Wojsko i Technika Historia 6/2023 short

More documents

Recommendations

Info

4 Tymoteusz Pawłowski Rozwój broni strzeleckiej. Broń szturmowa Wielkiej Wojny 70 Latem 1914 r. wybuchła wojna, która niebawem rozlała się na całą niemal Europę i pół świata. Prowadzono ją nie tylko zupełnie innymi metodami niż poprzednie, ale także na zupełnie inną skalę. Pojedynczy strzelec i jego karabin nie miał większego znaczenia, liczyła się przede wszystkim artyleria, a z broni strzeleckich – karabin maszynowy. Dokładniej zaś: ręczny karabin maszynowy. Kształt współczesnej, XXI-wiecznej broni palnej decydował się w drugiej połowie XIX wieku. Szczególnie ważne były postępy w chemii i metalurgii, które przyniosły rewolucyjne zmiany w konstruowaniu i użytkowaniu broni. Szczególnie brzemienne w skutki były ostatnie lata XIX wieku: niemal każda broń stworzona w latach 80. tamtego stulecia to dziś zabytek, niemal każda broń stworzona po 1900 r. zachowała do dziś swoje wartości użytkowe. Najważniejsze było zastosowanie prochu bezdymnego, który pojawił się w światowych arsenałach w 1886 r. i zmienił zasady konstrukcji broni strzeleckiej i artyleryjskiej. Zmienił również zasady taktyczne, ale musiało minąć naprawdę wiele lat, żeby te zmiany się wykrystalizowały. Gdy w 1914 r. wybuchła Wielka Wojna, okazało się, że doświadczenia techniczne i taktyczne zdobywane przez poprzednie 28 lat nie doprowadziły do wyciągnięcia właściwych wniosków. Gdy wojna rozpoczynała się w 1914 r., zakładano, że walki będą toczyły się tak, jak w XIX wieku. Na szczeblu strategicznym walczyć będą armie, zdolne do samodzielnego toczenia decydujących bitew. Podział na armie był konieczny, przemawiały za tym względy strategiczne, kwatermistrzowskie, a przede wszystkim komunikacyjne. Armie miały samodzielnie osiągnąć postawiony przed nimi cel – odmienny dla każdej z nich. Armie były zaopatrywane szlakami kolejowymi, musiały więc dysponować odpowiednimi narzędziami do utrzymania szlaków, oraz do przetransportowania zaopatrzenia z końcowych stacji kolejowych do wojsk na pierwszej linii. Przede wszystkim jednak ówczesne polowe środki łączności i komunikacji miały ograniczoną sprawność oraz ograniczony zasięg. Naczelne dowództwo łączyło się z dowództwem armii stałymi liniami telegraficznymi (dalekopisowymi) istniejącymi w czasie wojny, ale dowództwo armii łączyło się ze swoimi korpusami środkami polowymi. Zarówno bezprzewodowe radiostacje polowe, jak i przewodowe dalekopisy polowe nie były godne zaufania, gdy przychodziło nawiązać łączność ma odległość przekraczającą 100 km. W dodatku prędkość marszu wojsk wynosiła około 35 km na dobę, jeśli więc trzeba byłoby skoncentrować armię do walki, to skrajne skrzydła nie mogły być zanadto oddalone. Front armii miał z reguły mniej niż 100 kilometrów szerokości. Dowódca armii w walce korzystał z odpowiednio umiejscowionych korpusów. Korpus był wówczas podstawową formacją taktyczną, jednolitą i niepodzielną. W jego skład oprócz piechoty zgrupowanej w dywizjach piechoty – z reguły trzech – wchodziły również formacje artylerii ciężkiej oraz saperzy, a także kawaleria. Artyleria polowa (lekka) towarzyszyła piechocie, jej działa można było holować w stanie nierozłożonym sześciokonnymi zaprzęgami po polnych drogach. Artyleria oblężnicza (ciężka) wymagała lepszych dróg, jej działa do transportu były rozkładane na kilka elementów. Artylerię polową stanowiły armaty szybkostrzelne kalibru około 75 mm, a haubice uznawano za przynależne do artylerii ciężkiej. Wyjątkiem byli Niemcy, dysponujący lekkimi haubicami polowymi. Podczas wojny pozycyjnej okazały się one bardziej przydatne od armat i inne nacje również uzbroiły się w podobne haubice. Korpusy były taktycznie podzielone na dywizje i brygady, ale miały wchodzić do akcji jako całość. Kilkadziesiąt korpuśnych batalionów piechoty miało wyjść na pole bitwy i posuwać się do przodu, niczym w czasach napoleońskich. Bitwy miały być rozstrzygane zmasowanymi uderzeniami piechoty. Jeszcze w 1914 r. uważano, że karabiny maszynowe – choć groźne – nie są w stanie zatrzymać natarcia, bowiem punkty oporu miały być rozstrzeliwane ogniem
Jędrzej Korbal 3 Zatrzymać Panzerwaffe! Studia WP nad wyposażeniem jednostek w nowoczesne uzbrojenie przeciwpancerne Polski karabin przeciwpancerny wz. 35 to jeden z typów uzbrojenia wykorzystywanego przez WP w roku 1939, wokół którego funkcjonuje po dziś dzień wiele nieprecyzyjnych opinii i ocen zniekształcających obraz przedmiotowej broni. W ostatnich latach ukazało się kilka publikacji, które rozszerzały dotychczasową wiedzę w tej tematyce. Nadal jednak w sferze badań nad polskim karabinem specjalnym pozostają pewne intersujące i warte uzupełnienia obszary. Budowa zamka kb. ppanc. wz. 35 była bardzo prosta. Mniejsza liczba części to niezawodne działanie, proste szkolenie oraz niższe koszty produkcji. 84 W 1918 r. na uzbrojenie armii niemieckiej wszedł pierwszy karabin przeciwpancerny Mauser wz. 1918 kal. 13,2 mm, tzw. Tankgewehr. Jego debiut trudno uznać za spektakularny, choć sam koncept jaki reprezentowała powyższa broń stanowił punkt wyjścia dla szeregu nowych konstrukcji. Każde z państw chcące rozwijać program karabinu przeciwpancernego musiało się zmierzyć z kilkoma zasadniczymi dla tego typu broni determinantami Tak jak miało to miejsce w przypadku karabinu Tankgewehr, w sposób bezpośredni lub pośredni, wpływały parametry pocisków, które w założeniu powinny osiągać bardzo wysoką prędkość początkową. Wśród nich wymienić należy: długość lufy broni i jej odporność na zwiększone ciśnienie, masę ładunku miotającego i powiązaną z nim wielkością łuskę oraz właściwości zastosowanego materiału. Kilka lat później, pod koniec drugiej dekady XX wieku, niemiecki konstruktor Hermann Gerlich zaprezentował nowy typ amunicji. To w teorii przeznaczone dla myśliwych rozwiązanie, oparte na standardowej wielkości naboju i dużej łusce zwierającej silny ładunek miotający, szybko znalazło swoje przełożenie na zastosowanie wojskowe. Nie pozostało ono również niezauważone nad Wisłą. Powstanie broni Na rezultaty prowadzonych za granicą prac swoją, początkowo krytyczną, uwagę zwrócił mjr dr Tadeusz Felsztyn – dyrektor nauk Centralnej Szkoły Strzelniczej w Toruniu (CSS) oraz wykładowca balistyki na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. Szybko zdał sobie sprawę, że rozwiązania, o których mowa, mogą rzeczywiście stanowić jedną z dróg do rozwiązania problemu walki oddziałów piechoty/kawalerii z pojazdami pancernymi. Między innymi dzięki jego staraniom jeszcze w 1929 r. rozpoczęto starania o zakup karabinu typu Halger autorstwa H. Gerlicha. Uruchomione zostały również studia nad prochem o odpowiedniej wydajności oraz polskim wariantem karabinu. Trwające w Państwowej Wytwórni Prochu i Materiałów Kruszących w Pionkach studia nad prochem prowadzono przy bezpośrednim udziale dyrektora zakładów inż. Jana Prota, co świadczyć może o priorytecie jaki nadano całemu projektowi. Jako wymóg konieczny uznano opracowanie takiego typu prochu, który znacząco zwiększać będzie właściwości energetyczne ładunku w łusce naboju. Można było to uzyskać przez użycie
Page 1 and 2: www.zbiam.pl Sedan 1940 6/2023 List
Page 3 and 4: 1 Eksport czechosłowackich OT-62 r
Page 5 and 6: BITWY I KAMPANIE rozpoznawcze. Tymc
Page 7 and 8: Tomasz Szlagor 38 2 Przełamanie Li
Page 9: MONOGRAFIA PANCERNA Pierwszy protot

Wojsko i Technika Historia 6/2023 short

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?