You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Artyleria<br />
Wizja docelowej (?) bezzałogowej wyrzutni systemu GMLRS/ATACMS/PrSM dla jednostek artylerii polowej US Army.<br />
Bartłomiej Kucharski<br />
Polowe wyrzutnie rakietowe M2<strong>70</strong><br />
i M142 systemu MLRS/ATACMS, a później<br />
GMLRS/ATACMS/PrSM pozostają<br />
w służbie od kilku dekad.<br />
Nic nie wskazuje, by szybko mieli pojawić<br />
się ich następcy. Wręcz przeciwnie,<br />
zarówno one są systematycznie<br />
modyfikowane, jak i opracowywane<br />
są do nich nowe oraz modernizowane<br />
starsze pociski. Od niedawna<br />
Siły Zbrojne Stanów Zjednoczonych<br />
prowadzą prace także nad<br />
bezzałogowymi wyrzutniami<br />
polowej artylerii rakietowej.<br />
Ilustracje w artykule: US Army, US Marine Corps,<br />
Oshkosh Defense, Lockheed Martin.<br />
Bezzałogowe wyrzutnie<br />
systemu GMLRS/PrSM/NSM<br />
Początki systemu rakietowego MLRS/GMLRS<br />
sięgają lat <strong>70</strong>. i związane są z nową doktryną<br />
prowadzenia działań wojennych<br />
w Europie (późniejsza Air Land Battle), w ramach<br />
której wykazano m.in. konieczność wprowadzenia<br />
do służby w US Army systemu artyleryjskiego<br />
zdolnego do ostrzelania dużego<br />
obszaru w jak najkrótszym czasie. Z tej koncepcji<br />
narodziła się wyrzutnia M2<strong>70</strong> Multiple<br />
Launch Rocket System (w służbie od 1983 r.) na<br />
podwoziu gąsienicowym M993, skonstruowana<br />
w oparciu o rozwiązania wykorzystane w bojowym<br />
wozie piechoty M2 Bradley (obydwa pojazdy<br />
produkowała firma United Defense, obecnie<br />
BAE Systems). O sile ognia początkowo decydowały<br />
dwa wymienne kontenery transportowo-<br />
-startowe M269, każdy zawierający sześć pojemników<br />
z 227 mm rakietami niekierowanymi (M26<br />
z głowicami kasetowymi). W 1991 r., wraz z wprowadzeniem<br />
do uzbrojenia systemu MGM-140<br />
ATACMS, możliwe stało się zastąpienie ich, zewnętrznie<br />
niemal identycznymi, kontenerami<br />
z pojedynczymi pojemnikami z pociskiem balistycznym<br />
krótkiego zasięgu. Wyrzutnie M2<strong>70</strong> systematycznie<br />
modernizowano (wersje A1, C1<br />
i D1), a do dziś w służbie liniowych i szkolnych<br />
jednostek artylerii US Army pozostaje ich ponad<br />
220 (kolejnych kilkaset, spośród niemal 1000 dostarczonych<br />
znajduje się w składnicach sprzętu).<br />
Wprowadzono kolejne typy amunicji, tak 227 mm<br />
(M26A1, M26A2, M30 GMLRS, M31 GMLRS Unitary<br />
itd.), jak i pocisków balistycznych. Współczesne<br />
odmiany amunicji systemu GMLRS mają zasięg<br />
przekraczający <strong>70</strong> km, a najnowszy, obecnie testowany,<br />
GMLRS-ER ma być w stanie razić cele<br />
odległe nawet o 150 km. Z kolei współczesne<br />
wersje pocisku ATACMS (np. M57/MGM-168)<br />
mają zasięg do 300 km. Te ostatnie docelowo zastąpić<br />
ma nowy pocisk PrSM (Precision Strike<br />
Missile) o zasięgu początkowo do 499 km, docelowo<br />
650 km (i więcej). W jego przypadku kosztem<br />
za większy zasięg i większą liczbę pocisków<br />
gotowych do użycia (dwa pociski w kontenerze)<br />
będzie wyraźnie niższa masa głowicy bojowej<br />
(ok. 91 kg wobec 214 kg w M48/57/57A1).<br />
Drugą z wyrzutni systemu MLRS/GMLR/<br />
/ATACMS/PrSM, jest M142 High Mobility Artillery<br />
Rocket System (HIMARS, w służbie od 2004 r.).<br />
Jest to znacznie lżejsza wyrzutnia na podwoziu<br />
samochodu ciężarowego Oshkosh FMTV M1140<br />
6×6 (adaptacja licencyjnego modelu Steyr<br />
12M18). Powstała ona jako odpowiedź na zapotrzebowanie<br />
US Army (z czasem także US Marine<br />
Corps) na lżejszy od M2<strong>70</strong> polowy system<br />
rakietowy ze zunifikowaną z MLRS/ATACMS<br />
amunicją, możliwy do transportu drogą powietrzną<br />
za pomocą samolotów transportowych<br />
średniej ładowności C-130 Hercules. Do<br />
końca 2020 r. producent wyrzutni, Lockheed<br />
Martin, wyprodukował ich ok. 500, z czego<br />
przynajmniej 400 na potrzeby Sił Zbrojnych Stanów<br />
Zjednoczonych. Ceną za mniejsze wymiary<br />
36 Wojsko i Technika • Lipiec <strong>2021</strong><br />
www.zbiam.pl
Change language