SAMAJWEEKLY 21-05-2022
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Vol : 1 : # aMk 162 21/05/2022
igafnvfpI msijd mfmlf: suprIm kort ny
kys dI suxvfeI vfrfnsI ijælHf jWj ƒ sONpI
nvIN idWlI. igafnvfpI mfmly dI
suxvfeI hyTlI adflq ivc jfrI
rhygI» suprIm kort ny ies kys ƒ
jiælHf jWj kol qbdIl kr idWqf»
hyTlI adflq PYslf krygI ik ihµd¨
pWK dI ptIsæn suxvfeI Xog hY jF
nhIN» hux qWk isvl jWj sInIar
izvIjæn vfrfxsI ies dI suxvfeI
kr rhy sn» mfmly 'qy suxvfeI
krdy hoey suprIm kort ny afpxy
afdysæ 'c ikhf, 'vfrfxsI dy jiælf
jWj mfmly dI suxvfeI krngy» 17
meI ƒ idWqf igaf aµqirm hukm 8
hPæiqaF qWk lfg¨ rhygf» sfzf 17
meI df hukm vfrfxsI jiælHf
adflq dy 16 meI dy hukmF 'qy lfg¨
hovygf» 17 meI df aµqirm hukm
jiælHf jWj dy inptfry qWk jfrI
mihµgfeI kfrn mWDvrg ny
iZWz ƒ gµZ mfrI: icdµbrm
nvIN idWlI. kFgrsI nyqf
pI[ icdµbrm ny inWq vrqoN
dIaF vsqF dIaF vDdIaF
kImqF kfrn mWDvrg dI
durdÈf ƒ AuBfiraf hY» AunHF
ikhf ik jykr mWDvrg dI
ieh hflq hY qF grIb
pirvfrF dI ‘zrfAuxI pIV’
bfry klpnf krky dyKo»
sfbkf ivWq mµqrI ny tvIt
kridaF ikhf ik vDdIaF
kImqF dy ienHF idnF ivWc
mWDvrg dy pirvfrF dI durdÈf
vWl dyKo» icdµbrm ny
ikhf, ‘‘ieWk joVy ny ikhf ik
AunHF ny Pl, sbjæIaF aqy duWD
dI mfqrf Gtf idWqI hY» hux
Auh kWpVy, juWqIaF AudoN qWk
nhIN KrIddy jdoN qWk koeI
Kfs mOkf nf hovy» Gryl¨
aOrqF Kfxf pkfAux qoN pihlF
do vfr socdIaF hn ik kI
bxfAuxf hY» Auh hux Èihr qoN
bfhr nhIN Guµmdy aqy nf hI
bfhr Kfxf KFdy hn»’’
sfbkf mµqrI ny ikhf ik
sIaYWnjI kfr clfAuxf vI hux
mihµgf ho igaf hY»
rhygf, iDrF kol kfƒnI Aupcfr
leI 8 hPæiqaF df smF hovygf'»
jiækrXog hY ik 17 meI ƒ suprIm
kort ny 'siævilµg' ƒ surWiKaq
rWKx aqy nmfË dI iejfjæq idWqI
sI» hux suprIm kort ivc
grmIaF dIaF CuWtIaF qoN bfad
julfeI dy d¨jy hPæqy suxvfeI
hovygI» jiælHf jWj pihlF musilm
pWK dI arjæI 'qy PYslf krngy ik
kI ieh mukWdmf 1991 dy aYkt dI
AulµGxf hY jF nhIN» iqµn jWjF
jsits zIvfeI cµdrc¨V, jsits
s¨iraf kFq aqy jsits ihmf
kohlI dI bYNc ny aWj suprIm
kort ivc ieh suxvfeI kIqI»
adflq ny ikhf ik mfmlf jiælHf
jWj kol Byijaf jfvy» AuhnF kol
25 sflF df qjrbf hY» ies
mfmly ivc sfrIaF iDrF dy ihWq ƒ
XkInI bxfieaf jfvygf» adflq
ny ieh vI ikhf ik ieh nf soicaf
jfvy ik asIN kys rWd kr rhy hF»
BivWK ivc vI quhfzy leI sfzy
rsqy KuWlHy rihxgy» musilm pWK
dy vkIl ny ikhf ik irport ƒ
lIk krky mfhOl Krfb krn dI
sfjiæsæ rcI jf rhI hY» adflq
ny ies 'qy sKæq ieqrfjæ jqfAuNdy
hoey ies ƒ rokx dy inrdysæ idWqy
hn» suprIm kort ny aWj afpxy
hukmF ivc hyTlI adflq dy 16
meI dy Aus hukm ƒ rWd kr
idWqf, ijs ivc msijd dy vWzy
Kyqr ƒ sIl krn dy hukm idWqy
gey sn»
pitaflf adflq ny nvjoq isµG isWDU ƒ pulIs hvfly kIqf, mYzIkl qoN bfad kFgrsI nyqf ƒ jylH ilaFdf
pitaflf. pitaflf adflq
vWloN nvjoq isµG isWD¨ ƒ jylH
Byjx dy afdyÈ kridaF
pulIs dy hvfly kr idWqf»
pulIs pfrtI isWD¨ df
mYzIkl krvfAux leI mfqf
kuÈWilaf hspqfl ivWc lY
geI hY» mYzIkl hox mgroN
isWD¨ ƒ pitaflf jylH ivWc
CWizaf jfvygf» ies qoN
pihlF isWD¨ ny jWko qWkI
bfad adflq ivWc afqm
smrpx kr idWqf» isWD¨ ny
cIP juzIÈl mYijstRyt
aimq mlhfn dI adflq
ivc afqm smrpx
kIqf»ies qoN pihlF ishq
TIk nf hox dy hvflf dy ky
nvjoq isµG isWD¨ vWloN
suprIm kort ivWc phuµc
krky afqm smrpx leI
mµgI mohlq mµgI sI, jo nhIN
imlI» ies krky Aus ƒ aWj
hI pitaflf adflq ivWc
afqm smrpx krnf
pvygf» nvjoq isWD¨ dy
afqm smrpx krn ƒ lY ky
pitaflf pulIs vWloN adflq
dy bfhr surWiKaf pRbµD kIqy
hoey sn» isWD¨ qy vkIlF qoN
ibnF hor iksy ƒ aµdr nhIN
jfx idWqf» bfkIaF ƒ bfhr
hI rokx dy pulIs mulfjæmF
ƒ afdyÈ sn» iesy qrHF
nvjoq isWD¨ dI Xfdivµdrf
klonI siQq koTI nµbr CWbI
nyVy vI pulIs Pors qfienfq
kIqI hoeI hY» ies qoN pihlF
isWD¨ ny ishq TIk nf hox df
hvflf dy ky 1988 dy ‘roz
ryj’ kys ivWc suxfeI geI
ieWk sfl dI kYd dI sjæf
leI afqm smrpx krn
leI suprIm kort qoN kuJ
hPæiqaF df smF mµigaf sI»
jiækrXog hY ik isWD¨ ny
pihlF aWj svyry ds vjy
afqm smrpx krn df smF
qYa kIqf sI» iPr igafrF
vjy qWk vDf idWqf igaf»
Aus mgroN dupihr bfrF vjy
GroN rvfnf hox df smF
imiQaf igaf» iesy dOrfn
nvjoq isµG df pulIs pfrtI
ny ieWQy mfqf kuÈWilaf
srkfrI hspqfl ivKy AunHF
df mYzIkl krvfieaf, ijs
qoN bfad Èfm svf Cy vjy
pulIs pfrtI AunHF ƒ lY ky
jylH dy aµdr dfKæl ho geI»
jylH pRÈfsn vWloN dsqfvyËI
kfrvfeI kfrvfeI kIqI jf
rhI hY ijs mgroN hI sRI
isWD¨ ƒ izAUtI qoN aWgy jylH
dy aµdr iksy sYWl ivc
Byijaf jfvygf
2 21/05/2022 KbrF
www.samajweekly.com
mfrc ivWc kYRÈ hoey jhfË bfry amrIkf ny koeI sUcnf nhIN idWqI: cIn
bIijµg. cIn ny kWlH ikhf
ik amrIkI jFc
aiDkfrIaF ny mfrc ivWc
cfeInf
eIstn
eyarlfeInË jhfË hfdsy
dy kfrnF bfry koeI
jfxkfrI nhIN idWqI»
aÉbfr ‘vfl stRIt jnrl'
ny Ébr CfpI hY ik jhfË dy
Auzfx zftf irkfrzr ny
sµkyq idWqf hY ik boieµg
737-800 ƒ iksy ny jfx
buWJ ky krYÈ kIqf
Samaj
Weekly
smfj vIklI
Editor-in-chief
Devinder Chander
+44 7878 456 484
Editorial Office
Samaj Weekly
Samaj Media Enterprise Ltd
46 Summer Road
Erdington,Birmingham UK
B23 6UR
+44 7878 456 484
+44 121 565 4810
info@samajweekly.com
samajweekly@gmail.com
hr p®kfr dy vpfrk aqy klfsIPfeIz
ieÈiqhfr dyx leI sµprk kro»
hY»srkfrI aKbfr
‘globl tfeImË' ny dWisaf
ik amrIkI jFc
aiDkfrIaF ny cIn dy
nfgirk hvfbfËI pRÈfsn
(sI ey ey sI) qoN puÈtI
kIqI hY ik AunHF ny
pWqrkfrF ƒ koeI s¨cnf
jfrI nhIN kIqI» ivdyÈ
mµqrflf dy bulfry vFg
vYnibn ny jFc dy bfry
jfxkfrI leI bynqIaF dy
jvfb ivWc pWqrkfrF ƒ
‘globl tfeImË' dI Ébr
df hvflf idWqf»cIn dy
dWKxI-pWCm ivWc kunimµg
qoN hFgkFg nyVy gvFgJ¨ dI
Auzfx dOrfn jhfË krIb
8800 mItr dI AucfeI qoN
izWigaf sI» ieh Gtnf 21
6000 mhIny leI hr iqmfhI 5000 df
Krc rhI hY ivsæv XuWD dy ispfhI dI pqnI
iblfspur. d¨sry ivÈv
XuWD dy POjI rxjIq isµG
dI pqnI sflF qoN ieWk
vWzI lVfeI lV rhI hY»
95 sfl dI Aumr ivWc
AunHF ƒ hr iqµn mhIny
ivWc ieWk vfr 900
iklomItr dI Xfqrf
krnI pYNdI aqy jf ky
dWsxf pYNdf hY ik Auh
ijµdf hY» AuWqr pRdysæ dy
ijælf iblfspur dy iqPrf
ivWc rihµdI lilqf dyvI
6000 rupey pYnÈn lYx ƒ
ipCly vIh sfl qoN ieh
jWdojihd kr rhI hY»
pihlF Auh X¨ pI dy blIaf
ivWc rihµdI sI» do dhfky
qoN iblfspur ivWc hY» jd
qk blIaf ivWc sI, ieh
idWkq nhIN sI» iblfspur
afAux ipWCoN AunHF ƒ hr iqµn
mhIny bfad jIAuNdyhox df
sb¨q dyx leI AuQy jfxf
pYNdf hY» pihlF AunHF ƒ byty
dy nfl blIaf afAux-jfx
ivWc iËafdf idWkq nhIN sI,
ipCly 10 sfl qoN Auh sPr
krn dI siQqI ivWc nhIN»
byty dI aWK dI vI sWq
PIsdI roÈnI jf cuWkI
hY» Auh ipCly keI sfl
qoN iblfspur dy aPsrF
ƒ arËIaF dy ky pYnÈn
blIaf qoN iblfspur
iÈPt krn ƒ kih rhI
hY, pRµq¨ suxvfeI nhIN ho
skI» AunHF dy shury
svrgI durgf dWq vI
afËfdI GulftIey sn»
lilqf dyvI dy byty dI Aumr
67 sfl ho geI hY» Auh
KyqI ivBfg dy irtfierz
aiDkfrI hn» aWKF qoN GWt
idKfeI idµdf hY» Gr ivWc
aijhf koeI nhIN jo blIaf
ivWc lilqf dyvI ƒ rWK ky
dsqfvyËI pRikiraf p¨rI
kr ky pYnÈn iblfspur
trFsPr krvf sky»
isr AuWqy hQOVf mfr ky aOrq df kql
aµbflf. ipµz kysrI dy
srkfrI sk¨l dy cOkIdfr
dy puWq ny rµijÈ kfrn
ieWk aOrq dy isr AuWqy
hQOVf mfr ky Aus dI
hWiqaf kr idWqI»
sfhf puls ny aOrq dy
puWqr jgqfr isµG dI
iÈkfieq AuWqy mulËm
ikRÈn iKlfP Dfrf
302 df mfmlf drj
kr ilaf hY»jgqfr
isµG ny dWisaf ik
kWlH svyry Aus dI mF mymo
dyvI r¨VI Auqy gohf suWtx
geI sI» Auh vI sYr krn
leI bjIdpur ipµz vWl
inkilaf sI» rfh ivWc
Aus ny dyiKaf ik jgmfl
dy pȨaF dy vfVy nyVy
ikRÈn Aus dI mF nfl
hWQopfeI kr irhf sI»
ies qoN pihlF ik Auh dOV
ky mF kol phuµcdf, ikRÈn
ny Aus dI mF dy isr AuWqy
hQOVy nfl do-iqµn vfr
kIqy, ijs nfl Auh glI
ivWc izWg peI sI»
vfrdfq mgroN dosæI mOky
qoN dOV igaf» Auh afpxI
mF ƒ ielfj leI afdyÈ
mYzIkl kflj tOhVf lY ky
igaf, ijWQy zfktrF ny
Aus ƒ imRqk aYlfn
idWqf»jgqfr ny dWisaf
ik 15 idn pihlF AunHF df
guaFZI ikRÈn nfl mkfn
dy CWjy sbµDI kuJ bolbulfrf
ho igaf sI» puls
ny jFc Èur¨ kr idWqI hY»
mfrc dI sI» Gtnf ivWc
jhfË ivWc svfr sfry 123
XfqrI aqy cflk dl dy 9
mYNbr mfry gey sn» jhfË
df mlbf keI ihWisaF ivWc
phfVI Kyqr ivWc imilaf»
‘vfl stRIt jnrl' ny Èur¨
dI jFc isWty AuWqy phuµcx
vfly amrIkI aiDkfrIaF
df hvflf idµdy hoey ikhf
ik zftf irkfrzr qoN pqf
lWgdf hY ik iksy ny jhfË
ƒ jfxbuWJ ky krYÈ kIqf»
ÈInf borf kqlkFz: suprIm kort ny
ieµdrfxI muKrjI ƒ Ëmfnq idWqI
nvIN idWlI. suprIm kort
ny muµbeI dy bhu-cricWq
ÈInf borf kql kysdI muWK
doÈI ieµdrfxI muKrjI dI
Ëmfnq ptIÈn kWlH svIkfr
kr leI» jsits aYl
nfgyÈvr rfE, jsits bI
afr gveI aqy jsits ey
aYs bopµnf dy bYNc ny doÈI
ieµdrfxI dI ptIÈn mn˨r
kr ky Ëmfnq idµdy smyN
ieµdrfxI dy sfZy Cy sfl qoN
vD smF jylH ivWc rihx dy
qWQF AuWqyivcfr kIqf»
ieµdrfxI dy vkIl ny ipClI
suxvfeI AuWqy qrk idWqf sI
ik mukWdmf ipCly krIb
sfZy Cy sflF qoN cWl irhf hY
qy Èfied agly 10 sflF
ivWc Éqm nhIN hovygf» ajy
hor vI keI gvfhF qoN
puWCigWC hoxI hY, jdik
sbµDq sI bI afeI kort
ivWc koeI jWj nhIN hY»
jsits rfE ny vkIl ƒ
puWiCaf ik gvfhI dyx leI
ikµny gvfh bcy hn» ies
AuWqy AunHF dWisaf ik 185
gvfhF dI s¨cI bfkI hY»
krIb zyZ sfl qoN koeI
Matrimonial
Ravidassia family seek
suitable match for their son.
He is a dentist, from the Midlands,
34 years old, slim build, 5'10" tall,
born and educated in the UK.
Suitable match from U.K only.
If interested please
contact: 07580 603 632
gvfhI nhIN hoeI» sbµDq
adflqdy jWj df ahudf j¨n
2021 qoN KflI hY» Aus ny
doÈI muKrjI dy Cy sfl qoN
vD smF jylH rihx aqy Aus
dI bImfrI df hvflf dy ky
Ëmfnq dI mµg kIqI sI»
muWK doÈI ny ivÈyÈ sI bI
afeI adflq sfhmxy
ibafn idWqf ik jylH dy ieWk
kYdI ny ieµdrfxI ƒ dWisaf
sI ik Aus ny kÈmIr ivWc
sæInf nfl mulfkfq kIqI
pWqrkfrF dI loV
sI» vrnx Xog hY ik ivÈyÈ
sI bI afeI adflq ivWc
kyNdrI jFc eyjµsI ny
ieµdrfxI muKrjI dy ibafn
AuWqy jvfb dfier kIqf sI,
ijs ivWc ÈInf dy ijµdf hox
dy ieµdrfxI dy dfavy dI
jFc dI mµg kIqI sI» apxI
DI ÈInf dy kql dy mfmly
ivWc 2015 ivWc iÊRÌqfr
ieµdrfxI dI Ëmfnq ptIÈn
bFby hfeI kort ny nfmn˨r
kr idWqI sI»
ieµglYNz dy hr ielfky ’c pWqrkfrF dI loV hY, pWqrkfrqf df ÈOk rWKx
vfly afpxI C.V. email: samajweekly@gmail.com AuWqy Byj skdy hn»
Editor-in-chief : Devinder Chander
Mob: 07878 456 484
not : pWqrkfrqf df qjurbf rWKx
vfly ƒ pihl idqI jfvygI»
www.samajweekly.com
KLbrF
21/05/2022
3
pYtrol KrIdx leI sRIlµkf srkfr kol pYsy muWky
lokF ƒ pYtrol KrIdx leI lfeInF nf lfAux dI apIl
kolµbo. ivWqI sµkt ivWc
iGry hoey sRIlµkf ny kWlH
Kulfsf kIqf hY ik ies dyÈ
dy smuµdrI qWt AuWqy pYtrol
lY ky KVHy jhfË ƒ dyx leI
dyÈ kol ivdyÈI krµsI nhIN
bcI» srkfr ny nfgirkF ƒ
pYtrol leI lfeInF nf
lfAux leI ikhf hY» vrnx
Xog hY ik pYtrol lY ky
afieaf ieWk jhfË 28
mfrc qoN sRIlµkf dy pfxIaF
ivWc KVHf hY» ibjlI aqy
AUrjf mµqrI ny pfrlImYNt
ƒ dWisaf ik dysæ kol
pYtrol nhIN hY» AunHF ikhf,
‘‘sfzy kol pYtrol dy jhfË
ƒ dyx leI amrIkI zflr
vI nhIN» jnvrI 2022
ivWc afey ieWk jhfË dI
adfiegI kIqI jfxI ajy
bfkI hY»'' mµqrI ny ikhf ik
iÈipµg kµpnI ny adfiegI
hox qk pYtrol nf dyx ƒ
ikhf hY» mµqrI ny ikhf ik
mµqrflf ieWk do idnF ivWc
ies jhfË leI pYsy df
pRbµD kr lvygf» ies leI
AudoN qIk lokF ƒ pYtrol
leI lfeInF nf lfAux ƒ
qfilbfn vWloN XU aYn dIaF mihlf
mulfËmF ƒ ihjfb pfAux df afdyÈ
kfbul. aÌgfnI aOrqF leI
burkf lfËmI krn qoN bfad
qfilbfn ny aWgoN aÌgfinsqfn
ivWc X¨ aYWn shfieqf
imÈn dIaF mihlf mulfËmF ƒ
vI ihjfb pfAux df hukm dy
idWqf hY» irport muqfbk ieh
afdyÈ Dfrimk mfmilaF dy
mµqrfly ny jfrI kIqf hY» X¨
aYn ey aYm ey vWloN jfrI ieWk
ibafn muqfbk mµqrfly dy
aiDkfrIaF ny ikhf ik Aus dy
mulËm X¨ aYWn dÌqr aWgy
KVHy rih ky mihlf mulËmF dI
ingrfnI krngy» jy koeI
mihlf mulfËm ibnF ihjfb
pfey geI qF Aus ƒ inmrqf
nfl smJfieaf jfvygf» X¨
aYn dÌqr m¨hry mihlf
mulfËmF leI ihjfb lfËmI
krn sbµDI postr vI icpkfey
gey hn» mµqrfly ny ikhf
ik mihlf mulËmF leI cfdrI
jF burkf pfAuxf ibhqr hovygf»ihAUmn
rfeIt vfc dy
mihlf aiDkfr ivBfg dy
aYsosIeyt zfierYktr ny
tvIt kIqf, ‘qfilbfn df
dfavf hY ik nvF puÈfk inXm
ieWk slfh hY, pr ies ƒ
Qoipaf jf irhf hY» aijhy
ivWc mihlf mulfËmF dI
surWiKaf qy afËfdI df kI
hovygf?'
afr aYs aYs hYzkuafrtr dI rykI bfry aiqvfdI iÊRÌqfr
nfgpur. rfÈtrI svY-syvk sµG (afr aYs aYs) dy nfgpur
hYz kuafrtr zfktr hYzgyvfr smirqI Bvn dI rykI krn dy
doÈ ivWc aiqvfd rok¨¨ dsqy (ey tI aYs) ny jµm¨ kÈmIr qoN jYÈey-muhµmd
dy ieWk aiqvfdI ƒ iÊRÌqfr kIqf hY» ieWk aiDkfrI
ny dWisaf ik doÈI ÈyK ny nfgpur dy ryÈmIbfg ielfky ivWc hyzgyvfr
smirqI Bvn dI rykI kIqI qy Bvn df vIzIE pfiksqfn
ivWc afpxy hYNzlr ƒ Byijaf sI» aiDkfrI ny ikhf ik ey tI
aYs ny ipWCy ijhy jµm¨ kÈmIr dy pulvfmf iËlHy dy avµqIporf dy
vfsI reIs aihmd ÈyK (26) ƒ ihrfsq ivWc ilaf aqy ipCly
do idnF qoN Aus qoN puWC-igWC kIqI jf rhI hY»ÈyK ny jFckrqfvF
ƒ dWisaf ik Aumr nfmI ieWk ivakqI Aus df hYNzlr hY» Aumr
bfry ikhf jFdf hY ik Auh pfiksqfn dy nvfbpur ivWc jYÈ-eymuhµmd
df afpryÈnl kmFzr hY» aiDkfrI ny ikhf ik ÈyK 23
julfeI 2021 ƒ idWlI-muµbeI-nfgpur dI Auzfx nfl ieWQy puWjf
aqy sIqfbulzI Kyqrdy ieWk hotl ivWc ruikaf sI» ÈyK ƒ Ausdy
hYNzlr ny Brosf idWqf sI ik nfgpur ivWc ieWk sQfnk ivakqI
Aus nfl sµprk krygf aqy Aus dI mdd krygf»
ikhf igaf hY» AunHF nfl hI
ikhf ik sIimq stfk hox
kfrn pihlF ieh Ër¨rI
syvfvF leI idWqf jf irhf
hY» Bfrq ny iesy mhIny
sRIlµkf leI 20 kroV zflr
dI krYizt lfeIn (pYsy
AuDfr dyx df pRbµD) KolHI
sI qF ik guaFZI mulk qyl
nfl juVIaF loVF p¨rIaF kr
sky» ies qoN pihlF vI
Bfrq ny sRIlµkf dI mdd
kIqI hY» sRIlµkf ieiqhfs
dy sB qoN mfVy sµkt nfl
j¨J irhf hY» ahudf CWzx
vfly sRIlµkf dy sfbkf pRDfn
mµqrI mihµdf rfjpkÈy kWlH
asqIPy dy bfad pihlI
vfr pfrlImYNt ivWc
afey»pRDfn mµqrI rinl
ivkrmfisµGy ny dWisaf ik
dysæ ƒ ivÈv bYNk qoN ivWqI
mdd imlI hY aqy aWgoN
eyÈIan izvYlpmYNt bYNk qoN
mdd imlx dI sµBfvnf hY,
pr ivÈv bYNk qoN imlI
mdd nfl qyl nhIN
KrIidaf jf skdf, pr pYsy
vrqx leI hor rfh qlfÈy
jf rhy hn»
4 21/05/2022 KbrF
www.samajweekly.com
eI tI tI tIcrF dI BrqI leI kort vWloN rsqf sfÌ
6635 eI tI tI tIcrF dI BrqI jfrI rWKx dI pRvfngI
cµzIÊV. pµjfb ivWc bIqy
sfl kWZI 6635 eI tI tI
tIcrF dI BrqI df rfh
sfÌ ho igaf hY» pµjfb
hirafxf hfeI kort ny
srkfr ƒ BrqI jfrI rWKx
dI iejfËq dy idWqI hY aqy
ieh vI sfP kr idWqf hY
ik ieh inXukqIaF
ptIÈnF dy aµiqm ÌYsly
AuWqyinrBr hoxgIaF»
asl ivWc ipCly sfl 30
julfeI ƒ eI tI tI dIaF
6635 postF leI BrqI
kWZI geI sI» ies dy leI
eI tI tI pfs hoxf Ër¨rI
Xogqf sI, pr bI aYz pfs
zyrf pRbµDkF ny KyqF ƒ jFdf rfh roikaf, iksfnF vWloN ros mujæfhrf
reIaf. eyQoN nyVly ipµz
joDy ivWc ieWk Dfrimk zyry
vWloN rfqo-rfq gyt lf ky
iksfnF dIaF ËmInF ƒ jFdf
rfh bµd krn dy ros vjoN
iksfn mËd¨r sµGrÈ kmytI
dy kfrkunF ny Aus zyry
ivruWD Drnf lf ky ros
muËfhrf kIqf aqy gyt puWt
idWqf» ies mOky iksfnF ny
doÈ lfieaf ik ies zyry ny
sYNkVy eykV pµcfieqI ËmInF
AuWqy kbËf kIqf hoieaf
hY»iksfn mËd¨r sµGrÈ
kmytI dy Ëon bfbf bkflf dy
pRDfn crn isµG klyr ny
ikhf ik ipµz joDy ivWc
drjn qoN vWD iksfnF dIaF
ËmInF zyry nfl lWgdIaF
hn aqy joDy qoN diraf mµz
ƒ 76 PuWt cOVf rsqf jFdf
hY, ijs AuWqy Aukq zyry ny
nfjfieË kbËf kIqf hoieaf
hY» iesy qrHF jµglfq
ivBfg dI ËmIn dy cVHdy
pfsy vfly rfh AuWqy vI zyry
df kbËf hY»AunHF ieh vI
dWisaf ik ipµz bWlsrF dI
286 eykV ËmIn df PYslf
hfeI kort ny pµcfieq dy
nvjoq kOr isWDU vWloN mµg: kuµvr ivjy
pRqfp isµG ƒ gRih mµqrI lfieaf jfvy
aµimRqsr. pµjfb dI
sfbkf ivDfiekf aqy
kFgrs dy sfbkf pRDfn
nvjoq isµG isWD¨ dI pqnI
zfktr nvjoq kOr isWD¨ ny
kWlH aµimRqsr AuqrI
asYNblI hlky qoN afm
afdmIpfrtI dy ivDfiek
kµuvr ivjypRqfp isµG dy
hWk ivWc ibafn idWqf hY»
zf: nvjoq kOr isWD¨ ny
sfbkf afeI pI aYs aPsr
kuµvr ivjypRqfp isµG dy
hWk ivWc ijhVf tvIt kIqf
hY, Auh isafsI aqy
smfijk hlikaF ivWc
crcf df ivÈf bx igaf
hY» ies ivWc zfktr
nvjoq kOr isWD¨ ny s¨by
ivWc ivgVdI amn kfƒn
tIcrF ny hfeI kort df dr
KVkfieaf sI ik AunHF ƒ
vI BrqI dy mukfbly ivWc
Èfml hox df mOkf imlxf
cfhIdf hY, ikAuNik aYn sI
tI eI dI notIÌIkyÈn
muqfbk bI aYz pfs ies
eI tI tI BrqI leI Xog
hn» EdoN hfeI kort ny
ibnYkfrFƒ iejfËq dy
idWqI sI, pr ieh spWÈt
kr idWqf sI ik iksy ƒ
pRIiKaf ivWc afrËI qOr
AuWqy bYTx dI iejfËq dyx
df mqlb ieh nhIN ik Aus
ƒ inXukq vI kIqf
jfvygf» iesy dOrfn ilKqI
dI siQqI bfry ikhf ik
pµjfb ivWc aprfD isKrF
AuWqypuWj gey hn» AunHF
ikhf ik Auh ieh smJx qoN
asPl hn ik sInIar
afeI pI aYs aPsr aqy
ivDfiek kµuvr ivjy pRqfp
isµG ƒ pµjfb df gRih
mµqrI vjoN ikAuN nhIN
bxfieaf igaf» zfktr
isWD¨ ny ikhf ik Auh kuµvr
ivjypRqfp ƒ EdoN qoN jfxdy
pRIiKaf hoeI qy srkfr ny
afpxy ieÈiqhfr ivWc
Xogqf dy pWDr df hvflf
dy ky hdfieq jfrI kIqI
ik ieÈiqhfr ivcly Xog
AumIdvfrF dI jFc kIqI
jfvygI qF bI aYz pfs
AumIdvfrF ny iPr hfeI
kort ivWc nvIN arËI pysæ
kr idWqI ik ikAuNuik
ieÈiqhfr ivclI Xogqf
muqfbk Auh Xog nhIN hn
hn, jdoN Auh
aµimRqsr ivWc puls
aiDkfrI sn qy Aus
vyly ielfky ivWc
amn kfƒn dI
siQqI iblkuWl TIk
sI aqy aprfDIaF ƒ
kuJ GµitaF ivWc
kfb¨ kr ilaf jFdf
aqy sËf idWqI jFdI sI aqy
koeI vI afeI pI AunHF ƒ
ies kµm qoN rokx dI ihµmq
nhIN sI krdf» AunHF afpxy
tvIt ivWc arivµd
kyjrIvfl aqy pµjfb dy muWK
mµqrI Bgvµq mfn ƒ tYg
kr kypµjfbIaF vWloN s¨by dy
gRih mµqrI vjoN kuµvr
ivjypRqfp dI inXukqI leI
apIl kIqI hY»
qy jy srkfr ny skr¨tnI
kr idWqI qF isrÌ eI tI
tI vfilaF ƒ inXukqI
pWqr dy idWqy jfxgy, ies
leI ies AuWqy rok lfeI
jfvy» hfeI kort ny ikhf
sI ik ikAuNik eydF krn
nfl bI aYz vfilaF dy hWk
mfry jfxgy, ies leI
inXukqI pWqr dyxdI rok
lfAuxI Ër¨rI hY, pr
isWiKaf ivBfg ny Brosf
idWqf sI ik isrÌ
skr¨tnI kIqI jfvygI qy
aµqm nqIjf jfrI nhIN
kIqf jfvygf» nvIN srkfr
ny rok KulHvfAux leI
hWk ivWc kIqf hY, pr Aus
ËmIn AuWqy hfly qk zyry df
kbËf hY» AunHF mµg kIqI
ik Auhrfh pµcfieq hvfly
kr ky bµd drKuWlHvfey
jfx» iksfnF ny zyrf rfDf
suafmI ibafs aqy pRÈfsn
ivruWD nfarybfËI vI
kIqI» d¨sry pfsy zyrf rfDf
suafmI dy sYktrI inrml
ptvflIaf ny ies bfry kuJ
kihx qoN ienkfr krdy hoey
isrP eynf ikhf ik ieh
ivÈf AunHF dy aiDkfr Kyqr
ivWc nhIN» ies mOky zyry
vWloN sYktrI inrml isµG,
zI aYs pI bfbf bkflf
hrikRÈn isµG aqy iksfn
sµGrÈ kmytI vWloN crn
isµG klyr, sµqoK isµG,
krm isµG bWlsrF qy hornF
iksfnF nfl gWlbfq
kridaF pRÈfsn ny Brosf
idWqf ik zyry vWloN ipµz joDy
ivWc gyt nhIN lfieaf
jfvygf qy hor pµcfieqI
ËmIn df kbËf Cuzvfieaf
jfvygf» ies Brosy mgroN
iksfnF ny Drnf smfpq
kr idWqf»
kfrqI icdµbrm df nyVlf sfQI sI bI afeI vWloN igRPqfr
nvIN idWlI. sI bI afeI
ny pµjfh lWK rupey dy
irÈvqKorI kys ivWc lok
sBf mYNbr kfrqI
icdµbrm dy nyVly sfQI
aYs Bfskrrfmn ƒ
igRPqfr kIqf hY»
aiDkfrIaF muqfbk
kfrqIicdµbrmAuqy pµjfb
dy qlvµzI sfbo vfly
pfvr ilmitz ivWc kµm
krn vfsqy 263 cInI
nfgirkF ƒ vIËy idvfAux
sbµDI irÈvq lYx df doÈ
lWgf hY»sI bI afeI ny
Bfskrrfmn qoN bIqI dyr
rfq puWCigWC Èur¨ kIqI aqy
kWlH qVkyigRPqfr kr
ilaf» jFc eyjµsI ny ikhf
ik Bfskrrfmnkol qlvµzI
sfbo pfvr plFt dy EdoN dy
arËI lf ky ikhf ik aYn
sI tI eI dI ijs
notIÌIkyÈn dy afDfr AuWqy
bI aYz aiDafpk pµjfb
ivWc eI tI tI BrqI ivWc
ibnY krn dy Xog hox df
dfavf krdy hn,
AusnotIÌIkyÈn ƒ
rfjsQfn hfeI kort ny
rWd kr idWqf hY» srkfr
ny ieh vI pµjfb hirafxf
hfeI kort dI zvIjn bYNc
dy iDafn ivWc ilaFdf ik
rfjsQfn dy kys ƒ suprIm
kort ivWc cuxOqI dy idWqI
geI hY pr suprIm kort
ny rfjsQfn dy ÌYsly AuWqy
shfiek mIq pRDfn ivkfs
mKfrIaf ny phuµc kIqI sI
qF jo pfvr plFt ivWc kµm
leI 263 cInI kfimaF ƒ
vIËy idvfey jf skx» sI bI
afeI vWloN drj kIqy kys
ivWc ikhf igaf ik mKfrIaf
ny Bfskrrfmn rfhIN kfrqI
qk phuµc bxfeI sI»
aiDkfrIaF ny ikhf ik
rok nhIN lfeI hY qy srkfr
ƒ BrqI krn dI iejfËq
dy idWqI hY aqy inXukqIaF
df mfmlf aµiqm ÌYsly
AuWqyinrBr kr idWqf hY»
iesy hvfly nfl pµjfb
srkfr ny ieWQy vI BrqI
AuWqy rok htfAux dI mµg
kIqI sI»jsits jI aYs
sµDfvflIaf qy jsits
ivkfs s¨rI dI zvIjn bYNc
ny rok htf ky ikhf hY ik
inXukqIaF mfmly dy aµqm
ÌYsly AuWqy afDfrq
rihxgIaF qy ies gWl df
iËkr inXukqI pWqr ivWc
kIqf jfvy»
pRojYkt vIiËaF dI
qYa hWd df qoV kWZx
leI cor morI lWBI
geI» pRojYkt vIËy
pfvr aqy stIl
sYktr leI 2010
ivWc Èur¨ kIqy sn
ijs vfsqy EdoN gRih
mµqrI pI icdµbrm ny
idÈf inrdyÈ jfrI
kIqy sn, pr pRojYkt
vIËy muV jfrI krn
bfry koeI pRbµD nhIN kIqf»
aPsrF ny ikhf ik mKfrIaf
ny 30 j¨n 2011 ivWc kyNdrI
gRih mµqrfly ƒ afpxI
kµpnI leI alft kIqy
pRojYkt vIËy muV vrqx dI
pRvfngI leI icWTI ilKI,
ijs ƒ ieWk mhIny dy aµdr
pRvfngI iml geI sI»
www.samajweekly.com
srkfrI skUlF dy 15 lWK qoN vWD ividafrQIaF ƒ
muPæq vrdIaF leI 92[95 kroV rupey jfrI: mIq hyar
cµzIgVH, 19 meI (post ibAUro): isWiKaf
ivBfg vWloN pµjfb dy srkfrI sk¨lF dy 15
lWK qoN vWD ividafrQIaF ƒ muPæq vrdIaF
dyx leI 92[95 kroV rupey jfrI kIqy gey
hn» ieh jfxkfrI isWiKaf mµqrI gurmIq
isµG mIq hyar ny aWj ieWQy jfrI pRYs
ibafn rfhIN idWqI»isWiKaf mµqrI ny sm¨h
ijælf isWiKaf aiDkfrIaF qy blfk
pRfiemrI aPsrF ƒ inrdysæ idWqy hn ik
Auh inXmF anusfr vrdIaF KærIdx aqy
iksy vI ivsæysæ dukfn qoN vrdIaF KærIdx
sbµDI ilKqI jF jæubfnI afdysæ nf idWqy jfx
aqy jykr ies mfmly ivWc koeI koqfhI
sfhmxy afeI qF sKæq kfrvfeI kIqI
jfvygI» mIq hyar ny dWisaf ik pihlI qoN
aWTvIN klfs qWk dIaF sm¨h lVkIaF aqy
pihlI qoN aWTvIN klfs qWk dy sm¨h
aYs[sI[ /aYs[tI[/ bI[pI[aYl[ lVikaF ƒ
muPæq vrdI imlygI ijnHF dI kuWl igxqI
15,491,92 hY aqy pRqI ividafrQI 600
rupey dy ihsfb nfl vrdIaF KærIdx leI
sk¨l pRbµDk kmytIaF (aYs[aYm[sI[) ƒ
kuWl 92[95 rupey jfrI kr idWqy gey hn»
krqfrpur lFGy ny 75 sflF
qoN ivWCVy sky BYx Brf imlfey
aµimRqsr. krqfrpur
sfihb df lFGf ivWCVy
prvfrF ƒ imlfAux vflf
ieWk cµgf vsIlf bx cuWkf
hY» ies lFGy dI ies Xfqrf
nfl ieWk pfiksqfnI musilm
aOrq 75 sflF ipWCoN pihlI
vfr afpxy isWK BrfvF ƒ
soÈl mIzIaf dy sdkf imlI
hY»gurduafrf sRI krqfrpur
sfihb qoN dIpk isµG aroVf
ny dWisaf ik 1947 dI vµz
vyly mumqfË bIbI CotI bWcI
sI» dµigaF vyly AusdI mF ƒ
dµgfkfrIaF ny mfr idWqf aqy
jdoN Auh muhµmd iekbfl aqy
Aus dI pqnI aWlf rWKI ƒ
imlI qF EdoN afpxI mF dI
lfÈ kol bYTI ro rhI sI» Aus
musilm joVy ny bWcI ƒ pflx
df ÌYslf kIqf aqy AunHF ny
Aus df nFa mumqfË rWiKaf»
bfad ivWc jdoN mfhOl ÈFq
hoieaf qF muhµmd iekbfl
bWcI ƒ iËlHf ÈyK¨purf dy ipµz
ivkrF ivWc afpxy Gr lY
igaf»dIpk isµG dy anusfr
iekbfl aqy Aus dI pqnI ny
mumqfË ƒ afpxI skI bytI
vFg pfilaf» Aus ƒ
pVHfieaf qy sfry rIqIirvfjF
anusfr Ausdf ivafh
isWiKaf mµqrI ny aWgy vyrvy jfrI kridaF
dWisaf ik muPq vrdI hfsl krn vfly
kuWl lfBpfqrI ividafrQIaF ivWcoN
8,45,429 lVkIaF leI 50[72 kroV
rupey, 5,45,993 aYs[sI[ lVikaF leI
32[75 kroV rupey aqy 1,57,770
bI[pI[aYl[ lVikaF leI 9[46 kroV rupey
jfrI kIqy gey hn»
krvfieaf» do sfl pihlF
jdoN muhµmd iekbfl dI ishq
ivÊV geI qF Aus ny mumqfË
ƒ sWcfeI dWsI ik Auh Aus dI
bytI nhIN aqy nf iksy musilm
prvfr qoN hY» asl ivWc Auh
ieWk isWK prvfr ivWcoN hY aqy
Auh vµz vyly imlI sI»
mumqfË ƒ ieh sWc dWsx qoN
kuJ idnF ipWCoN iekbfl dI
mOq ho geI» ies ipWCoN
mumqfË dy byty ÈfhbfË ny
soÈl mIzIaf rfhIN Aus dy
aslI prvfr df pqf kIqf
ik mumqfË df aslI prvfr
ies smyN pitaflf iËlHy dy
ipµz isdrfxf ivWc rihµdf hY»
dovF prvfrF ivcfly soÈl
mIzIaf rfhIN gWlbfq Èur¨ ho
geI» mumqfË dy Brf gurmIq
isµG, nirµdr isµG qy amirµdr
isµG prvfrk mYNbrF nfl
krqfrpur lFGy rfhIN afpxI
BYx ƒ imly» aroVf ny dWisaf
ik jdoN mumqfË bIbI ny gurduafrf
sRI krqfrpur sfihb
ivKy afpxy BrfvF aqy
BqIijaF ƒ glvWkVI ivWc
ilaf qF ieh mOkf vyKx vfly
hor ÈrDfl¨ vI Bfvuk ho gey»
KbrF
hfAUisµg borz df aiDkfrI
irÈvq lYNdf PiVaf igaf
cµzIgV. cµzIgVH hfAUisµg borz (sI aYc
bI) dy sInIar aisstYNt ÈmÈyr isµG ƒ
10 hËfr rupey irÈvq lYNidaF sI bI
afeI tIm ny PV ky puWCigWC Èur¨ kr idWqI
hY» imlI s¨cnf anusfr dosæI ny mnImfjrf
dy mfzrn hfAUisµg kµplYks dy vfsI qoN
rYËIzYNÈIal X¨int trFsPr krn dy nFa
AuWqy irÈvq mµgI sI» tIm ny dosæI ƒ
cµzIgVH hfAUisµg borz dy dPqr ivWcoN
rµgy hWQIN igRPqfr kIqf hY» d¨jy pfsy tIm
ny cµzIgVH hfAUisµg borz dIaF PfeIlF
aqy dPqr ivWc lWgy sI sI tI vI kYmry
Polxy Èur¨ kr idWqy hn» ies bfry
hfAUisµg borz dy sI eI E ny dWisaf ik
ies qoN pihlF 31 mfrc 2022 ƒ iÈkfieq
imlI sI ik kuJ PfeIlF ƒ ivBfg dy
aiDkfrIaF vWloN jfxbuWJ ky ltkfieaf jf
irhf sI, pr ivBfg df sfrf kµm
afnlfeIn hox kr ky hr kµm smyN isr
p¨rf kIqf jFdf hY» AunHF disaf ik Aus
kys dI jFc krvfeI qF koeI Tos jvfb nf
imilaf» Aus qoN bfad kuJ aiDkfrIaF ƒ
kfrn dWso noits jfrI kIqy sn, ijnHF ivWc
ÈmÈyr isµG vI Èfml sI»
21/05/2022
arcnf pUrn isµG aqy ÈyKr sumn dI jlµDr adflq ivWc vIzIE rfhIN pysæI
jlµDr. sfbkf zvIËnl
kimÈnr (afeI ey aYs
aiDkfrI) zf[ svrn isµG aqy
hornF vWloN KtkV klF ivKy
ÈhId-ey-afËm Bgq isµG dy
ÈqfbdI smfgm dOrfn
srkfrI PµzF ivWc kIqI
hyrfPyrI dy kys ivWc kWlH iËlHf
aqy sYÈn jWj ruipµdrjIq
cihl dI adflq ivWc
bflIvuWz aiBnyqrI arcnf
p¨rn isµG qy ÈyKr sumn dI
gvfhI vIzIE kfnPrµisµg
rfhIN drj kIqI geI» ies
kys ivWc arcnf p¨rn isµG qy
ÈyKr sumn ny vIzIE
kfnPrµisµg rfhIN adflq ivWc
pyÈ ho ky AunHF vWloN kIqy gey
svflF dy jvfb ivWc ikhf ik
Auh zf[ svrn isµG ƒ nhIN
jfxdy aqy nf AunHF dI sfzy
nfl iksy vI qrHF dy pRogrfm
bfry koeI gWl hoeI hY» iesy
kys ivWc bflIvuWz dy pRisWD
gfiek Auidq nrfiex vI kuJ
qrIkF pihlF afpxy vkIl
nfl adflq ivWc pyÈ hoey
sn» vrnx Xog hY ik ies
kys ivWc zf[ svrn isµG aqy
kuJ hornf iÉlfÌ Qfxf
ivjIlYNs ivWc 26 mfrc 2011
ƒ prcf drj kIqf igaf sI»
ienHF dI gvfhI ies krky
5
krvfeI geI ik jo kys drj
hY ik zf[ svrn isµG Aus vyly
zvIËnl kimÈnr dy nfl
pµjfb klf pRIÈd dy cyarmYn
vI sn, ny ikhf sI ik AunHF ny
ienHF gfiekF ƒies pRogrfm
ivWc afAux leI pYsy idWqy sn,
pr ies kys ivWc ienHF ƒ jo
rkm idWqI geI, Auh GWt sI
aqy KfiqaF ivWcvWD rkm
ivKf ky PµzF ivWc hyrfPyrI
kIqI geI sI» ies kys ivWc
kWlH eI zI nfl sbµDq kys dI
vI suxvfeI sI aqy ies dI
suxvfeI leI adflq vWloN
aglI qrIk 15 julfeI qYa
kIqI hY» ies kys ivWc zf[
svrn isµG qoN ielfvf sµjy
gyrf, ivkfs mihrf, sqbIr
isµG bfjvf afid nfmËd hn»
ividafrQx ny skUl dI dUsrI mµiËl qoN Cfl mfrI, cUlf tuWitaf
BvfnIgVH. sunfm nyVy ipµz
GrfcoN ivcly ieWk inWjI sk¨l
ivWc pVHdI dsvIN jmfq dI 16
sflf ividafrQx ny kWlH
sk¨l dI d¨jI mµiËl qoN Cfl
mfr idWqI, ijs nfl Aus df
c¨lf tuWt igaf aqy m¨µh qy isr
AuWqy gµBIr sWtF lWgIaF» ies
sbµD ivWc sk¨l dI pRbµDk ny
ikhf ik dsvIN jmfq dI
ividafrQx ny pypr dOrfn
sk¨l dI CWq AuWqy cVH ky Cfl
mfr idWqI, ijs kfrn Aus ƒ
blijµdr mfn vWloN 52 hjæfr dI aYWP zI skUl ƒ Byt
mfihlpur. srkfrI imzl
sk¨l Bfrtf gxyÈpur dy muWK
aiDafpk aqy AuWGy bfl
sfihq lyKk blijµdr mfn ny
afpxI syvf mukqI mOky
bvµjf hjæfr dI aYWP zI sk¨l
ƒ Byt kIqI» AunHF ies mOky
sµboDn kridaF ikhf ik ies
aYWP zI dy ivafj nfl aWTvIN
jmfq dy hoxhfr
ividafrQIaF ƒ kYÈ ienfm
idWqy jfieaf krngy»AunHF
vWloN ieh rfÈI mfqf Bjn kOr
aYj¨kyÈn trWst rfhIN pRdfn
kIqI geI» ies mOky ipµz dy
srpµc rCpfl isµG lflI ny
ikhf ik blijµdr mfn ny
afpxIaF bhupWKI Èfndfr
gµBIr sWtF vWjIaF» ËÉmI
hflq ivWc Aus ƒ sµgr¨r
ielfj leI iljfieaf igaf,
ijWQoN muWZlI shfieqf ipWCoN
zfktrF ny ividafrQx ƒ zI
aYm sI hspqfl luiDafxf
ivKy Byj idWqf» ividafrQx
syvfvF nfl sk¨l ƒ AuWcIaF
mµiËlF qy phuµcfieaf»ipµz
aqy ielfky vWloN AunHF dI dyx
ƒ sdf Xfd rWiKaf jfvygf
»AunHF duafrf iqafr kIqy
ividafrQI hr Kyqr ivc
sPl hoey hn»aYWs aYWm sI
cyarprsn mnjIq kOr ny
AunHF duafrf kIqy inWgr
kfrjF dI ÈlfGf kridaF
ikhf ik AunHF ny bWicaF ivWc
iensfnI kdrF kImqF Brn
ƒ pihl idWqI, ijnHF dI sfzy
smfj ƒ ivÈyÈ loV hY» blijµdr
mfn ny aYWP zI stfP
mYNbr gurpRIq kOr, sqvIr
kOr ,pvn kumfr qy mnijµdr
isµG ƒ Byt kIqI»
dy ipqf ny ikhf ik lVkI dI
hflq hfly gµBIr bxI hoeI
hY ijs kr ky kuJ bolx jF
dWsx dI hflq ivWc nhIN,
pr Auh Kud hYrfn hn ik
AunHF dI bWcI ny afKr Cfl
ikAuN qy ikhVy hflfq ivWc
mfrI»puls tIm ny Gtnf
sQfn AuWqy jFc kIqI hY»
sk¨l ivWc lWgy kYmiraF dI
irkfrizµg cYk kIqI jf rhI
hY» lVkI dy ibafn lYx
Auprµq hI kfrvfeI hoeygI»
6 21/05/2022 KbrF
www.samajweekly.com
lflU Xfdv nfl juVy 17 itkfixaF
ptnf. sIbIafeI ny ibhfr dy
sfbkf muWK mµqrI lfl¨ pRsfd
Xfdv aqy AunHF dy pirvfr dy
ptnf aqy idWlI smyq 17 QfvF
’qy CfpymfrI kIqI hY» ieh
kfrvfeI rylvy irkr¨tmYNt
borz ’c gVbVI dy mfmly ’c
kIqI geI hY» dWisaf jf irhf
hY ik ieh Cfpy lfl¨ Xfdv,
AunHF dI pqnI rfbVI dyvI aqy
bytI mIsf BfrqI dy ptnf,
gopflgµj aqy idWlI siQq
itkfixaF ’qy mfry gey» ptnf
’c sIbIafeI dI 8 mYNbrI tIm
10 srk¨lr roz siQq rfbVI
dy Gr phuµcI» tIm ivWc purÈ
aqy mihlf dovyN aiDkfrI
Èfml hn» ies dOrfn iksy dy
vI Gr aµdr jfx ’qy pfbµdI
nhIN lgfeI geI hY» tIm
isWDU bIjypI df bµdf, kFgrs ƒ kr idWqf brbfd : rfxf gurjIq
cµzIgVH. pµjfb ivc sfbkf
kFgrsI mµqrI rfxf
gurjIq ny nvjoq isWD¨ ’qy
vWzf ielËfm lgfieaf hY»
AunHF ny ikhf ik mYƒ ÈWk hY
ik isWD¨ Bfjpf df afdmI
hY» ijnHF ny kFgrs pfrtI
ƒ brbfd kr idWqf»
nvjoq isWD¨ kfrn kFgrs
pµjfb ivc coxF hfr geI»
mYƒ qF ÈWk hY ik isWD¨ ikqy
bfad ivc Bfjpf ivc
Èfml nf ho jfx» AunHF ny
srkfrI bWs dIaF corI hoeIaF iqµn mÈInF vrq ky 4 sfl itkt kWty jFdy rhy
biTµzf. biTµzf izp¨ qoN
corI hoeIaF iqµn mÈInF
AuWqy4 sfl qoN itkt kWt ky
pµjfb rozvyË trFsport
kfrporyÈn (pI afr tI sI)
ƒ krIb 30 kroV rupey df
c¨nf lfAux df ÈWk hY» sfl
2018 ivWc biTµzf izp¨ qoN
corI hoeIaF itkt kWtx
vflIaF mÈInF dI corI hox
dI irport vI drj krvf
idWqI geI, pRµq¨ ienHF
mÈInF ƒ iPr cfl¨ kr ky
cfr sfl qoN itkt kWty jf
rhy sn» ienHF itktF dy
pYsy ivBfg dy Kfqy ivWc
jmHf nhIN kIqy jf rhy sn»
ieh sB mÈInF df
’qy sIbIafeI dy Cfpy
dsqfvyËF dI jFc kr rhI hY»
sfbkf sIaYm aqy lfl¨ Xfdv
dI pqnI rfbVI dyvI qoN vI
puWCigWC dI Ébr hY» drasl
ieh mfmlf rylvy BrqI Gutfly
jo krnf sI Auh kr cuWky
hn» sfbkf mµqrI rfxf
gurjIq ny ikhf ik nvjoq
isWD¨ dI sËf dy ipWCy AunHF
mnijµdr isrsf df hWQ hox
df ÈWk hY» ho skdf hY» ho
skdf hY ik isWD¨ ƒ mfÌI
iml jfvy jF Pyr nf imly»
isWD¨ nu¨µ Bfjpf ivc Èfml
krn df isrsf df ieh koeI
pYNqVf ho skdf hY» rfxf
gurjIq ny ikhf ik isWD¨ dI
Ëubfn eyky 47 dI qrHF
sfPtvyar izlIt kr ky
kIqf igaf» iesy hPqy ies
df Kulfsf hox AuWqy ivBfgI
jFc vI Èur¨ hoeI aqy pI
afr tI sI hYz afiPs
pitaflf dy aiDkfrIaF ny
biTµzf izp¨ df dOrf kr ky
sfrf irkfrz aqy mÈInF
Ëbq kr leIaF hn»
hflFik ies bfry ivWc koeI
vI KuWlH ky nhIN bol irhf»
asl ivWc ieh mÈInF
aYzvFs buWkrF (bWs stYNz
dy gyt AuWqy kµzktr jF
zrfeIvr ƒ mÈIn PVfAux
vfly) dy kol sn» AunHF ny
mÈInF corI hox AuWqy afpxI
i˵myvfrI hyT AunHF dI rkm
nfl juiVaf hoieaf hY» doÈ hY
ik 2004 qoN 2009 drimafn
jdoN lfl¨ ryl mµqrI sn qF
nOkrI idvfAux dy bdly ËmIn
aqy plft ley gey sn»
cldI sI» AunHF pqf hI
nhIN cldf sI ik mYN kI bol
ivBfg dy Kfqy ivWc jmHf
krvf idWqI, pr ies dy
kuJ idn bfad iqµnF mÈInF
ƒ iPr clf idWqf igaf»
ienHF ƒ clfAux qoN pihlF
ienHF dy sfPtvyar df zftf
izlIt kIqf aqy iPr qoN
bWs stYNz AuWqy itkt kWtI
jfx lWgI» pqf lWgf hY ik
sËf qoN bfad BYx sumn df isWDU nUµ imilaf smrQn
nvIN idWlI. pµjfb kFgrs dy
sfbkf pRDfn nvjoq isWD¨ ƒ
ieWk sfl dI sËf suxfey jfx
qoN bfad vWzI BYx sumn q¨r
df smrQn imilaf hY»
amrIkf rihµdI q¨r ny ikhf
ik aWj df idn bhuq
duKdfeI hY» kfÈ Auh AuWQy
huµdI» isWD¨ ƒ jWPI pfAuNdI,
Ausdy mWQy ƒ cuµmdI, Aus df
smrQn krdI, aÌsos
ieh nhIN ho skdf» pµjfb
coxF dOrfn sumn q¨r ny
isWD¨ ’qy BYxF nfl DWkyÈfhI
dy doÈ lfey sn» q¨r ny
ikhf sI ik ÈYrI bhuq Ëflm
hY» Aus ny mF aqy vWzI BYx ƒ
GroN bfhr kWiZaf» sumn q¨r
ny ikhf ik aWj myry aqy myry
pirvfr leI duWK df idn hY»
ÈYrI (nvjoq isWD¨) myry leI
puWqr vrgf hY» mYƒ rWb ivWc
p¨rf ivÈvfs hY» Auh sfƒ duWK
dy smyN ivWcoN lµGx dI qfkq
dyvygf» mYN quhfƒ bynqI krdI
irhf» bfad ivc Toko qflI
kih idµdf sI» sfbkf
corI dIaF iqµn mÈInf ivWcoN
do mÈInF biTµzf bWs stYNz
AuWqy aqy qIsrI mÈIn
cµzIgVH dy bWs stYNz AuWqy
cWldI rhI sI, ijnHF ƒ
ivBfg dy aiDkfrIaF ny
Ëbq kr ilaf hY»
afpryÈn pI afr tI sI
pitaflf dy jI aYm ny ikhf
hF ik mYƒ aqy myry pirvfr ƒ
ies duKdfeI smyN qoN bfhr
afAux leI smF aqy jgHf
idE» sumn q¨r ny doÈ
lfieaf sI ik ipqf Bgvµq
isWD¨ dI mOq qoN bfad isWD¨ ny
mF inrml Bgvµq aqy vWzI
BYx ƒ GroN kWZ idWqf» iPr
Ausny mIzIaf ivWc ieh ibafn
dy ky J¨T boilaf ik Ausdy
mfqf-ipqf inaFiek qOr ’qy
vWK ho gey hn» sumn ny ikhf
ik Aus dI mF ny afpxf aks
bcfAux leI idWlI dy gyVy mfry
aqy aµq ivc Auh idWlI rylvy
mµqrI rfxf gurjIq ny ikhf
ik isWD¨ kfql sfbq hoey
hn» rfxf gurjIq ny ikhf
ik mYN pihlf pRDfn dyiKaf
ijs ny 116 sItF ’qy pRcfr
nhIN kIqf» isrP apxI hI
sIt qWk sImq rhy» isWD¨
lgfqfr crnjIq cµnI dy
iÉlfÌ boldy rhy» isWD¨ qF
Auh iensfn sI ijnHF ny
rfjy rfxy sfP krny sI»
hflFik ijnHF isWD¨ hrfAuxf
cfhuµdy sI Auh sB ijWq
hY ik biTµzf izp¨ ivWc
itkt kWtx vflIaF mÈInF
nfl hyrfPyrI dI s¨cnf
imlI hY» ivBfg dI tIm ny
jFc kr rhI hY» jldI
sfrf kuJ pqf lWg jfeygf»
asl `c pµjfb rozvyË
pnsp, pI afr tI sI
kµtRYkt vrkr X¨nIan vWloN
corI dIaF mÈInF nfl
itkt kWtx dy Gotfly dI
s¨cnf bIqy idnIN ieµtrnYt
mIzIaf AuWqy post pf ky
idWqI sI» ies ivWc iliKaf
sI ik aYzvFs bukr mÈInF
qoN zfkt (kWtIaF geIaF
itktF dI ilst) kµzktr
jF cYkrF ƒ dy idµdy sn,
styÈn ’qy lfvfirs ivakqI
vFg mr geI» sumn ny ikhf
sI ik isWD¨ ny ieh sB
jfiedfd leI kIqf hY» Auh
afpxI iÈkfieq lY ky mihlf
kimÈn kol phuµcI
sI» ies dy jvfb ’c
nvjoq isWD¨ ny ikhf
sI ik rfjnIqI leI
myrI mF ƒ kbr ’coN
bfhr kWZ ky ilafey»
Q¨ hY… nvjoq isµG
isWD¨ kdy ieµnf izWigaf
nhIN aqy nf hI isWD¨
afpxI mF ƒ ies
icWkV ivWc suWtygf» nvjoq
isWD¨ icWkV ƒ Dox nfloN qF d¨r
dI gWl hY qy Auh vI icWkV
hI» hux sumn dy doÈF df
jvfb dyx leI asIN 40 sfl
pihlF guËrn vflI mF ƒ
vfps nhIN ilaf skdy» lok
aijhI GtIaf rfjnIqI ƒ
iksy vI hflq ivWc brdfÈq
nhIN krngy»
gey» sfbkf mµqrI rfxf
gurjIq dy doÈ ’qy isrsf ny
ikhf ik isWD¨ ƒ hµkfr nhIN
krnf cfhIdf» iksy dy nfl
bdËubfnI nfl pyÈ nhIN
afAuxf cfhIdf» myrf ies
nfl koeI lYxf dyxf nhIN
hY» isWD¨ ijWQy jfxgy AuQy
qbfhI krngy» kFgrs ƒ
Kqm krn dy leI isWD¨ hI
kfPI hY» jo sB ƒ hrf irhf
hY, asIN Aus ƒ Bfjpf ivc
ikAuN lY ky afAuxgy»
pI afr tI sI ƒ qIh kroV rupey df cUnf lfAux df ÈWk
pr AunHF df kYÈ vy-ibWl
rWd krky Aus ivWc iPr
nvF vy-ibWl loz kr idµdy
sn» cYikµg dOrfn
aiDkfrIaF ƒ ieWk zfkt
AuWqy ÈWk hoieaf qF pqf
lWgf ik ieh zfkt 2018
ivWc corI hoeI mÈIn df
hY» ies dy bfad p¨ry
mfmly df Kulfsf ho igaf»
pqf lWgf ik cfr sfl qoN
Aukq mÈInF nfl itkt
kWty jf rhy sn, pr kYÈ
jmHf nhIN krvfieaf jf
irhf sI» post muqfbk
ies dy qihq lgBg 30
kroV rupey df Gplf kIqf
igaf hY»
www.samajweekly.com
KbrF
21/05/2022
amrjIq sfhIvfl dI kfPI tybl buWk 'KudfeI Kiædmqgfr: hrbµs isµG afhUjf'
lok arpx zvIËnl kimÈnr cµdr gYNd vWloN lok arpx dI rsm inBfeI geI
pitaflf. "kuJ pusqkF
dyKx vflIaF hI huµdIaF hn,
kuJ pusqkF pVHn vflIaF aqy
kuJ pVHn qoN bfad sFBxXog
vI huµdIaF hn» pµjfbI dIaF
sFBxXog pusqkF ivc iek
inGr vfDf AuGy smfj syvI
mrh¨m hrbµs isµG afh¨jf dy
jIvn ibrqFq ƒ ibafn krdI
kfPI tybl buWk 'KudfeI
Kiædmqgfr: hrbµs isµG
afh¨jf' nfl hoieaf hY ijs ƒ
amrjIq sfhIvfl ny bVI
imhnq nfl sµpfidq kIqf
hY»" ieh ivcfr pµjfbI
nftkkfr aqy BfÈf ivBfg dy
syvf mukq shfiek
zfierYktr srdfr siqµdr
isµG nµdf ny pRgtfey» ieh
pusqk ipCly idnI pitaflf
zvIËn dy kimÈnr ÈRI cµdr
gYNd vWloN lok arpx kIqI
geI» pusqk sµbµDI afpxy
ivcfr pRgtfAuµdy hoey muWK
mihmfn ny sfihqkfrF,
buWDIjIvIaF aqy icµqkF dy
iekWT ƒ sµboDn krdy hoey
ikhf ik aijhIaF pusqkF
sfzIaF afAux vflIaF pIVHIaF
leI pRyrnf sroq hox dy nfl
nfl cfnx munfry df kµm vI
krdIaF hn» nOjvfnF ƒ ies
gWl df ielm hoxf cfhIdf hY
ik smfj syvk hrbµs isµG
afh¨jf ny afpxf jIvn smfj
ƒ nvIN idÈf pRdfn krn leI
smripq kIqf hoieaf
sI» aijhI Gflxf
Gflx vfly hI
d¨siraF leI rol
mfzl huµdy hn»
ies mOky qy
zvIËnl kimÈnr
mfnXog gYNd sfihb ny ÈfhI
Èihr pitaflf dy afm
nfgirkF aqy dfnÈvrF dI
qfrIP krdy hoey ikhf ik ies
Èihr dy lok KuWlHy idl vfly,
imlxsfr aqy afpsI
BfeIcfrk sFJ bxfeI rWKx
leI hmyÈF hI qWqpr rihµdy
hn» AuhnF ny ies pusqk dI
sµpfidkf amrjIq sfhIvfl
dI ivÈyÈ pRsµsf kIqI aqy
afs pRgtfeI ik Auh
BivWK ivc vI sfzy
smfj ƒ nroeI syD
dyx leI afpxI klm
df jfd¨ ibKyrdy rihx
gy» amrjIq
sfhIvfl ny afpxy
sµboDn dOrfn dWisaf ik
svrgI hrbµs isµG afh¨jf
AuhnF dy vWzy Brf sn aqy
AuhnF df jIvn AuhnF leI
aqy hor keIaF leI iek
cfnx munfrf hY» AuhnF ny
afpxy Brf dI sdIvI Xfd ƒ
brkrfr rWKx leI ieh inmfxf
ijhf Xqn kIqf hY» ieQy
ieh ijkrXog hY ik amrjIq
sfhIvfl pWqrkfirqf, ryzIE
styÈn, d¨rdrÈn qoN AuWcy
ahuidaF dI ijmydfrIaF qoN
syvf mukq hox Auprµq afpxy
svrgvfsI jIvn sfQI
srdfr mnjIq isµG sfhIvfl
dI AuWcI aqy suWcI soc qoN
pRyirq ho ky smfj syvf ƒ
smripq hoey hn»
pusqk lok arpx smfgm
ivc ivÈyÈ mihmfn vjoN vDIk
eI[ tI[tI[tYWt pfs aiDafpk XUnIan dI smuWcI lIzirÈp
eI[ tI[tI[aiDafpk XUnIan pµjfb ivWc Èfiml hoeI
kp¨rQlf ( kOVf ) eI[
tI[tI[aiDafpk X¨nIan
pµjfb dI iekfeI kp¨rQlf ƒ
Aus smyµ hor mjb¨qI imlI »
jdoN ijlHf skWqr ieµdrjIq
isµG iQµd dI pRyrnf sdkf eI[
tI[tI[tYWt pfs aiDafpk
X¨nIan kp¨rQlf dI p¨rI tIm
ny srvsµmqI nfl eI[
tI[tI[aiDafpk X¨nIan
pµjfb ivWc Èfiml hox df
aYlfn kIqf» sQfnk
Èflfmfr bfg ivWc
ijlHf pRDfn
gurmyj isµG
qlvµzI cODrIaF
dI pRDfngI hyT
jQybµdI dI mIitµg
hoeI» ijs ivWc s¨bf
pRDfn rCpfl isµG vVYc
ivÈyÈ qOr qy Èfml hoey »
mIitµg ivWc dohF jQybµdIaF dy
amrjIq sfhIvfl mihmfnF ƒ sµboDn krdy hoey
hux purfxI pYnÈn dI lVfeI srkfr ivruWD ieWk juWt ho ky lVI jfvygI -rCpfl vVYc
afg¨aF drimafn hoeI
ivcfr crcf qoN bfad
eI[ tI[tI[tYWt pfs
aiDafpk aiDafpk
X¨nIan dI p¨rI
lIzirÈp ny eI[
t I [ t I [ a i D a f p k
X¨nIan pµjfb ivWc Èfml
hox df aYlfn kIqf» nvyN
Èfiml hoey afg¨aF dy hfr pf
ky svfgq kIqf igaf » ies
sB ivWc ijlHf skWqr
ieµdrjIq isµG iQµd df ivÈyÈ
Xogdfn irhf» ies mOky qy eI[
tI[tI[tYt pfs dy ijlHf pRDfn
gurpRIq isµG mµg¨pur,s¨bf
kmytI mYNbr virµdr isµG
itWbf, primµdr isµG
sYdpur,hrvyl isµG, primµdr
isµG afr[ sI[ aYP[,
kµvljIq
isµG
gopIpur,mhFvIr jsivµdr
zvIËnl kimÈnr ÈRI cµdr gYNd pusqk lok arpx krdy hoey»
isµG CµnF Èyr isµG,ivÈfl
s¨d,qrsym isµG afid p¨rI
jQybµdI nfl eI[
tI[tI[aiDafpk X¨nIan
pµjfb ivWc Èfiml hoey »eI
tI tI tYWt pfs aiDafpkF ƒ
eI tI tI X¨nIan ivWc Èfiml
krn Auprµq rCpfl isµG
vVYc ny ikhf ik hux purfxI
pYnÈn dI lVfeI srkfr
ivruWD ieWk juWt ho ky lVI
jfvygI» iehnF eI tI tI
aiDafpkF ƒ jQybµdI ivWc
Èfiml hox qy srpRsq
krmjIq igWl, pµkj
m r v f h f , l k È d I p
Èrmf,pRqfp isµG , ivvyk
Èrmf,divµdr isµG, suKdyv
isµG, birµdr isµG, kuldIp
isµG sI aYWc tI , divµdr
isµG, lKivµdr isµG itWbf,
afid hfjr sn»
izptI kimÈnr (jnrl)
gurpRIq isµG iQµd qoN ielfvf
nfmI kfrobfrI gurjIq isµG
sfhnI, lyKk, kvI aqy
aµgryjI dy ivdvfn pRo[ suBfÈ
Èrmf, BfÈf ivBfg pµjfb dy
sfbkf zfierYktr aqy pµjfb
rfeItrjæ aYNz klcrl Porm
dy pRDfn zf[ mdn lfl hsIjf,
lyKk aqy ivÈlyÈk
aYs[aYs[nµdf, jnihWq sµmqI
dy jnrl skWqr ivnod Èrmf,
Èivµdr isµG CfbVf, mhfrfxI
klWb dI pRDfn ipµkI cµnI,
7
ÈuBicµq soZI, kµdbrI imWql,
r¨bI sfhnI, mdn lfl vrmf,
nIlm vrmf, zf[amrjIq
ryKI, zf[suBfÈ afnµd, zf[ryKf
afnµd, sfihb isµG, nirµdr
isµG nfgpfl, blijµdr
Èrmf, jqivµdr isµG
gryvfl, ruipµdr kOr qoN
ielfvf hor keI mµnIaF
pRmµnIaF ÈKsIaqF hfËr
sn» sfiraF ny amrjIq
sfhIvfl dI Gflxf dI qfrIP
kIqI aqy AuhnF ƒ
ÈuBkfmnfvF vI idWqIaF»
lyKk hrijµdr DflIvfl ny
' ieh myrf pµjfb 'gIq sµgRih ricaf
kYnyzf /vYnk¨vr (kuldIp
cuµbr)- isaFxy afKdy ny ik
Pæsl ƒ vWZx leI bIjxF pYdf
hY aqy mµjiæl qy phuµcx leI
qurnF pYdf hY» jykr nIaq
sfP hY aqy ierfdy mjæb¨q hn
qF prmfqmF ieWk nf ieWk idn
Bfg jr¨r lfAuNdf hY» afpxI
imhnq aqy ierfidaF qy
ivsævfs rWKx vflf iek nfm
hY "hrijµdr DflIvfl" pRisWD
nfvlkfr aqy gIqkfr mµgl
hT¨r ƒ afpxF afdrsæ mµnx
vfly hrijµdr DflIvfl df
jnm jiælHf kp¨rQlf dy ipµz
DflIvfl donF ivWc 26
PrvrI 1987 ƒ ipqf
guridafl isµG aqy
mfqf joigµdr kOr dy
Gr hoieaf» mµgl
hT¨r horF dI sæfierI
qoN pRBfivq ho ik hrijµdr
DflIvfl ny vI ilKxF
sæur¨ kr idWqf» kfPæI smyN dI
imhnq qoN bfad "ieh myrf
pµjfb" gIq sµgRih ikqfb
sµgm pblIkysænjæ smfxf vWloN
CpvfeI hrijµdr DflIvfl dI
ies ikqfb ƒ kfPæI psµd kIqf
igaf» afAux vfly smyN
ivWc vI hrijµdr
afpxI nvIN ikqfb
iqafr kr irhf hY»
prmfqmF aWgy
ardfs hY ik ies
lyKk dI afAux vflI
ies ikqfb ƒ vI BrvF
huµgfrf imly»
8 21/05/2022 KbrF
www.samajweekly.com
pfiksqfn ‘c bloc aOrq dI igRPqfrI iKælfPæ pRdrsæn,
pRdrsænkfrIaF ny nUr jhF dI qurµq irhfeI dI kIqI mµg
kvytf. aWqvfd ivroDI ivBfg
vWloN bloicsqfn dy qurbq qoN n¨r
jhF dI igRPqfrI dy iKlfP lokF dy
ieWk smḧ ny kvytf pRYWs klWb dy
sfhmxy pRdrsæn kIqf»
pRdrsænkfrIaF ƒ sµboDn
kridaF keI bloc nyqfvF ny
ikhf, ‘aWqvfd ivroDI ivBfg hux
sfzy nOjvfnF qoN bfad sfzIaF
aOrqF ƒ vI igRPqfr kr irhf
hY» sItIzI vWloN n¨r jhF dI
igRPæqfrI inµdxXog hY» bloc
afgäF ny ikhf ik nOjvfnF ƒ
pihlF srkfrI eyjµsIaF vWloN
jæbrdsqI igRPqfr kIqf igaf
aqy iPr ibnF koeI surfg idWiqaF
gfieb kr idWqf igaf aqy kuJ
smyN bfad AunHF dIaF kWtIaFvWZIaF
lfsæF GrF qoN d¨r imlIaF»
bloc nyqfvF ny ikhf, ‘hux Auh
sfzIaF aOrqF ƒ vI igRPqfr kr
rhy hn» ieh asih hY» AunHF
mµg kIqI ik n¨r jhF ƒ qurµq
irhfa kIqf jfvy» nhIN qF asIN
kuJ sKæq kdm cuWkx leI
mjæb¨r hovFgy aqy ies leI
srkfr aqy Aus dIaF eyjµsIaF
jiæµmyvfr hoxgIaF» bloc nYsænl
m¨vmYNt dy mnuWKI aiDkfr skWqr
njæIr n¨r bloc ny sµXukq
rfsætr mnuWKI aiDkfrF leI hfeI
kimsænr ihAUmn rfeIts vfc
aqy pfiksqfn dy mnuWKI aiDkfr
kimsæn smyq mnuWKI aiDkfr
sµgTnF ƒ pWqr iliKaf» Ausny
afpxy pWqr ivWc ikhf, “ipCly do
dhfikaF qoN, bloicsqfn mnuWKI
aiDkfrF dI sB qoN BYVI AulµGxf
df sfhmxf kr irhf hY» smïhk
sjæf dy nqIjy vjoN, bloc lokF ƒ
pfiksqfnI surWiKaf blF duafrf
rojæfnf aDfr ‘qy siækfr bxfieaf
jf irhf hY» AunHF aWgy ikhf ik
ienHF aWiqafcfrF aqy mnuWKI
aiDkfrF dy Gfx ƒ Aujfgr
krn leI, bloicsqfn dIaF
rfjnIiqk pfrtIaF aqy mnuWKI
aiDkfr sµgTnF ny aYmnYstI
ieµtrnYsænl aqy ihAUmn
rfeIts vfc vrgIaF
aµqrrfsætrI sµsQfvF ƒ
siQqIaF ƒ smJfAux leI keI
jfgr¨kqf pRogrfm afXoijq
kIqy hn»
diraf ivc nhfAux gey 3 bWcy
zuWby, do dIaF lfÈF imlIaF
luiDafxf. pµjfb dy iËlHf
luiDafxf dy jgrfAuN ksby dy
ipµz inhµgf df zyrf
KurÈydpurf nyVy lµGdI sqluj
diraf ivWc nhfAux gey 12-
13 sfl dy iqµn bWcy zuWb gey»
vIrvfr rfq ƒ do bWicaF
dIaF lfÈF imlIaF, jdik
iek dI Bfl jfrI hY» vIrvfr
dupihr ƒ nhfAux gey bWcy
dyr Èfm qWk Gr nf prqy qF
AunHF dy pirvfr vfilaF ny
AunHF dI Bfl Èur¨ kr idWqI»
Èfm krIb 7[45 vjy
irÈqydfrF ny puls aqy
goqfKorF dI mdd leI»
irÈqydfrF ny puls ƒ dWisaf
ik AunHF dy bWcy dupihr qoN
lfpqf hn» puils ny sqluj
diraf ivWc src afpRyÈn
clfieaf» goqfKorF ƒ ndI
ivWc Auqfr idWqf igaf»
goqfKorF ny do bWicaF dIaF
lfÈF ƒ diraf ’coN bfhr
kWiZaf pr dyr rfq qWk qIjy
bWcy akfÈdIp dI lfÈ df
ikDry vI pqf nhIN lWg
sikaf» suKcYn isµG aqy
crnjIq isµG dIaF lfÈF
brfmd kr leIaF geIaF
hn» Qfxf isWDvF byt dy
aYsaYcE surjIq isµG ny
dWisaf ik akfÈdIp isµG
puWqr jspfl isµG dI lfÈ
ajy qWk nhIN imlI hY»
suKcYn isµG puWqr gurnfm
isµG aqy crnjIq isµG puWqr
rxjIq dIaF lfÈF imlIaF
hn» iqµny bWcy vIrvfr
dupihr krIb 1 vjy sqluj
diraf ’c nhfAux gey sn»
pfxI df vhfa qyË sI, ijs
ivc bWcy Ps gey aqy zuWb
gey» pirvfr ƒ ies Gtnf
df dyr Èfm pqf lWgf, jdoN
bWcy Gr nhIN prqy» ijs qoN
bfad puils ny bWicaF dI
Bfl Èur¨ kr idWqI» puils ny
2 bWicaF dIaF lfÈF ƒ kbËy
’c lY ky postmfrtm leI
isvl hspqfl Byj idWqf hY»
vDdIaF isækfieqF ‘qy Elf qy Aubyr ƒ srkfr
ny kIqf noits jfrI, ho skdf hY jurmfnf
nvIN idWlI. kyNdrI
Kpqkfr surWiKaf aQfrtI
(sIsIpIey) ny vWD rhIaF
siækfieqF dy mWdynjær dysæ
dy pRmuWK tYksI aYgrIgytrF
aqy eI-kfmrs pRdfqf Elf
aqy Aubyr ƒ noits Byjy
hn» Aus ‘qy KpqkfrF dy
ihWqF ivruWD kµm krn df
dosæ hY» afpxy noits ‘c
aQfrtI ƒ AunHF iKlfP
siækfieqF dI s¨cI sONpdy
hoey 15 idnF ‘c jvfb dyx
leI ikhf hY» ienHF
kµpnIaF ƒ shI jvfb nf
imlx ‘qy jurmfnf vI
lgfieaf jf skdf hY»
aQfrtI vWloN ieWk hPæqf
pihlF ienHF kµpnIaF nfl
hoeI mIitµg ivWc idWqIaF
icqfvnIaF df koeI asr
nf hox ’qy nfrfjægI
pRgtfeI hY» ipClI mIitµg
ivWc hI sIsIpIey ny Elf,
Aubyr, myr¨ kYb aqy jugƒ
ƒ afpxIaF syvfvF ivWc
suDfr krn aqy siækfieqF
dy inptfry leI ZukvIN
hYlplfeIn jfrI krn dy
inrdysæ idWqy sn»
aOnlfeIn tYksI kµpnIaF
ƒ afpxI buikµg pRxflI
aqy buikµg rWd krn leI
ikhf igaf sI, pr koeI
suDfr nhIN hoieaf hY»
ienHF kµpnIaF ny afpxy
aYp ‘qy KpqkfrF dIaF
siækfieqF pRfpq krn leI
koeI ivvsQf nhIN kIqI hY»
1 apRYl, 2022 qoN 1 meI,
2022 dy ivckfr, iekWly
Elf ivruWD 2,482
siækfieqF drj kIqIaF
geIaF hn» Aubyr iKlfP
770 siækfieqF afeIaF
hn» ieh sfrIaF
siækfieqF nYsænl
kµjiæAUmr hYlplfeIn
(aYnsIaYc) rfhIN drj
krvfeIaF geIaF hn»
dy anusfr, Elf dy iKlfP
54 PIsdI siækfieqF syvfvF
ivWc kmIaF leI
hn» adf kIqI
rkm vfps nf kIqy
jfx dIaF
siækfieqF 21
PIsdI hn»
inrDfirq ikrfieaf
qoN vWD vs¨lI, nfjfiejæ
vs¨lI, axgihlI
smyq keI qrHF dIaF
siækfieqF drj krvfeIaF
geIaF hn» ienHF kµpnIaF
iKlfP eI-kfmrs nfl
juVIaF siækfieqF vI GWt
nhIN hn» iesy qrHF Aubyr
bfry vI siækfieqF GWt nhIN
hn» 61 PIsdI siækfieqF
inrDfrq syvfvF dI
splfeI nf hox aqy 14
PIsdI adfiegIaF nf hox
dIaF hn» gYr-kfƒnI
vs¨lI, Evr-irkvrI, smyN
‘qy izlIvrI nf krn, Kfqf
blfk krn vrgIaF
siækfieqF pRfpq hoeIaF
hn» aQfrtI dy iek
aiDkfrI ny dWisaf ik
gfhkF dI shfieqf dI Gft,
zrfeIvrF df afnlfeIn
Bugqfn krn qoN ienkfr,
inrDfrq ikrfey qoN vWD
ikrfieaf vs¨lxf,
zrfeIvrF df gYr-pysæyvr
ivvhfr, buikµg særqF dy
bfvj¨d eysI df nf cWlxf
pRmuWK smWisafvF hn» dovF
kµpnIaF vWloN siækfieqF
drj krvfAux leI koeI
ZuWkvF plytPfrm nf hox
kfrn KpqkfrF dIaF
musæklF vDdIaF jf rhIaF
hn» ny surWiKaf mfpdµzF
dI AulµGxf krn leI kuJ
kµpnIaF ƒ ieWk hor noits
vI jfrI kIqf hY» ienHF
kµpnIaF ny afpxy AuqpfdF
‘qy loVINdf kfƒnI ieµzIan
stYNzrz ieµstIicAUt
(afeI[ aYWs[ afeI[) df
insæfn nhIN lgfieaf hY»
hYlmyt, pRYsær kuWkrF aqy
rsoeI gYs islµzrF leI
pihlf surWiKaf noits 6
dsµbr, 2021 ƒ jfrI kIqf
igaf sI» iesy qrHF ibjlI
dy AupkrnF leI vI
surWiKaf noits jfrI kIqy
gey hn»
pRsæFq iksæor ny kFgrs ƒ idKfieaf sæIsæf, ikhficµqn
isæivr ‘c kuJ vI sfrQk nhIN hoieaf
nvIN idWlI. pRsæFq iksæor ny
iek vfr iPr kFgrs ƒ sæIsæf
idKfieaf hY» pRsæFq iksæor ny
ikhf hY ik kFgrs dy icµqn
siæivr ivWc kuJ vI sfrQk
nhIN hoieaf hY» kFgrs icµqn
siæivr kfrn kFgrs
lIzrsiæp ƒ mOj¨df siQqI ƒ
brkrfr rWKx aqy muWidaF ƒ
tflx df smF imilaf hY» cox
ivsælysæk pRsæFq iksæor ny hfl
hI ivWc hoeI kFgrs dy icµqn
siæivr bfry afpxy ivcfr idµdy
hoey ikhf ik ieh mIitµg kuJ
vI sfrQk hfsl krn ivWc
asPæl rhI» ies dy nfl hI
iksæor (cox ivsælysæk pRsæFq
iksæor) ny gujrfq aqy ihmfcl
pRdysæ ivWc hox vflIaF
coxF ivWc kFgrs dI afAux
vflI cox hfr dI BivWKbfxI vI
kIqI hY» dovF rfjF ivWc ies
sfl dy aµq ivWc coxF hoxIaF
hn» pRsæFq iksæor ny sæuWkrvfr
ƒ tvIt kIqf aqy ikhf mYƒ
vfr-vfr AudYpur icµqn siæivr
dy cox nqIijaF ‘qy afpxI
pRqIikiraf dyx leI ikhf
igaf hY… GWto-GWt gujrfq
aqy ihmfcl pRdysæ ‘c coxF
hfrn qWk! gOrqlb hY ik
X¨pI, pµjfb, AuqrfKµz, asfm
aqy goaf ivWc hoeIaF ivDfn
sBf coxF ivWc kFgrs ƒ hfr
df sfhmxf krnf ipaf sI»
ienHF pµj rfjF ivWc hfl hI
ivWc hoeI cox hfr qoN bfad
kFgrs pRsæFq iksæor nfl
gWlbfq kr rhI sI» hflFik,
pRsæFq iksæor ny bfad ivWc
ipCly mhIny kFgrs pfrtI
ivWc sæfml hox qoN ienkfr kr
idWqf sI» hux jdoN ik ihmfcl
pRdysæ aqy gujrfq ivWc sfl dy
aµq ivWc coxF hox jf rhIaF
hn, pRsæFq iksæor dy qfjæf
tvIt ny isafsI grmI vDf
idWqI hY» jiækrXog hY ik
kFgrs vWloN AudYpur ‘c iqµn
rojæf idmfgI sYsæn ‘nv sµklp
icµqn siæivr’ df afXojn kIqf
igaf sI» ies ivc rfhul
gFDI aqy pfrtI dy sInIar
nyqfvF ny 2024 dIaF cox
cuxOqIaF leI rxnIqI ‘qy
crcf krn leI siærkq
kIqI» ies mIitµg ivWc
kFgrs vWloN jQybµdI dy suDfr
ƒ lY ky keI aYlfn kIqy gey»
mIitµg dy smfpqI smfgm ƒ
sµboDn kridaF sonIaf gFDI
ny 2 akq¨br qoN Bfrq joVo
pdXfqrf sæur¨ krn df aYlfn
kIqf sI»
www.samajweekly.com
AuWqrI Bfrq ivWc grmI df pRkop
jfrI, dWKxI Bfrq ivWc mINh df kihr
nvIN idWlI. dyÈ Br ivWc
mOsm ivWc qyËI nfl bdlfa
dyKx ƒ iml irhf hY» ijWQy
AuWqrI Bfrq ivWc grmI df
pRkop dyKx ƒ iml irhf hY,
AuWQy hI dWKxI Bfrq ivWc mINh
df kihr jfrI hY» mOsm
ivBfg df mµnxf hY ik
mfns¨n vI jldI dsqk dy
skdf hY» aµzymfn aqy
inkobfr tfp¨ qy CyqI phuµcx
qoN bfad dWKx-pWCmI
mfns¨n kyrl vWl vD irhf
hY aqy mOsm ivBfg ny agly
hPqy dy aWD qWk s¨by ivWc
ies dy phuµcx dI BivWKbfxI
kIqI hY» dyÈ dy afsfm s¨by
ivWc iBafnk hVH af igaf
hY» iqRpurf ivWc vI BfrI mINh
pY irhf hY» mOsm ivBfg
muqfbk rfjDfnI idWlI ivWc
qyË hvfvF cWldIaF
rihµdIaF hn» ies dOrfn
rfÈtrI rfjDfnI ivWc grmI
df kihr jfrI hY» mOsm
ivBfg muqfbk 22 qoN 24 meI
drimafn AuWqr-pWCmI Bfrq
dy keI ihWisaF ivWc mINh pYx
dI sµBfvnf hY» mOsm ivBfg
ny ikhf hY ik 21 qoN 24 j¨n
drimafn jµm¨-kÈmIr,
ihmfcl pRdyÈ aqy AuWqrfKµz
dy vWK-vWK ielfikaF ivWc
grj, hnyrI, grj aqy
gVymfrI dy nfl hlkI
brsfq hox dI sµBfvnf hY»
KLbrF
21/05/2022
mhfrfÈtr ivWc tYNkr aqy trWk ivcfly tWkr qoN
bfad lWgI aWg kfrn 9 ivakqIaF dI Juls ky mOq
cµdrpur. mhfrfÈtr dy
cµdrpur ivWc zIËl nfl Bry
tYNkr aqy lWkVI iljf rhy
trWk ivcfly tWkr hox qoN
bfad aWg lWg geI» hfdsy
ivWc 9 ivakqIaF dI Juls ky
mOq ho geI» pulIs aiDkfrI ny
ieh jfxkfrI idWqI» AunHF
dWisaf ik hfdsf bIqI rfq
krIb 10[30 vjy cµdrpur-mul
roz qy vfpiraf» cµdrpur dy
pulIs aiDkfrI suDIr nµdnvfr
ny ikhf ik cµdrpur Èihr kol
ajypur nyVy zIËl nfl Biraf
ieWk tYNkr lWkVI iljf rhy
trWk nfl tkrf igaf» hfdsy
nfl AuWQy iBafnk aWg lWg
geI, ijs ivWc 9 ivakqIaF
dI hfdsy vflI QF qy hI mOq ho
geI» jµglfq ivBfg dy s¨qrF
ny dWisaf ik hfdsy dy krIb
ieWk Gµty bfad Pfier ibRgyz
krmI ajypur phuµcy aqy kuJ
GµitaF bfad aWg qy kfb¨ pf
ilaf igaf» nµdnvr ny dWisaf
9
ik pIVqF dIaF lfÈF bfad
ivWc cµdrpur hspqfl iljfieaf
igaf»
modI srkfr ihtlr vfly rfh, PfsæI hmilaF iKlfP iekmuWT ho ky lVfeI lVn df sWdf
nvF sæihr/bihrfm .
isafsI pfrtIaF aqy
jQybµdIaF ‘qy aDfirq
‘PfsæIvfdI hmly ivroDI Prµt’
vloN sæuWkrvfr ieQy doafbf jæon
pWDrI knvYnsæn kIqI geI,
ijsdI pRDfngI dljIq isµG
aYzvokyt, mohn isµG iDmfxf
aqy divµdr nµglI vloN kIqI
geI . ieh knvYnsæn modI
srkfr dIaF dysI-ivdysæI
kfrporyt GrfixaF duafrf
afm lokF dI luWt krn leI
apxfeIaF PfsæIvfdI nIqIaF
ivruWD sI . ies mOky Prµt ivc
sæfml isafsI pfrtIaF qy
jQybµdIaF sI pI afeI dy s¨bf
skWqr kfmryz bµq brfV, sI
pI afeI (aYm aYl) inAU
zYmokrysI dy s¨bfeI afg¨
kfmryz ajmyr isµG smrf,
afr aYm pI afeI dy kOmI
skWqr kfmryz mµgq rfm
pfslf ny sµboDn kridaF modI
srkfr qy afr aYs aYs dy
PfsæIvfd ivruWD AuWT KVHy hox
df sWdf idWqf . AunHF ikhf ik
modI srkfr lgfqfr PYzrl
ZFcy AuWqy hmly kr rhI hY,
BfKVf zYm ‘coN pµjfb dI
numfieµdgI Kqm kr rhI hY,
cµzIgVH dy mulfjæmF dy
aiDkfr Kqm krky kyNdr
srkfr aDIn kr rhI hY,
dilqF ‘qy hmly kr rhI hY
aqy GWt igxqIaF Kfskr
muslmfnF ƒ insæfnf bxf rhI
hY . AunHF ikhf ik BfrqI
hfkmF dIaF kfrporyt pWKI
lok ivroDI nIqIaF vfly mOj¨df
afriQk mfzl ny amIr -
grIb df pfVf bhuq jiæafdf
vDf idWqf hY . bhuigxqIvfdI
iPrkfpRsq hk¨mq ny cuxfvI
pRbµD rfhIN hr qrHF dI
surWiKaf aqy sµivDfn ivc
drj hWkF ƒ Kqm krky
aOrqF, dilqF, afidvfsIaF
aqy ikrqI vrgF dI jiæµdgI
p¨rI qrHF asurWiKaq bxf
idWqI hY . cox pRbµD rfhIN
Bfrq dy lokF dI afriQk
qbfhI aqy muslmfn
GWtigxqI aqy hor dWby kucly
‘qy dmn ny hukmrfn iDr dy
asl ierfdy sfhmxy ilaf
idWqy hn . Bfjpf hk¨mq
hj¨mI ihµsf, X¨ ey pI ey vrgy
kfly kfƒnF aqy sWqf dI qfkq
nfl GWtigxqI muslmfnF ƒ
byikrkI nfl kuclky AunHF ƒ
d¨jy drjy dy nfgirk bxf rhI
hY . AunHF ikhf ik ieh iPrk¨
dµgy nhIN sgoN GWt igxqIaF dy
kqlyafm df Ausy qrHF df
mfzl hY ijvyN ihtlr dy rfj
ivc jrmnI ivc PfsæIvfdIaF
ny Xh¨dIaF ƒ insæfnf
bxfieaf sI . GWt igxqIaF
dy pihrfvy ,Kfx-pfx,
ieiqhfsk iemfrqF, Dfrimk
sQfnF ƒ insæfnf bxfieaf jf
irhf hY . AunHF dy GrF, dukfnF
AuWqy bulzojær clfky AunHF dI
afriQkqf ‘qy sWt mfrky AunHF
ƒ dihsæqjædf kIqf jf irhf hY
. Aultf pIVqF AuWqy hI puls
kys bxfky AunHF ƒ jyhlIN
suWitaf jf irhf hY . AunHF ikhf
ik iksfn aµdoln ny hfkmF dy
K¨µnI pµjy ƒ hWQ pfky p¨ry dysæ
ƒ ies cuxOqI df mukfblf
krn df rfh idKfieaf hY .
AunHF ikhf ik ikrq kfƒnF df
Kfqmf krky cfr ikrq koz
bxfky hk¨mq ny mjæd¨r vrg
ƒ eynf inqfxf bxf idWqf hY ik
sfƒ sfiraF ƒ AunHF ƒ nfl
lYky ies hmly df mukfblf
krn ‘c hWQ vtfAuxf pvygf .
AunHF ikhf ik aYNmrjYNsI rfhIN
nfgirkF dy hWk kucly jfx qoN
bfad jmh¨rI hWkF, lok
lihrF, ivcfr pRgtfvy aqy
pYRs dI afjæfdI ƒ drpysæ
cxOqIaF df sfhmxf krnf pY
irhf hY . AunHF ikhf ik lok
ivroDI kWtVpµQI qfkqF
BVkfAU muWdy KVHy krky lokF dI
eykqf ƒ sWt mfrn dIaF cflF
cWl rhIaF hn jo nf isrP
smfijk sdBfvnf/ eykqf
leI Kqrnfk hY sgoN ieh lokF
ƒ AunHF dy asl muWidaF qoN vI
BtkfAuNdf hY . BfrqI hfkm
jnqk jfiedfdF ƒ afpxy
chyqy kfrporytF ƒ kOzIaF dy
Bfa vyc rhy hn . hfkmF
dIaF nIqIaF ny dysæ dI
afriQkqf ƒ qbfhI dy kµZy
ilaf KVHf kIqf hY . modI
srkfr ny dysæ dy PYzrl ZFcy
ƒ vWzIaF sWtF mfrIaF hn .
Bfjpf-afr aYs aYs iek
pfrtI rfj, iek Bfsæf, iek
ivcfrDfrf, iek isvl koz dy
rfh AuWqy qyjæI nfl aWgy vD
rhI hY . Bfrq gvFZI dysæ sæR
lµkf dy rfh pYNdf njær af
irhf hY ijsdI qbfhI sfrI
dunIaF dyK rhI hY . afg¨aF ny
ikhf ik modI srkfr dy
PfsæIvfdI hWilaF df mukfblf
krn leI AunHF sfrIaF qfkqF
ƒ iekmuWT hox dI loV hY jo
PfsævfdI hWilaF df syk hµZf
rhIaF hn . AunHF ny ibnF
kfƒnI pRikiraf apxfey
muslmfnF dy Gr aqy dukfnF
Zfhux aqy rfmnOmI dy mOky
dysæ dy vWKry-vWKry s¨ibaF c
dµgy krvfAux dI sKq inKyDI
kIqI . afg¨aF ny sjæf Bugq
cuWky isWK kYdIaF smyq sµgIn
DfrfvF qihq ibnF mukWdmf
clfey jylHF ivc bµd kIqy
isafsI kfrkuµnF, pWqrkfrF,
buWDIjIvIaF qy lyKkF ƒ irhf
krn, X¨ ey pI ey, aPspf
aqy hor kfly kfƒn Kqm
krn dI mµg kIqI . bfad
ivc sæihr aµdr mujæfhrf vI
kIqf igaf . ies mOky hornF
qoN ielfvf kfmryz suqµqr
kumfr, kfmryz mukµd lfl,
kfmryz rfm lfl cWk gur¨,
kfmryz primµdr mynkf,
kfmryz nrµjx dfs myhlI,
bIbI gurbKsæ kOr sµGf,
sqnfm isµG suWjoN, kfmryz
dljIq isµG aYzvokyt,
kmljIq snfvf, avqfr
isµG qfrI, kfmryz dljIq
isµG suWjoN, prmjIq isµG,
kfmryz iskµdr sµD¨ nkodr,
kfmryz jY pfl PgvfVf,
kfmryz hrI rfm rs¨l purI
afid vWzI igxqI ivc sfQIaF
smyq hfjær sn .
www.samajweekly.com
sihq
21/05/2022
10
smfj vIklI inAUj
jgq qmfsæf
Drny AuWqy Drnf lfvx, srkfrF dy pIr-siæµgfry
lWK cVfvy cfVI cWlo, iehnF puWTy krny kfry
kuµt gey qF mfr idaFgy, pfxI iqWp ikqy nf CWzxf
mµg mnf ky jfxY Gr ƒ, aVky mfr rhy llækfry
DOs idKf ky aWgF lfvx, kudrq dy bx bx dusæmx
mrdy lokI jl-sV jfvx, bYTx lf lf jfm inafry
kI mjæd¨rI iks ƒ dyxI, Pæurmfn krn Kud hI jæfrI
kµmI ,sIrI, lfgæI-iqWQI, "bflI" cuWp gulfm ivcfry
bflI ryqgVH
+919465129168
inWkIaF kivqfvF
1[ rWb
asIN Ausƒ rWb smJdy rhy
qy Auh sfzI BgqI ƒ
mirafdf 'c bµndf irhf»
2[ syk
bhuqf qWqf nf hoieaf kr
ikqy Auh nf hoey ik
Kud hI syk nflæ Juls jfvy»
3[ byrujægfrI
afpxy afp ƒ bhuqf
anmol nf kr
aWjkWlH
byrujægfrI df dOr hY»
4[ iPqrq
asIN AuhnF nfÜ
vPf krdy rhy
byvPfeI
ijnHF dI iPqrq sI»
5[ cfhq
asIN kfm ƒ
ipafr jfixaf
AuhnF ipafr ƒ
kfm qoN vWD kuJ nhIN»
6[ Pærk
asIN Auhƒ
iPlfsPI smiJaf
qy Auh inkly
vInf btflvI
pµjfbI aiDafpkf
s s s sk¨l iklHf
ieiqhfs dI ikqfb»
7[ asmrQ
ipafr r¨h nflæ huµdf
srIr ƒ qF bs
Boigaf jFdf,
BogI ipafr qoN
asmrQ huµdf»
arbI khfxI / hwQF dI KLLusLbU
arb ivwc iewk syT amIr rihMdf sI.Aus df nF
sLyKL ieMhfs sI.Aus nMU GMumx iPrn df bhuq sLOk
sI.iek idn Aus ny ryigsqfn GMumx-iPrn dI
socI.afpxy psLUuaF ‘qy kfimaf nfl Auh Xfqrf
‘qy inkl ipaf.iehnF psLUaF ivwc AUTf qoN
ielfvf iek gDf vI sI.
AuhnF idnF ivwc sLyK ieMhfs dy kol Aus df
iek dosq bfkr vI afieaf hoieaf sI.Aus ny
ryigsqfn dI Xfqrf ivwc nfl jfx dI iewCf pRgt
kIqI.sLyKL ny pRsMnqf nfl Aus nMU vI afpxy nfl
lY ilaf.Xfqrf dOrfn imwtI nfl BrIaF hnyHrIaF
df sfhmxf kridaF,Auh sfry awgy vwDdy
gey.dUr–dUr qwk PYly ryigsqfn ivwc AuBry
Auwcy-Awucy imwtI dy itly sn.AuhnF dy ivwcoN rfh
lwBdf,sfhsI arbIaF df iek kfPlf quiraf jf
irhf sI. ieh Xfqrf adBuq sI.hOsly aqy
musIbqf nfl BrpUr pr ieh afpxy afp ivwc
rOck vI sI. sLyKL ieMhfs dy dosq bfkr kol iek
inwkI-ijhI QYlI sI.Auhdy ivwc Aus ny Xfqrf dy
Krc dy leI sony dy awsI iswky rwKy hoey sn.iek
svyry jd bfkr sON ky AuiTaf,qF Aus ny dyiKaf
ik Aus dI isikaf vflI QYlI gfieb sI.Aus dy
leI awsI isikaF df mhwqv bhuq ijafdf
sI.mjLbUr ho ky Aus ny sLyKL ieMhfs nMU ies corI
dI sUcnf idwqI.
ieh qF sfP hI sI ik corI,kfPly dy hI
iksy afdmI ny kIqI hY.Aus ryigsqfn ivwc
bfhr df koeI afdmI af vI nhIN skdf
sI? ieh soc ky sLyKL ieMhfs aiqaMq
guwsy hoieaf.Auh cfhMudf qF cwup-cfp
bfkr nMU sony dy awsI iswky dy ky Aus
df nuksfn pUrf kr skdf sI.pr
iewQy pRsLn isrPL awsI iswikaF df
nhI sI.afKr kLfPly ivwc ieho ijhf
kOx sI,jo syLKL dy sfmfn dI vI corI kr skdf
sI.ies leI Auh hr hflq ivwc cor nMU lwB ky
Aus nMU sKLq sjLF dyxI cfhMudf sI.
sLyKL jfxdf sI ik kfPLly dy sfry afdmIaF
dI qlfsLI lYx nfl kMm nhI cwlygf.ho skdf
hY,cor ny sony dy iswikaF nMU ryigsqfn ivwc hI
ikqy Cupf idwqf hovy.iPr qlfsLI lyx ivwc smHF vI
kfPI lwg jFdf.ijMhnHF afdmI nMU qlfsLI lYx leI
lgfieaf jfvygf,jykr AunHF ‘coN hI koeI cor
hoieaf,jF Auh cor nfl imilaf hovy,qF iPr
qlfsLI ivarQ hI rhygI.ies leI kfPI socivcfr
ky syLKL ny iek Xojnf bxfeI.
Aus ny afpxy gDy nMU iek KflI qMbU dy aMdr
bMnH idwqf.ies dy bfad Aus ny kLfPly dy sfry
lokF nMU bulf ky ies Gtnf dI sUcnf
idwqI.cyqfvnI idwqI ik jykr cor POrn sfhmxy
af ky afpxf aprfD kbUl nhI krygf,qF Aus nMU
sKLq sjLf idwqI jfeygI.kuJ dyr dy leI sfry
sihm gey pr iksy ny vI awgy ho ky corI dI gwl
nMU nhI kbUilaf. kuJ smHyN bfad,sLyKL iPr
boilaf,hux myrf gDf,cor nMU lwBx ivwc shfieqf
krygf.quhfzy ‘coN hr iewk ny qMbU ivwc jf ky,cwupcfp
gDy dI pUMC iKwcxI hY.ijhVf vI cor hovygf,Aus
vloN pMUC iKwcI jfx qy gDf joLr nfl
hINgx lwgygf.ies nfl cor PV ilaf jfvygf.”
sLyKL dI gwl sux,sfry hYrfnI pRgt krn
lwgy.Blf gDf cor nMU ikvyN pCfxygf?sfry afdmI
iewk iewk krky gDy vfly qMbU ivwc gey.Aus dI
pMUC nMU iKwc ky vfps af gey.gDf iewk vfrI vI
nhI hINigaf.lokF nMU lwgf ik cor sLfied,kfPLly
ivwc nhI hY .sfry jxy syLKL dy sfhmxy jf ky KVHy
ho gey. sLyKL ny gMBIrqf nfl ikhf, “lwgdf
hY,gDf,afpxy kMm ivwc sPl nhI ho sikaf.ies
leI hux mYN quhfzy ‘coN hr iewk afdmI nMU sMUGFgf
aqy cor lwB lvfgf.”ies qoN bfad syLKL afpxI
jgHf ‘qy bYT igaf.kfPLly df hr afdmI Aus dy
kol af ky kuJ dyr KVHf rihMdf,iPr clf jFdf
hY.syLKL, hr afdmI dy hwQF nMU njLdIk qoN sMuGdf
aqy vfps ByjL idMdf.iesy qrF iek afdmI dy
hwQF nMU sMuGdy hoey syLKL cONk igaf.Aus ny AucI
avfjL ivwc ikhf, “iehI cor hY.ies nMU lY jfE
aqy Aus smHyN qwk koVy mfrdy rho jd qwk ieh
mr nf jfey.”
asl ivwc Auh afdmI cor hI sI.Auh syLKL
dy pYNrF dy izwgdy hI muafPI mMgx lwgf,sfry
afdmI ieh swB dyK rhy sn.gDy dI pMUC iKcx
jF hwQ sMuGx nfl cor ikvyN pCfixaf igaf?ieh
gwl bfkr dI smJ ivwc vI nhI af rhI sI.pr
cor nMU roNdy-cIKdy aqy muafPI mMgidaf dyKky
Aus df idl psIjL igaf.Aus ny syLK nMU,cor nMU
muafP kr dyx leI bynqI kIqI.ies qy syLKL ny
rihm krky Aus nMU sjf dy ky Cwz idwqf.
jd kfPLly dy bfkI sfry lok afpxI afpxI
jgHf cly gey,qF bfkr ny sLyKL qoN ies gwl df Byd
puwiCaf.syLKL ny muskrfAudy hoey ikhf, “mYN gDy dI
pMUC ‘qy kpUr aqy pdIny df lyp lgf idwqf
sI.sfry lok qMbU dy aMdr gDy dI pMUC iKwc ky
afey,qF AuhnF dy hwQF ‘coN kpUr qy pdIny dI
mihk af rhI sI.pr jo afdmI cor sI,Aus ny
PVy jfx dy zr qoN gDy dI pUMC nMU hwQ hI nhI
lgfieaf.ies nfl Aus dy hwQF ivco iksy pRkfr
dI mihk nhI af rhI sI qy cor PiVaf igaf.”
sLyKL dI sUJ-bUJ dyK ky sfry hYrfn rih
gey. sfzy bfg bgIicaF qoN vI ipafrf ‘sLhId’
jfnvrF df kbirsqfn jynvI vI pfrrbsrt ny
dunIaF dy anoKy kbirsqfn dy bfry ivwc iliKaf
hY.Aus dy anusfr pYirs sLihr ivwc ieh vicwqr
kbirsqfn hY ijs df nF PrFs dI BfsLF ivwc
‘smtyry ds cInf’ hY.ieh drasl kuwiqaF aqy
dUjy jfnvrF df kbirsqfn hY.
ieh vicwqr kbirsqfn pYirs qoN lwgBwg
pMjL mIl dUr ndI dy kMZy dy vwzy Kyqr ivc
PYilaF hoieaf hY aqy bhuq purfxf hY.iehdy
ivwc dfKly dy leI iewk vwzf Pftk hY ijhdy
ivwc iqMn drvfjLy hor hn,ies ivwc iek
bhuq sMudr bfg vI hY. ies kbirsqfn ivwc
lwKF hI jfnvr dPn hn.ieho ijhy jfnvr
ijMnHF dI ieNsfnF nfl dosqI sI.ieMnF jfnvrF ivwc
isrP kuwqy hI nhI hn,ibwlIaF vI hn,bFdr vI
hn.sUar aqy GoVy vI dPn hn. ‘bYrI’nfmk iek
kuqy dI kbr ‘qy bkfiedf mkbrf bixaf hoieaf hY
aqy mkbry dI kMD ‘qy Aus kuwqy dI pUrI dfsqfn ilKI
hoeI hY.kbr dy isrhfxy Aus kuwqy dI mUrqI bxI hoeI
hY,ijs dI ipwT ‘qy iewk CotI ijhI lVkI bYTI hoeI
hY.kwuqy ny ies bwcI nMU brP dy quPfn qoN bcfieaf sI.
kMD ‘qy jo khfxI ilKI hoeI hY Aus dy anusfr
iews kuwqy ny cflI afdmIaF dI jfn bcfeI sI aqy
iekqflIvy afdmI dy
hwQON Aus dI mOq ho geI
sI.ieh kuwqf iek
igrjF Gr ivwc rihMdf
sI aqy pfdrI Aus df
mflk sI.swq sfl qwk
ieh kuwqf PrFs dy
brPIly phfVf ivc
Btkdy hoey afdmIaF
nMU rfh idKfAudf
irhf,brP dy quPfn
ivc Psy hoey XfqrIaF
dIaF jfnF bcfAudf
irhf aqy BONk BONk ky
AunF nMU rfh idKfAudf
anuvfdL:-amrjIq cMdr
9417600014
irhf.Aus dI mOq vI
sLfndfr ZMg nfl hoeI.
dsMbr dI TMZI
rfq nMU Aus nMU iek
musfiPr imilaf jo
brP ivwc rfh Buwl igaf sI.Auh musfiPr jo BuwK ‘qy
srdI nfl pRysLfn sI,ny jd iek kuwqy nMU afpxy nyVy
BONkdy aqy gurFdy hoey dyiKaF qF Auh zr igaf aqy
bOKlf ky Aus ny afpxI lohy dI CVI kuwqy dy isr ‘qy
mfr idwqI.
kuwqf jKmI ho ky igrjLy clf igaf aqy BONk BONk
ky pfdrI nMU iesLfrf kIqf ik brP dy mYdfn ivc iek
afdmI hY.kuwqy dy KMUn dy izwgy insLfn dyK ky pfdrI kuJ
afdmIaF dy nfl Aus QF phMuc igaf ijQy Auh afdmI
brP ivwc dibaf ipaf sI.Aus afdmI nMU qF bcf
ilaf igaf pr kuwqf nhI bc sikaf.swt ny Aus dI
jfn lY leI sI.
kbirsqfn dy iek kony ivwc puils dy kwuiqaF
dIaF kbrF bxIaF hoeIaF hn ijMnF dI bnfvt
bhuq hI sLfndfr hY.AunF dy kwuiqaF dy nF ‘pfpiln’
aqy ‘tUko’sI.iehnF dohF ny keIaF sflF qwk puils
dI syvf kIqI sI.AunF dIaF kbrF dy isrhfxy ivwc
iewk sLIsLy dy kys ivwc Auh qmfm mYzl vI rwKy hoey
hn jo AunHF ny afpxy kfrnfimaF dy jLrIey hfsl
kIqy sn.
pihly mhFXuD dy dOrfn mrn vflI iewk ibwlI
dI sLfndfr kbr vI ies kbirsqfn ivwc hY.ies
ibwlI df nfm ‘aYks’rwiKaf igaf hY aqy ies dI
kbr ‘qy jo kuqbf (pwQr) lwigaf hoieaf hY,Aus ‘qy
iliKaf hY ik XuwD dy dorfn ieh ibwlI iek GftI dy
kol bYTI sI,Aus ny jrmn ispfhIaF nMU Aus GftI
vwl vwDdy dyiKaf aqy iPr eynI jLor nfl ivlfeI ik
sMXukq POjLI huisLafr ho gey.Aus dy bfad hoeI
PfieirMg ivc ibwlI vI AuQy mfrI geI.
ieQy iek hor kuwqy dI kbr hY aqy kbr ‘qy
Aus df sMgmrmr df bwuq bixaf hoieaf hY,bwuq dy
Qwly iliKaf hY,“mtkU dI afKrI afrfmgfh!dunIaF
ivwc koeI ies dI klpnf vI nhI kr skdf ik asIN
dovyN iek dUjy nfl ikMnI muhwbq krdy hF aqy sfzf
ikMnf ipafr hY.”
iewk bFdr dI kbr dy kuqby Auqy iliKaf hY,
“zflI dI kbr. ijhny mYnMU jIvn idwqf aqy mYnMU awg
qoN bcfieaf.”
ies kbirsqfn ivc ieho ijhIaF sYNkVy kbrF
hn ijMnHF ‘qy msLhUr ivigafnk afieskl mfhm df
ieh kQn aMikq hY,
“mYN ijMny afdmIaF nfl imilaf AunI hI kuwiqaF
nfl myrI muhwbq vDdI geI.”
iewk kbr ‘qy kuJ ies qrF df vfikaf iliKaf
hY, “iek bhuq vwzy aYktr dI kbr jo iQeytr dI
jfn sI.ieh kbr iek kuwqy dI hY.”
iews vicwqr kbirsqfn dI vI iewk khfxI hY.
sMn 1899 qk pYirs ivc jfnvrF dIaF lfsLF nMU
dPn krn df koeI TIk pRbMD nhI sI.mry jfnvrF
nMU sVk dy kMZy jF kUVy GrF ivc swut idwqf jfdf
sI.kuJ amIr lok afpxy jfnvrF nMU afpxy bfgF
ivc dPn kr idaf krdy sn.pYirs ivc koeI Gr
bfkI nhI sI ijhdy ivhVy ivc koeI jfnvr dPn
nf hovy.
ieh hflfq dyK ky mihsUs kIqf igaf ik sLihr
ivc iksy vkq vI koeI bImfrI PYl skdI hY. ies
‘qy soc ivcfr kIqf igaf aqy kfPI ivcfr dy bfad
mYzm mfrgryt zornzf aqy kFAuNt ailgjYNzr
zmfm ny mqf pysL kIqf ik kuwiqaF aqy dUjy jfnvrF
dy leI sLihr dy bfhr iek bkfiedf kbirsqfn
bxf idwqf jfvy.
AunF dI ieh gwl sfiraF
nMU psMd afeI.kbirsqfn dI
jmIn KrIdx dy leI cMdf jmHF
krn dy apIl kIqI geI aqy
pYirs vfsIaF ny idl Kol ky
cMdf idwqf.ieh cMdf amIrF ny
vI idwqf aqy grIbF ny
vI,mjLdUrF ny vI idwqf aqy
skUl dy bwicaF ny vI.ies qrF
CyqI hI iek vwzI rkm jmHF ho
geI.iek msLhUr Bvn inrmfx
klf dy mfihr ny kbirsqfn
dy Pftk df zjLfien bxfieaf.
bfgbfnI dy mfihrF ny
kbirsqfn ivc sMudr bfg
bxfAux dy leI afpxIaf
syvfvF muPq pysL kIqIaF aqy
ies qrF kbirsqfn bx
igaf. iek aijhf kbirsqfn
jo ivsLv Br ivwc afpxI qrF
df anoKf kbirsqfn hY. ies kbirsqfn dy Pftk
aMdr dfKl hMuidaF hI pwQr ‘qy iliKaf hoieaf iek
idlcsp inrdysL pVx nMU imldf hY.Aus inrdysL
ivc iliKaf hY.
“kbrF ‘qy pyr nf rwKo,ikAuik iehnF ivwc
iensfn dy byhqrIn dosq mOq dI imwTI nINd sON rhy
hn.jLor nfl nf hwso aqy ieQy koeI gMdI hrkq nf
kro.sOx vfilaF dI zMUGI nINd ivc rukfvt nf
pfE,koeI Puwl nf qoVo.
kbirsqfn dIaF kbrF ‘qy iensfnI kbrF dI
qrF bfeIbl df koeI pRbcn ilKx dI iejLfjq nhIN
hY aqy nf hI jfbvrF dIaF kbrF nMU iensfnI kbrF
dI qrHF bxfAux dI iejLfjq hY.
11 21/05/2022 sihq
www.samajweekly.com
sWjx jI Gr afey hU (njæm)
rfqIN mYƒ supnf afieaf, sWjx jI Gr afey h¨»
muWdq mgroN aWlf pfk ny, sfzy mylæ krfey h¨»
ieWk d¨jy dy lfgy bih ky, idl df hfl suxfieaf h¨»
drd pruWcI Dun dy AuWqy, gIq vsl df gfieaf h¨»
idl df drd suxfvx vyly, Cihbr hµJ¨aF lfeI h¨»
roNidaF qfeIN vrfAuNdy afpF, sfrI rfq ibqfeI h¨»
cyqy afeIaF sB Auh QfvF, ijWQy mqy pkfey h¨»
dunIaF koloN corI-corI, ikµny rfjæ Cupfey h¨»
aWKF ivWcoN vihµdf Jrnf mYƒ K¨b sqfvy h¨»
idl df drdI hfl nf jfxy ikhVf afx vrfvy h¨»
cyqy afey vfady sfry jo nf qoV inBfey h¨»
dunIaF koloN Cup Cup afpF ikµny hµJ vhfey h¨»
ivCVn vflæf vylf aWj vI jæihrI zµg clfAuNdf h¨»
kI dWsF JWlf idl myrf kI kI rµg ivKfAuNdf h¨»
sWc hY vylf KuµJ jfvy qF Pyr nf afx iQafAuNdf h¨»
KuµJy vkq dy mgroN bµdf vyly ƒ pCqfAuNdf h¨»
muWdq mgroN aWlf pfk ny sfzy mylæ krfey h¨»
rfqIN supny dy ivWc sWjx Gr "jWsI" dy afey h¨»
s jsivµdr isµG 'jWsI'
mOjo mjfrf zfk TWkrvflæ
ijælHf huisæafrpur
irÈiqaF df inWG
afE afpF rl ksmF KfeIey,
nsiæaF ƒ kdy hWQ nf lfeIey»
ieh ijµdgI ny idµdy gfl,
kr idµdy hfloN byhfl»
afpxf afp Bulf idµdy ny,
ibn PfhI qoN Pfh idµdy ny»
bWicE ijµd bVI anmol,
cµgy gux nf rihµdy kol»
d¨ijaF nfloN rvy ieklfpf,
jvfnIE pihlF hovy buZfpf»
ieh rog hY bVf kulWCxf,
BuWl ky nhIEN jfl c Psnf»
gfjæf, crs, Bµg, zozy aPIm,
lokF ivWc nf rhy XkIn»
nsæy vfly df hfl hY mfVf,
ibnF pYsy qoN Zohvy BfVf»
vsdy GrF ƒ krn qbfh,
nsiæaF dy ny isWty afh»
ishq afpxI df rWiKE Kiæafl,
pWqo, kdy nf hovx mµdVy hfl»
hrpRIq pWqo ipµz pWqo hIrf isµG
mogf Pon nµbr
94658-21417
rfjIv syT dIaF bhu-prqI kivqfvF : gWzI inkl jfeygI
kivqf pVHnf bhuq vDIaf lWgdf hY,
pr kivqf dI qih qWk phuµcxf
muÈkl huµdf hY» kivqf sµbµDI
ilKxf sB qoN ijafdf muÈkl hY,
ivÈyÈ qOr qy Auh kivqf ijs ivc
kvI ÈbdF dI vrqoN hI bVy sµkoc
nfl krdf hY» aijhI kivqf ivc
ikhf GWt jFdf hY, pfTkF dy smJx
ƒ ijafdf CWz idWqf jFdf hY» ies
df iek hor pWK vI hY ik kvI ieko
cIjæ ƒ vWK-vWK pihl¨aF qoN
inhfrdf hY, ies leI pfTk leI
ieh jær¨rI ho jFdf hY ik Aus dI
klpnf ÈkqI vI kvI dI klpnf dy
brfbr hI Auzfn Bry» ieh kfrj
asfn nhIN» keI kvI afpxy kfiv
lok ivc 'svY' dy pRgtfvy vWl hI
ijafdf iDafn idµdy hn» Auh 'pr'
dI gWl nhIN krdy» aijhI kivqf
afm pfTkF ƒ inrfÈ krdI hI hY,
aflocnfqmk pWKoN vI mfr Kf jFdI
hY» ipCly kuJ sflF qoN pfTkF aqy
pµjfbI kivqf dI prspr d¨rI bxn
df muWK kfrn vI ieho hY ik kivqf
AuhnF dy isr qoN AuWpr dI lµG rhI
hY» 'KulHI kivqf' ivc purfqn kfiv
ÈYlI ƒ iqlFjlI idWqI geI hY, pr
ies df Bfv ieh nhIN ik 'kfivkqf'
ƒ vI kivqf ivcoN mnPI kr idWqf
jfvy» kfivkqf qF aslI arQF ivc
kivqf dI afqmf hY» ijhVy pµjfbI
kvIaF ny afpxy kfiv-lok ivc
cOigrdy dy vrqfiraF ƒ icqiraf
hY, kfivkqf ƒ bxfeI rWiKaf hY,
afpxI nvyklI kfiv ÈYlI ƒ sQfipq
kIqf hY, kivqf ƒ aµqrmuKI dy nflnfl
bfhrmuKI vI bxfieaf hY, ijµnF
dI kivqf ƒ pfTk pVHdf hI nhIN
blik mfxdf vI hY, Auh kivqf aWj
vI pVHI hI nhIN jf rhI sgoN Aus dI
crcf vI hoeI rhI hY» rfjIv syT
iek aijhf hI kvI hY ijs df d¨jf
kfiv sµigRh 'gWzI inkl jfey gI' huxy
hI pRkfsiæq hoieaf hY» Aus dI
pihlI kfiv pusqk 'afty nfl
joiVaf Kæq' vI pfTkF dI lok
kichrI aqy aflockF dI idRÈtI
ivc pRvfn cVHI sI»
ivcfr aDIn kfiv sµigRh dIaF
bhuqIaF kivqf bhu prqI hI nhIN
sgoN dfrÈink ivcfrF vflIaF vI
hn aqy iehnF dI K¨bI ieh hY ik
rfjIv ny QoVHy ÈbdF rfhIN hI bhuq
kuJ kih idWqf hY» 'gæulsqfn' kivqf
kyvl pµdrF sqrF dI hY» ies ivc
ieiqhfsk pirpyK ƒ klfmeI Zµg
nfl pyÈ hI nhIN kIqf blik sfzy
dyÈ dy ajoky gµDly rfjsI psfry dI
ByNt cVH cuWkI sfzy afm lokF dI iek
pfsV soc ƒ vI icqirq kIqf hY»
kvI ny pfTkF dI soc ƒ vI tuµibaf
hY aqy AuhnF ƒ kuJ socx leI
mjb¨r vI kIqf hY» kivqf dIaF
pihlIaF iqµn sqrF--kvI nfm dI
bulbul/inklI hY gæulsqfn ivc,
/Bfldy, PuWlF ijhy Èbd» ieh pfTk
dI klpnf ÈkqI qy inrBr krdf hY
ik Auh bulbul, gæulsqfn, PuWlF
ijhy ÈbdF ƒ ÈbdI arQF ivc lYNdf
hY jF iehnF ipCy Cupy gihry arQF ƒ
Bfldf hY» 'AubldI dyg, cWl irhf
afrf, qWqI qvI, lh¨ nHfqf imWqr
ipafrf' vrgy sµkyqk ÈbdF rfhIN
Aus ny isWK ieiqhfs dy nf BuWlx Xog
pµinaF ƒ sfkfr kr idWqf hY» ies
qoN bfad dIaF sqrF- ijsm ƒ QF
QF /ivµn rhy kµzy, sXfd df guWJf
ieÈfrf, aWk cbWdI bulbul, bfg
'jhfnoN aWCf' pRqIk afqmk Èbd
hn ijµnF df sµbµD sfzy dyÈ dy mOj¨df
hflfq nfl jf juVdf hY» aijhI
kivqf inÈcy hI iksy vI kvI dy sfihqk
kWd df pYmfnf huµdI hY»
iesy qrF 'aÈv-myD' kivqf ivc
Aus aÈv myD XWg vWl ieÈfrf kIqf
igaf hY ijs ivc rfjf rfm cµdr ny
afpxy afp ƒ mhfn rfjf GoiÈq
krn leI aÈv-myD XWg krky
afpxf GoVf CWizaf sI, ieh
drsfAux leI ik ies ƒ koeI hor
rfjf PV nhIN skdf aqy jy PVn dI
hmfkq kry gf qF Aus ƒ XuWD leI
iqafr rihxf pvy gf» Aus GoVy dy
pYVF jI Dmk, hvf ivc ihxk,
lqfVy PuWl, sVI blI Gfh, moh, aWD
moey jIv dI gWl vI kIqI hY qF jo
pqf lWg sky ik ÈfskF dI hAUmY dy
ipCokV ivc hoieaf Gfx vI BuWlx
Xog nhIN huµdf» 'GoVy dI ÈfnF mWqI
aWK' ipCy vI hfkmF vWloN svY dI jY jY
kfr krvfAux dI lflsf hI BrI
huµdI hY»
ies qoN aglI kivqf 'aµnHI
glI' vI jiækr Xog kfiv
rcnf hY, ijs ivc vrqy
pRqIk 'plfsitk dI
aOrq, stIl dy mrd,
kWc irÈqy, ibjleI
iKzOxy, pWQrfey bfl, B¨qry
nOjvfn, mYdf-pkvfn cµmiensfn
afid Èbd z¨µGy arQF vfly
hI nhIN sgoN ajoky ivigafnk dOr
dIaF aijhIaF kfZF vWl ieÈfrf hY
ijs nfl sfzI jiæµdgI Kµizq ho rhI
hY,asIN XQfrQ nfloN iqlsmI jiæµdgI
ijafdf ijAUN rhy hF»
'ivismrqI' kivqf ivc kvI ny purfxy
smyN ivc roNdy bWicaF ƒ cuWp
krvfAux leI vrqy jFdy vfk 'kIVI
df aftf zuWlH igaf' ƒ aDfr bxf ky
ieh dWsx df Xqn kIqf hY ik
vrqmfn smyN ivc qF 'acfnk pRgt
huµdy kfvF, kuWiqaF dy toly plF iCxF
ivc hI lWKF kroVF kIVIaF leI
iKlfiraf aftf hVWp jFdy hn»'
asl ivc kvI ajoky smyN ivc
grIbF dI qRfsdI pyÈ krnf cfhuµdf hY
ik Auhnf dy hWk jorfvr Koh ky lY
jFdy hn aqy grIb afpxf aqy
afpxy bWicaF df iZWz Brn leI
kohl¨ dy bYl vFg kµm hI krdy rihµdy
hn» ieho nhIN, aWj df Èfqr hfkm
afm lokF nfl sµbµDq purfxIaF rIqF
df nfmo inÈfn imtfAux leI jor lf
irhf hY ik ikrqI vrg ƒ imhnq
muÈWkq qoN bfad vI do vkq dI rotI
nsIb nf hovy aqy ÈfskF dy pflq¨aF
df hlvf mFzf cldf rhy» ieh
kihx ivc koeI sµkoc nhIN ik rfjIv
suKm idRÈtI vflf kvI hY aqy Aus
kol aslIaq pihcfnx dI soJI vI
hY aqy pRgtfAux dI dlyrI vI» nvIN
dunIaF, drÈn, ipafr kivqf, jfl,
bjæfr, rog, sµvfd, nIlf qfrf afid
kivqfvF iesy ÈRyxI dIaF kivqfvF hI
hn»
kvI ny ivaµgmeI ÈYlI dI vrqoN kr
ky afpxIaF kfiv rcnfvF df pRBfv
qIKx krn df sPl Xqn vI kIqf
hY ijs kfrn Aus dIaF kivqfvF
ivc pfTkF ƒ pRyirq krn dI
smrQf vDI hY» 'nvIN kivqf' kivqf
ies dI suµdr Audfhrn hY» kvI df
kQn hY ik sk¨l dI jmfq ivc ipaf
aKbfr nPrq, ihµsf, Psfd, luWt
Koh, blfqkfr, hWiqaf vrgIaF
KbrF nfl Biraf ipaf hY» sk¨lI
bWcy aijhIaF KbrF dIaF hI
ilKfeIaF ilK rhy hn Bfv AuhnF dy
aBol mn ivc AuhI kuJ Aukiraf jf
irhf hY» kivqf ivc 'ZfeI aWKr'
Èbd bVy hI pRqIk afqmk Zµg
nfl vriqaf igaf hY»
ihµdI dI purfqn khfvq
'ZfeI aKÈr ipafr ky
pVHy so mIrf hoey' vWl
ieÈfrf krky ieh ivaµg
kWisaf hY ik aWj dI pIVHI
ikho ijhI ividaf gRihx kr
rhI hY? 'eIvYNt mYnyjmYNt' kivqf
ivc vI jdoN kvI 'lok rfie' dy
sµdrB ivc ilKdf hY -'sB qoN AuWcI
bolI /lfaAux vflf KrId/cuWkf hY,
smF--- qF Auh sfzy lok rfj ivc
'lok rfie' dI AuWcI bolI lf ky
KrIdx dI cWl rhI d¨iÈq pRikRaf qy
ivaµg krdf hY, ikAuN jo aWj kWlH
lok rfie afp muhfrf vyg nf rih ky
KrIdx vflI vsq¨ df r¨p Dfrn kr
cuWkI hY» iesy qrF kvI ny ies
vrqfry qy vI cot kIqI hY ik 'hWk,
sWc, inaF' inrol Èbd bx ky rih
gey hn, jo afpxy aslI arQ qF
guaf hI cuWky hn» jdoN kvI ilKdf
hY, "phuµcygf nhIN hux koeI/aslI
Kbr qIkx------" aqy kivqf dI
afKrI sqr "ipµjry aµdr p¨rf
ajæfd hY hr pµCI---»" qF ieh
ivaµgmeI ÈYlI df isKr hY» 'rog'
kivqf vI ies dI vDIaf Audfhrn
hY»
'gWzI inkl jfeygI' kfiv sµigRh
dIaF keI kivqfvF dI kfivkqf
pfTkF ƒ afpxy vhf ivc hI vhf ky
lY jFdI hY» kuJ Audfhrxf hn: ikqy
rWK BuWl bYTI---/cyiqaF dI cµgyr
'coN/BfldI slfeIaF---»( pµnf
29), mµinaf q¨µ mµdf nhIN
kihµdf/pfxI Brn qF jFdf nhIN/eysy
hI aOiKafeI, rfjy/BµnxI qyrI aVb
hI ey (pµnF 76), agn gIq nfary
bx jfvx/ sfgr ƒ jf dyx
AuCfly/gjb, hµs Kæbry bx
jfvx»(pµnF 77), kdy hI/PV huµdI
rmjæ/Auqr huµdf z¨µGy pfxI/CotI jFdI
dOmyl/huµdI afmd,/Auqrdy
iCx/ielhfm dy (pµnF 29),
vµJlI/aµdr pOx,/h¨k suxy/jµgl dI
(pµnF51), sYaF vrHy pihlF/ieWlF
bfjF sµg jf iBVI sI/afpxy ihWsy dy
asmfn leI» (pµnF 67), mn,
srIr PæroilaF/kI imlxf
hY/puqr,/mrjæ ikqy hor hY----»
(pµnF 71) afid»
kuJ hor kivqfvF dIaF sqrF
ivaµg, Tos scfeI, dfrÈink
ivcfrF jF kuJ hor kfrnF krky vI
lµby smyN qWk Xfd rihx vflIaF hn,
ijvyN:- do b¨µdf---/ÈFqI,
sk¨n/sbr, sµqoK dIaF----aqy
mµg irhF/ 'chuµ igrd rfm kfr(do
b¨µdF), mYN/ies vWCy qoN/jIvn df
slIkf/isWKxf hY---(drÈn),
ieh/dvf df/ duafrf/afpxf/Drm
inBfeygI(kivqf), kdy hI /PV huµdI
rmjæ----, kdy kdy hI
hIr/"imhrbfn "/huµdI--
,AuNJ/sfry/ilKdy hI /rihµdy hF/
kivqf ijhf/bhuq kuJ(afmd),
imldI nhIN imWtI/aWj vI Aus Gr
dI/ijQy koeI kdy/moieaf
nhIN(rhfE), cµgy hoxf/'cµgf'huµdf hY-
--/bhuq cµgy hoxf/cµgf nhIN huµdf,
pr/burf hoxf/cµgf nhIN huµdf,
XkInn/pr bhuq bury hoxf/bhuq
cµgy hoxf/ ho jFdf hY aWj kl(aWjkWl),
pr pÈmIinaF 'qy vI/ jl
gey/GuWgIaF kb¨qr/koielF
mor(hnyr) afid» zf[ divµdr kOr
(X¨ ky) ny ies kfiv sµigRh dy muWK
bµd ivc rfjIv syT dI kivqf ƒ
'TihrfAu' dI kivqf ikhf hY ikAuN ik
kvI gWl kihx leI ÈbdF dy
TihrfAu ƒ kfiv-ivDI vjoN
apxfAuNdf hY,»" AuhnF anusfr kvI
mnuWK ƒ kudrq nfl joVnf cfhuµdf
hY» pusqk dI aKIr ivc pµjfbI
sfihq dI nfmvr sKÈIaq rivµdr
rvI ny pRsquq kfiv sµigRh sµbµDI
iek bhuq hI Bfvp¨rq itpxI kIqI
hY, "ieh kivqf afpxIaF hI
tukVIaF ivc afpxf suqµqr sµsfr
isrjdI hoeI, aWj dy mfnv df mhF
kfiv hY»"
smuWcy r¨p ivc ikhf jf skdf hY ik
rfjIv syT kol kfiv kuÈlqf hY, Aus
ƒ pqf hY ik QoVHy ÈbdF ƒ arQF dI
ivÈflqf ikvyN pRdfn krnI hY,
kfivk muhfvrf ikvyN isrjnf hY, loV
pYx qy ivaµg bfx ikvyN clfAuxy hn,
afpxy cOigrdy PYlIaF afm ijhIaF
cIjæF ƒ vI ikvyN kivqf ivc pyÈ
krnf hY aqy sB qoN vWzI gWl ik
afpxI kfiv isrjnf ivc kfivkqf
ikvyN pyÈ krnI hY» Aus qoN ieh afs
suBfivk hI hY ik Aus dI kivqf
aflockF dy nfl-nfl afm pfTkF dI
lok kichrI ivc vI pRvfn cVHy gI»
rivµdr isµG soZI
ircmµz, kYnyzf»
12 21/05/2022 ivÈyÈ
www.samajweekly.com
kronf aµkVy, Bfrq aqy sµsfr ishq sµsQf dI irport
ibWlI afiÉrkfr QYilEN bfhr af
geI» hfl hI ivc jfrI irport ivc
sµsfr ishq sµsQf () ny ikhf hY ik
do sflF ivc 1[33 kroV qoN 1[66
kroV lokF ny kronf lfg jF ishq
pRxflIaF ’qy pey ies dy asr kfrn
jfn guafeI hY» sµsfr ishq sµsQf
df aµdfËf hY ik iekWly Bfrq ivc
kronf dI lfg kfrn sfrI dunIaf
ivc sB qoN vWD 47 lWK qoN vWD lokF
dI mOq hoeI hY» ieh dunIaf dIaF
kuWl mOqF df ieWk iqhfeI hY» Bfrq
srkfr muqfibk 3 meI qWk
5,23,975 lokF dI hI koivz-19
nfl mOq hoeI; sµsfr ishq sµsQf df
dfavf hY ik asl aµkVf ies nfloN
9 guxF vWD (47,40,844 ) hY» pRqI
10 lWK jnsµiKaf ipWCy hoeIaF mOqF
ivc pyr¨ (8804[1), r¨s (7349[7),
mYksIko (4855[9), dWKxI aPrIkf
(4028[5), ieµzonysæIaf (3765[5)
qoN bfad Bfrq (3435[4) dunIaf
Br ivcoN CyvyN nµbr ’qy hY» afpxy
guaFZI mulkF ijvyN pfiksqfn
(1047[5), bµglfdyÈ (855[2),
imaFmfr (812[3), nypfl
(1117[3), aPgfinsqfn (1144[8)
dy mukfbly Bfrq ies aµkVy ivc sB
qoN aWgy hY» Bfrq srkfr ny sµsfr
ishq sµsQf dy pRmfixk aµkiVaF dy
bfvj¨d kronf mhfmfrI nfl sbµiDq
‘vWD mOq dr’ dy anumfn pyÈ krn
leI gixq mfzl dI vrqoN ’qy
ieqrfË jqfieaf hY» irport afAux
qoN bfad mulk dI rfjnIqI ivc
suBfivk hlcl qyË ho geI»
kFgrsI nyqf rfhul gFDI ny Bfjpf
vWl inÈfnf syDdy hoey hr imRqk dy
pIVq pirvfr ƒ 4 lK rupey df
muafvËf dyx dI mµg kIqI aqy ikhf
ik ivigafn J¨T nhIN boldf» Bfjpf
dy bulfry ny jvfb idWqf ik sµsfr
ishq sµsQf df zytf aqy kFgrs df
bytf, dovyN glq hn»
kronf dI pihlI lihr Éqm hox
aqy d¨jI dy iblkul Èur¨ qoN pihlF
pRDfn mµqrI ny aYlfn kIqf sI ik
Bfrq ny kronf ƒ hrf ky smuWcI
dunIaf aWgy mfzl pyÈ kIqf hY jo hux
sfry mulkF df mfrg drÈn krygf
pr Aus qoN bfad Èur¨ hoeI d¨jI
kronf lihr ny 30 lWK qoN vWD
BfrqIaF dI blI lY leI jo sfrI
dunIaf qoN vWD hY» kronf qoN hox
vflIaF mOqF dI imxqI leI sµsfr
ishq sµsQf ny gixq df jo mfzl
bxfieaf, Aus ivc Aus ny sm¨h dyÈF
ƒ do sæRyxIaF ivc vµz idWqf» pihlI
sæRyxI ivc Auh mulk hn ijnHF ny mOq
dy aµkiVaF ƒ ieµn-ibn irkfrz
kIqf» d¨jI sæRyxI ivc Auh mulk rWKy
gey ijnHF dy aµkiVaF dI shI irkfrizµg
nhIN hoeI aqy sµsfr ishq
sµsQf ny AunHF dy aµkVy Kud iqafr
kIqy mfzl nfl kWZy» Bfrq ƒ sµsQf
ny d¨jI sæRyxI ivc rWiKaf» Bfrq dy
nfl nfl cIn, ierfn, bµglfdyÈ,
sIrIaf, eIQopIaf aqy imsr vrgy
kuJ hor dyÈF ny vI ies mfzl df
ivroD kIqf hY» Bfrq srkfr df
kihxf hY ik ieh ‘vWD mOq dr’ dy
anumfn vflf mfzl isrP GWt
afbfdI vfly dyÈF leI hI iPWt ho
skdf hY, Bfrq vrgy ivÈfl
jnsµiKaf vfly mulk ivc ies mfzl
ƒ vrqxf TIk nhIN» Bfrq srkfr
muqfibk aYNmrjYNsI dy dOr ivcoN guËr
rhy ierfk ƒ vI irport ivc pihlI
sæRyxI ivc rWiKaf hY aqy Bfrq ƒ
doiem sRyxI ivc rWKxf vfijb nhIN»
drasl sfrf rOlf amrIkI aKbfr
inAU Xfrk tfeImË dI irport qoN
bfad Èur¨ hoieaf» ies irport ivc
ielËfm lgfieaf igaf ik Bfrq
kronf krky hoeIaF mOqF dy aµkVy
Cupf irhf hY aqy sµsfr ishq sµsQf
AuWpr kronf aµkiVaF dI afpxI
irport nf jfrI krn leI dbfa
bxf irhf hY, iesy krky irprot jfrI
hox ivc dyrI ho rhI hY» Bfrq ny
sµsfr ishq sµsQf ƒ 4 mhIinaF
ivc 9 icWTIaF pfeIaF pr amrIkI
aKbfr dI irport qoN bfad sµsfr
ishq sµsQf aqy Bfrq srkfr
dirmafn rWsfkÈI qyË ho geI»
afiÉr sµsfr ishq sµsQf ny Bfrq
dIaF qmfm dlIlF ƒ Tos nf mµn ky
rWd kr idWqf aqy irport jfrI kr
idWqI»
dyÈ ivc ies Ìryb iÉlfP rOlf
pihlF hI pY irhf sI» ieWk pfsy
pfrul KWkr dI ‘Èv-vfihnI gµgf’
srkfr dy m¨µh qoN J¨T df nkfb
lfh rhI sI, AuWproN suprIm kort
vI srkfr ƒ kithry ivc KVHf kr
rhI sI» jdoN mhfrfÈtr srkfr
ny kronF mOqF dy dafvy vflIaF
60,000 qoN vWD arËIaF rWd
kIqIaF qF suprIm krot ny
mhfrfÈtr smyq sm¨h rfj
srkfrF dy kµn iKWcy» jsits
aYWmafr Èfh aqy jsits bIvI
nfgrqn dy bYNc ny sfry rfjF ƒ
‘sÉq qfVnf’ kridaF ikhf sI-
“kronf sbµDI mOqF dy srkfrI
aµkVy shI nhIN jfpdy aqy kronf
krky hoeIaF mOq dy pIVq
pirvfrF dIaF klym arËIaF
isrP qknIkI afDfr Aupr nf
rWd kIqIaF jfx»”
kronf vflIaF 84% mOqF
dWKxI p¨rbI eysæIaf, X¨rop aqy
amrIkf ivc hoeIaF hn» sµsfr
ishq sµsQf dy zfierYktr jnrl
tYzros aDfnm gYbryiss ny ienHF
aµkiVaF ƒ gµBIr krfr idµidaF
itWpxI kIqI ik srkfrF ƒ aijhy
sµktF df sfhmxf krn leI ishq
Kyqr ivc invyÈ vDfAux dI sKq
loV hY» iËkrXog hY ik Bfrq
srkfr afpxy kuWl jIzIpI ivcoN
isrP 1[2% hI ishq syvfvF leI
Érc krdI hY jo dunIaf ivc sB
qoN aKrIly pfeydfnF AuWpr hY»
amIr mulkF ijvyN amrIkf
(16[9%), jrmnI (11[2%),
PrFs (11[2%), jfpfn (10[9%)
afid nfl qulnf dI qF gWl hI d¨r
hY; Bfrq dy guaFZI mulk ijvyN
sRIlµkf (1[6%) , nypfl (1[7%),
B¨tfn (2[5%), QfeIlYNz (2[9%)
aqy mfldIvË (9[4%) vI ies
sbµDI Bfrq qoN mohrI hn» hr
BfrqI afpxI ibmfrI leI hoey
Krc df 67% pYsf afpxI jyb
ivcoN pfAuNdf hY jo sfrI dunIaf
ivc sB qoN vWD hY» kuWl dunIaf df
ieh aOsqn aµkVf 18[2% hY»
23% ibmfr BfrqI afpxf ielfj
AuWkf hI nhIN krvf skdy aqy hr
sfl qkrIbn 24 lWK Auh mrIË
ielfj KuxoN mr jFdy hn jo sOKy hI
TIk ho skdy hn» 7% BfrqI
sflfnf afpxf ielfj krvfAuNdy
hoey grIbI ryKf qoN QWly jf izWgdy
hn» ieh lgµg 55 lWK bµdy df
aµkVf korIaf dI kuWl jnsµiKaf
qoN vI vDyry hY» Bfrq srkfr ny
2025 qWk ishq ivc mOj¨df kuWl
jIzIpI dy 1[2% qoN vDf ky 2[5%
invyÈ krnf imWiQaf hY jo iPr vI
dunIaf dI aOsqn 6[5 % qoN bhuq
iËafdf GWt hY»
mOky dI Bfrq srkfr kol
aksr hI dyÈ vfsIaf leI
‘aµkVy AuplbD nhIN’ huµdy»
kronf dOrfn afksIjn dI QoVH
kfrn hoeIaF mOqF dI igxqI df
aµkVf, lOkzfAUn dOrfn
prvfsIaF dI mOq df aµkVf,
dsqI mYlf Zox vfilaF dI
igxqI df aµkVf, iksfnI
sµGrÈ dOrfn POq hoey iksfnF
dI igxqI jF kronf mhfmfrI
dOrfn jfn gvf bYTx vfly ishq
krmIaF dI mOq sbµDI koeI vI
aµkVf srkfr kol nhIN» iesy
afdq kfrn srkfr ny sµsfr
ishq sµsQf ƒ vI piqafAux dI
koiÈÈ kIqI pr cfl puWTI pY
geI aqy aWj mulk dy aks
AuWqy pRÈn icµnH lWg igaf hY»
zf[ ggndIp Èyrigl
sµprk: 83602-86330