Tylko Toruń nr 260
24.10.2024 • Views
Share Embed Flag

Tylko Toruń nr 260

ePAPER READ
pozatorun

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

BEZPŁATNA GAZETA TORUŃSKA | NR <strong>260</strong> | 18 PAŹDZIERNIKA 2024 | ISSN 4008-3456 | NAKŁAD 25 000 EGZ.<br />

Ostatni samuraj<br />

Od anime do samurajskich noży – z Mikołajem Słowańskim<br />

rozmawiamy o miłości do Japonii<br />

Brąz jest nasz!<br />

Rozmawiamy z prezes KS <strong>Toruń</strong> Iloną Termińską o zdobytym<br />

medalu oraz analizujemy miniony sezon<br />

Serce dla kobiet<br />

w kryzysie<br />

Kobiety bezdomne są mniej widzialne. Albo ukrywają swoją<br />

sytuację, albo nie sięgają po pomoc tam, gdzie mogłyby<br />

ją otrzymać. Ile kobiet w Toruniu jest w kryzysie bezdomności?

2 DZIEŃ DOBRY •<br />

TYLKOTORUN.PL<br />

stopka redakcyjna<br />

Od 1 marca 2025 r. wprowadzone<br />

zostaną zmiany w cenach biletów<br />

komunikacji miejskiej w Toruniu.<br />

Chcemy jednak uspokoić<br />

mieszkańców — dla osób posiadających<br />

Kartę Miejską ze statusem<br />

mieszkańca zmiany będą minimalne.<br />

To wyraz naszego wsparcia<br />

Nowe ceny biletów,<br />

korzyści dla płacących<br />

podatki w Toruniu<br />

PIOTR DRĄŻEK<br />

Radny Miasta Torunia<br />

dla osób, które na co dzień korzystają<br />

z komunikacji miejskiej i rozliczają<br />

podatki w naszym mieście.<br />

Także w marcu 2025 r. zostaną<br />

wprowadzone trzy rodzaje Karty<br />

Miejskiej. Karta zwykła, karta ze<br />

statusem mieszkańca oraz karta ze<br />

statusem ucznia i studenta. Tym<br />

samym zachęcamy do zameldowania<br />

na pobyt stały lub czasowy,<br />

co umożliwi skorzystanie z preferencyjnych<br />

cen biletów posiadaczom<br />

Karty Miejskiej ze statusem<br />

mieszkańca, a miastu zapewni dodatkowe<br />

wpływy z płaconych tu<br />

podatków.<br />

Dla posiadaczy Karty Miejskiej<br />

ze statusem mieszkańca podwyżki<br />

są symboliczne. Np. bilet 60-minutowy<br />

będzie kosztował 4,20 zł<br />

(obecnie 3,80 zł), co w porównaniu<br />

do innych miast jest nadal<br />

korzystniejszą opcją. Z kolei popularny<br />

bilet miesięczny pozostanie<br />

na dotychczasowym poziomie<br />

— 98 zł! Dodatkowo osoby korzystające<br />

z Karty Miejskiej i biletów<br />

elektronicznych będą mogły liczyć<br />

na jeszcze większe rabaty, co sprawi,<br />

że papierowe bilety staną się<br />

mniej opłacalną opcją. Inwestujemy<br />

w rozwój transportu publicznego<br />

i dbamy o to, by był on nie<br />

tylko nowoczesny, ale też dostępny<br />

finansowo dla mieszkańców. Dlatego<br />

wprowadzone zmiany cen są<br />

zaplanowane tak, aby uprzywilejować<br />

osoby posiadające Kartę Miejską<br />

ze statusem mieszkańca.<br />

<strong>Toruń</strong> nadal będzie jednym<br />

z miast z najniższymi cenami biletów<br />

dla swoich mieszkańców.<br />

Redakcja „ <strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong>”<br />

Złotoria, ul. 8 marca 28<br />

redakcja@tylkotorun.pl<br />

Wydawca<br />

Fundacja MEDIUM<br />

Prezes Fundacji<br />

Radosław Rzeszotek<br />

Redaktor naczelny<br />

Radosław Rzeszotek<br />

Zastępczyni redaktora naczelnego<br />

Kinga Baranowska (tel. 796 302 471)<br />

REDAKCJA<br />

Piotr Gajdowski<br />

Filip Pląskowski<br />

Magdalena Witt - Ratowska<br />

Patryk Rzeszotek<br />

Arkadiusz Włodarski<br />

Zdjęcia<br />

Łukasz Piecyk<br />

Korekta<br />

Piotr Gajdowski<br />

REKLAMA<br />

Kinga Baranowska<br />

(GSM 796 302 471).<br />

reklama@tylkotorun.pl<br />

Skład<br />

Studio <strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong><br />

Druk<br />

Drukarnia Polska Press Bydgoszcz<br />

Czas rozwoju<br />

MARCIN SKONIECZKA<br />

Poseł na Sejm RP | Polska 2050 Szymona Hołowni<br />

Minął rok od wyborów parlamentarnych,<br />

podczas których, 15<br />

października 2023 r., padła rekordowa<br />

frekwencja w historii III RP.<br />

Do urn poszło ponad 21,5 mln Polek<br />

i Polaków, co stanowiło 74,38<br />

proc. uprawnionych. Po ośmiu<br />

latach rządów Zjednoczonej Prawicy<br />

większość obywateli opowiedziała<br />

się za zmianą władzy.<br />

Było to istotne zwycięstwo<br />

i prawdopodobnie ostatnia szansa<br />

na odsunięcie PiS-u od władzy.<br />

W trakcie swoich rządów partia ta<br />

upolityczniła prokuraturę, Trybunał<br />

Konstytucyjny, Krajową Radę<br />

Sądownictwa, część Sądu Najwyższego<br />

oraz media publiczne. Do<br />

celów partyjnych wykorzystywała<br />

również ministerstwa, instytucje<br />

państwowe i spółki skarbu państwa.<br />

Potwierdzają to liczne fakty,<br />

które co rusz wychodzą na jaw po<br />

zakończeniu kolejnych audytów.<br />

Jednak przywracanie praworządności<br />

i rozliczanie nadużyć to<br />

nie jedyne wyzwania stojące przed<br />

obecnie rządzącą koalicją. Przez<br />

ostatnie 10 miesięcy zrealizowaliśmy<br />

wiele obietnic, z którymi szliśmy<br />

do wyborów.<br />

Najważniejszym osiągnięciem<br />

było odblokowanie środków<br />

z Funduszy Europejskich i Krajowego<br />

Planu Odbudowy, o łącznej<br />

wartości 600 mld zł. Te pieniądze<br />

są już wydatkowane i wspierają<br />

rozwój kraju. W 2023 r., za rządów<br />

PiS-u, PKB Polski wzrósł zaledwie<br />

o 0,2 proc. W tym roku gospodarka<br />

ma urosnąć o ponad 3 proc.,<br />

a w przyszłym – o prawie 4 proc.<br />

Sprzyjać temu będą rekordowe<br />

zamówienia na zbrojenia, w dużej<br />

mierze realizowane przez polskie<br />

firmy, oraz znaczące inwestycje<br />

prorozwojowe, takie jak budowa<br />

morskich farm wiatrowych, elektrowni<br />

atomowej i Centralnego<br />

Portu Komunikacyjnego.<br />

Polska 2050 Szymona Hołowni<br />

dotrzymuje obietnic! W Sejmie,<br />

Senacie i rządzie realizujemy naszą<br />

wizję Polski - kraju demokratycznego,<br />

bezpiecznego, solidarnego<br />

i ekologicznego.<br />

ILONA TERMIŃSKA<br />

prezes KS Apator <strong>Toruń</strong><br />

Wiara jest w nas<br />

Sportowe emocje są jak jazda<br />

kolejką górską: wolne podjazdy,<br />

stabilizacja i szybkie zjazdy. Wybór<br />

kolejności – dowolny w zależności<br />

od dyspozycji drużyny w danym<br />

meczu. Zatem emocji związanych<br />

z wynikami drużyny KS Apator <strong>Toruń</strong><br />

w tym sezonie nie brakowało.<br />

Spektakularne zwycięstwa, przeplatane,<br />

niezrozumiałymi dla nas,<br />

przegranymi. Rywalizacja na torze<br />

i grono wiernych kibiców, którzy<br />

bez względu na wyniki wspierają<br />

zawodników, dają siłę do dalszej<br />

walki. Ale kibicowanie nie zawsze<br />

jest kulturalne, a zachowanie niektórych<br />

osób określiłabym raczej<br />

jako wybryki chuligańskie. Epitety<br />

wykrzykiwane w stronę zawodników<br />

po przegranym meczu, latające<br />

kubki czy dewastacja mienia na<br />

stadionie również się zdarzają. Ale<br />

najgorszy jest hejt w internecie.<br />

Anonimowość daje szerokie pole<br />

do popisu, a fala nienawiści przelewa<br />

się również na osoby bliskie zawodnikom.<br />

Sport powinien łączyć,<br />

dawać pozytywne emocje, nie tylko<br />

przy wygranych, ale zawsze,<br />

bez względu na wynik. Bo kibicem<br />

się jest, a nie tylko się nim bywa.<br />

Cieszy, że na Motoarenie takimi<br />

kibicami możemy się pochwalić.<br />

Za oprawę meczy i wsparcie swojej<br />

drużyny powinni dostać medal.<br />

To dla nich walczą nasi sportowcy,<br />

a walka w tym roku zakończyła<br />

się zdobyciem przez drużynę Klubu<br />

Sportowego <strong>Toruń</strong> brązowego<br />

medalu Drużynowych Mistrzostw<br />

Polski. Medalu, który niezmiernie<br />

cieszy naszych zawodników, kibiców,<br />

ale także wszystkich związanych<br />

z klubem, wszystkich, którzy<br />

stoją w drugiej linii wsparcia technicznego<br />

i organizacyjnego, bez<br />

których nie odbyło się żadne sportowe<br />

widowisko na toruńskiej Motoarenie.<br />

Wsparcie marketingowe,<br />

organizacja procesów sportowych<br />

i strona techniczna – tu pracują<br />

wspaniali ludzie, którzy kochają<br />

żużel, żyją żużlem i jak wszyscy kibicują<br />

i wierzą w drużynę.<br />

ISSN 4008-3456<br />

Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń.<br />

Treści przedstawiane przez felietonistów są<br />

wyłącznie ich poglądami a nie oficjalnym<br />

stanowiskiem redakcji<br />

***<br />

Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia<br />

4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach<br />

pokrewnych. Fundacja MEDIUM zastrzega, że<br />

dalsze rozpowszechnianie materiałów opublikowanych<br />

w “<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong>” jest zabronione bez<br />

zgody wydawcy.<br />

REKLAMA STR: 3, 5, 6<br />

Następny numer już<br />

4 listopada<br />

<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong> . 18 października 2024

4 TEMAT NUMERU • TYLKOTORUN.PL<br />

Serce dla kobiet w kryzysie<br />

Kobiety bezdomne są mniej widzialne. Albo ukrywają swoją sytuację, albo nie sięgają po pomoc tam,<br />

gdzie mogłyby ją otrzymać. Ile kobiet w Toruniu jest w kryzysie bezdomności?<br />

M. Witt-Ratowska | fot. M. Witt-Ratowska<br />

Dzięki Sercowni łatwiej zmagać się z trudnościami.<br />

Do Sercowni przy ul. Legionów,<br />

którą prowadzi Fundacja „Serce<br />

Torunia”, przychodzi regularnie<br />

30-40 kobiet. Czasami więcej.<br />

Mogą liczyć na wsparcie rzeczowe<br />

– paczki żywnościowe, ciepły<br />

posiłek, kąpiel, a także opiekę pielęgniarską,<br />

psychologiczną, prawną.<br />

Dodatkowo raz w miesiącu<br />

w Sercowni jest Dzień Kobiet.<br />

- Staramy się robić wtedy warsztaty<br />

typowo kobiece – mówi Michał<br />

Piszczek, społecznik i współzałożyciel<br />

„Serca Torunia”. – Była joga,<br />

malowanie, samoobrona, spotkanie<br />

dotyczące antykoncepcji, planujemy<br />

zajęcia tai-chi. Wszystko po to,<br />

żeby pokazać im i przypomnieć,<br />

jak wygląda normalne życie. Bo<br />

czasami takie miały wcześniej. Historie<br />

tych kobiet są naprawdę różne.<br />

Są po trudnych rozwodach, są<br />

wdowy, uciekały z przemocowych<br />

związków i zostały bez środków do<br />

życia. Tak, to również uzależnienie<br />

od alkoholu, choroby psychiczne.<br />

Niekoniecznie brakuje im dachu<br />

nad głową, jednak żyją na skraju<br />

ubóstwa.<br />

W październiku dwukrotnie<br />

odbyły się wyjątkowe warsztaty kulinarne<br />

„Własna kuchnia”, a większość<br />

osób biorących w nich udział<br />

stanowiły panie. Spotkanie zorganizowano<br />

dzięki wsparciu Instytutu<br />

Wolontariatu Pracowniczego<br />

oraz toruńskiego oddziału Nationale-Nederlanden.<br />

Każdy z uczestników<br />

otrzymał kuchenkę rakietową<br />

i zestaw garnków. Do używania<br />

tego typu kuchenki nie potrzeba<br />

prądu, można tam wrzucić suche<br />

szyszki, liście, patyki i jeszcze mieć<br />

dodatkowe źródło ciepła.<br />

- To dla nas? Naprawdę? – dziwi<br />

się pani Katarzyna. Mieszka na<br />

Wrzosach. Do Sercowni przychodzi<br />

po jedzenie, ciepłą<br />

odzież, zrobić pranie<br />

oraz spotkać się<br />

z innymi.<br />

- Wszyscy<br />

nam tu pomagają.<br />

Wsparcie dla<br />

kobiet? <strong>Tylko</strong> tutaj.<br />

I na Skłodowskiej-Curie,<br />

byłam<br />

tam kiedyś przez 9<br />

miesięcy (Ośrodek<br />

‘‘- Problem<br />

Interwencji Kryzysowej<br />

MOPR –<br />

przyp. red.). Jestem na rencie, ale<br />

chciałabym pracować, bo już tak<br />

nie mogę w domu usiedzieć, przykrzy<br />

mi się. Z zawodu jestem kucharz,<br />

sprzątałam też kiedyś biura.<br />

Historia pani Iwony jest inna.<br />

Nie ukrywa, że jest bezdomna niemal<br />

od 10 lat. Od trzech miesięcy<br />

mieszka w igloo, namiocie termicznym<br />

od Fundacji „Serce Torunia”.<br />

Wiemy, gdzie jest lokalizacja, ale<br />

celowo nie podajemy miejsca.<br />

- Mieszkam tam z moim chłopakiem<br />

– mówi pani Iwona. – Swoją<br />

część ma też Snajper. Nie wiem, jak<br />

będzie zimą, ale teraz mamy ciepło,<br />

śpiwory, kołdry, poduszki. <strong>Tylko</strong><br />

rzeczy muszą być na zewnątrz, bo<br />

już miejsca nie ma.<br />

Nie ukrywa, że w obecną sytuację<br />

i w ogóle bezdomność wpędziła<br />

się ze swojej winy.<br />

- Mieszkałam kiedyś w kamienicy<br />

na Słowackiego, blisko zajezdni<br />

– opowiada. – Po czterdziestce coś<br />

mi odbiło. Potem odebrali mi dzieci.<br />

Teraz są dorosłe, mamy kontakt.<br />

Rodzina mnie nie chciała. Miałam<br />

stany lękowe, depresję, bałam się<br />

z mieszkania wyjść, całymi dniami<br />

tam siedziałam. Teraz mama<br />

nie żyje, tato nie żyje, rodzeństwo<br />

choruje… Wie pani, ja mieszkałam<br />

potem różnie. W domu, na ulicy,<br />

bezdomności kobiet nie jest widoczny.<br />

One czasem wyglądają jak mężczyźni, bo w ten sposób<br />

maskują swoją kobiecość. Dla własnego bezpieczeństwa.<br />

I często wiążą się z przemocowymi partnerami tylko<br />

dlatego, żeby mieć ochronę. Jeżeli bije, to trudno, ale to<br />

mój bije, a nie inny - to jest na tej zasadzie.<br />

Marzeniem pani Iwony jest własny kąt.<br />

w piwnicach, nocowałam w lasku,<br />

zdarzało się.<br />

Pani Iwona choruje na łuszczycę.<br />

Bardzo ją bolą nogi.<br />

- Kiedyś poszłam do przychodni.<br />

Ale mnie prawie wyrzucili, nie<br />

przyjęli, bo nie mam żadnego ubezpieczenia,<br />

pracy, nic. Do Sercowni<br />

przychodzę na opatrunki, bardzo<br />

mi tu pomagają. Dawno temu pracowałam.<br />

Na targowisku na Chełmińskiej<br />

sprzedawałam warzywa,<br />

owoce, ryby. Chciałabym iść do<br />

pracy, może jako kucharka? Ale<br />

z łuszczycą mnie nie przyjmą do<br />

takich prac. Wie pani, my tak nie<br />

siedzimy w tym igloo. Sprzątamy<br />

i pomagamy u takiego ciecia. Zamiatamy,<br />

zbieramy śmieci, grabimy.<br />

Kobiety, które przychodzą do<br />

Sercowni, mogą powiedzieć, że<br />

czują się zaopiekowane. Wiedzą,<br />

dokąd mają się udać po wsparcie.<br />

Na warsztatach uśmiechają się,<br />

rozmawiają ze sobą jak dobre koleżanki<br />

przy kawie w ogródku letnim<br />

na toruńskiej Starówce. Nieważne,<br />

że połowa warsztatów już przeszła,<br />

a zrobione niewiele. Kontakt<br />

z innymi jest równie ważny. To<br />

też aktywizacja. Jednak<br />

przecież gdzie indziej są<br />

kobiety, które po pomoc<br />

w ogóle się nie zgłaszają.<br />

- Rzeczywiście są niewidzialne<br />

i to jest przerażające<br />

– mówi Michał<br />

Piszczek. - Problem bezdomności<br />

kobiet nie jest<br />

widoczny. One czasem<br />

wyglądają jak mężczyźni,<br />

bo w ten sposób maskują<br />

swoją kobiecość. Dla<br />

własnego bezpieczeństwa.<br />

I często wiążą się<br />

z przemocowymi partnerami tylko<br />

dlatego, żeby mieć ochronę. Jeżeli<br />

bije, to trudno, ale to mój bije, a nie<br />

inny - to jest na tej zasadzie. Więc<br />

to jest ogromny problem. W Toruniu<br />

mamy Centrum Interwencji<br />

Kryzysowej, gdzie przebywają<br />

kobiety, ale przede wszystkim to<br />

matki z dziećmi, które są w trudnej<br />

sytuacji, uciekają od przemocowych<br />

partnerów. Nie ma takiego<br />

miejsca dedykowanego wyłącznie<br />

kobietom, gdzie prowadzona byłaby<br />

aktywizacja, gdzie czułyby się<br />

bezpiecznie.<br />

Stąd marzenia i plany o utworzeniu<br />

schroniska dla bezdomnych<br />

kobiet. Michał Piszczek podaje<br />

przykład bydgoskiego Stowarzyszenia<br />

„Z sercem na dłoni”, które przekształciło<br />

dawny hotel robotniczy<br />

właśnie w takie miejsce.<br />

- Dla mnie mistrzostwo świata!<br />

Pokoje trzyosobowe, czyściutkie,<br />

z telewizorami. Ludzie tam normalnie<br />

żyją. To nie jest wegetacja. Są<br />

opiekunowie medyczni, jest opieka<br />

lekarska, psychologiczna. Są osoby<br />

z niepełnosprawnościami. Cały<br />

parter jest ich. Mają własną, osobną<br />

kuchnię. Na piętrach mieszkają<br />

również pary. Proszę uwierzyć,<br />

że na ulicy mieszka bardzo wiele<br />

par, które nie chcą być rozdzielane.<br />

Mężczyzna idzie do schroniska<br />

dla mężczyzn, a kobiety zostają na<br />

ulicy, jeżeli brakuje takiego miejsca<br />

dla nich. Dlaczego skazywać tych<br />

ludzi na coś takiego? Na rozłąkę?<br />

To jest niehumanitarne.<br />

Pani Iwona pokazuje mi obrazek<br />

na ścianie.<br />

- Taki ładny kiedyś znaleźliśmy<br />

i postanowiliśmy go dać „Sercu Torunia”,<br />

jesteśmy z nich tacy dumni.<br />

I zrobiłam podpis! „Dla kochanych<br />

ludzi Serca Torunia – Iwona, Dawid<br />

i Snajper”.<br />

- Ma pani marzenia?<br />

- Oj, mam marzenia. Żeby mieć<br />

swój kąt, to jest najważniejsze. Chociaż<br />

pokój, kuchnia i łazienka. Tak.<br />

<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong> . 18 października 2024

•<br />

TYLKOTORUN.PL<br />

PROMOCJA<br />

5<br />

Smart city i zrównoważony rozwój<br />

W dniach 5-7 listopada odbędzie się w Toruniu Kujawsko-Pomorskie Forum Innowacji,<br />

Nauki, Biznesu i Samorządu. Zaplanowano liczne wykłady i panele dyskusyjne.<br />

Organizatorzy Forum dużą uwagę<br />

poświecili idei i koncepcji inteligentnych<br />

miast (smart city)<br />

oraz ich wdrożeń. Tej problematyki<br />

dotyczy zarówno wykład inauguracyjny<br />

III, w którym będzie<br />

mowa o inteligentnych miastach<br />

jako nowym i nieuchronnym podejściu<br />

do zrównoważonego rozwoju<br />

miast, jak i poszczególne<br />

sesje oraz panele dyskusyjne, pt.<br />

SMART CITY – GREEN (wyzwania<br />

klimatyczne współczesnych<br />

samorządów, i smart city w kontekście<br />

łagodzenia problemów<br />

związanych ze zmianami klimatu),<br />

oraz SMART CITY – DIGI-<br />

TAL (wyzwania technologiczne<br />

dla miast, korzyści dla mieszkańców<br />

i przedsiębiorców).<br />

Wyzwania, które stoją przed<br />

miastami i urbanizacją<br />

W miastach mieszka ponad 57<br />

proc. ogółu mieszkańców naszej<br />

planety. Ziemia stała się planetą<br />

miast, a proces urbanizacji jest<br />

jednym z najbardziej uderzających<br />

przejawów współczesnej cywilizacji.<br />

W większości krajów świata<br />

wzrasta liczba miast i udział<br />

ludności miejskiej. Szacuje się,<br />

że w 2030 roku udział mieszkańców<br />

miast w zaludnieniu naszej<br />

planety zwiększy się do 60 proc.<br />

(w 1950 roku było to 30 proc.). Na<br />

podstawie analiz światowych tendencji<br />

oraz opracowań i prognoz<br />

ekspertów możemy zaryzykować<br />

twierdzenie, że miasta są przyszłością<br />

ziemskiej cywilizacji. Stąd też<br />

problematyka zrównoważonego<br />

rozwoju, zmniejszenia negatywnego<br />

wpływu działalności człowieka<br />

na środowisko, podniesienia jego<br />

efektywności gospodarczej w wykorzystaniu<br />

zasobów naturalnych<br />

przykuwa uwagę uczonych, polityków,<br />

przywódców różnych Kościołów,<br />

włodarzy miast i mediów.<br />

Nie ma jak do tej pory żadnej<br />

zadowalającej możliwości zastąpienia<br />

miast inną formą osadnictwa.<br />

Dlatego powinniśmy dbać o to, by<br />

życie w nich było zdrowe, przyjazne<br />

i wygodne, nie powinniśmy niszczyć<br />

środowiska naturalnego.<br />

Czym jest inteligentne miasto<br />

(smart city)? Co sprawia że miasto<br />

ma etykietę „smart”? I dlaczego<br />

koncepcja rozwoju miast i urbanizacji<br />

w duchu „smart” jest wdrażana?<br />

Jest to pojęcie wieloaspektowe<br />

i ma różnorodne koncepcje<br />

wdrożeniowe. Inteligentne miasta<br />

to m.in. takie, które wdrażają<br />

rozwiązania przyczyniające się do<br />

zmniejszania presji na środowisko<br />

naturalne (zielone technologie,<br />

efektywność energetyczna, proekologiczne<br />

rozwiązania transportowe<br />

czy budowlane, odnawialne źródła<br />

energii, gospodarka odpadami<br />

itp.), do poprawy jakości życia i łagodzenia<br />

problemów związanych<br />

z urbanizacją.<br />

Krzewienie idei i koncepcji inteligentnych<br />

miast jest koniecznym<br />

wyzwaniem XXI wieku, i niezależnie<br />

od tego, gdzie pracujemy i gdzie<br />

mieszkamy, wszyscy w mniejszym<br />

lub większym stopniu jesteśmy zainteresowani<br />

jakością środowiska,<br />

harmonijnym rozwojem miast, racjonalnym<br />

rozplanowaniem sieci<br />

transportowej, redukcją odpadów<br />

oraz zanieczyszczeń powietrza<br />

w miastach i innymi podobnymi<br />

problemami istotnymi dla nas<br />

wszystkich. W obecnych czasach<br />

poprzez większy udział publiczny<br />

w procesie stanowienia o mieście<br />

coraz częściej mamy możliwość<br />

wpływania na decyzje, które będą<br />

oddziaływały na sposób rozwoju<br />

miast w przyszłości, uwzględniający<br />

przesłanie, jakie wynika z wdrażania<br />

idei inteligentnych miast.<br />

Inteligentne miasta - lekcja<br />

dla zurbanizowanego świata<br />

Kluczowymi sprawami dla<br />

współczesnego świata są m.in.<br />

zwiększanie efektywności energetycznej<br />

i redukcja emisji gazów<br />

cieplarnianych; ograniczenie nadmiernego<br />

transportu prywatnego,<br />

poprawa w zakresie dostępności<br />

i oszczędności wody oraz dostępności<br />

zasobów słodkiej wody; utylizacja<br />

i zarządzanie odpadami oraz<br />

wiele innych. W rozwiązywaniu<br />

i łagodzeniu tych problemów pomaga<br />

wdrażanie idei i koncepcji<br />

inteligentnych miast. Nie jest to jedyne<br />

panaceum na bolączki współczesnych<br />

miast, ale chyba jedno<br />

z najlepszych.<br />

<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong> . 18 października 2024<br />

Przykłady niektórych miast<br />

świadczą o tym, że można podjąć te<br />

wyzwania (jeśli nie kompleksowo,<br />

to chociaż częściowo) i im sprostać.<br />

Nie zawsze musi to wynikać z inicjatywy<br />

odgórnej, czasem wystarczą<br />

działania oddolne, wypływające od<br />

społeczności lokalnych. Nie zawsze<br />

musi to być również kosztowna<br />

inwestycja, czasami wystarczy np.<br />

wprowadzić mechanizmy sprawnego<br />

zarządzania miastem, zbudować<br />

ścieżki rowerowe i wypożyczalnię<br />

rowerów, udrożnić transport, polepszyć<br />

dostęp do służby zdrowia,<br />

usprawnić gospodarkę wodno-<br />

-ściekową, wprowadzić optymalne<br />

zarządzanie odpadami.<br />

Do odniesienia sukcesu przez<br />

miasta i ich zrównoważonego i zintegrowanego<br />

rozwoju są potrzebne<br />

nie tylko najnowsze technologie,<br />

ale i innowacyjne i kreatywne społeczności,<br />

często wizje włodarzy<br />

miast i społeczników. Ta gra o miasto<br />

powinna wychodzić poza standardowe<br />

myślenie i odbywać się<br />

w sposób uwzględniający wszystkie<br />

aspekty życia w mieście. Wiele<br />

można osiągnąć, ukierunkowując<br />

politykę miejską i ulepszając to, co<br />

już jest, chociażby poprzez kształtowanie<br />

świadomości ekologicznej,<br />

a także nowelizację prawa budowlanego,<br />

która wymusi większą<br />

sprawność energetyczną budynków<br />

(np. w wyniku poprawy izolacji)<br />

oraz odpowiednią kolorystykę budynków.<br />

Wszystkie działania, nawet te<br />

pojedyncze, są bardzo wskazane.<br />

Budowa nowych supernowoczesnych<br />

miast to jedna z dróg rozwoju<br />

miast przyszłości. Jednakże<br />

skuteczniejsza jest modernizacja<br />

i przekształcanie już istniejących<br />

miast w ośrodki bardziej przyjazne<br />

dla środowiska i mniej kosztowne<br />

dla życia mieszkańców. Niejednokrotnie<br />

wystarczy je unowocześnić,<br />

poprawić ich rozplanowanie, by<br />

stały się bardziej przewietrzone,<br />

wznosząc nowe budynki, orientować<br />

je w sposób optymalny do<br />

stron świata, zoptymalizować<br />

transport miejski, zadrzewić nowe<br />

przestrzenie, by miasta były bardziej<br />

ekologiczne i zmniejszyły swą<br />

presję na środowisko. Nie zawsze<br />

muszą to być kosztowne przedsięwzięcia.<br />

Nieraz trzeba uruchomić<br />

wyobraźnię, kreatywność.<br />

Inteligentne miasto to nie –<br />

tak jak niektórzy sądzą – miasto<br />

naszpikowane systemami ICT,<br />

mocno usieciowione, ale jest to<br />

miasto, które szeroko rozumie ideę<br />

smart city, angażując w nią społeczność,<br />

władzę, podmioty gospodarce,<br />

włączając w nią rozwiązania<br />

ekologiczne, dbałość o środowisko<br />

naturalne, optymalne planowanie,<br />

zarządzanie i wiele innych elementów.<br />

Największym zadaniem, które<br />

czeka mieszkańców i władze miast,<br />

jest zatem praca nad poprawą materii<br />

istniejących miast. Idea inteligentnych<br />

miast to szansa i wyzwanie,<br />

jakie stawia przed ludzkością<br />

i całą naszą planetą XXI wiek.<br />

Należy uczynić wszystko, by<br />

życie w miastach obecnych i przyszłych<br />

było czystsze, zdrowsze, tańsze<br />

i wygodniejsze. Czy to osiągniemy,<br />

zależy tylko od nas. Niezależnie<br />

od tego, gdzie pracujemy i gdzie<br />

mieszkamy, pod jaką szerokością<br />

geograficzną, wszyscy w mniejszym<br />

lub większym stopniu możemy<br />

mieć wpływ na zrównoważony<br />

i zintegrowany rozwój miast i urbanizacji.<br />

Dlatego pamiętać należy, że<br />

wdrażanie idei smart city powinno<br />

służyć dobrym celom społecznym<br />

i zapewniać bezpieczeństwo naszej<br />

planecie, tak by wdrażając tę ideę<br />

zapewnić zrównoważony rozwój,<br />

a mieszkańcy zielonej Planety czuli<br />

się dobrze i komfortowo. Musimy<br />

wdrażać wszystkie możliwe przedsięwzięcia,<br />

by tak się stało.<br />

Prof. dr hab. Daniela Szymańska<br />

Katedra Studiów Miejskich<br />

i Zrównoważonego Rozwoju<br />

Wydział Nauk o Ziemi<br />

i Gospodarki Przestrzennej<br />

Uniwersytet Mikołaja<br />

Kopernika w Toruniu

6 SYLWETKA<br />

•<br />

TYLKOTORUN.PL<br />

Ostatni samuraj<br />

Od anime do samurajskich noży – jak miłość<br />

Mikołaja do Japonii rozkwitała na przestrzeni lat<br />

i dosłownie „wyostrzyła” jego pasje<br />

Filip Pląskowski | fot. Łukasz Piecyk<br />

Do Japonii miętę z dodatkiem<br />

kwitnącej wiśni poczuł już w dzieciństwie.<br />

Mikołaj Słowański, student<br />

5. roku international politics<br />

and diplomacy na Uniwersytecie<br />

Mikołaja Kopernika w Toruniu,<br />

interesuje się nie tylko japońską<br />

historią i kulturą, ale przede<br />

wszystkim fascynują go japońskie<br />

noże, które są jedyne w swoim rodzaju.<br />

Miłość do Japonii w małym<br />

Mikołaju zaszczepiła jego starsza<br />

siostra, kiedy pokazała mu po raz<br />

pierwszy, czym jest anime. Miał<br />

on wtedy zaledwie sześć lat. Sam<br />

nie ukrywa, że w tamtym okresie<br />

na ekranie starego telewizora w salonie<br />

leciały kultowe polskie bajki<br />

i choć były one bardzo interesujące,<br />

to jeszcze większe wrażenie zrobiły<br />

na nim filmy animowane zza oceanu.<br />

– Anime pochłonęło mnie do<br />

reszty – twierdzi Mikołaj. – Równocześnie<br />

w tamtym okresie zacząłem<br />

również interesować się<br />

gotowaniem. W naszym domu królowały<br />

tradycyjne polskie potrawy,<br />

ale z czasem zacząłem poszerzać<br />

horyzonty i zaciekawiły mnie nowe<br />

smaki i kuchnie świata. Zainspirowały<br />

mnie m.in. potrawy, które<br />

widziałem w anime – wszystko<br />

tam było pięknie podane, starannie<br />

przygotowane, doskonale wypieczone<br />

i soczyste.<br />

Z biegiem lat zainteresowania<br />

nastoletniego już Mikołaja rozwinęły<br />

się także w kierunku historii<br />

i kultury nie tylko Japonii, ale całej<br />

Azji. Jego „konikiem” i okresem,<br />

który wzbudził w nim największy<br />

zapał, była era samurajów.<br />

– Największe wrażenie robiły<br />

na mnie honorowe walki samurajów,<br />

elementy zbroi oraz katany –<br />

opowiada student UMK. – Tak też<br />

zacząłem interesować się historią<br />

tych tajemniczych wojowników –<br />

ich życiem, kodeksem honorowym<br />

czy wielkimi bitwami. Spośród<br />

wszystkich zbroi i broni z tamtego<br />

okresu wydawały mi się one najbardziej<br />

dopracowane pod względem<br />

estetyki.<br />

Zanurzenie Mikołaja w azjatyckiej<br />

kulturze na tym się nie skończyło.<br />

W jego życiu dzięki kuchennym<br />

rewolucjom pojawiła się nowa<br />

pasja i nie była to miłość romantyczna,<br />

lecz znacznie ostrzejsza –<br />

noże.<br />

– Kiedy miałem około 13-14<br />

lat, zacząłem dostrzegać, jak wielką<br />

sztuką jest stworzenie dobrego<br />

noża, szczególnie w japońskiej kulturze<br />

– wspomina Mikołaj. – Mój<br />

tata, który jest leśnikiem, zawsze<br />

miał w swojej kolekcji wiele interesujących<br />

noży. Najbardziej zafascynował<br />

mnie ten wykuty ze stali<br />

pochodzącej z lufy czołgu. Był wyjątkowy.<br />

Stal, z której go wykonano,<br />

była bardzo specyficzna – może nie<br />

najlepsza, ale niezwykle elastyczna<br />

i wytrzymała. Rękojeść, wykonana<br />

z rogu jelenia, nadawała mu<br />

dodatkowej unikalności. Choć nie<br />

był to nóż do codziennego użytku<br />

w kuchni, to jego historia mocno<br />

mnie urzekła.<br />

Z biegiem czasu Mikołaj zaczął<br />

kolekcjonować profesjonalne noże,<br />

a jednym z najcenniejszych w jego<br />

zbiorze był gyuto - japoński nóż<br />

szefa kuchni, który zakupił w Stanach<br />

Zjednoczonych za tysiąc dolarów.<br />

Niestety, w przeciwieństwie<br />

do jego miłości do Japonii, nóż nie<br />

przetrwał próby czasu.<br />

– To był ręcznie kuty nóż, wykonany<br />

z dwóch warstw stali, złączonych<br />

tradycyjną techniką. Jego<br />

ostrość i precyzja były niesamowite.<br />

Niestety pewnego dnia zostawiłem<br />

go w domu rodzinnym, a moja<br />

kuzynka, nieświadoma przeznaczenia<br />

noża, użyła go... do podważenia<br />

wieczka od słoika. Wyszczerbił się<br />

w kilku miejscach i nie był już zdatny<br />

do użytku – opowiada Mikołaj<br />

z uśmiechem.<br />

To doświadczenie nie zniechęciło<br />

go jednak do zbierania noży.<br />

Wręcz przeciwnie, zaczął szukać<br />

tańszych alternatyw, ale równie interesujących<br />

egzemplarzy.<br />

– Pierwszym nożem, jaki kupiłem,<br />

był japoński tasak szefa kuchni,<br />

który w Polsce często kojarzy się<br />

z narzędziem do rąbania kości, ale<br />

w Japonii służy głównie do krojenia<br />

warzyw, cebuli, imbiru czy czosnku<br />

– opowiada z pasją Mikołaj. – Jest<br />

cienki, twardy i ma charakterystyczny<br />

zapach stali bogatej w węgiel.<br />

To nóż od „brudnej roboty”,<br />

ale doskonale sprawdza się w kuchni<br />

– tłumaczy.<br />

Marzenie Mikołaja o odwiedzeniu<br />

Japonii, które towarzyszyło mu<br />

od dzieciństwa, spełniło się dzięki<br />

projektowi badawczemu, w którym<br />

brał udział jako student. Jego zadaniem<br />

było zbadanie współpracy<br />

militarnej między Polską a Japonią.<br />

Podczas miesięcznego pobytu<br />

w Osace miał okazję poznać tamtejsze<br />

życie z bliska. Szybko zauważył,<br />

jak bardzo codzienne życie w tym<br />

kraju różni się od tego w Polsce.<br />

Podczas pobytu Mikołaj miał również<br />

okazję zakupić kolejny wyjątkowy<br />

nóż do swojej kolekcji – ręcznie<br />

kuty przez lokalnego mistrza<br />

kowalstwa. Ten nóż wykonano ze<br />

specjalnej stali VG10, a na ostrzu<br />

pojawiły się inicjały Mikołaja.<br />

– To japońska stal bardzo wysokiej<br />

klasy – tłumaczy pasjonat Japonii.<br />

– Jest ona popularna pośród<br />

najznamienitszych producentów<br />

japońskich noży, bardzo dobrze<br />

trzyma ostrość. Ręcznie kute noże<br />

są w Japonii powszechnie dostępne,<br />

a wiele rodzin zajmuje się tym rzemiosłem<br />

od wieków – wyjaśnia.<br />

Mimo licznych zalet Mikołaj<br />

dostrzega także pewne wady życia<br />

w Japonii, które mogą być trudne<br />

do zaakceptowania na dłuższą<br />

metę. Podkreśla, że choć Japonia<br />

jest fascynującym krajem do odkrywania<br />

i ma wiele do zaoferowania<br />

pod względem kultury, technologii<br />

i estetyki, codzienne życie w tym<br />

społeczeństwie mogłoby okazać się<br />

dla niego zbyt przytłaczające.<br />

– Japońskie społeczeństwo jest<br />

bardzo zamknięte i hierarchiczne<br />

– twierdzi Mikołaj. – Głęboko<br />

zakorzeniony jest tutaj pracoholizm.<br />

Prowadzi to do ekstremalnie<br />

długich godzin pracy, wyczerpania<br />

i zaniedbywania zdrowia oraz życia<br />

prywatnego. Nie wyobrażam sobie<br />

funkcjonowania w takim środowisku<br />

na dłuższą metę. Gdybym miał<br />

wybór, to wciąż wolałbym mieszkać<br />

w Polsce, mimo że Japonia jest<br />

dla mnie fascynującym miejscem –<br />

podsumowuje.<br />

REKLAMA<br />

<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong> . 18 października 2024

•<br />

TYLKOTORUN.PL<br />

MIASTO<br />

7<br />

Czy jest gdzie się schronić?<br />

Jak wygląda w Toruniu kwestia ochrony przeciwlotniczej?<br />

Arkadiusz Włodarski | fot. Łukasz Piecyk<br />

Zazwyczaj nie zdajemy sobie<br />

z tego sprawy, ale doniesienia<br />

o kolejnych nalotach na Ukrainę<br />

uświadamiają nam, że ta wojna<br />

wciąż trwa i rozgrywa się za naszą<br />

wschodnią granicą. Pojawia się<br />

wtedy pytanie o to, jak wygląda<br />

nasze bezpieczeństwo.<br />

Jednym z jego elementów jest<br />

dostęp do schronów. W ostatnich<br />

dwóch latach temat ten zaczął<br />

wzbudzać coraz większe zainteresowanie<br />

mieszkańców. Pół roku<br />

temu Najwyższa Izba Kontroli<br />

ogłosiła w raporcie dotyczącym<br />

miejsc ukrycia na wypadek wojny,<br />

że sytuacja jest dramatyczna.<br />

Z danych ogólnopolskich wynika,<br />

że w schronach i ukryciach schowałoby<br />

się zaledwie 4 proc. mieszkańców<br />

Polski. Na terenie województwa<br />

kujawsko-pomorskiego<br />

w tego typu budowlach schronienie<br />

znalazłoby około 33 tys. osób, czyli<br />

1,5 proc. wszystkich mieszkańców<br />

regionu.<br />

Sprawdzono stan dwóch takich<br />

obiektów w Toruniu.<br />

- Budowle były w należytym<br />

stanie technicznym, ale nie były<br />

hermetyczne – czytamy w raporcie.<br />

- Nie spełniały one wymagań określonych<br />

dla schronów, więc zostały<br />

przekwalifikowane na „miejsca<br />

ukrycia”. Oględziny wykazały, że<br />

drugi z kontrolowanych schronów<br />

nie miał zamontowanych żadnych<br />

filtrów wentylacyjnych.<br />

Wiadomo, że przy Centrum<br />

Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia są<br />

trzy takie punkty. Można do nich<br />

trafić dzięki oznakowaniu. Nie są<br />

jednak ujęte w aplikacji udostępnionej<br />

przez Państwową Straż Pożarną,<br />

ale w razie konieczności ludność<br />

cywilna będzie mogła z nich<br />

skorzystać.<br />

Postanowiliśmy zapytać, jak<br />

obecnie wygląda sytuacja ze schronieniami<br />

w mieście.<br />

- W Toruniu znajduje się 88<br />

obiektów przewidzianych jako budowle<br />

ochronne dla mieszkańców<br />

miasta oraz załóg zakładów pracy<br />

w przypadku podwyższenia stanu<br />

gotowości obronnej państwa – informuje<br />

Marcin Centkowski, rzecznik<br />

prezydenta Torunia. - Nie używamy<br />

określenia „schrony”, gdyż<br />

w polskim prawie nie obowiązuje<br />

żadna definicja budowli ochronnej,<br />

schronu czy ukrycia określająca<br />

tryb i zasady budowy oraz utrzymywania<br />

budownictwa ochronnego.<br />

Zdecydowana większość istniejących<br />

w mieście budowli ochronnych<br />

znajduje się w rękach podmiotów<br />

prywatnych, takich jak firmy<br />

czy wspólnoty, a ich udostępnienie<br />

ludności cywilnej mogłoby nastąpić<br />

dopiero w przypadku podwyższenia<br />

stanu gotowości obronnej<br />

państwa. Budowle te usytuowane są<br />

w częściach podziemnych istniejących<br />

budynków, nie ma natomiast<br />

wolnostojących schronień.<br />

- Stan techniczny tych obiektów<br />

jest dobry, natomiast stan wyposażenia<br />

technicznego budowli<br />

ochronnych jest bardzo różny -<br />

część z nich posiada urządzenia<br />

filtrowentylacyjne, zbiorniki na<br />

wodę, ew. doprowadzone są instalacje<br />

wodno-kanalizacyjne – dodaje<br />

Centkowski. - Jednakże trudno<br />

oceniać ich wyposażenie w przypadku,<br />

gdy nie istnieją akty prawne,<br />

w oparciu o które możliwe byłoby<br />

dokonanie takiej oceny.<br />

Konkretna definicja schronów,<br />

- W Toruniu znajduje się 88 obiektów przewidzianych jako budowle<br />

ochronne – stwierdza rzecznik prezydenta miasta Marcin<br />

Centkowski.<br />

jak i wymogi techniczne, mają pojawić<br />

się w ustawie o ochronie ludności<br />

i obronie cywilnej. Zgodnie<br />

z nią ewidencją takich obiektów ma<br />

zajmować się komendant główny<br />

Państwowej Straży Pożarnej. Nad<br />

projektem pracuje Sejm. Nie jest<br />

pewne, kiedy wejdzie w życie.<br />

Od ponad roku działa aplikacja<br />

„Schrony”, która prezentuje miejsca<br />

służące do schronienia. Jak się<br />

jednak okazuje, miejsca na schrony<br />

ujęte regionalnie nie pokrywają się<br />

z miejskimi. Uwzględnia ona też<br />

tylko część punktów, np. punkt przy<br />

III LO albo parking podziemny na<br />

placu św. Katarzyny itp., ale już nie<br />

piwnice nadające się na schrony.<br />

- Ostatnio słyszałam, że w Warszawie<br />

z okazji tygodnia dla bezpieczeństwa<br />

organizuje się testy<br />

systemów alarmowych na wypadek<br />

zagrożenia – mówi jedna z naszych<br />

czytelniczek. - Zastanawiam się,<br />

czy w Toruniu też coś takiego się<br />

odbędzie.<br />

Władze miasta odpowiadają, że<br />

testy syren przeprowadzane są 1<br />

sierpnia, przy okazji rocznicy wybuchu<br />

Powstania Warszawskiego.<br />

Nie planuje się jak na razie dodatkowych<br />

prób.<br />

To nadal jest cmentarz<br />

Spokój, cisza, wypalone znicze. Za kilka dni przybędzie dużo nowych. Alejki odkurzone z liści. Trwają przygotowania do 85. rocznicy<br />

Magdalena Witt-Ratowska | fot. M. Witt-Ratowska<br />

Potem słychać już tylko spadające<br />

żołędzie i odgłosy kluczy dzikich<br />

gęsi. Dwieście metrów dalej grzybiarze<br />

parkują w lesie samochody<br />

jeden obok drugiego. Tutaj ich nie<br />

ma. W miejscu pamięci narodowej<br />

na Barbarce mało kto zbiera<br />

grzyby. W połowie października<br />

1939 r. jeszcze panowała tu cisza.<br />

Może spadały żołędzie i odlatywały<br />

gęsi. Ale cicho nie było już<br />

w Forcie VII w Toruniu, przy obecnej<br />

ul. Polnej 1. Jedno z wielu miast<br />

naznaczonych dramatem masowych<br />

aresztowań i zbrodni przez<br />

niemieckiego okupanta pomiędzy<br />

wrześniem a grudniem 1939 r. Tuż<br />

po kampanii wrześniowej Niemcy<br />

rozpoczęli akcję zatrzymań inteligencji<br />

polskiej według wcześniej<br />

przygotowanych list śmierci. Było<br />

na niej kilkadziesiąt tysięcy nazwisk.<br />

Inteligencja ma świadomość<br />

narodową, którą trzeba wytępić,<br />

a zwykli ludzie są zajęci zwykłymi<br />

sprawami.<br />

- W przypadku Torunia znane są<br />

dwie takie listy. Jedna obejmuje 133<br />

nazwiska, druga 282 – mówi Marcin<br />

Orłowski, toruński przewodnik<br />

i badacz dziejów miasta. - Od 17<br />

do 21 października 1939 r. Niemcy<br />

W ostatnią niedzielę października na Barbarce organizowane są<br />

uroczystości rocznicowe.<br />

przeszukali praktycznie cały <strong>Toruń</strong>.<br />

Mieszkanie po mieszkaniu, dom po<br />

domu, szukając polskich inteligentów,<br />

sędziów, nauczycieli, lekarzy,<br />

policjantów, działaczy społecznych,<br />

harcerzy, powstańców wielkopolskich.<br />

Zatrzymane osoby trafiły do<br />

Fortu VII. Poza listą były też inne<br />

powody zatrzymań – bo ktoś miał<br />

portret Piłsudskiego na ścianie, biało-czerwoną<br />

flagę w szafie, zarabiał<br />

kilkaset złotych albo był konkurentem<br />

dla sklepu niemieckiego. Tak<br />

naprawdę nie wiemy dokładnie, ile<br />

osób przewinęło się przez kazamaty<br />

Fortu VII.<br />

Niektóre były wypuszczone na<br />

wolność, ale duża część trafiła do<br />

lasów Barbarki. Śmierć przez rozstrzelanie.<br />

Szacuje się, że było to ok.<br />

600 ofiar. Równolegle trwały aresztowania<br />

m.in. w Chełmży, a także<br />

innych miejscowościach obecnych<br />

powiatów toruńskiego, chełmińskiego,<br />

wąbrzeskiego czy brodnickiego.<br />

- Można przypuszczać, że nie<br />

wszyscy Polacy, którzy trafili do<br />

dołów śmierci na Barbarce, przeszli<br />

przez Fort VII – mówi Marcin<br />

Orłowski. – Ci, których nie zamordowano<br />

lub nie zwolniono, w większości<br />

trafili obozu koncentracyjnego<br />

w Stutthofie.<br />

Fort VII dla zatrzymanych<br />

oznaczał wielotygodniowy głód,<br />

brud, zimno, tortury, choroby, brak<br />

kontaktu z najbliższymi.<br />

W latach 1945-46 były dwie ekshumacje<br />

na Barbarce. Obnażyły<br />

zbrodnie nazistów, ale nie ukazały<br />

o nich całej prawdy i ogromu tragedii.<br />

87 ofiar, które odnaleziono,<br />

spoczęło na Cmentarzu Komunalnym<br />

<strong>nr</strong> 2 przy ul. Grudziądzkiej<br />

w Toruniu. A Barbarka?<br />

- Spacerując po Barbarce, raczej<br />

nie zdajemy sobie sprawy, że<br />

być może metr czy dwa obok nas<br />

nadal spoczywają zamordowani<br />

przez Niemców – mówi Marcin<br />

Orłowski. - Ogólnie zidentyfikowano<br />

sześć grobów zbiorowych, przy<br />

czym pięć z nich Niemcy wcześniej<br />

rozkopali i spalili ofiary. Chcieli zatrzeć<br />

ślady swoich zbrodni.<br />

Stąd kamień z informacją<br />

o miejscu, gdzie spalono pół tysiąca<br />

ofiar.<br />

W 2022 r. odbyła się premiera<br />

filmu dokumentalnego „Barbarka<br />

1939”, zrealizowanego przez Unisławskie<br />

Towarzystwo Historyczne<br />

jako jeden z cyklu filmów dotyczących<br />

zbrodni pomorskiej w 1939 r.<br />

Są wspomnienia żyjących jeszcze<br />

świadków, materiały z kronik, archiwalne<br />

fotografie, przedwojenne<br />

filmy oraz fabularyzowane sceny.<br />

Film od początku spotkał się z dużym<br />

zainteresowaniem.<br />

- Obejrzało go mnóstwo osób.<br />

Do tej pory zgłaszają się różne instytucje,<br />

parafie, szkoły ponadpodstawowe<br />

i pytają o możliwość udostępnienia<br />

filmu, co bardzo cieszy<br />

i pokazuje, że temat jest ważny –<br />

mówi Sebastian Bartkowski z Unisławskiego<br />

Towarzystwa Historycznego,<br />

reżyser filmu.<br />

Obecnie UTH realizuje dokument<br />

o toruńskiej Szmalcówce<br />

- obozie przesiedleńczym, który<br />

znajdował się w rejonie ulic Dębowa<br />

Góra i Grudziądzka.<br />

W ostatnią niedzielę października<br />

na Barbarce organizowane są<br />

uroczystości rocznicowe. W tym<br />

roku to 27 października.<br />

<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong> . 18 października 2024

8 TORUŃ<br />

• TYLKOTORUN.PL<br />

Mieszkańcy zdecydowali<br />

fot. Sławomir Kowalski<br />

Za nami głosowanie w ramach<br />

Budżetu Obywatelskiego na rok<br />

2025. Mieszkańcy wybrali 49 propozycji<br />

o łącznej wartości 8,02<br />

mln złotych.<br />

Dyskutujemy o zachodniej Winnicy<br />

fot. Sławomir Kowalski<br />

Rozpoczęły się konsultacje społeczne<br />

dotyczące miejscowego<br />

planu zagospodarowania przestrzennego<br />

dla zachodniej części<br />

Winnicy. 12 października 2024<br />

Budżet Obywatelski to specyficzny<br />

rodzaj konsultacji społecznych,<br />

w których miasto nie tylko<br />

pyta o opinię, ale zobowiązuje<br />

wykonać zadania wybrane przez<br />

mieszkańców w głosowaniu według<br />

pomysłów wnioskodawców.<br />

Mieszkańcy najpierw zgłaszają<br />

propozycje, a następnie głosują na<br />

projekty, które spełniają wymagania<br />

regulaminowe. Projekty mające<br />

największe poparcie trafiają do realizacji.<br />

Do edycji Budżetu Obywatelskiego<br />

na rok 2025 mieszkańcy<br />

złożyli w sumie 192 projekty,<br />

z których 2 zostały wycofane przez<br />

wnioskodawców, a 1 nie spełniał<br />

r. odbyło się pierwsze spotkanie,<br />

podczas którego zaprezentowano<br />

konsultowany teren.<br />

W 2024 roku decyzją Pawła<br />

wymogów formalnych. 189 projektów<br />

poprawnych formalnie zostało<br />

poddanych ocenie merytorycznej.<br />

Ostatecznie na listach do głosowania<br />

znalazły się 143 projekty, o łącznej<br />

wartości przekraczającej 26 mln<br />

zł (przy dostępnej puli środków 8<br />

020 000 zł).<br />

Głosowanie na projekty do Budżetu<br />

Obywatelskiego odbyło się<br />

w dniach 21 – 30 września 2024 r.<br />

- Cieszy nas bardzo wyraźny<br />

Gulewskiego, prezydenta Torunia,<br />

zrezygnowano z zabudowy mieszkaniowej<br />

na rzecz utrzymania naturalnej<br />

zieleni, a jednocześnie<br />

uporządkowania terenu nad Wisłą.<br />

<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong> . 18 października 2024<br />

wzrost liczby osób, które brały<br />

udział w głosowaniu na projekty<br />

do budżetu obywatelskiego 2025.<br />

Głosowało ponad 14 tys. osób, to<br />

aż o 30% więcej niż przed rokiem<br />

– mówi Paweł Piotrowicz, dyrektor<br />

Wydziału Komunikacji Społecznej<br />

i Informacji Urzędu Miasta<br />

Torunia. – To wyraźny sygnał, że<br />

mieszkańcy chętniej angażują się<br />

w partycypację społeczną i współdecydowanie<br />

o sposobie wydawania<br />

funduszy miejskich.<br />

Każdy mieszkaniec mógł zagłosować<br />

na zadania lokalne oraz<br />

ogólnomiejskie – w sumie złożono<br />

23 643 karty do głosowania, z tego<br />

22 558 kart ważnych, zawierających<br />

łącznie 48 796 ważnych głosów na<br />

projekty.<br />

- W tym roku spora kwota zasiliła<br />

dodatkowo ogólnomiejską pulę<br />

środków. Były to głównie pieniądze<br />

z Grębocina-Bielaw i Starówki,<br />

gdzie złożono bardzo mało projektów<br />

i wykorzystano tylko część<br />

dostępnych dla tych osiedli kwot.<br />

Zgodnie z regulaminem niewykorzystane<br />

pieniądze musiały zostać<br />

przesunięte do puli ogólnomiejskiej,<br />

co zwiększyło liczbę projektów<br />

wybranych z tej puli – dodaje<br />

Paweł Piotrowicz.<br />

Po podliczeniu głosów, a także<br />

po dokonaniu drobnych korekt szacunkowych<br />

kosztów niektórych zadań<br />

na liście projektów wybranych<br />

znalazło się 49 propozycji, których<br />

wartość wyczerpuje dostępną pulę<br />

środków w wysokości 8 020 000 zł.<br />

W puli lokalnej do realizacji<br />

wybrano łącznie 39 zadań. Po 5 dla<br />

Bydgoskiego oraz Czerniewic. Po<br />

4 zadania zostaną zrealizowane na<br />

Teraz przyszedł czas na dyskusję<br />

z mieszkańcami.<br />

Pierwsze spotkanie konsultacyjne<br />

poświęcone było dokładnemu<br />

przedstawieniu terenu, który jest<br />

konsultowany (zachodnia część<br />

Winnicy, od mostu gen. Zawackiej<br />

w stronę centrum), jego historii,<br />

ukształtowania, dotychczasowych<br />

propozycji na zagospodarowanie<br />

tego terenu.<br />

Kolejnym etapem konsultacji<br />

będzie spacer badawczy na Winnicy.<br />

Poprowadzą go Maciej Nielipowicz<br />

(Wpływamy na <strong>Toruń</strong>)<br />

i Mariusz Warachim (Fundacja<br />

Zielone Kujawy). Uwagi i pomysły<br />

uczestników zbiorą studenci psychologii<br />

UMK. Spacer rozpocznie<br />

się 19 października o godz. 11:00<br />

w okolicach Młyna Trzeposz przy<br />

ul. Winnica 44.<br />

Z kolei 26 października o godz.<br />

11:00 w Centrum Kultury Dwór<br />

Artusa odbędą się warsztaty przyszłościowe,<br />

które przybiorą formułę<br />

dyskusji przy stolikach, przy<br />

których będzie można podzielić się<br />

pomysłami na zagospodarowanie<br />

tej części Torunia.<br />

Konsultacje społeczne organizuje<br />

Fundacja Stabilo i Fundacja<br />

<strong>Toruń</strong>skiej Psychologii z udziałem<br />

przedstawicieli Gminy Miasta <strong>Toruń</strong><br />

oraz pracowników Miejskiej<br />

Pracowni Urbanistycznej.<br />

Podgórzu, Rudaku i Wrzosach. Dla<br />

okręgu Jakubskie-Moke, Chełmińskie<br />

i Kaszczorek wybrano do realizacji<br />

po 3 projekty. Po 2 projekty<br />

będą zrealizowane na Rubinkowie,<br />

Skarpie i Stawkach. Z kolei w okręgu<br />

Grębocin-Bielawy i Staromiejskie<br />

wybrano po jednym projekcie.<br />

W puli ogólnomiejskiej mamy 10<br />

zadań. Są to:<br />

• Dokończenie remontu kociarni<br />

i części socjalnej w Schronisku<br />

dla Bezdomnych Zwierząt;<br />

• Zakup specjalistycznego pojazdu<br />

do ratowania zwierząt dla<br />

patrolu EKO Straży Miejskiej w Toruniu;<br />

• Samochód i wyposażenie dla<br />

OSP <strong>Toruń</strong> Jar z psami ratowniczymi;<br />

• Pomoc kotom bezdomnym;<br />

• Kolacje (drugi posiłek) dla<br />

przebywających w Miejskim Schronisku<br />

dla Bezdomnych Mężczyzn<br />

w Toruniu;<br />

• Dwujęzyczność z angielskim<br />

w każdym toruńskim przedszkolu;<br />

• Rubinkowo na sportowo;<br />

• Złota rączka dla seniora – <strong>Toruń</strong><br />

2025;<br />

• Kwitnące wiśnie wokół Starówki;<br />

• Biblioteka w kieszeni – bezpłatny<br />

dostęp do e-booków<br />

w Książnicy.<br />

Wybrane projekty zostaną wpisane<br />

do przyszłorocznego budżetu<br />

miasta.<br />

Pełną listę wybranych projektów<br />

można znaleźć na miejskiej<br />

stronie internetowej pod adresem:<br />

www.torun.pl/bo<br />

Zbieramy<br />

i wygrywamy<br />

W październiku rozpoczęła się<br />

VIII edycja organizowanego<br />

przez Prezydenta Miasta Torunia,<br />

Ekokonkursu "Zbieramy<br />

makulaturę i nie tylko".<br />

Do 30 kwietnia 2025 r.<br />

placówki oświatowe - publiczne<br />

i niepubliczne przedszkola,<br />

szkoły podstawowe i ponadpodstawowe<br />

mające powyżej<br />

50 uczniów, rywalizują w ilości<br />

zebranej makulatury i puszek.<br />

W tej edycji konkursu nagradzamy<br />

aż 30 placówek, które zbiorą<br />

najwięcej surowców w przeliczeniu<br />

na jednego ucznia.<br />

Łączna pula nagród wynosi<br />

ponad 310 tys. zł.<br />

Otrzymane nagrody przedszkola<br />

i szkoły będą mogły wykorzystać<br />

na zakup pomocy dydaktycznych<br />

i wyposażenia sal<br />

lekcyjnych. Nagrodzeni zostaną<br />

także uczniowie uczestniczący<br />

najbardziej aktywnie w zbieraniu<br />

surowców.<br />

Więcej informacji: www.odpady.torun.pl<br />

w zakładce Ekokonkurs.

•<br />

TYLKOTORUN.PL<br />

TORUŃ<br />

9<br />

Rozwijamy infrastrukturę szkolną i sportową<br />

fot. Sławomir Kowalski<br />

<strong>Toruń</strong> stale rozwija infrastrukturę<br />

szkolną i sportową. Obecnie trwa<br />

budowa zupełnie nowej szkoły na<br />

północy Torunia, a przy Zespole<br />

Szkół <strong>nr</strong> 19 powstaje basen rehabilitacyjny.<br />

Szkoła przy ul. Grasera to projekt<br />

realizowany etapami. W pierwszej<br />

kolejności powstanie budynek<br />

o powierzchni użytkowej 5089 m2.<br />

Obiekt posiadać będzie 21 sal lekcyjnych,<br />

w tym 4 sale tematyczne,<br />

kuchnię ze stołówką, część administracyjną,<br />

szatnię i bibliotekę. Szkoła<br />

będzie przygotowana do obsługi<br />

oddziałów szkolnych, jak również<br />

oddziałów przedszkolnych.<br />

Budynek jest wznoszony<br />

w technologii tradycyjnej - ściany<br />

murowane wzmocnione trzpieniami<br />

żelbetowymi, stropy żelbetowe<br />

monolityczne. Zastosowano<br />

w nim rozwiązania energooszczędne:<br />

panele fotowoltaiczne o mocy<br />

49 kWp, oświetlenie typu LED i odzysk<br />

ciepła z instalacji wentylacji<br />

mechanicznej. Obiekt będzie też<br />

w pełni dostosowany do potrzeb<br />

osób niepełnosprawnych.<br />

Zadanie obejmuje też zagospodarowanie<br />

terenu. Powstanie boisko<br />

wielofunkcyjne, plac zabaw,<br />

droga dojazdowa i chodniki. W kolejnym<br />

etapie placówka może być<br />

rozbudowana o kolejne trzy skrzydła:<br />

edukacyjne, z salą sportową<br />

oraz aulą i mediateką o pow. użytkowej<br />

7 810 m2.<br />

Obecnie zaawansowanie robót<br />

wynosi ok. 28 procent. Zgodnie<br />

z umową wykonawca - firma Balzola<br />

ma zrealizować zadanie do października<br />

2025 r. Koszt inwestycji<br />

to 36,8 mln zł.<br />

Basen rośnie w oczach<br />

Kompleks dwóch basenów przy<br />

Zespole Szkół <strong>nr</strong> 19 ma łączną powierzchnię<br />

użytkową 929 m kw.<br />

z jedną kondygnacją nadziemną<br />

i jedną podziemną oraz łącznikiem.<br />

W budynku znajdują się po dwie<br />

szatnie męskie i damskie oraz toalety<br />

przystosowane dla osób z niepełnosprawnościami.<br />

Pierwszy z basenów,<br />

pływacki o powierzchni 75<br />

m kw. i głębokości 1,8 m, posiadać<br />

będzie specjalne ruchome dno, ułatwiające<br />

osobom z niepełnosprawnościami<br />

wejście do wody. Drugi<br />

to basen rekreacyjny o powierzchni<br />

50 m kw. wraz z atrakcjami basenowymi<br />

typu: parasol, wodny<br />

masaż i masaż powietrzny do stóp.<br />

Budynek został wyposażony m. in.<br />

w system sterowania BMS oraz instalację<br />

fotowoltaiczną.<br />

Wykonawcą prac jest toruńska<br />

firma BUD-EKO, a dokumentację<br />

projektową przygotowało Biuro<br />

Inżynierskie BUDEN z Gdańska.<br />

Koszt budowy wynosi 14,35 mln<br />

zł. Zaawansowanie prac wynosi 80<br />

procent.<br />

Trasa Staromostowa po nowemu<br />

W układzie jednojezdniowym,<br />

z bezpiecznymi przejściami dla<br />

pieszych i rondem – tak będzie<br />

wyglądała Trasa Staromostowa.<br />

Zmiany w projekcie wprowadzono<br />

po szerokich konsultacjach.<br />

- Mamy projekt i wariant, który<br />

jest przedyskutowany od A do<br />

Z. On może nie będzie zadowalał<br />

wszystkich, ale uważam, że nasza<br />

propozycja jest pewnym kompromisem<br />

– podkreśla Prezydent Torunia<br />

Paweł Gulewski.<br />

Nowa koncepcja trasy to przede<br />

wszystkim zawężenie ulicy do jednej<br />

jezdni po jednym pasie ruchu<br />

w każdą stronę i uspokojenie ruchu.<br />

W propozycji uwzględniono<br />

połączenia nowego centrum<br />

Torunia z Trasą Staromostową,<br />

wprowadzono dodatkowe przejścia<br />

dla pieszych naprzeciw wejścia<br />

na cmentarz i ulicy Gałczyńskiego.<br />

Zredukowano powierzchnie<br />

utwardzone (beton i asfalt) na<br />

rzecz zwiększenia powierzchni terenów<br />

zielonych. Zminimalizowano<br />

też liczbę drzew, które zostaną<br />

wycięte pod realizację inwestycji<br />

(ok. 115 drzew, przy czym nasadzonych<br />

zostanie ok 130. Ostateczna<br />

liczba drzew do wycinki będzie<br />

ustalona po uszczegółowieniu projektu<br />

w zakresie wysokościowym).<br />

Zadbano też o odpowiednią liczę<br />

miejsc parkingowych (297 miejsc:<br />

wzdłuż drogi 74 miejsca; przy Cinema<br />

City 70 miejsc; przy IPH 25<br />

miejsc; od Szosy Chełmińskiej:<br />

128 miejsc) i co ważne, nawierzchnia<br />

parkingów będzie wykonana<br />

z kostki przepuszczającej wodę.<br />

Za realizację inwestycji odpowiada<br />

firma Balzola Polska sp. Z o.<br />

o. w dniu 17.04.2024 r. podpisała<br />

z Miejskim Zarządem Dróg w Toruniu<br />

jedną umowę na realizację<br />

dwóch zadań:<br />

• przebudowy drogi krajowej<br />

<strong>nr</strong> 91 w rejonie skrzyżowania z ul.<br />

Strobanda o wartości: 14 702 546,17<br />

zł.<br />

• przebudowy drogi wojewódzkiej<br />

<strong>nr</strong> 553 od pl. Niepodległości do<br />

ul. Dekerta (Trasa Staromostowa)<br />

o wartości: 18 179 459,50 zł.<br />

Termin zakończenia obu zadań:<br />

listopad 2025 r. Jednakże z uwagi<br />

na przedłużające się uzasadnione<br />

uzgodnienia, opracowania i analizy<br />

prawne wykonawca zastrzegł, że<br />

jest uprawniony do wnioskowania<br />

o korekty w zakresie terminu wykonania<br />

Trasy Staromostowej.<br />

Poniżej planowany harmonogram<br />

prac:<br />

• prace projektowe wraz z uzgodnieniami:<br />

10.10.2024 – 30.01.2025 r.<br />

• przejęcie placu budowy: do<br />

10.01.2025 r.<br />

• wprowadzenie tymczasowej<br />

organizacji ruchu: 13.01.2025 r.<br />

• roboty przygotowawcze – rozbiórki:<br />

13.01.2025 – 14.02.2025 r.<br />

• przebudowa sieci podziemnych:<br />

od 17.02.2025 w miarę sprzyjających<br />

warunków pogodowych<br />

• roboty ziemne: od 03.03.2025 r.<br />

Wrzosowisko: złóż wniosek<br />

do projektu mpzp<br />

Miejska Pracownia Urbanistyczna<br />

rozpoczęła przyjmowanie<br />

wniosków do projektu miejscowego<br />

planu zagospodarowania<br />

przestrzennego (mpzp) dla terenu<br />

położonego w rejonie ul. Św.<br />

Jana Bosko, części Wrzosowiska.<br />

Przypomnijmy, że 5 września<br />

2024 r. radni przyjęli uchwałę<br />

rozpoczynającą procedurę sporządzenia<br />

nowego miejscowego<br />

planu zagospodarowania przestrzennego<br />

dla terenu położonego<br />

w rejonie ul. Św. Jana Bosko, części<br />

Wrzosowiska. Uchwała obejmuje<br />

obszar ok. 2,8 ha, na których<br />

funkcjonuje Środowiskowy Dom<br />

Samopomocy „Pracownia Rozwijania<br />

Twórczości Osób Niepełnosprawnych”,<br />

boisko oraz przyległy<br />

teren zieleni nieurządzonej. Teren<br />

w całości stanowi własność Gminy<br />

Miasta <strong>Toruń</strong> i do tej pory objęty<br />

był miejscowym planem zagospodarowania<br />

przestrzennego<br />

dla terenu położonego w rejonie<br />

ulic: św. Jana Bosko, Szosa Chełmińska<br />

i Ugory.<br />

Sporządzenie planu miejscowego<br />

ma na celu zabezpieczenie<br />

potrzeb społeczności poprzez:<br />

• zachowanie terenów zieleni<br />

o charakterze naturalnym w sąsiedztwie<br />

„Zespołu Przyrodniczo-<br />

-Krajobrazowego Wrzosy”;<br />

• utrzymanie budynku związanego<br />

z ochroną zdrowia i opieką<br />

społeczną oraz uwzględnienie<br />

niezbędnych potrzeby jego przyszłej<br />

rozbudowy.<br />

Jak złożyć wniosek do mpzp?<br />

Wniosek należy wypełnić na<br />

formularzu dostępnym w Miejskiej<br />

Pracowni Urbanistycznej<br />

oraz na www.bip.mpu-torun.pl<br />

w zakładce Ogłoszenia, informacje<br />

o projektach planów, wnioski<br />

i uwagi i złożyć poprzez jedną<br />

z poniższych form:<br />

• w siedzibie MPU;<br />

• mailowo: mpu@mpu-torun.pl;<br />

• przez www.voxly.pl/mpu-torun.<br />

Termin składania wniosków<br />

mija 28 października 2024 r.<br />

<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong> . 18 października 2024

10 MIASTO<br />

•<br />

TYLKOTORUN.PL<br />

Co dalej z ECF Camerimage?<br />

Europejskie Centrum Filmowe Camerimage będzie ukończone rok później, niż zapowiadano<br />

Arkadiusz Włodarski | fot. Łukasz Piecyk<br />

Trwa budowa Europejskiego Centrum<br />

Filmowego Camerimage.<br />

We wrześniu ruszyła procedura<br />

wyboru wykonawcy drugiego etapu.<br />

Okazuje się jednak, że mogą<br />

być problemy z finansowaniem tej<br />

części inwestycji.<br />

Na początku października pojawiły<br />

się doniesienia o tym, że Ministerstwo<br />

Kultury i Dziedzictwa<br />

Narodowego ma zrezygnować ze<br />

współfinansowania budowy. Powodem<br />

miały być problemy z finansowaniem.<br />

Nie ma pewności, czy<br />

budowa zamknie się w kwocie 600<br />

mln zł.<br />

- Do Urzędu Miasta Torunia<br />

nie wpłynęło pismo z Ministerstwa<br />

Kultury i Dziedzictwa Narodowego<br />

w przedmiotowej sprawie – informował<br />

4 października rzecznik<br />

prezydenta Marcin Centkowski. –<br />

Rozumiemy duże zainteresowanie<br />

największą obecnie realizowaną<br />

inwestycją w Toruniu. Nie będziemy<br />

jednak odnosić się do nieoficjalnych<br />

informacji, które zostały<br />

opublikowane przez część mediów.<br />

Jeszcze tego samego dnia pojawił<br />

się komunikat ministerstwa o tym,<br />

że prowadzona jest weryfikacja realnych<br />

kosztów i instytucjonalno-<br />

- To krytyczny moment dla tej inwestycji – przyznaje prezydent<br />

Torunia Paweł Gulewski.<br />

-społecznej potrzeby realizacji tej<br />

części inwestycji. Zapowiedziano<br />

też spotkanie prezydenta miasta<br />

Pawła Gulewskiego z minister kultury<br />

Hanną Wróblewską. Ostatecznie<br />

Gulewski rozmawiał nie z nią,<br />

a z jej zastępcą Andrzejem Wyrobcem.<br />

- Na spotkaniu potwierdzono,<br />

że ministerstwo wstrzymuje drugi<br />

etap, czyli biura i uzupełniające sale<br />

wystawiennicze – powiedział prezydent<br />

Torunia. - Harmonogram<br />

jest przekroczony, pojawił się już<br />

wniosek o jego zmianę i przełożenie<br />

zakończenia budowy na 2029<br />

r. A żeby zaktualizować harmonogram,<br />

trzeba wcisnąć pauzę. Dlatego<br />

na początku listopada odbędzie<br />

się spotkanie o tym, na jaką skalę<br />

powinno to być finansowane. Czekamy<br />

na warianty dalszych działań<br />

i sposobów rozstrzygnięcia sytuacji.<br />

Jest to moment krytyczny dla<br />

całej inwestycji.<br />

Prezydent Gulewski dodał, że<br />

pracuje zespół, który analizuje to,<br />

w jaki sposób wydatkowane są<br />

środki ze strony miasta na budowę<br />

centrum. Dotyczy to tylko pierwszego<br />

etapu. Miasto zabezpieczyło<br />

około 31 mln zł, z czego wydano<br />

około 4,3 mln zł.<br />

- Zarówno ministerstwo, jak<br />

i dyrekcja ECF Camerimage wiedzą,<br />

że musi dojść do zwiększenia<br />

kosztów, gdyż utrzymanie kwoty<br />

600 mln zł jest mało realne – wskazał<br />

prezydent. - Nie wiadomo na<br />

chwilę obecną, o ile koszty realizacji<br />

wzrosną. Po listopadowym spotkaniu<br />

będziemy się pozycjonowali<br />

jako gmina w stosunku do tego,<br />

jakie propozycje będą przedstawione.<br />

Zdajemy sobie sprawę z tego, co<br />

stoi po naszej stronie.<br />

Pojawił się pomysł, aby inwestycję<br />

wspomógł Urząd Marszałkowski.<br />

Piotr Całbecki powiedział na<br />

antenie Radia PiK, że jeśli władze<br />

województwa zostaną zaproszone<br />

do stołu i poznają fakty, będą mogły<br />

działać. Zaprosił także organizatorów<br />

festiwalu Camerimage do<br />

powrotu do Bydgoszczy. Planom<br />

rozbudowy ECF za pomocą środków<br />

województwa sprzeciwia się<br />

Stowarzyszenie Metropolia Bydgoska.<br />

- Budzi to nasze poważne wątpliwości<br />

co do priorytetów samorządu,<br />

który rozważa wsparcie tej<br />

inwestycji, mimo że Camerimage<br />

nie jest instytucją prowadzoną<br />

przez województwo – stwierdzają<br />

jego członkowie w oświadczeniu<br />

wysłanym do marszałka. - Tymczasem<br />

inne, kluczowe dla regionu<br />

instytucje kultury, takie jak Opera<br />

Nova i Filharmonia Pomorska,<br />

pozostają bez pełnego wsparcia<br />

finansowego, mimo że województwo<br />

współprowadzi te placówki.<br />

Dlaczego priorytetowo traktuje się<br />

projekt zewnętrzny, ignorując potrzeby<br />

instytucji, które samorząd<br />

powinien wspierać?<br />

Po listopadowym spotkaniu<br />

z udziałem władz Torunia, organizatorów<br />

festiwalu oraz ministerstwa<br />

kultury powinniśmy wiedzieć,<br />

jaka będzie przyszłość tej inwestycji.<br />

Prace przy pierwszym etapie<br />

nadal się toczą.<br />

Spór toruńsko-bydgoski<br />

Kontrowersyjna wypowiedź wywołała konflikt między Uniwersytetem Mikołaja<br />

Kopernika a Politechniką Bydgoską. Kierunek lekarski na politechnice został określony jako<br />

„projekt polityczny”<br />

Filip Pląskowski | fot. Łukasz Piecyk<br />

Na linii Uniwersytet Mikołaja<br />

Kopernika – Politechnika Bydgoska<br />

doszło ostatnio do sporego<br />

spięcia. Wszystko za sprawą wypowiedzi<br />

prof. Radosława Sojaka<br />

w Radiu PiK. Prorektor ds. kadrowych<br />

i polityki finansowej UMK<br />

w Toruniu nazwał kierunek lekarski<br />

na Politechnice Bydgoskiej<br />

projektem politycznym.<br />

– To projekt polityczny, mamy<br />

poważne zastrzeżenia co do jakości<br />

kształcenia, zrobilibyśmy to lepiej<br />

za połowę tych pieniędzy – mówił<br />

prof. Sojak w rozmowie z Radiem<br />

PiK.<br />

Prof. Szymon Różański z Politechniki<br />

Bydgoskiej odniósł się do<br />

tych słów, nazywając je całkowicie<br />

absurdalnymi. Podkreślił, że kilkanaście<br />

uczelni w kraju wykazało się<br />

kreatywnością i odwagą, aby wykorzystać<br />

zmiany legislacyjne z ubiegłego<br />

roku, dostrzegając w nich<br />

szansę na rozwój swoich placówek.<br />

– Jestem wręcz oburzony takim<br />

stanowiskiem pana prorektora<br />

– mówi prof. Szymon Różański,<br />

prorektor Politechniki Bydgoskiej<br />

ds. rozwoju cytowany przez Radio<br />

PiK. – To stanowisko dziwi szczególnie<br />

po wypowiedzi rektora Tretyna<br />

parę dni temu w telewizji, który<br />

podkreślił, że UMK jest kuźnią<br />

kadr dla naszego kierunku lekarskiego.<br />

Przypomnę, że kilku wyśmienitych<br />

profesorów z Collegium<br />

Medicum UMK przeszło na naszą<br />

uczelnię. Mogę podać chociażby<br />

nazwisko prof. Szpindy, od którego<br />

nasi studenci zaczynają naukę anatomii.<br />

Profesor od wielu lat odnosi<br />

wielkie sukcesy. Jest jeszcze wiele<br />

innych nazwisk, które są gwarancją<br />

wysokiego poziomu kształcenia.<br />

W tej sprawie wojewoda kujawsko-pomorski<br />

Michał Sztybel skierował<br />

pismo do rektora UMK prof.<br />

dr. hab. Andrzeja Tretyna. Poprosił<br />

w nim o odpowiedź, czy słowa dr.<br />

hab. Radosława Sojaka to oficjalne<br />

stanowisko zarówno rektora, jak<br />

i uniwersytetu w Toruniu.<br />

– Dla dobra współpracy i rozwoju<br />

środowiska naukowego w całym<br />

województwie proszę o stanowcze<br />

odcięcie od słów szkalujących pracę<br />

innych osób – zaznaczył w piśmie<br />

wojewoda kujawsko-pomorski.<br />

W swoim piśmie do rektora<br />

UMK wojewoda Michał Sztybel<br />

zwrócił uwagę, że wypowiedzi te<br />

podważają zaufanie do działań<br />

Rady Ministrów RP. Politechnika<br />

Bydgoska uzyskała zgodę na kształcenie<br />

od ministra nauki i limit<br />

przyjęć od ministra zdrowia, spełniając<br />

wszystkie wymogi prawne<br />

oraz wytyczne Państwowej Komisji<br />

Akredytacyjnej. W 2024 r. przygotowanie<br />

uczelni zostało dodatkowo<br />

sprawdzone na prośbę ministra nauki,<br />

a ostateczne limity przyjęć zatwierdziła<br />

minister zdrowia.<br />

– Zwracam się o zajęcie jednoznacznego<br />

stanowiska w tej sprawie,<br />

ponieważ podważanie przez<br />

W ostatnim czasie atmosfera pomiędzy dwoma miastami stała się<br />

nad wyraz gęsta.<br />

Uniwersytet Mikołaja Kopernika<br />

w Toruniu jakości kadr oraz infrastruktury<br />

nowo powstałych jednostek<br />

akademickich może negatywnie<br />

wpływać na reputację wielu<br />

znakomitych lekarzy i naukowców,<br />

którzy są lub byli związani z UMK<br />

– pisze Michał Sztybel. – Odbieram<br />

to również jako zakwestionowanie<br />

jakości edukacji medycznej oferowanej<br />

przez UMK w przeszłości.<br />

8 października pojawiła się krótka<br />

odpowiedź rektora UMK na pismo<br />

wojewody.<br />

– Oświadczam, że jedynym<br />

reprezentantem uniwersytetu na<br />

zewnątrz jest rektor – poinformował<br />

w swoim stanowisku prof. dr<br />

hab. Andrzej Tretyn, rektor UMK.<br />

– Uniwersytet Mikołaja Kopernika<br />

nigdy nie zajmował i nie będzie<br />

zajmować oficjalnych stanowisk<br />

w sprawie planów rozwoju innych<br />

uczelni w kraju.<br />

<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong> . 18 października 2024

•<br />

TYLKOTORUN.PL<br />

MIASTO<br />

11<br />

Rewolucja na dwóch kółkach<br />

Będą zmiany w rowerze miejskim – wypożyczanie przez aplikację to jedna z nich<br />

Arkadiusz Włodarski | fot. Łukasz Piecyk<br />

Czy w Toruniu szykuje się rowerowa<br />

rewolucja? Tak wynika<br />

z zapowiedzi Miejskiego Zarządu<br />

Dróg, które pojawiły się przy<br />

okazji ogłoszenia przetargu na<br />

nowego operatora tej popularnej<br />

usługi.<br />

Aktualnie rowerem<br />

miejskim, znanym także<br />

pod nazwą Torvelo,<br />

zajmuje się firma BikeU,<br />

działająca w Toruniu<br />

od 2019 r. Obecny<br />

kontrakt wygasa 30<br />

listopada.<br />

Zainteresowanie<br />

taką formą poruszania<br />

się po mieście jest<br />

spore. Według danych,<br />

które uzyskaliśmy<br />

z MZD, od marca do połowy października<br />

tego roku zanotowano<br />

już prawie 78 tys. wypożyczeń.<br />

- Często korzystam z Torvelo –<br />

mówi jeden z rowerzystów. - Gdy<br />

sprzyja pogoda, to wygodniej jest<br />

dostać się z lewobrzeża do centrum<br />

miasta rowerem, jadąc przez most.<br />

W dodatku jest taniej, bo taka<br />

przejażdżka kosztuje mnie tylko 25<br />

groszy, a bilet na autobus to wydatek<br />

3,80 zł. Nie mówię już o korzyściach<br />

dla zdrowia.<br />

Nasz rozmówca zauważa jednocześnie,<br />

że czasem zdarza się problem<br />

z odblokowaniem zamka na<br />

‘‘ - Gdy sprzyja pogoda, to wygodniej<br />

jest dostać się z lewobrzeża do centrum<br />

miasta rowerem, jadąc przez most.<br />

stacji i wypięciem roweru. Niektóre<br />

pojazdy mają także niedziałającą<br />

regulację siodełek. Nie są to jednak<br />

usterki, które uniemożliwiałyby korzystanie<br />

z jednośladów.<br />

Jak zapowiada Miejski Zarząd<br />

Dróg, nowy operator to zmiany dla<br />

korzystających. Jedną z nich ma<br />

być unowocześnienie systemu, który<br />

teraz będzie określany mianem<br />

„czwartej generacji”. Rowery miałyby<br />

być wypożyczane przez aplikację<br />

i kod QR. Dzięki temu nie byłoby<br />

potrzeby przypinania ich do stacji.<br />

Zamiast tego będą mogły być oddane<br />

w wyznaczonych miejscach,<br />

w pobliżu stojaków rowerowych.<br />

- W prowadzonej przez UMK<br />

ankiecie na temat roweru miejskiego<br />

i obszarów, które by<br />

poprawili użytkownicy<br />

roweru miejskiego,<br />

wpinanie rowerów<br />

było wskazywane najczęściej<br />

- wyjaśnia<br />

Agnieszka Kobus-Pęńsko,<br />

rzeczniczka prasowa<br />

Miejskiego Zarządu<br />

Dróg. - Stąd ta zmiana<br />

i nowa propozycja<br />

w nowej odsłonie roweru.<br />

Kolejną nowością mają być rowery<br />

elektryczne, które również<br />

będą dostępne, choć ich wypożyczanie<br />

ma się odbywać na osobnych<br />

zasadach z uwagi na ich<br />

wartość. Nowa umowa ma obowiązywać<br />

tylko przez rok. Zapytaliśmy,<br />

skąd wynika taki, a nie inny czas jej<br />

trwania.<br />

W tym roku odnotowano już prawie 78 tys. wypożyczeń.<br />

- Przez rok, w czasie trwania<br />

umowy, ocenimy, jak sprawdzi się<br />

system czwartej generacji i czy zaproponowane<br />

rowery elektryczne<br />

przyjmą się u nas w Toruniu – odpowiada<br />

Kobus-Pęńsko. - Rzeczywiście<br />

pod koniec 2025 r. będziemy<br />

ogłaszać przetarg na kolejną odsłonę<br />

roweru, tym razem bogatsi<br />

o nowe doświadczenia.<br />

Wiemy też, że będziemy mogli<br />

korzystać, tak jak obecnie, z 360<br />

rowerów. 20 pojazdów będzie elektrycznych.<br />

Natomiast więcej będzie<br />

stacji – aż 90 zamiast obecnych 50.<br />

- Zaprosiliśmy do współpracy<br />

Rady Okręgu, które mają nam<br />

wskazać propozycje miejsc pod stacje<br />

– informuje rzeczniczka MZD.<br />

- Dopiero wtedy będzie można dokładnie<br />

podać lokalizacje miejsc,<br />

gdzie w nowym sezonie wypożyczymy<br />

rower miejski.<br />

Chętni do obsługiwania roweru<br />

miejskiego mogą zgłaszać się do<br />

18 listopada. Jeśli wszystko pójdzie<br />

dobrze, to nowa odsłona tego<br />

popularnego środka transportu zadebiutuje<br />

już w marcu przyszłego<br />

roku.<br />

<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong> . 18 października 2024

12 SPORT<br />

• TYLKOTORUN.PL<br />

Sezon okraszony brązowym medalem<br />

Z Iloną Termińską, prezes Klubu Sportowego <strong>Toruń</strong>, o poprzednim sezonie, ruchach na rynku transferowym, relacjach klubu z miastem,<br />

negocjacjach kontraktowych oraz o staraniach o sponsora tytularnego rozmawia Filip Pląskowski<br />

Filip Pląskowski | fot. Łukasz Piecyk<br />

Przed sezonem podczas prezentacji<br />

drużyny zapowiadano walkę o mistrzostwo.<br />

Mało brakowało, a sen<br />

mógłby się spełnić. Po pierwszym<br />

półfinałowym meczu z Motorem<br />

Lublin oczekiwania w Toruniu były<br />

dość wysokie.<br />

Ten sezon był pełen wzlotów i upadków<br />

jak jazda na rollercoasterze. Na<br />

początku wszystko wskazywało na<br />

to, że możemy walczyć o najwyższe<br />

cele – zawodnicy byli świetnie<br />

przygotowani. Jednak sport bywa<br />

nieprzewidywalny. Pojawiły się<br />

momenty słabszej dyspozycji i niestety<br />

kontuzje, jak ta, z którą zmagał<br />

się Emil Sajfutdinow. Dzięki<br />

ogromnemu zaangażowaniu wielu<br />

osób, a przede wszystkim samego<br />

zawodnika, mimo urazu udało mu<br />

się w porę wrócić i odjechać dobre<br />

zawody. Awansowaliśmy do półfinału<br />

PGE Ekstraligi, ale niestety<br />

nie udało nam się obronić przewagi<br />

z pierwszego meczu z Motorem Lublin.<br />

Na szczęście zdobyliśmy medal.<br />

W pamięci kibiców pozostanie<br />

walka do końca.<br />

Kto był najmocniejszym punktem<br />

toruńskiego Apatora w tym sezonie?<br />

Każdy mecz wyłaniał innego lidera.<br />

Uważam, że solidnymi filarami<br />

naszej drużyny są Robert Lambert<br />

i Emil Sajfutdinow, ale również<br />

Patryk Dudek. Nawet jeśli któryś<br />

z nich ma słabszy dzień, to inny<br />

nadrabia. Tak było w tym sezonie.<br />

Wydaje się, że tych „trzech muszkieterów”,<br />

którzy stanowią trzon<br />

zespołu, wciąż będzie pokazywać,<br />

na co ich stać.<br />

Jak ocenia pani postawę toruńskich<br />

juniorów? Czy Krzysztof Lewandowski<br />

i Antoni Kawczyński<br />

w następnym sezonie dowiozą do<br />

mety więcej punktów? Ten<br />

pierwszy w końcówce sezonu<br />

pokazał, co tak naprawdę<br />

potrafi.<br />

Przed nimi wciąż wiele<br />

pracy, choć wydaje mi się,<br />

że młodzi zawodnicy już<br />

odrobili część lekcji. Sezon<br />

dobiegł końca, więc<br />

teraz nadejdzie chwila wytchnienia,<br />

potem ruszą<br />

treningi przygotowania fizycznego,<br />

a na wiosnę treningi na<br />

torze. Patrząc na formę Krzysztofa<br />

Lewandowskiego pod koniec sezonu,<br />

widać, że wszystko zmierza<br />

w dobrym kierunku. Jest w stanie<br />

rywalizować i wygrywać z każdym<br />

przeciwnikiem. Jego pojedynek na<br />

torze z Martinem Vaculikiem był<br />

wręcz podręcznikowy. Z kolei Antoni<br />

to zaledwie 16-letni zawodnik,<br />

a już ma za sobą pierwszy sezon<br />

w PGE Ekstralidze. On kocha ten<br />

sport i chce jeździć, więc nadzieje<br />

są duże. Doskonale wie, co ma robić<br />

i czego oczekuje od niego klub.<br />

Wszyscy widzimy, jak szybko się<br />

rozwija.<br />

Trudno było rozstać się z Pawłem<br />

Przedpełskim i Wiktorem Lampartem?<br />

Przy ocenie zawodnika kluczowe<br />

są dwa aspekty: po pierwsze, czy<br />

darzymy zawodnika sympatią i szacunkiem,<br />

a drugi: to jego wyniki<br />

sportowe. Ten drugi element jest<br />

‘‘Ten sezon był pełen<br />

wzlotów i upadków jak jazda na<br />

rollercoasterze.<br />

decydujący, i wpłynął na decyzję, że<br />

ci zawodnicy pożegnali się z nami<br />

w przyszłym sezonie. Z Pawłem<br />

rozstaliśmy się już raz – takie jest<br />

życie w sporcie. Nazwiska same nie<br />

wygrywają, to zawodnicy zdobywają<br />

punkty. A dyspozycja może być<br />

różna.<br />

Jan Kvech i Mikkel Michelsen<br />

nie mają za sobą udanego sezonu<br />

w PGE Ekstralidze. Czy w Toruniu<br />

pod opieką trenera Barona będą<br />

w stanie wznieść się na wyżyny<br />

swoich możliwości? Czy przyszłoroczny<br />

skład ma jakieś słabe punkty?<br />

Takie jest założenie – w przeciwnym<br />

razie nie zdecydowalibyśmy<br />

się na ich zakontraktowanie. Każdy<br />

zawodnik przechodzi przez różne<br />

trudności w trakcie sezonu, co<br />

widzieliśmy także u naszych zawodników.<br />

Jednak przy budowie<br />

zespołu kierujemy się pewnymi<br />

założeniami, analizując każdy element<br />

tej układanki. Wydaje mi się,<br />

że zarówno Jan, jak i Mikkel idealnie<br />

wpasują się w naszą drużynę.<br />

Mają ambicje i potencjał,<br />

a dotychczas udowodnili,<br />

że są stabilnymi zawodnikami<br />

w zespołach, w których<br />

startowali. Potknięcia<br />

to naturalna część sportu.<br />

Obaj żużlowcy od zawsze<br />

dobrze radzili sobie na<br />

Motoarenie, a dodatkowo<br />

prezentują solidną formę<br />

w meczach wyjazdowych.<br />

Podczas spotkań sparingowych<br />

przekonamy się, w jakiej<br />

dyspozycji jest cała drużyna. Oczekiwania<br />

wobec przyszłorocznego<br />

składu są wysokie, ale musimy<br />

dmuchać na zimne.<br />

Jak opisze pani relacje pomiędzy<br />

klubem a miastem po tym, jak nowym<br />

prezydentem Torunia został<br />

<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong> . 18 października 2024<br />

‘‘Uważam, że atmosfera, którą wspólnie<br />

tworzymy – zarówno trenerzy, mechanicy, jak<br />

i całe zaplecze organizacyjne – sprzyja temu, że<br />

zawodnicy chcą tu być.<br />

Paweł Gulewski? Pierwszy raz od<br />

15 lat Motoarena nie będzie gospodarzem<br />

rundy rywalizacji o Indywidualne<br />

Mistrzostwo Świata. Zamiast<br />

tego klub otrzymał prawo<br />

organizacji Speedway of Nations.<br />

Ten sezon zaczynaliśmy jeszcze<br />

z prezydentem Michałem Zaleskim,<br />

a kończymy z prezydentem<br />

Pawłem Gulewskim. Ustalenia<br />

dotyczące współpracy z miastem<br />

sformułowaliśmy w zeszłym roku.<br />

Rozpoczynamy nowy sezon i przed<br />

nami rozmowy o współpracy.<br />

Jeśli chodzi o SGP i brak rundy<br />

w Toruniu w 2025 r. - to nie była<br />

nasza decyzja i myślę, że nie mieliśmy<br />

na to dużego wpływu. To wynik<br />

polityki promotora dotyczącej<br />

ilości rund Grand Prix w Polsce,<br />

a my mieliśmy umowę tylko na jeden<br />

rok 2024. Cieszy nas jednak, że<br />

udało się wynegocjować przesunięcie<br />

terminu Speedway of Nations,<br />

aby nie kolidował z cyklem Grand<br />

Prix. Wierzę, że ranga tej imprezy<br />

zapewni zawody na najwyższym<br />

poziomie, a kibice wypełnią Motoarenę.<br />

Dodatkową wartością jest<br />

fakt, że Polacy nigdy jeszcze nie<br />

wygrali tego rodzaju imprezy, więc<br />

może właśnie uda się to osiągnąć<br />

w Toruniu.<br />

Wiele toruńskich kibiców narzekało<br />

na wysokie ceny biletów na spotkanie<br />

o brązowy medal PGE Ekstraligi.<br />

Czym była ukierunkowana<br />

decyzja o podwyższeniu stawek?<br />

Przez długi czas utrzymywaliśmy<br />

ceny biletów na stałym poziomie,<br />

wprowadzając jedynie minimalne<br />

podwyżki. Niestety wzrost kosztów<br />

utrzymania zmusił nas do podjęcia<br />

takiej decyzji. Warto jednak zaznaczyć,<br />

że kibice mieli możliwość<br />

zakupu karnetów w atrakcyjnych<br />

cenach. W tym sezonie planujemy<br />

ogłaszać ceny biletów i karnetów<br />

wraz z rozpoczęciem sprzedaży.<br />

Porównując je do cen nie tylko wydarzeń:<br />

sportowych czy kulturalnych,<br />

można zauważyć, że są one<br />

na podobnym poziomie cenowym.<br />

Czy klub negocjuje już kontrakty<br />

na sezon 2026? Pierwszym z żużlowców,<br />

który przedłużył kontrakt<br />

z Apatorem, jest Robert Lambert.<br />

Nie będę zdradzać szczegółów.<br />

Na ten moment jedynym zawodnikiem,<br />

który podpisał kontrakt<br />

na sezon 2026, jest Robert Lambert.<br />

Uważam, że atmosfera, którą<br />

wspólnie tworzymy – zarówno<br />

trenerzy, mechanicy, jak i całe<br />

zaplecze organizacyjne – sprzyja<br />

temu, że zawodnicy chcą tu być. Do<br />

zespołu wartość dodatnią wnosi<br />

także trener Piotr Baron, który jest<br />

niezwykle zaangażowany w swoją<br />

pracę.<br />

Czy toczone są rozmowy o sponsora<br />

tytularnego? Ostatnio na klubowej<br />

stronie wśród sponsorów<br />

kibice zauważyli<br />

logotyp Orlenu. Jak klub<br />

radził sobie w aspekcie<br />

finansowym w ostatnim<br />

sezonie?<br />

Orlen był naszym sponsorem<br />

w rundzie Speedway<br />

Grand Prix, a nie<br />

rozgrywek ligowych. Po<br />

zakończeniu sezonu 2024<br />

rozpoczynamy rozmowy<br />

o wsparciu klubu i wysyłamy oferty<br />

współpracy do różnych firm. Cieszymy<br />

się, że mamy grono wiernych<br />

sponsorów, którzy nas wspierają od<br />

wielu sezonów, ale że dołączają do<br />

nas nowe firmy. Ważny wkład mają<br />

także kibice, którzy dokładają swoją<br />

cegiełkę, kibicując na Motoarenie.

•<br />

TYLKOTORUN.PL<br />

Brąz jest nasz!<br />

SPORT<br />

13<br />

Sezon 2024 był dla Apatora <strong>Toruń</strong> kręty, ale na koniec żużlowcom z grodu Kopernika<br />

udało się zdobyć brązowy medal PGE Ekstraligi<br />

Filip Pląskowski | fot. FB KS <strong>Toruń</strong><br />

W sezonie 2024 Apator <strong>Toruń</strong><br />

ponownie zakończył rozgrywki<br />

z sukcesem, zdobywając brązowy<br />

medal PGE Ekstraligi. Mimo wielu<br />

wyzwań, w tym kontuzji kluczowych<br />

zawodników, ostatecznie<br />

torunianie zapewnili sobie trzecie<br />

miejsce w lidze dwumeczu<br />

z ebut.pl Stalą<br />

Gorzów z wynikiem<br />

100:79 na korzyść<br />

„Aniołów”.<br />

‘‘– Dzisiaj<br />

Jedną z głównych<br />

zmian w zespole był<br />

nowy trener – Piotr<br />

Baron. Apator <strong>Toruń</strong><br />

sezon rozpoczął od<br />

wyjazdowej przegranej<br />

ze Stalą Gorzów 51:39. W meczu 2.<br />

kolejki torunianie rozgromili jadącą<br />

bez swojego lidera Janusza Kołodzieja<br />

Unię Leszno 59:31. Zimny<br />

prysznic nadszedł na wyjeździe<br />

w Lublinie, gdzie Motor wygrał<br />

z „Aniołami” 53:37. W 4. kolejce<br />

Apator pokonał PGE Ekstraligi<br />

Betarda Spartę Wrocław 52:38. Pod<br />

koniec maja nadeszły dwie bolesne<br />

porażki żużlowców z Torunia.<br />

Pierwsza nastąpiła z GKM-em<br />

Grudziądz (47:42). Choć Apator<br />

do 12. biegu prowadził, to ostatecznie<br />

osłabieni gospodarze wygrali<br />

derby województwa. Drugi cios<br />

w końcówce zadały częstochowskie<br />

„Lwy”, które odjechały żużlowcom<br />

wygraliśmy zdecydowanie<br />

i nie była to żadna gra przypadku. Przed<br />

sezonem wzięlibyśmy taki wynik w ciemno.<br />

Piotra Barona i wygrały u siebie<br />

50:40. W 7. kolejce z beniaminkiem<br />

Falubazem Zielona Góra Apator<br />

zwyciężył minimalnie 46:44.<br />

O zwycięstwie zaważył dopiero<br />

ostatni bieg.<br />

Rundę rewanżową Apator rozpoczął<br />

od porażki na Motoarenie<br />

ze Stalą Gorzów 40:50. Mało brakowało,<br />

aby osłabiona Unia Leszno<br />

oprócz wygranej odebrała także<br />

punkt bonusowy torunianom.<br />

W 9. kolejce lesznianie wygrali<br />

56:34. Euforię wśród kibiców Apatora<br />

wywołała wygrana z mistrzem<br />

Polski – Motorem Lublin 48:42 na<br />

Motoarenie. Takim samym wynikiem<br />

zakończył się kolejny mecz,<br />

tym razem jednak Apator poniósł<br />

porażkę ze Spartą Wrocław, ale<br />

torunianom udało się wywieźć<br />

ze Stadionu Olimpijskiego punkt<br />

bonusowy. Następnie żużlowcy<br />

Apatora dali popalić na Motoarenie<br />

Włókniarzowi Częstochowa<br />

(49:41) oraz GKM-owi Grudziądz<br />

(54:36). W Toruniu zapanował<br />

strach po wypadku Emila Sajfutdinowa<br />

podczas spotkania ligi angielskiej<br />

pomiędzy Sheffield Tigers<br />

a Ipswich Witches. Na szczęście<br />

szczegółowe badania u żużlowca<br />

nie wykazały złamań. Mimo<br />

wszystko z kolejnych spotkań wyeliminowała<br />

go rana cięta pośladka.<br />

W ostatniej kolejce rundy zasadniczej<br />

Apator <strong>Toruń</strong> przegrał na wyjeździe<br />

z Falubazem Zielona Góra<br />

46:44. Apator <strong>Toruń</strong> skończył ją na<br />

czwartym miejscu, co dało awans<br />

do fazy play-off.<br />

W ćwierćfinale Apator <strong>Toruń</strong><br />

zmierzył się ze Stalą Gorzów. Do<br />

dyspozycji Piotra Barona nie był<br />

Apator <strong>Toruń</strong> pierwszy raz od 2010 r. mógł świętować zdobycie<br />

medalu na Motoarenie.<br />

dostępny Emil Sajfutdinow. Żużlowcy<br />

podobnie jak w rundzie zasadniczej<br />

nie byli w stanie znaleźć<br />

sposobu na gorzowian. Pierwszy<br />

mecz na Motoarenie przegrali<br />

42:48, a wyjazdowe spotkanie<br />

51:39. Mimo to zdołali awansować<br />

do półfinału kosztem GKM-u Grudziądz<br />

dzięki lepszej pozycji w tabeli<br />

na koniec rundy zasadniczej.<br />

Na półfinał z Motorem Lublin<br />

wrócił Emil Sajfutdinow, ale operację<br />

barku po wypadku na torze<br />

musiał przejść Wiktor Lampart.<br />

W pierwszym meczu torunianie<br />

pewnie pokonali mistrza Polski<br />

51:39. W rewanżowym spotkaniu<br />

lublinianie z nawiązką odrobili<br />

stratę 16 „oczek” z Torunia i rozgromili<br />

Apator 59:31. Torunianie<br />

w meczu o trzecie miejsce musieli<br />

zmierzyć się po raz kolejny ze Stalą<br />

Gorzów.<br />

Już w pierwszym wyjazdowym<br />

meczu Apator pokonał gorzowian<br />

pierwszy raz w tym sezonie 43:46.<br />

Torunianie stanęli przed możliwością<br />

świętowania brązowego medalu<br />

PGE Ekstraligi na Motoarenie<br />

pierwszy raz od 2010 r. Wystarczyło<br />

obronić trzypunktową przewagę<br />

z pierwszego meczu. I tak też<br />

się stało. Apator zdeklasował Stal<br />

54:36.<br />

– Dzisiaj wygraliśmy zdecydowanie<br />

i nie była to żadna gra przypadku<br />

– powiedział na gorąco po<br />

meczu o brąz Piotr Baron. – Przed<br />

sezonem wzięlibyśmy taki wynik<br />

w ciemno.<br />

AUTOPROMOCJA<br />

Gazetę tworzymy dla Was<br />

Masz temat, problem? Potrzebujesz interwencji?<br />

Zadzwoń lub napisz<br />

Nasi dziennikarze czekają<br />

na TWOJE zgłoszenia<br />

607 908 607<br />

796 302 471<br />

redakcja@tylkotorun.pl<br />

<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong> . 18 października 2024

14 KULTURA<br />

•<br />

TYLKOTORUN.PL<br />

MUZYKA I TEATR WYSTAWY ROZMAITOŚCI<br />

Spektakl „Jutro będzie za późno”<br />

Teatr Muzyczny<br />

18-20.10<br />

Sztuka Wiesławy Sujkowskiej opowiada o Wierze Gran, polskiej<br />

piosenkarce, aktorce kabaretowej i filmowej, której kariera zaczęła<br />

się w nietypowy sposób. Podczas śpiewania za kulisami warszawskiego<br />

kabaretu Paradis usłyszeli ją koledzy muzycy i namówili do<br />

występów przed większą publicznością. Szybko zyskała sympatię<br />

zarówno widzów, jak i prasy – według jednej z recenzji z 1936 r.<br />

Gran była „jedną z większych atrakcji Paradisu”.<br />

Ryszard Gieryszewski 1936-2021 in memoriam<br />

Galeria Sztuki Wozownia<br />

18.10-1.12<br />

Miniatury Ryszarda Gieryszewskiego nie służą jedynie jako szkice<br />

do większych prac, lecz stanowią autonomiczne wypowiedzi,<br />

pełne magii i magnetyzmu, przypominające japońskie haiku. Te<br />

ulotne zapisy, wyniesione do rangi miniaturowych monumentów,<br />

potrafią oddziaływać na odbiorcę z większą siłą niż niejedno<br />

dzieło o dużym formacie.<br />

Filmowe poniedziałki<br />

Dwór Artusa<br />

21.10, godz. 16:30<br />

Tym razem akcja filmu rozgrywa się w czasach nazistowskich<br />

Niemiec. Rodzina, mieszkająca w przestronnym i pedantycznie<br />

czystym domu, celebruje swoje codzienne życie. Jednak zza<br />

ścian ich domu coraz częściej dochodzą niepokojące odgłosy,<br />

a z czasem także rozpaczliwe krzyki. Dzieje się tak, ponieważ ich<br />

dom znajduje się tuż obok obozu koncentracyjnego.<br />

Spektakl „Mistrz i Małgorzata”<br />

Teatr im. Wilama Horzycy<br />

18-20.10, godz. 17:00-18:00<br />

11. Międzynarodowe Triennale Grafiki „Kolor<br />

w grafice”<br />

Galeria Sztuki Wozownia 18.10-1.12<br />

Gnijąca panna młoda<br />

Kino CAMERIMAGE<br />

26.10, godz. 17:00<br />

Igor Kwiatkowski – <strong>Tylko</strong> śmiech nas ocali<br />

CKK Jordanki<br />

18.10, godz. 19:00<br />

Otulamy drzewa! | Warsztaty kreatywne z okazji<br />

Dnia Drzewa<br />

Filia Dom Muz | Podgórz 18.10, godz. 17:00<br />

Etnowyprawka malucha: Tkaniny!<br />

Muzeum Etnograficzne<br />

22.10, godz. 10:00-11:30<br />

Spektakl „Tajemniczy ogród”<br />

Teatr im. Wilama Horzycy<br />

24-27.10, godz. 11:00-16:00<br />

Wystawa „Nowe pokolenie i klasycy z kolekcji<br />

Wojciecha Fibaka”<br />

CSW <strong>Toruń</strong> | 28.06-6.12<br />

II Kujawsko-Pomorski Kongres Kultury<br />

WOAK <strong>Toruń</strong><br />

23-24.10<br />

Spektakl „Perfekty i Ambaras”<br />

Teatr Baj Pomorski<br />

19.10, godz. 12:00<br />

Wystawa „Grażyna Hase. Rewolucjonistka mody”<br />

CSW <strong>Toruń</strong><br />

27.09-01.12<br />

Edward Nożycoręki<br />

Kino CAMERIMAGE<br />

27.10, godz. 17:00<br />

REKLAMA<br />

<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong> . 18 października 2024

TYLKOTORUN.PL<br />

Seniorzy na scenie<br />

gramu była prezentacja zespołów<br />

biorących udział w przeglądzie. Na<br />

scenie wystąpiły: Osiecka Grupa<br />

Teatralno-Wokalna, Chór Seniora<br />

Sami Swoi z Obrowa, Zespół Śpiewaczy<br />

„Kujawianki - Strzelnianki”<br />

VII Przegląd Chórów i Zespołów Senioralnych za nami ze Strzelna, Zespół Pieśni Ludowej<br />

„Pakościanie” z Pakości, zespół<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Jutrzenka z Czernikowa, chór Lubiczanie<br />

z Lubicza Górnego, Chór<br />

Seniora „Radość” z Czernikowa,<br />

Zespół Ludowy „Nasze Kujawy”<br />

z Rojewa, Kapela Ludowa im. Kamińskich<br />

z Osieka nad Wisłą, chór<br />

Dolina Drwęcy z Lubicza Górnego,<br />

Zespół Śpiewaczy „Wrzos” z Rojewa,<br />

Arka z Lubicza Dolnego, Zespół<br />

Biesiadny „Złoty Wiek” ze<br />

Złotnik Kujawskich, Stowarzyszenie<br />

Kulturalne „Pokolenia” z Lubicza<br />

Dolnego, zespół Appassionata<br />

z Małej Nieszawki, Zespół Ludowy<br />

„Kawęczynianki” z Kawęczyna, Zespół<br />

Wokalny „Torunianki”, chór<br />

Złota Jesień z Grębocina, Duet My<br />

z Unisławia, Duet Eden z Grębocina<br />

oraz Leśna Kraina z Cierpic.<br />

– Każdy z wykonawców miał<br />

na scenie 10-15 minut. Ze sceny<br />

można było usłyszeć dobrze znane<br />

Wydarzenie zorganizował Gminny Ośrodek Kultury w Obrowie. przeboje w dopracowanych aranżacjach<br />

muzycznych. Artyści zadbali<br />

Gminny Ośrodek Kultury łów Senioralnych odbył się 5 października<br />

na sali gimnastycznej powali w charakterystycznych stro-<br />

także o warstwę wizualną i wystę-<br />

w Obrowie już po raz siódmy zorganizował<br />

Przegląd Chórów i Zespołów<br />

Senioralnych. Nie zabra-<br />

Wydarzenie rozpoczęło się od ofiski,<br />

wójt gminy Obrowo.<br />

w Szkole Podstawowej w Obrowie. jach – opowiada Andrzej Wieczyńkło<br />

ponadczasowych przebojów<br />

i wspólnego śpiewania. Mieszkańcy<br />

już czekają na kolejną edycję przybyłych gości. Nie zabrakło we puchary. Wydarzenie spotkało<br />

cjalnego otwarcia i przywitania<br />

Na zakończenie zespoły otrzymały<br />

podziękowania i pamiątko-<br />

wydarzenia.<br />

przedstawicieli gminy Obrowo, się z dużym zainteresowaniem,<br />

m.in. wójta Andrzeja Wieczyńskiego.<br />

Głównym punktem pro-<br />

na kolejną edycję.<br />

a uczestnicy przeglądu już czekają<br />

VII Przegląd Chórów i Zespo-<br />

Najlepsi maturzyści w Polsce<br />

Na gali „Matura na 100 procent” nagrodzono młode talenty. Jedna osoba z regionu<br />

napisała maturę bezbłędnie, a kolejne trzy były bliskie perfekcji<br />

Filip Pląskowski | fot. Mikołaj Kuras dla UMWKP<br />

Gala z udziałem tegorocznych maturzystów odbyła się 20 września w Toruniu.<br />

Podczas finałowej gali 11. edycji<br />

ogólnopolskiego projektu „Matura<br />

na 100 procent”, której gospodarzem<br />

w tym roku był marszałek<br />

Piotr Całbecki, Zuzanna Orzechowska,<br />

absolwentka bydgoskiej<br />

szkoły muzycznej i stypendystka<br />

samorządu województwa, oraz<br />

Filip Antosik z II Liceum Ogólnokształcącego<br />

w Warszawie, zostali<br />

wyróżnieni Statuetkami Jaskółki.<br />

Oboje osiągnęli maksymalne wyniki<br />

ze wszystkich maturalnych<br />

przedmiotów. Dodatkowo 22 maturzystów,<br />

których wyniki były<br />

bliskie 100 proc., również odebrało<br />

wyróżnienia. W uroczystości<br />

uczestniczyła także przewodnicząca<br />

sejmiku województwa Elżbieta<br />

Piniewska.<br />

•<br />

ZA MIEDZĄ<br />

Dotacje na sport<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Samorząd gminy Obrowo na początku<br />

października rozstrzygnął<br />

kolejny konkurs na realizację zadań<br />

sportowych. Dotacje przyznano<br />

w tym roku trzem gminnym<br />

klubom sportowym.<br />

Kluby sportowe z gminy Obrowo,<br />

jak co roku, mogły ubiegać się<br />

o dotację na realizację zadań krótkoterminowych,<br />

m.in. organizację<br />

imprez, turniejów, zawodów czy<br />

sparingów. Postępowanie konkursowe<br />

zostało rozstrzygnięte. Wójt<br />

gminy Obrowo Andrzej Wieczyński<br />

przyznał dotacje trzem gminnym<br />

klubom sportowym. Umowy<br />

– To wielka satysfakcja i przyjemność<br />

gościć w kujawsko-pomorskiem,<br />

w mieście Kopernika,<br />

tylu wybitnych młodych ludzi –<br />

mówił marszałek Piotr Całbecki.<br />

– Gratuluję wspaniałych osiągnięć.<br />

Życzmy sobie, aby nigdy nie zabrakło<br />

tak ambitnych i zaangażowanych<br />

osób. To oni są przyszłością<br />

naszego kraju.<br />

Zuzanna Orzechowska, zapytana<br />

o tajemnicę swojego sukcesu,<br />

podkreśliła znaczenie długofalowej<br />

pracy i odpowiedniego podejścia.<br />

Sumiennie, ale bez nadmiernych<br />

wyrzeczeń, przygotowywała się do<br />

matury przez 12 lat. – Na miesiąc<br />

przed egzaminami warto było przestać<br />

się przejmować, złapać oddech<br />

i podejść do wszystkiego na luzie.<br />

Odpowiednie nastawienie i spokój<br />

w tym czasie były kluczowe, by zachować<br />

świeżość umysłu i podejść<br />

do matury z większym spokojem –<br />

dodała laureatka.<br />

Spośród niemal 246 tys. tegorocznych<br />

maturzystów tylko dwie<br />

osoby osiągnęły maksymalne wyniki,<br />

a dwadzieścia dwie zbliżyły się<br />

do perfekcji. W elitarnym gronie<br />

znalazło się czworo maturzystów<br />

z naszego regionu: Zuzanna Orzechowska,<br />

która zdobyła 100 proc.,<br />

z Państwowej Ogólnokształcącej<br />

Szkoły Muzycznej II st. w Bydgoszczy,<br />

Zuzanna Kawa i Mikołaj<br />

Napieralski z Uniwersyteckiego Liceum<br />

Ogólnokształcącego w Toruniu<br />

oraz Julia Barańska z I Liceum<br />

Ogólnokształcącego we Włocławku.<br />

Wszyscy laureaci z regionu są<br />

stypendystami projektu „Prymus<br />

Pomorza i Kujaw II”.<br />

15<br />

z przedstawicielami władz klubów<br />

zostały podpisane na początku października.<br />

UKS Kometa Obrowo otrzymał<br />

5 tys. zł na realizację zadania pn.<br />

„Wyścig kolarski o Puchar Wójta<br />

Gminy Obrowo”. Orzeł Głogowo<br />

otrzymał 5 tys. zł na przygotowanie<br />

jesiennego turnieju piłki nożnej<br />

„Głogowo CUP 2024”, a Akademia<br />

Piłkarska Wisełka z Osieka nad<br />

Wisłą otrzymała 7 tys. zł dotacji na<br />

udział w lidze halowej dzieci oraz<br />

wyjazdy na turnieje i sparingi.<br />

Łączna kwota przeznaczona na<br />

realizację zadań sportowych wynosiła<br />

w tym roku 220 tys. zł.<br />

Podczas gali swoją obecnością<br />

wyróżnili się również finaliści projektu:<br />

Karina Bułatowicz (IV LO<br />

im. Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy),<br />

Maria Przekwas (II LO<br />

im. Marii Konopnickiej w Inowrocławiu),<br />

Krzysztof Osmański (I LO<br />

im. Mikołaja Kopernika w Toruniu),<br />

Hanna Sziling (I LO im. Mikołaja<br />

Kopernika w Toruniu) oraz<br />

Jakub Dober (VI LO im. Jana i Jędrzeja<br />

Śniadeckich w Bydgoszczy).<br />

Uczestnicy gali mieli okazję wysłuchać<br />

wykładu prof. Włodzisława<br />

Ducha, eksperta w dziedzinie<br />

informatyki stosowanej, neuroinformatyki<br />

i sztucznej inteligencji.<br />

Pierwszy dzień uroczystości<br />

zakończył się spektaklem „Układ<br />

splątany. Kopernik i inni” w wykonaniu<br />

toruńskiego Teatru Horzycy,<br />

a kolejny poświęcono na zwiedzanie<br />

Torunia oraz warsztaty z kompetencji<br />

miękkich i rozwojowych.<br />

Organizatorem projektu „Matura<br />

na 100 procent” jest Fundacja<br />

„Zawsze Warto”, której celem jest<br />

wyróżnienie najlepszych maturzystów<br />

w kraju oraz szkół, które<br />

kształcą przyszłych laureatów.<br />

W 11 dotychczasowych edycjach<br />

projektu uhonorowano 1129 finalistów<br />

i <strong>260</strong> laureatów z 140 szkół.<br />

<strong>Tylko</strong> <strong>Toruń</strong> . 18 października 2024

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!