Wojsko i Technika numer Specjalny MSPO 2021

NUMER SPECJALNY | SPECIAL ISSUE 

2021 

ISSN 2450-1301 

ZAPRASZAMY 

DO STOISKA 

F38 

MEET US AT 

THE STAND 

Jakość biorąca się z wiedzy, doświadczenia i pasji 

Quality which steams from knowledge, experience and passion 

Zachęcamy do odwiedzin stoisk WZM i PGZ na hali C i terenie zewnętrznym 

Visit us in hall C and on outside exposition

Jakość biorąca się z wiedzy, doświadczenia i pasji 

Quality which steams from knowledge, experience and passion 

Zachęcamy do odwiedzin stoisk WZM i PGZ na hali C i terenie zewnętrznym 

Visit us in hall C and on outside exposition 

ZAPRASZAMY 

DO STOISKA 

MEET US AT 

THE STAND 

Szanowni Państwo, 

Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego od 29 lat, 

we wrześniu, staje się miejscem prezentacji największych dokonań 

przemysłu zbrojeniowego z całego świata. Zapraszam 

Państwa serdecznie na tegoroczną edycję wydarzenia, w której 

swój udział zapowiedziało 400 firm z 27 krajów. Najliczniej zaprezentuje 

się rodzimy przemysł obronny. Partner strategiczny 

wystawy – Polska Grupa Zbrojeniowa S.A. przygotowuje ekspozycję 

dla 32 spółek w całej hali C 

oraz na terenie zewnętrznym. MSPO 

tradycyjnie towarzyszyć będzie Wystawa 

Sił Zbrojnych RP organizowana 

w tym roku pod hasłem „WY- 

TRWAĆ-OPANOWAĆ-POKONAĆ”. 

Nowością podczas tegorocznego 

Salonu będą Pawilony Narodowe, 

w których swój potencjał zaprezentują 

Amerykanie, Brytyjczycy, 

Niemcy, Norwegowie, Włosi oraz 

firmy ukraińskie. Wcześniej podczas 

Salonu można było zwiedzać Wystawy 

Narodowe, które stały się tradycją 

MSPO od 2004 roku. 

Po raz kolejny podczas targów 

ważne będzie bezpieczeństwo. 

W tym roku obok wszelkich 

stosowanych już wcześniej środków ostrożności czyli kabin 

dekontaminacyjnych, zasłaniania ust i nosa i szczegółowego 

dezynfekowania powierzchni pojawią się kolejne. Wszyscy goście 

oraz wystawcy, będą proszeni o wypełnienie ankiety dotyczącej 

szczepienia przeciw COVID-19. Wiedza o liczbie osób 

zaszczepionych jest niezbędna do oszacowania ile osób może 

w danym momencie przebywać w obiektach targowych. Pracownicy 

Targów Kielce obsługujący wydarzenia targowe należą 

do osób zaszczepionych. 

Mam nadzieję, że tegoroczne targi przyniosą Państwu 

wiele efektywnych rozmów, owocnych spotkań i ciekawych doświadczeń. 

Serdecznie zapraszam do udziału w wydarzeniach 

towarzyszących targom i życzę udanego pobytu w Kielcach. 

Andrzej Mochoń 

Prezes zarządu Targów Kielce S.A. 

Dear Ladies and Gentlemen, 

For 29 years, the International Defence Industry Exhibition 

(MSPO) has become a place of presentation of the 

greatest achievements of the defence industry from around 

the world, it always takes place in September. I cordially 

invite you to this year’s edition of the event, in which 

400 companies from 27 countries have announced their 

participation. The Polish defence industry will be the 

most numerous. Strategic partner of the 

exhibition – Polska Grupa Zbrojeniowa S.A. 

is preparing an exhibition for 32 companies 

in the entire hall and outside. Traditionally, 

MSPO will be accompanied by the Exhibition 

of the Polish Armed Forces, organized 

this year under the slogan „ENDURE-CON- 

TROL-OVERCOME”. 

The National Pavilions, where Americans, 

British, Germans, Norwegians, Italians 

and Ukrainian companies will present 

their potential, will be a novelty at this 

year’s Show. Previously, during the Salon, 

visitors could visit National Exhibitions, 

which have become a tradition of MSPO 

since 2004. 

Once again, security and safety will be 

important during the fair. This year, in addition 

to all the previously used precautions, i.e. decontamination 

booths, covering the mouth and nose, and 

detailed disinfection of surfaces, new ones will appear. 

All visitors and exhibitors will be asked to complete a CO- 

VID-19 vaccination survey. The knowledge about the 

number of vaccinated people is necessary to estimate 

how many people may be at the fair premises at a given 

moment. Targi Kielce employees supporting trade fair 

events are among the vaccinated people. 

I hope that this year’s fair will bring you many effective 

talks, fruitful meetings and interesting experiences. 

I cordially invite you to participate in the events accompanying 

the fair and wish you a pleasant stay in Kielce. 

Andrzej Mochoń 

Chairman of the Board of Targi Kielce S.A. 

REDAKCJA/EDITORIAL STAFF 

Redaktor prowadzący/ 

Leading editor: 

Tomasz Grotnik 

tomasz.grotnik@zbiam.pl 

Redaktor techniczny/ 

Layout editor: 

Dorota Berdychowska 

Korekta/Correction: 

zespół redakcyjny 

NUMER SPECJALNY | SPECIAL ISSUE 

Policyjny śmigłowiec Polskie 

Zakłady Lotnicze/Lockheed 

Martin S-70i Black Hawk 

w trakcie ćwiczeń przeciwpożarowych. 

Fot. Policja. 

2021 

F38 

ISSN 2450-1301 

Tłumaczenie/Translation: 

Michał Fiszer 

Wydawca/Publisher: 

Zespół Badań i Analiz Militarnych 

ul. Bagatela 10/17 

00-585 Warszawa 

www.zbiam.pl 

Wojsko i Technika 

special issue 

3

Andrzej Kiński 

lipca podczas spotkania z przedstawicielami mediów, 

14 które odbyło się na terenie 1. Warszawskiej Brygady 

Pancernej w Wesołej, przedstawiciele rządu poinformowali 

o planie zakupu czołgów podstawowych Abrams wraz 

ze sprzętem wsparcia działań, pakietem logistycznym, szkoleniowym 

i amunicją. Pierwsze skrzypce podczas tego wydarzenia 

grał wiceprezes Rady Ministrów oraz przewodniczący Komitetu 

ds. Bezpieczeństwa Narodowego i Spraw Obronnych 

Jarosław Kaczyński, którego wspierali minister obrony narodowej 

Mariusz Błaszczak oraz Dowódca Generalny Rodzajów Sił 

Zbrojnych gen. Jarosław Mika. Według premiera Kaczyńskiego 

i ministra Błaszczaka w Stanach Zjednoczonych zakupione 

miałyby zostać czołgi w liczbie wystarczającej do uzbrojenia 

czterech batalionów, a także zabezpieczenia szkolenia, a więc 

ok. 250 wozów. Miałyby być to czołgi w aktualnie najnowszej 

wersji M1A2 SEPv3, która niedawno zaczęła wchodzić 

do uzbrojenia jednostek US Army. Wraz z Abramsami zakupione 

miałyby zostać m.in. wozy dowodzenia M577 CPC (Command 

Post Carrier, na podwoziu gąsienicowego transportera 

M113) i wozy zabezpieczenia technicznego M88A2 HERCU- 

LES (Heavy Equipment Recovery Combat Utility Lift System, 

na podwoziu czołgu M60), mosty towarzyszące M1074 JABS 

special issue 

M1A2 SEPv3 Abrams dla Polski 

M1A2 SEPv3 Abrams for Poland 

Zakup ma dotyczyć czołgów w aktualnie najnowszej wersji M1A2 SEPv3. Ich ostateczna konfiguracja będzie przedmiotem polsko-amerykańskich ustaleń. 

The purchase is to be of the tanks in the currently latest version M1A2 SEPv3. Their final configuration will be the subject of Polish-American agreements. 

Potwierdziły się, pojawiające się od kilku lat, do niedawna zazwyczaj nie traktowane jednak poważnie, plotki 

o zamiarze zakupu przez polskie władze w Stanach Zjednoczonych czołgów M1 Abrams dla Sił Zbrojnych 

RP. W ostatnich miesiącach, w związku z wyraźnym zintensyfikowaniem działań obecnego kierownictwa 

resortu obrony nakierowanych na wzmocnienie potencjału skoncentrowanego na tzw. ścianie wschodniej, 

czego wyrazem jest m.in. sformowanie 18. Dywizji Zmechanizowanej, odżyły one ze zdwojoną siłą, a w lipcu 

przekształciły się w wyrażone na najwyższym szczeblu władzy deklaracje i kroki formalne. 

The rumors that the Polish authorities intended to purchase M1 Abrams tanks for the Polish Armed Forces 

in the United States, that had been appearing for several years, but not taken seriously until recently, have 

been confirmed. In recent months, due to the remarkable intensification of the activities of the current management 

of the Ministry of National Defence, aimed at strengthening the military potential defending the 

so-called ‘eastern wall’, including the formation of the 18th Mechanized Division, rumours about Abrams 

MBTs purchase resurfaced with redoubled strength. In July, formal steps were undertaken at the highest 

level of government towards the procurement of these tanks. 

On July 14, during a meeting with media representatives, 

which took place on the premises of the 1st ‘Warszawska’ 

Armored Brigade in Wesoła, government representatives 

announced a plan to purchase Abrams MBTs along with operational 

support equipment, logistics and training packages 

and ammunition. The vice-president of the Council 

of Ministers and the chairman of the Committee for National 

Security and Defence Affairs Jarosław Kaczyński, supported 

by the Minister of National Defence Mariusz Błaszczak, and 

the General Commander of the Polish Armed Forces Gen. 

Jarosław Mika played first fiddle during that event. According 

to Prime Minister Kaczyński and Minister Błaszczak, the 

number of tanks purchased in the United States would be sufficient 

to rearm four battalions and to secure the training, 

i.e. about 250 vehicles. These would be tanks in the currently 

latest version of the M1A2 SEPv3, which has recently begun 

to enter the service of the U.S. Army units. Together with the 

Abrams MBTs, M577 CPC (Command Post Carrier, M113 tracked 

transporter) and M88A2 HERCULES (Heavy Equipment Recovery 

Combat Utility Lift System, M60 chassis), M1074 JABS 

(Joint Assault Bridge System, M1 tank chassis) accompanying 

bridges, M113A4 AMEV (Armored Medical Evacuation 

4

(Joint Assault Bridge System, na podwoziu czołgu M1), pojazdy 

ewakuacji medycznej M113A4 AMEV (Armored Medical Evacuation 

Vehicle), symulatory i inne pomoce szkoleniowe, a także 

znaczne ilości amunicji (bojowej – naboje z pociskiem podkalibrowym, 

naboje z pociskiem odłamkowo-burzącym, ćwiczebnej 

– naboje ćwiczebne z pociskiem podkalibrowym i naboje 

wielozadaniowe przeciwpancerne ćwiczebne). Według informacji 

udzielonych przez Inspektorat Uzbrojenia, ostateczna 

konfiguracja czołgów M1A2 SEPv3 Abrams zostanie określona 

w umowie z administracją federalną Stanów Zjednoczonych. 

Całość ma kosztować 23,3 mld PLN, a pierwsze czołgi miałyby 

znaleźć się w Polsce już w przyszłym roku. Trafiłyby one do wyposażenia 

jednostek rozlokowanych we wschodniej części 

Polski – do 19. Lubelskiej Brygady Zmechanizowanej z Lublina 

i 1. Warszawskiej Brygady Pancernej z Wesołej, wchodzących 

w skład 18. Dywizji Zmechanizowanej. Za zabezpieczenie 

eksploatacji nowego sprzętu mają 

odpowiadać wojskowe zakłady remontowe. 

Ministerstwo Obrony 

Narodowej będzie musiało dodatkowo 

ponieść koszty budowy specjalistycznej 

infrastruktury na terenie 

jednostek użytkujących nowe czołgi, 

a także ośrodków szkoleniowych. 

Należy wyraźnie podkreślić, 

że zakup nie będzie dotyczył wozów 

fabrycznie nowych. Ostatnie 

nowe Abramsy wyprodukowano 

na terenie Stanów Zjednoczonych 

w 2000 r., zresztą dla odbiorców eksportowych 

(dla Sił Zbrojnych Stanów 

Zjednoczonych w 1995 r.). Łącznie 

wyprodukowano w Stanach Zjednoczonych 

ponad 9800 takich czołgów, 

a wraz z wozami wyprodukowanymi 

w Egipcie liczba ta wzrasta 

do ok. 10 300. Wszystkie później powstające 

wersje, łącznie z najnowszą 

M1A2C (SEPv3) i planowaną M1A2D 

(SEPv4), powstają poprzez konwersję 

bądź wykorzystanie elementów 

(np. kadłubów, powerpacków, armat) wcześniej wyprodukowanych 

wozów, często składowanych od wielu lat w magazynach 

sprzętu na terenie Stanów Zjednoczonych. 

Jak zadeklarowali politycy, środki na zakup Abramsów mają 

pochodzić spoza budżetu resortu obrony narodowej i ich wydatkowanie 

ma nie wpłynąć na inne realizowane programy 

modernizacyjne SZ RP. Nowy program modernizacji polskiej 

broni pancernej stanowić ma swego rodzaju „program pilotażowy” 

w ramach nowego, wielkiego programu przyspieszonej 

modernizacji technicznej Wojska Polskiego, niezbędnego wobec 

nowych zagrożeń ze wschodu. Według wypowiedzi ministra 

Mariusza Błaszczaka towarzyszącej tegorocznym obchodom 

Święta Wojska Polskiego, działania te miałyby docelowo 

doprowadzić do wzrostu liczby żołnierzy zawodowych w Siłach 

Zbrojnych RP do 250 000 (obecnie nieco poniżej 110 000), 

zaś żołnierzy Terytorialnej Służby Wojskowej do 50 000 (obecnie 

ok. 27 000). Minister nie poinformował jednak kiedy takie 

stany miałyby zostać osiągnięte i jakiego wzrostu wydatków 

na obronność w budżecie Rzeczypospolitej Polskiej będzie 

special issue 

Vehicle), simulators and other training aids, as well as significant 

amounts of ammunition (combat rounds – AT-Sabot, 

HEAT, and training rounds – AT-Sabot and multi-role AT) are 

to be ordered as well. According to the information provided 

by the Armament Inspectorate, the final configuration of M1A2 

SEPv3 Abrams tanks will be determined in an agreement with 

the U.S. federal administration. The whole is to cost PLN 23.3 

billion, and the first tanks would arrive in Poland next year. They 

would be deployed to military units located in the eastern part 

of Poland – the 19th Lublin Mechanized Brigade from Lublin 

and the 1st Warsaw Armored Brigade from Wesoła, which both 

are part of the 18th Mechanized Division. Military repair plants 

are to be responsible for supporting the operation of the new 

equipment. The Ministry of National Defence will additionally 

have to bear the costs of building specialized infrastructure 

in the facilities of units using the new tanks, as well as training 

centres. 

It should be clearly 

emphasized that the 

purchase will not apply 

to brand new vehicles. 

The last new Abrams 

MBTs were produced 

in the United States 

in 2000, moreover, 

it was for an export 

recipient (The United 

States Army Armor 

Branch received their 

last newly produced 

Abrams tanks in 1995). 

In total, more than 

9,800 such tanks were 

produced in the United 

States, and along with 

the vehicles produced 

in Egypt, their number 

reaches almost 

10,300. All late production 

vehicles, including 

the newest M1A2C 

(SEPv3) and planned M1A2D (SEPv4), are made by the conversion 

of existing tanks or by refurbishing major components 

(e.g. hulls, powerpacks, cannons) of previously manufactured 

vehicles, often stored for many years in military depots in the 

United States. 

As declared by politicians, funds for the purchase of Abrams 

MBTs are to come from outside the budget of the Ministry 

of National Defence and this expenditure is not expected to affect 

other modernisation programmes of the Polish Armed 

Forces. This newest modernisation effort of Polish tank units 

is to constitute a kind of ‘pilot programme’ within the new, large 

programme of accelerated technical modernisation of the Polish 

Armed Forces, necessary in the face of new threats from 

the East. According to the minister Błaszczak’s statement, accompanying 

this year’s celebration of the Polish Armed Forces 

Day, modernisation activities would ultimately lead to the increase 

of numbers of professional soldiers in the Polish Armed 

Forces up to 250,000 (currently slightly below 110,000), and 

soldiers of the Territorial Military Service up to 50,000 (currently 

O planach zakupu czołgów Abrams w Stanach Zjednoczonych poinformowali opinię 

publiczną wiceprezes Rady Ministrów oraz przewodniczący Komitetu ds. Bezpieczeństwa 

Narodowego i Spraw Obronnych Jarosław Kaczyński, minister obrony 

narodowej Mariusz Błaszczak oraz Dowódca Generalny Rodzajów Sił Zbrojnych 

gen. Jarosław Mika. Odbyło się to podczas spotkania z mediami w 1. Warszawskiej 

Brygadzie Pancernej w Wesołej 14 lipca br. 

Deputy Prime Minister and Chairman of the Committee for National Security and 

Defence Affairs Jarosław Kaczyński, Minister of National Defence Mariusz Błaszczak 

and the General Commander of the Armed Forces Gen. Jarosław Mika informed 

the public about the plans to purchase Abrams tanks in the United States. The announcement 

took place during a meeting with the media in the 1st ‘Warszawska’ 

Armored Brigade in Wesoła on July 14 this year. 

6

Zapraszamy do odwiedzenia naszego stoiska na targach MSPO 

Zapraszamy w Kielcach do w odwiedzenia dniach 7-10 Września naszego stoiska - Hala D na / Stoisko targach nr. MSPO 

87 

w Kielcach w dniach 7-10 Września - Hala D / Stoisko nr. 87 

Ul. Gen. Kutrzeby 9 / 05-082 Stare Babice 

Ul. Gen. Kutrzeby 9 / 05-082 Stare Babice 

Autoryzowany dystrybutor: 

Autoryzowany dystrybutor: 

www.tezana.eu 

www.tezana.eu

Wraz z czołgami zostaną zakupione także pojazdy wsparcia działań – wozy zabezpieczenia 

technicznego M88A2 HERCULES… 

Along with the tanks, combat support vehicles will also be purchased – M88A2 

HERCULES armoured recovery vehicles… 

to wymagało. Na razie, 3 sierpnia, Rada Ministrów przyjęła 

uchwałę nr 89 w sprawie ustanowienia programu wieloletniego 

„Wyposażenie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej 

w czołgi” i zapewnienia warunków jego realizacji, w którego 

ramach miałyby zostać pozyskane Abramsy. Ma być on realizowany 

w latach 2021–2026 (do 31 grudnia 2026 r.) i objąć: wyposażenie 

SZ RP w czołgi, pakiet szkoleniowy i logistyczny oraz 

środki bojowe; szkolenie personelu, przygotowanie infrastruktury 

oraz sfinansowanie wydatków związanych z wyborem 

określonego rodzaju (sic!) i amunicji. Potwierdza ona, że program 

będzie finansowany ze środków budżetu państwa, które 

nie są wliczane do limitu wydatków obronnych na podstawie 

art. 7 ustawy z 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji 

technicznej SZ RP lub ze środków Funduszu Modernizacji Sił 

Zbrojnych albo z innych źródeł. Wydatki te nie mogą w latach 

2021–2026 przekroczyć kwoty 4,8 mld PLN rocznie. Środki niewykorzystane 

w jednym roku przechodzą na lata następne. 

Nie podano dotąd żadnych szczegółowych informacji dotyczących 

procesu decyzyjnego, którego efektem jest zainicjowanie 

procedury zakupu czołgów w Stanach Zjednoczonych, 

a także o trybie zakupu. Wiadomo jedynie, że wiosną tego roku 

w Stanach Zjednoczonych przebywała w tym celu grupa rekonesansowa 

polskich oficerów z Inspektorem Wojsk Lądowych 

gen. dyw. Maciejem Jabłońskim na czele, a decyzja o zakupie 

Abramsów to wynik tzw. pilnej potrzeby operacyjnej. 

Jeśli chodzi o podjęte kroki formalne związane z procedurą 

zakupu, także 14 lipca minister Mariusz Błaszczak poinformował 

o skierowaniu do amerykańskiej administracji federalnej 

zapytania ofertowego (Letter of Request, LoR) w sprawie zakupu 

czołgów wraz z pakietem towarzyszącym. Jest to pierwszy 

formalny etap zakupu sprzętu wojskowego w ramach 

procedury Foreign Military Sales (FMS). Na podstawie zapytania 

Departamenty Stanu i Obrony wydadzą (lub nie) zgodę 

na ewentualną sprzedaż czołgów wraz z pakietami modernizacyjnymi 

do Polski. Jeśli zgoda zostanie wyrażona, Agencja 

ds. Bezpieczeństwa Współpracy Obronnej (DSCA, Defense Security 

Cooperation Agency) prześle stosowny wniosek do Kongresu 

Stanów Zjednoczonych w celu notyfikacji. To umożliwi 

zainicjowanie ostatecznych negocjacji cenowych i sformułowanie 

projektu umowy międzyrządowej pomiędzy Stanami 

Zjednoczonymi a Polską (Letter of Offer and Acceptance, 

LOA). Cała ta procedura zajmie z pewnością kilka miesięcy, jeśli 

approx. 27,000). However, the minister did not inform when 

such strengths would be reached and what increase in defence 

spending in the budget of the Republic of Poland would be required. 

For now, on August 3, the Council of Ministers adopted 

the resolution No. 89 on establishing a multi-annual programme 

‘Equipping the Polish Armed Forces with tanks’ and ensuring the 

conditions for its implementation, under which Abrams MBTs 

would be obtained. The programme is to be implemented 

in the years 2021–2026 (until December 31, 2026) and it will 

include equipping the Polish Armed Forces with tanks, training 

and logistics packages as well as ammunition; staff training, 

infrastructure preparation and financing of expenses related 

to the selection of a specific type (sic!) and ammunition. The 

resolution confirms that the programme will be financed from 

the state budget funds, which are not included in the limit of defence 

expenditures pursuant to Art. 7 of the Act of May 25, 2001 

on the reconstruction and technical modernisation of the Polish 

Armed Forces or from the Armed Forces Modernisation Fund 

or other sources. These expenses may not exceed PLN 4.8 billion 

per year in the years 2021–2026. Funds not used in one year are 

transferred to the following years. 

So far, no detailed information has been provided on the 

decision-making process, in result of which is to initiate the purchase 

procedure for tanks in the United States, as well as on the 

purchase procedure. It is only known that in the spring of this 

year, a recointer group of Polish officers with from the Inspector 

of Land Forces Maj. Gen. Maciej Jabłoński at the forefront, 

visited the U.S. and that the decision to buy Abrams MBTs is the 

result of the so-called urgent operational need. 

As for the formal steps taken related to the purchase procedure, 

also on July 14, Minister Błaszczak announced that 

a Letter of Request (LoR) was sent to the U.S. federal administration 

regarding the purchase of tanks with an accompanying 

package. This is the first formal stage of purchasing military 

equipment under the Foreign Military Sales (FMS) procedure. 

On the basis of the inquiry, the Departments of State and Defence 

will (or not) grant consent to the possible sale of tanks 

along with modernisation packages to Poland. If consent 

is given, the Defense Security Cooperation Agency (DSCA) will 

send the appropriate request to the U.S. Congress for notification. 

This will enable the initiation of final price negotiations 

and the formulation of a draft intergovernmental agreement 

between the United States and Poland (Letter of Offer and 

Acceptance, LOA). The entire procedure will certainly take 

…i mosty towarzyszące na podwoziu czołgu M1 M1074 JABS. Nie przewiduje się 

zakupu zestawów samochodowych do transportu czołgów. 

…and the M1074 JABS armored vehicle-launched bridges on the chassis of the 

M1 tank. There are no plans to purchase tank transporters. 

special issue 

8

oczywiście na decyzje administracji federalnej nie wpłyną liczne 

kwestie sporne pomiędzy Waszyngtonem a Warszawą, które 

pojawiły się na przestrzeni ostatnich kilku tygodni. Nie tylko 

zresztą z tego powodu pożądany termin dostarczenia pierwszych 

egzemplarzy nowych czołgów w 2022 r. wydaje się być 

mało realny. Chyba, że będą to wozy już poddawane konwersji 

do standardu nowej wersji na zamówienie Departamentu 

Obrony Stanów Zjednoczonych. 

Według informacji Inspektoratu Uzbrojenia, zakupu czołgów 

w Stanach Zjednoczonych nie należy wiązać z programem 

Nowego Czołgu Podstawowego Wilk, mającego zostać 

pozyskanym w ramach programu operacyjnego zwiększenia 

manewrowości wojsk w środowisku lądowym w terenie trudno 

dostępnym. Te zadanie znajduje się aktualnie w fazie analityczno-koncepcyjnej. 

Plan zakupu czołgów Abrams wzbudził ożywioną dyskusję, 

a opinie na ten temat oscylują między entuzjazmem a całkowitą 

negacją. Prawda, jak zwykle, 

leży jednak pośrodku. 

Z pewnością szybkie wzmocnienie 

wschodniej flanki 

250 nowoczesnymi czołgami 

poprawi bilans sił Wojska Polskiego 

na zasadniczym kierunku 

ewentualnej operacji 

obronnej. Pamiętać jednak 

należy, że Abramsy trzeba będzie 

utrzymać w sprawności, 

zaopatrzyć w paliwo i inne 

materiały eksploatacyjne, 

Wspólne szkolenie załóg polskich czołgów PT-91 Twardy i Abramsów US Army w czasie 

ćwiczeń na Łotwie. Jeśli zapowiedzi polityków ziszczą się, to już w przyszłym 

roku okazji do zrobienia podobnych zdjęć będzie znacznie więcej, a o oba typy 

czołgów będą należeć do pododdziałów Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych 

Wojsk Lądowych Sił Zbrojnych RP. 

Joint training of the crews of Polish PT-91 Twardy and the U.S. Army Abrams MBTs 

during exercises in Latvia. If the politicians’ announcements come true, there 

will be many more opportunities to take similar photos next year, and both types 

of tanks will belong to the units of the Armored and Mechanized Forces of the 

Polish Armed Forces. 

a także w amunicję. 

To wszystko wymaga ogromnych 

nakładów – już w większości 

z budżetu MON – i rewolucji 

struktur wsparcia 

logistycznego. Nie można 

także zapominać, że same 

czołgi ewentualnej wojny nie 

wygrają. Ich efektywne działanie 

wymaga sprawnego 

rozpoznania, łączności i dowodzenia, 

wreszcie wsparcia 

obrony przeciwlotniczej, lotnictwa, 

artylerii lądowej – lufowej i rakietowej, a także inżynieryjno-saperskiego. 

Dopiero kompleksowe potraktowanie skokowego 

wzrostu potencjału 18. Dywizji Zmechanizowanej 

i innych związków taktycznych mających odeprzeć atak nieprzyjaciela 

w rejonie granicy wschodniej może dać pożądany 

rezultat. Nic nie wskazuje, żeby udało się to, patrząc choćby 

na zaawansowanie innych programów modernizacji technicznej, 

uzyskać wcześniej niż za dekadę. Niestety ćwierćwiecze 

zaniedbań w budowie nowoczesnych sił zbrojnych przez Polskę 

skutkuje dziś skumulowanymi, negatywnymi skutkami dotyczącymi 

praktycznie wszystkich rodzajów sił zbrojnych (poza 

Wojskami Specjalnymi i Wojskami Obrony Terytorialnej), na które 

reakcja jest już o wiele spóźniona i zakup nawet 500 Abramsów 

tego nie zmieni. 

several months, unless the decisions of the federal administration 

are not influenced by the numerous disputes between 

Washington and Warsaw that have arisen over the past few 

weeks. It is not only for this reason that the desired date of delivery 

of the first new tanks in 2022 seems to be unrealistic. 

Unless M1A2C MBTs, recently refurbished at the request of the 

U.S. Department of Defense, become available to Poland 

as well, the delivery schedule presented by the Polish MoD 

neither seems plausible. 

According to the information from the Armament Inspectorate, 

the purchase of tanks in the United States should not be 

associated with the programme of the New Main Battle Tank, 

Wilk, which is to be acquired under the operational programme 

to increase the maneuverability of troops in a land domain 

in hard-to-reach terrain. This task is currently in the analytical 

and conceptual phase. 

The plan to buy Abrams tanks has sparked a lively discussion, 

and opinions on this subject 

oscillate between enthusiasm 

and complete negation. 

However, the truth, as always, 

lies in the middle. Certainly, the 

rapid strengthening of the eastern 

flank with 250 modern tanks 

will improve the balance of the 

Polish Army in the main direction 

of a possible defence operation. 

However, it should be remembered 

that Abrams MBTs 

will have to be kept in good 

working order, supplied with 

fuel and other consumables, 

as well as ammunition. All this 

requires enormous outlays 

– mostly from the Ministry of National 

Defence budget – and 

a revolution in the logistic support 

structures. It should also 

not be forgotten that the tanks 

themselves will not win in a possible 

war. Their effective operation 

requires efficient reconnaissance, 

communication and 

command, and finally the support of air defence, airpower, land 

gun and rocket artillery, as well as engineering and sappers 

support. Only a comprehensive approach to the abrupt increase 

in the potential of the 18th Mechanized Division and 

other tactical units to repel the enemy attack in the eastern border 

region can bring the desired result. There is no indication 

that all these goals could be achieved earlier than in a decade, 

looking at the advancement of other technical modernisation 

programmes. Unfortunately, a quarter of a century of negligence 

in the construction of modern armed forces by Poland 

results today in cumulative negative effects on virtually all services 

of armed forces (except for the Special Forces and Territorial 

Defence Forces), to which the reaction is much late and the 

purchase of even 500 Abrams MBTs will not change that. 

Fotografie w artykule: Andrzej Kiński, BAE Systems, US Army/U.S. Army/Sgt. Calab 

Franklin, US Army/1Lt Kristine Racicot. 

Photos credits: Andrzej Kiński, BAE Systems, US Army, US Army / 1Lt Kristine Racicot. 

special issue 

10

Konieczność wprowadzenia do uzbrojenia rakietowego 

systemu przeciwlotniczego w ramach 

programu Narew „zdefiniowano” jeszcze w 2013 r. 

Niemniej, mimo upływu lat, do niedawna program 

Narew nie odnotował żadnych postępów, 

jeśli chodzi o formalne kroki wykonane przez 

urzędników Ministerstwa Obrony Narodowej. 

W tym roku nastąpił przełom, 29 kwietnia minister 

obrony narodowej Mariusz Błaszczak podpisał 

wniosek o zakupie 23 przeciwlotniczych zestawów 

rakietowych krótkiego zasięgu Narew. 

Kluczowy etap 

programu Narew 

Adam M. Maciejewski 

Najnowszą porcję informacji 

m.in. o programie Narew dostarczyło 

posiedzenie sejmowej 

Komisji Obrony Narodowej, które 

odbyło się 22 lipca. Odpowiedzi 

na pytania o program Narew udzielali: 

sekretarz stanu w Ministerstwie 

Obrony Narodowej Marcin 

Ociepa, zastępca szefa Zarządu 

Planowania Użycia Sił Zbrojnych 

i Szkolenia Sztabu Generalnego 

Wojska Polskiego gen. bryg. Cezary 

Janowski, I zastępca szefa Inspektoratu 

Uzbrojenia płk Romuald 

Maksymiuk, szef Zarządu Obrony 

Powietrznej i Przeciwrakietowej 

oraz zarazem zastępca inspektora 

Inspektoratu Rodzajów Wojsk 

w Dowództwie Generalnym Rodzajów 

Sił Zbrojnych płk Mirosław 

Bodnar, a także pełnomocnik ministra 

obrony narodowej ds. pozyskania 

i wdrożenia do Sił Zbrojnych 

Rzeczypospolitej Polskiej systemu 

Wisła płk Michał Marciniak. 

Obecny terminarz Narwi 

W związku z decyzją z 29 kwietnia, 

ówczesny szef Inspektoratu 

Uzbrojenia gen. bryg. Bogdan 

Dziewulski powołał 7 maja komisję 

do przygotowania i przeprowadzenia 

postępowania o udzielenie 

zamówienia publicznego (jej przewodniczącym 

jest płk Marciniak). Zamówienie oceniono 

jako istotne z punktu widzenia podstawowego interesu 

bezpieczeństwa państwa. Będzie adresowane do konsorcjum 

PGZ Narew, z wyjątkiem zakresu związanego z systemem 

dowodzenia IBCS (Integrated Air and Missile Defense 

Battle Command System). Przypomnijmy, że Polska Grupa 

The necessity to introduce an air defence missile 

system to the Polish service under the Narew programme 

was recognized as late as 2013. However, 

despite the passage of years, the Narew programme 

has not made any progress until recently 

in terms of formal steps taken by officials from the 

Ministry of National Defence. This year there was 

a breakthrough, on April 29, the Minister of National 

Defence, Mariusz Błaszczak signed a recommendation 

for the purchase of 23 Narew short- 

-range air defence missile systems. 

The key stage of the 

Narew programme 

The latest portion of information, 

including 

some bits about Narew 

system, surfaced during 

the the meeting of the 

Parliamentary National Defence 

Commission, which 

took place on July 22. Answers 

to questions about 

the Narew programme 

were provided by: Secretary 

of State in the Ministry 

of National Defence Marcin 

Ociepa, deputy head of the 

Management Board for 

Planning the Use of Armed 

Forces and Training of the 

General Staff of the Polish 

Army Brig. Gen. Cezary 

Janowski, 1st deputy of the 

head of the Armament Inspectorate 

Col. Romuald 

Maksymiuk, head of the Air 

and Missile Defense Board 

and also deputy inspector 

of the Branches of Armed 

Forces Inspectorate in the 

General Command of the 

Armed Forces Col. Mirosław 

Bodnar, and the plenipotentiary 

of the Minister 

of National Defence for 

the acquisition and implementation 

of Wisła 

system into the Armed Forces of the Republic of Poland 

Col. Michał Marciniak. 

Pocisk CAMM jako jedyny oferowany Polsce łączy zalety tzw. zimnego startu, 

pionowej wyrzutni i sterowania gazodynamicznego. Fot. MBDA. 

The CAMM missile as the only one offered in Poland combines the advantages 

of soft vertical launch with thrust vector control. Photo credit: MBDA. 

The Current Schedule of the Narew Programme 

As a result of the decision of April 29, the then head of the 

Armament Inspectorate, Brig. Gen. Bogdan Dziewulski 

special issue 

11

Zbrojeniowa S.A. przygotowała projekt systemu Narew 

wykorzystującego w pełni polski sieciocentryczny system 

dowodzenia, zaproponowany przez PIT-Radwar S.A., 

docelowo umożliwiający integrację z Narwią dowolnie 

wybranego zagranicznego rakietowego pocisku przeciwlotniczego. 

Jednak, MON zdecydowało, że Narew będzie 

wykorzystywała jako system dowodzenia amerykański 

system Northrop Grumman IBCS, taki sam jak zakupiony 

wcześniej w ramach rakietowego systemu przeciwlotniczego 

i przeciwrakietowego średniego zasięgu Wisła. 

Zgodnie z przyjętym obecnie harmonogramem programu 

Narew, we wrześniu miałaby zostać podpisana z konsorcjum 

PGZ Narew umowa ramowa, która określi sposób 

i zasady udzielania zamówień wykonawczych na poszczególne 

komponenty 

systemu. 

Następnie, w latach 

2022–2023, 

mają odbyć się 

negocjacje, konieczne 

do podpisania 

poszczególnych 

umów 

wykonawczych. 

Planowany termin 

dostawy 

pierwszego dywizjonu 

Narwi 

będzie uzależniony 

od możliwości 

produkcyjnych 

PGZ, 

czyli od tego, jak 

sprawnie pójdzie 

wdrożenie w Polsce produkcji (czy raczej początkowo 

montażu) wybranego pocisku rakietowego w wyniku jego 

transferu technologii. Według płk. Marciniaka podpisywanie 

wszystkich umów dotyczących programu Narew miałoby 

zakończyć się do 2023 r. Marciniak dodał, że „chciałby 

zobaczyć pierwsze elementy […] zintegrowanego systemu 

obrony powietrznej [czyli najwyraźniej przynajmniej 

jedną baterię Wisły osłanianą przez Narew – przyp. red.] 

w 2026 roku.” Jest to bardzo optymistyczny plan, biorąc 

pod uwagę tempo realizacji programu Wisła, w którym 

transfer technologii do polskiego przemysłu jest niewielki. 

special issue 

Wyrzutnia systemu NASAMS odpala pocisk AMRAAM-ER. Fot. Raytheon Missiles 

& Defense. 

A NASAMS launcher fires an AMRAAM-ER missile. Photo credit: Raytheon Missiles 

& Defense. 

Zadania systemu Narew 

Posiedzenie Komisji Obrony Narodowej 22 lipca nie dało 

klarownej odpowiedzi, jakie zadania ma wypełniać Narew. 

Teoretycznie odpowiedź jest prosta – zastąpić przestarzałe 

systemy rakietowe 2K12 Kub i 9K33 Osa sowieckiej produkcji 

w oddziałach OPL Wojsk Lądowych, a także S-125 Newa- 

-SC w dywizjonach rakietowych Sił Powietrznych. Jednak 

różni oficjele w różny sposób rozkładali akcenty. Według 

Ociepy Narew ma osłaniać siły lądowe i obiekty w obszarze 

prowadzonych działań, bazy lotnicze w ich mobilnym 

module osłony, uzupełniać systemy Wisła w zwalczaniu 

celów na małych wysokościach. Narew ma zwalczać samoloty 

i śmigłowce, pociski manewrujące i bezzałogowce 

na małych wysokościach. Natomiast wg gen. Janowskiego, 

appointed on May 7 a commission to prepare and conduct 

a public procurement procedure with Col. Marciniak appointed 

as its chairman for the Narew Programme. The Programme 

was assessed as ‘significant’ from the point of view 

of the basic interest of state security. It will be addressed 

to the PGZ Narew consortium, except for the scope related 

to the IBCS (Integrated Air and Missile Defense Battle Command 

System). Let us recall that Polska Grupa Zbrojeniowa 

S.A. prepared the project of the Narew system using the fully 

Polish network-centric C2 system, proposed by PIT-Radwar 

S.A., ultimately enabling the integration of any selected foreign 

air defence missile with the Narew system. However, the 

Ministry of National Defence decided that Narew would use 

the American Northrop Grumman IBCS system as a C2 system, 

the same as previously purchased 

medium-range Wisła defence system. 

According to the currently adopted 

schedule of the Narew Programme, 

in September the PGZ Narew consortium 

is going to sign a framework agreement 

which will define the way and rules for 

awarding contracting orders for individual 

components of the system. Then, in the 

years 2022–2023, negotiations necessary 

to sign individual executive agreements 

are to take place. The planned delivery 

date for the first battalion of Narew system 

will depend on PGZ production capabilities, 

i.e. production implementation 

efficiency of the selected missile in Poland 

(or rather assembly, at least initially), which 

is going to be manufactured in result of its 

technology transfer (license agreement). 

According to Col. Marciniak, the signing 

of all contracts regarding the Narew Programme would 

be completed by 2023. Colonel Marciniak added that ‘he 

would like to see the first elements […] of the integrated 

air defence system [Editor’s Note: that is, apparently at least 

one Wisła battery protected by Narew] in 2026.’ This is a very 

optimistic plan, taking into account the pace of implementation 

of the Wisła programme, with its minor transfer 

of technology to Polish industry. 

The Mission and Tasks of the Narew System 

The meeting of the National Defence Committee on July 22 

did not give a clear answer as to what tasks the Narew system 

is to fulfill. Theoretically, the answer is simple – to replace 

the outdated 2K12 Kub and 9K33 Osa missile systems 

of Soviet origin in the Air Defence units of the Land Forces, 

as well as the S-125 Newa-SC in the Air Force missile battalions. 

However, different officials laid out the accents differently. 

According to Ociepa, Narew is to cover ground forces 

and facilities in the area of operations, air bases as their 

mobile air cover module, and complement the Wisła systems 

in defence against low-altitude targets. Narew is to fight 

aircraft and helicopters, cruise missiles and unmanned 

aerial vehicles at low altitudes. However, according to Gen. 

Janowski, once an integrated air defence system is created 

(based on the IBCS system), perhaps the Land Forces 

divisions will not have to be independent in the area of air 

12

Odpalenie pocisku Rafael I-Derby z wyrzutni systemu SPYDER-SR. Fot. Rafael ADS. 

A launch of the Rafael I-Derby missile from the SPYDER-SR system launcher. Photo 

credit: Rafael ADS. 

gdy już powstanie zintegrowany system obrony przeciwlotniczej 

(w oparciu o system IBCS), to być może dywizje 

Wojsk Lądowych nie będą musiały być niezależne przeciwlotniczo. 

A wszystkie działania lądowe lub morskie [w ramach 

bronionego polskiego terytorium – przyp. red.] będą 

prowadzone wyłącznie pod „parasolem” wielowarstwowego 

systemu obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej. 

Jednak wg płk. Maksymiuka „może się zdarzyć, że zestawy 

Narew mogą być wykorzystane bojowo jako zestawy autonomiczne. 

Czyli to będzie rakieta, wyrzutnia, system dowodzenia”. 

Zatem Narew musi być też mobilnym systemem 

OPL, co jest obecnie niemożliwe w przypadku podłączenia 

do sieci IFCN systemu IBCS. Dlatego, jak powiedział Maksymiuk, 

„nie zamykamy drogi do opracowania systemu C2” 

siłami polskiego przemysłu obronnego. 

Zatem na pewno system Narew ma współdziałać z systemem 

Wisła w ramach zintegrowanego systemu obrony 

powietrznej, zbudowanego w oparciu o IBCS, aby bronić 

baterii Wisły przed zagrożeniami powietrznymi, które pojawią 

się w martwych sektorach obserwacji stacji radiolokacyjnych 

AN/MPQ-65 (w perspektywie nowy system 

radiolokacyjny LTAMDS Raytheona) systemu Patriot. Inne 

scenariusze operacyjnego użycia systemu Narew są hipotetyczne 

i prawdopodobnie będą wypadkową koniecznych 

potrzeb oraz możliwości finansowych MON. 

Dylemat wyboru pocisku 

Jak powiedział płk Maksymiuk, MON przygotowało pożądane 

wymagania taktyczno-techniczne pocisku rakietowego 

do Narwi. Wymagania przekazano konsorcjum PGZ Narew, 

które na ich podstawie zaproponuje MON do akceptacji 

wybrane rozwiązanie. Wymagania są niejawne. Wiadomo 

na pewno, że pocisk do Narwi ma być jednostopniowy, 

bez odrzucanego stopnia startowego, co potwierdził płk 

Maksymiuk. Nie ma natomiast wymogu pionowego startu, 

co może zaskakiwać w XXI w. Choćby dlatego, że byłoby logiczne, 

aby system Narew używał takiego samego pocisku, 

co przyszłe okręty typu Miecznik. Upraszczałoby to szkolenie 

i logistykę, obniżało koszty, ułatwiało wynegocjowanie 

transferu technologii pocisku. Jednak już przebieg programu 

Wisła pokazał, że logika jest wśród polskich decydentów 

defence. And all land or sea operations [Editor’s Note: within 

the defended Polish territory] will be conducted only under 

the ‘umbrella’ of a multi-layer air and missile defence system. 

However, according to Col. Maksymiuk ‘it may happen 

that the Narew sets can be used in combat as autonomous 

sets. So it will consist of missiles, launchers, and C2 system.’ 

Therefore, Narew must also be a mobile AMDS what is currently 

impossible when Narew is connected to the IBCS 

Integrated Fire Control Network (IFCN). Thus, as Col. Maksymiuk 

said, ‘we are not closing the road to the development 

of the C2 system’ with the competences of the Polish 

defence industry. 

Therefore, the Narew system is definitely to cooperate 

with the Wisła system as part of the integrated AMDS, built 

on the basis of IBCS, to defend the Wisła batteries against 

air threats that will appear outside AN/MPQ-65 radar field 

of view (or new Raytheon LTAMDS radar, once available) 

of the Patriot system. Other scenarios for the operational 

use of the Narew system are hypothetical and will probably 

be the result of the necessary requirements and financial capabilities 

of the Ministry of National Defence. 

Missile Selection Dilemmas 

As Col. Maksymiuk said, the Ministry of National Defence 

prepared the desired tactical and technical requirements for 

the missile of the Narew system. The requirements were submitted 

to the PGZ Narew consortium, which upon the requirements 

will submit proposals of selected solutions to the 

Ministry of National Defence for approval. The requirements 

are classified. It is known for certain that the missile for Narew 

is to be single-stage, without detachable booster, what was 

confirmed by Col. Maksymiuk. However, there is no vertical 

launch requirement, which may surprise in the 21st century. 

Obviously it would be logical for the Narew system to use 

the same air defence missiles as the future Miecznik frigates. 

This would simplify training and logistics, reduce costs, 

and facilitate the negotiations of missile technology transfer. 

However, the course of the Wisła programme has already 

shown that the logic of Polish decision-makers is questionable. 

Another issue, also mentioned by Col. Maksymiuk, is the 

ability of the Narew system to combat targets within a 360° 

W systemie IAI Barak MX pociski Barak MRAD i LRAD są jednostopniowe. Fot. IAI. 

The IAI Barak MX system includes MRAD and LRAD missiles with the single-stage 

rocket propulsion. Photo credit: IAI. 

special issue 

14

GRUPAPGZ.PL

w głębokiej defensywie. Inną kwestią, o której też mówił 

Maksymiuk, jest zdolność systemu Narew do zwalczania 

celów w promieniu 360°. Aby spełnić taki wymóg 

potrzeba zarówno stacji radiolokacyjnych o takowym 

kącie obserwacji w azymucie, jak i wyrzutni pionowego 

startu, które skracają czas 

manewru odpalonego pocisku 

przeciwlotniczego w kierunku 

zwalczanego celu. 

Maksymiuk powiedział, 

że w ramach fazy analityczno- 

-koncepcyjnej rozpatrywano 

przede wszystkim pociski 

Raytheon AIM-120 AMRAAM 

do systemu Raytheon/Kongsberg 

NASAMS, poza tym europejskie 

pociski MBDA VL MICA 

NG i MBDA CAMM, izraelskie 

pociski IAI Barak (IAI oferuje Polsce 

przede wszystkim pociski 

systemu Barak MX, czyli MRAD, 

LRAD i ER) oraz Rafael Advanced 

Defense Systems Python-5 i I- 

-Derby systemu SPYDER. Wszystkie 

– z wyjątkiem AMRAAM-ER, 

Python-5 i I-Derby – są odpalane 

z wyrzutni pionowych i mają 

wersje okrętowe. Może zaskakiwać, 

że na tej liście zabrakło niemieckich 

pocisków Diehl Defence 

IRIS-T SLS/SLM czy tureckich 

Roketsan Hisar-O. 

Maksymiuk dodał, że wybrana 

oferta dotycząca pocisku będzie 

musiała spełniać wymagania 

techniczne i przemysłowe 

dotyczące transferu technologii 

produkcji. Z tego powodu trwają 

oficjalne rozmowy na szczeblu 

rządowym (m.in. w ramach dialogu 

technicznego prowadzonego 

przez IU MON), jak i przemysłowym, 

w których stroną jest 

PGZ. Maksymiuk powiedział, że 

niektórzy producenci pocisków 

rakietowych zgadzają się na „bardzo 

duży transfer technologii”. 

Jednak niemniej istotnym, jeśli nie istotniejszym, warunkiem, 

będzie możliwość integracji wybranego pocisku 

z systemem IBCS. Teoretycznie, w przypadku dysponowania 

kodami źródłowymi oprogramowania sterującego pocisku 

(jego modelem matematycznym), integracja z IBCS 

nie powinna być problemem. Przynajmniej technicznym, 

ale na przeszkodzie mogą stanąć przesłanki innego rodzaju 

– polityczne. Tak było w przypadku zakupu systemu Iron 

Dome dla US Army, kiedy spółka Rafael ADS odmówiła 

przekazania Pentagonowi kodów oprogramowania pocisków 

Tamir, przez co Stany Zjednoczone zrezygnowały 

z zakupu kolejnych systemów. A te już kupione nie są kompatybilne 

z IBCS. 

special issue 

Pocisk VL MICA NG w wersji z radiolokacyjnym układem naprowadzania ma 

aktywną antenę z fazowanym szykiem (AESA). Fot. DR via MBDA. 

VL MICA RF variant has an active electronically scanned array (AESA) radar 

homing seeker. Photo credit: DR via MBDA. 

radius. In order to meet such a requirement, both fire control 

radar with such azimuth field of view and vertical launchers, 

which shorten the maneuver time of the missile towards the 

target, are needed. 

Colonel Maksymiuk said that as part of the analytical and 

conceptual phase, Raytheon 

AIM-120 AMRAAM missiles 

were primarily considered 

used in the Raytheon/Kongsberg 

NASAMS system, but 

also the European MBDA VL 

MICA NG and MBDA CAMM 

missiles, Israeli IAI Barak missiles 

(IAI offers Poland mainly 

Barak MX missiles, i.e. MRAD, 

LRAD and ER) and Rafael 

Advanced Defense Systems 

Python-5 and I-Derby missiles 

of the SPYDER system. All 

of them – with the exception 

of the AMRAAM, Python-5 

and I-Derby – use vertical 

launchers and have also 

shipborne versions available. 

It may come as a surprise that 

the German Diehl Defence 

IRIS-T SLS/SLM or the Turkish 

Roketsan Hisar-O missiles are 

missing from this list. 

Colonel Maksymiuk added 

that the selected offer 

for the missile will have 

to meet the technical and industrial 

requirements for the 

transfer of technology. For 

this reason, official talks are 

underway at the governmental 

level (including the 

one conducted as a part 

of the technical dialogue carried 

on by the Ministry of National 

Defence) and at the 

industrial level, in which PGZ 

is the representative of Polish 

side. Colonel Maksymiuk said 

that some missile manufacturers 

agree to ‘very large 

technology transfer’. However, the mandatory ability to integrate 

the selected missile with the IBCS system is equally, 

if not even more important condition. Theoretically, if you 

have the source code of the missile control software (its mathematical 

model), integration with IBCS should not be a problem. 

At least from technical point of view, but there may 

be obstacles of a different nature, the political ones. This was 

the case with the purchase of the Iron Dome system for 

the U.S. Army, when Rafael ADS refused to provide 

the Pentagon with the Tamir missile software codes. 

As the result the United States abandoned the purchase 

of further systems. And those already purchased are not 

compatible with the IBCS. 

16

Bieżący rok wielokrotnie zaskoczył wielu obserwatorów 

działań Ministerstwa Obrony Narodowej związanych 

z modernizacją techniczną Sił Zbrojnych RP. Wśród nich 

z całą pewnością był zakup czterech zestawów bezzałogowych 

systemów powietrznych Bayraktar TB2. Umowa 

w tej sprawie została podpisana w czasie majowej wizyty 

Prezydenta RP Andrzeja Dudy w Turcji. 

Bezzałogowe systemy 

powietrzne w Wojsku 

Polskim – stan obecny 

i perspektywy 

Dostawy czterech zestawów bezzałogowych systemów powietrznych 

(BSP) Bayraktar TB2 przewidziano w latach 2022-2024 (po jednym 

w 2022 i 2024 r., dwa w 2023). Każdy zestaw będzie obejmował: 

sześć bezzałogowców TB2, sześć głowic optoelektronicznych MX-15, 

dwie stacje radiolokacyjne z syntetyczną aperturą SAR (Synthetic Aperture 

Radar), trzy naziemne stacje kierowania i trzy terminale transmisji 

danych, pozwalające na zwiększenie zasięgu operacyjnego bezzałogowych 

aparatów powietrznych. Dodatkowo strona turecka dostarczy 

dwa symulatory, które zostaną zainstalowane w bazach lotniczych 

w Mirosławcu i Dęblinie. 

Co ciekawe, realizacja usług serwisowych ma odbywać się siłami Warsztatów 

Techniki Lotniczej w Toruniu. Z całą pewnością taka lokalizacja 

jest zaskakująca, biorąc pod uwagę fakt utworzenia przez Polską Grupę 

Zbrojeniową S.A. Centrum Kompetycyjnego Systemów Bezzałogowych 

Statków Powietrznych PGZ S.A. w Wojskowych Zakładach Lotniczych 

Nr 2 S.A. w Bydgoszczy. 

Na co wskazał gen. broni Tomasz 

Piotrowski, dowódca 

operacyjny rodzajów sił zbrojnych, 

pilna potrzeba operacyjna 

wymuszająca zakup rozpoznawczo-uderzeniowych 

BSP 

to wynik analiz i obserwacji 

działań potencjalnego przeciwnika, 

czyli połączonych sił 

rosyjsko-białoruskich, które systematycznie 

rozszerzają swój 

potencjał na wielu płaszczyznach. 

Co ważne, dzięki zastosowaniu 

rozwiązań technicznych 

zgodnych z NATO-wskim 

systemem normalizacyjnym 

STANAG, Bayraktar TB2 może 

zostać wpięty w krajowy system 

obejmujący m.in. system 

Łukasz Pacholski 

Tegoroczny zakup systemu Bayraktar TB2 jest motywowany pilną potrzebą 

operacyjną. Ogółem Wojsko Polskie wzbogaci się o cztery zestawy. 

Fot. Baykar. 

This year’s purchase of the Bayraktar TB2 system has been justified 

by an urgent operational need. In total, the Polish Army will be supplied 

with four sets. Photo credit: Baykar. 

This year has repeatedly surprised many observers of the activities 

of the Ministry of National Defence of Poland related 

to the technical modernisation of the Polish Armed Forces. 

Among them, there was certainly the purchase of four sets 

of Bayraktar TB2 unmanned aerial system. The agreement covering 

the purchase was signed during the May 2021 visit of the 

President of the Republic of Poland Andrzej Duda to Turkey. 

Unmanned aerial 

systems in the 

Polish Armed Forces 

– current state and 

prospects for the 

future 

The delivery of four Bayraktar TB2 unmanned aerial system (UAV) 

sets is planned for the years 2022–2024 (one in 2022 and 2024, 

two in 2023). Each set will include: six TB2 unmanned aerial vehicles, six 

MX-15 optoelectronic heads, two SAR (Synthetic Aperture Radars) radars, 

three ground control stations and three data transmission terminals, 

enabling to increase the operational range of unmanned aerial vehicles. 

Additionally, the Turkish side will provide two simulators that will 

be installed at the air bases in Mirosławiec and Dęblin. 

Interestingly, the implementation of maintenance services is to be carried 

out by the Aviation Techniques Workshop in Toruń. Certainly, such 

a selection is surprising, taking into account the fact that Polska Grupa 

Zbrojeniowa S.A. has established Competitive Center for Unmanned 

Aircraft Systems PGZ S.A. at Military Aviation Works No. 2 in Bydgoszcz. 

As pointed out by Gen. Tomasz Piotrowski, the operational commander 

of the Polish Armed Forces, the urgent 

operational need forcing the purchase 

of reconnaissance and attack UAVs 

is the result of analyzes and observations 

of the activities of a potential 

adversaries, i.e. Russian and Belarusian 

forces combined, which are systematically 

expanding their potential in many 

areas. Importantly, thanks to the use 

of technical solutions compliant with 

the NATO standardization system 

STANAG, Bayraktar TB2 can be integrated 

into the national system including, 

among others ground reconnaissance 

system, DB-110 reconnaissance pods 

(carried by Lockheed Martin F-16C/D 

Jastrząb multi-role combat aircraft), 

as well as the Jaśmin and TOPAZ command 

& control systems. Unfortunately, 

despite the fact that a few months 

have passed since signing the contract, 

special issue 

17

ozpoznania naziemnego, zasobniki rozpoznawcze DB-110 (wykorzystywane 

przez wielozadaniowe samoloty bojowe Lockheed Martin 

F-16C/D Jastrząb), a także systemy Jaśmin i TOPAZ. Niestety, pomimo 

upływu kilku miesięcy od podpisania umowy, nadal brak szczegółów 

dotyczących m.in. pełnej wartości kontraktu – cztery zestawy kosztowały 

MON około 980 mln PLN, jednak nie wiadomo, czy kwota obejmuje 

koszt uzbrojenia, wyposażenia logistycznego, pakietu szkoleniowego 

i transferu technologii wsparcia eksploatacji. Z tego też względu ogólna 

wartość umowy może być szacowana nawet na ok. 1,4 mld PLN. Ponadto 

nadal nie wiadomo czy mowa o kwotach brutto czy netto. 

Zakup systemu Bayraktar TB2 to kolejny element modernizacji Wojska 

Polskiego w sferze systemów bezzałogowych. Są one elementem programu 

operacyjnego Obserwator, który został ujęty w kolejnych Planach 

Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych, w tym aktualnie obowiązującym 

na lata 2021-2035. Pomimo upływu lat trudno wskazać na większe sukcesy. 

Dotychczas komórki Ministerstwa Obrony Narodowej (Inspektorat 

Uzbrojenia i Jednostka Wojskowa NIL) podpisały umowy na dostawy 

mini BSP WB Electronics FlyEye – dostawy zakończono do końca 2018 r. 

W listopadzie 2018 r. IU podpisał umowę z konsorcjum polskich firm 

(Polska Grupa Zbrojeniowa S.A., Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 2 S.A., 

PIT-RADWAR S.A.) na dostawę ośmiu zestawów BSP klasy taktycznej krótkiego 

zasięgu Orlik (z opcją na cztery kolejne). Według harmonogramu 

dostawy miały zostać zrealizowane w latach 2021-2023, jednak dotychczas 

nie rozpoczęto ich produkcji. Zgodnie z informacjami, które zostały 

upublicznione przez MON w sierpniu tego roku, w 2020 r. zamawiający 

zatwierdził uzgodniony z wykonawcą projekt wykonawczy, a obecnie 

wykonawca opracowuje i testuje rozwiązania techniczne. Zamawiający 

nie otrzymał od wykonawcy żadnej informacji o braku możliwości 

wykonania umowy. 

We wrześniu 2020 r. IU podpisał kontrakt z Asseco Poland S.A. na dostawę 

sześciu zestawów BSP klasy mikro MayFly, które trafią do Wojsk Specjalnych. 

Kolejnymi projektami, które mają szanse na realizację, są BSP 

klasy mini Wizjer – w 2020 r. ruszyły negocjacje pomiędzy IU a PGZ 

w sprawie zakupu 25 zestawów tej klasy. Umowa, być może, zostanie 

podpisana w tym roku. 

W grudniu 2020 r. ogłoszono postępowanie przetargowe na zakup 

BSP klasy taktycznej krótkiego zasięgu, pionowego startu i lądowania 

Albatros, który ma trafić do Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej. Program 

ma objąć do dwóch zestawów (w tym jeden w opcji), a zainteresowanie 

udziałem wyrazili: UMS Skeldar, WB Electronics S.A., Schiebel 

Elektronische Geräte GmbH, Siltec Sp. z o.o., WSK PZL Świdnik S.A. wraz 

z Leonardo S.p.A. oraz Works 11 Sp. z o.o. wraz z Martin UAV. Ostatecznie 

do fazy składania ofert wstępnych zakwalifikowano dwóch wykonawców 

– WB Electronics i Schiebel Elektronische Geräte. Głównym 

zadaniem Albatrosa ma być rozpoznanie sił przeciwnika na morzu i linii 

brzegowej, a także wsparcie operacji poszukiwawczo-ratowniczych. 

Z tego też względu maszyny mają otrzymać optoelektroniczną głowicę 

obserwacyjną, mieć możliwość użycia stacji radiolokacyjnej SAR oraz 

system łączności pozwalający na przekazywanie uzyskanych danych 

w czasie rzeczywistym. Szczegóły dotyczące przedmiotu zamówienia 

określone zostaną w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, 

która zostanie przekazana wykonawcom zaproszonym do składania 

ofert wstępnych. Według dostępnych informacji pojedyncza platforma 

o maksymalnej masie startowej do 200 kg może realizować 

wspomniane zadania. Obok zdolności do operacji z terenu przygodnego, 

BSP (według danych z dialogu technicznego) powinny umożliwiać 

działanie w warunkach panujących na okrętach dysponujących 

there are still no details regarding, among others, the full value of the contract 

– four sets cost the Ministry of National Defence about PLN 980 million, 

but it is not known whether the amount includes the price of armaments, 

logistic equipment and support, training package and transfer 

of operation support technology. For this reason, the overall value of the 

contract can be estimated at around PLN 1.4 billion. Moreover, it is still 

unknown whether the amounts are gross or net. 

The purchase of the Bayraktar TB2 system is another element of the 

modernisation of the Polish Armed Forces in the area of unmanned 

systems. They are an element of the Observer operational programme, 

which has been included in subsequent Technical Modernisation Plans 

of the Armed Forces, also in the one currently in force for the years 2021– 

2035. Despite the years passing, it is difficult to indicate any greater successes. 

So far, agencies of the Ministry of National Defence (Armament 

Obecnie Inspektorat Uzbrojenia prowadzi postępowanie przetargowe w sprawie 

zakupu dwóch zestawów BSP pionowego startu i lądowania Albatros. Jednym 

z oferentów zakwalifikowanych do składania ofert wstępnych jest Schiebel Elektronische 

Geräte. Fot. Schiebel. 

Currently, the Armament Inspectorate is conducting a tender procedure for the purchase 

of two Albatros vertical take-off and landing UAVs. Schiebel Elektronische Geräte 

is one of the bidders qualified for the submission of initial bids. Photo credit: Schiebel. 

Inspectorate and Military Unit NIL) have signed contracts for the supply 

of mini UAV WB Electronics FlyEye, deliveries of which had been completed 

by the end of 2018. In November 2018, the Armament Inspectorate 

signed a contract with a consortium of Polish companies (Polska 

Grupa Zbrojeniowa S.A., Military Aviation Works No. 2, PIT-RADWAR S.A.) 

for the delivery of eight Orlik short-range tactical UAV sets (with an option 

for four more). According to the schedule, the deliveries were to be 

carried on in 2021–2023, but their production has not yet started. According 

to the information published by the Ministry of National Defence 

in August this year, in 2020 the contracting authority approved the 

detailed design agreed with the supplier company, which is currently 

developing and testing technical solutions. The contracting authority 

has not received any information from the supplier that the order 

cannot be performed. 

In September 2020, the Armament Inspectorate signed a contract with 

Asseco Poland S.A. for the delivery of six MayFly micro-class UAVs, which 

will be delivered to the Special Forces. Other projects that have a chance 

of being implemented are the mini class Wizjer UAV, in 2020, negotiations 

began regarding the purchase of 25 sets of this class, conducted 

between the Armament Inspectorate and PGZ. It is possible that a contract 

will be signed by the end of this year. 

special issue 

20

MSPO 2021 

7-10 Wrzesień Hala C 

GOD-1 ”IRIS” 

STABILIZOWANA 

OBSERWACYJNO-CELOWNICZA 

GŁOWICA OPTOELEKTRONICZNA 

www.pcosa.com.pl

lądowiskami i infrastrukturą lotniczą, analogicznie jak załogowe śmigłowce 

pokładowe. Obecnie Marynarka Wojenna RP dysponuje parą 

fregat typu O. H. Perry, które obok lądowisk mają także po dwa hangary 

do wiropłatów Kaman SH-2G, natomiast certyfikowane lądowiska 

są też na korwecie patrolowej ORP Ślązak i okręcie dowodzenia siłami 

obrony przeciwminowej ORP Kontradmirał X. Czernicki. Ponadto okręty 

ratownicze OORP Piast i Lech oraz szkolny ORP Wodnik dysponują lądowiskami, 

służącymi głównie w trakcie ewakuacji osób i przekazywania ładunków 

śmigłowcem (VERTREP), które być może będą w stanie przyjąć 

aparat o wskazanej masie. 

Także w ubiegłym roku uruchomiono negocjacje w sprawie zakupu 

do 15 zestawów BSP klasy taktycznej średniego zasięgu Gryf 

– w tym przypadku głównym wykonawcą ma być PGZ S.A. z udziałem 

partnera zagranicznego. 

In December 2020 it was announced that a tender procedure started 

for the purchase of the Albatros tactical short-range, vertical take-off 

and landing UAV system, which is to be delivered to the Naval Aviation 

Brigade. The programme is to cover up to two sets (including one 

as an option), and the interest in participation was expressed by: UMS 

Skeldar, WB Electronics S.A., Schiebel Elektronische Geräte GmbH, Siltec 

Sp. z o.o., WSK PZL Świdnik S.A. together with Leonardo S.p.A., and 

Works 11 Sp. z o.o. together with Martin UAV. Finally, two contractors 

– WB Electronics and Schiebel Elektronische Geräte were selected for 

the next phase, initial bid submission one. The main task of the Albatros 

is to conduct reconnaissance of enemy forces at the seaside and the 

shoreline, as well as to support search and rescue operations. For this 

purpose, the systems are to receive an optoelectronic observation turret, 

ability to use a synthetic-aperture radar (SAR) and a communication 

system allowing the transmission of the obtained data in real time. Details 

regarding the subject of the contract will be specified in the 

specification of essential terms of the contract, which will be submitted 

to contractors invited to submit initial offers. 

Jednym z najnowszych nabytków floty BSP w Polsce jest pojedynczy zestaw Insitu RQ-21A 

Blackjack zakupiony dla Wojsk Specjalnych za pośrednictwem amerykańskich funduszy 

pomocy wojskowej. Nie jest wykluczone, że w przyszłości ich liczba wzrośnie. Fot. USMC. 

One of the newest acquisitions of the UAV fleet in Poland is a single Insitu RQ-21A Blackjack 

set purchased for Special Forces through U.S. military aid funds. It is not excluded that their 

number in Polish service will increase in the future. Photo credit: USMC. 

According to the available information, all those tasks are 

to be performed by a single platform with a maximum take-off 

weight of up to 200 kg. In addition to the ability to operate from 

land, UAVs (according to the data from the technical dialogue) 

should be able to operate from boards of the ships, using the 

landing platform and facilities destined for shipborne helicopters. 

Currently, the Polish Navy has a pair of O. H. Perry class frigates, 

which, apart from the flight deck, also have two hangars for Kaman 

SH-2G helicopters. The certified flight deck and facilities are 

also on the ORP Ślązak patrol corvette and the ORP Kontradmirał 

X. Czernicki MCM command vessel. In addition, the rescue ships 

OORP Piast and Lech and the training ORP Wodnik have flight 

decks, used mainly during the evacuation of people and transfer 

of cargo by helicopter (VERTREP), which may be able to host a flying 

vehicle of the indicated mass. 

Also during the last year, negotiations were launched on the 

purchase of up to 15 Gryf mid-range tactical UAVs. In this case 

PGZ is to be the main contractor with the participation 

of a foreign partner. 

Po 2026 r. zaplanowano też zakup czterech zestawów BSP klasy MALE 

kryjących się pod kryptonimem Zefir – w tym przypadku zainteresowanie 

dostawą wyrażają producenci amerykańscy i izraelscy. 

Osobno należy traktować zakupy bezzałogowców realizowane samodzielnie 

przez Wojska Specjalne. 13 maja 2019 r. Jednostka Wojskowa Komandosów 

podpisała kontrakt z UMO Sp. z o.o. na dostawę 40 kompletów 

BSP klasy nano (FLIR Systems PD-100 Black Hornet III Nano) za 14,4 mln PLN. 

Umowa została już zrealizowana. Dzięki środkom amerykańskiej pomocy 

wojskowej Foreign Military Financing zakupiono dla Wojsk Specjalnych 

na mocy umowy z 30 marca 2018 r. jeden zestaw Insitu RQ-21A Blackjack 

z pięcioma aparatami (w 2010 r., w ten sam sposób, pozyskano zestaw 

ScanEagle tego samego producenta z 10 aparatami). Koszt sprzętu pokryła 

strona amerykańska. 21 sierpnia 2018 r. Departament Obrony Stanów 

Zjednoczonych, za 1,2 mln USD, zamówił dodatkowy egzemplarz RQ-21A 

Blackjack dla Polski. Z kolei 28 czerwca 2019 r. Departament Obrony oraz 

Insitu Inc. podpisały wieloletnią umowę dotyczącą produkcji bezzałogowych 

aparatów latających RQ-21A Blackjack i ScanEagle – wśród opcji, 

które dotychczas nie zostały uruchomione, wymienia się możliwość dostawy 

sprzętu do Polski poprzez procedurę FMS. 

After 2026, the purchase of four MALE class UAVs, codenamed Zefir, 

is also planned. This time American and Israeli producers are interested 

in the delivery. 

The purchases of unmanned aerial vehicles carried out independently 

by the Special Forces should be treated separately. On May 13, 2019, the 

Military Commando Unit signed a contract with UMO Sp. z o.o. for the 

delivery of 40 nano-class UAVs (FLIR Systems PD-100 Black Hornet III 

Nano) for PLN 14.4 million. The contract has already been completed. 

Thanks to U.S. military aid, Foreign Military Financing, one Insitu RQ-21A 

Blackjack set with five cameras was purchased for the Special Forces under 

the agreement of March 30, 2018 (in 2010, the 10 ScanEagle sets from 

the same manufacturer were purchased in the same way). The cost 

of the equipment was covered by the American side. On August 21, 

2018, the U.S. Department of Defense ordered an additional RQ-21A for 

Poland for USD 1.2 million. On June 28, 2019, the Department of Defense 

and Insitu Inc. signed a long-term contract for the production of RQ-21A 

and ScanEagle unmanned aerial vehicles. Among the possible options 

that have not been implemented so far, there is the possibility of delivering 

the equipment to Poland via the FMS procedure. 

special issue 

22

∹ Światowy lider dostaw szkła balistycznego do pojazdów wojskowych 

już obecny w Polsce. 

∹ Aktywny na 5 kontynentach, w 50 krajach, u 500 odbiorców. 

Najlepsi producenci pojazdów już wybrali OSG. 

Nasze technologie: 

ADI® 

ELP® 

CERA 

LITE® 

Ultra Long-Lasting Transparent Armor Technology 

wyjątkowo długi czas bezproblemowej eksploatacji w zmiennych 

warunkach klimatycznych 

Ultra-Light Transparent Armor Technology 

zmniejszona masa wyrobu przy zachowaniu odporności 

balistycznej 

Ultra-Thin Transparent Armor Technology 

najcieńsze rozwiązanie spełniające poziom 4. odporności 

balistycznej wg STANAG 4569 

Spełniamy wymagania norm: 

ATPD 2352 STANAG 4569 poziom 1–4 

WYŁĄCZNY AUTORYZOWANY PRZEDSTAWICIEL W POLSCE: 

Armit Sp. z o.o. 

ul. Mickiewicza 63, Warszawa 

info@armit.pl | www.armit.pl

Zgodnie z oficjalnymi danymi, Siły Zbrojne RP 

w 2021 r. mają na stanie ok. 230 śmigłowców różnych 

typów. Powyższa liczba robi wrażenie, jednak 

jeśli spojrzy się na szczegóły, okazuje się, że w przypadku 

znacznej części tych wiropłatów zbliża się 

moment spisania ze stanu bądź podjęcia decyzji 

o gruntownej modernizacji. W ciągu ostatnich lat, 

pomimo szumnych deklaracji polityków, liczba 

nowo zakupionych maszyn jest minimalna. 

Najważniejszym wydarzeniem tego roku w kontekście 

modernizacji floty polskich wojskowych śmigłowców 

był oblot pierwszego egzemplarza wielozadaniowej maszyny 

Leonardo AW101. Odbył się on 19 lipca w brytyjskim 

Yeovil, gdzie znajduje się centrum montażu końcowego 

wiropłatów tego typu. Jest to pierwszy od dwóch dziesięcioleci 

fabrycznie nowy śmigłowiec, który zostanie dostarczony 

do Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej (BLMW). 

Zgodnie z komunikatem producenta, oblot techniczny 

miał na celu przetestowanie podstawowych zespołów 

śmigłowca – systemu sterowania, układu napędowego, 

jak też sprawności poszczególnych elementów awioniki 

pokładowej. Łącznie etap prób w locie wszystkich czterech 

special issue 

According to official data, in 2021 the Polish Armed 

Forces have in service approximately 230 helicopters 

of various types. The above figure is impressive, 

but when you look at the details, it turns out that 

a significant part of these rotorcraft fleet is near 

the scrapping or facing a decision to thoroughly 

modernize it. In recent years, despite loud declarations 

made by politicians, the number of newly purchased 

rotorcrafts has been minimal. 

Łukasz Pacholski 

Park śmigłowców Sił Polish Armed Forces 

Zbrojnych RP i jego Helicopter Fleet and 

modernizacja its Modernisation 

The most important event of this year in the context of the 

modernisation of the Polish military helicopter fleet was 

the flight test of the first Leonardo AW101 multi-role maritime 

helicopter. It took place on July 19 in Yeovil, UK, where 

the final assembly center for rotorcraft of this type is located. 

It is the first brand 

new helicopter 

in two decades 

to be delivered 

to the Naval 

Aviation Brigade 

(BLMW). According 

to the manufacturer’s 

announcement, 

the 

technical flight 

was to test the basic 

components 

of the helicopter 

– the control system, 

propulsion 

system, as well 

as the efficiency 

of individual subsystems 

of the 

on-board avionics. 

In total, the 

flight test phase 

of all four machines 

is to cover 

700 hours of flight time. Such a serious scope of tests is related 

to the need for full certification of the configuration 

ordered by the Armament Inspectorate (IU). According 

to the provisions of the contract concluded on April 26, 

2019, worth PLN 1.65 billion, all four AW101s are to be delivered 

to the 44th Naval Aviation Base in Darłowo 

by the end of 2022. This will allow for the initiation of the 

equipment replacement of this unit, which currently 

W zakładach Leonardo w Yeovil rozpoczęły się loty pierwszego AW101 zamówionego przez Ministerstwo Obrony Narodowej dla Brygady Lotnictwa 

Marynarki Wojennej. Fot. James Penberthy. 

The first AW101 ordered by the Ministry of National Defence for the Naval Aviation Brigade has started flight tests at the Leonardo plant in Yeovil. 

Photo credit: James Penberthy. 

24

maszyn ma objąć 700 godzin nalotu. Tak poważny zakres 

prób ma związek z potrzebą pełnej certyfikacją konfiguracji 

zamówionej przez Inspektorat Uzbrojenia (IU). Przypomnijmy, 

według zapisów kontraktu zawartego 26 kwietnia 

2019 r. o wartości 1,65 mld PLN wszystkie cztery AW101 mają 

trafić do 44. Bazy Lotnictwa Morskiego w Darłowie do końca 

2022 roku. 

Pozwoli to na zapoczątkowanie 

procesu generacyjnej 

wymiany 

sprzętu tej jednostki, 

która obecnie 

eksploatuje 

przede wszystkim 

śmigłowce Mil 

Mi-14PŁ (osiem) 

i PŁ/R (dwa). 

30 lipca Inspektorat 

Uzbrojenia 

udzielił 

naszej redakcji odpowiedzi 

na pytania 

o postępach 

programu Kondor, 

czyli zakupu wielozadaniowych 

śmigłowców pokładowych 

dla 

BLMW. Wynika 

z nich, że „prowadzony 

w ramach 

fazy analityczno- 

-koncepcyjnej (FA-K) dialog techniczny dla zadania mającego 

na celu pozyskanie nowych wielozadaniowych 

morskich śmigłowców pokładowych w ramach programu 

Kondor został zakończony, niemniej etap FA-K trwa nadal. 

W dalszej kolejności, po zakończeniu FA-K, planowane jest 

wszczęcie postępowania, którego celem będzie pozyskanie 

śmigłowców pokładowych dla Marynarki Wojennej RP, 

a jego uruchomienie zostanie skorelowane z terminami 

określonymi w „Planie Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych 

RP na lata 2021-2035 z uwzględnieniem 2020 roku” 

(dokument niejawny).” Najprawdopodobniej niezakończenie 

FA-K to wynik braku zatwierdzania wniosków po dialogu 

technicznym przez Ministerstwo Obrony Narodowej. 

Dopiero to otworzyłoby drogę do uruchomienia postępowania 

przetargowego. Zgodnie z wcześniejszymi informacjami, 

które zostały przekazane przez IU wynika, że wśród 

podmiotów uczestniczących w dialogu technicznym znaleźli 

się czterej producenci: Bell Textron Inc., WSK PZL-Świdnik 

S.A., Airbus Helicopters SAS i Polskie Zakłady Lotnicze 

Sp. z o.o. Powyższa lista oznacza, że wśród promowanych 

konstrukcji są najprawdopodobniej: Bell 412, Leonardo 

AW159 Wildcat, Airbus H160M i Lockheed Martin MH-60R 

Seahawk. Nowe śmigłowce mają zastąpić w BLMW cztery 

obecnie eksploatowane wiropłaty Kaman SH-2G Super 

Seasprite (ostatecznie IU i użytkownik nie są zainteresowani 

gruntowną modernizacją tych maszyn, oferowaną 

przez General Dynamics Mission Systems – Canada Inc.). 

special issue 

Obok AW101 lotnicy morscy mogą otrzymać od czterech do ośmiu nowych śmigłowców pokładowych. Ostatecznie zrezygnowano z gruntownej 

modernizacji posiadanych Kaman SH-2G i planowany jest zakup fabrycznie nowych wiropłatów. Fot. Łukasz Pacholski. 

In addition to the AW101, naval aviators may receive four to eight new shipborne helicopters. Ultimately, the existing Kaman SH-2Gs were not 

thoroughly modernized and the purchase of brand new helicopter is planned. Photo credit: Łukasz Pacholski. 

operates mainly the Mil Mi-14PŁ (eight) and Mi-14PŁ/R 

(two) helicopters. 

On July 30, IU answered questions about the progress of the 

Kondor programme, i.e. the purchase of multi-role shipborne 

helicopters for Naval Aviation Brigade. They indicate that ‘the 

technical dialogue conducted as part of the analytical and conceptual 

(FA-K) phase for the task of acquiring the new multi-role 

shipborne maritime helicopters under the Kondor programme 

has been completed, but the FA-K phase is still ongoing. Subsequently, 

after the completion of the FA-K, it is planned to initiate 

a procedure aimed at acquiring shipborne helicopters for the 

Polish Navy, and the procedure launch time will be correlated 

with the dates set out in the ‘Technical Modernisation Plan 

of the Polish Armed Forces for 2021–2035, including 2020 year’ 

(classified document). Most likely, the failure to finalize the FA-K 

is the result of the Ministry of National Defence not approving 

the applications after the technical dialogue. Only this would 

open the way to launching the tender procedure. According 

to the previous information provided by IU, four manufacturers 

were among the entities participating in the technical dialogue: 

Bell Textron Inc., WSK PZL-Świdnik S.A., Airbus Helicopters 

SAS and Polskie Zakłady Lotnicze Sp. z o.o. The above list 

means that the most likely promoted designs include: Bell 412, 

Leonardo AW159 Wildcat, Airbus H160M and Lockheed Martin 

MH-60R Seahawk. The new helicopters are to replace the four 

currently operated Kaman SH-2G Super Seasprite rotorcrafts 

in Naval Aviation Brigade (ultimately, the Armament Inspectorate 

and the user are not interested in a thorough modernisation 

of these machines, offered by General Dynamics Mission 

Systems – Canada Inc.). According to the plans, the tender 

is to cover the purchase of four to eight helicopters, which will 

constitute the aviation component for multi-purpose frigates 

ordered under the Miecznik Programme. 

26

Zgodnie z planami, przetarg ma opiewać na zakup od czterech 

do ośmiu maszyn, które będą m.in. lotniczym komponentem 

dla wielozadaniowych fregat zamówionych w ramach 

programu Miecznik. 

Obok obydwu programów morskich, które są realizowane 

określoną ścieżką, w pozostałych przypadkach tak 

dobrze już nie jest. W ramach programu zakupu nowych 

wiropłatów MON planuje zakup 

śmigłowców bojowych Kruk, które 

wraz z Kondorem mają kosztować 

około 16,2 mld PLN. Niestety, 

obecnie brak konkretnych decyzji 

– w przypadku Kruka, według sekretarza 

stanu w MON Wojciecha 

Skurkiewicza, zapadła decyzja 

o przesunięciu terminu wyboru 

poza 2024 r. Oznacza to, że wybór 

następców dla obecnie eksploatowanych 

Mi-24D/W nastąpi 

dopiero w najbliższych latach. Jak 

wskazał wiceminister „przed nami 

jeszcze kilka lat do momentu, kiedy 

dokonamy wyboru tego statku”. 

To z kolei wskazuje, że MON może 

skłaniać się ku oczekiwaniu na decyzję 

w Stanach Zjednoczonych 

Ameryki, gdzie w 2023 r. nastąpi 

wybór w programie FARA (Future 

Attack Reconnaissance Aircraft). 

Rewolucyjne założenia tego projektu 

(szczególnie pod względem 

prędkości przelotowej i uzbrojenia) 

mogą spowodować szybsze 

„zestarzenie się” dotychczasowych 

konstrukcji. Obecnie Lotnictwo 

Wojsk Lądowych dysponuje 28 śmigłowcami bojowymi 

Mi-24D/W. W ciągu ostatnich dwóch dekad były intensywnie 

wykorzystywane m.in. w ramach misji w Afganistanie. 

W tym roku powinny zostać przedstawione wyniki prób 

zmęczeniowych, które są prowadzone od 2019 r. przez Instytut 

Techniczny Wojsk Lotniczych i WSK PZL-Świdnik S.A. 

Mają one dać odpowiedź, czy istnieje możliwość wydłużenia 

resursów technicznych Mi-24D/W do 5500 godzin lotu 

bądź 14 000 lądowań. MON w 2018 r. deklarowało potrzebę 

zakupu 32 śmigłowców bojowych Kruk. Zainteresowanie 

ich dostawą wyrażają czołowi producenci zachodni: 

Boeing (AH-64E Apache Guardian), Bell (AH-1Z Viper) czy 

Leonardo (AW249). Deklaracja o przesunięciu zakupu poza 

rok 2024 oznacza, że sytuacja na rynku może się zmienić 

na niekorzyść części z nich. 

Kolejnym programem, który w bieżącym roku został 

zahamowany, jest Perkoz. Zgodnie z oficjalnym komunikatem 

IU: „W wyniku przeprowadzonych w resorcie obrony 

narodowej konsultacji podjęta została decyzja o wstrzymaniu 

prowadzonego przez IU dialogu technicznego 

dotyczącego wielozadaniowego śmigłowca wsparcia 

kr. Perkoz, natomiast F-AK, w ramach której był realizowany 

ww. dialog, nie została zakończona. W związku z faktem, 

że zadanie dotyczące pozyskania nowych wielozadaniowych 

śmigłowców wsparcia będzie realizowane 

special issue 

Apart from the two maritime programmes, which follow 

a specific path, it is not so good in other cases. As part 

of the programme for the purchase of new rotorcraft, the 

Ministry of National Defence plans to buy Kruk combat helicopters, 

which, together with Kondor, are to cost approximately 

PLN 16.2 billion. Unfortunately, there are currently 

no specific decisions – in the case of Kruk, according to the 

Program Kruk został formalnie zawieszony. Według wiceministra Skurkiewicza, wybór docelowej platformy ma nastąpić 

po 2024 r. To z kolei oznacza, że rosną szanse nowych konstrukcji jak Bell 360 Invictus, który powstaje w ramach 

amerykańskiego programu FARA. Fot. Bell Textron. 

The Kruk Programme has been formally suspended. According to Deputy Minister of National Defence Skurkiewicz, the 

target platform is to be selected after 2024. This, in turn, means that the chances of new designs such as Bell 360 Invictus, 

which is being developed under the American FARA programme, are increasing. Photo credit: Bell Textron. 

Secretary of State at the Ministry of National Defence Wojciech 

Skurkiewicz, a decision was made to postpone the 

selection date beyond 2024. This means that the selection 

of successors for the currently operated Mi-24D/W will take 

place in some years to come. As the deputy minister pointed 

out, ‘there are still a few years ahead of us until we choose 

this helicopter’. This, in turn, indicates that the Ministry of National 

Defence may be inclined to wait for a decision in the 

United States of America, where in 2023 the FARA (Future 

Attack Reconnaissance Aircraft) programme will be selected. 

The revolutionary features of this design (especially 

in terms of cruising speed and armament) may cause faster 

‘aging’ of the existing helicopters. Currently, the aviation 

of the Land Forces has 28 Mi-24D/W attack helicopters. Over 

the last two decades, they have been intensively operated, 

among others, as part of the mission in Afghanistan. This 

year, the results of the fatigue tests, that have been carried 

out since 2019 by the Air Force Institute of Technology and 

WSK PZL-Świdnik S.A., should be presented. They are to answer 

whether it is possible to extend the technical service life 

of the Mi-24D/W up to 5,500 flight hours or 14,000 landings. 

In 2018, the Ministry of National Defence declared the need 

to purchase 32 Kruk attack helicopters. The leading Western 

producers are interested in their delivery: Boeing (AH-64E 

Apache Guardian), Bell (AH-1Z Viper) and Leonardo (AW249). 

28

zgodnie ze wskazanymi przez Siły Zbrojne RP terminami 

osiągnięcia poszczególnych zdolności operacyjnych, 

wstępne konsultacje rynkowe dla ww. zadania zostaną 

przeprowadzone w terminie poprzedzającym uruchomienie 

fazy realizacyjnej, co pozwoli na pozyskanie najbardziej 

aktualnych w danym przedziale czasowym informacji 

rynkowych”. Do dialogu technicznego dotyczącego 

programu Perkoz zgłosiło się ostatecznie 13 podmiotów. 

Wśród nich byli producenci śmigłowców ze Stanów 

Zjednoczonych, Europy i Indii. Zgodnie z deklaracjami IU 

poszukiwał danych niezbędnych do przygotowania postępowania 

przetargowego obejmującego zakup 32 wiropłatów 

nowego pokolenia. Ich głównymi zadaniami 

mają być wsparcie bojowe z możliwością prowadzenia 

zaawansowanego szkolenia lotniczego, dowodzenie oraz 

rozpoznanie i walka elektroniczna. Tego typu wymagania 

wskazują, że Perkoz ma być następcą dla Mi-2 i zarazem 

W-3 Sokół/Anakonda. 

Poza zakupami nowych wiropłatów, MON realizuje 

proces modernizacji wielozadaniowych śmigłowców 

W-3 Sokół do standardu wiropłatów poszukiwawczo-ratowniczych. 

Obecnie w zakładach w Świdniku prowadzona 

jest przebudowa czterech maszyn (dostawy zaplanowano 

na okres lipiec 2021 – październik 2022). Niestety, 

do momentu zamknięcia numeru specjalnego MSPO 

„Wojska i Techniki” IU ani wykonawca nie poinformowali 

o postępach prac. Docelowo MON planuje zmodernizowanie 

20 Sokołów, które będą eksploatowane w 1. i 2. grupach 

poszukiwawczo-ratowniczych oraz 33. Bazie 

Lotnictwa Transportowego. 

The declaration to postpone the purchase beyond 2024 

means that the situation on the market may change to the 

disadvantage of some of them. 

Another programme that has been stopped this year 

is Perkoz. According to the official announcement of the IU: 

‘As a result of the consultations carried out in the Ministry 

of National Defence, a decision was made to suspend the 

technical dialogue conducted by the IU concerning the 

multi-role support helicopter Perkoz, while the analytical and 

conceptual phase, under which the above-mentioned dialogue 

was conducted, has not been completed. Due to the 

fact that the task of acquiring new multi-role support helicopters 

will be implemented in accordance with the dates 

indicated by the Armed Forces of the Republic of Poland for 

the achievement of individual operational capabilities, preliminary 

market consultations for the above-mentioned tasks 

will be carried out in the period preceding the launch of the 

implementation phase, which will allow to obtain the most 

up-to-date market information in a given period of time’. Ultimately 

13 entities signed up for the technical dialogue regarding 

the Perkoz programme. Among them were helicopter 

manufacturers from the United States, Europe and India. 

According to the declarations of the IU, the Inspectorate was 

looking for data necessary 

to prepare a tender 

procedure for the purchase 

of 32 new generation 

helicopters. Their 

main tasks are to be: 

combat support with 

the possibility of conducting 

advanced flight 

training, command, reconnaissance 

and electronic 

warfare. Such requirements 

indicate that 

Perkoz is to be the successor 

to the Mi-2 and 

at the same time the W-3 

Sokół/Anakonda. 

In addition to the 

purchase of new helicopters, 

the Ministry 

of National Defence 

is carrying out the modernisation 

of the multirole 

W-3 Sokół helicopters 

to the search and 

rescue standard. Currently, 

four machines 

are being rebuilt at the 

Świdnik plant (deliveries 

are scheduled for 

July 2021 – October 2022). Unfortunately, until the closing 

of the special issue of MSPO ‘Wojsko i Technika’, neither 

the IU, nor the contractor informed about the work 

progress. Ultimately, the Ministry of National Defence 

plans to modernize 20 Sokół helicopters, which will be operated 

in the 1st and 2nd Search and Rescue Groups, and 

the 33rd Transport Air Base. 

Także Perkoz znalazł się obecnie w zawieszeniu. Według dostępnych informacji, wśród oferowanych konstrukcji znalazł się Leonardo 

AW139 (na foto włoska wersja wojskowa HH-139B). Fot. Leonardo. 

Also the Perkoz Programme has been now suspended. According to available information, Leonardo AW139 was among the offered 

designs (in the photo the Italian military version of the HH-139B). Photo credit: Leonardo. 

special issue 

29

27 lipca w Gdyni podpisano umowę na budowę i dostawę trzech 

fregat wielozadaniowych dla Marynarki Wojennej RP. Prototyp 

ma być gotowy pod koniec obecnej dekady. Fot. Łukasz Pacholski. 

On July 27, a contract was signed in Gdynia for the construction 

and delivery of three multi-role frigates for the Polish Navy. The 

prototype is expected to be ready at the end of this decade. Photo 

credit: Łukasz Pacholski. 

27 lipca w PGZ Stoczni Wojennej w Gdyni, w obecności ministra obrony narodowej Mariusza Błaszczaka, 

przedstawiciele konsorcjum PGZ-Miecznik i Inspektoratu Uzbrojenia sygnowali umowę na dostawę 

trzech okrętów nawodnych klasy fregata dla Marynarki Wojennej RP. W ten sposób rozpoczęto fazę 

przemysłową programu Miecznik, która ma – zdaniem Ministerstwa Obrony Narodowej – potrwać 

do 2034 r. Szacowana przez resort obrony na 8 mld PLN wartość kontraktu wskazuje, że będzie to najdroższe 

jednorazowe zamówienie złożone dotychczas w spółkach polskiego przemysłu obronnego. 

Umowa na Mieczniki podpisana 

Miecznik Frigates contract signed 

Realizacja programu okrętu obrony wybrzeża kryptonim Miecznik 

rozpoczęła się w 2013 r. od fazy analityczno-koncepcyjnej 

(FA-K), którą zainicjował Inspektorat Uzbrojenia. Na ówczesnym etapie 

programu miał to być okręt nawodny klasy korweta wielozadaniowa, 

nieco tylko większy od ORP Ślązak (wraz z trójką okrętów obrony 

wybrzeża miano zakupić trzy okręty patrolowe z funkcją zwalczania 

min kryptonim Czapla, mające zunifikowane platformy). Postępowanie 

dotyczące pozyskania okrętów uruchomiono 30 czerwca 2015 r. 

Przystąpiły do niego zarówno firmy i konsorcja krajowe, jak też zagraniczne. 

Niestety, w następnym roku, 28 września MON unieważnił 

postępowanie na Mieczniki i Czaple, motywując to koniecznością redefiniowania 

wymagań operacyjnych dla okrętów. 

Restart programu nastąpił w grudniu 2018 r. Tym razem wybrano 

tryb negocjacji z jednym wykonawcą i zaproszono do nich Polską 

Grupę Zbrojeniową S.A. (PGZ). Jednak ta nie złożyła ważnej oferty 

w wyznaczonym termie, skutkiem czego już w połowie następnego 

roku postępowanie unieważniono. 

W końcu 2019 r. IU rozpoczął kolejną FA-K. Zakończono ją w listopadzie 

2020 r., a jej wynikiem był Wniosek w sprawie pozyskania 

sprzętu wojskowego dla Sił Zbrojnych RP w programie Miecznik wraz 

ze Studium Wykonalności i Wstępnymi Założeniami Taktyczno-Technicznymi 

przedłożony MON. Tryb ten wynika z decyzji nr 141/MON 

special issue 

Tomasz Grotnik 

On July 27, at PGZ Stocznia Wojenna in Gdynia, in the presence of the Minister of National Defence Mariusz 

Błaszczak, representatives of the PGZ-Miecznik consortium and the Armament Inspectorate signed 

a contract for the supply of three frigate class surface ships for the Polish Navy. In this way, the industrial 

phase of the Miecznik programme began, which – according to the Ministry of National Defence 

– is to last until 2034. The value of the contract estimated by the Ministry of Defence at PLN 8 billion 

indicates that it will be the most expensive one-off order placed in Polish defence companies so far. 

The implementation of the coastal defence ship programme, codenamed 

Miecznik, began in 2013 with the analytical and conceptual 

phase initiated by the Armament Inspectorate. At that stage 

of the programme, it was to be a multi-purpose corvette-class surface 

ship, slightly larger than ORP Ślązak (along with three coastal defence 

ships, three anti-mine patrol ships, codenamed Czapla, with unified 

systems were to be purchased). The procedure for acquiring the 

ships was launched on June 30, 2015. It was joined by both domestic 

and foreign companies and consortia. Unfortunately, the following 

year, on September 28, the Ministry of National Defence canceled the 

procedure for Miecznik and Czapla programmes, justifying it with the 

need to redefine the operational requirements for the ships. 

The programme was restarted in December 2018. This time, the 

negotiation procedure with a single contractor was exercised and 

Polska Grupa Zbrojeniowa S.A. was invited to participate. However, 

the latter did not submit a valid offer within the prescribed deadline, 

as a result of which the procedure was canceled already in the middle 

of the following year. 

At the end of 2019, the Armament Inspectorate started another 

analytical and conceptual phase. It was completed in November 

2020, and its result was the Application for the acquisition of military 

equipment for the Armed Forces of the Republic of Poland 

30

z 5 lipca 2017 r. w sprawie systemu pozyskiwania, eksploatacji i wycofywania 

sprzętu wojskowego SZ RP. Od tej pory potrzebna była już 

„tylko” sygnatura szefa MON na dokumentach. 

Miecznik przyspiesza 

22 lutego tego roku minister Błaszczak w mediach społecznościowych 

ogłosił rychłe wznowienie programu budowy dużych bojowych 

okrętów nawodnych dla polskiej floty. W ślad za tym, 15 marca 

zaakceptował on wniosek IU, rozpoczynając trzecią odsłonę Miecznika. 

Już 15 kwietnia MON wysłało do PGZ Stoczni Wojennej Sp. z o.o. 

w Gdyni (PGZ SW) zaproszenie do negocjacji w sprawie pozyskania 

fregat dla Marynarki Wojennej RP. 

14 maja PGZ (występująca jako lider) i PGZ SW zawarły porozumienie 

ustanawiające konsorcjum PGZ-Miecznik, będące głównym 

wykonawcą programu budowy fregat dla MW RP. Preferowanym 

partnerem wybrano prywatną stocznię Remontowa Shipbuilding 

S.A. z Gdańska (RSB), wchodzącą w skład Remontowa Holding S.A. 

Już trzy dni później konsorcjum złożyło w IU wstępny formularz ofertowy, 

zawierający propozycje realizacji programu fregatowego (komplet 

dokumentów obejmujący proponowane platformy, konfiguracje 

systemów i podsystemów stanowiących ich wyposażenie oraz 

szacunkowe oferty cenowe). Dokument obejmował sześć rozwiązań, 

opartych na projektach fregat od wspomnianych partnerów zagranicznych. 

24 czerwca PGZ-Miecznik i RSB podpisały aneks do majowej 

umowy, na mocy którego gdańskie przedsiębiorstwo formalnie 

weszło w skład konsorcjum. 

Od tej pory wyczekiwano zawarcia umowy pomiędzy zamawiającym 

a wykonawcą, co według słów szefa MON miało nastąpić 

w czerwcu. Ostatecznie stało się to 27 lipca. 

Praca rozwojowa 

Zgodnie z założeniami MON program Miecznik jest realizowany w formie 

pracy rozwojowej. Podpisana umowa określa ramy czasowe projektu 

na lata 2021–2034 i jego podział na etapy. 

W ramach pierwszego etapu konsorcjum określi założenia 

do projektowania i przygotuje trzy projekty koncepcyjne platformy 

okrętowej ze Zintegrowanym Systemem Walki (ZSW) wraz z propozycjami 

transferu technologii, ustanowienia potencjału produkcyjnego 

Zakład wiodący programu Miecznik, PGZ Stocznia Wojenna, wymaga modernizacji. 

W toku realizacji projektu Ślązak udało się sfinansować nowy ciąg do prefabrykacji 

sekcji płaskich. To za mało, jeśli na poważnie myślimy o seryjnej budowie fregat 

w założonym harmonogramie. Fot. Tomasz Grotnik. 

The leading plant of the Miecznik programme, PGZ Navy Shipyard, requires modernisation. 

During the implementation of the Ślązak project, it was possible to finance a new 

line for the prefabrication of flat sections. It is not enough, if we think seriously about 

the serial construction of frigates on the schedule. Photo credit: Tomasz Grotnik. 

Budowa korwety patrolowej ORP Ślązak trwała 18 lat. Banderę na niej podniesiono 

28 listopada 2019 r. Tym razem ma być inaczej – w terminie i najwyższej jakości. 

Na razie jednak to tylko obietnice polityków. Fot. Tomasz Grotnik. 

The construction of the ORP Ślązak patrol corvette took 18 years. The ship was commissioned 

on November 28, 2019. This time it is to be different – on time and of the highest quality. 

For now, however, these are only politicians’ promises. Photo credit: Tomasz Grotnik. 

in the Miecznik programme along with the Feasibility Study and 

Initial Tactical and Technical Assumptions submitted to the Ministry 

of National Defence. This procedure resulted from Decision No.141/ 

MON of 5 July 2017 on the system for the acquisition, operation and 

withdrawal of military equipment of the Polish Armed Forces. From 

then on, ‘only’ the signature of the head of the Ministry of National 

Defence on the documents was needed. 

Miecznik accelerates 

On February 22 of this year, Minister Błaszczak announced in social 

media the imminent resumption of the programme of building 

of large combat surface ships for the Polish Navy. Following this, 

on March 15, he accepted the request of the Armament Inspectorate, 

starting the Miecznik Programme for the third time. On April 15, the 

Ministry of National Defence sent to PGZ Stocznia Wojenna Sp. z o.o. 

(PGZ SW) an invitation to negotiations on the acquisition of frigates 

for the Polish Navy. 

On May 14, PGZ (acting as the leader) and PGZ Navy Shipyard 

concluded an agreement on establishing the PGZ-Miecznik consortium, 

which is the main contractor of the frigate construction 

programme for the Polish Navy. The preferred partner of the consortium 

was the private shipyard Remontowa Shipbuilding S.A., part 

of Remontowa Holding S.A. Already three days later, the consortium 

submitted to the Armament Inspectorate a preliminary tender form, 

containing proposals for the implementation of the frigate programme 

(a set of documents covering the proposed platforms, configurations 

of systems and subsystems constituting their equipment, and 

estimated price offers). The document included six solutions, based 

on frigate designs from the above-mentioned foreign partners. 

On June 24, PGZ-Miecznik and Remontowa Shipbuilding signed 

an annex to the May agreement, under which the company from 

Gdańsk formally joined the consortium. 

From then on, the conclusion of a contract between the contracting 

authority and the contractor was expected, which, according 

to the head of the Ministry of National Defence, was to take 

place in June. It finally happened on July 27. 

Development Works 

According to the guidelines of the Ministry of National Defence, the 

Miecznik Programme is to be implemented in the form of development 

work. The signed contract defines the time frame of the project 

for the years 2021–2034 and its division into phases. 

special issue 

32

MSPO 

XXX Międzynarodowy 

Salon Przemysłu Obronnego 

6-9.09.2022 

www.mspo.pl

oraz wyceną i harmonogramem dostaw, które wsparte będą ofertami 

od zagranicznych poddostawców. Na „krótkiej liście” trzech podwykonawców 

pozostali producenci z Wielkiej Brytanii, Królestwa Hiszpanii 

i Republiki Federalnej Niemiec, czyli: Babcock International, Navantia 

i thyssenkrupp Marine Systems. Trzy projekty koncepcyjne mają być 

przedstawione MON w listopadzie tego roku. 

Drugi etap stanowić będzie przygotowanie zaktualizowanego przemysłowego 

studium wykonalności i projektu wstępnego na bazie pierwotnie 

wybranego projektu koncepcyjnego. Wraz z tym nastąpią renegocjacje 

tej części umowy. dotyczącej budowy prototypu wraz z ZSW i niezbędnymi 

środkami bojowymi. Wtedy rozpocznie się transfer technologii i wiedzy 

oraz przygotowywanie potencjału przemysłowego do rozpoczęcia 

produkcji. Pod hasłem „przygotowywanie potencjału przemysłowego” 

kryje się planowana modernizacja PGZ SW. W jej ramach ma nastąpić: 

relokacja doku 

pływającego, 

budowa nowej 

hali do finalnego 

montażu bloków 

kadłubowych, 

nowej hali malarskiej, 

nowej hali 

wyposażeniowej, 

remonty istniejących 

budynków 

produkcyjnych 

do prefabrykacji 

i wyposażania bloków 

kadłubowych. 

Na tym etapie 

ustalone zostaną 

też założenia budowy prototypu wraz z ZSW. Wybór zwycięzcy ma być 

dokonany na przełomie bieżącego i przyszłego roku. 

Zgodnie z obecnymi założeniami wodowanie prototypu (platformy) 

ma nastąpić w 2025 r., ale ukończenie pierwszego Miecznika 

przewidywane jest w 2028 r. Później odbędą się próby kwalifikacyjne 

prototypu, a dopiero po ich zakończeniu budowa okrętów seryjnych. 

Brzmi znajomo? I słusznie. Ministerstwo zdecydowało o wykonaniu 

Miecznika jako pracy rozwojowej w formule „1+2”, znanej z programu 

Kormoran II. Zdaniem resortu obrony przyjęty sposób pozwoli 

na optymalne pozyskanie pierwszego okrętu w konfiguracji dostosowanej 

do potrzeb MW RP i skuteczną implementację krajowych zdolności 

w budowie okrętów. Umożliwi też zbudowanie potencjału wiedzy, umiejętności 

i technologii w krajowych podmiotach przemysłowych oraz 

badawczo-naukowych, a także sprawną budowę kolejnych jednostek 

z uwzględnieniem ewentualnych uwag użytkownika. 

Po zakończeniu badań kwalifikacyjnych rozpocznie się etap trzeci, 

czyli produkcja dwóch jednostek seryjnych wraz z pozyskaniem 

pakietów logistycznych. Zanim do tego dojdzie, ponownie odbędą 

się renegocjacje, tym razem dotyczące warunków dostawy seryjnej 

pary Mieczników. 

Wspomniane pakiety logistyczne obejmą wytworzenie bazy 

do bieżącej obsługi jednostek wraz z magazynem części zapasowych 

do kluczowych podzespołów i podsystemów okrętów. Pakiety będą 

dostarczane do wszystkich trzech okrętów. Dodatkowo elementem 

tego etapu będzie dostawa amunicji i środków bojowych do całej 

trójki Mieczników. Zdaniem MON program ma kosztować 

ok. 8 mld PLN i zakończyć się w 2034 r. Ma wygenerować „tysiące” 

miejsc pracy w zakładach konsorcjum i u podwykonawców w „setkach” 

przedsiębiorstw na terenie kraju. 

special issue 

Optymizm polityków i przedstawicieli przemysłu opiera się na założeniu, że powtórzymy 

sukces programu Kormoran II. Tylko czy rzeczywiście był to sukces? Fot. Tomasz Grotnik. 

The optimism of politicians and industry representatives is based on the assumption that 

we will repeat the success of the Kormoran II programme. But was it really a success? Photo 

credit: Tomasz Grotnik. 

As part of the first phase, the consortium will define design guidelines 

and prepare three conceptual designs of a ship platform with 

an Integrated Combat System (ZSW) along with proposals for technology 

transfer, establishment of production potential as well as pricing 

and delivery schedule, which will be supported by offers from foreign 

subcontractors. Manufacturers from the United Kingdom, the Kingdom 

of Spain and the Federal Republic of Germany remained on the ‘short 

list’ of three subcontractors, namely: Babcock International, Navantia and 

thyssenkrupp Marine Systems. Three concept designs are to be presented 

to the Ministry of National Defence in November this year. 

The second phase will cover the preparation of an updated industrial 

feasibility study and preliminary design based on the initially 

selected concept design. Along with the findings, this part of the 

contract will be renegotiated, concerning the construction of the prototype 

together with the Integrated Combat System 

and the necessary combat systems. Then the 

transfer of technology and knowledge will begin, 

as well as the preparation of the industrial potential 

for production. Under the slogan ‘preparation 

of the industrial potential’ is the planned modernisation 

of PGZ Navy Shipyard. It is to include: the 

relocation of the floating dry dock, the construction 

of a new hall for the final assembly of hull 

blocks, a new painting hall, a new equipment hall, 

renovation of the existing production buildings 

for prefabrication and equipment of hull blocks. 

At this stage, the guidelines for the construction 

of the prototype together with the Integrated 

Combat System will also be established. 

The winner is to be selected at the turn 

of this year and next year. 

According to the current assumptions, the launch of the prototype 

(platform) is to take place in 2025, but the completion of the first 

Miecznik is scheduled for 2028. Later, qualification tests of the prototype 

will take place, and only after the tests completion, the construction 

of serial ships is to be started. Sounds familiar? And rightly so. The 

Ministry decided to carry out Miecznik as a development work in the 

‘1 + 2’ formula, known from the Kormoran II programme. According 

to the Ministry of Defence, the adopted method will allow for the 

optimal acquisition of the first ship in a configuration adapted to the 

needs of the Polish Navy and the effective implementation of domestic 

shipbuilding capabilities. It will also enable building the potential 

of expertise, skills and technology in domestic industrial and research 

and scientific entities, as well as the efficient construction of subsequent 

units, taking into account possible user comments. 

After the completion of the qualification tests, the third stage 

will begin, i.e. the production of two serial units together with the 

acquisition of logistic packages. Before that happens, renegotiations 

will take place again, this time regarding the terms of the serial delivery 

of the pair of Miecznik ships. 

The aforementioned logistic packages will include the establishment 

of facilities for the ongoing servicing of units along with a spare 

parts warehouse for key components and subsystems of the ships. 

The packages will be delivered to all three ships. Additionally, an element 

of this stage will be the supply of ammunition and combat systems 

to all three Miecznik ships. According to the Ministry of National 

Defence, the programme is to cost about PLN 8 billion and will end 

in 2034. It is to generate ‘thousands’ of jobs in the consortium’s 

plants and at subcontractors and in ‘hundreds’ of enterprises throughout 

the country. 

34

Wojsko i Technika numer Specjalny MSPO 2021

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?