Lotnictwo Aviation International 5/2021
by ZBiAM
by ZBiAM
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Śmigłowce<br />
Paweł Bondaryk<br />
Westland Lynx i Wildcat<br />
Pół wieku w służbie<br />
Opracowane przez firmę Westland i produkowane przez Leonardo śmigłowce rodziny Lynx<br />
są używane obecnie przez siły zbrojne 9 państw: Wielkiej Brytanii, Algierii, Brazylii, Filipin,<br />
Niemiec, Malezji, Omanu, Republiki Korei i Tajlandii. Przez pół wieku zbudowano ponad 500<br />
egzemplarzy wykorzystywanych w roli śmigłowców zwalczających okręty podwodne i nawodne<br />
oraz czołgi, do zadań rozpoznawczych, transportowych i ratowniczych. Najnowsze<br />
wiropłaty wywodzące się z tej rodziny, AW159 Wildcat, służą w lotnictwie morskim Filipin<br />
i Republiki Korei oraz w brytyjskich Army Air Corps i Royal Navy.<br />
W<br />
połowie lat 60. ub. wieku firma<br />
Westland planowała zbudowanie<br />
dla brytyjskiej armii następców dla<br />
śmigłowców ciężkich Belvedere (dwuwirnikowy<br />
projekt WG.1, masa startowa 16 t)<br />
i średnich Wessex (WG.4, masa 7700 kg).<br />
Z kolei WG.3 miał być śmigłowcem transportowym<br />
dla armii klasy 3,5 t, a WG.12<br />
miał być lekkim obserwacyjnym (1,2 t).<br />
Rozwinięty z WG.3 projekt następcy Whirlwinda<br />
i Waspa, mający potem przekształcić<br />
się w Lynxa, otrzymał oznaczenie WG.13.<br />
Wymagania wojska z 1964 r. mówiły o wytrzymałym<br />
i niezawodnym śmigłowcu zdolnym<br />
zabrać na pokład 7 żołnierzy lub 1,5 t<br />
ładunku, uzbrojonym w broń umożliwiającą<br />
wsparcie wojsk na ziemi. Prędkość maksymalna<br />
miała wynosić 275 km/h, a promień<br />
działania 280 km.<br />
Napęd wiropłata miały stanowić początkowo<br />
dwa silniki turbowałowe Pratt &<br />
Whitney PT6A o mocy 750 KM każdy, ale ich<br />
producent nie gwarantował opracowania<br />
mocniejszego wariantu na czas. Ostatecznie<br />
zdecydowano się na Bristol Siddeley BS.360<br />
o mocy 900 KM, późniejsze Rolls-Royce<br />
Gem, nad którymi prace rozpoczęto jeszcze<br />
w firmie de Havilland (stąd tradycyjna nazwa<br />
na literę G).<br />
Ówczesna dobra współpraca brytyjsko-francuska<br />
w przemyśle lotniczym oraz<br />
podobne wymagania stawiane przez wojsko<br />
obu państw skutkowała wspólnym<br />
opracowaniem trzech typów wiropłatów,<br />
różniących się wielkością i zadaniami:<br />
średniego transportowego (SA330 Puma),<br />
wyspecjalizowanego pokładowego i przeciwpancernego<br />
(przyszły Lynx – ang. Ryś)<br />
oraz lekkiego wielozadaniowego (SA340<br />
Gazelle). Wszystkie modele miały być zakupione<br />
przez wojsko obu krajów. Firma Sud<br />
Zespół Royal Navy<br />
„Black Cats” występuje<br />
obecnie w składzie<br />
dwóch Wildcatów<br />
HMA.2, prezentując<br />
na pokazach własności<br />
śmigłowców tego<br />
typu.<br />
Pierwszy prototyp<br />
Westland Lynx oblatano<br />
50 lat temu, 21<br />
marca 1971 r.<br />
32<br />
<strong>Lotnictwo</strong> <strong>Aviation</strong> <strong>International</strong> MAJ <strong>2021</strong>
Change language