnie. Największą wydajność uzyskuje się

łącząc wentylatory z dmuchawami umieszczonymi

odśrodkowo, przy czym istotne

jest by wdmuchiwane chłodne powietrze

nie padało bezpośrednio i prostopadle

na najbardziej nagrzane elementy elektroniki,

gdyż prowadzić to może do szoku temperaturowego

i jej uszkodzenia. Trzeba też

pamiętać o tym, że zbyt mocne wentylatory

zasysające mogą wytworzyć podciśnienie

wewnątrz szafy, a co za tym idzie wywołać

niekontrolowany i niefiltrowany ruch

powietrza dopływającego przez szczeliny,

równoległego do nawiewu generowanego

przez dmuchawę.

Dobierając wentylatory i dmuchawy, oprogramowanie

uwzględnia m.in. przewidzianą

temperaturę wewnątrz, temperaturę zewnętrzną

(różnica między nimi musi być

dość istotna), architekturę w środku i kubaturę

szafy. Te dane pozwalają na określenie

wydajności dmuchaw i wentylatorów, wyrażanej

w metrach sześciennych na godzinę

(m3/h) oraz na wskazanie ich optymalnej

średnicy (średnicy ich śmigieł) i najlepszych

lokalizacji. Brana jest też pod uwagę

głębokość montażowa wentylatorów i dmuchaw

– oczywiście im mniejsza tym lepiej

– jak też czystość powietrza wdmuchiwanego

do szafy. Z reguły da się to rozwiązać

montując na wszystkich wlotach i wylotach

odpowiednie filtry, lecz jeśli szafy ulokowa-

Fachowy Elektryk

47

rozdzielnice

i obudowy

Fot. 4.

Klimatyzator dachowy TopTherm Blue e posiada zintegrowany

sterownik, powłokę RiNano na skraplaczu i funkcję

odparowywania kondensatu.

Fot. 5.

Klimatyzatory dachowe Blue e+to technologia inwerterowa

i obsługa wielu standardów napięć.

ne są w pobliżu maszyn i urządzeń wydzielających

duże ilości ciepła, drobiny oleju

lub opiłki metali, wówczas trzeba sięgnąć

po bezpieczniejsze i zarazem efektywniejsze

systemy chłodzenia.

Gdy różnica między temperaturą wewnętrzną

i zewnętrzną wynosi przynajmniej 15

stopni Celsjusza i wsparta jest wysoką

szczelnością szafy sterowniczej, wówczas

możemy sięgnąć po dość popularne wymienniki

ciepła typu powietrze/powietrze.

Proces odprowadzania przez nie ciepła

na zewnątrz szafy polega na wykorzystaniu

krzyżowych wymienników do których doprowadza

się z jednej strony powietrze ciepłe

z wnętrza szafy, a z drugiej strony powietrze

chłodne z otoczenia. Zgodnie z zasadą

działania wymienników, zimne powietrze

doprowadzane jest do tu po to, by przejąć

ciepło od strumienia powietrza wewnętrznego,

a więc żeby pozwolić mu się schłodzić.

Potem ten strumień powietrza wraca na zewnątrz,

zaś powietrze wewnętrzne po schłodzeniu

w wymienniku zostaje na powrót

skierowane w głąb szafy by przejmować

od nowa ciepło od elektroniki. W ten sposób

ryzyko, że wraz z powietrzem zewnętrznym

do szafy dostaną się jakieś substancje bądź

cząsteczki niebezpieczne dla elektroniki

zostaje zniwelowane do zera. Wymienniki

tego typu montowane są w różnych miejscach

szaf, zależnie od oferty producenta:

jedne mocowane są na nich, zaś inne wewnątrz

nich. Warto jeszcze wspomnieć o coraz

popularniejszych wymiennikach typu

powietrze/woda (chłodzenie wodne pośrednie),

w których strumień chłodnego powietrza

zewnętrznego zostaje zastąpiony wodą.

Cechują się bardzo wysoką wydajnością

przy tych samych kubaturach oraz w warunkach

wysokiej temperatury w otoczeniu szaf

sterujących, jednak o tym dokładniej w kolejnych

rozdziałach.

Klimatyzatory dla szaf sterowniczych

Nowoczesne szafy sterownicze często wyposaża

się w klimatyzatory, które przyjmują

postać gotowych modułów pełniących

rolę gotowych ścian, zadaszeń, lub drzwi.

Stanowią chyba najpopularniejszą metodę

chłodzenia powietrza wewnątrz szaf

Fot. RITTAL

Fot. RITTAL

Fot. RITTAL

Fot. RITTAL

Fot. 6.

Wentylatory filtracyjne TopTherm EMC oferują wydajność

od 20 do 900 m 3 na godzinę oraz IP54.

Fot. 7.

Wentylatory dachowe Rittal wymagaja tylko jednego wycięcia

dla montazu zatrzaskowego ze szczelnością IP55.

48 Fachowy Elektryk

rozdzielnice

i obudowy

Fot. RITTAL

Fot. RITTAL

Fot. 8. Technologia LCP (Liquid Cooling Package) dla przemysłu Fot. 9.

idealnie nadaje się do efektywnego chłodzenia całych

szeregów szaf sterowniczych.

VX25 Blue e+ to symbioza systemu szaf szeregowych VX25

z klimatyzatorem Blue e+ czyli rozwiązanie 2 w 1.

sterowniczych poprzez stałe utrzymywanie

optymalnej temperatury, która może

być o 10 do 15 stopni Celsjusza niższa

od otaczającej. W praktyce to elastyczne

rozwiązanie sprawdza się najlepiej przy

temperaturach zewnętrznych dochodzących

do 55ºC, natomiast przy wyższych ich

efektywność gwałtownie spada. Działanie

klimatyzatorów można porównać z tym,

jak działają typowe lodówki – one również

korzystają z gazowych czynników chłodniczych,

które odbierają ciepło z wnętrza

szafy. Klimatyzatory działają de facto

w oparciu o dwa obiegi – wewnętrzny i zewnętrzny,

przy czym ten pierwszy to obieg

chłodnego gazu (postać płynna), zaś ten

drugi to obieg gazu zawierającego energię

Fot. RITTAL

Fot. 10.

cieplną – właśnie tą, która została odebrana

z wnętrza szafy i która musi zostać usunięta

na zewnątrz. Analizując obieg czynnika

chłodniczego w klimatyzatorach, warto

zdać sobie sprawę z tego, że zderzenie

chłodnych elementów instalacji z ciepłym

powietrzem powoduje efekt wykraplania

się kondensatu, który jest zagrożeniem dla

elektroniki. To zjawisko jest nieuniknione,

dlatego do niedawna kondensat odprowadzany

był do tacek ociekowych, z których

następnie usuwało się go przez zabezpieczenia

przelewowe. Dziś jednak te zabezpieczenia

stanowią wyjście awaryjne, zaś

wiodącą metodą pozbywania się kondensatu

jest jego odparowywanie przy użyciu

wkładów grzewczych, którymi steruje

Wsuwane wentylatory Vario montuje się bezpośrednio. Zapewniają ciągłą cyrkulację

powietrza w całej kubaturze szaf.

elektronika dopasowująca moc grzewczą

do kondensatu w oparciu o sygnały z czujników.

Rozwój technik chłodzenia szaf sterowniczych

przy pomocy klimatyzatorów

poszedł na tyle daleko w ostatnich latach,

że doszło do procesu unifikacji szaf z systemami

klimatyzacji. Szafy sterownicze

stały się szafami chłodniczymi. Co więcej,

dla wygody użytkowników szaf, klimatyzatory

stały się gotowymi modułami,

wsuwanymi w szafy bądź stanowiącymi

ich ściany, które montuje się na zasadzie

Plug & Play. To ogromny postęp w porównaniu

do rozwiązań sprzed 15 czy 20 lat.

Warto też zauważyć, że przepisy wdrażane

w Unii Europejskiej na polu rozwiązań

energooszczędnych, objęły w ostatnich

latach wszystkie urządzenia klimatyzacyjne

– również te stosowane w szafach sterowniczych.

To automatycznie wymusiło

wdrożenie takich rozwiązań jak technologia

inwerterowa (automatyczna regulacja

obrotów sprężarki i wentylatorów poprzez

napięcie i częstotliwość prądu), czy systemy

monitorowania i inteligentnego sterowania

parametrami pracy klimatyzatorów,

przy jednoczesnym wdrożeniu systemów

komunikacji.

Klimatyzatory chłodzące szafy sterownicze,

pomimo szeregu zalet, mają jednak pewną

istotną wadę: są drogim rozwiązaniem. Wynika

to nie tylko z ich ceny i z faktu, iż pobierają

energię elektryczną, ale też z tego,

że wymagają regularnej i nieraz kosztownej

konserwacji.

Fachowy Elektryk

49

rozdzielnice

i obudowy

Chłodzenie przy użyciu wody

Chłodzenie wodne to rozwiązanie bardzo drogie,

ale zarazem najskuteczniejsze ze wszystkich

tu omówionych, ponieważ pozwala

odbierać największe ilości ciepła w małych

przestrzeniach przy zachowaniu wysokiej

szczelności szafy. Wymienniki typu powietrze/woda

znajdują z reguły zastosowanie

w dużych zakładach przemysłowych, wszędzie

tam, gdzie temperatura zewnętrzna jest

bardzo wysoka (huty, przemysł metalowy),

a ilość ciepła generowanego przez elektronikę

w szafie sterowniczej jest duża. Rozwiązanie

to wymaga sporych nakładów finansowych

na stworzenie przyłącza wodnego oraz

na opracowanie systemu chłodzenia samej

wody, która została nagrzana w wymienniku,

lecz jego skuteczność wszystko wynagradza.

Gwałtowny postęp na tym polu doprowadził

do tego, że instalacje z wymiennikami typu

powietrze/woda stanowią często moduły zastępujące,

czy raczej pełniące funkcję obudowy

szafy (np. obie boczne ściany szafy)

i pozwalają na montaż przyścienny, naścienny,

czy też służą jako zabudowa dachowa. Co

więcej – można z nich tworzyć zbiorcze systemy

chłodzące całe szeregi szaf sterowniczych.

Przypomina to modułowość klimatyzatorów,

o czym była mowa w poprzednim rozdziale.

Woda służy jako czynnik chłodzący nie tylko

w układach pośrednich, lecz również w takich,

które nazywa się bezpośrednimi, w których

płyty (listwy) montażowe wyposaża się

w wewnętrzne przewody wodne chłodzące

elektronikę montowaną bezpośrednio na takiej

płycie. Oczywiście wszystko opiera się

Fot. RADIOLEX

Fot. 11.

Aluminiowe szafy zewnętrzne z

reguły potrzebują wentylacji wymuszonej,

gdyż grawitacyjna jest

niedostateczna.

na przewodzeniu cieplnym: schłodzona

wodą płyta odbiera energię cieplną bezpośrednio

od podzespołów i rozgrzanego

wokół nich powietrza. Rozwiązanie to jest

bardzo skuteczne, lecz wymaga pewnych

nakładów na doprowadzenie wody i zorganizowanie

systemu jej chłodzenia po tym

jak odbierze ciepło (np. dzięki schładzarkom

zwanym chiller-ami). Dzięki swej skuteczności

płyty takie chłodzą m.in. radiatory procesorowe

oraz inne podzespoły, od których

trzeba odbierać duże ilości ciepła. Czasem

są nawet stosowane do chłodzenia różnej

mocy systemów napędowych, przemienników

częstotliwości (w tym falowników) czy

serwonapędów. Inna sprawa, że tak bliskie

zetknięcie elektroniki i wody budzi czasem

mieszane uczucia i część inwestorów nie

do końca ufa temu rozwiązaniu, które – jak

to zostało wspomniane wyżej – nie jest możliwe

do zrealizowania w dowolnym miejscu

i w dowolnych warunkach. W praktyce płyty

montażowe chłodzone wodą często spotkać

można w przemyśle związanym z budową

maszyn czy w branży motoryzacyjnej.

Termoelektryczne moduły Peltiera

Chłodziarki termoelektryczne zwane modułami

Peltiera (od nazwiska odkrywcy opisanego

niżej „efektu termicznego”, Jeana

Charlesa Peltiera), to urządzenia wykorzystujące

zjawisko termoelektryczne do chłodzenia

nagrzewających się ścianek szaf sterowniczych

poprzez efektywne przenoszenie

ciepła z jednej strony obudowy na drugą.

Same jednak zużywają dość dużo energii

elektrycznej i generują ciepło, dlatego ich

zastosowanie powinno być wsparte co najmniej

równoległą obecnością wentylatorów.

Wszystko odbywa się w oparciu o zjawisko

pochłaniania i jednocześnie emitowania

energii cieplnej pod wpływem przepływu

prądu elektrycznego przez półprzewodnikowe

złącze Peltiera. Konstrukcja takiej chłodziarki

jest prosta: dwa różne bloki metalowe

łączy się szeregowo w obwód, przez który

przepuszcza się prąd stały o określonym

kierunku i natężeniu. Dzięki temu pojawia

się „efekt termiczny”: miejsce styku bloków

metalowych schładza się, zaś pozostałe części

rozgrzewają się – teraz wystarczy przez

schłodzone miejsce styku poprowadzić strumień

ciepłego powietrza z szafy sterowniczej

– np. wymuszając cyrkulację – i system

zaczyna działać. Wadą tego rozwiązania jest

Fot. 12.

Fot. PIXABAY

Wiele elementów wewnątrz szaf

wymaga własnych radiatorów

działajacych niezależnie od systemu

chłodzenia szafy.

niezbyt wysoka sprawność chłodziarek i znaczące

zużycie energii elektrycznej. Z tego

powodu chłodzenie termoelektryczne znajduje

zastosowanie w szafach małogabarytowych.

Natomiast istotną zaletą tych urządzeń

są ich niewielkie rozmiary i ich elastyczność

w kwestii miejsca montażu: można je instalować

pionowo bądź poziomo oraz zarówno

wewnątrz jak i na zewnątrz szaf. Przemawia

za nimi również wygoda obsługi, gdyż coraz

częściej oferowane są jako kompletne jednostki

już gotowe do podłączenia.

Podsumowanie

Ważną kwestią na polu chłodzenia szaf sterowniczych

jest komunikacja ich administratorów

z funkcjonującym wewnątrz nich systemem

monitorowania temperatur. Standardowo wygląda

to tak, że wewnątrz szafy umieszczony

zostaje mikrokomputer wyposażony w czujniki

zbierające dane z różnych rejonów wnętrza

szafy, który komunikuje się poprzez kilka

protokołów z administratorami, a także wysyła

raporty w oparciu o zapis wszystkich zdarzenia

na skali czasowej. Kolejnym zadaniem systemu

monitorowania temperatury jest sterowanie

zapotrzebowaniem na chłodzenie. Jest to wręcz

pożądane w dobie rozwiązań inwerterowych

wprowadzonych do klimatyzatorów, ponieważ

pozwala płynnie dopasować zapotrzebowanie

na chłodzenie do aktualnych warunków i ewentualnie

zmniejszyć je, jeśli nie jest potrzebne, co

przekłada się na wymierne oszczędności.

Łukasz Lewczuk

Na podstawie materiałów publikowanych

m.in. przez: Haas Factory Outlet – Polska,

Astat Sp. z o.o., Rittal Sp. z o.o.

oraz Depro Marek Dratkowski

i Radiolex Sp. z o.o.

50 Fachowy Elektryk

zasilanie

gwarantowane

„Usłysz ciszę…”

Nowy ekspert do spraw zasilania od EVER

PROMOCJA

Poznański producent EVER wprowadził na rynek nowy zasilacz UPS online (o najwyższej jakości

parametrach VFI-SS-111) przeznaczony do instalacji w lokalizacjach, gdzie wymagana jest cicha

praca jednostki podtrzymującej zasilanie. Urządzenie, z sinusoidalnym napięciem wyjściowym,

oparte o wielokrotnie docenianą przez ekspertów i użytkowników serię POWERLINE GREEN 33

umożliwia współpracę z wrażliwymi odbiornikami zasilanymi z trójfazowej sieci elektroenergetycznej.

Nowe, produkowane w całości w Polsce

zasilacze POWERLINE GREEN 33 Pro

to zaawansowane technologicznie rozwiązania

przeznaczone głównie dla serwerów,

sieci komputerowych i systemów obróbki

danych.

Nie ogranicza to jednak ich zastosowania

z trójfazowymi urządzeniami przemysłowymi,

jak np. obrabiarki czy lasery.

W skład serii wchodzą trzy najczęściej

wybierane przez użytkowników jednostki

o mocy 10, 15 i 20 kVA. Co ciekawe,

w przeciwieństwie do swoich poprzedników

UPS-y serii POWERLINE GREEN 33

Pro posiadają współczynnik mocy wyjściowej

o wartości 1. Moc pozorna jednostki

(kVA) jest w tym przypadku równa mocy

czynnej (kW).

Na bazie protoplasty UPS-y serii POWER-

LINE GREEN 33 Pro wyposażone zostały

w, często jeszcze niedocenianą przez użytkowników,

funkcjonalność kompensacji

mocy biernej. Choć kompensacja mocy biernej

nie jest głównym zadaniem UPS-a (rolę

tą odgrywa zabezpieczenie ciągłości zasilania

i redukcja zaburzeń sieciowych) spełnia

ona dodatkową, niebanalną rolę i wchodzi

w skład przewag konkurencyjnych rozwiązania

EVER. W opisywanym rozwiązaniu

obwód wejściowy zasilacza pracuje jednocześnie

jako elektroniczny przesuwnik fazowy

czyli wejściowa moc bierna pojemnościowa

jest sprowadzana do zera. Eliminuje

się dzięki temu całkowicie opłaty za pobór

mocy biernej pojemnościowej przez UPS.

Zgodnie z wyliczeniami specjalistów, koszt

zakupu takiego UPS-a może zwrócić się już

w ciągu kilku lat użytkowania generując

Fot. 1.

Funkcjonalność UPS-ów POWER-LNE GREEN 33 Pro umożliwia instalację jednostek

w bliskiej odległości stanowisk pracy ludzi.

52 Fachowy Elektryk

zasilanie

gwarantowane

Poziom oszczędności w skali roku przy zastosowaniu zasilacza UPS POWERLINE GREEN 33 Pro

MOC ZASILACZA UPS POBÓR MOCY BIERNEJ OPŁATA ZA kvarh* KOSZTY ZA DOBĘ

KOSZT ZA DOBĘ

PRZY ZASTOSOWANIU

ZASILACZA UPS EVER

OSZCZĘDNOŚCI

W SKALI ROKU

10-20 kVA 0,8 kvar 0,54 zł > 10 zł 0 zł aż 3650 zł

* Wg stawki 0,54 zł za kvarh

Fot. 2.

Dodatkowym atutem rozwiązania jest jego instalacja przez profesjonalny serwis polskiego producenta.

w sprzyjających warunkach oszczędności

sięgające tysięcy złotych.

Analizując elementy redukujące koszty eksploatacji

jednostki warto wspomnieć o możliwości

pracy UPS-a w trybie ECO oraz

szerokim zakresie napięcia wejściowego.

W pierwszym z nich możliwe jest zdefiniowanie

sposobu pracy zasilacza w określonych

godzinach oraz dniach tygodnia. Przykładowo

w dni wolne od pracy urządzenie

funkcjonuje w trybie energooszczędnym,

zapewniając jednocześnie pełną ochronę

podłączonego sprzętu przed zanikami napięcia.

Z kolei dzięki szerokiemu zakresowi

napięcia wejściowego zasilacz pobiera

jednocześnie napięcie z sieci oraz akumulatorów.

Taka funkcjonalność zwana pracą

hybrydową wydłuża czas pracy autonomicznej

oraz wpływa na trwałość (czyli

czas eksploatacji) akumulatorów.

EVER odpowiedział dodatkowo na potrzeby

Klientów, którzy posiadają mały potencjał

lokalowy. W takich sytuacjach zasilacz

UPS musi znaleźć swoje miejsc i możliwie

cicho pracować w bliskiej odległości od stanowisk

pracy ludzi. Głównym wyzwaniem

staje się więc redukcja uciążliwego „hałasu”.

Poprzez modyfikację, wprowadzoną

przez Dział Badawczy R&D producenta,

polegającą na zmianie częstotliwości

pracy bloków funkcjonalnych falownika

i prostownika, praca urządzenia stała się

niesłyszalna dla większości osób. Jedyny

słyszalny szum wydawany jest przez zespół

wewnętrznych wentylatorów chłodzących

jednostkę. Nie jest on jednak w żadnej

mierze uciążliwy i nie przeszkadza ludziom

w ich bieżących zadaniach.

Nowa seria zasilaczy EVER to zabezpieczenie

godne polecenia. UPS-y znajdą zastosowanie

zarówno w firmach prywatnych jak

i obiektach jednostek administracji publicznej

czy przedsiębiorstwach przemysłowych.

Producent objął zasilacze 5-letnim okresem

gwarancyjnym w systemie on-site. Umożliwił

także realizację cyklicznych przeglądów

okresowych.

Więcej o rodukcie EVER na stronie:

www.ever.eu/powerline-pro

Fachowy Elektryk

53

oświetlenie

elektryka

Oświetlenie (LED)

w sklepie spożywczym i piekarni

Dobór światła do obiektu handlowego nie jest łatwym zadaniem. Projekt przyjmuje inną postać,

gdy mamy do czynienia z ekskluzywnym butikiem średniej wielkości, a jeszcze inną gdy chodzi

o dyskont średniej wielkości lub małą rodzinną piekarnię. Projektanci oświetlenia muszą brać pod

uwagę wiele aspektów, takich jak branża w której działa sprzedawca (czyli rodzaj oferowanych produktów),

wielkość obiektu, preferencje klientów docelowych, a także otoczenie samego sklepu.

Źródła światła „wczoraj” i „dziś”

Zanim przejdziemy do kwestii dotyczących

oświetlania sklepów spożywczych

– obojętne czy małych osiedlowych sklepików

czy też średniej wielkości dyskontów

– oraz piekarni lub działów z pieczywem

wydzielonych w obrębie większych obiektów

handlowych, należy spojrzeć wstecz

i uzmysłowić sobie jak niezwykłą ewolucję

przeszły źródła światła, które jeszcze

25–30 lat temu opierały się praktycznie wyłącznie

na klasycznych żarówkach i świetlówkach

w których za emisję światła odpowiadała

warstwa luminoforu, pokrywająca

szklaną obudowę od wewnątrz. W tych już

znacznie wycofanych z rynku lampach, wypełnionych

oparami rtęci i argonu, luminofor

emitował widzialne światło o barwie białej

(lub w innych odcieniach) w wyniku poddania

go działaniu promieniowania ultrafioletowego,

za które odpowiadały wyładowania

zachodzące między elektrodami wolframowymi,

umieszczonymi przy końcach żarówek.

Świetlówki posiadały szereg zalet, ale

też wad, które przeważyły nad tymi pierwszymi

i uruchomiły już ponad dekadę temu proces

stopniowego przechodzenia administratorów

obiektów handlowych – na przykład

dyskontów spożywczych – na oświetlenie

oparte na diodach LED. Oczywiście wciąż

wiele powierzchni handlowych oświetla się

dziś świetlówkami, lecz nie zmienia to faktu,

iż są one „pieśnią przeszłości”.

Wiele średnich i małych obiektów handlowych,

w swej drodze od tradycyjnych żarówek

lub świetlówek do opraw LEDowych,

zatrzymało się na jakiś czas przy żarówkach

halogenowych i metalohalogenkowych.

Zwłaszcza te drugie, o wyższej trwałości

i wymagające rzadszych wymian niż ma to

Fot. 1.

Nowoczesne linie świetlne LINEA LED firmy Lena Lighting S.A. o wysokim stopniu

energooszczędności w markecie Intermarche.

Fot. Lena Lighting S.A.

54 Fachowy Elektryk

oświetlenie

elektryka

miejsce w przypadku halogenowych, znalazły

uznanie w setkach sklepów. W obiektach

z ofertą produktów spożywczych również

można je było spotkać – zarówno z uwagi

na ich trwałość, jak i wskaźnik Ra oscylujący

w okolicach 90 punktów. Było to jednak

dość niezrozumiałe z jednego ważnego

powodu: żarówki metalohalogenkowe wydzielają

ogromną ilość ciepła, a jak wiadomo

wysoka temperatura powoduje odbarwienie

i wysuszenie produktu, który znajduje się

zbyt blisko takiej żarówki. W efekcie te źródła

światła zatrzymały się na dłużej głównie

w butikach z odzieżą, ale z czasem zostały

zastąpione lampami LEDowymi.

Dziś LEDowe źródła światła są mocno zakotwiczone

w sklepach spożywczych i cały

czas silnie wypierają inne rozwiązania. Diody

LED stosowane w nowoczesnych oprawach,

montowanych w pomieszczeniach przeznaczonych

do prowadzenia sprzedaży, to niemal

zawsze diody skonstruowane na bazie masy

fosforowo-silikonowej (fosfor odpowiada

m.in. za temperaturę barwową światła), połączonej

z półprzewodnikiem, płytką termiczną

i wyposażonej w element chłodzący.

Diody LED są idealne dla sklepów w których

sprzedaje się produkty spożywcze, gdyż nie

tylko wpływają bezpośrednio na siłę strumienia

świetlnego oprawy, ale też na barwę samego

światła (określaną w kelwinach), a poprzez

to na współczynnik oddawania barw określany

skrótem Ra. Zacznijmy od temperatury

barwowej światła emitowanego przez diody

Fot. 3.

Fot. 2.

LED: może ona się mieścić w przedziale od

1500 do 10 000 K, przy czym poziom

1500 kelwinów to światło podobne do światła

świecy woskowej, zaś poziom 10 000 K

to światło słoneczne w okolicach godzin

wczesnopołudniowych przy czystym niebie

– a więc ostre i biało-błękitne. Jeśli chodzi

o współczynnik oddawania barw – wyrażany

liczbowo w przedziale od zera do 100

– w przypadku opraw LED dla mniejszych powierzchni

handlowych (np. osiedlowy sklepik

Zwieszane oprawy z serii TRIANGLE stanowią doskonałe uzupełnienie oświetlenia

ogólnego, współgrające z oprawami wpuszczanymi w sufit.

Dla podreślenia światłem wyjątkowej ekspozycji oraz jak największego dopasowania

do nowoczesnej formy wnętrza uzyto projektorów TINO LED oraz designerskich

opraw HB 886 z kolekcji FLASH&DQ. Hamama Bilo, Tel Aviv, Izrael, zastosowane

oprawy: projektor TINO LED, oprawa dekoracyjna HB 886. Zrealizował LUG Light

Factory Sp. z o.o.

Fot.: ES-SYSTEM

spożywczy o powierzchni 50 m 2 ) nie powinien

on schodzić poniżej poziomu 90, zaś dla

wielkopowierzchniowych obiektów – takich

jak popularne dziś dyskonty – nie powinien

spadać poniżej poziomu 80. Jak zapewne czytelnik

się domyśla, poziom 100 to wierność

odwzorowania barw przy naturalnym świetle

słonecznym w okolicach godzin przedpołudniowych

lub wczesno popołudniowych.

Oprawy oparte na diodach LED już zdominowały

rynek dzięki zaletom takim, jak

wysoki stopień oddawania barw (nierzadko

Ra 85–95), szeroka oferta w kwestii temperatury

barwowej, wysoka energooszczędność,

niewielkie koszty konserwacji i zdolność

do pracy w dużym zakresie temperatur czy

też brak emisji ciepła (niska temperatura

pracy). Przy współpracy z odpowiednimi

układami optycznymi oprawy LED mogą

oferować oświetlenie ogólne (szerszy kąt

dystrybucji światła) bądź akcentujące czy

wręcz punktowe, dzięki precyzyjnej i wąskiej

wiązce światła padającego na poszczególne

produkty. Nie bez znaczenia jest też

to, że oświetlenie LED świetnie nadaje się

do zamrażarek i chłodziarek – nieodzownych

w każdym sklepie spożywczym – gdyż zdolne

jest do skutecznej pracy w niskich temperaturach

i zarazem nie wydziela ono ciepła,

a przecież koszty związane z utrzymaniem

właściwej temperatury w zamrażarkach są

bardzo wysokie.

Fot.: LUG LIGHTING FACTORY

Fachowy Elektryk

55

oświetlenie

elektryka

Fot.: PHILIPS

Fot. 4.

Reflektory typu SPOT często doświetlają stoiska z pieczywem, jak np. w Łódzkim

Tesco.

Oświetlenie w dyskoncie spożywczym

Wszystkie duże powierzchnie handlowe z reguły

wyposaża się w oświetlenie ogólne, pozbawione

wszelkich elementów akcentujących,

oświetlenia punktowego czy oświetlenia o barwie

odbiegającej od tej uzyskiwanej przy temperaturze

barwowej 4000–5000 kelwinów. Jest

to tzw. oświetlenie jednofunkcyjne, neutralnie

białe. Właśnie takie oświetlenie ogólne powinno

być oświetleniem dominującym w dyskontach

i dużych sklepach z żywnością, a zarazem

budującym w klientach ich dobre samopoczucie.

Powinno ono swą intensywnością i neutralną

barwą ożywiać ich i zachęcać do działania,

dzięki czemu będą dłużej przebywać

w obiekcie i chętniej wrócą na kolejne zakupy.

Wskazane jest by na większości powierzchni

dominowało białe oświetlenie ogólne o wskaźniku

Ra w okolicach 80–85 (minimum 80 wg

normy polskiej) i by rozsyłane było w taki sposób,

żeby klienci nie doznawali efektu olśnienia

z powodu silnego światła kierowanego

prosto w ich oczy. Wbrew pozorom dziś takie

oświetlenie ogólne nie jest dominującą pozycją

na liście kosztów związanych z konsumpcją

energii elektrycznej. Oświetlenie LED aplikowane

w postaci linii świetlnych, zwieszanych

opraw czy dużych kasetonów i paneli

(tzw. świetlików) jest znacznie tańsze w użytkowaniu

niż dawniej stosowane źródła światła.

Oczywiście nawet w dyskontach spożywczych

czasem pojawiają się strefy przeznaczone

na wszelkiego rodzaju okazjonalne

wydarzenia (prezentacje, akcje promocyjne

połączone z degustacją określonych produktów),

bądź wyraźnie wydzielone działy

przeznaczone dla grup produktów takich jak

choćby wędliny, pieczywo czy ryby – czyli

miejsca w których następuje zmiana oświetlenia,

jego mocy świetlnej i temperatury

barwowej, lecz dominacja ogólnego oświetlenia

neutralnie białego jest bezdyskusyjna.

Natomiast we wspomnianych wyżej, wydzielonych

wewnątrz dyskontów działach, warto

obok światła ogólnego zastosować dodatkowe

delikatne oświetlenie akcentujące, którego

źródła powinny być umiejscowione znacznie

bliżej doświetlanych produktów. Takie wyróżnienie

działu owoców, warzyw czy ogólnie

mówiąc działu ze świeżą i kolorową żywnoś-

W systemach oświetlenia sklepów spożywczych kluczowe jest to, by zastosowane

oprawy były umieszczone w odpowiedniej odległości od eksponowanych

produktów. W praktyce przyjmuje się, że odpowiednie natężenie

światła na powierzchni zapewnić można zachowując minimalny dystans

w zakresie ok. 2 metrów od oświetlanych produktów. To, czy najlepiej

sprawdzi się mocowanie na szynoprzewodach, wbudowanie w suficie podwieszanym

czy zwieszenie oprawy oświetleniowej, zależy od poziomu stropu

oraz ogólnej koncepcji rozmieszczenia opraw w sklepie.

Fot.: LUG

Fot. 5.

Intermarche, Bukowna, Polska.

Zastosowane oprawy: linia

szybkiego montażu LUGTRACK 2

LED. Zrealizował LUG Light

Factory Sp. z o.o.

cią, poprzez dobranie oświetlenia uwydatniającego

kolory (poprzez większą moc świetlną

tworzącą większy kontrast i nasycająca barwy

produktów) zawsze zachęca klientów do intensywniejszych

zakupów, co zwiększa obroty

sklepu. Podobnie ma się rzecz z działem

z pieczywem, czy też całkowicie wydzieloną

w dyskoncie „piekarnią” – tu potrzebne jest

indywidualnie zaprojektowane oświetlenie

o barwie żółtawej, przy czym wcale nie musi

być ono szczególnie intensywne. Przeciwnie,

warto sprawdzić jaki efekt uzyska się przy lekko

obniżonej mocy świecenia – może się okazać,

iż osiągnięte zostanie optimum w postaci

kameralnej, ciepłej i zachęcającej do zakupów

„piekarni” wewnątrz rozświetlonego neutralną

bielą sklepu. Jeszcze jedna uwaga na temat

akcentowania światłem z bliska: nie należy się

obawiać bliskości źródeł światła względem

produktów. Wysokiej jakości oprawy LED

emitują niewielkie ilości ciepła i w ogóle nie

emitują promieniowania UV, które jak wiadomo

negatywnie oddziałuje na barwy oświetlanych

przez długi czas produktów.

Oświetlenie w małym sklepie

spożywczym i w piekarni

oraz typowe błędy

Temperatura barwowa, nazywana czasem odcieniem

bieli (żółtawo-ciepłym, biało-neutralnym

56 Fachowy Elektryk

oświetlenie

elektryka

lub błękitno-chłodnym) to idealne narzędzie

do wykorzystywania w małych sklepach spożywczych

czy piekarniach przy uwydatnianiu

kolorów wielu grup towarów, zwłaszcza świeżych

wyrobów. Odpowiednio dobrane światło

LED podkreśla lub nasyca naturalne barwy produktów

takich jak pieczywo, mięso, wędliny czy

sery, a nawet napoje – również te zawierające alkohol.

Umiejętna gra natężeniem i barwą światła,

czasem wsparta delikatnym filtrem, nadaje

żywności nie tylko więcej intensywności barw,

ale też sprawia, iż optycznie dłużej zachowuje

świeżość i dzięki temu całość dostawy ma szansę

zejść ze stanów magazynowych, czyli sprzedać

się do ostatniej pozycji. Należy jednak pamiętać,

że artykuły szczególnie wrażliwe, takie

jak na przykład mięso i wędliny, powinny być

doświetlane oprawami LED o nieco mniejszej

intensywności świecenia – chodzi o to, by rzeczywiście

były jak najdłużej świeże, a nie tylko

na takie wyglądały.

Sztuka korzystania z temperatury barwowej

światła wymaga wprawy i dlatego początkujący

inwestorzy i właściciele sklepów

popełniają błędy, które wręcz zmniejszają

atrakcyjności towarów. Na dziale z mięsem

i wędlinami czasem natrafia się na tłumiące

barwy błękitnawe i chłodne światło. Jest to

fatalny błąd, gdyż powinno się tu zastosować

światło o barwie lekko różowej lub czerwonej,

wzmacniającej intensywność barwy świeżych

produktów. Tymczasem nałożenie na czerwień

tych produktów barwy błękitnej tworzy

efekt nieświeżego, psującego się towaru.

Pieczywo potrzebuje oświetlenia w kolorze

ciepło-żółtym, gdyż popularne i lubiane „kajzerki”

czy „razowy wiejski” będą wyglądać

Fot.: PIXABAY

Fot.: ES-SYSTEM

Fot. 6.

Oprawy zwieszane z serii TRIANGLE gwarantują odpowiednie skupienie światłą tak

potrzebnego na każdym stanowisku kasjerskim.

na jeszcze ciepłe i świeże. Do tego dochodzi

efekt „przytulności” i „kameralności” jaki wywołuje

światło w żółtych odcieniach, a właśnie

takie odczucia często kojarzymy z ciepłym

i świeżym pieczywem.

Zdarza się, że sklep wrzuca mięso i ryby

do jednego worka i obie grupy produktowe

doświetla światłem czerwonawym. O ile

w przypadku mięsa czerwonego i wędlin

jest to prawidłowy ruch, o tyle w przypadku

ryb jest to fatalne posunięcie. Ryby i owoce

morza wyglądają świeżo gdy pada na nie

światło lekko błękitne, czyli o temperaturze

barwowej z zakresu powyżej 5500 kelwinów.

Tymczasem światło czerwonawe postarza

optycznie zarówno ryby jak i owoce

morza, tworząc efekt nieświeżego towaru.

Soki, nektary, czy słodkie napoje i elegancko

butelkowane napoje z alkoholem potrzebują

neutralnej bieli. W niektórych sklepach spożywczych

ustawiane są na półkach (najczęściej

tych przy ścianach), za którymi umieszcza

się podświetlające je z tyłu źródła światła czysto

białego. Uzyskany efekt z reguły podnosi

sprzedaż tych produktów, gdyż tylne światło

przenikając przez szklane opakowania (czyli

butelki) doskonale wydobywa barwy tych

produktów, wzmacniając ich nasycenie i kontrast.

Wszyscy kupujemy oczami i trudno pozostać

obojętnym na taki zabieg.

Podsumowanie

Odpowiedni poziom jasności światła i jego

temperatura barwowa w sklepie spożywczym

to nie wszystko. Liczy się też to, jak oświetlenie

wpływa na samopoczucie klientów,

czy pomaga im odprężyć się (lekko żółtawe,

ciepłe światło w piekarni) bądź uaktywnić

(neutralna biel mobilizująca do kupowania).

Światło w znacznie większym stopniu wpływa

na odczucia klientów niż nam się to do niedawna

wydawało. Należy z tego korzystać

i umiejętnie „grać” światłem, zwłaszcza teraz,

gdy technologia LED wsparta elektroniką,

daje tak duże pole do popisu.

Fot. 7.

Stoisko mięsne doświetlone LEDami o temperaturze barwowej z pogranicza

czerwieni prezentuje się bardzo atrakcyjnie.

Łukasz Lewczuk

Na podstawie materiałów publikowanych

m.in. przez: Steinel Vertrieb GmbH,

Es-System S.A., Osram Lighting Sp. z o.o.,

Lumiverso, Lena Lighting S.A.

i Trilux Polska Sp. z o.o.

Fachowy Elektryk

57

warsztat

elektryka

Nowy system mx fuel rewolucjonizuje rynek elektronarzędzi

System mx fuel to urządzenia dla najbardziej wymagających

profesjonalistów. Wprowadzają one nowe standardy rynkowe

w zakresie oszczędności czasu i pieniędzy, ochrony środowiska oraz

zdrowia i bezpieczeństwa użytkowników oraz zapewniają wzrost

produktywności.

W tym roku na rynku pojawiły się 4 narzędzia z serii MX FUEL. Jednak

odpowiadając na potrzeby profesjonalistów z sektora budowlanego

firma MILWAUKEE® będzie stale rozbudowywać ten system.

PRZECINARKA 350 MM MXF COS350 to pierwsza na świecie

akumulatorowa przecinarka o pełnym zakresie cięcia tarczą o średnicy

350 mm. Zapewnia odpowiednią moc do cięcia betonu zbrojonego

na głębokość do 125 mm.

MŁOT WYBURZENIOWY MXF DH2528H zapewnia energię udaru

64 J dla najbardziej wymagających zastosowań przy pracach wyburzeniowych.

Można nim wyburzyć do 2 ton betonu i wykuć 12 m.b. bruzdy

o przekroju 20 cm x 30 cm na jednym naładowaniu akumulatora.

WIERTNICA DIAMENTOWA 150 MM MXF DCD150, z dwubiegową

przekładnią do wiercenia otworów o średnicy do 75 mm

na mokro i na sucho przy 1 600 obr./min., oraz o średnicach od 76

mm do 152 mm przy 800 obr./min.

Dzięki PRZEPYCHACZOWI DO RUR MXF LSDP można oczyścić

instalacje sanitarne o długości nawet 60 metrów i średnicy do 20 cm.

System transportowy POWERTREDZ umożliwienie manewrowanie

przepychaczem jednej osobie – również pokonywanie schodów.

Urządzenia posiadają bezszczotkowe silniki POWERSTATE,

które mają również zastosowanie w pozostałych narzędziach marki.

Inteligentny system REDLINK PLUS dzięki monitorowaniu

termicznemu i przeciążeniowemu chroni urządzenia przed uszkodzeniem.

Urządzenia są zasilane przez akumulatory REDLIT-

HIUM. Ostatnią technologią zastosowaną w serii MX FUEL

jest ONE-KEY. Jest to pierwsza na rynku cyfrowa platforma

stworzona do zarządzania elektronarzędziami oraz sprzętem.

Źródło: MILWAUKEE ®


Jubileuszowa oferta Würth Polska:

wózek warsztatowy z wyposażeniem w promocyjnej cenie

Mobilność i dostęp do dużej liczby narzędzi

znacznie ułatwia pracę w warsztacie. Odpowiedni

wózek do ich przechowywania o dużej

pojemności oraz funkcją blokowania kół

przyda się większości mechaników. Würth

Polska prezentuje jubileuszową promocję –

wózek narzędziowy z kompletem 5 wkładek

narzędzi ręcznych w systemie ORSY ® w promocyjnej

cenie. Łącznie w zestawie znajduje

się ponad 100 narzędzi, m.in. wkrętaki, wybijaki

i klucze nasadowe. Promocja obowiązuje

do wyczerpania zapasów.

Wózek warsztatowy Würth Polska wykonano

z stalowej blachy ocynkowanej

o grubości 1,2 mm, natomiast blat

z tworzywa ABS. Wózek narzędziowy

ma gumowe kółka o średnicy 100 mm,

w tym jedno z blokadą. Jest lakierowany

proszkowo i dostępny w dwóch kolorach:

RAL 7043 – ciemny szary i RAL 7106

– szary antracytowy.

Produkt ma 6 całkowicie wysuwających się

szuflad o nośności do 30 kg. Dzięki centralnemu

zamkowi można zablokować otwieranie

wszystkich przegród lub tylko wybrane.

Szuflady zostały wyposażone we wkładki

ORSY ® CARBON LOOK. Są wykonane

z materiału odpornego na kurz i smar, można

je także czyścić. Ponadto, mają oznaczenia,

które ułatwiają odnalezienie właściwego

narzędzia, co usprawnia pracę. Wkładki są

kompatybilne z innymi systemami magazynowania,

takimi jak ORSY ® BULL, ORSY ®

MOBIL, regały i kasety ORSY ® .

Charakterystyka produktu:

– Wózek narzędziowy i szuflady wykonane

z blachy stalowej,

– Wymiary zewnętrzne z uchwytem

(szer./ gł./ wys.): 700 x 410 x 905 mm,

– Nośność całkowita z modułem górnym: 250 kg,

– Malowany proszkowo,

– Wysokość robocza: 885 mm,

– Blat roboczy wykonany z tworzywa

sztucznego ABS,

– Całkowicie wysuwane szuflady na łożyskach

kulkowych, nośność do 30 kg,

– Wymiary szuflad są dopasowane do asortymentu

narzędzi we wkładkach piankowych,

– Gumowe kółka skrętne 0100 mm (jedno

z blokadą hamulca), kółka wolnobieżne

0100 mm,

– Dwustopniowy system zamykania: zamek

centralny z wkładką bębenkową, możliwość

odblokowania jedną ręką, a także indywidualna

blokada szuflad, zapobiegająca

przypadkowemu otwarciu podczas ruchu.

Źródło: Würth Polska

58 Fachowy Elektryk

warsztat

elektryka

PROMOCJA

ENERGOTYTAN - PROMOCJE 11/2020

•

tworzywowym dnem

•

•

•

•

• made in Germany

•

•

•

199 zł netto

Praska hydrauliczna do kabli HH622 6-300 mm²

• dwubiegowy system hydrauliczny

• metalowa walizka transportowa

Zaciskarka do tulejek Z-10SA 0,25-10 mm²

• do zaciskania tulejek izolowanych i nieizolowanych

•

Zakres Waga Cena netto

Z-10SA 0,25-10 mm² 0,35 kg 100 zł

Model Zakres Seria Cena netto

HH622 6-300 mm² EXPERT 3500 zł

Zestaw wycinaków do otworów WHP-SET

• zawiera wycinaki PG i wycinak 45x45 mm

•

•

• Kierunek wirowania faz: tak

• Jednobiegunowy wykrywacz fazy: tak

IP Waga Cena netto

750-1 64 0,23 kg 179 zł

Model Seria Cena netto

WHP-SET STANDARD 1700 zł

www.energotytan.com

Fachowy Elektryk

59

warsztat

elektryka

Mechanizacja prac kablowych MADE IN GERMANY

Od niemal 40 lat z wielkimi sukcesami projektujemy i produkujemy wysokiej jakości innowacyjne

narzędzia do rozwijania i przewijania kabli i przewodów przeznaczone dla profesjonalistów

z przemysłu elektroenergetycznego oraz użytkowników indywidualnych.

PROMOCJA

Każdego roku systemy rozwijaków

do przewodów i rur oraz podnośniki

do bębnów kablowych prezentowane są

na ponad 20 targach i imprezach wystawienniczych

na całym świecie. Utrzymujemy

stały kontakt z użytkownikami,

którzy przekazują nam informacje

o udoskonaleniach swych procesów, tym

samym podsuwając nam pomysły do udoskonalania

narzędzi i projektowania nowych.

Ta wymiana informacji generuje

stały proces innowacji i sprawia, że możemy

nieustannie oferować naszym klientom

najnowocześniejsze rozwiązania.

Mechanizacja prac kablowych znacznie

wpływa na zmniejszenie pracochłonności

i kosztów tego typu prac, pozwalając

jednocześnie na wzrost wydajności. Wychodząc

naprzeciw potrzebom Klientów

z branży sektora energetycznego i telekomunikacyjnego,

firma Energotytan wprowadziła

do swojej oferty linię produktów

służących optymalizacji pracy z przewodami

i kablami. Poniżej przedstawiono

krótki przegląd wybranych pozycji z asortymentu.

FLEXIPASS

Flexipass praktyczne,

wszechstronne, bezpieczne

prowadzenie kabli

W prawie każdym procesie prowadzenia

kabli priorytetem jest unikanie szkód materialnych,

zwłaszcza w przypadku wrażliwych

kabli i przewodów. Często wyciąganie

przewodów jest jeszcze trudniejsze ze

względu na krzywizny kanałów i różnice

wysokości. Ponadto standardowe produkty

dostępne na rynku są często skomplikowane

i czasochłonne w montażu i demontażu.

Od teraz nasz innowacyjny produkt

FLEXIPASS oferuje optymalne rozwiązanie:

poręczne, elastyczne i natychmiastowe

do użytku w dowolnym miejscu. Dzięki

ergonomicznej i kompaktowej konstrukcji

oraz płynnie działającym rolkom prowadzącym,

FLEXIPASS zapewnia bezpieczne

i precyzyjne prowadzenie kabli we

Zdj. 1. Zdj. 2.

60 Fachowy Elektryk

warsztat

elektryka

Zdj. 3.

Zdj. 5. Zdj. 4.

wszystkich rogach i na krawędziach kanałów

kablowych. Podstawowy zestaw składa

się z trzech FLEXIPASSów zapakowanych

w profesjonalną torbę. Zapewnia to

wysoki stopień elastyczności już od pierwszego

użycia. Ponadto w dowolnym momencie

możesz dodać kolejne FLEXIPASS

do swojego systemu zarządzania kablami.

Nasz FLEXIPASS to uniwersalny system

zarządzania kablami do korytek kablowych

o różnej konstrukcji. FLEXIPASS

może być używany do kabli o średnicy

do 38 mm. Sprytne rozmieszczenie rolek

zapewnia optymalne i wolne od oporów

prowadzenie i transport kabli i przewodów.

Dzięki niewielkiej wadze 0,75 kg FLEXI-

PASS może być bez problemu stosowany

nawet na lekkich korytkach kablowych. To

takie proste: umieść FLEXIPASS na trasie

kablowej i zamocuj go szybko i łatwo za

pomocą jednoręcznego mechanizmu zaciskowego.

FLEXIPASS dzięki gumowanym

powierzchniom zaciskowym utrzymuje się

bez żmudnego przykręcania – bez ślizgania

się i przechylania. Teraz włóż kabel,

zabezpiecz go zatrzaskiem i FLEXIPASS

jest gotowy do pracy. Rozwiązanie FLE-

XIPASS jest również dziecinnie proste.

Oszczędza to cenny czas podczas montażu

i demontażu systemów kablowych. (zdj.

FLEXIPASS).

Drugą grupę stanowią urządzenia do odwijania

kabli i rur karbowanych. Uniwersalny

obrotowy stojak do odwijania kabli z krążków

E90206 i E90207 (zdj. 1, 2), cechuje

się solidną, kompaktową budową i jest

przystosowany do różnych średnic rdzenia.

Za jego pomocą można odwijać wszelkiego

rodzaju kable, bez względu na rodzaj opakowania

(foliowane, wiązki, luzem) i bez

ryzyka ich skręcenia, co znacznie usprawnia

pracę i skraca czas wykonywania instalacji.

Stojak jest całkowicie bezobsługowy i nadaje

się do użytku na zewnątrz, jak i wewnątrz

pomieszczeń. Zamocowany na bezpiecznych

gumowych nóżkach lub skrętnych kółkach

z blokadą pozwala sprawnie obsługiwać

wszystkie kształty krążków kablowych.

Trzecie z urządzeń to obrotowy i całkowicie

składany stojak E90220 (zdj. 3, 4, 5)

szczególnie przydatny do pracy z ciężkimi

i nieporęcznymi peszlami i kablami, który

dobrze radzi sobie nawet z przewodami

5x25 mm² o średnicy 750 mm i wadze

80 kg. Podobnie jak poprzedni stojak umożliwia

pracę wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń,

oraz wykonywany jest w wersji

stacjonarnej lub przejezdnej.

Kolejna grupa urządzeń przeznaczona jest

do codziennej pracy z bębnami kablowymi

wewnątrz lub na zewnątrz pomieszczeń.

Stojak do odwijania kabli z bębnów

E90103 (zdj. 6, 7) został zaprojektowany

przez użytkowników dla użytkowników.

Urządzenie wyposażone jest w solidną

konstrukcję z wysokiej jakości stali. Regulacja

położenia łożyska bębna umożliwia

obsługę całej gamy standardowych

bębnów kablowych do rozmiaru 1200 mm

średnicy i wadze do 200 kg. Jest to możliwe

poprzez korekty osi 90-150-240-300

i 330 mm. Uszczelnione łożyska chronią

przed korozją i zabrudzeniami wydłużając

w ten sposób żywotność wałków. Ergonomiczny

kształt i części antypoślizgowe

Fachowy Elektryk

61

warsztat

elektryka

Zdj. 6.

Zdj. 7.

zapewniają maksimum bezpieczeństwa dla

operatora. Metalowa konstrukcja gwarantuje

trwałość i funkcjonalność produktu.

W przypadku wąskich przestrzeni idealnym

rozwiązaniem może okazać się

dwuczęściowy stojak E90102 (zdj. 8,

9, 10, 11). Jest on także szczególnie zalecany

do stosowania w przypadku gdy

kable różnych rodzajów muszą być zainstalowane

w krótkim okresie czasu. System

szybkiej i łatwej wymiany bębnów

oraz obsługa bębnów do 1500 kg sprawia,

że urządzenia te są bardzo często

wykorzystywane przez firmy z sektora

energetycznego i telekomunikacyjnego.

System składa się z dwóch części, które

są umieszczone po obu stronach bębna.

Zdj. 8.

Zdj. 9.

Zdj. 10.

Zdj. 11.

62 Fachowy Elektryk

warsztat

elektryka

Zdj. 12.

Zdj. 13.

Zdj. 14.

Zdj. 15.

Stabilna konstrukcja z aluminium i stali,

bezobsługowe łożyska kulkowe i rolki

zwiększają trwałość, a pomysłowy design

zapewnia pełną funkcjonalność.

Do pracy z ciężkimi bębnami służą specjalnie

skonstruowane podnośniki hydrauliczne.

Umożliwiają one łatwe odwijanie

lub nawijanie kabla na bęben

umieszczony na osi podnośnika. W skład

kompletu wchodzą dwa stojaki zintegrowane

z napędem hydraulicznym i rura

nośna wyposażona w opory zabezpieczające

przed przemieszczaniem się bębna

podczas pracy.

Hydrauliczny podnośnik do bębnów

kablowych E90112 (zdj. 12, 13), za pomocą

którego z łatwością podniesiemy

bębny kablowe do 4000 kg o średnicy

650-1600 mm, lub E90121 (zdj. 14, 15)

do bębnów o wadze do 6000 kg i średnicy

700-2200 mm. Lekka aluminiowa konstrukcja

obu urządzeń, w połączeniu z innowacyjną

technologią systemu pozwala

na bezpieczną i szybką eksploatację urządzenia

podczas prac kablowych w terenie

lub w magazynie kablowym Opcjonalnie

podnośniki wykonywane są także w wersji

udźwigu do 10000 kg. Każdy z podnośników

dodatkowo wyposażony jest w niezależne

kółka transportowe, które ułatwiają

dostarczenie urządzenia na plac budowy,

oraz pozwalają na samodzielne przygotowanie

miejsca pracy i podniesienie bębna

przez jednego człowieka.

Całość oferty firmy Energotytan w zakresie

mechanizacji prac kablowych uzupełniają

akcesoria pomocnicze, takie

jak: adapter do uszkodzonych bębnów

kablowych, pozwalający na korzystanie

z uszkodzonych bębnów. Prosty mechanizm

dźwigni zapewnia bezpieczne trzymanie

się uszkodzonych krawędzi bębna.

Adapter można wykorzystać do bębnów

o maksymalnej wadze 140 kg i średnicy

do 510 mm. Z kolei wózek do transportu

bębnów umożliwia łatwe przewożenie

bębnów do 250 kg i średnicy 1000 mm

na zasadzie dźwigni, z możliwością odwijania

kabla zawieszonego na wale.

Z przydatnych akcesoriów polecamy także

regały do przechowywania przewodów

w wiązkach oraz różnego typu przewijarki

do lin i przewodów. Wszystkie przedstawione

urządzenia można zobaczyć podczas

pracy na stronie www.energotytan.

com w zakładce filmy i prezentacje.

Adrian Zając

www.energotytan.com

Fachowy Elektryk

63

POZYTYWNA ENERGIA :-)

FOT: AdobeStock

W dobrym

Przed meczem:

- Panie sędzio, mam do pana sprawę.

Zaraz grała będzie ulubiona drużyna

mojego męża. Chciałam mu kupić ten

mecz na urodziny...

Dwaj kibice wracają z meczu, dzieląc się swoimi wrażeniami:

- Co sądzisz o facecie, który sędziował dzisiejszy mecz?

- Jest dokładnie taki, jak moja żona: działa ludziom na nerwy,

a nic nie można mu zrobić!

Na kursie spadochronowym:

- Panie instruktorze, jeśli spadochron

główny się nie otworzy

i zapasowy też nie, to ile będę

miał czasu by coś zrobić?

- Całe życie!...

Na obozie lekkoatletów wykryto

włamanie. Policjant przybyły na miejsce

zdarzenia przesłuchuje jedynego

świadka:

- Więc widział pan sprawcę włamania?

To dlaczego nie próbował go pan

dogonić?

- Ależ goniłem go! - odpowiada biegacz

i dodaje. - Szybko objąłem nad nim

prowadzenie, a kiedy się obejrzałem -

tak daleko został w tyle, że już go nie

było widać!

/ Perfect Welding / Solar Energy / Perfect Charging

FRONIUS SYMO GEN24 PLUS

JUŻ W SPRZEDAŻY

NIE BOIMY SIĘ PRZERW W DOSTAWIE ENERGII

A TY JAKIE MASZ WYZWANIA W FOTOWOLTAICE?

Fronius GEN24 Plus to wybitnie wszechstronny falownik hybrydowy ze

zintegrowaną funkcją zasilania rezerwowego, stanowiący idealne rozwiązanie do

zasilania energią słoneczną.

Niezależnie od tego, czy jest on stosowany w fotowoltaice w połączeniu z systemami

magazynowania energii, zasilania rezerwowego, ogrzewania czy e-mobilności,

Fronius GEN24 Plus oferuje wyjątkową gamę rozwiązań i dlatego odgrywa wiodącą

rolę w rewolucji energetycznej w domu.

www.fronius.pl/solar/gen24plus

Fachowy Elektryk 5/2020

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template ?