Wojsko i TECHNIKA 8/2021

More documents

Recommendations

Info

Broń strzelecka Przemysław Juraszek W połowie czerwca ujawniono interesującą informację związaną z amerykańskim programem Next Generation Squad Weapon (NGSW), mającym wyłonić następcę karabinków automatycznych M4A1 i zespołowej broni wsparcia M249 SAW (FN Minimi) zasilanych amunicją pośrednią. Początki programu sięgają co najmniej 2016 r., ale większe zainteresowanie nim pojawiło się trzy lata temu. Fotografie w artykule: True Velocity, SIG Sauer, Textron Systems. Mianowicie firma True Velocity, będąca jednym z konkurujących podmiotów (w partnerstwie z Berettą i LoneStar Future Weapons, które zastąpiło General Dynamics Ordnance) zaprezentowała możliwość adaptacji istniejących konstrukcji zasilanych nabojem karabinowym 7,62×51 mm NATO do swojego naboju 6.8 TVCM (6,8×51 mm), wykorzystującego pocisk 6,8 mm o masie 8,75 g (135 gr), połączony z nową łuską, aczkolwiek będącą pochodną zastosowanej w naboju 7,62×51 mm Nowy nabój 6.8 TVCM, jak widać na zdjęciu, ma długość identyczną jak klasyczny 7,62×51 mm NATO i poza znacznie lepszymi osiągami, jest też o 30% lżejszy. SIG Sauer oferuje w postępowaniu duet klasycznego karabinka automatycznego i zespołowej broni wsparcia zasilanej z taśmy. Ze względu na konieczność zastosowania dłuższej lufy do uzyskania optymalnych osiągów przy naboju 6.8 TVCM, do przetargu wystawiono karabinek oznaczony RM227, powstały w ramach współpracy LoneStar Future Weapons i Beretty. Nowe spotyka stare NATO. Wszyscy uczestniczący w programie muszą przedstawić rozwiązania oparte na nowym pocisku, zdolne do pokonywania indywidualnych osłon balistycznych na dystansach nawet 600 m. Aktualnie używane naboje 5,56×45 mm NATO charakteryzują się zbyt małą masą pocisku (62 gr), a karabinowa amunicja 7,62×51 mm NATO wykorzystuje znacznie cięższe pociski (M80 – 147 gr lub M118LR – 175 gr, używane przez strzelców wyborowych) i ma zbyt słaby ładunek miotający. Z tego względu pociski stosowane w amunicji 7,62×51 mm NATO osiągają pomiędzy 800÷900 m/s (zależnie od zastosowanego pocisku). Amerykanie uznali, że najlepszym rozwiązaniem będzie wykorzystanie pocisku kalibru 6,8 mm, który miałby uzyskiwać prędkość początkową w zakresie 920÷1066 m/s. True Velocity zastosowało w swojej koncepcji amunicji polimerową łuskę pozbawioną charakterystycznej szyjki z metalową wkładką. Powodem usunięcia szyjki jest uproszczenie i wzmocnienie konstrukcji. Metalowa wkładka jest z kolei niezbędna, ponieważ dotychczas nikt nie zaprojektował łuski z polimerową kryzą zdolną przetrwać ekstrakcję. Alternatywne podejścia w programie oferuje SIG Sauer, proponując łuskę ze stopu składającego się z mosiądzu i innych materiałów, mogącą wytrzymać znacznie wyższe ciśnienie gazów. Efektem jest spełnianie założonych osiągów już w przypadku bardzo poręcznej klasycznej konstrukcji z 13-calową (330 mm) lufą, co pokazał SIG karabinkiem MCX Spear. Propozycja SIG Sauera jest też najbardziej zbliżona koncepcyjnie do aktualnie stosowanego duetu karabinków automatycznych M4A1 i zespołowej broni wsparcia M249 SAW (FN Minimi). Obejmuje karabinek NGSW-R z ergonomią karabinków systemu AR-15 i NGSW-AR zasilany z taśmy nabojowej przy o 40% zredukowanej masie względem aktualnie wykorzystywanego M249 SAW (FN Minimi). Takie rozwiązanie byłoby najprostsze do wprowadzenia pod względem szkoleniowym. Trzecią opcją jest najbardziej rewolucyjna koncepcja teamu Textron Systems z niemieckim Heckler & Kochem, wykorzystująca amunicję teleskopową, opracowaną przy współpracy z Olin Winchester. Z plusów należy wspomnieć, że polimerowa amunicja teleskopowa jest najbardziej kompaktowa i najlżejsza spośród wszystkich 42 Wojsko i Technika • Sierpień 2021 www.zbiam.pl
Technika wojskowa Andrzej Kiński Amunicję termobaryczną od klasycznych ładunków burzących wyróżnia sposób oddziaływania na cel – generuje ona podczas detonacji falę uderzeniową o niższej amplitudzie nadciśnienia, ale o znacznie dłuższym czasie trwania w porównaniu do wybuchu skupionego ładunku klasycznego kruszącego materiału wybuchowego. Wytwarza także wysoką temperaturę na dość dużym obszarze. Dzieje się tak z powodu rozprzestrzenienia stałych mieszanin wybuchowych w powietrzu i wykorzystaniu w procesie ich spalania tlenu atmosferycznego (tzw. przestrzenne materiały wybuchowe). Charakterystyka oddziaływania zapewnia amunicji termobarycznej wysoką efektywność niszczenia budynków i umocnień, a także rażenia siły żywej. Kilka lat temu podjęto wysiłki, aby również w naszym kraju opracować i uruchomić produkcję termobarycznych mieszanin wybuchowych. Ilustracje w artykule ZCh „NITRO-CHEM” S.A. W należących do Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A., Zakładach Chemicznych „NITRO-CHEM” S.A. z Bydgoszczy trwają przygotowania do wdrożenia produkcji termobarycznej kompozycji wybuchowej TBX-NW i kończy się opracowanie demonstratora środka bojowego wykorzystującego tę kompozycję – ręcznego granatu termobarycznego RG-NW. Jest on obecnie w fazie badań dynamicznych. W Zakładach Chemicznych „NITRO-CHEM” S.A. w Bydgoszczy trwają przygotowania do wdrożenia produkcji termobarycznej kompozycji wybuchowej TBX-NW i kończy się opracowywanie demonstratora środka bojowego wykorzystującego tę kompozycję – ręcznego granatu termobarycznego RG-NW. Jest on obecnie w fazie badań dynamicznych. RG-NW – demonstrator nowej polskiej kompozycji TBX ❚ Na początek nieco teorii Klasyczna amunicja oddziałuje na siłę żywą, powodując cztery rodzaje obrażeń: od tzw. Powietrznej Fali Uderzeniowej (PFU) i podmuchowej (uszkodzenia organów zawierających przestrzenie gazowe, głównie płuca, jelita, zatoki, uszy, tzw. typ I), od odłamków (rany związane z penetracją i rozerwaniem tkanek, tzw. typ II), od ruchu mas powietrza powodujących uderzenia ofiar przedmiotami i ofiar o przedmioty (w tym zmiażdżenia, rany tępe, złamania, tzw. typ III) oraz od ciepła i produktów wybuchu (oparzenia i zatrucia, tzw. typ IV). Najpopularniejsza amunicja odłamkowo-burząca wywołuje głównie obrażenia typu II, podczas gdy amunicja termobaryczna typów I i IV. Amunicję dzieli się też pod względem działania na: odłamkową i burzącą oraz odłamkowo-burzącą. Pierwotnie przypisywano tym typom konkretne cele, tj. unieszkodliwianie siły żywej i niszczenie budowli oraz, łącznie, siły żywej i budowli czy nieopancerzonych bądź lekko opancerzonych pojazdów. W przypadku amunicji termobarycznej należy ją klasyfikować jako burzącą, bowiem działanie odłamkowe w jej przypadku nie występuje. Natomiast przeznaczaniem tej amunicji jest unieszkodliwianie siły żywej i niszczenie budowli, a zatem pod tym względem przypomina amunicję odłamkowo-burzącą. Efektywność niszczenia budowli jest jednak znacznie wyższa, a zużycie amunicji termobarycznej w tym celu, zależnie od warunków, spada dwu–czterokrotnie względem amunicji odłamkowo-burzącej. Gdyż w przypadku amunicji burzącej detonuje ładunek skupiony, zaś w przypadku amunicji termobarycznej mamy do czynienia z wybuchem w znacznej objętości chmury paliwa i powietrza wewnątrz budowli. Można to porównać do wybuchu gazu propan- -butan w domku jednorodzinnym – zazwyczaj jego konstrukcja ulega całkowitemu zawaleniu. Trudno osiągnąć taki sam efekt ładunkiem skupionym TNT o masie równej masie gazu. Warto też zastanowić się, czy amunicja termobaryczna może niszczyć opancerzone wozy bojowe? Oczywiście, tak! Głowica wprowadzona do wnętrza może zniszczyć dowolny pojazd, nawet czołg. Natomiast z zewnątrz, tylko lekko opancerzone pojazdy – i to pod pewnymi warunkami – – mogą być skutecznie rażone. Demonstrator nowej polskiej kompozycji termobarycznej – – ręczny granat RG-NW elaborowany kompozycją TBX-NW, o którym dalej, zachowuje zdolność do rażenia lekko opancerzonych pojazdów. Przekonuje o tym wynik przeprowadzonego testu: płyta ze stali St3S o grubości 10 mm została przebita przez ustawiony na niej granat. Na przestrzeni dekad stosowania amunicji odłamkowo-burzącej rozpowszechniły się liczne metody ochrony siły żywej przed skutkami jej działania – od klasycznych, tj. okopów i innych umocnień polowych, hełmów, po nowocześniejsze jak kamizelki, przyłbice, a nawet ubiory chroniące kończyny górne i dolne przed odłamkami. Istnieje zatem zagrożenie, że coraz powszechniejsze użycie rozbudowanych osłon balistycznych przez żołnierzy uczyni w przyszłości stosowanie klasycznej amunicji rażącej odłamkami mało efektywnym, a możliwe, że nawet bezcelowym. Nie należy jednak zapominać, że indywidualne osłony balistyczne mają swoje ograniczenia związane z energią kinetyczną zatrzymywanych odłamków. Oznacza to, że utrata efektywności w rażeniu siły żywej w mniejszym stopniu dotknie pocisków artyleryjskich większych kalibrów i bomb lotniczych wytwarzających ciężkie odłamki, zaś w większym stopniu granatów ręcznych, pocisków do granatników i pocisków artyleryjskich (moździerzowych) mniejszych kalibrów, wytwarzających podczas fragmentacji lżejsze odłamki. W obszarze „dużych” głowic bojowych ładunek termobaryczny również przejawia zalety. Ciężkie odłamki klasycznych głowic potrafią lecieć daleko i nierzadko dalej niż obejmuje obszar celu, powodując często przypadkowe ofiary i zniszczenia uboczne, tzw. collateral damage, na uniknięcie czego pozwoliłby ładunek termobaryczny. Ponadto obszar rażenia odłamkami ma kształt ściśle zależny od kąta upadku oraz kształtu pocisku i jest generalnie osiowy, a nie środkowo-symetryczny. Ma również strefy martwe, zaś część z potencjału głowicy marnuje się na odłamki lecące pod ostrym kątem w górę, które omijają cel i te, które natychmiast po wytworzeniu wbijają się w podłoże. Głowice termobaryczne są wolne od tych wad, 44 Wojsko i Technika • Sierpień 2021 www.zbiam.pl
Page 1 and 2: ROSOMAK MLU ❙ MIRAGE 2000D DO MOD
Page 3 and 4: M1A2 SEPv3 to najnowsza obecnie wer
Page 5 and 6: Wozy bojowe M1A2 SEPv3 (M1A2C) to o
Page 7 and 8: Wozy bojowe Wizja podwozia kołoweg
Page 9: Obrona przeciwlotnicza Rosyjskie ra
Page 13 and 14: Samoloty bojowe Makieta funkcjonaln
Page 15 and 16: Marynarka wojenna 27 lipca w Gdyni

Wojsko i TECHNIKA 8/2021

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template ?