24.10.2024 Views

Poza Toruń nr 297

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Smart city i zrównoważony rozwój<br />

W dniach 5-7 listopada odbędzie się w Toruniu Kujawsko-Pomorskie Forum Innowacji,<br />

Nauki, Biznesu i Samorządu. Zaplanowano liczne wykłady i panele dyskusyjne<br />

Organizatorzy Forum dużą<br />

uwagę poświęcili idei i koncepcji<br />

inteligentnych miast (smart city)<br />

oraz ich wdrożeń. Tej problematyki<br />

dotyczy zarówno wykład inauguracyjny<br />

III, w którym będzie mowa<br />

o inteligentnych miastach jako nowym<br />

i nieuchronnym podejściu do<br />

zrównoważonego rozwoju miast,<br />

jak i poszczególne sesje oraz panele<br />

dyskusyjne, pt. SMART CITY<br />

– GREEN (wyzwania klimatyczne<br />

współczesnych samorządów i smart<br />

city w kontekście łagodzenia problemów<br />

związanych ze zmianami<br />

klimatu) oraz SMART CITY – DI-<br />

GITAL (wyzwania technologiczne<br />

dla miast, korzyści dla mieszkańców<br />

i przedsiębiorców).<br />

​Wyzwania, które stoją przed<br />

miastami i urbanizacją<br />

W miastach mieszka ponad 57<br />

proc. ogółu mieszkańców naszej<br />

planety. Ziemia stała się planetą<br />

miast, a proces urbanizacji jest<br />

jednym z najbardziej uderzających<br />

przejawów współczesnej cywilizacji.<br />

W większości krajów świata<br />

wzrasta liczba miast i udział ludności<br />

miejskiej. Szacuje się, że w 2030<br />

r. udział mieszkańców miast w zaludnieniu<br />

naszej planety zwiększy<br />

się do 60 proc. (w 1950 r. było to 30<br />

proc.). Na podstawie analiz światowych<br />

tendencji oraz opracowań<br />

i prognoz ekspertów możemy zaryzykować<br />

twierdzenie, że miasta<br />

są przyszłością ziemskiej cywilizacji.<br />

Stąd też problematyka zrównoważonego<br />

rozwoju, zmniejszenia<br />

negatywnego wpływu działalności<br />

człowieka na środowisko, podniesienia<br />

jego efektywności gospodarczej<br />

w wykorzystaniu zasobów<br />

naturalnych przykuwa uwagę uczonych,<br />

polityków, przywódców różnych<br />

Kościołów, włodarzy miast<br />

i mediów.<br />

​Nie ma jak do tej pory żadnej<br />

zadowalającej możliwości zastąpienia<br />

miast inną formą osadnictwa.<br />

Dlatego powinniśmy dbać o to, by<br />

życie w nich było zdrowe, przyjazne<br />

i wygodne, nie powinniśmy niszczyć<br />

środowiska naturalnego.<br />

Czym jest inteligentne miasto (smart<br />

city)? Co sprawia, że miasto ma etykietę<br />

„smart”? I dlaczego koncepcja rozwoju<br />

miast i urbanizacji w duchu „smart” jest<br />

wdrażana?<br />

Jest to pojęcie wieloaspektowe<br />

i ma różnorodne koncepcje<br />

wdrożeniowe. Inteligentne miasta<br />

to m.in. takie, które wdrażają<br />

rozwiązania przyczyniające się do<br />

zmniejszania presji na środowisko<br />

naturalne (zielone technologie,<br />

efektywność energetyczna, proekologiczne<br />

rozwiązania transportowe<br />

czy budowlane, odnawialne źródła<br />

energii, gospodarka odpadami itp.),<br />

do poprawy jakości życia i łagodzenia<br />

problemów związanych z urbanizacją.<br />

​Krzewienie idei i koncepcji inteligentnych<br />

miast jest koniecznym<br />

wyzwaniem XXI w. i niezależnie<br />

od tego, gdzie pracujemy i gdzie<br />

mieszkamy, wszyscy w mniejszym<br />

lub większym stopniu jesteśmy zainteresowani<br />

jakością środowiska,<br />

harmonijnym rozwojem miast, racjonalnym<br />

rozplanowaniem sieci<br />

transportowej, redukcją odpadów<br />

oraz zanieczyszczeń powietrza<br />

w miastach i innymi podobnymi<br />

problemami istotnymi dla nas<br />

wszystkich. W obecnych czasach<br />

poprzez większy udział publiczny<br />

w procesie stanowienia o mieście<br />

coraz częściej mamy możliwość<br />

wpływania na decyzje, które będą<br />

oddziaływały na sposób rozwoju<br />

miast w przyszłości, uwzględniający<br />

przesłanie, jakie wynika z wdrażania<br />

idei inteligentnych miast.<br />

Inteligentne miasta - lekcja<br />

dla zurbanizowanego świata<br />

Kluczowymi sprawami dla<br />

współczesnego świata są m.in.<br />

zwiększanie efektywności energetycznej<br />

i redukcja emisji gazów<br />

cieplarnianych; ograniczenie nadmiernego<br />

transportu prywatnego,<br />

poprawa w zakresie dostępności<br />

i oszczędności wody oraz dostępności<br />

zasobów słodkiej wody; utylizacja<br />

i zarządzanie odpadami oraz<br />

wiele innych. W rozwiązywaniu<br />

i łagodzeniu tych problemów pomaga<br />

wdrażanie idei i koncepcji<br />

inteligentnych miast. Nie jest to jedyne<br />

panaceum na bolączki współczesnych<br />

miast, ale chyba jedno<br />

z najlepszych.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 24 października 2024<br />

​Przykłady niektórych miast<br />

świadczą o tym, że można podjąć te<br />

wyzwania (jeśli nie kompleksowo,<br />

to chociaż częściowo) i im sprostać.<br />

Nie zawsze musi to wynikać z inicjatywy<br />

odgórnej, czasem wystarczą<br />

działania oddolne, wypływające od<br />

społeczności lokalnych. Nie zawsze<br />

musi to być również kosztowna<br />

inwestycja, czasami wystarczy np.<br />

wprowadzić mechanizmy sprawnego<br />

zarządzania miastem, zbudować<br />

ścieżki rowerowe i wypożyczalnię<br />

rowerów, udrożnić transport, polepszyć<br />

dostęp do służby zdrowia,<br />

usprawnić gospodarkę wodno-<br />

-ściekową, wprowadzić optymalne<br />

zarządzanie odpadami.<br />

​Do odniesienia sukcesu przez<br />

miasta i ich zrównoważonego i zintegrowanego<br />

rozwoju są potrzebne<br />

nie tylko najnowsze technologie,<br />

ale i innowacyjne i kreatywne społeczności,<br />

często wizje włodarzy<br />

miast i społeczników. Ta gra o miasto<br />

powinna wychodzić poza standardowe<br />

myślenie i odbywać się<br />

TEMAT NUMERU<br />

3<br />

w sposób uwzględniający wszystkie<br />

aspekty życia w mieście. Wiele<br />

można osiągnąć, ukierunkowując<br />

politykę miejską i ulepszając to, co<br />

już jest, chociażby poprzez kształtowanie<br />

świadomości ekologicznej,<br />

a także nowelizację prawa budowlanego,<br />

która wymusi większą<br />

sprawność energetyczną budynków<br />

(np. w wyniku poprawy izolacji)<br />

oraz odpowiednią kolorystykę budynków.<br />

​Wszystkie działania, nawet te<br />

pojedyncze, są bardzo wskazane.<br />

Budowa nowych supernowoczesnych<br />

miast to jedna z dróg rozwoju<br />

miast przyszłości. Jednakże<br />

skuteczniejsza jest modernizacja<br />

i przekształcanie już istniejących<br />

miast w ośrodki bardziej przyjazne<br />

dla środowiska i mniej kosztowne<br />

dla życia mieszkańców. Niejednokrotnie<br />

wystarczy je unowocześnić,<br />

poprawić ich rozplanowanie, by<br />

stały się bardziej przewietrzone,<br />

wznosząc nowe budynki, orientować<br />

je w sposób optymalny do<br />

stron świata, zoptymalizować<br />

transport miejski, zadrzewić nowe<br />

przestrzenie, by miasta były bardziej<br />

ekologiczne i zmniejszyły swą<br />

presję na środowisko. Nie zawsze<br />

muszą to być kosztowne przedsięwzięcia.<br />

Nieraz trzeba uruchomić<br />

wyobraźnię, kreatywność.<br />

​Inteligentne miasto to nie –<br />

tak jak niektórzy sądzą – miasto<br />

naszpikowane systemami ICT,<br />

mocno usieciowione, ale jest to<br />

miasto, które szeroko rozumie ideę<br />

smart city, angażując w nią społeczność,<br />

władzę, podmioty gospodarcze,<br />

włączając w nią rozwiązania<br />

ekologiczne, dbałość o środowisko<br />

naturalne, optymalne planowanie,<br />

zarządzanie i wiele innych elementów.<br />

​Największym zadaniem, które<br />

czeka mieszkańców i władze miast,<br />

jest zatem praca nad poprawą materii<br />

istniejących miast. Idea inteligentnych<br />

miast to szansa i wyzwanie,<br />

jakie stawia przed ludzkością<br />

i całą naszą planetą XXI w.<br />

​Należy uczynić wszystko, by<br />

życie w miastach obecnych i przyszłych<br />

było czystsze, zdrowsze, tańsze<br />

i wygodniejsze. Czy to osiągniemy,<br />

zależy tylko od nas. Niezależnie<br />

od tego, gdzie pracujemy i gdzie<br />

mieszkamy, pod jaką szerokością<br />

geograficzną, wszyscy w mniejszym<br />

lub większym stopniu możemy<br />

mieć wpływ na zrównoważony<br />

i zintegrowany rozwój miast i urbanizacji.<br />

Dlatego pamiętać należy, że<br />

wdrażanie idei smart city powinno<br />

służyć dobrym celom społecznym<br />

i zapewniać bezpieczeństwo naszej<br />

planecie, tak by wdrażając tę ideę,<br />

zapewnić zrównoważony rozwój,<br />

a mieszkańcy Zielonej Planety czuli<br />

się dobrze i komfortowo. Musimy<br />

wdrażać wszystkie możliwe przedsięwzięcia,<br />

by tak się stało.<br />

Prof. dr hab. Daniela Szymańska<br />

Katedra Studiów Miejskich<br />

i Zrównoważonego Rozwoju<br />

Wydział Nauk o Ziemi<br />

i Gospodarki Przestrzennej<br />

Uniwersytet Mikołaja<br />

Kopernika w Toruniu

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!