12.11.2024 Views

Poza Toruń nr 298

  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

BEZPŁATNA GAZETA REGIONU TORUŃSKIEGO | NR <strong>298</strong> | 7 LISTOPADA 2024 | ISSN 4008-3456 | NAKŁAD 30 000 EGZ. |<br />

www.pozatorun.pl<br />

Faktury widmo<br />

Klienci obsługiwani przez koncern Energa narzekają, że nie<br />

otrzymują miesiącami faktur za prąd<br />

Sportowcy w dobrych rękach<br />

Fizjoterapeuta Mariusz Babiarz opiekuje się zawodnikami<br />

z dwóch klubów sportowych z gminy Chełmża<br />

Piekło przyszło nie<br />

wiadomo skąd<br />

Krzysztof Adamek z Głuchowa próbował ratować sąsiadkę, w domu której wybuchł<br />

pożar. Zdołał wyciągnąć ją z płonącego mieszkania. Mimo trwającej czterdzieści<br />

minut reanimacji kobieta zmarła<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024


2 FELIETONY<br />

Nauka geografii<br />

czy polityki?<br />

ILONA TERMIŃSKA<br />

prezes KS Apator <strong>Toruń</strong><br />

No to wiemy, kto będzie urzędował<br />

w fotelu prezydenta USA<br />

przez następne 4 lata. Nim się jednak<br />

to okazało, dwa ostatnie dni:<br />

wtorek i środa medialnie zostały<br />

zdominowane przez wybory w Stanach<br />

Zjednoczonych. Poznaliśmy<br />

wszelkie możliwe konfiguracje<br />

przy sondażach poparcia: podziały<br />

ze względu na płeć, wiek i wykształcenie,<br />

pochodzenie społeczne<br />

i przekonania religijne. Przede<br />

wszystkim utrwalono nam jednak<br />

podział administracyjny USA jako<br />

państwa związkowego złożonego<br />

z 50 stanów, w tym 48 stanów<br />

kontynentalnych. Eksponowano<br />

stolice stanów, skąd były bezpośrednio<br />

relacjonowane spotkania<br />

z kandydatami na 47. prezydenta<br />

USA. A że kandydaci wykazali się<br />

niezwykłą mobilnością, mogliśmy<br />

poznawać uroki najdalszych zakątków<br />

Stanów na początku kampanii<br />

i dogłębne relacje panujące<br />

w stanach „swingujących”, czyli na<br />

obszarach, gdzie liczba zwolenników<br />

demokratów i republikanów<br />

bywa zbliżona i jest trudna do<br />

oszacowania. W kanałach informacyjnych<br />

dominowały dwa kolory:<br />

niebieski i czerwony, symbolizujące<br />

poparcie w poszczególnych<br />

regionach. Lekcja geografii Stanów<br />

Zjednoczonych została odrobiona<br />

i wiedza przyswojona. Pomimo<br />

wyrównanej walki i porównywalnych<br />

szans wygrał Donald Trump.<br />

Pokonał Kamalę Harris i jak się<br />

właśnie okazało - znacznie. Pozostała<br />

kwestia poglądów i przekonań.<br />

Co wiemy i czego możemy<br />

się spodziewać od przyszłego prezydenta?<br />

Co to oznacza dla Unii<br />

Europejskiej, Polski i dla każdego<br />

z nas? Jeszcze nie wiadomo, bo deklaracje<br />

przedwyborcze to jedno,<br />

a realna polityka to drugie. Teraz<br />

jest czas na radość zwycięstwa, ale<br />

za chwilę ruszy machina nowej<br />

władzy. Zakładamy, iż taka potęga<br />

jak USA nie może pozwolić sobie<br />

na populizm i na pewno zwycięży<br />

zdrowy rozsądek.<br />

stopka redakcyjna<br />

Redakcja „ <strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong>”<br />

Złotoria, ul. 8 marca 28<br />

redakcja@pozatorun.pl<br />

tel. 607 908 607<br />

Wydawca<br />

Fundacja MEDIUM<br />

Prezes Fundacji<br />

Radosław Rzeszotek<br />

Redaktor naczelny<br />

Radosław Rzeszotek<br />

Sekretarz redakcji<br />

Kinga Baranowska (tel. 796 302 471)<br />

REDAKCJA<br />

Piotr Gajdowski<br />

Filip Pląskowski<br />

Patryk Rzeszotek<br />

Magdalena Witt-Ratowska<br />

Arkadiusz Włodarski<br />

Zdjęcia<br />

Łukasz Piecyk<br />

Korekta<br />

Piotr Gajdowski<br />

REKLAMA<br />

Kinga Baranowska<br />

(GSM 796 302 471).<br />

reklama@pozatorun.pl<br />

Skład<br />

Studio <strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong><br />

Druk<br />

Drukarnia Polska Press Bydgoszcz<br />

W cieniu Ameryki<br />

RADOSŁAW RZESZOTEK<br />

Redaktor naczelny <strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong><br />

Chyba jeszcze nigdy Polacy<br />

z taką uwagą nie obserwowali wyników<br />

wyborów w Stanach Zjednoczonych.<br />

Jak to u nas ostatnio<br />

bywa, podział na zwolenników<br />

i przeciwników Donalda Trumpa<br />

przebiega mniej więcej według<br />

sympatii politycznych. Prawica<br />

– cieszy się ze zwycięstwa republikanina,<br />

lewica – rozpacza. Niestety<br />

polaryzacja naszego piekiełka<br />

politycznego opiera się na różnicach<br />

światopoglądowych, które<br />

dla nowego (starego) prezydenta<br />

USA miały podczas kampanii wyborczej<br />

trzeciorzędne znaczenie.<br />

Wbrew opinii polskiej prawicy<br />

Donald Trump nie wygrał dzięki<br />

krytyce lewicowych postulatów,<br />

a dzięki temu, że Amerykanie zobaczyli<br />

w nim lepszego kandydata<br />

na rozwiązanie problemów gospodarczych<br />

Stanów Zjednoczonych.<br />

Szanse na to, że druga kadencja<br />

Trumpa będzie krucjatą przeciwko<br />

„lewactwu”, są znikome.<br />

Całkiem spore za to są szanse<br />

na to, że Ameryka przestanie<br />

wspierać Ukrainę w wojnie z Rosją.<br />

Nie można też wykluczyć tego, że<br />

administracja Trumpa podejmie<br />

decyzję o wystąpieniu z NATO,<br />

co prezydent - elekt podczas kampanii<br />

niejednokrotnie sugerował.<br />

Jego wcześniejsze żądania większego<br />

inwestowania w rozbudowę<br />

europejskich sił zbrojnych wprawdzie<br />

nieco zbudziły europejskie<br />

elity w tej kwestii, jednak dla wielu<br />

jasne było, że Amerykanin szukał<br />

tylko pretekstu do zdyskredytowania<br />

Sojuszu.<br />

Nikt rzecz jasna nie jest w stanie<br />

przewidzieć, pod jakim znakiem<br />

upłynie druga kadencja amerykańskiego<br />

prezydenta. Przykre<br />

jest jednak, że polskie elity polityczne<br />

patrzą na wynik wyborów<br />

za oceanem przez pryzmat partyjnych<br />

interesów, a nie polskiej racji<br />

stanu. Jeśli bowiem armia wroga<br />

stanie u naszych granic, nie będzie<br />

miało znaczenia, z której partii<br />

wywodzi się prezydent RP. Ważniejsze<br />

będzie, czy będziemy mogli<br />

liczyć na sojuszników, czy też<br />

znów zostaniemy sami.<br />

Amerykanie głosują.<br />

Obywatele Ameryki czekają na<br />

oficjalne wyniki, czeka cały świat,<br />

czeka i Polska. No właśnie! Jak<br />

te wyniki wpłyną na sytuację<br />

w Europie i w Polsce? Lewicowoliberalna<br />

strona codziennie<br />

Donald Trump czy<br />

Kamala Harris?<br />

MARIUSZ KAŁUŻNY<br />

Poseł na Sejm RP | Prawo i Sprawiedliwość<br />

zapewnia Polaków, że zwycięstwo<br />

Donalda Trumpa będzie dla<br />

Polski katastrofą. „Tylko Kamala<br />

Harris” - powiadają. Natomiast<br />

konserwatyści znad Wisły składają<br />

modły za Donalda Trumpa.<br />

Wszystko to oczywiście dzieje się<br />

na poziomie emocji, które w Polsce<br />

są znane od lat. Zasadniczo<br />

w polityce zagranicznej USA (tutaj<br />

moja teza): nic się nie zmieni,<br />

czy prezydentem będzie Kamala<br />

Harris, czy Donald Trump!<br />

Administracja amerykańska<br />

prowadzi politykę w Europie<br />

od lat taką samą. Polska bez<br />

względu na to, czy prezydentem<br />

był Aleksander Kwaśniewski,<br />

czy Andrzej Duda, również<br />

uważała Amerykanów za partnera<br />

strategicznego (można dyskutować<br />

o zbytniej podległości). Więc<br />

nienawiść do tego, co prawicowe,<br />

konserwatywne, przysłania<br />

polskim dziennikarzom<br />

i komentatorom realną ocenę<br />

sytuacji. Jako konserwatysta<br />

oczywiście chciałbym, aby wygrał<br />

Donald Trump. Powody mogę<br />

podać w dłuższym wywodzie.<br />

Jednak doceniam dyplomatyczny<br />

kunszt demokraty Anthony’ego<br />

Blinkena, który kieruje polityką<br />

zagraniczną (wszyscy wiemy,<br />

że prezydent Joe Biden już nie<br />

orientuje się w poczuciu czasu<br />

i przestrzeni). Więc emocje<br />

wyborcze a realna geopolityczna<br />

strategia Amerykanów to dwie<br />

różne sprawy. I doradzałbym je<br />

jednak odróżniać.<br />

ISSN 4008-3456<br />

Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń.<br />

Treści przedstawiane przez felietonistów są<br />

wyłącznie ich poglądami a nie oficjalnym<br />

stanowiskiem redakcji<br />

***<br />

Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia<br />

4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach<br />

pokrewnych. Fundacja MEDIUM zastrzega, że<br />

dalsze rozpowszechnianie materiałów opublikowanych<br />

w “<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong>” jest zabronione bez<br />

zgody wydawcy.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024


Zadanie realizowane w ramach IV etapu operacji pn. „Król Jesiotr – Wielki powrót Króla Polskich rzek na europejskie stoły.” Współfinansowane z Funduszy Europejskich dla Rybactwa na lata 2021 - 2027<br />

Prawdziwie królewska ryba<br />

Starsza niż dinozaury, o długości rekina i wadze żubra. Jeszcze 100 lat temu w polskich<br />

rzekach pływała taka ryba. Poznajcie jesiotra, króla Wisły i Odry<br />

Kinga Baranowska | fot. Organizacja Producentów Ryb Jesiotrowatych / Kaiser Caviar<br />

Przeżył T-Rexa, pojawiał się<br />

na stołach królewskich i cesarskich<br />

i dożywał nawet 140<br />

lat. Niepodzielnie panował w Wiśle<br />

i obok łososia był najbardziej cenionym<br />

gatunkiem ryby w Polsce.<br />

Jesiotr. Dziś objęty ścisłą ochroną<br />

gatunkową i od 2001 r. posiadający<br />

status zanikłego na terenie Polski.<br />

Jak to się stało, że jesiotr – tak<br />

popularny w kuchni staropolskiej –<br />

zniknął z naszych stołów?<br />

Maksymalna długość ciała jesiotrów<br />

bałtyckich dochodziła do 5<br />

metrów, a waga do 600 kilogramów.<br />

Mogły one dożyć nawet 140 lat.<br />

Wykluwały się w górnych odcinkach<br />

rzek, a następnie spływały do<br />

morza, gdzie czekały na osiągnięcie<br />

dojrzałości płciowej, czyli nawet do<br />

wieku 16-18 lat. Po tym czasie wracały<br />

w miejsce, w którym wykluły<br />

się z ikry – tak, doskonale je pamiętały.<br />

Jesiotry odżywiają się głównie<br />

larwami owadów, skorupiakami<br />

czy mięczakami, a w późniejszym<br />

okresie także małymi rybami.<br />

W rzekach spędzają do 4 lat, większość<br />

czasu bytując jednak w morzu.<br />

Ich cechą charakterystyczną są<br />

płytki kostne, ułożone wzdłuż ciała<br />

i tworzące zewnętrzny pancerz.<br />

– Jesiotry nie mają łusek, tylko<br />

płytki kostne. Tak jak wyglądają<br />

dziś, ukształtowały się 200 mln<br />

lat temu. Nie ma na świecie ryby,<br />

która byłaby podobna do jesiotra.<br />

To gatunki długowieczne, mogące<br />

osiągać ogromne rozmiary i wagę<br />

kilkuset kilogramów, a nawet kilku<br />

ton – mówi dr Andrzej Kapusta<br />

z Instytutu Rybactwa Śródlądowego<br />

w Olsztynie.<br />

Ryby jesiotrokształtne pojawiły<br />

się na Ziemi około 300 mln<br />

lat temu. Współczesne wyglądają<br />

niemal dokładnie tak samo jak te,<br />

które żyły 200 mln lat temu, dlatego<br />

często mówi się o nich „żywe<br />

skamieliny”. Jesiotry bałtyckie przetrwały<br />

wymieranie dinozaurów –<br />

pokonał je człowiek i jego ekspansywna<br />

gospodarka. Dziś naturalnie<br />

występują tylko wzdłuż atlantyckiego<br />

wybrzeża Ameryki Północnej.<br />

Nie zawsze tak jednak było. Mięso<br />

jesiotra już w czasach starożytnych<br />

uchodziło za przysmak; w Chinach<br />

złowione jesiotry oddawane były<br />

na dwór cesarski, a we Francji, Anglii,<br />

Niemczech i Rosji stanowiły<br />

wyłączną własność królów i książąt.<br />

Od wczesnego średniowiecza<br />

jednymi z najważniejszych rzek<br />

w Europie dla jesiotrów były Wisła<br />

i Odra. Archeolodzy odkryli,<br />

że już w X wieku rybacy z okolic<br />

dzisiejszego Gdańska poławiali jesiotry<br />

– w olbrzymich ilościach. Od<br />

XVI do XVIII wieku jesiotry trafiały<br />

głównie na stoły magnackie,<br />

a potrawy z ich mięsa należały do<br />

najwykwintniejszych. Kawior pozyskiwany<br />

z jesiotrów sprzedawany<br />

był m.in. na dwór carski w Petersburgu.<br />

Jesiotrzyna, czyli mięso<br />

z jesiotra, powszechnie występowała<br />

w kuchni staropolskiej. Legendy<br />

mówią, że w pewnej wsi przy ujściu<br />

Drwęcy łapano tyle jesiotrów, że<br />

ich ikrą karmiono świnie [za: Magdalena<br />

Kasprzyk-Chevriaux, „O zapomnianym<br />

dostatku jesiotrów”].<br />

W Polsce ostatniego jesiotra złowiono<br />

w 1965 r. pod Chełmnem.<br />

Okaz mierzył 281 cm i ważył 135<br />

kg. Gatunek w 1970 r. uznano za<br />

całkowicie wymarły.<br />

– Przyczyn wyginięcia jesiotra<br />

było kilka. Zaliczamy do nich<br />

przede wszystkim przełowienie.<br />

W XIX wieku nastąpił gwałtowny<br />

skok cywilizacyjny, przyrost ludności,<br />

rozwój miast i przemysłu. Siłą<br />

rzeczy wpłynęło to na zanieczyszczenia<br />

rzek, które spowodowały, że<br />

efektywność tarła jesiotrów gwałtownie<br />

spadła. Istotne w wyginięciu<br />

jesiotrów było też przekształcanie<br />

ich siedlisk i tworzenie zabudowy<br />

hydrotechnicznej. Zaczęliśmy kanalizować<br />

rzeki i przekształcać rzeki<br />

meandrujące w kanały. Jesiotry<br />

utraciły przez to większość siedlisk.<br />

W 1936 r. wprowadzono całkowitą<br />

ochronę jesiotrów, ale na niewiele<br />

się to zdało, bo po wojnie dalej<br />

odbywały się przyłowy. Rzeki przez<br />

wiele dziesiątków lat były w bardzo<br />

złym stanie chemicznym, dopiero<br />

w latach 90. zaczęto podejmować<br />

działania w związku z zanieczyszczeniem<br />

wód – tłumaczy dr Andrzej<br />

Kapusta.<br />

Zła jakość wód nie jest jednak<br />

największą przeszkodą dla jesiotrów.<br />

– W przypadku Wisły głównym<br />

problemem dla jesiotrów jest zapora<br />

we Włocławku, której nie są<br />

w stanie pokonać. One nie lubią takich<br />

budowli, nie potrafią pokonywać<br />

spiętrzeń – dodaje dr Andrzej<br />

Kapusta. – Sprawdziliśmy jednak,<br />

że nawet poniżej Włocławka są<br />

fragmenty Wisły, które spełniają<br />

kryteria miejsc rozrodu jesiotrów,<br />

np. Dolna Drwęca. Liczymy, że jesiotry<br />

tam znajdą sobie miejsce do<br />

rozrodu.<br />

Od kilku dekad w Polsce podejmowane<br />

są próby odtworzenia<br />

populacji dzikiego jesiotra, m.in.<br />

na Warmii i Mazurach, Pojezierzu<br />

Brodnickim i w Wielkopolsce.<br />

Pierwsze próby podjęto już w 1996<br />

r. w ramach Konwencji o Ochronie<br />

Morza Bałtyckiego HELCOM. Od<br />

2005 r. prowadzone są eksperymentalne<br />

zarybienia jesiotrem ostronosym.<br />

Prace koordynuje Instytut Rybactwa<br />

Śródlądowego w Olsztynie<br />

we współpracy z Instytutem Ekologii<br />

Wód i Rybactwa Śródlądowego<br />

w Berlinie oraz Organizacja<br />

Producentów Ryb Jesiotrowatych<br />

w Toruniu. W latach 2021-2022<br />

Instytut Rybactwa Śródlądowego<br />

wraz z WWF wypuścił do polskich<br />

rzek ok. 100 tys. kilkumiesięcznych<br />

jesiotrów.<br />

– W Polsce w trzech ośrodkach<br />

mamy ryby dojrzewające: w Olsztynie,<br />

Rutkach i Grzmięcy. Wypuszczamy<br />

te ryby i śledzimy trasy<br />

ich migracji dzięki specjalnym<br />

nadajnikom. Prowadzimy działania<br />

mające na celu ograniczenie<br />

nieintencjonalnych połowów tych<br />

ryb, organizujemy także szkolenia<br />

na temat hodowli jesiotrów. Program<br />

odtworzenia jesiotrów zatem<br />

działa, ale bardzo ciężko jest pozyskiwać<br />

środki na nasze działania.<br />

Jesteśmy jednak dobrej myśli, bo<br />

pierwsze efekty już widać. Mamy<br />

informacje o pierwszych osobnikach,<br />

które wracały do Odry –<br />

mówi dr Andrzej Kapusta.<br />

Przywrócenie jesiotra jest działaniem<br />

czasochłonnym, ponieważ<br />

trzeba czekać, aż ryby osiągną<br />

dojrzałość płciową, by mogły się<br />

rozmnażać. Podobnie niełatwym<br />

zadaniem jest hodowla gatunków<br />

konsumpcyjnych.<br />

– Hodowla jesiotra nie jest łatwym<br />

zadaniem. Trzeba pogodzić<br />

ze sobą dwa sprzeczne parametry<br />

wody. Musi być ona relatywnie ciepła,<br />

a jednocześnie dobrze natleniona<br />

– opowiada Ryszard Szczepaniak<br />

z Gospodarstwa Rybackiego<br />

„Sugajno”. – Najpierw trzeba wyhodować<br />

rodziców, potem od nich pozyskać<br />

to, co zostanie zapłodnione<br />

i stanie się maleńkimi jesiotrami.<br />

Od narodzin do „talerza” upływa<br />

od 3 do 4 lat. Trzeba być cierpliwym.<br />

Można więc powiedzieć, że<br />

jesiotr to taki slow food.<br />

O ile jednak jesiotrów hodowlanych<br />

nie zabraknie, o tyle na świecie<br />

dzikich jesiotrów ubywa.<br />

– Musimy je chronić, jeśli chcemy<br />

zachować tę rybę w naszych<br />

wodach. Mamy przykłady krajów,<br />

gdzie restytucja jesiotra się powiodła,<br />

np. we Włoszech w rzece Pad<br />

jesiotr zaczął się już rozmnażać.<br />

Napawa nas to optymizmem i daje<br />

nadzieję, że i u nas jesiotra uda się<br />

przywrócić. Musimy być jednak<br />

cierpliwi, aby zobaczyć efekty –<br />

podsumowuje dr Andrzej Kapusta.<br />

Jesiotra kupić możecie<br />

osobiście lub z dostawą<br />

w Kaiser Caviar w Koninie<br />

ul. Rybacka 1 A<br />

62-505 Konin<br />

tel. 606 187 320


4 TEMAT NUMERU<br />

Piekło przyszło nie wiadomo skąd<br />

Krzysztof Adamek z Głuchowa próbował ratować sąsiadkę, w domu której wybuchł pożar. Zdołał wyciągnąć ją z płonącego mieszkania.<br />

Mimo trwającej czterdzieści minut reanimacji kobieta zmarła<br />

Radosław Rzeszotek | fot. Łukasz Piecyk<br />

Dym pojawił się nagle. W ciągu<br />

kilku minut wypełnił praktycznie<br />

wszystkie pomieszczenia wielorodzinnego<br />

budynku położonego<br />

w centrum Głuchowa w gminie<br />

Chełmża. Był tak duszący, że wystarczyło<br />

ledwie kilka wdechów,<br />

żeby zaczęło kręcić się w głowie.<br />

Po kilkunastu wdechach człowiek<br />

tracił przytomność. To prawdziwy<br />

cud, że była tylko jedna ofiara pożaru.<br />

W listopadowe popołudnie<br />

słońce zachodzi wcześnie. W miniony<br />

poniedziałek zrobiło się już<br />

prawie ciemno, kiedy Kamil Kuligowski<br />

mieszkający z rodziną<br />

na piętrze wielorodzinnego domu<br />

w Głuchowie poczuł w kuchni zapach<br />

spalenizny.<br />

- W pierwszej chwili pomyślałem,<br />

że to wydobywa się z mojego<br />

pieca centralnego ogrzewania<br />

– mówi Kamil Kuligowski. - Ale<br />

dosłownie po minucie dym był<br />

wszędzie. Żona akurat się kąpała,<br />

krzyknąłem do niej, żeby natychmiast<br />

uciekała z domu, bo się<br />

pali. Narzuciła coś na siebie, wzięła<br />

dziecko na ręce i uciekła w ostatniej<br />

chwili.<br />

W tym samym czasie inny sąsiad,<br />

Krzysztof Adamek, zlokalizował<br />

źródło dymu. Było nim<br />

położone na parterze mieszkanie<br />

88-letniej pani Melanii.<br />

- Zobaczyłem, że wewnętrzna<br />

szyba w jej mieszkaniu była popękana,<br />

czyli temperatura musiała<br />

REKLAMA<br />

Przez te drzwi Krzysztof Adamek wyciągnął sąsiadkę z płonącego mieszkania.<br />

tam być już wysoka – relacjonuje<br />

Krzysztof Adamek. - Próbowałem<br />

otworzyć drzwi do jej mieszkania,<br />

ale były zamknięte od środka.<br />

Z pomocą przyszedł mi szwagier<br />

i wspólnie udało nam się je wyważyć.<br />

Po otwarciu poczuliśmy potężny<br />

podmuch ognia, który wybuchł,<br />

gdy do mieszkania dostał się tlen.<br />

Krzysztof Adamek wczołgał się<br />

jednak do pomieszczeń sąsiadki<br />

– tylko przy posadzce było trochę<br />

mniej dymu. Odnalazł 88-latkę<br />

i wyciągnął ją na korytarz. Z trudem<br />

utrzymał się na nogach – czuł,<br />

że traci przytomność.<br />

Jako pierwsza na miejscu tragedii<br />

zjawiła się karetka pogotowia,<br />

a za nią radiowóz policji. Po chwili<br />

przyjechali strażacy.<br />

- Zobaczyłem, że w karetce reanimowali<br />

panią Melanię, więc<br />

spytałem, czy uda się ją uratować<br />

– dodaje Krzysztof Adamek. - Po<br />

czterdziestu minutach przestali...<br />

Kiedy pożar udało się opanować,<br />

pogorzelcom pokazał się tragiczny<br />

obraz. Praktycznie wszystkie<br />

pomieszczenia zostały okopcone,<br />

kratki wentylacyjne się stopiły,<br />

w wielu miejscach tynk wybrzuszył<br />

się pod wpływem wysokiej temperatury.<br />

- Zgłoszenie otrzymaliśmy o godzinie<br />

17:23. Działania zakończyły<br />

się kilka minut przed 21:00 – mówi<br />

Aleksandra Starowicz, rzeczniczka<br />

prasowa Komendy Miejskiej Państwowej<br />

Straży Pożarnej w Toruniu.<br />

- Zadysponowano 7 zastępów.<br />

W chwili przybycia służb trwał pożar<br />

mieszkania na parterze budynku<br />

wielorodzinnego. Całe mieszkania<br />

zajęte ogniem. Użyto dwóch<br />

prądów gaśniczych, zabezpieczono<br />

miejsce zdarzenia. Przyczyna pożaru<br />

nie jest jeszcze znana, bada ją<br />

prokuratura.<br />

Do pomocy pogorzelcom włączyły<br />

się już władze gminy Chełmża.<br />

- To ogromne nieszczęście, bardzo<br />

współczuję rodzinie ofiary<br />

pożaru, jak i pozostałym pokrzywdzonym<br />

– mówi Bartosz Szprenglewski,<br />

wójt gminy Chełmża.<br />

- Pracownicy gminy sprawdzają<br />

obecnie instalację elektryczną, czy<br />

nadaje się do użytku, a inspektorzy<br />

budowlani badają stan techniczny<br />

domu, w którym wybuchł pożar.<br />

Podjęliśmy już kroki, aby wesprzeć<br />

pogorzelców. Na konta pokrzywdzonych<br />

zostały już przelane środki<br />

z budżetu gminy, aby pokrzywdzone<br />

rodziny mogły zaopatrzyć się<br />

w najpotrzebniejsze rzeczy.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024


Mówi, że potrzebę niesienia pomocy<br />

ma w sobie od dziecka. Charytatywnie<br />

wspiera aż 15 instytucji<br />

i podkreśla, że pomaga z potrzeby<br />

serca. To ktoś więcej niż fizjoterapeuta,<br />

to przykład godny naśladowania.<br />

„Szerzenie dobra to<br />

jego misja”, komentują pacjenci.<br />

Mariuszowi Babiarzowi osobiście<br />

dziękował wójt gminy Chełmża<br />

Bartosz Szprenglewski.<br />

Mariusza Babiarza mieszkańcom<br />

powiatu toruńskiego nie trzeba<br />

przedstawiać. Fizjoterapeuta<br />

i właściciel Medical Clinic dał się<br />

poznać jako człowiek, który kocha<br />

ludzi. Od lat podkreśla, że pomoc<br />

charytatywna jest głównym filarem<br />

jego działalności. Na nieodpłatne<br />

usługi fizjoterapeutyczne mogą liczyć<br />

podopieczni Powiatowej Placówki<br />

Opiekuńczo-Wychowawczej<br />

w Wielgiem, seniorzy z Domu Pomocy<br />

Społecznej „Dom Kombatanta”<br />

w Dobrzejewicach, a także<br />

zawodnicy z klubów sportowych<br />

z Torunia i okolic. Mariusz Babiarz<br />

pomaga m.in. piłkarzom z klubów<br />

sportowych Cyklon Kończewice<br />

i Sokół Grzywna z gminy Chełmża.<br />

Ze wsparcia fizjoterapeutycznego<br />

korzysta przede wszystkim każda<br />

z dwóch głównych drużyn klubów,<br />

ale pomoc trafia także do seniorów<br />

i juniorów.<br />

– Mariusz Babiarz pomaga zawodnikom<br />

z gminy Chełmża od<br />

kilku lat. Udziela im z jednej strony<br />

rehabilitacji przy urazach, a z drugiej<br />

uczy profilaktyki, czyli tego,<br />

jak zapobiegać kontuzjom. Sportowcy<br />

dzięki temu wiedzą, co robić<br />

od razu po kontuzji i rozumieją, że<br />

najważniejsze jest, aby podjąć rehabilitację<br />

jeszcze tego samego dnia<br />

albo na drugi dzień. Piłkarze mogą<br />

liczyć na pełne 10 dni zabiegowych,<br />

a jeśli jest potrzeba dłuższej rehabilitacji,<br />

to Mariusz Babiarz ponawia<br />

zabiegi po 2-tygodniowej przerwie.<br />

Jest dla nich dostępny 365 dni<br />

w roku. To jest niezwykłe – mówi<br />

Radosław Rzeszotek.<br />

Fizjoterapia w sporcie to kluczowy<br />

element skutecznego powrotu<br />

do zdrowia po kontuzji lub operacji,<br />

pozwalający – nieraz dosłownie<br />

– postawić sportowca na nogi. Najczęstsze<br />

problemy u zawodników<br />

to dyskopatie, zerwania i naderwania<br />

mięśni, skręcenia, zwichnięcia,<br />

złamania, ale też przewlekłe dolegliwości<br />

bólowe. Mariusz Babiarz<br />

skupia się w takich przypadkach na<br />

terapii manualnej oraz kinezyterapii.<br />

Fizjoterapeuta w swojej pracy<br />

ze sportowcami wykorzystuje ćwiczenia,<br />

pola magnetyczne, laseroterapię<br />

i krioterapię, a w ramach<br />

profilaktyki urazów oferuje sesje<br />

w komorze hiperbarycznej.<br />

– Nie każdego sportowca stać<br />

REGION<br />

Sportowcy w dobrych rękach<br />

Fizjoterapeuta Mariusz Babiarz opiekuje się zawodnikami z dwóch klubów sportowych z gminy Chełmża<br />

na płatną rehabilitację. Do tego<br />

terminy na NFZ są bardzo odległe,<br />

a w takich sytuacjach trzeba działać<br />

natychmiast. Nie jest dla mnie problemem<br />

pracować w weekendy czy<br />

święta. Czuję ogromną radość, gdy<br />

widzę, jak pacjent, który nie chodził<br />

albo nie ruszał<br />

ręką, wraca po moich<br />

zabiegach do<br />

‘‘<br />

sprawności. Daje<br />

–<br />

mi to dużą satysfakcję<br />

– podkreśla<br />

Mariusz Babiarz.<br />

Włodarze gminy<br />

Chełmża doskonale<br />

zdają sobie<br />

sprawę, jak wartościowa<br />

jest pomoc<br />

Mariusza Babiarza,<br />

kierowana do piłkarzy<br />

z gminnych klubów sportowych.<br />

– Piłka nożna to sport kontaktowy<br />

i czasami kontuzjogenny. Profesjonalna<br />

opieka fizjoterapeutyczna<br />

prowadzona przez doświadczonego<br />

fizjoterapeutę Mariusza Babiarza<br />

okazuje się bardzo pomocna<br />

naszym zawodnikom. Możemy być<br />

Monika Bancerz | fot. Łukasz Piecyk<br />

Wójt Bartosz Szprenglewski osobiście podziękował Mariuszowi Babiarzowi.<br />

o nich spokojni, bo są w dobrych<br />

rękach! – zapewnia wójt gminy<br />

Chełmża Bartosz Szprenglewski.<br />

– Sztuką jest łączyć wiedzę z zakresu<br />

anatomii, fizjologii oraz biomechaniki<br />

ciała ludzkiego z umiejętnościami<br />

praktycznymi, aby<br />

5<br />

– Sam jestem byłym sportowcem<br />

i wiem, jak ważna jest opieka<br />

medyczna dla osób, które trenują.<br />

To nie tylko bieżące monitorowanie<br />

stanu zdrowia, ale przede wszystkim<br />

leczenie kontuzji w odpowiednim<br />

czasie. Cieszę się, że jest taka<br />

osoba jak Mariusz Babiarz,<br />

która czuwa nad zdrowiem<br />

naszych zawodników<br />

i o nich dba. Należy mu się<br />

za to ogromny szacunek.<br />

Nigdy wcześniej nie spotkałem<br />

się z bezpłatnym<br />

świadczeniem opieki medycznej<br />

dla klubów sportowych.<br />

To jest niezwykłe<br />

– komentuje wójt Bartosz<br />

Szprenglewski.<br />

– To było bardzo miłe<br />

ze strony wójta, że docenił<br />

moją działalność charytatywną.<br />

Dziękuję za to spotkanie! – dodaje<br />

Mariusz Babiarz.<br />

Wyrazy uznania płyną także od<br />

samych zainteresowanych.<br />

– Mariusz to znakomity człowiek,<br />

który oferuje nam pomoc<br />

w postaci zabiegów fizjoterapeutycznych<br />

zawsze wtedy, gdy tylko<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024<br />

Nie każdego sportowca stać na płatną<br />

rehabilitację. Do tego terminy na NFZ są bardzo<br />

odległe, a w takich sytuacjach trzeba działać<br />

natychmiast. Nie jest dla mnie problemem pracować<br />

w weekendy czy święta.<br />

zwiększać wydajność zawodników<br />

i minimalizować ryzyko kontuzji.<br />

Wójt Bartosz Szprenglewski<br />

latem osobiście dziękował Mariuszowi<br />

Babiarzowi za utrzymywanie<br />

sportowców z gminy w dobrej formie.<br />

Włodarz pojawił się w siedzibie<br />

Medical Clinic 13 sierpnia.<br />

potrzebują tego nasi zawodnicy.<br />

Sportowcy, którzy słyszą o takiej<br />

możliwości, zawsze są pozytywnie<br />

zaskoczeni i chętnie korzystają<br />

z usług Mariusza. Każdy dobrze<br />

wie, że jego zabiegi są skuteczne –<br />

mówi Kacper Kamiński, sekretarz<br />

Klubu Sportowego Sokół Grzywna.<br />

– Szczerze mówiąc, nie znam drugiej<br />

takiej osoby jak Mariusz. Jest<br />

świetnym specjalistą w tym co robi,<br />

a jednocześnie nigdy nie odmówi<br />

pomocy innym, nawet kosztem<br />

swojego dobra.<br />

Mariusz Babiarz nieodpłatnie<br />

pomaga aż 15 różnym instytucjom.<br />

A koszt opieki nad jednym tylko<br />

klubem sportowym mógłby sięgać<br />

nawet 15 tys. zł rocznie. Fizjoterapeuta<br />

nieodmiennie podkreśla<br />

jednak, że nigdy nie przestanie<br />

udzielać się charytatywnie i zapewnia<br />

– „ścieżka, którą obrałem, jest<br />

właściwa”. Sportowcy doceniają<br />

ofiarowaną pomoc, często relacjonując<br />

w mediach społecznościowych<br />

zabiegi rehabilitacyjne, pozytywnie<br />

oceniając pomoc Mariusza<br />

Babiarza i polecając innym Medical<br />

Clinic. Dobro wraca.


6 REGION<br />

Faktury widmo<br />

Klienci obsługiwani przez koncern Energa narzekają, że<br />

nie otrzymują miesiącami faktur za prąd. A kiedy wreszcie<br />

przychodzą, kwoty za kilka miesięcy użytkowania sieci<br />

energetycznej są horrendalne<br />

Aleksandra Wojciechowska | fot. pixabay<br />

Od kilku miesięcy Energa ma<br />

trudności z wystawianiem faktur<br />

za energię elektryczną dla wielu<br />

swoich klientów. Największe<br />

problemy dotyczą prosumentów,<br />

którzy rozliczają się w systemie<br />

net-billing. Przedsiębiorstwo wyjaśnia,<br />

że opóźnienia wynikają<br />

z konieczności wdrożenia ważnych<br />

zmian technicznych. Dostosowują<br />

one system rozliczeń do<br />

nowych regulacji prawnych.<br />

– Ostatnią fakturę jako prosument<br />

dostałem od Energi w czerwcu<br />

2024 r. Od tego czasu cisza.<br />

Obawiam się, że zaraz przyjdzie<br />

skumulowany rachunek, którego<br />

nie będę w stanie zapłacić. Podobnie<br />

jest, jeśli chodzi o rozliczenia<br />

kilku moich znajomych – przyznaje<br />

pan Michał, jeden z klientów Energi.<br />

Komunikat Energi<br />

Energa informuje, że prace nad<br />

rozwiązaniem problemów z rachunkami<br />

są w toku.<br />

– Bardzo przepraszamy klientów<br />

za wszelkie niedogodności z tym<br />

związane. Przed wznowieniem fakturowania<br />

prosumenci rozliczani<br />

w systemie net-billing otrzymają<br />

faktury korygujące. Będą one dotyczyć<br />

korekty rynkowej ceny energii,<br />

premii prądowej i upustu 10 proc.<br />

- czytamy w oświadczeniu dla serwisu<br />

trójmiasto.pl.<br />

Inni klienci indywidualni również<br />

mogą otrzymywać faktury korygujące.<br />

Korekty są związane z premią<br />

prądową oraz zmieniającymi<br />

się cenami energii, które wynikają<br />

z nowych przepisów o odnawialnych<br />

źródłach energii. Te działania<br />

wymagały dostosowania systemu<br />

fakturowania i rozliczeń do aktualnych<br />

regulacji prawnych.<br />

- Energa Obrót realizuje obecnie<br />

wysyłkę faktur korygujących. Korekty<br />

te dotyczą premii prądowej<br />

Klienci nie wiedzą, na jakie kwoty rachunków powinni być przygotowani.<br />

dla klientów indywidualnych. Na<br />

wcześniejszych fakturach premia<br />

prądowa była naliczana w formie<br />

nadpłaty. Zgodnie z interpretacją<br />

podatkową otrzymaną od dyrektora<br />

Krajowej Informacji Skarbowej<br />

premia prądowa powinna zostać<br />

przyznana poprzez wystawienie<br />

faktury korygującej – tłumaczy firma.<br />

Nowelizacja ustawy o OZE<br />

Z końcem czerwca tego roku<br />

w życie weszły zmiany wynikające<br />

z nowelizacji ustawy o odnawialnych<br />

źródłach energii. Wprowadzono<br />

nowy sposób rozliczania<br />

energii dla prosumentów. System<br />

net-billing, który funkcjonuje od<br />

niedawna, wyznacza zasady wyceny<br />

energii w oparciu o jej rynkową<br />

wartość.<br />

Aktualne przepisy przewidują,<br />

że prosumenci nie rozliczają się już<br />

w oparciu o bilansowanie ilościowe,<br />

lecz na podstawie wartości pieniężnej.<br />

Oznacza to, że ilość energii<br />

oddanej do sieci jest przeliczana<br />

po aktualnych cenach rynkowych.<br />

Następnie te środki są wykorzystywane<br />

do pokrycia kosztów energii<br />

pobieranej z sieci. Wprowadzono<br />

także możliwość przyznawania<br />

upustów.<br />

Czym jest rynkowa cena energii<br />

elektrycznej?<br />

Rynkowa cena energii elektrycznej<br />

to stawka, która określa wartość<br />

energii wprowadzonej do sieci<br />

przez prosumenta lub prosumenta<br />

zbiorowego. Od 1 lipca 2024 r. jest<br />

wyznaczana co 15 minut na podstawie<br />

cen z Towarowej Giełdy Energii,<br />

w ramach produktu dla rynku<br />

dnia następnego. Cena ta jest ważona<br />

wolumenem obrotu na giełdzie<br />

i publikowana przez Operatora<br />

Informacji Rynku Energii (Polskie<br />

Sieci Elektroenergetyczne S.A.)<br />

dzień przed danym okresem.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024


8 POWIAT POZYTYWNIE<br />

RAZEM przeciwko rakowi!<br />

Dlaczego profilaktyka jest tak ważna, gdzie pacjenci onkologiczni powinni szukać pomocy, jak dobrze wspierać<br />

chorych oraz ich rodziny – między innymi o tym mówiono na konferencji 4 listopada w Toruniu<br />

Magdalena Witt-Ratowska| fot. Łukasz Piecyk | Olek Urbański/Starostwo Powiatowe<br />

RAZEM przeciwko rakowi! – to<br />

hasło konferencji, zorganizowanej<br />

przez Powiat <strong>Toruń</strong>ski przy<br />

współpracy z Fundacją Światło<br />

oraz Akademią Walki z Rakiem,<br />

która odbyła się w Międzynarodowym<br />

Centrum Spotkań Młodzieży<br />

w Toruniu. Termin nieprzypadkowy<br />

– październik był<br />

poświęcony profilaktyce raka<br />

piersi, natomiast w listopadzie<br />

zwraca się uwagę na nowotwory<br />

mężczyzn – raka jąder i prostaty.<br />

W spotkaniu uczestniczyły osoby<br />

zmagające się z chorobą nowotworową,<br />

a także ich bliscy z Torunia<br />

i powiatu toruńskiego.<br />

Gośćmi konferencji byli wicestarosta<br />

toruński Tomasz Zakrzewski,<br />

członkini zarządu powiatu<br />

Agnieszka Janiaczyk-Dąbrowska,<br />

radny powiatu Artur Stankiewicz<br />

oraz dyrektorka wydziału zdrowia<br />

i polityki społecznej UMT Małgorzata<br />

Skibicka.<br />

Janina Mirończuk, prezes Fundacji<br />

Światło podkreśliła, jak ważne<br />

dla pacjentów jest wsparcie, ale<br />

w szerszym zakresie niż jeszcze kilka,<br />

kilkanaście lat temu.<br />

- Kobiety chcą być piękne, nawet<br />

podczas walki z rakiem. To<br />

makijaż permanentny, odpowiednio<br />

dobrana proteza, na przykład<br />

piersi, odpowiednio dobrana peruka<br />

- dają poczucie własnej wartości.<br />

Tutaj kobieta będzie zawsze<br />

kobietą. Nasze podopieczne jeszcze<br />

się wspierają wzajemnie i pomagają<br />

w każdym kryzysie. I to jest dzisiejsza<br />

Akademia Walki z Rakiem.<br />

Wystarczy spojrzeć na te piękne<br />

fotogramy naszych podopiecznych.<br />

Przygotowano kilka prelekcji,<br />

dotyczących wielu aspektów choroby<br />

onkologicznej. Dietetyczka<br />

Martyna Cichoń zaprezentowała<br />

znaczenie diety w terapii nowotworowej.<br />

Psycholożka - psychoonkolożka<br />

Elwira Zakrzewska poruszyła<br />

temat oswajania się z diagnozą<br />

oraz wsparcia w trakcie leczenia.<br />

Dlaczego w trakcie terapii warto<br />

zadbać o pielęgnację skóry – przekonywał<br />

dr Grzegorz Demski, wynalazca<br />

i kosmetolog z firmy Aurea<br />

Pharma.<br />

- Skórne odczyny popromienne,<br />

które pojawiają się po radioterapii,<br />

mogą znacznie obniżyć jakość życia<br />

pacjenta podczas leczenia, wydłużać<br />

czas gojenia, a nawet prowadzić<br />

do poważniejszych komplikacji, jak<br />

martwica czy owrzodzenia. Dlatego<br />

ważna jest odpowiednia pielęgnacja<br />

skóry nawet już przed planowanym<br />

leczeniem. Naświetlanie przez<br />

5-6 tygodni nigdy nie pozostanie<br />

obojętne. Dla mnie wielkim sukcesem<br />

i radością jest informacja od<br />

pacjenta, kiedy mówi, że wreszcie<br />

ma spokój ze skórą, a było już naprawdę<br />

bardzo źle.<br />

Arteterapeutka Katarzyna Rajca-Laskowska<br />

z „Manufaktury na<br />

klamerce” podkreślała, jak ważne<br />

jest spotykanie się, wspólne tworzenie<br />

i czerpanie radości z życia.<br />

- Co czwartek spotykam się<br />

w pracowni razem z moimi „onkobabkami”.<br />

Zasiadamy przy okrągłym<br />

stole, rozmawiamy. W arteterapii<br />

nie potrzeba utalentowanych<br />

rąk, bo tak naprawdę jak mamy<br />

wyobraźnię, kreatywność i zdrowe<br />

ręce, to jesteśmy w stanie wytworzyć<br />

wszystko. Pracujemy z tkaniną,<br />

drewnem, z gliną, gipsem. <strong>Poza</strong><br />

tym sztuka jest oczyszczająca. Wyrzucamy<br />

z siebie wszystkie emocje.<br />

Jednocześnie płaczemy, śmiejemy<br />

się, dobrze się czujemy z sobą. I to<br />

jest to fajne. Sama dostaję tyle dobra<br />

od nich. Mam najlepszą pracę<br />

na świecie.<br />

Prelegenci byli również do dyspozycji<br />

słuchaczy i indywidualnych<br />

rozmów w specjalnie przygotowanych,<br />

kameralnych miejscach. Na<br />

konferencji obecne były <strong>Toruń</strong>skie<br />

Amazonki, które na stoisku uczyły<br />

na fantomach wykrywania i rozpoznawania<br />

zmian chorobowych<br />

w piersi i w mosznie. Z kolei naukowczynie<br />

z Wydziału Chemii<br />

UMK w Toruniu prezentowały kosmetyki,<br />

które stworzyły w ramach<br />

innowacyjnej spółki NatChemLab,<br />

na podstawie badań nad potrzebami<br />

skóry w trakcie terapii onkologicznej.<br />

Spotkaniu towarzyszyła<br />

wystawa fotograficzna „Siła<br />

kobiety”, stworzona podczas akcji<br />

społeczno-edukacyjnej przypominającej<br />

o profilaktyce onkologicznej.<br />

Uczestnicy otrzymali materiały<br />

konferencyjne z zestawieniem<br />

linków do stron instytucji i organizacji,<br />

w których można uzyskać<br />

wsparcie. Znalazło się tam też opowiadanie<br />

Jolanty Smei-Piekarskiej,<br />

która opisała swoją drogę od diagnozy<br />

poprzez różne etapy walki<br />

z chorobą do nadziei na życie „po”.


POWIAT POZYTYWNIE<br />

9<br />

Wsparcie to nie puste słowo<br />

Nie czekać, nie odkładać, badać się. A jeżeli diagnoza będzie jednoznaczna, to nie poddawać się i korzystać ze wsparcia, bo to naprawdę ważne –<br />

przekonują osoby, które chorują lub walkę z rakiem wygrały<br />

Ważne, żeby z nowotworem nie<br />

pozostać sam na sam. Najlepiej<br />

cały ten proces – od diagnozy<br />

przez leczenie po wyleczenie lub<br />

nie, bo i tak niestety bywa – być<br />

z innymi, być z grupą. Taką, która<br />

wie, jak rozmawiać, co zrobić<br />

i która problem doskonale rozumie.<br />

Dlatego konferencja „RA-<br />

ZEM przeciwko rakowi” miała<br />

tak serdeczną i przyjacielską atmosferę.<br />

Osoby uczestniczące często już<br />

się znają, bo w Toruniu i okolicach<br />

środowisko chorych onkologicznie<br />

jest ograniczone. Istnieje kilka<br />

organizacji, jak Fundacja Światło,<br />

Akademia Walki z Rakiem, Stowarzyszenie<br />

„Amazonki”, czy stosunkowo<br />

młode Stowarzyszenie Kierunek<br />

Zdrowie, skupiające osoby<br />

z nowotworami krwi. Wszystkie<br />

tworzą sieć wsparcia dla osób chorych<br />

onkologicznie oraz ich bliskich.<br />

- Takie spotkania są niezwykle<br />

ważne, gdyż rak jest obecnie<br />

problemem cywilizacyjnym, wywołującym<br />

silne emocje – mówi<br />

Katarzyna Gucajtis, koordynatorka<br />

Fundacji Światło, od prawie 20<br />

lat pomagająca chorym. - Niestety,<br />

profilaktyka w szkołach jest nadal<br />

niewystarczająca. Dlaczego tak<br />

wiele młodych<br />

kobiet choruje na<br />

raka piersi i szyjki<br />

macicy? Zapytałam<br />

kiedyś kolegę<br />

onkologa, a on ‘‘- Jestem<br />

mówi: „Kasia, po<br />

prostu dziewczyny<br />

nie wiedzą,<br />

jak mają zrobić<br />

samobadanie, nie<br />

chodzą do ginekologa<br />

odpowiednio<br />

wcześniej, nie<br />

robią badań genetycznych, które<br />

wskazywałyby na to, że można<br />

się uchronić i wcześniej zacząć tę<br />

profilaktykę związaną ewentualnie<br />

z leczeniem”. Takie konferencje są<br />

więc potrzebne, żeby sygnalizować,<br />

że problem istnieje i trzeba o nim<br />

mówić już w szkołach średnich,<br />

a nawet w ósmej klasie.<br />

Dotyczy to wszystkich, nie tylko<br />

kobiet. Stąd celem konferencji było<br />

zwrócenie uwagi także na nowotwory<br />

u mężczyzn.<br />

- Październik jest miesiącem,<br />

w którym mówimy o profilaktyce<br />

raka piersi, a w listopadzie także<br />

o chorobach nowotworowych mężczyzn<br />

i o profilaktyce męskich nowotworów<br />

jąder i prostaty – mówi<br />

Wicestarosta Tomasz Zakrzewski.<br />

– Należy jednak pamiętać, że choroby<br />

nowotworowe nie ograniczają<br />

się tylko do takich, o których słyszymy<br />

najczęściej. Dlatego Powiat<br />

<strong>Toruń</strong>ski razem z Fundacją Światło<br />

oraz Akademią Walki z Rakiem<br />

zorganizował to wydarzenie<br />

dla wszystkich osób dotkniętych<br />

chorobami onkologicznymi oraz<br />

dla ich bliskich. Spotkanie stanowi<br />

pewną platformę wymiany wiedzy,<br />

jak cieszyć się życiem mimo choroby<br />

i jak korzystać ze wsparcia.<br />

Wsparcie to słowo-klucz, powtarzane<br />

przy każdej rozmowie<br />

na temat nowotworów. Ma szerokie<br />

znaczenie – to może być zwykłe<br />

spotkanie, trzymanie za rękę,<br />

wspólne wyjście na basen, skorzystanie<br />

z porad specjalistów albo<br />

Magdalena Witt-Ratowska| fot. Łukasz Piecyk<br />

Konferencja była platformą wymiany doświadczeń.<br />

w grupie wsparcia w Akademii<br />

Walki z Rakiem. To jest dla mnie bardzo<br />

ważne. Od momentu, kiedy dowiedziałam się,<br />

że choruję, to cały czas próbuję i chcę działać,<br />

ratować siebie.<br />

przegadanie problemu w babskim<br />

kręgu.<br />

Dziewczyny, bo trudno inaczej<br />

nazwać energiczne i pozytywnie<br />

nastawione do świata toruńskie<br />

Amazonki, nie uciekają od opowiadania<br />

trudnych historii – swoich<br />

albo innych kobiet, którym udzielają<br />

wsparcia. Wiele z nich działa<br />

w stowarzyszeniu bardzo długo,<br />

same usłyszały diagnozę „rak piersi”<br />

kilkanaście albo i ponad 20 lat<br />

temu.<br />

- Wtedy były zupełnie<br />

inne czasy,<br />

diagnoza brzmiała<br />

jak wyrok, nie wiedziałyśmy,<br />

gdzie za-‘‘sięgnąć informacji Chciałabym<br />

– mówią. – Po operacjach,<br />

leczeniu,<br />

chemio- i radioterapii<br />

często brakowało<br />

tego wsparcia.<br />

Stowarzyszenie<br />

„Amazonki” jest takim<br />

miejscem, które<br />

tę lukę wypełnia<br />

już od wielu lat.<br />

Amazonki, które raka przepędziły<br />

na cztery wiatry i są po odpowiednich<br />

szkoleniach – same<br />

pomagają innym kobietom, które<br />

bywają wobec choroby bezradne.<br />

Jako ochotniczki mają stałe dyżury<br />

w dwóch toruńskich szpitalach.<br />

Wyjaśniają, wspierają, informują.<br />

- Zdecydowana większość jest<br />

nam wdzięczna za pomoc. Istnieje<br />

jednak grupa osób, które na początku<br />

nie chcą słuchać ani rozmawiać.<br />

Dopiero później dowiadują się, że<br />

przysługuje im proteza czy specjalny<br />

stanik. Często nie są świadome<br />

swoich możliwości. W szpitalach<br />

pacjentki polegają na nas. To od nas<br />

dowiadują się, co im się należy, jak<br />

załatwić grupę, jakie im przysługują<br />

prawa.<br />

pomagać osobom chorym na<br />

raka, dlatego zdecydowałam się na studiowanie<br />

psychoonkologii. Mam nadzieję, że będę mogła udzielać<br />

wsparcia jako ta, która przeszła chorobę. Nawet jakbym<br />

tylko jednej osobie w życiu pomogła, to uważam za<br />

bardzo cenne doświadczenie.<br />

Amazonki trzymają się razem.<br />

Niemal codziennie mają różne aktywności<br />

– gimnastykę, basen, rehabilitację,<br />

wspólne wyjazdy. Z kolei<br />

Fundacja Światło i Akademia<br />

Walki z Rakiem mają swój Teatr<br />

„Nasz ONKO-świat”. To grupa kilkunastu<br />

aktorek-amatorek zmagających<br />

się z rakiem, która od 9 lat<br />

wystawia na scenie swoje spektakle<br />

pełne emocji i trudnych tematów.<br />

Wkrótce będzie kolejna premiera.<br />

Jedną z aktorek jest Magdalena<br />

Noga, od dwóch lat w procesie leczenia<br />

nowotworu.<br />

- Jestem w grupie wsparcia<br />

w Akademii Walki z Rakiem. To<br />

jest dla mnie bardzo ważne. Od<br />

momentu, kiedy dowiedziałam<br />

się, że choruję, to cały czas próbuję<br />

i chcę działać, ratować siebie.<br />

Być może też kogoś innego, bo<br />

propaguję Akademię i zachęcam<br />

tych, którzy mają w rodzinie osoby<br />

z chorobą nowotworową.<br />

To prawda, że kiedy ktoś zmaga<br />

się z rakiem, to cierpi cała rodzina.<br />

Wsparcie powinno być kierowane<br />

przede wszystkim do osoby<br />

chorej, ale również do jej bliskich.<br />

Warto więc korzystać z doświadczeń<br />

toruńskich organizacji oraz<br />

osób, które doświadczyły choroby.<br />

To przecież nie tylko szpital czy<br />

chemioterapia. Jest również czas<br />

na myślenie o sobie, o przyjemnościach,<br />

aktywnościach, w których<br />

warto uczestniczyć albo kierować<br />

kroki do specjalistów, jak dietetyk,<br />

fizjoterapeuta, psychoonkolog.<br />

- Rozmowy są niezwykle ważne<br />

– podkreśla Magdalena Noga.<br />

- Chciałabym pomagać osobom<br />

chorym na raka, dlatego zdecydowałam<br />

się na studiowanie psychoonkologii.<br />

Mam nadzieję, że będę<br />

mogła udzielać wsparcia jako ta,<br />

która przeszła chorobę. Nawet jakbym<br />

tylko jednej osobie w życiu<br />

pomogła, to uważam za bardzo<br />

cenne doświadczenie.<br />

I jeszcze jedna istotna<br />

sprawa - sądzę, że kobiety<br />

częściej sięgają<br />

po wsparcie, mają odwagę<br />

prosić o pomoc,<br />

leczyć się. Mężczyźni<br />

statystycznie niestety<br />

są w tyle. Ale czas najwyższy,<br />

drodzy panowie,<br />

pokazać, że zdrowie<br />

jest najważniejsze.<br />

Listopad jako miesiąc<br />

walki z rakiem jąder to<br />

świetna okazja, żeby się<br />

zbadać i nie uważać tego za żaden<br />

wstyd. Jak się dba o swoje zdrowie,<br />

to się dba o bliskich, o całą rodzinę.<br />

Naprawdę warto, żeby uniknąć<br />

trudnego leczenia. Sama przeszłam<br />

ciężką terapię i naprawdę nikomu<br />

tego nie życzę. Trzeba więc zadbać,<br />

póki jest na to czas.


10 POWIAT POZYTYWNIE<br />

Oswoić lęk. Jak mądrze wspierać pacjenta?<br />

Redukuje stres i lęk, wzmacnia motywację do leczenia, poprawia komunikację i samopoczucie w najtrudniejszych chwilach<br />

– wsparcie psychologiczne w trakcie choroby onkologicznej jest wręcz konieczne. Rozmawiamy z psycholożką<br />

- psychoonkolożką Elwirą Zakrzewską z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Toruniu<br />

Magdalena Witt-Ratowska| fot. Łukasz Piecyk<br />

W jaki sposób psychoonkologia<br />

pomaga w leczeniu choroby nowotworowej?<br />

Człowiek jest biopsychiczną całością.<br />

Leczenie samej choroby bez<br />

uwzględnienia całego człowieka<br />

jest zaprzeczeniem temu faktowi.<br />

Wsparcie psychologiczne osoby<br />

chorującej onkologicznie pomaga<br />

jej zrozumieć siebie, swoje reakcje<br />

na chorobę, a przede wszystkim<br />

zmniejszyć cierpienie psychiczne.<br />

Daje przestrzeń na odnalezienie zasobów,<br />

które pozwolą przejść przez<br />

proces leczenia bez ponoszenia<br />

nadmiernych kosztów emocjonalnych.<br />

Czy wsparcie psychoonkologiczne<br />

pomaga w leczeniu? Tak,<br />

jeśli spojrzymy na człowieka holistycznie<br />

i leczony jest człowiek, nie<br />

sama choroba. A do tego potrzeba<br />

zrozumienia i współpracy całego<br />

zespołu terapeutycznego: lekarza,<br />

dietetyka, rehabilitanta i psychologa.<br />

Co bardziej działa - dawanie „dobrych<br />

rad” czy wysłuchanie, wspieranie?<br />

Dawanie dobrych rad nigdy nie jest<br />

dobrym rozwiązaniem. To jeden<br />

z podstawowych błędów. Gorsze<br />

jest chyba tylko wygłaszanie banałów<br />

typu „nie martw się”, „będzie<br />

dobrze” czy „musisz być silna/silny”<br />

i porównywanie do innych: „mój<br />

znajomy miał to samo i…”. Dużo<br />

mówi się o konieczności wspierania<br />

pacjentów, ale niestety za mało<br />

o tym, jak to robić. Kiedy na spotkaniach<br />

pytam zdrowych uczestników,<br />

jak prowadzić komunikację<br />

z chorym, żeby czuł nasze wsparcie,<br />

to w zasadzie wszyscy twierdzą, że<br />

należy rozmawiać o jego chorobie,<br />

że pochylenie się nad tematem jest<br />

wyrazem szacunku do jego sytuacji.<br />

Podczas gdy o to samo pytam<br />

chorych - zdecydowana większość<br />

odpowiada, że ze znajomymi chcą<br />

rozmawiać o wszystkim, tylko nie<br />

o chorobie. Chcą mieć wybór, kiedy<br />

i z kim będą o niej mówić. Wypytywanie<br />

o chorobę jest nie tylko<br />

nietaktowne, ale przede wszystkim<br />

krzywdzące. Zatem o co i jak pytać?<br />

„O czym chciałbyś porozmawiać?”,<br />

„Jak mogę ci pomóc?”, „Chcesz<br />

opowiedzieć, jak się czujesz?”, „Jestem<br />

tu dla ciebie”. W ten sposób<br />

dajemy choremu wybór i przestrzeń<br />

do tego, żeby wyraził swoje<br />

potrzeby.<br />

Z jakimi problemami pacjenci borykają<br />

się najczęściej?<br />

Chyba najczęstszym problemem,<br />

z którym stykam się u pacjentów<br />

na oddziale, jest lęk. Najpierw lęk<br />

przed diagnozą, później lęk przed<br />

chorobą, leczeniem, procedurami<br />

medycznymi, wreszcie lęk o przyszłość:<br />

„Czy przeżyję?”, „Czy będzie<br />

bolało?”, „Jak poradzi sobie moja<br />

rodzina?”.<br />

Duży problem stanowi również<br />

utrata poczucia kontroli nad własnym<br />

życiem. Pacjent w szpitalu<br />

jest w dużej mierze zdany na innych,<br />

zależny. Narzucony jest rytm<br />

dnia, godziny posiłków, godziny<br />

odwiedzin (o ile są możliwe), to,<br />

z kim dzieli przestrzeń na sali. Jeśli<br />

trafi na dobry personel i sprzyjające<br />

warunki, to dostanie choć odrobinę<br />

kontroli.<br />

Problemem bywa też izolacja.<br />

Zwłaszcza gdy odwiedziny nie są<br />

możliwe ze względu na bezpieczeństwo<br />

pacjentów. Wyrwanie z naturalnego<br />

środowiska przez chorobę<br />

i konieczność długotrwałej hospitalizacji<br />

bywa bolesne.<br />

Czy opieka psychoonkologiczna<br />

dotyczy również bliskich pacjenta?<br />

Tak. Kiedy pojawia się choroba -<br />

choruje cały system. Rodzina jest<br />

takim systemem, w którym poszczególni<br />

członkowie są od siebie<br />

zależni i mają na siebie wpływ. Aby<br />

sprawować należytą opiekę psychoonkologiczną<br />

nad pacjentem<br />

- należy wziąć pod uwagę pozostałych<br />

członków tego systemu. Oni<br />

również cierpią z powodu choroby.<br />

W literaturze są określani jako<br />

„pacjenci drugiego rzutu”. Od ich<br />

kondycji psychicznej wiele zależy.<br />

Jeśli bliscy nie otrzymają wsparcia,<br />

to nie będą w stanie wspierać<br />

pacjenta. A jego stres będzie spotęgowany<br />

tym, co się dzieje w rodzinie.<br />

Dlatego tak ważne jest objęcie<br />

w razie konieczności pomocą również<br />

tych, których pacjent uważa za<br />

bliskich.<br />

Dieta w walce z chorobą<br />

„Stała kontrola dietetyka byłaby ideałem”. W jaki sposób zdrowe odżywianie wpływa na<br />

leczenie pacjenta onkologicznego? Gdzie szukać wsparcia? – o tym rozmawiamy z Martyną<br />

Cichoń, dietetyczką, która współpracuje z toruńską Akademią Walki z Rakiem<br />

Magdalena Witt-Ratowska| fot. Łukasz Piecyk<br />

Zdrowe jedzenie to podstawa dla<br />

każdego. A jakie znaczenie ma dieta<br />

w leczeniu onkologicznym?<br />

Badania potwierdzają, że pacjent<br />

dobrze przygotowany do leczenia,<br />

który otrzymuje kompleksową<br />

opiekę - wszystkich lekarzy i specjalistów,<br />

w tym dietetyczną - znacznie<br />

lepiej przechodzi przez ten proces.<br />

To tzw. prehabilitacja onkologiczna.<br />

Jej głównym celem jest osiągnięcie<br />

najlepszego możliwego stanu zdrowia<br />

przed rozpoczęciem zazwyczaj<br />

długotrwałej terapii onkologicznej.<br />

Dobrze zbilansowana dieta zapobiega<br />

niedoborom składników odżywczych,<br />

może zmniejszyć ryzyko<br />

powikłań, skutki uboczne chemioterapii<br />

i radioterapii, wspiera układ<br />

odpornościowy i procesy regeneracyjne,<br />

a przez to przyczynia się do<br />

poprawy tolerancji organizmu na<br />

leczenie.<br />

Czy pacjenci często korzystają ze<br />

wsparcia dietetyka?<br />

Generalnie pacjent przynajmniej<br />

raz powinien się zgłosić na konsultację.<br />

Niestety, wielu z nich nie korzysta<br />

z usług dietetyków w ogóle.<br />

Ale dzięki Akademii Walki z Rakiem<br />

i poleceniom przychodzi do<br />

nas coraz więcej osób. Natomiast<br />

w szpitalach, gdzie pacjenci poddawani<br />

są leczeniu, na całą placówkę<br />

często przypada tylko jeden lub<br />

dwóch dietetyków. W takiej sytuacji<br />

pacjenci nierzadko otrzymują<br />

ogólne wytyczne do samodzielnego<br />

poszukiwania informacji, co jest<br />

niewystarczające.<br />

Jak wygląda konsultacja?<br />

Podczas wywiadu staram się zebrać<br />

jak najwięcej informacji – wyniki<br />

badań, plan leczenia, tryb życia<br />

pacjenta, oceniam stan odżywienia<br />

oraz to, czy jest w stanie samodzielnie<br />

gotować, czy musi liczyć na pomoc<br />

innych. To są istotne aspekty,<br />

bo jeżeli pacjent jest po chemioterapii,<br />

będzie się źle czuł, będzie<br />

osłabiony, to wiadomo, że sobie nic<br />

nie przygotuje. Dbamy o kaloryczność<br />

diety, o pokrycie zapotrzebowania<br />

na białko, które jest bardzo<br />

ważne u pacjenta onkologicznego.<br />

Niedożywienie białkowe będzie<br />

się wiązało na przykład z trudniejszym<br />

gojeniem rany pooperacyjnej,<br />

z gorszą tolerancją chemioterapii.<br />

Ograniczamy produkty, które mogą<br />

szkodzić. Inna będzie dieta pacjenta,<br />

który ma nowotwór przewodu<br />

pokarmowego, a inna u pacjentki,<br />

która przyjdzie z nowotworem<br />

piersi albo mężczyzny z nowotworem<br />

prostaty. Inaczej przygotowuje<br />

się pacjenta do chemioterapii, nieco<br />

inaczej do radioterapii albo zabiegu<br />

operacyjnego.<br />

Czyli prawidłowa dieta to element<br />

leczenia pacjenta onkologicznego?<br />

Oczywiście, że tak. Ale bardzo<br />

wielu pacjentów nie zwraca uwagi<br />

na to, co je. Jedzą, żeby cokolwiek<br />

zjeść. A tutaj czasami zwykła modyfikacja,<br />

zastąpienie produktów,<br />

zmiana techniki kulinarnej czy<br />

wzbogacenie posiłku wystarczą,<br />

żeby w prosty sposób można było<br />

pacjenta wzmocnić i lepiej odżywić.<br />

Ideałem byłoby, żeby pacjent,<br />

tak jak przychodzi na wizytę do lekarza<br />

czy na badania krwi, znajdował<br />

się pod stałą kontrolą dietetyka.<br />

Do zadań dietetyka należałaby między<br />

innymi kontrola masy ciała,<br />

sposobu odżywiania i sprawności<br />

przewodu pokarmowego. Na szczęście<br />

można powiedzieć, że sytuacja<br />

się poprawia i jest coraz lepiej.<br />

Na co dzień współpracuje pani<br />

z Akademią Walki z Rakiem w Toruniu.<br />

Mam spotkania z pacjentami indywidualnymi,<br />

członkami rodziny,<br />

prowadzę też zajęcia grupowe. Organizujemy<br />

warsztaty dietetyczne<br />

i kulinarno-edukacyjne dla pacjentów.<br />

To również okazja, żeby wspólnie<br />

coś dobrego ugotować, zjeść<br />

i po prostu się spotkać.


POWIAT POZYTYWNIE<br />

11<br />

Diagnoza: nowotwór.<br />

Gdzie szukać wsparcia?<br />

Diagnoza onkologiczna to trudny moment, ale istnieje wiele miejsc, gdzie można uzyskać pomoc.<br />

Poniżej sprawdzone strony www, gdzie pacjenci i ich bliscy znajdą przydatne informacje<br />

W Toruniu działa kilka fundacji i stowarzyszeń, których<br />

misją jest wspieranie chorych onkologicznie oraz ich<br />

bliskich:<br />

• Akademia Walki z Rakiem Fundacji Światło - fundacja.<br />

swiatlo.org, awzr.pl,<br />

• Stowarzyszenie Kierunek Zdrowie - kierunekzdrowie.org,<br />

• <strong>Toruń</strong>skie Stowarzyszenie „Amazonki” - amazonkitorun.pl,<br />

• Stowarzyszenie Hospicjum Światło - stowarzyszeniehospicjum-swiatlo.pl.<br />

Organizacje ogólnopolskie zajmujące się szeroko pojętą<br />

problematyką onkologiczną:<br />

• Fundacja Alivia • alivia.org.pl - baza wiedzy o raku; prowadzi<br />

dedykowane portale: wyszukaj najkrótszą kolejkę, poznaj<br />

przyjaznego lekarza, znajdź leki; darmowe wsparcie<br />

(konsultacje, infolinia, możliwość uruchomienia zbiórki na<br />

koszty leczenia).<br />

• Fundacja Rak’n’Roll • rak<strong>nr</strong>oll.pl - liczne programy, w tym<br />

warsztaty dla mężczyzn, wsparcie psychoonkologa, porada<br />

prawna, pomoc dla kobiet w ciąży, możliwość otrzymania<br />

peruki itp.<br />

• Polskie Amazonki Ruch Społeczny – PARS • ruchspoleczny.org.<br />

pl - poradniki, filmy edukacyjne, baza wiedzy; prowadzi<br />

platformę dla pacjentów i ich bliskich centrumkryzysowe.<br />

org.pl oraz infolinię ze wsparciem psychologicznym.<br />

• Zwrotnik Raka • zwrotnikraka.pl - portal onkologiczny:<br />

baza wiedzy, informacje o poszczególnych chorobach,<br />

diagnostyce, profilaktyce, leczeniu, wywiady video<br />

z ekspertami i lekarzami.<br />

• Społeczna Fundacja „Ludzie dla Ludzi” • faqrak.pl, onkolodzy.net<br />

- prowadzi Biuro Interwencji Onkologicznej (onkolodzy.<br />

net - dla pacjentów, którzy chcą skonsultować diagnozę,<br />

uzyskać poradę w sprawie badań); baza wiedzy, forum,<br />

opinie.<br />

• Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych • pkpo.pl -<br />

wydaje pismo „Głos Pacjenta Onkologicznego” oraz<br />

portal z poradami, historiami chorych, informacjami<br />

o profilaktyce.<br />

• Fundacja Onkologiczna Rakiety • fundacjarakiety.pl - informacja<br />

o ośrodkach i metodach leczenia, kontakt i konsultacje ze<br />

specjalistami; baza wiedzy.<br />

• Fundacja Onkocafe – Razem Lepiej • onkocafe.pl - prowadzi<br />

Klub Pacjenta (różne aktywności, głównie stacjonarnie,<br />

niektóre online), konsultacje psychologiczne, spotkania<br />

edukacyjne, poradniki.<br />

• Fundacja „Gdy Liczy się Czas” • gdyliczysieczas.com - prowadzi<br />

akcje w szpitalach, spełnia marzenia chorych dzieci,<br />

organizuje wyjazdy rehabilitacyjne, realizuje liczne<br />

projekty.<br />

• Fundacja Bądź Małgorzaty Braunek • fundacjabadz.pl - grupy<br />

wsparcia (online), warsztaty wyjazdowe, cykle edukacyjne,<br />

infolinia i konsultacje indywidualne.<br />

• Fundacja Kochasz-Dopilnuj • kochasz-dopilnuj.org - edukacja<br />

i promocja badań (rak piersi).<br />

• Fundacja Piękniejsze Życie • piekniejszezycie.org - warsztaty<br />

dla kobiet przechodzących leczenie onkologiczne -<br />

z pielęgnacji i makijażu, poradniki, filmy.<br />

• Fundacja Unikum • fundacjaunikum.pl - paczki świąteczne<br />

dla dzieci przebywających na oddziałach, Dzień Dziecka,<br />

sesje zdjęciowe dla kobiet, kampanie informacyjne.<br />

• Fundacja Pokonaj Raka • pokonajraka.com - organizacja<br />

Onkotour (rajdów rowerowych) i pikników zdrowia<br />

połączonych z profilaktyką i edukacją zdrowotną.<br />

• Fundacja „Dobrze, że jesteś” • dobrzezejestes.pl - organizacja<br />

wolontariatu dla pacjentów przebywających na<br />

onkologicznych i hematologicznych oddziałach szpitalnych.<br />

• Fundacja Oko w Oko z Rakiem • okowokozrakiem.pl - różne<br />

projekty, w tym promowanie badań profilaktycznych.<br />

• Fundacja Urszuli Jaworskiej • fundacjauj.pl - rejestr dawców<br />

szpiku kostnego, wsparcie uczestników badań klinicznych,<br />

grupy wsparcia dla chorych.<br />

• Fundacja Dar Szpiku (Drużyna Szpiku) • druzynaszpiku.pl -<br />

propagowanie idei pozyskiwania dawców szpiku oraz<br />

transplantacji szpiku kostnego.<br />

Organizacje skupione na dzieciach z chorobami nowotworowymi:<br />

• Fundacja Iskierka • fundacjaiskierka.pl - wsparcie dla<br />

dzieci z chorobą nowotworową i ich rodzin (finansowe,<br />

psychologiczne, społeczne); współprowadzi portal<br />

onkorodzice.pl (baza wiedzy o nowotworach u dzieci,<br />

diagnozach i leczeniu, wsparciu, diecie).<br />

• Fundacja Na Ratunek Dzieciom z Chorobą Nowotworową •<br />

naratunek.org<br />

• Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci z Chorobą Nowotworową • koliberdzieciom.pl<br />

• Fundacja Pani Ani • fundacjapaniani.org<br />

Organizacje skupione na wsparciu psychologicznym:<br />

• Stowarzyszenie Unicorn • unicorn.org.pl - prowadzi w Krakowie<br />

i Warszawie oraz online centrum psychoonkologii –<br />

rehabilitacja psychofizyczna pacjentów i ich rodzin<br />

(terapia, konsultacje, zajęcia ruchowe i relaksacyjne,<br />

turnusy rehabilitacyjne).<br />

• Warszawskie Centrum Psychoonkologii • wcp.org.pl<br />

• Fundacja Dolnośląskie Centrum Psychoonkologii i Rehabilitacji<br />

• dcpir.pl - wsparcie psychoonkologiczne, rehabilitacja,<br />

poradnictwo dietetyczne.<br />

Organizacje wspierające finansowo:<br />

• Fundacja Nu-Med • fundacjanumed.pl - wsparcie dla<br />

podopiecznych: usługi medyczne, rehabilitacja,<br />

dofinansowanie kosztów dojazdu, dożywiania, zakupu<br />

sprzętu.<br />

• Fundacja Bread of Life • breadoflife.pl - wsparcie w zakupie<br />

leków i sprzętu oraz zbieraniu pieniędzy na leczenie.<br />

• Fundacja Życie z Rakiem • zyciezrakiem.org - wsparcie przy<br />

refundowaniu leczenia i w zbieraniu pieniędzy na leczenie.<br />

• Fundacja W Związku z Rakiem • zrakiem.pl - wsparcie<br />

w zbieraniu pieniędzy na leczenie.<br />

• Fundacja Onkologiczna Nadzieja •<br />

fundacjaonkologicznanadzieja.org - zbieranie środków na<br />

finansowanie leczenia; informacja o dostępnych metodach<br />

leczenia i możliwych terapiach; baza wiedzy.<br />

• Kawałek Nieba – Fundacja Pomocy Dzieciom • kawalek-nieba.<br />

pl - wspiera w zakupie leków i sprzętu rehabilitacyjnego,<br />

finansuje leczenie i rehabilitację, organizuje konsultacje<br />

z klinikami zagranicznymi.<br />

• Fundacja Cancer Fighters • cancerfighters.p - zapomogi<br />

na leczenie, wsparcie w zbiórce środków, wsparcie<br />

onkoasystenta, opieka psychologiczna.<br />

• Fundacja Siepomaga • siepomaga.pl - organizowanie<br />

publicznych zbiórek.<br />

Organizacje sprofilowane na rodzaj choroby:<br />

• Fundacja na Rzecz Pomocy Chorym na Białaczki • fundacja.<br />

hematologiczna.org,<br />

• Ogólnokrajowe Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Przewlekłą<br />

Białaczkę Szpikową • spbs.com.pl,<br />

• Polskie Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Szpiczaka • szpiczak.<br />

com.pl,<br />

• Fundacja Carita im. Wiesławy Adamiec (szpiczak) • szpiczakmnogi.<br />

pl,<br />

• Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych na Chłoniaki Przebiśnieg •<br />

przebisnieg.org,<br />

• Fundacja Pokonaj Chłoniaka • chloniak.org,<br />

• Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki Sarcoma •<br />

sarcoma.pl,<br />

• Stowarzyszenie Mężczyzn z Chorobami Prostaty Gladiator •<br />

gladiator-prostata.pl,<br />

• Stowarzyszenie na Rzecz Walki z Rakiem Jajnika Niebieski Motyl •<br />

niebieskimotyl.pl,<br />

• Fundacja Gdyński Most Nadziei (rak jąder) • odwazni.com,<br />

• Stowarzyszenie Walki z Rakiem Płuca • rakpluca.szczecin.pl;<br />

rakpluca.org.pl,<br />

• Federacja Stowarzyszeń Amazonki (rak piersi) •<br />

amazonkifederacja.pl,<br />

• Stowarzyszenie Amazonki Warszawa-Centrum (rak piersi) •<br />

amazonki.com.pl,<br />

• Stowarzyszenie Rak Out (rak piersi) • facebook.com/<br />

stowarzyszenierakout,<br />

• Stowarzyszenie Amazonek „Żonkil Warszawa” (rak piersi) • zonkilamazonki.pl,<br />

• Fundacja Omealife – Rak piersi nie ogranicza • omealife.pl,<br />

• Fundacja „Pełną Piersią” na Rzecz Rozwoju Rekonstrukcji Piersi •<br />

facebook.com/ FundacjaPelnaPiersiaBRADayPolska,<br />

• Ogólnopolska Organizacja Kwiat Kobiecości (rak szyjki macicy) •<br />

kwiatkobiecosci.pl,<br />

• Fundacja DKMS • dkms.pl (nowotwory krwi),<br />

• Stowarzyszenie Hematoonkologiczni (nowotwory krwi) •<br />

hematoonkologiczni.pl,<br />

• Częstochowska Fundacja na Rzecz Hematologii „Przy Tobie” •<br />

fundacjaprzytobie.czest.pl (choroby krwi).<br />

Organizacje działające lokalnie:<br />

• Fundacja Hospicyjna • fundacjahospicyjna.pl - hospicjum<br />

i centrum opieki w Gdańsku, wsparcie dla dzieci<br />

osieroconych oraz ogólnopolski specjalistyczny portal dla<br />

opiekunów rodzinnych.<br />

• Fundacja „Przystań” • fundacja-przystan.org - wsparcie<br />

psychoonkologiczne – głównie osoby z okolic Warszawy.<br />

• Fundacja „Tam i z Powrotem” • tamizpowrotem.org - bezpłatne<br />

poradniki, wydawnictwa; prowadzi Centrum Edukacji<br />

Zdrowotnej w Warszawie.<br />

• Sanitas – Stowarzyszenie na Rzecz Walki z Chorobami<br />

Nowotworowymi • sanitas.sanok.pl - profilaktyka i edukacja<br />

zdrowotna, pomoc chorym i ich rodzinom na Podkarpaciu.


Listopad 2024<br />

Święto Niepodległości<br />

ną „Spacer z historią”.<br />

nanie tradycyjnego wypieku – rogala<br />

świętomarcińskiego. Konkurs<br />

Konkursy patriotyczne<br />

dedykowany jest zarówno osobom<br />

Na obchodach 11 listopada indywidualnym, jak i kołom gospodyń<br />

wiejskich, stowarzyszeniom<br />

rozstrzygnięty zostanie m.in. konkurs<br />

plastyczny „Pocztówka do oraz klubom działającym na terenie<br />

gminy Łysomice. Warunkiem<br />

Niepodległej” dla przedszkolaków<br />

Gmina Łysomice zachęca mieszkańców do wspólnego świętowania<br />

oraz dzieci i młodzieży z gminnych udziału w konkursie jest wykonanie<br />

minimum 25 sztuk rogalów<br />

szkół. Przedmiotem konkursu była<br />

samodzielnie wykonana – dowolną świętomarcińskich według własnego<br />

przepisu i dostarczenie ich<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

techniką – praca plastyczna nawiązująca<br />

do Narodowego Święta Niepodległości.<br />

Prace oceniane były do budynku Gminnej Biblioteki<br />

w dniu 11 listopada do godz. 14:00<br />

Mieszkańcy gminy Łysomice będą ważnego wydarzenia – podkreśla i Ignacego Daszyńskiego.<br />

mieli okazję uczcić 106. rocznicę wójt gminy Łysomice Piotr Kowal. – Zachęcam do udziału w gminnych<br />

obchodach niepodległościo-<br />

Komisja konkursowa brała pod Uwaga! Tylko do piątku 8 listo-<br />

w trzech kategoriach wiekowych. Publicznej w Łysomicach.<br />

odzyskania przez Polskę niepodległości<br />

podczas wspólnego gminnego<br />

świętowania. W programie Oficjalne obchody Święta Nielekcji<br />

o bohaterach niepodległości.<br />

Program uroczystości<br />

wych i wysłuchania ciekawej pre-<br />

uwagę estetykę wykonania i walory pada, chętni do udziału w konkursie<br />

mogą dostarczać karty zgłosze-<br />

artystyczne.<br />

– Konkurs miał na celu rozwijanie<br />

poczucia tożsamości naro-<br />

m.in. muzyczne występy szkolnej podległości w gminie Łysomice rozpoczną<br />

się o godz. 16:00. Najpierw ważna część działalności nie tylko<br />

przepisem.<br />

Edukacja patriotyczna to bardzo<br />

niowe wraz z recepturą i skróconym<br />

młodzieży, prelekcje i konkursy.<br />

dowej i uwrażliwienie na trudną<br />

„Bądźmy tam razem”, zachęca zaplanowano część oficjalną, czyli placówek oświatowych, ale także<br />

Komisja konkursowa będzie<br />

historię Polski oraz bohaterstwo<br />

wójt gminy Łysomice Piotr Kowal. odsłuchanie hymnu państwowego samorządów – dodaje wójt Piotr<br />

oceniać walory smakowe oraz estetyczne<br />

(dekoracja, kształt, prezen-<br />

Polaków w walce o wolną ojczyznę.<br />

i okolicznościowe przemówienia. Kowal. – Przekazujmy najmłodszemu<br />

pokoleniu narodową dumę.<br />

Uczestnicy mieli przy tym okazję<br />

Gminne Obchody Narodowego<br />

Święta Niepodległości zorga-<br />

młodzież szkolna z repertuarem Podczas wydarzenia rozwiązane<br />

Potem na scenie zaprezentuje się<br />

tacja wizualna) wypieku, a także<br />

do rozwijania swoich artystycznych<br />

zdolności, pasji historycznych<br />

jego jakość i nawiązanie do tradycji.<br />

nizowane zostaną przez samorząd piosenek patriotycznych. Uczestnicy<br />

obchodów wezmą również ne – plastyczny dla dzieci i młodzie-<br />

Marta Lewandowska z Urzędu nej z wypiekaniem rogali święto-<br />

zostaną także konkursy patriotycz-<br />

– Konkurs jest świetną okazją<br />

i wrażliwości artystycznej – mówi do propagowania tradycji związa-<br />

gminy Łysomice w poniedziałek 11<br />

listopada w Galerii Spotkań przy ul. udział w prelekcji pt. „Ojcowie Niepodległości”<br />

i będą mogli bliżej po-<br />

oraz kulinarny „Najsmaczniejszy Drugim konkursem patriotyczkańców<br />

oraz wymiany przepisów<br />

ży „Pocztówka do Niepodległej” Gminy Łysomice.<br />

marcińskich, aktywizacji miesz-<br />

Sadowej 2c w Łysomicach.<br />

– 11 listopada 1918 r. to jedna znać postacie Józefa Piłsudskiego, Rogal Marciński”. Upieczone rogale<br />

będą degustowane przez uczest-<br />

w dniu obchodów, będzie „Naj-<br />

– dodaje Marta Lewandowska.<br />

nym, który rozstrzygnięty zostanie i doświadczeń wśród uczestników<br />

z najważniejszych dat w historii Romana Dmowskiego, Ignacego<br />

polskiej państwowości. Co roku Jana Paderewskiego, Wincentego<br />

Witosa, Wojciecha Korfantego podsumują ponadto grę edukacyj-<br />

Przedmiotem konkursu jest wyko-<br />

Gra niepodległościowa<br />

ników obchodów. Organizatorzy smaczniejszy Rogal Marciński”.<br />

włączamy się w upamiętnianie tego<br />

Gmina Łysomice w ramach obchodów<br />

Narodowego Święta Niepodległości<br />

przygotowała także<br />

terenową grę edukacyjną „Spacer<br />

z historią”. Mieszkańcy mają okazję<br />

wziąć w niej udział jeszcze tylko do<br />

piątku 8 listopada.<br />

– Zadaniem uczestników gry<br />

jest przejść wybraną trasę i rozwiązać<br />

zagadki na kilku przystankach.<br />

Po rozwiązaniu zagadki i wpisaniu<br />

właściwej odpowiedzi na karcie<br />

gry należy zebrać pieczątkę. Zagadki<br />

dotyczą Ojców Niepodległości.<br />

Stworzyliśmy cztery trasy:<br />

w Turznie, Łysomicach, Ostaszewie<br />

i Świerczynkach. Karty gry można<br />

odbierać w tych miejscowościach<br />

w szkołach lub bibliotekach. Na<br />

kartach gry umieściliśmy dodatkowe<br />

zagadki dotyczące charakterystycznych<br />

miejsc lub zabytków<br />

w danych miejscowościach – tłumaczy<br />

Marta Lewandowska.<br />

Podsumowanie gry zaplanowane<br />

jest na obchodach 11 listopada<br />

w Galerii Spotkań.<br />

– Mam nadzieję, że uczestnictwo<br />

w gminnych obchodach Święta<br />

Niepodległości przyczyni się do<br />

budowy silnych więzi społeczności<br />

lokalnej. Bądźmy tam razem! –<br />

podsumowuje wójt Piotr Kowal.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024


Nowa kadencja<br />

Wybrani sołtysi i członkowie rad sołeckich<br />

rozpoczęli prace<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Gmina Łysomice podziękowała odchodzącym sołtysom.<br />

Mieszkańcy gminy Łysomice wybierali<br />

w październiku nowych<br />

sołtysów i członków rad sołeckich.<br />

Oficjalnie zainaugurowali<br />

oni swoją pracę na ostatniej sesji<br />

Rady Gminy Łysomice. Włodarze<br />

podziękowali także tym sołtysom<br />

i przewodniczącym rad sołeckich,<br />

którzy zakończyli swoją kadencję.<br />

Piłka w grze<br />

Mustang Ostaszewo 27 października<br />

zorganizował Turniej Piłkarski<br />

im. Jana Katry. Emocji nie<br />

brakowało, mecze rozgrywane<br />

były w duchu fair play, a najlepsi<br />

piłkarze zostali wyróżnieni.<br />

Tegoroczny Turniej Piłkarski<br />

im. Jana Katry zorganizowano<br />

w niedzielę 27 października na orlikach<br />

w Łysomicach i Ostaszewie.<br />

Wydarzenie przygotował Mustang<br />

Zakończyła się kadencja sołtysów<br />

i rad sołeckich na lata 2019-<br />

2024. Podsumowano ją na VIII<br />

sesji Rady Gminy Łysomice, która<br />

odbyła się we wtorek 29 października.<br />

Sołtysi oraz przewodniczący<br />

rad sołeckich, którzy zakończyli kadencję,<br />

otrzymali pamiątkowe obrazy<br />

oraz osobiste podziękowania<br />

od wójta gminy Łysomice Piotra<br />

Kowala i przewodniczącego Rady<br />

Gminy Roberta Kożuchowskiego.<br />

Za nami Turniej Piłkarski im. Jana Katry w gminie<br />

Łysomice<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Zawody rozgrywano na gminnych orlikach.<br />

Ostaszewo, którego drużyna seniorska<br />

w sezonie 2024/2025 występuje<br />

w 4 lidze województwa kujawsko-pomorskiego.<br />

Organizację<br />

wsparła gmina Łysomice.<br />

– Turniej Piłkarski im. Jana<br />

Katry organizujemy od 2002 r. Jan<br />

Katra był wieloletnim mentorem<br />

sportu w gminie Łysomice, wybitnym<br />

trenerem i nauczycielem.<br />

Memoriał ma być upamiętnieniem<br />

jego osoby, chcemy, aby społeczeń-<br />

Listopad 2024<br />

– Dziękujemy wam za wytężoną<br />

O pióro wójta<br />

pracę na rzecz mieszkańców. Bez<br />

waszego zaangażowania nasza gmina<br />

wyglądałaby zupełnie inaczej.<br />

Nowym sołtysom i członkom rad<br />

sołeckich z kolei serdecznie gratulujemy<br />

i życzymy motywacji do<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

działania oraz satysfakcji z pracy<br />

dla lokalnej społeczności – mówi<br />

wójt Piotr Kowal.<br />

Na nową kadencję 2024-2029<br />

sołtysami zostali: Jarosław Wróblewski<br />

(Gostkowo), Iwona Pleskot<br />

(Tylice), Adam Bartkowiak (Lulkowo),<br />

Anna Łukaszewska (Różankowo),<br />

Marzena Lewandowska<br />

(Ostaszewo), Jarosław Paziewski<br />

(Łysomice), Krzysztof Błaszkiewicz<br />

(Zęgwirt), Natalia Chojnacka<br />

(Wytrębowice), Marzenna Łapacz<br />

(Papowo <strong>Toruń</strong>skie Osieki), Piotr<br />

Pyrek (Papowo <strong>Toruń</strong>skie), Sławomir<br />

Zając (Zakrzewko), Mateusz Laureaci tegorocznego konkursu ortograficznego.<br />

Krauze (Turzno), Danuta Santorek<br />

(Kamionki Duże) i Paweł Żurawski<br />

(Kamionki Małe). Natomiast zorganizowała gminne dyktando. ze szkoły w Ostaszewie oraz Karol<br />

Gmina Łysomice, jak co roku, i Martyna Gajewska (2. miejsce)<br />

funkcję przewodniczących rad sołeckich<br />

objęli: Marian Błaszkiewicz<br />

Laureatami konkursu „O pióro Talkowski (3. miejsce) ze szkoły<br />

Wójta Gminy Łysomice” zostali<br />

tym razem Maja Łagodzińska,<br />

(Gostkowo), Roman Jankiewicz<br />

w Łysomicach. Wszyscy uczestnicy<br />

otrzymali upominki, a laureaci<br />

(Tylice), Marek Polit (Lulkowo),<br />

Martyna Gajewska i Karol Talkowski.<br />

Barbara Jurkiewicz (Różankowo),<br />

zostali zakwalifikowani do etapu<br />

Damian Węglerski (Ostaszewo),<br />

powiatowego.<br />

Izabela Jeziorska (Łysomice), Beata<br />

– Organizowanie gminnego<br />

Finał konkursu gminnego<br />

Wyrzykowska (Zęgwirt), Daniel<br />

„O pióro Wójta Gminy Łysomice”<br />

zorganizowano w tym roku 30<br />

dyktanda jest sposobem na naukę<br />

Chamela (Wytrębowice), Zbigniew<br />

i poszerzanie swojej wiedzy o języku<br />

polskim, który jest bogaty i pięk-<br />

Łuczak (Papowo <strong>Toruń</strong>skie Osieki),<br />

Justyna Czaplewska (Papowo<br />

października w Gminnej Bibliotece<br />

Publicznej w Łysomicach. Ośmioro ny, ale także wymagający i złożony.<br />

<strong>Toruń</strong>skie), Zbigniew Krajewski<br />

finalistów ze szkół podstawowych Serdecznie gratulujemy zwycięzcom<br />

i życzymy jak najmniej błędów<br />

(Zakrzewko), Kamila Wilczyńska<br />

w Łysomicach, Ostaszewie i Świerczynkach<br />

rywalizowało o miano ortograficznych podczas konkursu<br />

(Turzno), Ilona Makowska (Kamionki<br />

Duże) i Joanna Adamczyk<br />

mistrza ortografii. Laureatami zostali<br />

Maja Łagodzińska (1. miejsce) gminy Łysomice Piotr Kowal.<br />

powiatowego – podsumowuje wójt<br />

(Kamionki Małe).<br />

stwo pamiętało o jego ważnej roli.<br />

Turnieje przed laty organizował<br />

Jan Katra, teraz od 23 lat my kontynuujemy<br />

tę tradycję – mówi Mi-<br />

Dzieciństwo bez przemocy<br />

Gmina Łysomice włączyła się do dzieciństwa mocy – bez przemocy<br />

chał Kożuchowski, prezes klubu<br />

ogólnopolskiej kampanii „Dzieciństwo<br />

bez przemocy”. Na gmin-<br />

koordynatorzy.<br />

– wyjaśniają na stronie kampanii jej<br />

Mustang Ostaszewo. – Turniej jest<br />

otwarty. W tym roku wzięło w nim nych kanałach społecznościowych Gmina Łysomice także włączyła<br />

udział sześć zespołów.<br />

publikowane będą materiały informacyjne.<br />

Wyjątkowy będzie wyrażając swój sprzeciw wobec za-<br />

się do promocji kampanii, aktywnie<br />

Zawody rozpoczęły się od uroczystego<br />

powitania piłkarzy przez także w gminie dzień zakończenia chowań przemocowych w stosunku<br />

Marię Katrę, wójta gminy Łysomice akcji.<br />

do najmłodszych. W mediach społecznościowych<br />

i na stronie www.<br />

Piotra Kowala oraz przewodniczącego<br />

Rady Gminy Łysomice Roberta<br />

Kożuchowskiego. Potem zaczęła ciństwo bez przemocy” organizo-<br />

materiały informacyjne na temat<br />

Ogólnopolska kampania „Dzie-<br />

lysomice.pl publikowane będą<br />

się rywalizacja. Mecze rozgrywane<br />

były w podziale na dwie grupy. Dzieciom Siłę oraz Krajową Ko-<br />

zapobiegania oraz idei uważnego<br />

wana jest przez Fundację Dajemy skutków przemocy, sposobów jej<br />

Dwa najlepsze zespoły z każdej alicję na rzecz Ochrony Dzieci. rodzicielstwa.<br />

grupy spotkały się w Ostaszewie na Głównym partnerem kampanii jest – Szczególnym, symbolicznym<br />

półfinałach. Pogoda dopisała, więc Rzeczniczka Praw Dziecka. Akcja<br />

jest wyrazem sprzeciwu wobec 19 listopada w Międzynarodowym<br />

momentem akcji będzie jej finał<br />

zawodników dopingowała liczna<br />

publika.<br />

krzywdzenia dzieci w Polsce, a jej Dniu Przeciwdziałania Przemocy<br />

Najlepszymi drużynami turnieju<br />

zostały kluby: Forever Young<br />

celem jest z jednej strony przeciwdziałanie<br />

przemocy, a z drugiej proki<br />

i inne obiekty w całej Polsce<br />

wobec Dzieci. Tego dnia budyn-<br />

Grzywna (1. miejsce), OSP Lulkowo<br />

(2. miejsce), Young Boys Ostamowanie<br />

rozwiązań sprzyjających będą podświetlane na czerwono.<br />

bezpiecznemu dzieciństwu. Kampania<br />

rozpoczęła się 8 października ną akcję, dlatego i u nas budynek<br />

Czynnie włączyliśmy się w tę waższewo<br />

(3. miejsce) oraz Oranje<br />

i potrwa do 19 listopada, a w jej ramach<br />

organizowane są ogólnopoltlony<br />

będzie na czerwono. Ilumi-<br />

naszego Urzędu Gminy podświe-<br />

Łysomice. Tytuł króla strzelców<br />

zdobył Jarosław Zawada, a najlepszego<br />

bramkarza – Mikołaj Karul-<br />

oraz medialne. Inicjatywy podej-<br />

W międzyczasie na stronie interneskie<br />

i lokalne działania edukacyjne nacja rozpocznie się o godz. 17:00.<br />

ski.<br />

mowane są nie tylko przez instytucje<br />

rządowe i samorządowe, ale szczegółami akcji – informuje Jutowej<br />

będzie można zapoznać się ze<br />

– Atmosfera była naprawdę<br />

wyjątkowa. Po zakończonych zawodach<br />

zorganizowaliśmy jeszcze – Przemoc wobec dzieci to tury i promocji w Urzędzie Gminy<br />

także organizacje i firmy.<br />

styna Lausz, podinspektor ds. kul-<br />

grilla, więc była okazja do integracji.<br />

Dziękujemy wszystkim uczest-<br />

szczęście coraz więcej osób zaczyna Kampania ma być corocznym<br />

w Polsce poważny problem. Na Łysomice.<br />

nikom za wspaniałe emocje, piękne<br />

sportowe widowisko i wspólne wiska. Jako społeczeństwo stajemy społeczeństwo do zapobiegania<br />

dostrzegać skalę i skutki tego zja-<br />

wydarzeniem, mobilizującym całe<br />

uczczenie pamięci Jana Katry – się bardziej świadomi, staramy się krzywdzeniu dzieci i budowania<br />

podsumowuje Michał Kożuchowski.<br />

się, jak wspólnie działać na rzecz<br />

(MB)<br />

być lepszymi rodzicami, uczymy bezpiecznych więzi.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024


14 OBROWO<br />

Dbają o zdrowie<br />

Mieszkanki gminy Obrowo wzięły udział w spotkaniu na<br />

temat nowotworów kobiecych<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Wydarzenie zorganizowano w świetlicy w Dobrzejewicach.<br />

Trwa miesiąc świadomości raka<br />

piersi. Gmina Obrowo i wójt Andrzej<br />

Wieczyński wsparli spotkanie<br />

organizowane w ramach<br />

kampanii przez Przychodnię<br />

w Dobrzejewicach. W wydarzeniu<br />

wzięło udział niemal 40 kobiet.<br />

Kanalizacja gotowa<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Nowy odcinek sieci kanalizacji sanitarnej<br />

w Szembekowie jest już<br />

prawie gotowy. Trwają ostatnie<br />

roboty montażowe i prace porządkowe.<br />

Inwestycja pochłonie<br />

łącznie prawie 4,4 mln zł.<br />

Samodzielny Publiczny Zakład<br />

Opieki Zdrowotnej w Obrowie<br />

z siedzibą w Dobrzejewicach włączył<br />

się do akcji „Różowy październik”.<br />

Od 1985 r. październik obchodzony<br />

jest na świecie jako miesiąc<br />

świadomości raka piersi. Mieszkanki<br />

gminy Obrowo we wtorek<br />

22 października miały okazję wziąć<br />

udział w spotkaniu pn. „Wieczór<br />

o zdrowiu kobiet”. Do świetlicy<br />

gminnej przy OSP w Dobrzejewicach<br />

przybyło niemal 40 kobiet<br />

w różnym wieku.<br />

– Przyświecało nam hasło „Od<br />

dziś bardziej dbamy o siebie, badamy<br />

się, bo wiemy jak, bo chcemy<br />

żyć” – mówią organizatorzy spotkania.<br />

– Wydarzenie było wspaniałą<br />

okazją do wysłuchania ciekawych<br />

informacji, podjęcia dyskusji i wymiany<br />

doświadczeń. Panie mogły<br />

na chwilę zatrzymać się wśród codziennych<br />

spraw, pomyśleć o sobie<br />

i nauczyć, jak dbać o własne zdrowie.<br />

A nasze zdrowie jest naszym<br />

największym dobrem.<br />

Jedną z prelegentek spotkania<br />

była dr Karina Grek, lekarz poradni<br />

ginekologiczno-położniczej,<br />

propagatorka edukacji zdrowotnej<br />

kobiet w zakresie nowotworów kobiecych.<br />

Na wydarzeniu o swoich<br />

doświadczeniach opowiadała także<br />

Izabella Woźniak, prezes Stowarzyszenia<br />

„Amazonki” we Włocławku,<br />

która dwukrotnie zachorowała na<br />

nowotwór złośliwy piersi – i za każdym<br />

razem wyszła z tego obronną<br />

ręką. Panie przypomniały mieszkankom<br />

gminy, jak ważne jest<br />

prowadzenie zdrowego stylu życia,<br />

regularna samokontrola piersi,<br />

a także poddawanie się badaniom<br />

profilaktycznym, w tym mammografii<br />

i USG.<br />

Uczestniczki spotkania mogły<br />

wziąć udział w losowaniu nagród<br />

niespodzianek, ufundowanych<br />

przez sponsorów i partnerów spotkania.<br />

Nie zabrakło też kawy,<br />

herbaty i słodkiego poczęstunku.<br />

Partnerem wydarzenia był Urząd<br />

Gminy Obrowo wraz z wójtem Andrzejem<br />

Wieczyńskim.<br />

– Dziękujemy gminie Obrowo<br />

za użyczenie sali i wszystkim sponsorom,<br />

dzięki którym kobiety mogły<br />

się spotkać i porozmawiać na<br />

tak ważny temat – podsumowują<br />

organizatorzy.<br />

Inwestycje w infrastrukturę<br />

wodno-kanalizacyjną to jeden<br />

z priorytetów dla włodarzy gminy<br />

Obrowo. Obecnie dobiegają końca<br />

prace związane z kanalizacją sanitarną<br />

w miejscowości Szembekowo.<br />

Odcinek, który powstanie<br />

w ramach inwestycji, będzie miał<br />

5,7 km długości i umożliwi podłączenie<br />

do sieci gospodarstw domowych<br />

zlokalizowanych przy ulicach:<br />

Bajkowej, Sąsiedzkiej, Reksia,<br />

Kopciuszka, Jasia i Małgosi, Jacka<br />

i Agatki, Cichej, Miłej oraz Misia<br />

Uszatka. Obecnie trwają prace<br />

montażowe przy przepompowni<br />

ścieków na ul. Jasia i Małgosi oraz<br />

ul. Osiedlowej. Prowadzone są także<br />

prace porządkowe i związane<br />

z odtworzeniem dróg.<br />

– Aktualnie czekamy na przyłączenie<br />

przepompowni ścieków do<br />

sieci elektroenergetycznej. Będziemy<br />

na bieżąco informować o możliwości<br />

podłączenia do sieci kanalizacji<br />

sanitarnej – mówi wójt gminy<br />

Obrowo Andrzej Wieczyński. – Realizowana<br />

obecnie inwestycja jest<br />

ważnym krokiem w kierunku poprawy<br />

infrastruktury wodno-kanalizacyjnej<br />

w gminie.<br />

Przedsięwzięcie jest realizowane<br />

przy udziale środków unijnych.<br />

Całkowita wartość inwestycji to<br />

prawie 4,4 mln zł. Niemal 85 proc.<br />

tej sumy pokryje dofinansowanie.<br />

Gmina przypomina mieszkańcom,<br />

że po podłączeniu do sieci<br />

konieczne jest złożenie oświadczenia.<br />

Więcej informacji na<br />

www.obrowo.pl.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024<br />

Więcej sprzętu<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Gmina Obrowo doposaży dwie<br />

szkoły w sprzęt sportowy za ponad<br />

60 tys. zł. To wszystko dzięki<br />

udziałowi w programie Aktywna<br />

Szkoła.<br />

Celem rządowego programu<br />

Aktywna Szkoła jest doposażenie<br />

bazy sprzętowej szkół publicznych,<br />

upowszechnianie aktywności<br />

fizycznej w społeczeństwie<br />

i wsparcie jednostek samorządu<br />

terytorialnego w aktywizacji lokalnych<br />

społeczności. Gmina Obrowo<br />

już w maju przystąpiła do programu,<br />

a we wrześniu zawnioskowała<br />

o dofinansowanie na zakup sprzętu<br />

sportowego dla Zespołu Szkół<br />

Będzie światłowód<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Pierwsze prace rozpoczęto w Brzozówce.<br />

Ponad 4 tys. gospodarstw domowych<br />

w gminie Obrowo uzyska<br />

dostęp do światłowodu. Pierwsze<br />

prace w ramach projektu „<strong>Toruń</strong>ski<br />

Orange Światłowód” już ruszyły.<br />

Na terenie gminy Obrowo rozpoczęła<br />

się budowa internetowej<br />

sieci światłowodowej w ramach<br />

projektu „<strong>Toruń</strong>ski Orange Światłowód”.<br />

- To nie przypadek, tylko ciężka<br />

praca oparta na świadomej i długotrwałej<br />

współpracy z firmami światłowodowymi.<br />

Doskonałą współpracę<br />

udało się zbudować z firmą<br />

Nexera, dzięki której na terenie<br />

gminy powstały setki przyłączy<br />

w Dobrzejewicach oraz Szkoły<br />

Podstawowej im. Jana Pawła II<br />

w Obrowie.<br />

– Udało się pozyskać dofinansowanie<br />

w kwocie niemal 50 tys.<br />

zł. Wkład własny gminy z kolei to<br />

12,5 tys. zł. Oznacza to, że uczniowie<br />

z dwóch gminnych placówek<br />

oświatowych już niedługo będą<br />

mogli korzystać z nowego sprzętu<br />

za ponad 60 tys. zł – zdradza wójt<br />

gminy Obrowo Andrzej Wieczyński.<br />

Teraz czas na zamówienia sprzętu<br />

– gmina zapewnia, że zostanie<br />

on przekazany do szkół najszybciej,<br />

jak to tylko będzie możliwe.<br />

światłowodowych. Teraz otwieramy<br />

kolejny etap, licząc na równie<br />

udaną współpracę z Orange – mówi<br />

wójt gminy Obrowo Andrzej Wieczyński.<br />

– Nasza gmina, jako jedna<br />

z nielicznych w kraju, będzie miała<br />

wybudowany światłowód do ponad<br />

4,3 tys. gospodarstw domowych.<br />

Wykonawca doprowadzi infrastrukturę<br />

światłowodową do granicy<br />

działek budynków jednorodzinnych<br />

lub do części wspólnych<br />

budynków wielorodzinnych. Inwestycja<br />

już ruszyła. Pierwsze prace<br />

rozpoczęto w Brzozówce na ulicach<br />

Świerkowej, Grabowej i Jodłowej.<br />

Gmina Obrowo będzie informować<br />

o kolejnych lokalizacjach.


ŁUBIANKA i LUBICZ<br />

będzie można się też spotkać się<br />

z generałem Hallerem, który odegrał<br />

kluczową rolę w polskich walkach<br />

o niepodległość – mówi wójt<br />

Marek Nicewicz.<br />

Na wszystkich uczestników<br />

czeka poczęstunek przygotowany<br />

przez Koła Gospodyń Wiejskich<br />

z gminy Lubicz. Organizację wydarzenia<br />

wspierają zuchy i harcerze,<br />

strażacy OSP, Zakład Usług Komunalnych<br />

oraz toruńska Grupa Rekonstrukcji<br />

Historycznej Arkona.<br />

Obchody Święta Niepodległości<br />

rozpoczną się o godz. 16:00, wstęp<br />

wolny.<br />

(MW-R)<br />

15<br />

Podziękowania za pracę i pasję 11 listopada<br />

I to podwójne. Wyrazy uznania i nagrody trafiły do czej dla nauczycieli oraz dyrektorów<br />

zatrudnionych w gminnych<br />

z inscenizacją<br />

dyrektorów i nauczycieli szkół oraz przedszkola w gminie szkołach wójt Marek Nicewicz<br />

przyznał nagrody następującym<br />

Lubicz<br />

paniom: Joannie Ardanowskiej –<br />

dyrektorowi Szkoły Podstawowej<br />

Magdalena Witt-Ratowska | fot. Urząd Gminy Lubicz<br />

im. Tadeusza Kościuszki w Lubiczu<br />

Górnym; Marioli Marcinkowskiej<br />

– dyrektorowi Szkoły Podstawowej<br />

im. pilota Ryszarda Witkowskiego<br />

w Młyńcu Pierwszym; Wioletcie<br />

Pawłowskiej – dyrektorowi Szkoły<br />

Podstawowej im. bł. ks. Władysława<br />

Bukowińskiego w Lubiczu<br />

Dolnym; Katarzynie Rumińskiej<br />

– dyrektorowi Szkoły Podstawowej<br />

im. Jana Pawła w Grębocinie;<br />

Annie Chyle – dyrektorowi Przedszkola<br />

Publicznego „Chatka Pu-<br />

Lubicz zawsze jest wyjątkowe. To<br />

Święto Niepodległości w gminie<br />

chatka” w Lubiczu Górnym; Beacie właśnie tutaj, na Drwęcy, przebiegała<br />

granica zaborów. Prawo-<br />

Jabłońskiej i Katarzynie Nowak<br />

Nagrody za pracę otrzymało 15 osób.<br />

z SP w Lubiczu Górnym; Ewelinie brzeżna część Lubicza trafiła do<br />

Czyżniewskiej z przedszkola „Chatka<br />

Puchatka” w Lubiczu Górnym; ziemiach zaboru rosyjskiego.<br />

Prus, lewobrzeżna znalazła się na<br />

Otrzymać i usłyszeć podziękowania<br />

za swoją pracę – to zawsze dzy uczniom. Na co dzień inspirują rocie Kowalskiej z SP w Młyńcu Wydarzenie pod nazwą „In-<br />

się już tylko do przekazywania wie-<br />

Żanecie Kozioziembskiej i Do-<br />

jest miła chwila. A co dopiero i motywują dzieci do nauki i samodzielnego<br />

myślenia, odkrywają dowskiej i Małgorzacie Prątnickiej zaborów z okazji Święta Niepod-<br />

Pierwszym; Małgorzacie Poczwarscenizacja<br />

historyczna na granicy<br />

dwa razy. Najpierw swoim nauczycielom<br />

z okazji Dnia Edukacji<br />

Narodowej życzenia składali ich zainteresowania i pasje, okazują Jaworskiej i Wiesławie Geras z SP 11 listopada na łące przy młynach<br />

talenty uczniów, pomagają rozwijać z SP w Grębocinie; Magdzie Ewie ległości w Lubiczu” odbędzie się<br />

uczniowie, a potem za pracę i zaangażowanie<br />

nagrodził ich wójt. i wizerunek szkoły.<br />

w Lubiczu Dolnym.<br />

ska).<br />

empatię. Dbają również o rozwój w Złotorii oraz Marioli Czapli z SP w Lubiczu Górnym (ul. Lipnow-<br />

Za osiągnięcia w pracy dydaktyczno-wychowawczej<br />

i opiekuń-<br />

odbyła się podczas sesji Rady Gmi-<br />

akcentów historycznych, wspólnie<br />

Uroczystość wręczenia nagród - W programie nie zabraknie<br />

Rola nauczyciela nie ogranicza<br />

ny 28 października.<br />

zaśpiewamy pieśni patriotyczne,<br />

Moment zadumy w BCK<br />

Grafika na przystanku<br />

Koncert w wykonaniu Krystiana Wierzchowskiego koncert – mówi Danuta Kwiatkowska,<br />

dyrektor BCK w Łubiance. –<br />

fot. nadesłane<br />

współorganizują Biblioteka - Centrum Kultury w Łubiance Przy okazji mogą coś zorganizować<br />

bez pieniędzy i w ten sposób jeden<br />

i Młodzieżowa Rada Gminy<br />

wolontariat pociąga za sobą kolejny.<br />

Wstęp na koncert jest bezpłatny,<br />

Magdalena Witt-Ratowska | fot. Sołectwo Pigża<br />

zapraszamy wszystkich chętnych.<br />

Młodzieżowa Rada Gminy zajmuje<br />

się więc organizacją, dekoracją<br />

sali, na którą ma własny pomysł,<br />

jest odpowiedzialna również<br />

za konferansjerkę.<br />

- Są zaangażowani, przygotowali<br />

plakat i rozesłali sołectwom na Facebooku,<br />

zadbali więc o promocję,<br />

planują też słodki poczęstunek,<br />

a Biblioteka – Centrum Kultury<br />

koordynuje ich działania – dodaje<br />

Danuta Kwiatkowska.<br />

Wcześniej, 3 listopada, Krystian<br />

Wierzchowski wystąpił z koncertem<br />

wspominkowym w świetlicy<br />

wiejskiej na zaproszenie sołectwa Ale tym razem będzie artystyczna,<br />

a nie ta autorstwa wandali.<br />

Pigża. Zaprezentował utwory m.in.<br />

Grzegorza Ciechowskiego, Andrzeja<br />

Zauchy, Zbigniewa Wodeckiego wy w Warszewicach w gminie Łu-<br />

Zniszczony przystanek autobuso-<br />

czy Ryszarda Riedla.<br />

bianka pomaluje Fundacja Kraj<br />

- Każdy koncert to niepowtarzalna<br />

historia, inne emocje. Ostatnie<br />

Wspaniały.<br />

muzykowanie w Pigży pokazało, - Wykonamy wam malowanie<br />

Koncert w świetlicy w Pigży.<br />

jak bardzo brakuje takich wieczorów<br />

z muzyką na żywo. Zabierz-<br />

przystankach – poinformowa-<br />

artystyczne na zdewastowanych<br />

cie bliskich już w najbliższy piątek<br />

Jazzowy koncert zaduszkowy odbędzie<br />

się 8 listopada w dużej sali rzenia wraz z BCK jest Młodzie-<br />

przystanku to „Zawisza Czarny”.<br />

rytatywnie. Organizatorem wydała<br />

Fundacja. - Motyw pierwszego<br />

do Biblioteki – Centrum Kultury<br />

w Łubiance, początek o 18:30 – zaprasza<br />

muzyk w mediach społecz-<br />

BCK. Krystian Wierzchowski jest żowa Rada Gminy.<br />

Prace już się rozpoczęły, a efekt<br />

muzykiem i kompozytorem oraz<br />

końcowy zostanie zaprezentowany<br />

przed Świętem Niepodległonościowych.<br />

mieszkańcem gminy Łubianka, - Jedno z naszych spotkań dotyczyło<br />

wolontariatu, więc zaprości,<br />

10 listopada o godz. 16:00. Po<br />

Bisów nie zabraknie, więc można<br />

na ten wieczór rezerwować<br />

który chętnie udziela się w życiu<br />

lokalnej społeczności, także chaponowałam,<br />

żeby przygotowali ten<br />

odsłonięciu zaplanowano koncert<br />

przynajmniej dwie godziny.<br />

w miejscowym kościele. Przed-<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024<br />

sięwzięcie realizowane jest przy<br />

współpracy z gminą Łubianka.<br />

Dlaczego Zawisza Czarny?<br />

Patronem szkoły podstawowej<br />

w Warszewicach jest Zawisza<br />

Czarny z Garbowa, słynny rycerz<br />

i uczestnik bitwy pod Grunwaldem,<br />

natomiast szkoła mieści się<br />

w pałacu, który w połowie XIX w.<br />

wybudował ówczesny właściciel<br />

wsi i gospodarz majątku – Alfred<br />

Zawisza Czarny, uczestnik powstania<br />

listopadowego i styczniowego.<br />

Z planów wynika, że nową oprawę<br />

graficzną zyskają także inne przystanki<br />

w gminie.<br />

(MW-R)


16<br />

ZŁAWIEŚ WIELKA<br />

Z charytatywnym przesłaniem<br />

Wodna inwestycja<br />

Sołectwo Zławieś Wielka organizuje Święto Dyni i zbiórkę<br />

dla chorej mieszkanki<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Tak mieszkańcy bawili się na wydarzeniu w zeszłym roku.<br />

Mieszkańcy gminy Zławieś<br />

Wielka będą mogli wziąć udział<br />

w Święcie Dyni i przy okazji wesprzeć<br />

zbiórkę dla chorującej na<br />

białaczkę 18-letniej Kingi. Wydarzenie<br />

odbędzie się 10 listopada<br />

w świetlicy wiejskiej. Limit miejsc<br />

jest ograniczony, a zapisywać się<br />

można jeszcze tylko przez dwa<br />

dni!<br />

Sołectwo Zławieś Wielka już po<br />

raz kolejny organizuje Święto Dyni.<br />

To wydarzenie o charakterze familijnym,<br />

kierowane do rodziców<br />

z dziećmi. Zaplanowane zostało na<br />

10 listopada, a odbędzie się w świetlicy<br />

wiejskiej przy ul. Słonecznej<br />

w Złejwsi Wielkiej.<br />

– Święto Dyni to nie jest Halloween.<br />

Chcemy pokazywać elementy<br />

naszej rodzimej tradycji.<br />

Przygotowujemy kreatywne warsztaty<br />

z dynią w roli głównej i zabawy<br />

z dynią. Zajęcia kierowane są<br />

REKLAMA<br />

głównie do dzieci, ale mogą w nich<br />

wziąć udział także ich rodzice. Na<br />

koniec uczestnicy będą mogli posmakować<br />

potraw z dyni, słynnego<br />

ciasta, leczo, zupy – wymienia<br />

Wioleta Warzocha, sołtyska Złejwsi<br />

Wielkiej.<br />

Tegoroczna edycja wydarzenia<br />

będzie wyjątkowa, bo z akcentem<br />

charytatywnym. W trakcie wydarzenia<br />

gminni harcerze organizują<br />

zbiórkę pieniężną dla chorującej<br />

na ostrą białaczkę limfoblastyczną<br />

Kingi Krawieczyńskiej. Dziewczynka<br />

trafiła do szpitala z objawami<br />

żółtaczki, ale diagnoza, którą po<br />

czasie usłyszała, mocno uderzyła<br />

w rodzinę ze Złejwsi Wielkiej. Nastolatka<br />

cały czas pozostaje w szpitalu.<br />

Przyjmuje po kilka dawek<br />

chemii w tygodniu, ma przetaczaną<br />

krew, ale wyniki się nie poprawiają.<br />

Do tego dochodzą problemy z poruszaniem<br />

się. Ze względu na bardzo<br />

osłabioną odporność można ją<br />

odwiedzać tylko przez szybę.<br />

– Kinga miała wiele marzeń<br />

i planów. Niestety okrutna choroba<br />

jej to odebrała. Córka wymaga stałej<br />

opieki medycznej, rehabilitacji oraz<br />

zapewnienia wszelkich potrzeb.<br />

Niestety pokrycie ich kosztów wykracza<br />

poza moje możliwości finansowe<br />

– opowiada mama Kingi,<br />

Karolina Bober. – Kinga bardzo źle<br />

psychicznie sobie radzi z tą sytuacją,<br />

ciągle płacze, nie wytrzymuje<br />

już tego, że jest sama, nie chce jeść.<br />

Dla mnie, matki, to jest piekło.<br />

Uczestnicy listopadowego Święta<br />

Dyni zyskają okazję, aby pomóc<br />

Kindze i jej rodzinie. „Cegiełki”<br />

będzie można wrzucać do puszek.<br />

Cały zebrany dochód zostanie przekazany<br />

na konto głównej zbiórki,<br />

założonej na portalu Siepomaga.<br />

– Kinga brała udział w jednym<br />

z naszych harcerskich projektów,<br />

była też przez jakiś czas członkiem<br />

drużyny. Brała udział w niemal<br />

wszystkich spotkaniach, zawsze<br />

była otwarta i ciekawa, inni harcerze<br />

bardzo ją lubili. Postanowiliśmy<br />

wesprzeć zbiórkę na jej leczenie<br />

i trzymamy kciuki, żeby szybko<br />

wróciła do zdrowia – mówi Daria<br />

Kaczanowicz, komendantka 30<br />

Szczepu Harcerskiego w Złejwsi<br />

Wielkiej.<br />

– Bardzo dziękuję wszystkim,<br />

którzy nam pomagają. Cieszę się, że<br />

nie jestem z tym wszystkim sama –<br />

komentuje Karolina Bober.<br />

Święto Dyni od lat cieszy się<br />

ogromną popularnością – w zeszłym<br />

roku wzięło w nim udział blisko<br />

60 dzieci! Limit miejsc jest<br />

ograniczony, więc obowiązują<br />

wcześniejsze zapisy. Mieszkańcy<br />

mogą chęć udziału zgłaszać pod <strong>nr</strong>.<br />

tel. 533 308 489 jeszcze tylko przez<br />

dwa dni, do 10 listopada.<br />

– Serdecznie zapraszamy i prosimy<br />

o wsparcie dla Kingi Krawieczyńskiej<br />

– podsumowuje Wioleta<br />

Warzocha.<br />

Zbiórkę dla Kingi można wesprzeć<br />

tutaj: www.siepomaga.pl/<br />

kinga-krawieczynska oraz na organizowanych<br />

na Facebooku licytacjach.<br />

Trwa remont stacji uzdatniania wody w Złejwsi Małej<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Gmina Zławieś Wielka rozpoczęła<br />

modernizację stacji uzdatniania<br />

wody. Remont budynku i wymiana<br />

infrastruktury technicznej<br />

to najważniejsze zadania inwestycyjne.<br />

Prace planowo mają zakończyć<br />

się pod koniec listopada<br />

2025 r., a ich realizacja pochłonie<br />

5,1 mln zł.<br />

Remont stacji uzdatniania wody,<br />

zlokalizowanej w miejscowości<br />

Zławieś Mała, rozpoczął się we<br />

wrześniu 2024 r.<br />

– Stacja uzdatniania wody<br />

w Złejwsi Małej jest obiektem wykonanym<br />

pod koniec lat siedemdziesiątych.<br />

W związku z tym stan<br />

techniczny urządzeń oraz armatury<br />

jest już zły, a działanie technologii<br />

pozostawia wiele do życzenia. Dlatego<br />

też konieczne było zaplanowanie<br />

modernizacji obiektu, aby<br />

zapewnić dobrej jakości wodę dla<br />

rosnącej liczby mieszkańców gminy<br />

– tłumaczy Paweł Krawański,<br />

prezes Zakładu Usług Komunalnych<br />

w Rzęczkowie.<br />

Modernizacja będzie obejmować<br />

z jednej strony rozbudowę<br />

stacji, a z drugiej przebudowę instalacji<br />

i trzech studni głębinowych.<br />

Wymienione zostaną filtry,<br />

aeratory i sprężarki. Wykonawca<br />

zamontuje poza tym elektroniczne<br />

systemy sterowania, co pozwoli na<br />

zautomatyzowanie procedur kontroli<br />

i ich zdalne monitorowanie.<br />

Stacja uzdatniania wody będzie od<br />

tego momentu pracowała w pełni<br />

automatycznie.<br />

– Wybudowane zostaną również<br />

zbiorniki wyrównawcze, które<br />

zapewnią stabilność ciśnienia, ale<br />

również zapas wody na czas ewentualnych<br />

awarii. Studnie zostaną<br />

wyposażone w energooszczędne<br />

pompy o dużej wydajności. Sam<br />

obiekt stacji będzie z kolei wyremontowany<br />

i doprowadzony do<br />

odpowiedniego stanu estetycznego<br />

oraz sanitarnego – zdradza Paweł<br />

Krawański.<br />

Odnośnie do remontu budynku<br />

plan zakłada m.in. wymianę<br />

okien i drzwi czy zrobienie nowych<br />

posadzek i instalacji elektryczno-<br />

-oświetleniowej. Realizacja inwestycji<br />

umożliwi przede wszystkim<br />

zwiększenie produkcji wody przeznaczonej<br />

na cele konsumpcyjne<br />

na terenie gminy Zławieś Wielka,<br />

ale nie tylko.<br />

– Przebudowa stacji uzdatniania<br />

wody pozwoli także na zwiększenie<br />

ilości uzdatnionej, czyli nadającej<br />

się do picia, wody w systemie wodociągowym.<br />

Modernizacja znacząco<br />

poprawi i ustabilizuje warunki<br />

hydrauliczne pracy systemu<br />

wodociągowego i zwiększy jego<br />

przepustowość – tłumaczy Paweł<br />

Krawański. – Mieszkańcy mogą być<br />

pewni, że po zakończeniu prac dostawa<br />

wody przeznaczonej na cele<br />

konsumpcyjne będzie ciągła i bezawaryjna.<br />

Remont stacji uzdatniania wody<br />

może wiązać się z utrudnieniami<br />

w dostawach wody lub spadkami<br />

ciśnienia. Gmina zapewnia jednak,<br />

że niedogodności będą krótkotrwałe<br />

i zlikwidowane tak szybko, jak<br />

tylko będzie to możliwe.<br />

Inwestycja pochłonie łącznie 5,1<br />

mln zł. Plany zakładają zakończenie<br />

modernizacji do 28 listopada<br />

2025 r.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024


GMINA CHEŁMŻA<br />

17<br />

Biało-czerwona duma<br />

Znamy program oficjalnych obchodów Święta Niepodległości w gminie Chełmża<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Gmina Chełmża, jak co roku,<br />

będzie uroczyście obchodzić Narodowe<br />

Święto Niepodległości.<br />

W planach jest koncert w Brąchnówku,<br />

oficjalne obchody pod<br />

Kopcem „Ziemia Polaków” oraz<br />

część artystyczna wydarzenia<br />

w szkole w Kończewicach. Nie<br />

zabraknie patriotycznych pieśni<br />

i tradycyjnej, strażackiej grochówki.<br />

Gminne obchody<br />

Święta Niepodległości<br />

rozpoczną się już<br />

w czwartek 7 listopada<br />

koncertem „Piosenki<br />

o wolności”. Wydarzenie<br />

organizowane<br />

jest przez Centrum<br />

Inicjatyw Kulturalnych<br />

Gminy Chełmża,<br />

a jego partnerami<br />

są sołtys Brąchnówka Karolina<br />

Gajewska oraz KGW Brąchnówko.<br />

Koncert odbędzie się w Pałacu<br />

w Brąchnówku o godz. 17:00.<br />

Wcześniej, o 16:45, uczestnicy złożą<br />

kwiaty przy tablicy upamiętniającej<br />

Stefana Łaszewskiego, pierwszego<br />

wojewodę pomorskiego, urodzonego<br />

w Brąchnówku.<br />

– Po koncercie będzie można<br />

zobaczyć wystawę pt. „Zachować<br />

od zapomnienia. Mieszkańcy<br />

Brąchnówka i ich życie na starej fotografii”.<br />

Na zakończenie gospodynie<br />

z KGW Brąchnówko zapraszają<br />

na degustację przysmaków z gęsiną<br />

‘‘– Zachęcam wszystkich mieszkańców do udziału<br />

w obchodach Święta Niepodległości. To wspaniała<br />

okazja, żeby przekazać młodemu pokoleniu piękne,<br />

patriotyczne wartości oraz zacieśnić lokalne więzi,<br />

aktywnie uczestnicząc w budowaniu małej ojczyzny.<br />

i bufet kawowy – zdradza Katarzyna<br />

Orłowska z Urzędu Gminy<br />

Chełmża.<br />

Limit miejsc na wydarzenie jest<br />

ograniczony, więc chętni muszą<br />

dokonać wcześniejszej rezerwacji<br />

pod <strong>nr</strong>. tel. 691 774 376. Uroczystości<br />

patriotyczne organizowane<br />

będą także w placówkach oświatowych<br />

gminy Chełmża – planowane<br />

są m.in. akademie i konkursy<br />

plastyczne. Kilkudniowe obchody<br />

106. rocznicy odzyskania przez<br />

Polskę niepodległości zakończą<br />

się 17 listopada. Organizatorem<br />

oficjalnej uroczystości jest wójt<br />

gminy Chełmża Bartosz Szprenglewski,<br />

a partnerami wydarzenia<br />

są Stowarzyszenie Budowy Kopca<br />

„Ziemia Polaków” oraz<br />

Szkoła Podstawowa im.<br />

ks. Leona Poeplau w Kończewicach.<br />

Wydarzenie<br />

rozpocznie się o godz.<br />

13:00 patriotycznym<br />

przemarszem spod szkoły<br />

w Kończewicach do miejsca<br />

pamięci Kopiec „Ziemia<br />

Polaków”. To właśnie<br />

w tym miejscu o 13:30<br />

zorganizowana zostanie<br />

oficjalna część uroczystości.<br />

Program zakłada odegranie<br />

hymnu państwowego, przekazanie<br />

kolejnych ziemi do Muru<br />

Pamięci i złożenie okolicznościowych<br />

wiązanek. Druga część wydarzenia<br />

zaplanowana jest w szkole<br />

w Kończewicach od godz. 14:15.<br />

– Na początek zapraszamy<br />

Tak mieszkańcy świętowali w zeszłym roku.<br />

uczestników wydarzenia do obejrzenia<br />

występu szkolnej młodzieży<br />

pt. „Polska w dźwiękach i słowach”.<br />

Następnie odbędzie się koncert pieśni<br />

patriotycznych „Dla Niepodległej”<br />

gminnego zespołu wokalno-<br />

-instrumentalnego Polskie Kwiaty.<br />

To dobrze wszystkim znany zespół,<br />

w którego repertuarze znajdują się<br />

zarówno tradycyjne, ludowe pieśni,<br />

jak i przyśpiewki, piosenki folkowe,<br />

pieśni patriotyczne oraz kościelne –<br />

mówi Katarzyna Orłowska.<br />

To jednak nie wszystko. Oficjalne<br />

obchody Święta Niepodległości<br />

będą też okazją do rozstrzygnięcia<br />

konkursów patriotycznych. Zaprezentowani<br />

zostaną m.in. laureaci<br />

gminnego konkursu recytatorskiego<br />

„Kto Ty jesteś? Polak<br />

Mały!”. Podsumowany zostanie<br />

także gminny konkurs fotograficzny<br />

„Miejsca pamięci w Gminie<br />

Chełmża”. Dodatkowo w trakcie<br />

wydarzenia promowana będzie<br />

książka dla dzieci „Kopiec Ziemia<br />

Polaków”. Organizatorzy zadbają<br />

też o tradycyjny poczęstunek<br />

– strażacką grochówkę oraz bufet<br />

kawowy.<br />

– Zachęcam wszystkich mieszkańców<br />

do udziału w obchodach<br />

Święta Niepodległości. To wspaniała<br />

okazja, żeby przekazać młodemu<br />

pokoleniu piękne, patriotyczne<br />

wartości oraz zacieśnić lokalne więzi,<br />

aktywnie uczestnicząc w budowaniu<br />

małej ojczyzny – podsumowuje<br />

wójt gminy Chełmża Bartosz<br />

Szprenglewski.<br />

Bezpieczny senior<br />

Policjanci z Chełmży zorganizowali spotkanie<br />

edukacyjne dla seniorów<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Debata „Bezpieczny senior” w Zelgnie.<br />

Komisariat Policji w Chełmży<br />

zorganizował 29 października<br />

debatę społeczną „Bezpieczny<br />

senior”. Wydarzeniu patronował<br />

wójt gminy Chełmża Bartosz<br />

Szprenglewski. Uczestnicy mieli<br />

m.in. okazję poznać swoich dzielnicowych.<br />

Debata społeczna „Bezpieczny<br />

senior” przygotowana została przez<br />

Komisariat Policji w Chełmży i odbyła<br />

się we wtorek 29 października<br />

o 13:00 w sali spotkań w Zelgnie.<br />

Na wydarzeniu pojawiło się łącznie<br />

kilkunastu seniorów, a także<br />

zastępca komendanta Komisariatu<br />

Policji w Chełmży podinsp. Ireneusz<br />

Lewandowski oraz przedstawiciele<br />

gminy Chełmża – wójt Bartosz<br />

Szprenglewski i przewodnicząca<br />

Rady Gminy Chełmża Stanisława<br />

Stasieczek. Zagadnienia poruszane<br />

na debacie dotyczyły przede<br />

wszystkim oszustw bankowych<br />

i cyberprzestępczości. Organizatorzy<br />

debaty w Zelgnie szczegółowo<br />

omówili pojęcie bezpieczeństwa<br />

seniorów. Przedstawili sposób<br />

działania przestępców i rodzaje<br />

oszustw, których ci najczęściej się<br />

dopuszczają. Celem spotkania była<br />

nie tylko edukacja, ale też wymiana<br />

informacji pomiędzy policjantami<br />

a seniorami w zakresie lokalnych<br />

inicjatyw na rzecz poprawy ich bezpieczeństwa.<br />

Uczestnicy debaty „Bezpieczny<br />

senior” mieli także okazję poznać<br />

swojego dzielnicowego. Kontakt<br />

z mundurowym, odpowiedzialnym<br />

za ich rejon zamieszkania, ułatwi<br />

szybkie reagowanie w razie zagrożenia.<br />

Podczas spotkania policjanci<br />

zapoznali też seniorów z aplikacjami<br />

Moja Komenda i Krajowa<br />

Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa.<br />

Seniorzy poznali ponadto strukturę<br />

organizacyjną Komisariatu Policji<br />

w Chełmży. Na zakończenie debaty<br />

wzięli udział we wspólnej dyskusji<br />

przy kawie i symbolicznym poczęstunku.<br />

Uczestnicy nie kryli zadowolenia<br />

z przebiegu spotkania.<br />

– Bardzo dziękuję za organizację<br />

tej ważnej debaty. Seniorzy to grupa<br />

społeczna szczególnie narażona<br />

na próby wyłudzeń i oszustwa. Nie<br />

bądźmy obojętni i ostrzegajmy osoby<br />

starsze przed przestępcami. Nie<br />

pozwólmy, aby nasi najbliżsi tracili<br />

dorobek swojego życia – podsumowuje<br />

wójt Bartosz Szprenglewski.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024<br />

Ekologiczna energia<br />

Strażacy z gminy Chełmża mogą<br />

już korzystać z energii wyprodukowanej<br />

przez słońce. Na budynkach<br />

OSP w miejscowościach<br />

Grzegorz oraz Skąpe zainstalowane<br />

zostały systemy odnawialnych<br />

źródeł energii.<br />

Gmina Chełmża od lat inwestuje<br />

w działania proekologiczne. Przypominamy,<br />

że w połowie października<br />

wystartowała modernizacja<br />

infrastruktury oświetlenia drogowego,<br />

polegająca na wymianie 545<br />

opraw oświetleniowych na nowe,<br />

LED-owe. Kolejną proekologiczną<br />

inwestycją energetyczną był montaż<br />

mikroinstalacji fotowoltaicznych<br />

na budynkach Ochotniczej<br />

Straży Pożarnej w miejscowościach<br />

Skąpe i Grzegorz. To instalacje systemów<br />

odnawialnych źródeł energii<br />

– przyjazne środowisku i efektywne<br />

ekonomicznie. Zadanie zostało już<br />

zrealizowane. Projekt pozwoli nie<br />

tylko na produkcję energii elektrycznej<br />

z nowo wybudowanych<br />

instalacji wykorzystujących OZE,<br />

ale także przyczyni się do spadku<br />

emisji gazów cieplarnianych.<br />

Inwestycja pochłonęła łącznie<br />

prawie 120 tys. zł, a sfinansowana<br />

została w ramach pożyczki oferowanej<br />

przez Kujawsko-Pomorski<br />

Fundusz Rozwoju.<br />

(MB)


18 MIASTO CHEŁMŻA<br />

Dla Biało-Czerwonej<br />

Zbliżają się obchody Święta Niepodległości w Chełmży. Co będzie się działo?<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Wkroczenie wojsk polskich do Chełmży, 21 stycznia 1920 r.<br />

Mieszkańcy Chełmży będą mieli<br />

okazję świętować Dzień Niepodległości<br />

wspólnie i radośnie.<br />

Oficjalne obchody zostaną zorganizowane<br />

11 listopada w godz.<br />

10:00-13:30. Przemarsz z wielką<br />

flagą państwową, koncert niepodległościowy,<br />

wspólne śpiewanie<br />

pieśni patriotycznych oraz ciepły<br />

i słodki poczęstunek to tylko<br />

niektóre z atrakcji. „Bądźmy tam<br />

razem”, zachęca burmistrz Paweł<br />

Polikowski.<br />

Miasto Chełmża zaprasza mieszkańców<br />

do wspólnego świętowana<br />

Narodowych Obchodów Święta<br />

Niepodległości w poniedziałek 11<br />

listopada.<br />

– Postanowiliśmy zmienić nieco<br />

formułę tradycyjnego świętowania<br />

na bardziej radosną i integrującą<br />

naszą chełmżyńską społeczność.<br />

Przed nami biało-czerwona parada<br />

z dużą flagą narodową, prezentacje<br />

lokalnych artystów – orkiestry dętej<br />

i chełmżyńskiego chóru – oraz strefy<br />

twórcze m.in. z Chełmżyńskim<br />

Klubem Niteczka. Serdecznie zapraszamy<br />

do wspólnego świętowania<br />

– zachęca burmistrz Chełmży<br />

Paweł Polikowski.<br />

Obchody rozpoczną się o godz.<br />

10:00 mszą świętą w intencji ojczyzny<br />

w konkatedrze św. Trójcy na ul.<br />

Tumskiej. Po mszy o godz. 11:00<br />

planowany jest uroczysty przemarsz<br />

z flagą narodową pn. „Idziemy<br />

z Biało-Czerwoną”. Mieszkańcy<br />

powędrują z wielką flagą ulicami:<br />

Tumską, Chełmińską i Rynek. To<br />

właśnie na Rynku o 11:30 rozpocznie<br />

się oficjalna część uroczystości.<br />

Pierwszymi punktami programu<br />

będą przemówienia burmistrza<br />

miasta Chełmży i zaproszonych gości.<br />

Mieszkańcy będą mieli okazję<br />

posłuchać m.in. historycznego rysu<br />

odzyskania niepodległości. Potem<br />

nastąpi podniesienie flagi na maszt,<br />

odśpiewanie hymnu państwowego<br />

oraz złożenie kwiatów.<br />

Po części oficjalnej, od godz.<br />

12:00, zaplanowano część artystyczną,<br />

także na chełmżyńskim Rynku.<br />

Tam odbędzie się Koncert Powiatowej<br />

i Miejskiej Orkiestry Dętej<br />

w Chełmży „Dla Biało-Czerwonej”<br />

oraz wspólnie śpiewanie pieśni patriotycznych<br />

z chełmżyńskim Chórem<br />

Święta Cecylia. Na Rynku pojawi<br />

się także strefa warsztatowa dla<br />

dzieci i dorosłych „Barwy Niepodległej”,<br />

przygotowana przez Chełmżyński<br />

Ośrodek Kultury oraz panie<br />

z Chełmżyńskiego Klubu Niteczka.<br />

– Na twórcze warsztaty w barwach<br />

Niepodległej zapraszamy zarówno<br />

dzieci, jak i dorosłych. Na<br />

świętujących czeka także ciepły<br />

i słodki poczęstunek – mówi burmistrz<br />

Paweł Polikowski. – Świętowaniu<br />

towarzyszyć będzie oprawa<br />

muzyczna chełmżyńskiej orkiestry<br />

dętej oraz warta honorowa Hufca<br />

ZHP Chełmża. Dziękuję wszystkim<br />

zaangażowanym w realizację tego<br />

przedsięwzięcia – dodaje.<br />

Wydarzenie organizują Urząd<br />

Miasta Chełmży, Powiatowa i Miejska<br />

Biblioteka Publiczna w Chełmży<br />

oraz Chełmżyński Ośrodek<br />

Kultury. Współorganizatorami<br />

obchodów są parafia pw. Świętego<br />

Mikołaja Biskupa w Chełmży, Powiatowa<br />

i Miejska Orkiestra Dęta<br />

w Chełmży, Chór Święta Cecylia,<br />

Hufiec ZHP Chełmża oraz Chełmżyński<br />

Klub Niteczka.<br />

– Celebrujmy Narodowe Święto<br />

Niepodległości wspólnie i radośnie!<br />

Do zobaczenia 11 listopada na<br />

chełmżyńskim Rynku. Bądźmy tam<br />

razem – podsumowuje burmistrz<br />

Paweł Polikowski.<br />

Puchar<br />

Jeziora<br />

Koło Miejskie <strong>nr</strong> 8 w Chełmży<br />

Polskiego Związku Wędkarskiego<br />

zorganizowało Drużynowe Zawody<br />

Spinningowe z łodzi o Puchar<br />

Jeziora Chełmżyńskiego. Do rywalizacji<br />

przystąpiło 60 ekip z całej<br />

Polski.<br />

Otwarte Drużynowe Zawody<br />

Spinningowe zorganizowano 27<br />

października na Jeziorze Chełmżyńskim.<br />

O Puchar Jeziora Chełmżyńskiego<br />

walczyło aż 60 ekip z całego<br />

kraju. Zawody zorganizowało<br />

PZW Koło Miejskie <strong>nr</strong> 8 Chełmża,<br />

a partnerami wydarzenia zostały:<br />

Przyjaciele Jeziora Chełmżyńskiego,<br />

Miasto Chełmża oraz Gmina<br />

Chełmża. W ceremonii wręczenia<br />

nagród wzięli udział burmistrz<br />

Chełmży Paweł Polikowski oraz<br />

wójt gminy Chełmża Bartosz<br />

Szprenglewski. Dla uczestników<br />

nie zabrakło też poczęstunku, przygotowanego<br />

przez KGW Strużalanie.<br />

– Gratuluję organizatorom realizacji<br />

zawodów – komentuje burmistrz<br />

Paweł Polikowski. – Nasze<br />

miasto odwiedziły liczne ekipy<br />

wędkarzy, m.in. z Warszawy. To<br />

świadczy o dobrym poziomie organizacji<br />

zawodów, które przyciągają<br />

do Chełmży drużyny z całej Polski.<br />

(MB)<br />

Gazetę tworzymy dla Was<br />

Masz temat, problem? Potrzebujesz interwencji?<br />

Zadzwoń lub napisz<br />

Nasi dziennikarze czekają<br />

na TWOJE zgłoszenia<br />

607 908 607<br />

redakcja@pozatorun.pl<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024


Złoty<br />

Młynek<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Jeden z pracowników Chełmżyńskiego<br />

Ośrodka Kultury, Tymon<br />

Cichocki, otrzymał Złoty Młynek.<br />

To nagroda dla wyróżniających<br />

się animatorów z regionu.<br />

Złote Młynki – Kujawsko-<br />

-Pomorskie Nagrody Animacji<br />

Kultury – przyznawane są przez<br />

Wojewódzki Ośrodek Animacji<br />

Kultury w czterech kategoriach. Po<br />

raz pierwszy przyznano je w 2023<br />

r. Celem nagrody jest docenienie<br />

osób, które tworzą lub wspierają<br />

działania kulturalne prowadzące<br />

do zmiany społecznej. Tegoroczną<br />

edycję wydarzenia rozstrzygnięto<br />

23 września. Złoty Młynek w kategorii<br />

Nadzieja Animacji Kultury<br />

powędrował do Tymona Cichockiego<br />

z Chełmżyńskiego Ośrodka<br />

Kultury.<br />

– Jesteśmy dumni i gratulujemy<br />

Tymonowi tego wyróżnienia. To<br />

jego osobisty sukces, ale także wyróżnienie<br />

dla miasta, dla którego<br />

pracuje – mówi burmistrz Chełmży<br />

Paweł Polikowski. – Cieszę się,<br />

że praca Tymona została doceniona<br />

i życzę mu, aby była motywacją do<br />

dalszych działań na rzecz mieszkańców<br />

Chełmży. Mam nadzieję,<br />

że jeszcze niejeden raz przyjdzie<br />

mu odbierać podobne wyróżnienia.<br />

Tymon Cichocki odbiera nagrodę i gratulacje od burmistrza.<br />

MIASTO CHEŁMŻA<br />

Śladami kryminału<br />

Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />

Uczestnicy projektu „GRYminalna Chełmża”.<br />

Mieszkańcy Chełmży mogą już<br />

wyruszyć na wędrówkę po mieście<br />

śladami powieści kryminalnych<br />

Roberta Małeckiego. To wszystko<br />

za sprawą gry mobilnej.<br />

Czytelnicy Powiatowej i Miejskiej<br />

Biblioteki Publicznej w Chełmży<br />

wraz z pisarzem Robertem<br />

Małeckim opracowali grę mobilną<br />

śladem komisarza Bernarda Grossa,<br />

bohatera powieści autora. Zadanie<br />

realizowane było w ramach<br />

projektu „GRYminalna Chełmża”<br />

dzięki dofinansowaniu z Funduszu<br />

Promocji Kultury. Grę zainaugurowano<br />

19 października.<br />

19<br />

– Liczymy, że przyczyni się do<br />

promocji miasta i będzie to kolejny<br />

element wspierający działania turystyczne<br />

w tym pięknym mieście<br />

– mówił Robert Małecki na inauguracji<br />

gry.<br />

– Cieszę się, że biblioteka podjęła<br />

się tego zadania. Powstała nowa<br />

atrakcja dla czytelników, mieszkańców<br />

i turystów, która pozwala<br />

na ciekawe i aktywne poznawanie<br />

Chełmży śladem Bernarda Grossa<br />

– dodaje burmistrz Paweł Polikowski.<br />

O grze i o tym, jak z niej korzystać,<br />

można przeczytać na stronie<br />

chełmżyńskiej biblioteki.<br />

Pomoc po szkodzie<br />

Pomoc krajowa na szkody w uprawach rolnych<br />

spowodowane wystąpieniem w 2024 r. gradu, deszczu<br />

nawalnego, przymrozków wiosennych lub huraganu<br />

Do 15 listopada 2024 r. można<br />

ubiegać się o rekompensaty<br />

z budżetu państwa na szkody<br />

w uprawach rolnych spowodowane<br />

wystąpieniem gradu, deszczu<br />

nawalnego, przymrozków wiosennych<br />

lub huraganu. Wnioski<br />

są przyjmowane wyłącznie drogą<br />

elektroniczną, za pośrednictwem<br />

Platformy Usług Elektronicznych<br />

ARiMR.<br />

Agencja Restrukturyzacji<br />

i Modernizacji Rolnictwa przyjmuje<br />

wnioski od producentów<br />

rolnych, których uprawy zostały<br />

zniszczone w wyniku wystąpienia<br />

do 10 września 2024 r. gradu,<br />

- W dniu 16 października 2024<br />

r. ARiMR rozpoczęła proces wypłaty<br />

zaliczek na poczet dopłat<br />

deszczu nawalnego, przymrozków<br />

wiosennych lub huraganu. Szkody<br />

te muszą być oszacowane przez<br />

specjalną komisję i wynosić powyżej<br />

30% średniej rocznej produkcji<br />

roślinnej w gospodarstwie (z trzech<br />

ostatnich lat poprzedzających rok,<br />

w którym wystąpiły, albo z pięciu<br />

– z pominięciem roku o najwyższej<br />

i najniższej wielkości produkcji).<br />

Ubiegający się o to wsparcie<br />

rolnik musi mieć nadany numer<br />

identyfikacyjny w ewidencji producentów<br />

i prowadzić działalność<br />

w formie mikro-, małego albo średniego<br />

przedsiębiorstwa.<br />

Wysokość pomocy ustala się<br />

jako iloczyn powierzchni uprawy,<br />

na której zgodnie z szacunkami<br />

Zaliczki wypłacane<br />

Trwa wypłata zaliczek na poczet dopłat bezpośrednich<br />

oraz obszarowych<br />

bezpośrednich i obszarowych<br />

– informuje Magdalena Kiciak<br />

-Kucharska, dyrektor Kujawsko-<br />

zawartymi w protokole powstały<br />

straty i stawki pomocy, która wynosi:<br />

3 000 zł/ha – w przypadku strat<br />

co najmniej 70% plonów; 2 000 zł/<br />

ha – w przypadku strat co najmniej<br />

50% i mniej niż 70% plonów; 1 000<br />

zł/ha – w przypadku strat co najmniej<br />

30% i mniej niż 50% plonów.<br />

Pomoc zostanie pomniejszona<br />

o 50%, jeżeli w dniu wystąpienia<br />

szkód w uprawach rolnych spowodowanych<br />

wystąpieniem do dnia<br />

10 września 2024 r. gradu, deszczu<br />

nawalnego, przymrozków wiosennych<br />

lub huraganu w rozumieniu<br />

przepisów o ubezpieczeniach<br />

upraw rolnych i zwierząt gospodarskich<br />

co najmniej 50% powierzchni<br />

upraw w gospodarstwie rolnym,<br />

z wyłączeniem wieloletnich użytków<br />

zielonych, nie było ubezpieczone<br />

co najmniej od jednego z ryzyk,<br />

tj. suszy, gradu, deszczu nawalnego,<br />

ujemnych skutków przezimowania,<br />

przymrozków wiosennych, powodzi,<br />

huraganu, pioruna, obsunięcia<br />

się ziemi lub lawiny.<br />

Do 15 listopada 2024 r. o wsparcie<br />

w opłaceniu trzeciej i czwartej<br />

-Pomorskiego Oddziału Regionalnego<br />

ARiMR w Toruniu.<br />

Zaliczki będą wypłacane do<br />

końca listopada w wysokości 70%<br />

należnej kwoty w przypadku dopłat<br />

bezpośrednich, natomiast<br />

w przypadku płatności obszarowych<br />

(ONW, rolno-środowiskowo-klimatycznych,<br />

ekologicznych<br />

i zalesieniowych) zaliczki wynoszą<br />

85% należnej kwoty. W tegorocznej<br />

kampanii po raz pierwszy zaliczki<br />

wypłacane są z tytułu ekoschematów<br />

obszarowych (z wyłączeniem<br />

ekoschematu dobrostan zwierząt).<br />

Zgodnie z zapowiedziami Ministra<br />

Rolnictwa w pierwszej kolejności<br />

zaliczki były przekazywane rolnikom<br />

z powiatów, które ucierpiały<br />

podczas wrześniowej powodzi.<br />

Na dzień 4 listopada 2024 r.<br />

raty podatku rolnego mogą się starać<br />

rolnicy, którzy ponieśli w tym<br />

roku straty w uprawach spowodowane<br />

przez grad, deszcz nawalny,<br />

przymrozki wiosenne lub huragan.<br />

O pomoc w postaci spłaty równowartości<br />

kwoty trzeciej i czwartej<br />

raty podatku rolnego może się<br />

ubiegać rolnik, który ma nadany<br />

numer identyfikacyjny w systemie<br />

ewidencji producentów, a także<br />

prowadzi działalność w formie mikro-,<br />

małego albo średniego przedsiębiorstwa.<br />

Do otrzymania wsparcia uprawnia<br />

poniesienie w uprawach szkód,<br />

które powstały na skutek wystąpienia<br />

w 2024 r. gradu, deszczu nawalnego,<br />

przymrozków wiosennych<br />

lub huraganu. Co istotne, straty te<br />

muszą być oszacowane przez specjalną<br />

komisję i wynosić powyżej<br />

30% średniej rocznej produkcji roślinnej<br />

w gospodarstwie (z trzech<br />

ostatnich lat poprzedzających rok,<br />

w którym wystąpiły, albo z pięciu<br />

– z pominięciem roku o najwyższej<br />

i najniższej wielkości produkcji).<br />

Wnioski są przyjmowane za<br />

pośrednictwem Platformy Usług<br />

Elektronicznych (PUE) ARiMR.<br />

w województwie kujawsko-pomorskim<br />

wypłacono: w ramach płatności<br />

bezpośrednich: 28 592 zaliczki na<br />

kwotę 397 164 456 zł; w ramach płatności<br />

ONW: 26 305 zaliczek na kwotę<br />

48 041 699 zł; w ramach płatności PRSK<br />

14-20: 1 244 zaliczki na kwotę 26 682<br />

893 zł; w ramach płatności ZRSK 23-27:<br />

281 zaliczek na kwotę 4 830 051 zł;<br />

w ramach płatności zalesieniowych:<br />

293 zaliczki na kwotę 1 594 997 zł.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024


20 CZERNIKOWO | WIELKA NIESZAWKA<br />

Chronić przed przemocą<br />

W gminie Czernikowo trwa akcja związana z ochroną dzieci przed zagrożeniami<br />

Arkadiusz Włodarski | fot. nadesłane<br />

W auli Szkoły Muzycznej w Czernikowie zorganizowano pogadankę.<br />

Gmina Czernikowo włączyła się<br />

w ogólnopolską kampanię „Dzieciństwo<br />

bez przemocy”. Do 19 listopada<br />

będą organizowane różne<br />

inicjatywy promujące akcję. Jedną<br />

z nich była pogadanka podczas<br />

koncertu.<br />

To już 5 lat<br />

Najmłodszy zespół gminy Wielka Nieszawka świętował<br />

jubileusz<br />

Arkadiusz Włodarski | fot. Urząd Gminy Wielka Nieszawka<br />

Nie zabrakło życzeń i prezentów.<br />

Już od pięciu lat w gminie Wielka<br />

Nieszawka działa zespół Appassionata.<br />

W ostatnią sobotę października<br />

zorganizowano jubileuszowy<br />

koncert.<br />

Choć to najmłodszy taki zespół<br />

w gminie, to już może pochwalić się<br />

wieloma osiągnięciami. Są wśród<br />

nich m.in. laury zdobyte podczas<br />

organizowanych w Chełmnie Międzynarodowych<br />

Spotkań Seniorów<br />

w Mieście Zakochanych „Złoty, Jesienny<br />

Liść”. Podczas jednej z edycji<br />

wywalczono aż trzy nagrody.<br />

23 października w auli Szkoły<br />

Muzycznej w Czernikowie odbył<br />

się koncert z serii „Cztery pory<br />

roku” pt. ,,Jesienny koncert w Bajkolesie’’.<br />

Podczas jego trwania psycholog<br />

poprowadził z uczestnikami<br />

pogadankę, przedstawiając sposoby<br />

na wspieranie dzieci w dzisiejszym<br />

świecie, aby uchronić je przed zagrożeniami.<br />

Z kolei w zeszłym roku zespół<br />

reprezentował gminę podczas<br />

trzydziestej edycji Wojewódzkiego<br />

Przeglądu Dorobku Klubów Seniora<br />

„Na Kujawską Nutę” w Gminnym<br />

Domu Kultury w Raciążku.<br />

Wtedy wykonano trzy utwory:<br />

„Siwy gołąbeczek”, „Wyszłabym za<br />

dziada” i „Powiadają ludzie”. Znakomity<br />

głos zespołu został doceniony..<br />

Appassionata wzięła udział<br />

w ogólnopolskim finale w Akademii<br />

Muzycznej w Bydgoszczy. Tam<br />

zdobyła wyróżnienie. Seniorzy wygrali<br />

także XXI Ogólnopolski Festiwal<br />

Piosenki Religijnej i Turystycznej<br />

w Chełmży.<br />

- Nasza grupa, która działa przy<br />

Gminnym Ośrodku Kultury i Sportu<br />

w Małej Nieszawce, liczy 11 osób<br />

– wyjaśniają członkowie na stronie<br />

internetowej. - Repertuar zespołu<br />

stanowią utwory tradycyjne,<br />

biesiadne, patriotyczne, religijne<br />

i ludowe. Chętnie bierzemy udział<br />

w imprezach lokalnych, przeglądach,<br />

koncertach charytatywnych<br />

i konkursach na terenie całego województwa.<br />

Instruktorką jest Alina Sobecka,<br />

która angażuje się w działania podejmowane<br />

przez grupę. Dba o to,<br />

aby każdy występ był przygotowany<br />

jak najlepiej i dostarczał słuchaczom<br />

jak najwięcej pozytywnych<br />

wrażeń.<br />

- Chcemy serdecznie podziękować<br />

pani Alinie, naszej instruktorce,<br />

za profesjonalizm, zaangażowanie,<br />

poświęcenie i trud włożony<br />

w uświetnienie obchodów naszego<br />

pięciolecia. Składamy wyrazy<br />

wdzięczności – ogłosił zespół już<br />

po jubileuszowym koncercie.<br />

Odpowiedziała sama instruktorka:<br />

- Dziękuję wam. Jesteście wspaniałe,<br />

zdolne, charyzmatyczne<br />

i temperamentne. To zaszczyt dla<br />

mnie móc z wami pracować.<br />

Podczas jubileuszu nie zabrakło<br />

upominków, kwiatów wręczanych<br />

w imieniu władz gminy Wielka<br />

Nieszawka, jak również specjalnego<br />

rocznicowego tortu. Był także<br />

najważniejszy element – wspólne<br />

śpiewanie.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024<br />

- Gmina Czernikowo dołączyła<br />

do ogólnopolskiej kampanii<br />

„Dzieciństwo bez przemocy”, podejmując<br />

działania na rzecz lepszej<br />

ochrony dzieci przed przemocą –<br />

informuje Gminny Ośrodek Pomocy<br />

Społecznej. - Celem jest zwiększenie<br />

wiedzy o problemie, nauka<br />

umiejętności unikania zagrożeń,<br />

szukania pomocy czy właściwego<br />

i skutecznego reagowania na przemoc.<br />

W ramach kampanii od 8 października<br />

odbywają się różne<br />

inicjatywy edukacyjne, które poruszają<br />

te tematy. Symbolicznym<br />

zakończeniem będzie podświetlenie<br />

na czerwono budynków Urzędu<br />

Gminy w Czernikowie, Szkoły<br />

Podstawowej im. Krzysztofa Kamila<br />

Baczyńskiego oraz Przedszkola<br />

Publicznego „W Stumilowym Lesie”<br />

w Czernikowie, a także Szkoły<br />

Podstawowej im. He<strong>nr</strong>yka Sienkiewicza<br />

w Steklinie. Nastąpi to we<br />

wtorek 19 listopada o 17:00.<br />

Problem przemocy wobec dzieci<br />

w Polsce jest wciąż poważny,<br />

ale wzrasta świadomość społeczna<br />

dotycząca tego zagadnienia. Coraz<br />

więcej osób zwraca uwagę na skalę<br />

i konsekwencje krzywdzenia dzieci,<br />

co jest pozytywnym sygnałem<br />

dla przyszłych pokoleń. Wspólne<br />

działania, zarówno na poziomie<br />

lokalnym, jak i ogólnokrajowym,<br />

mają na celu promowanie dzieciństwa<br />

pełnego wsparcia, bez strachu<br />

i cierpienia.<br />

- Według „Barometru postaw<br />

wobec krzywdzenia dzieci w Polsce<br />

2024”, badania przeprowadzonego<br />

Gmina Wielka Nieszawka podpisała<br />

umowę na realizację usług<br />

polegających na odbiorze, transporcie<br />

i unieszkodliwieniu wyrobów<br />

zawierających azbest.<br />

Otrzymano dofinansowanie<br />

z Wojewódzkiego Funduszu<br />

Ochrony Środowiska i Gospodarki<br />

Wodnej w Toruniu w ramach<br />

Regionalnego Programu Priorytetowego<br />

Azbest 2024. Dzięki<br />

temu wszyscy mieszkańcy, którzy<br />

złożyli do Urzędu Gminy wniosek<br />

o usunięcie wyrobów zawierających<br />

azbest, mogą liczyć na wywóz<br />

przez Ipsos Polska i Fundację Dajemy<br />

Dzieciom Siłę, w ostatnim<br />

roku co piąty Polak był świadkiem<br />

stosowania kar fizycznych wobec<br />

dziecka – stwierdzają organizatorzy<br />

ogólnopolskiej kampanii. - Aż 28<br />

proc. z tych osób w żaden sposób<br />

na tę przemoc nie zareagowało. Co<br />

więcej, jeden na trzech dorosłych<br />

obywateli naszego kraju dopuszcza<br />

stosowanie przemocy fizycznej wobec<br />

dzieci, a co piąty uważa, że kary<br />

fizyczne są dobrym narzędziem<br />

wychowawczym i są skuteczniejsze<br />

od rozmów. Te wyniki pokazują, że<br />

wiele jest jeszcze do zrobienia i -<br />

pomimo spadku liczby osób popierających<br />

przemoc wobec dzieci na<br />

przestrzeni ostatnich 20 lat - nadal<br />

potrzebna jest zmiana świadomości<br />

w polskim społeczeństwie.<br />

Przemoc wobec dziecka to każde<br />

działanie lub zaniechanie, które<br />

powoduje krzywdę, cierpienie,<br />

narusza godność, zdrowie fizyczne<br />

lub psychiczne dziecka oraz hamuje<br />

jego rozwój. Może przybierać<br />

zarówno formę psychiczną,<br />

jak i emocjonalną, fizyczną lub też<br />

rówieśniczą. Reagowanie na takie<br />

zdarzenia jest nie tylko moralnym<br />

obowiązkiem, ale także prawnym<br />

wymogiem. Każdy z nas, kto ma<br />

podejrzenia, że dziecko może doświadczać<br />

przemocy, powinien<br />

podjąć działania, aby je ochronić.<br />

Akcja jest organizowana przez<br />

Fundację Dajemy Dzieciom Siłę<br />

oraz Krajową Koalicję na rzecz<br />

Ochrony Dzieci. Głównym partnerem<br />

kampanii jest Rzecznik Praw<br />

Dziecka.<br />

Będzie wywóz azbestu<br />

Mieszkańcy pozbędą się azbestu za darmo<br />

Materiały będą wywiezione do 22 listopada.<br />

i utylizację zgłoszonych wyrobów<br />

i nie zapłacą za to ani złotówki.<br />

Materiały będą wywiezione do<br />

22 listopada, po wcześniejszym<br />

ustaleniu dogodnego terminu wywozu<br />

z wszystkimi mieszkańcami<br />

objętymi programem. Wykonawca<br />

usług przygotuje dla każdego<br />

obiektu protokół odbioru azbestu,<br />

zawierający oświadczenie o prawidłowości<br />

wykonania prac oraz<br />

o oczyszczeniu terenu z pyłu<br />

azbestowego, z zachowaniem właściwych<br />

przepisów technicznych<br />

i sanitarnych.<br />

(AW)


22 LUDZIE<br />

Prezenty zamiast bomb<br />

Jeżdżą w konwojach do Ukrainy nie tylko z pomocą medyczną i humanitarną. Gdy zbliżają się święta,<br />

ładują do ciężarówek maskotki i łakocie dla ukraińskich sierot, których jest coraz więcej<br />

Radosław Rzeszotek | fot. Fundacja UA Future<br />

Piotr Kaszuwara dociera z pomocą do tych, którzy jej potrzebują – bez pośredników.<br />

Niewiele jest organizacji pozarządowych<br />

w Polsce, które z takim<br />

zaangażowaniem wspierają Ukrainę<br />

w wojnie z Rosją. A jeszcze<br />

mniej jest ludzi, którzy poświęcają<br />

się tej pomocy tak bardzo, jak<br />

założyciel Fundacji UA Future,<br />

Piotr Kaszuwara. Nasza redakcja<br />

zgłasza się do grona tych, którzy<br />

chcą poprzez działania Fundacji<br />

UA Future Ukrainę wspierać. O to<br />

samo prosimy naszych Czytelników.<br />

Wszyscy pamiętamy narodowe<br />

poruszenie i zryw do pomocy<br />

uciekinierom z Ukrainy w pierwszych<br />

tygodniach i miesiącach wojny.<br />

Dziś entuzjazm jest znacznie<br />

mniejszy i coraz mniej Polaków widzi<br />

we wspieraniu Ukrainy korzyść<br />

dla naszego kraju. Tymczasem walczący<br />

o niepodległość nasi sąsiedzi<br />

biją się z naszym najgroźniejszym,<br />

odwiecznym wrogiem, który zapowiada,<br />

że po zajęciu Ukrainy „zajmie<br />

się” Polską i krajami bałtyckimi.<br />

- Bez względu na to, co kto sądzi<br />

o tej wojnie, nie wolno zapominać<br />

o jej ofiarach – mówi Piotr Kaszuwara,<br />

założyciel, pomysłodawca<br />

i prezes Fundacji UA Future. - Dlatego<br />

uważam, że w ludzkim odruchu<br />

należy pomagać tym, którzy<br />

przez wojnę cierpią najbardziej. Po<br />

to właśnie powstała nasza fundacja,<br />

po to regularnie jeździmy do Ukrainy<br />

z pomocą nie tylko humanitarną.<br />

Fundacja UA Future dostarcza<br />

pomoc humanitarną do dzieci i dorosłych,<br />

którzy znaleźli się w sytuacji<br />

konfliktu zbrojnego. Spośród<br />

innych podobnych organizacji<br />

wyróżnia ją to, że dostarcza swoją<br />

pomoc bezpośrednio dla ludzi<br />

żyjących w pobliżu pierwszej linii<br />

frontu.<br />

- Realia są takie,<br />

że praktycznie<br />

‘‘<br />

każdy nasz konwój<br />

z pomocą odbywa<br />

się pod ostrzałem<br />

-<br />

i z narażeniem życia,<br />

by pomóc tym,<br />

którzy sami nie zdołają<br />

przeżyć – dodaje<br />

Piotr Kaszuwara,<br />

który był m.in.<br />

korespondentem<br />

wojennym Radia<br />

357, Polskiego Radia<br />

i Telewizji Polsat<br />

News. - Bez doświadczenia i profesjonalnych<br />

umiejętności, kursów<br />

medycznych oraz taktycznych,<br />

a także dobrej znajomości terenu,<br />

w jakim działamy, nie bylibyśmy<br />

Od redaktora naczelnego:<br />

Piotr Kaszuwara ryzykuje życiem od wielu lat. Jako reportażysta był wścibski i ciekawski, a zarazem<br />

prawy i uczciwy. Kiedy wybuchła wojna, odsunął na bok swoją karierę dziennikarską, aby skupić się<br />

na pomaganiu. Chciałbym mieć tyle w sobie odwagi co on. Kiedy rozmawialiśmy z sobą ostatni raz,<br />

powiedział, że coraz bardziej się boi, bo zbyt często udawało mu się wyjechać spod zasięgu rosyjskich<br />

pocisków bez szwanku. A on jak mało kto napatrzył się na okrucieństwa wojny, okaleczone jej ofiary<br />

i śmierć. Jest jednym z tych wielu bohaterów, którzy zaangażowali się całym sercem w pomoc Ukrainie<br />

(za co otrzymał od prezydenta Wołodymyra Zelenskiego najwyższe odznaczenie państwowe przyznawane<br />

obcokrajowcom). Warto wesprzeć jego działalność – jednak nie dla niego. Dla Ukraińców, którzy<br />

biją się dziś, abyśmy my nie musieli bić się jutro.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024<br />

w stanie pełnić swojej misji. Front<br />

i jego okolice to wyjątkowo niebezpieczne<br />

miejsca, które dla osoby<br />

nieprzygotowanej bardzo często<br />

okazują się ostatnią drogą w życiu...<br />

Fundacja UA Future aktywnie<br />

wspiera Ukrainę od 2014 r.,<br />

ale ma też doświadczenie w pracy<br />

na Bliskim Wschodzie i w krajach<br />

afrykańskich. Przez dwa lata jej<br />

wolontariusze dostarczyli pomoc<br />

humanitarną ponad 150 tysiącom<br />

osób, dostarczając ponad 600 ton<br />

jedzenia do cywili, którzy utknęli<br />

w piwnicach frontowych miast<br />

i wiosek wschodniej oraz południowej<br />

Ukrainy. W sumie od marca<br />

Realia są takie, że praktycznie każdy<br />

nasz konwój z pomocą odbywa się pod<br />

ostrzałem i z narażeniem życia, by pomóc tym,<br />

którzy sami nie zdołają przeżyć.<br />

2022 r. dostarczyli żywność, środki<br />

medyczne czy ochrony osobistej<br />

o łącznej wartości ponad 30 mln zł.<br />

- Wspieramy głównie służby<br />

ratunkowe, szpitale i ludność cywilną<br />

zamieszkującą strefy działań<br />

wojennych obwodu donieckiego<br />

(czyli m.in. Kramatorsk, Łyman,<br />

Bachmut, Siwiersk, Soledar, Nowy<br />

Jork, Awdijiwkę), obwodu chersońskiego,<br />

zaporoskiego oraz charkowskiego<br />

(np. Izyum, Bałaklię,<br />

Kupiańsk, czy Hulajpole oraz Orichiw)<br />

– stwierdza Piotr Kaszuwara.<br />

- Nasz sposób działania to osobiste<br />

dostarczanie pomocy humanitarnej,<br />

tak aby na pewno dotarła ona<br />

do tych, którzy jej naprawdę potrzebują.<br />

Jedną z najgłośniejszych akcji<br />

Fundacji UA Future była „Święty<br />

Mikołaj w drodze – prezenty zamiast<br />

bomb”. W okresie przedświątecznym,<br />

gdy w przyfrontowych<br />

okolicach słychać było odgłosy<br />

wybuchów, po szosach wschodniej<br />

Ukrainy pędziła udekorowana<br />

w świecidełka i maskotki ciężarówka<br />

pełna słodyczy i zabawek dla<br />

ukraińskich sierot.<br />

- Kiedy się tam pojawiliśmy,<br />

ludzie nie dowierzali własnym<br />

oczom. Myśleli, że faktycznie<br />

przyjechał do nich święty Mikołaj<br />

– uśmiecha się Piotr Kaszuwara.<br />

- Ukraińscy żołnierze<br />

na punktach kontroli nie<br />

kryli wzruszenia, inni nam<br />

dziękowali, jeszcze inni<br />

żartowali mimo ponurych,<br />

wojennych nastrojów. Niebezpieczeństwo<br />

jak zawsze<br />

było spore, ale radość dzieci<br />

z prezentów warta była<br />

każdego ryzyka.<br />

Redakcja „Tylko <strong>Toruń</strong>”<br />

i „<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong>” dołącza do<br />

grona instytucji wspierających<br />

działalność Fundacji<br />

UA Future. Zachęcamy naszych<br />

Czytelników do wspierania jej inicjatyw.<br />

Każda złotówka wsparcia<br />

zostanie dobrze spożytkowana<br />

i pomoże Ukraińcom przetrwać<br />

wojnę i wywalczyć niepodległość.<br />

Fundacja Przyszłość<br />

dla Ukrainy UA Future<br />

ul. Legnicka 65<br />

54-206 Wrocław<br />

<strong>nr</strong> konta: PL 10 1140 2004<br />

0000 3202 8238 9<strong>298</strong>


FOTORELACJA<br />

23<br />

Kujawsko-Pomorskie Forum Innowacji,<br />

Nauki, Biznesu i Samorządu, FINBiS 2024<br />

5-7 listopada 2024<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!