Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
BEZPŁATNA GAZETA REGIONU TORUŃSKIEGO | NR <strong>298</strong> | 7 LISTOPADA 2024 | ISSN 4008-3456 | NAKŁAD 30 000 EGZ. |<br />
www.pozatorun.pl<br />
Faktury widmo<br />
Klienci obsługiwani przez koncern Energa narzekają, że nie<br />
otrzymują miesiącami faktur za prąd<br />
Sportowcy w dobrych rękach<br />
Fizjoterapeuta Mariusz Babiarz opiekuje się zawodnikami<br />
z dwóch klubów sportowych z gminy Chełmża<br />
Piekło przyszło nie<br />
wiadomo skąd<br />
Krzysztof Adamek z Głuchowa próbował ratować sąsiadkę, w domu której wybuchł<br />
pożar. Zdołał wyciągnąć ją z płonącego mieszkania. Mimo trwającej czterdzieści<br />
minut reanimacji kobieta zmarła<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024
2 FELIETONY<br />
Nauka geografii<br />
czy polityki?<br />
ILONA TERMIŃSKA<br />
prezes KS Apator <strong>Toruń</strong><br />
No to wiemy, kto będzie urzędował<br />
w fotelu prezydenta USA<br />
przez następne 4 lata. Nim się jednak<br />
to okazało, dwa ostatnie dni:<br />
wtorek i środa medialnie zostały<br />
zdominowane przez wybory w Stanach<br />
Zjednoczonych. Poznaliśmy<br />
wszelkie możliwe konfiguracje<br />
przy sondażach poparcia: podziały<br />
ze względu na płeć, wiek i wykształcenie,<br />
pochodzenie społeczne<br />
i przekonania religijne. Przede<br />
wszystkim utrwalono nam jednak<br />
podział administracyjny USA jako<br />
państwa związkowego złożonego<br />
z 50 stanów, w tym 48 stanów<br />
kontynentalnych. Eksponowano<br />
stolice stanów, skąd były bezpośrednio<br />
relacjonowane spotkania<br />
z kandydatami na 47. prezydenta<br />
USA. A że kandydaci wykazali się<br />
niezwykłą mobilnością, mogliśmy<br />
poznawać uroki najdalszych zakątków<br />
Stanów na początku kampanii<br />
i dogłębne relacje panujące<br />
w stanach „swingujących”, czyli na<br />
obszarach, gdzie liczba zwolenników<br />
demokratów i republikanów<br />
bywa zbliżona i jest trudna do<br />
oszacowania. W kanałach informacyjnych<br />
dominowały dwa kolory:<br />
niebieski i czerwony, symbolizujące<br />
poparcie w poszczególnych<br />
regionach. Lekcja geografii Stanów<br />
Zjednoczonych została odrobiona<br />
i wiedza przyswojona. Pomimo<br />
wyrównanej walki i porównywalnych<br />
szans wygrał Donald Trump.<br />
Pokonał Kamalę Harris i jak się<br />
właśnie okazało - znacznie. Pozostała<br />
kwestia poglądów i przekonań.<br />
Co wiemy i czego możemy<br />
się spodziewać od przyszłego prezydenta?<br />
Co to oznacza dla Unii<br />
Europejskiej, Polski i dla każdego<br />
z nas? Jeszcze nie wiadomo, bo deklaracje<br />
przedwyborcze to jedno,<br />
a realna polityka to drugie. Teraz<br />
jest czas na radość zwycięstwa, ale<br />
za chwilę ruszy machina nowej<br />
władzy. Zakładamy, iż taka potęga<br />
jak USA nie może pozwolić sobie<br />
na populizm i na pewno zwycięży<br />
zdrowy rozsądek.<br />
stopka redakcyjna<br />
Redakcja „ <strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong>”<br />
Złotoria, ul. 8 marca 28<br />
redakcja@pozatorun.pl<br />
tel. 607 908 607<br />
Wydawca<br />
Fundacja MEDIUM<br />
Prezes Fundacji<br />
Radosław Rzeszotek<br />
Redaktor naczelny<br />
Radosław Rzeszotek<br />
Sekretarz redakcji<br />
Kinga Baranowska (tel. 796 302 471)<br />
REDAKCJA<br />
Piotr Gajdowski<br />
Filip Pląskowski<br />
Patryk Rzeszotek<br />
Magdalena Witt-Ratowska<br />
Arkadiusz Włodarski<br />
Zdjęcia<br />
Łukasz Piecyk<br />
Korekta<br />
Piotr Gajdowski<br />
REKLAMA<br />
Kinga Baranowska<br />
(GSM 796 302 471).<br />
reklama@pozatorun.pl<br />
Skład<br />
Studio <strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong><br />
Druk<br />
Drukarnia Polska Press Bydgoszcz<br />
W cieniu Ameryki<br />
RADOSŁAW RZESZOTEK<br />
Redaktor naczelny <strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong><br />
Chyba jeszcze nigdy Polacy<br />
z taką uwagą nie obserwowali wyników<br />
wyborów w Stanach Zjednoczonych.<br />
Jak to u nas ostatnio<br />
bywa, podział na zwolenników<br />
i przeciwników Donalda Trumpa<br />
przebiega mniej więcej według<br />
sympatii politycznych. Prawica<br />
– cieszy się ze zwycięstwa republikanina,<br />
lewica – rozpacza. Niestety<br />
polaryzacja naszego piekiełka<br />
politycznego opiera się na różnicach<br />
światopoglądowych, które<br />
dla nowego (starego) prezydenta<br />
USA miały podczas kampanii wyborczej<br />
trzeciorzędne znaczenie.<br />
Wbrew opinii polskiej prawicy<br />
Donald Trump nie wygrał dzięki<br />
krytyce lewicowych postulatów,<br />
a dzięki temu, że Amerykanie zobaczyli<br />
w nim lepszego kandydata<br />
na rozwiązanie problemów gospodarczych<br />
Stanów Zjednoczonych.<br />
Szanse na to, że druga kadencja<br />
Trumpa będzie krucjatą przeciwko<br />
„lewactwu”, są znikome.<br />
Całkiem spore za to są szanse<br />
na to, że Ameryka przestanie<br />
wspierać Ukrainę w wojnie z Rosją.<br />
Nie można też wykluczyć tego, że<br />
administracja Trumpa podejmie<br />
decyzję o wystąpieniu z NATO,<br />
co prezydent - elekt podczas kampanii<br />
niejednokrotnie sugerował.<br />
Jego wcześniejsze żądania większego<br />
inwestowania w rozbudowę<br />
europejskich sił zbrojnych wprawdzie<br />
nieco zbudziły europejskie<br />
elity w tej kwestii, jednak dla wielu<br />
jasne było, że Amerykanin szukał<br />
tylko pretekstu do zdyskredytowania<br />
Sojuszu.<br />
Nikt rzecz jasna nie jest w stanie<br />
przewidzieć, pod jakim znakiem<br />
upłynie druga kadencja amerykańskiego<br />
prezydenta. Przykre<br />
jest jednak, że polskie elity polityczne<br />
patrzą na wynik wyborów<br />
za oceanem przez pryzmat partyjnych<br />
interesów, a nie polskiej racji<br />
stanu. Jeśli bowiem armia wroga<br />
stanie u naszych granic, nie będzie<br />
miało znaczenia, z której partii<br />
wywodzi się prezydent RP. Ważniejsze<br />
będzie, czy będziemy mogli<br />
liczyć na sojuszników, czy też<br />
znów zostaniemy sami.<br />
Amerykanie głosują.<br />
Obywatele Ameryki czekają na<br />
oficjalne wyniki, czeka cały świat,<br />
czeka i Polska. No właśnie! Jak<br />
te wyniki wpłyną na sytuację<br />
w Europie i w Polsce? Lewicowoliberalna<br />
strona codziennie<br />
Donald Trump czy<br />
Kamala Harris?<br />
MARIUSZ KAŁUŻNY<br />
Poseł na Sejm RP | Prawo i Sprawiedliwość<br />
zapewnia Polaków, że zwycięstwo<br />
Donalda Trumpa będzie dla<br />
Polski katastrofą. „Tylko Kamala<br />
Harris” - powiadają. Natomiast<br />
konserwatyści znad Wisły składają<br />
modły za Donalda Trumpa.<br />
Wszystko to oczywiście dzieje się<br />
na poziomie emocji, które w Polsce<br />
są znane od lat. Zasadniczo<br />
w polityce zagranicznej USA (tutaj<br />
moja teza): nic się nie zmieni,<br />
czy prezydentem będzie Kamala<br />
Harris, czy Donald Trump!<br />
Administracja amerykańska<br />
prowadzi politykę w Europie<br />
od lat taką samą. Polska bez<br />
względu na to, czy prezydentem<br />
był Aleksander Kwaśniewski,<br />
czy Andrzej Duda, również<br />
uważała Amerykanów za partnera<br />
strategicznego (można dyskutować<br />
o zbytniej podległości). Więc<br />
nienawiść do tego, co prawicowe,<br />
konserwatywne, przysłania<br />
polskim dziennikarzom<br />
i komentatorom realną ocenę<br />
sytuacji. Jako konserwatysta<br />
oczywiście chciałbym, aby wygrał<br />
Donald Trump. Powody mogę<br />
podać w dłuższym wywodzie.<br />
Jednak doceniam dyplomatyczny<br />
kunszt demokraty Anthony’ego<br />
Blinkena, który kieruje polityką<br />
zagraniczną (wszyscy wiemy,<br />
że prezydent Joe Biden już nie<br />
orientuje się w poczuciu czasu<br />
i przestrzeni). Więc emocje<br />
wyborcze a realna geopolityczna<br />
strategia Amerykanów to dwie<br />
różne sprawy. I doradzałbym je<br />
jednak odróżniać.<br />
ISSN 4008-3456<br />
Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń.<br />
Treści przedstawiane przez felietonistów są<br />
wyłącznie ich poglądami a nie oficjalnym<br />
stanowiskiem redakcji<br />
***<br />
Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia<br />
4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach<br />
pokrewnych. Fundacja MEDIUM zastrzega, że<br />
dalsze rozpowszechnianie materiałów opublikowanych<br />
w “<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong>” jest zabronione bez<br />
zgody wydawcy.<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024
Zadanie realizowane w ramach IV etapu operacji pn. „Król Jesiotr – Wielki powrót Króla Polskich rzek na europejskie stoły.” Współfinansowane z Funduszy Europejskich dla Rybactwa na lata 2021 - 2027<br />
Prawdziwie królewska ryba<br />
Starsza niż dinozaury, o długości rekina i wadze żubra. Jeszcze 100 lat temu w polskich<br />
rzekach pływała taka ryba. Poznajcie jesiotra, króla Wisły i Odry<br />
Kinga Baranowska | fot. Organizacja Producentów Ryb Jesiotrowatych / Kaiser Caviar<br />
Przeżył T-Rexa, pojawiał się<br />
na stołach królewskich i cesarskich<br />
i dożywał nawet 140<br />
lat. Niepodzielnie panował w Wiśle<br />
i obok łososia był najbardziej cenionym<br />
gatunkiem ryby w Polsce.<br />
Jesiotr. Dziś objęty ścisłą ochroną<br />
gatunkową i od 2001 r. posiadający<br />
status zanikłego na terenie Polski.<br />
Jak to się stało, że jesiotr – tak<br />
popularny w kuchni staropolskiej –<br />
zniknął z naszych stołów?<br />
Maksymalna długość ciała jesiotrów<br />
bałtyckich dochodziła do 5<br />
metrów, a waga do 600 kilogramów.<br />
Mogły one dożyć nawet 140 lat.<br />
Wykluwały się w górnych odcinkach<br />
rzek, a następnie spływały do<br />
morza, gdzie czekały na osiągnięcie<br />
dojrzałości płciowej, czyli nawet do<br />
wieku 16-18 lat. Po tym czasie wracały<br />
w miejsce, w którym wykluły<br />
się z ikry – tak, doskonale je pamiętały.<br />
Jesiotry odżywiają się głównie<br />
larwami owadów, skorupiakami<br />
czy mięczakami, a w późniejszym<br />
okresie także małymi rybami.<br />
W rzekach spędzają do 4 lat, większość<br />
czasu bytując jednak w morzu.<br />
Ich cechą charakterystyczną są<br />
płytki kostne, ułożone wzdłuż ciała<br />
i tworzące zewnętrzny pancerz.<br />
– Jesiotry nie mają łusek, tylko<br />
płytki kostne. Tak jak wyglądają<br />
dziś, ukształtowały się 200 mln<br />
lat temu. Nie ma na świecie ryby,<br />
która byłaby podobna do jesiotra.<br />
To gatunki długowieczne, mogące<br />
osiągać ogromne rozmiary i wagę<br />
kilkuset kilogramów, a nawet kilku<br />
ton – mówi dr Andrzej Kapusta<br />
z Instytutu Rybactwa Śródlądowego<br />
w Olsztynie.<br />
Ryby jesiotrokształtne pojawiły<br />
się na Ziemi około 300 mln<br />
lat temu. Współczesne wyglądają<br />
niemal dokładnie tak samo jak te,<br />
które żyły 200 mln lat temu, dlatego<br />
często mówi się o nich „żywe<br />
skamieliny”. Jesiotry bałtyckie przetrwały<br />
wymieranie dinozaurów –<br />
pokonał je człowiek i jego ekspansywna<br />
gospodarka. Dziś naturalnie<br />
występują tylko wzdłuż atlantyckiego<br />
wybrzeża Ameryki Północnej.<br />
Nie zawsze tak jednak było. Mięso<br />
jesiotra już w czasach starożytnych<br />
uchodziło za przysmak; w Chinach<br />
złowione jesiotry oddawane były<br />
na dwór cesarski, a we Francji, Anglii,<br />
Niemczech i Rosji stanowiły<br />
wyłączną własność królów i książąt.<br />
Od wczesnego średniowiecza<br />
jednymi z najważniejszych rzek<br />
w Europie dla jesiotrów były Wisła<br />
i Odra. Archeolodzy odkryli,<br />
że już w X wieku rybacy z okolic<br />
dzisiejszego Gdańska poławiali jesiotry<br />
– w olbrzymich ilościach. Od<br />
XVI do XVIII wieku jesiotry trafiały<br />
głównie na stoły magnackie,<br />
a potrawy z ich mięsa należały do<br />
najwykwintniejszych. Kawior pozyskiwany<br />
z jesiotrów sprzedawany<br />
był m.in. na dwór carski w Petersburgu.<br />
Jesiotrzyna, czyli mięso<br />
z jesiotra, powszechnie występowała<br />
w kuchni staropolskiej. Legendy<br />
mówią, że w pewnej wsi przy ujściu<br />
Drwęcy łapano tyle jesiotrów, że<br />
ich ikrą karmiono świnie [za: Magdalena<br />
Kasprzyk-Chevriaux, „O zapomnianym<br />
dostatku jesiotrów”].<br />
W Polsce ostatniego jesiotra złowiono<br />
w 1965 r. pod Chełmnem.<br />
Okaz mierzył 281 cm i ważył 135<br />
kg. Gatunek w 1970 r. uznano za<br />
całkowicie wymarły.<br />
– Przyczyn wyginięcia jesiotra<br />
było kilka. Zaliczamy do nich<br />
przede wszystkim przełowienie.<br />
W XIX wieku nastąpił gwałtowny<br />
skok cywilizacyjny, przyrost ludności,<br />
rozwój miast i przemysłu. Siłą<br />
rzeczy wpłynęło to na zanieczyszczenia<br />
rzek, które spowodowały, że<br />
efektywność tarła jesiotrów gwałtownie<br />
spadła. Istotne w wyginięciu<br />
jesiotrów było też przekształcanie<br />
ich siedlisk i tworzenie zabudowy<br />
hydrotechnicznej. Zaczęliśmy kanalizować<br />
rzeki i przekształcać rzeki<br />
meandrujące w kanały. Jesiotry<br />
utraciły przez to większość siedlisk.<br />
W 1936 r. wprowadzono całkowitą<br />
ochronę jesiotrów, ale na niewiele<br />
się to zdało, bo po wojnie dalej<br />
odbywały się przyłowy. Rzeki przez<br />
wiele dziesiątków lat były w bardzo<br />
złym stanie chemicznym, dopiero<br />
w latach 90. zaczęto podejmować<br />
działania w związku z zanieczyszczeniem<br />
wód – tłumaczy dr Andrzej<br />
Kapusta.<br />
Zła jakość wód nie jest jednak<br />
największą przeszkodą dla jesiotrów.<br />
– W przypadku Wisły głównym<br />
problemem dla jesiotrów jest zapora<br />
we Włocławku, której nie są<br />
w stanie pokonać. One nie lubią takich<br />
budowli, nie potrafią pokonywać<br />
spiętrzeń – dodaje dr Andrzej<br />
Kapusta. – Sprawdziliśmy jednak,<br />
że nawet poniżej Włocławka są<br />
fragmenty Wisły, które spełniają<br />
kryteria miejsc rozrodu jesiotrów,<br />
np. Dolna Drwęca. Liczymy, że jesiotry<br />
tam znajdą sobie miejsce do<br />
rozrodu.<br />
Od kilku dekad w Polsce podejmowane<br />
są próby odtworzenia<br />
populacji dzikiego jesiotra, m.in.<br />
na Warmii i Mazurach, Pojezierzu<br />
Brodnickim i w Wielkopolsce.<br />
Pierwsze próby podjęto już w 1996<br />
r. w ramach Konwencji o Ochronie<br />
Morza Bałtyckiego HELCOM. Od<br />
2005 r. prowadzone są eksperymentalne<br />
zarybienia jesiotrem ostronosym.<br />
Prace koordynuje Instytut Rybactwa<br />
Śródlądowego w Olsztynie<br />
we współpracy z Instytutem Ekologii<br />
Wód i Rybactwa Śródlądowego<br />
w Berlinie oraz Organizacja<br />
Producentów Ryb Jesiotrowatych<br />
w Toruniu. W latach 2021-2022<br />
Instytut Rybactwa Śródlądowego<br />
wraz z WWF wypuścił do polskich<br />
rzek ok. 100 tys. kilkumiesięcznych<br />
jesiotrów.<br />
– W Polsce w trzech ośrodkach<br />
mamy ryby dojrzewające: w Olsztynie,<br />
Rutkach i Grzmięcy. Wypuszczamy<br />
te ryby i śledzimy trasy<br />
ich migracji dzięki specjalnym<br />
nadajnikom. Prowadzimy działania<br />
mające na celu ograniczenie<br />
nieintencjonalnych połowów tych<br />
ryb, organizujemy także szkolenia<br />
na temat hodowli jesiotrów. Program<br />
odtworzenia jesiotrów zatem<br />
działa, ale bardzo ciężko jest pozyskiwać<br />
środki na nasze działania.<br />
Jesteśmy jednak dobrej myśli, bo<br />
pierwsze efekty już widać. Mamy<br />
informacje o pierwszych osobnikach,<br />
które wracały do Odry –<br />
mówi dr Andrzej Kapusta.<br />
Przywrócenie jesiotra jest działaniem<br />
czasochłonnym, ponieważ<br />
trzeba czekać, aż ryby osiągną<br />
dojrzałość płciową, by mogły się<br />
rozmnażać. Podobnie niełatwym<br />
zadaniem jest hodowla gatunków<br />
konsumpcyjnych.<br />
– Hodowla jesiotra nie jest łatwym<br />
zadaniem. Trzeba pogodzić<br />
ze sobą dwa sprzeczne parametry<br />
wody. Musi być ona relatywnie ciepła,<br />
a jednocześnie dobrze natleniona<br />
– opowiada Ryszard Szczepaniak<br />
z Gospodarstwa Rybackiego<br />
„Sugajno”. – Najpierw trzeba wyhodować<br />
rodziców, potem od nich pozyskać<br />
to, co zostanie zapłodnione<br />
i stanie się maleńkimi jesiotrami.<br />
Od narodzin do „talerza” upływa<br />
od 3 do 4 lat. Trzeba być cierpliwym.<br />
Można więc powiedzieć, że<br />
jesiotr to taki slow food.<br />
O ile jednak jesiotrów hodowlanych<br />
nie zabraknie, o tyle na świecie<br />
dzikich jesiotrów ubywa.<br />
– Musimy je chronić, jeśli chcemy<br />
zachować tę rybę w naszych<br />
wodach. Mamy przykłady krajów,<br />
gdzie restytucja jesiotra się powiodła,<br />
np. we Włoszech w rzece Pad<br />
jesiotr zaczął się już rozmnażać.<br />
Napawa nas to optymizmem i daje<br />
nadzieję, że i u nas jesiotra uda się<br />
przywrócić. Musimy być jednak<br />
cierpliwi, aby zobaczyć efekty –<br />
podsumowuje dr Andrzej Kapusta.<br />
Jesiotra kupić możecie<br />
osobiście lub z dostawą<br />
w Kaiser Caviar w Koninie<br />
ul. Rybacka 1 A<br />
62-505 Konin<br />
tel. 606 187 320
4 TEMAT NUMERU<br />
Piekło przyszło nie wiadomo skąd<br />
Krzysztof Adamek z Głuchowa próbował ratować sąsiadkę, w domu której wybuchł pożar. Zdołał wyciągnąć ją z płonącego mieszkania.<br />
Mimo trwającej czterdzieści minut reanimacji kobieta zmarła<br />
Radosław Rzeszotek | fot. Łukasz Piecyk<br />
Dym pojawił się nagle. W ciągu<br />
kilku minut wypełnił praktycznie<br />
wszystkie pomieszczenia wielorodzinnego<br />
budynku położonego<br />
w centrum Głuchowa w gminie<br />
Chełmża. Był tak duszący, że wystarczyło<br />
ledwie kilka wdechów,<br />
żeby zaczęło kręcić się w głowie.<br />
Po kilkunastu wdechach człowiek<br />
tracił przytomność. To prawdziwy<br />
cud, że była tylko jedna ofiara pożaru.<br />
W listopadowe popołudnie<br />
słońce zachodzi wcześnie. W miniony<br />
poniedziałek zrobiło się już<br />
prawie ciemno, kiedy Kamil Kuligowski<br />
mieszkający z rodziną<br />
na piętrze wielorodzinnego domu<br />
w Głuchowie poczuł w kuchni zapach<br />
spalenizny.<br />
- W pierwszej chwili pomyślałem,<br />
że to wydobywa się z mojego<br />
pieca centralnego ogrzewania<br />
– mówi Kamil Kuligowski. - Ale<br />
dosłownie po minucie dym był<br />
wszędzie. Żona akurat się kąpała,<br />
krzyknąłem do niej, żeby natychmiast<br />
uciekała z domu, bo się<br />
pali. Narzuciła coś na siebie, wzięła<br />
dziecko na ręce i uciekła w ostatniej<br />
chwili.<br />
W tym samym czasie inny sąsiad,<br />
Krzysztof Adamek, zlokalizował<br />
źródło dymu. Było nim<br />
położone na parterze mieszkanie<br />
88-letniej pani Melanii.<br />
- Zobaczyłem, że wewnętrzna<br />
szyba w jej mieszkaniu była popękana,<br />
czyli temperatura musiała<br />
REKLAMA<br />
Przez te drzwi Krzysztof Adamek wyciągnął sąsiadkę z płonącego mieszkania.<br />
tam być już wysoka – relacjonuje<br />
Krzysztof Adamek. - Próbowałem<br />
otworzyć drzwi do jej mieszkania,<br />
ale były zamknięte od środka.<br />
Z pomocą przyszedł mi szwagier<br />
i wspólnie udało nam się je wyważyć.<br />
Po otwarciu poczuliśmy potężny<br />
podmuch ognia, który wybuchł,<br />
gdy do mieszkania dostał się tlen.<br />
Krzysztof Adamek wczołgał się<br />
jednak do pomieszczeń sąsiadki<br />
– tylko przy posadzce było trochę<br />
mniej dymu. Odnalazł 88-latkę<br />
i wyciągnął ją na korytarz. Z trudem<br />
utrzymał się na nogach – czuł,<br />
że traci przytomność.<br />
Jako pierwsza na miejscu tragedii<br />
zjawiła się karetka pogotowia,<br />
a za nią radiowóz policji. Po chwili<br />
przyjechali strażacy.<br />
- Zobaczyłem, że w karetce reanimowali<br />
panią Melanię, więc<br />
spytałem, czy uda się ją uratować<br />
– dodaje Krzysztof Adamek. - Po<br />
czterdziestu minutach przestali...<br />
Kiedy pożar udało się opanować,<br />
pogorzelcom pokazał się tragiczny<br />
obraz. Praktycznie wszystkie<br />
pomieszczenia zostały okopcone,<br />
kratki wentylacyjne się stopiły,<br />
w wielu miejscach tynk wybrzuszył<br />
się pod wpływem wysokiej temperatury.<br />
- Zgłoszenie otrzymaliśmy o godzinie<br />
17:23. Działania zakończyły<br />
się kilka minut przed 21:00 – mówi<br />
Aleksandra Starowicz, rzeczniczka<br />
prasowa Komendy Miejskiej Państwowej<br />
Straży Pożarnej w Toruniu.<br />
- Zadysponowano 7 zastępów.<br />
W chwili przybycia służb trwał pożar<br />
mieszkania na parterze budynku<br />
wielorodzinnego. Całe mieszkania<br />
zajęte ogniem. Użyto dwóch<br />
prądów gaśniczych, zabezpieczono<br />
miejsce zdarzenia. Przyczyna pożaru<br />
nie jest jeszcze znana, bada ją<br />
prokuratura.<br />
Do pomocy pogorzelcom włączyły<br />
się już władze gminy Chełmża.<br />
- To ogromne nieszczęście, bardzo<br />
współczuję rodzinie ofiary<br />
pożaru, jak i pozostałym pokrzywdzonym<br />
– mówi Bartosz Szprenglewski,<br />
wójt gminy Chełmża.<br />
- Pracownicy gminy sprawdzają<br />
obecnie instalację elektryczną, czy<br />
nadaje się do użytku, a inspektorzy<br />
budowlani badają stan techniczny<br />
domu, w którym wybuchł pożar.<br />
Podjęliśmy już kroki, aby wesprzeć<br />
pogorzelców. Na konta pokrzywdzonych<br />
zostały już przelane środki<br />
z budżetu gminy, aby pokrzywdzone<br />
rodziny mogły zaopatrzyć się<br />
w najpotrzebniejsze rzeczy.<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024
Mówi, że potrzebę niesienia pomocy<br />
ma w sobie od dziecka. Charytatywnie<br />
wspiera aż 15 instytucji<br />
i podkreśla, że pomaga z potrzeby<br />
serca. To ktoś więcej niż fizjoterapeuta,<br />
to przykład godny naśladowania.<br />
„Szerzenie dobra to<br />
jego misja”, komentują pacjenci.<br />
Mariuszowi Babiarzowi osobiście<br />
dziękował wójt gminy Chełmża<br />
Bartosz Szprenglewski.<br />
Mariusza Babiarza mieszkańcom<br />
powiatu toruńskiego nie trzeba<br />
przedstawiać. Fizjoterapeuta<br />
i właściciel Medical Clinic dał się<br />
poznać jako człowiek, który kocha<br />
ludzi. Od lat podkreśla, że pomoc<br />
charytatywna jest głównym filarem<br />
jego działalności. Na nieodpłatne<br />
usługi fizjoterapeutyczne mogą liczyć<br />
podopieczni Powiatowej Placówki<br />
Opiekuńczo-Wychowawczej<br />
w Wielgiem, seniorzy z Domu Pomocy<br />
Społecznej „Dom Kombatanta”<br />
w Dobrzejewicach, a także<br />
zawodnicy z klubów sportowych<br />
z Torunia i okolic. Mariusz Babiarz<br />
pomaga m.in. piłkarzom z klubów<br />
sportowych Cyklon Kończewice<br />
i Sokół Grzywna z gminy Chełmża.<br />
Ze wsparcia fizjoterapeutycznego<br />
korzysta przede wszystkim każda<br />
z dwóch głównych drużyn klubów,<br />
ale pomoc trafia także do seniorów<br />
i juniorów.<br />
– Mariusz Babiarz pomaga zawodnikom<br />
z gminy Chełmża od<br />
kilku lat. Udziela im z jednej strony<br />
rehabilitacji przy urazach, a z drugiej<br />
uczy profilaktyki, czyli tego,<br />
jak zapobiegać kontuzjom. Sportowcy<br />
dzięki temu wiedzą, co robić<br />
od razu po kontuzji i rozumieją, że<br />
najważniejsze jest, aby podjąć rehabilitację<br />
jeszcze tego samego dnia<br />
albo na drugi dzień. Piłkarze mogą<br />
liczyć na pełne 10 dni zabiegowych,<br />
a jeśli jest potrzeba dłuższej rehabilitacji,<br />
to Mariusz Babiarz ponawia<br />
zabiegi po 2-tygodniowej przerwie.<br />
Jest dla nich dostępny 365 dni<br />
w roku. To jest niezwykłe – mówi<br />
Radosław Rzeszotek.<br />
Fizjoterapia w sporcie to kluczowy<br />
element skutecznego powrotu<br />
do zdrowia po kontuzji lub operacji,<br />
pozwalający – nieraz dosłownie<br />
– postawić sportowca na nogi. Najczęstsze<br />
problemy u zawodników<br />
to dyskopatie, zerwania i naderwania<br />
mięśni, skręcenia, zwichnięcia,<br />
złamania, ale też przewlekłe dolegliwości<br />
bólowe. Mariusz Babiarz<br />
skupia się w takich przypadkach na<br />
terapii manualnej oraz kinezyterapii.<br />
Fizjoterapeuta w swojej pracy<br />
ze sportowcami wykorzystuje ćwiczenia,<br />
pola magnetyczne, laseroterapię<br />
i krioterapię, a w ramach<br />
profilaktyki urazów oferuje sesje<br />
w komorze hiperbarycznej.<br />
– Nie każdego sportowca stać<br />
REGION<br />
Sportowcy w dobrych rękach<br />
Fizjoterapeuta Mariusz Babiarz opiekuje się zawodnikami z dwóch klubów sportowych z gminy Chełmża<br />
na płatną rehabilitację. Do tego<br />
terminy na NFZ są bardzo odległe,<br />
a w takich sytuacjach trzeba działać<br />
natychmiast. Nie jest dla mnie problemem<br />
pracować w weekendy czy<br />
święta. Czuję ogromną radość, gdy<br />
widzę, jak pacjent, który nie chodził<br />
albo nie ruszał<br />
ręką, wraca po moich<br />
zabiegach do<br />
‘‘<br />
sprawności. Daje<br />
–<br />
mi to dużą satysfakcję<br />
– podkreśla<br />
Mariusz Babiarz.<br />
Włodarze gminy<br />
Chełmża doskonale<br />
zdają sobie<br />
sprawę, jak wartościowa<br />
jest pomoc<br />
Mariusza Babiarza,<br />
kierowana do piłkarzy<br />
z gminnych klubów sportowych.<br />
– Piłka nożna to sport kontaktowy<br />
i czasami kontuzjogenny. Profesjonalna<br />
opieka fizjoterapeutyczna<br />
prowadzona przez doświadczonego<br />
fizjoterapeutę Mariusza Babiarza<br />
okazuje się bardzo pomocna<br />
naszym zawodnikom. Możemy być<br />
Monika Bancerz | fot. Łukasz Piecyk<br />
Wójt Bartosz Szprenglewski osobiście podziękował Mariuszowi Babiarzowi.<br />
o nich spokojni, bo są w dobrych<br />
rękach! – zapewnia wójt gminy<br />
Chełmża Bartosz Szprenglewski.<br />
– Sztuką jest łączyć wiedzę z zakresu<br />
anatomii, fizjologii oraz biomechaniki<br />
ciała ludzkiego z umiejętnościami<br />
praktycznymi, aby<br />
5<br />
– Sam jestem byłym sportowcem<br />
i wiem, jak ważna jest opieka<br />
medyczna dla osób, które trenują.<br />
To nie tylko bieżące monitorowanie<br />
stanu zdrowia, ale przede wszystkim<br />
leczenie kontuzji w odpowiednim<br />
czasie. Cieszę się, że jest taka<br />
osoba jak Mariusz Babiarz,<br />
która czuwa nad zdrowiem<br />
naszych zawodników<br />
i o nich dba. Należy mu się<br />
za to ogromny szacunek.<br />
Nigdy wcześniej nie spotkałem<br />
się z bezpłatnym<br />
świadczeniem opieki medycznej<br />
dla klubów sportowych.<br />
To jest niezwykłe<br />
– komentuje wójt Bartosz<br />
Szprenglewski.<br />
– To było bardzo miłe<br />
ze strony wójta, że docenił<br />
moją działalność charytatywną.<br />
Dziękuję za to spotkanie! – dodaje<br />
Mariusz Babiarz.<br />
Wyrazy uznania płyną także od<br />
samych zainteresowanych.<br />
– Mariusz to znakomity człowiek,<br />
który oferuje nam pomoc<br />
w postaci zabiegów fizjoterapeutycznych<br />
zawsze wtedy, gdy tylko<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024<br />
Nie każdego sportowca stać na płatną<br />
rehabilitację. Do tego terminy na NFZ są bardzo<br />
odległe, a w takich sytuacjach trzeba działać<br />
natychmiast. Nie jest dla mnie problemem pracować<br />
w weekendy czy święta.<br />
zwiększać wydajność zawodników<br />
i minimalizować ryzyko kontuzji.<br />
Wójt Bartosz Szprenglewski<br />
latem osobiście dziękował Mariuszowi<br />
Babiarzowi za utrzymywanie<br />
sportowców z gminy w dobrej formie.<br />
Włodarz pojawił się w siedzibie<br />
Medical Clinic 13 sierpnia.<br />
potrzebują tego nasi zawodnicy.<br />
Sportowcy, którzy słyszą o takiej<br />
możliwości, zawsze są pozytywnie<br />
zaskoczeni i chętnie korzystają<br />
z usług Mariusza. Każdy dobrze<br />
wie, że jego zabiegi są skuteczne –<br />
mówi Kacper Kamiński, sekretarz<br />
Klubu Sportowego Sokół Grzywna.<br />
– Szczerze mówiąc, nie znam drugiej<br />
takiej osoby jak Mariusz. Jest<br />
świetnym specjalistą w tym co robi,<br />
a jednocześnie nigdy nie odmówi<br />
pomocy innym, nawet kosztem<br />
swojego dobra.<br />
Mariusz Babiarz nieodpłatnie<br />
pomaga aż 15 różnym instytucjom.<br />
A koszt opieki nad jednym tylko<br />
klubem sportowym mógłby sięgać<br />
nawet 15 tys. zł rocznie. Fizjoterapeuta<br />
nieodmiennie podkreśla<br />
jednak, że nigdy nie przestanie<br />
udzielać się charytatywnie i zapewnia<br />
– „ścieżka, którą obrałem, jest<br />
właściwa”. Sportowcy doceniają<br />
ofiarowaną pomoc, często relacjonując<br />
w mediach społecznościowych<br />
zabiegi rehabilitacyjne, pozytywnie<br />
oceniając pomoc Mariusza<br />
Babiarza i polecając innym Medical<br />
Clinic. Dobro wraca.
6 REGION<br />
Faktury widmo<br />
Klienci obsługiwani przez koncern Energa narzekają, że<br />
nie otrzymują miesiącami faktur za prąd. A kiedy wreszcie<br />
przychodzą, kwoty za kilka miesięcy użytkowania sieci<br />
energetycznej są horrendalne<br />
Aleksandra Wojciechowska | fot. pixabay<br />
Od kilku miesięcy Energa ma<br />
trudności z wystawianiem faktur<br />
za energię elektryczną dla wielu<br />
swoich klientów. Największe<br />
problemy dotyczą prosumentów,<br />
którzy rozliczają się w systemie<br />
net-billing. Przedsiębiorstwo wyjaśnia,<br />
że opóźnienia wynikają<br />
z konieczności wdrożenia ważnych<br />
zmian technicznych. Dostosowują<br />
one system rozliczeń do<br />
nowych regulacji prawnych.<br />
– Ostatnią fakturę jako prosument<br />
dostałem od Energi w czerwcu<br />
2024 r. Od tego czasu cisza.<br />
Obawiam się, że zaraz przyjdzie<br />
skumulowany rachunek, którego<br />
nie będę w stanie zapłacić. Podobnie<br />
jest, jeśli chodzi o rozliczenia<br />
kilku moich znajomych – przyznaje<br />
pan Michał, jeden z klientów Energi.<br />
Komunikat Energi<br />
Energa informuje, że prace nad<br />
rozwiązaniem problemów z rachunkami<br />
są w toku.<br />
– Bardzo przepraszamy klientów<br />
za wszelkie niedogodności z tym<br />
związane. Przed wznowieniem fakturowania<br />
prosumenci rozliczani<br />
w systemie net-billing otrzymają<br />
faktury korygujące. Będą one dotyczyć<br />
korekty rynkowej ceny energii,<br />
premii prądowej i upustu 10 proc.<br />
- czytamy w oświadczeniu dla serwisu<br />
trójmiasto.pl.<br />
Inni klienci indywidualni również<br />
mogą otrzymywać faktury korygujące.<br />
Korekty są związane z premią<br />
prądową oraz zmieniającymi<br />
się cenami energii, które wynikają<br />
z nowych przepisów o odnawialnych<br />
źródłach energii. Te działania<br />
wymagały dostosowania systemu<br />
fakturowania i rozliczeń do aktualnych<br />
regulacji prawnych.<br />
- Energa Obrót realizuje obecnie<br />
wysyłkę faktur korygujących. Korekty<br />
te dotyczą premii prądowej<br />
Klienci nie wiedzą, na jakie kwoty rachunków powinni być przygotowani.<br />
dla klientów indywidualnych. Na<br />
wcześniejszych fakturach premia<br />
prądowa była naliczana w formie<br />
nadpłaty. Zgodnie z interpretacją<br />
podatkową otrzymaną od dyrektora<br />
Krajowej Informacji Skarbowej<br />
premia prądowa powinna zostać<br />
przyznana poprzez wystawienie<br />
faktury korygującej – tłumaczy firma.<br />
Nowelizacja ustawy o OZE<br />
Z końcem czerwca tego roku<br />
w życie weszły zmiany wynikające<br />
z nowelizacji ustawy o odnawialnych<br />
źródłach energii. Wprowadzono<br />
nowy sposób rozliczania<br />
energii dla prosumentów. System<br />
net-billing, który funkcjonuje od<br />
niedawna, wyznacza zasady wyceny<br />
energii w oparciu o jej rynkową<br />
wartość.<br />
Aktualne przepisy przewidują,<br />
że prosumenci nie rozliczają się już<br />
w oparciu o bilansowanie ilościowe,<br />
lecz na podstawie wartości pieniężnej.<br />
Oznacza to, że ilość energii<br />
oddanej do sieci jest przeliczana<br />
po aktualnych cenach rynkowych.<br />
Następnie te środki są wykorzystywane<br />
do pokrycia kosztów energii<br />
pobieranej z sieci. Wprowadzono<br />
także możliwość przyznawania<br />
upustów.<br />
Czym jest rynkowa cena energii<br />
elektrycznej?<br />
Rynkowa cena energii elektrycznej<br />
to stawka, która określa wartość<br />
energii wprowadzonej do sieci<br />
przez prosumenta lub prosumenta<br />
zbiorowego. Od 1 lipca 2024 r. jest<br />
wyznaczana co 15 minut na podstawie<br />
cen z Towarowej Giełdy Energii,<br />
w ramach produktu dla rynku<br />
dnia następnego. Cena ta jest ważona<br />
wolumenem obrotu na giełdzie<br />
i publikowana przez Operatora<br />
Informacji Rynku Energii (Polskie<br />
Sieci Elektroenergetyczne S.A.)<br />
dzień przed danym okresem.<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024
8 POWIAT POZYTYWNIE<br />
RAZEM przeciwko rakowi!<br />
Dlaczego profilaktyka jest tak ważna, gdzie pacjenci onkologiczni powinni szukać pomocy, jak dobrze wspierać<br />
chorych oraz ich rodziny – między innymi o tym mówiono na konferencji 4 listopada w Toruniu<br />
Magdalena Witt-Ratowska| fot. Łukasz Piecyk | Olek Urbański/Starostwo Powiatowe<br />
RAZEM przeciwko rakowi! – to<br />
hasło konferencji, zorganizowanej<br />
przez Powiat <strong>Toruń</strong>ski przy<br />
współpracy z Fundacją Światło<br />
oraz Akademią Walki z Rakiem,<br />
która odbyła się w Międzynarodowym<br />
Centrum Spotkań Młodzieży<br />
w Toruniu. Termin nieprzypadkowy<br />
– październik był<br />
poświęcony profilaktyce raka<br />
piersi, natomiast w listopadzie<br />
zwraca się uwagę na nowotwory<br />
mężczyzn – raka jąder i prostaty.<br />
W spotkaniu uczestniczyły osoby<br />
zmagające się z chorobą nowotworową,<br />
a także ich bliscy z Torunia<br />
i powiatu toruńskiego.<br />
Gośćmi konferencji byli wicestarosta<br />
toruński Tomasz Zakrzewski,<br />
członkini zarządu powiatu<br />
Agnieszka Janiaczyk-Dąbrowska,<br />
radny powiatu Artur Stankiewicz<br />
oraz dyrektorka wydziału zdrowia<br />
i polityki społecznej UMT Małgorzata<br />
Skibicka.<br />
Janina Mirończuk, prezes Fundacji<br />
Światło podkreśliła, jak ważne<br />
dla pacjentów jest wsparcie, ale<br />
w szerszym zakresie niż jeszcze kilka,<br />
kilkanaście lat temu.<br />
- Kobiety chcą być piękne, nawet<br />
podczas walki z rakiem. To<br />
makijaż permanentny, odpowiednio<br />
dobrana proteza, na przykład<br />
piersi, odpowiednio dobrana peruka<br />
- dają poczucie własnej wartości.<br />
Tutaj kobieta będzie zawsze<br />
kobietą. Nasze podopieczne jeszcze<br />
się wspierają wzajemnie i pomagają<br />
w każdym kryzysie. I to jest dzisiejsza<br />
Akademia Walki z Rakiem.<br />
Wystarczy spojrzeć na te piękne<br />
fotogramy naszych podopiecznych.<br />
Przygotowano kilka prelekcji,<br />
dotyczących wielu aspektów choroby<br />
onkologicznej. Dietetyczka<br />
Martyna Cichoń zaprezentowała<br />
znaczenie diety w terapii nowotworowej.<br />
Psycholożka - psychoonkolożka<br />
Elwira Zakrzewska poruszyła<br />
temat oswajania się z diagnozą<br />
oraz wsparcia w trakcie leczenia.<br />
Dlaczego w trakcie terapii warto<br />
zadbać o pielęgnację skóry – przekonywał<br />
dr Grzegorz Demski, wynalazca<br />
i kosmetolog z firmy Aurea<br />
Pharma.<br />
- Skórne odczyny popromienne,<br />
które pojawiają się po radioterapii,<br />
mogą znacznie obniżyć jakość życia<br />
pacjenta podczas leczenia, wydłużać<br />
czas gojenia, a nawet prowadzić<br />
do poważniejszych komplikacji, jak<br />
martwica czy owrzodzenia. Dlatego<br />
ważna jest odpowiednia pielęgnacja<br />
skóry nawet już przed planowanym<br />
leczeniem. Naświetlanie przez<br />
5-6 tygodni nigdy nie pozostanie<br />
obojętne. Dla mnie wielkim sukcesem<br />
i radością jest informacja od<br />
pacjenta, kiedy mówi, że wreszcie<br />
ma spokój ze skórą, a było już naprawdę<br />
bardzo źle.<br />
Arteterapeutka Katarzyna Rajca-Laskowska<br />
z „Manufaktury na<br />
klamerce” podkreślała, jak ważne<br />
jest spotykanie się, wspólne tworzenie<br />
i czerpanie radości z życia.<br />
- Co czwartek spotykam się<br />
w pracowni razem z moimi „onkobabkami”.<br />
Zasiadamy przy okrągłym<br />
stole, rozmawiamy. W arteterapii<br />
nie potrzeba utalentowanych<br />
rąk, bo tak naprawdę jak mamy<br />
wyobraźnię, kreatywność i zdrowe<br />
ręce, to jesteśmy w stanie wytworzyć<br />
wszystko. Pracujemy z tkaniną,<br />
drewnem, z gliną, gipsem. <strong>Poza</strong><br />
tym sztuka jest oczyszczająca. Wyrzucamy<br />
z siebie wszystkie emocje.<br />
Jednocześnie płaczemy, śmiejemy<br />
się, dobrze się czujemy z sobą. I to<br />
jest to fajne. Sama dostaję tyle dobra<br />
od nich. Mam najlepszą pracę<br />
na świecie.<br />
Prelegenci byli również do dyspozycji<br />
słuchaczy i indywidualnych<br />
rozmów w specjalnie przygotowanych,<br />
kameralnych miejscach. Na<br />
konferencji obecne były <strong>Toruń</strong>skie<br />
Amazonki, które na stoisku uczyły<br />
na fantomach wykrywania i rozpoznawania<br />
zmian chorobowych<br />
w piersi i w mosznie. Z kolei naukowczynie<br />
z Wydziału Chemii<br />
UMK w Toruniu prezentowały kosmetyki,<br />
które stworzyły w ramach<br />
innowacyjnej spółki NatChemLab,<br />
na podstawie badań nad potrzebami<br />
skóry w trakcie terapii onkologicznej.<br />
Spotkaniu towarzyszyła<br />
wystawa fotograficzna „Siła<br />
kobiety”, stworzona podczas akcji<br />
społeczno-edukacyjnej przypominającej<br />
o profilaktyce onkologicznej.<br />
Uczestnicy otrzymali materiały<br />
konferencyjne z zestawieniem<br />
linków do stron instytucji i organizacji,<br />
w których można uzyskać<br />
wsparcie. Znalazło się tam też opowiadanie<br />
Jolanty Smei-Piekarskiej,<br />
która opisała swoją drogę od diagnozy<br />
poprzez różne etapy walki<br />
z chorobą do nadziei na życie „po”.
POWIAT POZYTYWNIE<br />
9<br />
Wsparcie to nie puste słowo<br />
Nie czekać, nie odkładać, badać się. A jeżeli diagnoza będzie jednoznaczna, to nie poddawać się i korzystać ze wsparcia, bo to naprawdę ważne –<br />
przekonują osoby, które chorują lub walkę z rakiem wygrały<br />
Ważne, żeby z nowotworem nie<br />
pozostać sam na sam. Najlepiej<br />
cały ten proces – od diagnozy<br />
przez leczenie po wyleczenie lub<br />
nie, bo i tak niestety bywa – być<br />
z innymi, być z grupą. Taką, która<br />
wie, jak rozmawiać, co zrobić<br />
i która problem doskonale rozumie.<br />
Dlatego konferencja „RA-<br />
ZEM przeciwko rakowi” miała<br />
tak serdeczną i przyjacielską atmosferę.<br />
Osoby uczestniczące często już<br />
się znają, bo w Toruniu i okolicach<br />
środowisko chorych onkologicznie<br />
jest ograniczone. Istnieje kilka<br />
organizacji, jak Fundacja Światło,<br />
Akademia Walki z Rakiem, Stowarzyszenie<br />
„Amazonki”, czy stosunkowo<br />
młode Stowarzyszenie Kierunek<br />
Zdrowie, skupiające osoby<br />
z nowotworami krwi. Wszystkie<br />
tworzą sieć wsparcia dla osób chorych<br />
onkologicznie oraz ich bliskich.<br />
- Takie spotkania są niezwykle<br />
ważne, gdyż rak jest obecnie<br />
problemem cywilizacyjnym, wywołującym<br />
silne emocje – mówi<br />
Katarzyna Gucajtis, koordynatorka<br />
Fundacji Światło, od prawie 20<br />
lat pomagająca chorym. - Niestety,<br />
profilaktyka w szkołach jest nadal<br />
niewystarczająca. Dlaczego tak<br />
wiele młodych<br />
kobiet choruje na<br />
raka piersi i szyjki<br />
macicy? Zapytałam<br />
kiedyś kolegę<br />
onkologa, a on ‘‘- Jestem<br />
mówi: „Kasia, po<br />
prostu dziewczyny<br />
nie wiedzą,<br />
jak mają zrobić<br />
samobadanie, nie<br />
chodzą do ginekologa<br />
odpowiednio<br />
wcześniej, nie<br />
robią badań genetycznych, które<br />
wskazywałyby na to, że można<br />
się uchronić i wcześniej zacząć tę<br />
profilaktykę związaną ewentualnie<br />
z leczeniem”. Takie konferencje są<br />
więc potrzebne, żeby sygnalizować,<br />
że problem istnieje i trzeba o nim<br />
mówić już w szkołach średnich,<br />
a nawet w ósmej klasie.<br />
Dotyczy to wszystkich, nie tylko<br />
kobiet. Stąd celem konferencji było<br />
zwrócenie uwagi także na nowotwory<br />
u mężczyzn.<br />
- Październik jest miesiącem,<br />
w którym mówimy o profilaktyce<br />
raka piersi, a w listopadzie także<br />
o chorobach nowotworowych mężczyzn<br />
i o profilaktyce męskich nowotworów<br />
jąder i prostaty – mówi<br />
Wicestarosta Tomasz Zakrzewski.<br />
– Należy jednak pamiętać, że choroby<br />
nowotworowe nie ograniczają<br />
się tylko do takich, o których słyszymy<br />
najczęściej. Dlatego Powiat<br />
<strong>Toruń</strong>ski razem z Fundacją Światło<br />
oraz Akademią Walki z Rakiem<br />
zorganizował to wydarzenie<br />
dla wszystkich osób dotkniętych<br />
chorobami onkologicznymi oraz<br />
dla ich bliskich. Spotkanie stanowi<br />
pewną platformę wymiany wiedzy,<br />
jak cieszyć się życiem mimo choroby<br />
i jak korzystać ze wsparcia.<br />
Wsparcie to słowo-klucz, powtarzane<br />
przy każdej rozmowie<br />
na temat nowotworów. Ma szerokie<br />
znaczenie – to może być zwykłe<br />
spotkanie, trzymanie za rękę,<br />
wspólne wyjście na basen, skorzystanie<br />
z porad specjalistów albo<br />
Magdalena Witt-Ratowska| fot. Łukasz Piecyk<br />
Konferencja była platformą wymiany doświadczeń.<br />
w grupie wsparcia w Akademii<br />
Walki z Rakiem. To jest dla mnie bardzo<br />
ważne. Od momentu, kiedy dowiedziałam się,<br />
że choruję, to cały czas próbuję i chcę działać,<br />
ratować siebie.<br />
przegadanie problemu w babskim<br />
kręgu.<br />
Dziewczyny, bo trudno inaczej<br />
nazwać energiczne i pozytywnie<br />
nastawione do świata toruńskie<br />
Amazonki, nie uciekają od opowiadania<br />
trudnych historii – swoich<br />
albo innych kobiet, którym udzielają<br />
wsparcia. Wiele z nich działa<br />
w stowarzyszeniu bardzo długo,<br />
same usłyszały diagnozę „rak piersi”<br />
kilkanaście albo i ponad 20 lat<br />
temu.<br />
- Wtedy były zupełnie<br />
inne czasy,<br />
diagnoza brzmiała<br />
jak wyrok, nie wiedziałyśmy,<br />
gdzie za-‘‘sięgnąć informacji Chciałabym<br />
– mówią. – Po operacjach,<br />
leczeniu,<br />
chemio- i radioterapii<br />
często brakowało<br />
tego wsparcia.<br />
Stowarzyszenie<br />
„Amazonki” jest takim<br />
miejscem, które<br />
tę lukę wypełnia<br />
już od wielu lat.<br />
Amazonki, które raka przepędziły<br />
na cztery wiatry i są po odpowiednich<br />
szkoleniach – same<br />
pomagają innym kobietom, które<br />
bywają wobec choroby bezradne.<br />
Jako ochotniczki mają stałe dyżury<br />
w dwóch toruńskich szpitalach.<br />
Wyjaśniają, wspierają, informują.<br />
- Zdecydowana większość jest<br />
nam wdzięczna za pomoc. Istnieje<br />
jednak grupa osób, które na początku<br />
nie chcą słuchać ani rozmawiać.<br />
Dopiero później dowiadują się, że<br />
przysługuje im proteza czy specjalny<br />
stanik. Często nie są świadome<br />
swoich możliwości. W szpitalach<br />
pacjentki polegają na nas. To od nas<br />
dowiadują się, co im się należy, jak<br />
załatwić grupę, jakie im przysługują<br />
prawa.<br />
pomagać osobom chorym na<br />
raka, dlatego zdecydowałam się na studiowanie<br />
psychoonkologii. Mam nadzieję, że będę mogła udzielać<br />
wsparcia jako ta, która przeszła chorobę. Nawet jakbym<br />
tylko jednej osobie w życiu pomogła, to uważam za<br />
bardzo cenne doświadczenie.<br />
Amazonki trzymają się razem.<br />
Niemal codziennie mają różne aktywności<br />
– gimnastykę, basen, rehabilitację,<br />
wspólne wyjazdy. Z kolei<br />
Fundacja Światło i Akademia<br />
Walki z Rakiem mają swój Teatr<br />
„Nasz ONKO-świat”. To grupa kilkunastu<br />
aktorek-amatorek zmagających<br />
się z rakiem, która od 9 lat<br />
wystawia na scenie swoje spektakle<br />
pełne emocji i trudnych tematów.<br />
Wkrótce będzie kolejna premiera.<br />
Jedną z aktorek jest Magdalena<br />
Noga, od dwóch lat w procesie leczenia<br />
nowotworu.<br />
- Jestem w grupie wsparcia<br />
w Akademii Walki z Rakiem. To<br />
jest dla mnie bardzo ważne. Od<br />
momentu, kiedy dowiedziałam<br />
się, że choruję, to cały czas próbuję<br />
i chcę działać, ratować siebie.<br />
Być może też kogoś innego, bo<br />
propaguję Akademię i zachęcam<br />
tych, którzy mają w rodzinie osoby<br />
z chorobą nowotworową.<br />
To prawda, że kiedy ktoś zmaga<br />
się z rakiem, to cierpi cała rodzina.<br />
Wsparcie powinno być kierowane<br />
przede wszystkim do osoby<br />
chorej, ale również do jej bliskich.<br />
Warto więc korzystać z doświadczeń<br />
toruńskich organizacji oraz<br />
osób, które doświadczyły choroby.<br />
To przecież nie tylko szpital czy<br />
chemioterapia. Jest również czas<br />
na myślenie o sobie, o przyjemnościach,<br />
aktywnościach, w których<br />
warto uczestniczyć albo kierować<br />
kroki do specjalistów, jak dietetyk,<br />
fizjoterapeuta, psychoonkolog.<br />
- Rozmowy są niezwykle ważne<br />
– podkreśla Magdalena Noga.<br />
- Chciałabym pomagać osobom<br />
chorym na raka, dlatego zdecydowałam<br />
się na studiowanie psychoonkologii.<br />
Mam nadzieję, że będę<br />
mogła udzielać wsparcia jako ta,<br />
która przeszła chorobę. Nawet jakbym<br />
tylko jednej osobie w życiu<br />
pomogła, to uważam za bardzo<br />
cenne doświadczenie.<br />
I jeszcze jedna istotna<br />
sprawa - sądzę, że kobiety<br />
częściej sięgają<br />
po wsparcie, mają odwagę<br />
prosić o pomoc,<br />
leczyć się. Mężczyźni<br />
statystycznie niestety<br />
są w tyle. Ale czas najwyższy,<br />
drodzy panowie,<br />
pokazać, że zdrowie<br />
jest najważniejsze.<br />
Listopad jako miesiąc<br />
walki z rakiem jąder to<br />
świetna okazja, żeby się<br />
zbadać i nie uważać tego za żaden<br />
wstyd. Jak się dba o swoje zdrowie,<br />
to się dba o bliskich, o całą rodzinę.<br />
Naprawdę warto, żeby uniknąć<br />
trudnego leczenia. Sama przeszłam<br />
ciężką terapię i naprawdę nikomu<br />
tego nie życzę. Trzeba więc zadbać,<br />
póki jest na to czas.
10 POWIAT POZYTYWNIE<br />
Oswoić lęk. Jak mądrze wspierać pacjenta?<br />
Redukuje stres i lęk, wzmacnia motywację do leczenia, poprawia komunikację i samopoczucie w najtrudniejszych chwilach<br />
– wsparcie psychologiczne w trakcie choroby onkologicznej jest wręcz konieczne. Rozmawiamy z psycholożką<br />
- psychoonkolożką Elwirą Zakrzewską z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Toruniu<br />
Magdalena Witt-Ratowska| fot. Łukasz Piecyk<br />
W jaki sposób psychoonkologia<br />
pomaga w leczeniu choroby nowotworowej?<br />
Człowiek jest biopsychiczną całością.<br />
Leczenie samej choroby bez<br />
uwzględnienia całego człowieka<br />
jest zaprzeczeniem temu faktowi.<br />
Wsparcie psychologiczne osoby<br />
chorującej onkologicznie pomaga<br />
jej zrozumieć siebie, swoje reakcje<br />
na chorobę, a przede wszystkim<br />
zmniejszyć cierpienie psychiczne.<br />
Daje przestrzeń na odnalezienie zasobów,<br />
które pozwolą przejść przez<br />
proces leczenia bez ponoszenia<br />
nadmiernych kosztów emocjonalnych.<br />
Czy wsparcie psychoonkologiczne<br />
pomaga w leczeniu? Tak,<br />
jeśli spojrzymy na człowieka holistycznie<br />
i leczony jest człowiek, nie<br />
sama choroba. A do tego potrzeba<br />
zrozumienia i współpracy całego<br />
zespołu terapeutycznego: lekarza,<br />
dietetyka, rehabilitanta i psychologa.<br />
Co bardziej działa - dawanie „dobrych<br />
rad” czy wysłuchanie, wspieranie?<br />
Dawanie dobrych rad nigdy nie jest<br />
dobrym rozwiązaniem. To jeden<br />
z podstawowych błędów. Gorsze<br />
jest chyba tylko wygłaszanie banałów<br />
typu „nie martw się”, „będzie<br />
dobrze” czy „musisz być silna/silny”<br />
i porównywanie do innych: „mój<br />
znajomy miał to samo i…”. Dużo<br />
mówi się o konieczności wspierania<br />
pacjentów, ale niestety za mało<br />
o tym, jak to robić. Kiedy na spotkaniach<br />
pytam zdrowych uczestników,<br />
jak prowadzić komunikację<br />
z chorym, żeby czuł nasze wsparcie,<br />
to w zasadzie wszyscy twierdzą, że<br />
należy rozmawiać o jego chorobie,<br />
że pochylenie się nad tematem jest<br />
wyrazem szacunku do jego sytuacji.<br />
Podczas gdy o to samo pytam<br />
chorych - zdecydowana większość<br />
odpowiada, że ze znajomymi chcą<br />
rozmawiać o wszystkim, tylko nie<br />
o chorobie. Chcą mieć wybór, kiedy<br />
i z kim będą o niej mówić. Wypytywanie<br />
o chorobę jest nie tylko<br />
nietaktowne, ale przede wszystkim<br />
krzywdzące. Zatem o co i jak pytać?<br />
„O czym chciałbyś porozmawiać?”,<br />
„Jak mogę ci pomóc?”, „Chcesz<br />
opowiedzieć, jak się czujesz?”, „Jestem<br />
tu dla ciebie”. W ten sposób<br />
dajemy choremu wybór i przestrzeń<br />
do tego, żeby wyraził swoje<br />
potrzeby.<br />
Z jakimi problemami pacjenci borykają<br />
się najczęściej?<br />
Chyba najczęstszym problemem,<br />
z którym stykam się u pacjentów<br />
na oddziale, jest lęk. Najpierw lęk<br />
przed diagnozą, później lęk przed<br />
chorobą, leczeniem, procedurami<br />
medycznymi, wreszcie lęk o przyszłość:<br />
„Czy przeżyję?”, „Czy będzie<br />
bolało?”, „Jak poradzi sobie moja<br />
rodzina?”.<br />
Duży problem stanowi również<br />
utrata poczucia kontroli nad własnym<br />
życiem. Pacjent w szpitalu<br />
jest w dużej mierze zdany na innych,<br />
zależny. Narzucony jest rytm<br />
dnia, godziny posiłków, godziny<br />
odwiedzin (o ile są możliwe), to,<br />
z kim dzieli przestrzeń na sali. Jeśli<br />
trafi na dobry personel i sprzyjające<br />
warunki, to dostanie choć odrobinę<br />
kontroli.<br />
Problemem bywa też izolacja.<br />
Zwłaszcza gdy odwiedziny nie są<br />
możliwe ze względu na bezpieczeństwo<br />
pacjentów. Wyrwanie z naturalnego<br />
środowiska przez chorobę<br />
i konieczność długotrwałej hospitalizacji<br />
bywa bolesne.<br />
Czy opieka psychoonkologiczna<br />
dotyczy również bliskich pacjenta?<br />
Tak. Kiedy pojawia się choroba -<br />
choruje cały system. Rodzina jest<br />
takim systemem, w którym poszczególni<br />
członkowie są od siebie<br />
zależni i mają na siebie wpływ. Aby<br />
sprawować należytą opiekę psychoonkologiczną<br />
nad pacjentem<br />
- należy wziąć pod uwagę pozostałych<br />
członków tego systemu. Oni<br />
również cierpią z powodu choroby.<br />
W literaturze są określani jako<br />
„pacjenci drugiego rzutu”. Od ich<br />
kondycji psychicznej wiele zależy.<br />
Jeśli bliscy nie otrzymają wsparcia,<br />
to nie będą w stanie wspierać<br />
pacjenta. A jego stres będzie spotęgowany<br />
tym, co się dzieje w rodzinie.<br />
Dlatego tak ważne jest objęcie<br />
w razie konieczności pomocą również<br />
tych, których pacjent uważa za<br />
bliskich.<br />
Dieta w walce z chorobą<br />
„Stała kontrola dietetyka byłaby ideałem”. W jaki sposób zdrowe odżywianie wpływa na<br />
leczenie pacjenta onkologicznego? Gdzie szukać wsparcia? – o tym rozmawiamy z Martyną<br />
Cichoń, dietetyczką, która współpracuje z toruńską Akademią Walki z Rakiem<br />
Magdalena Witt-Ratowska| fot. Łukasz Piecyk<br />
Zdrowe jedzenie to podstawa dla<br />
każdego. A jakie znaczenie ma dieta<br />
w leczeniu onkologicznym?<br />
Badania potwierdzają, że pacjent<br />
dobrze przygotowany do leczenia,<br />
który otrzymuje kompleksową<br />
opiekę - wszystkich lekarzy i specjalistów,<br />
w tym dietetyczną - znacznie<br />
lepiej przechodzi przez ten proces.<br />
To tzw. prehabilitacja onkologiczna.<br />
Jej głównym celem jest osiągnięcie<br />
najlepszego możliwego stanu zdrowia<br />
przed rozpoczęciem zazwyczaj<br />
długotrwałej terapii onkologicznej.<br />
Dobrze zbilansowana dieta zapobiega<br />
niedoborom składników odżywczych,<br />
może zmniejszyć ryzyko<br />
powikłań, skutki uboczne chemioterapii<br />
i radioterapii, wspiera układ<br />
odpornościowy i procesy regeneracyjne,<br />
a przez to przyczynia się do<br />
poprawy tolerancji organizmu na<br />
leczenie.<br />
Czy pacjenci często korzystają ze<br />
wsparcia dietetyka?<br />
Generalnie pacjent przynajmniej<br />
raz powinien się zgłosić na konsultację.<br />
Niestety, wielu z nich nie korzysta<br />
z usług dietetyków w ogóle.<br />
Ale dzięki Akademii Walki z Rakiem<br />
i poleceniom przychodzi do<br />
nas coraz więcej osób. Natomiast<br />
w szpitalach, gdzie pacjenci poddawani<br />
są leczeniu, na całą placówkę<br />
często przypada tylko jeden lub<br />
dwóch dietetyków. W takiej sytuacji<br />
pacjenci nierzadko otrzymują<br />
ogólne wytyczne do samodzielnego<br />
poszukiwania informacji, co jest<br />
niewystarczające.<br />
Jak wygląda konsultacja?<br />
Podczas wywiadu staram się zebrać<br />
jak najwięcej informacji – wyniki<br />
badań, plan leczenia, tryb życia<br />
pacjenta, oceniam stan odżywienia<br />
oraz to, czy jest w stanie samodzielnie<br />
gotować, czy musi liczyć na pomoc<br />
innych. To są istotne aspekty,<br />
bo jeżeli pacjent jest po chemioterapii,<br />
będzie się źle czuł, będzie<br />
osłabiony, to wiadomo, że sobie nic<br />
nie przygotuje. Dbamy o kaloryczność<br />
diety, o pokrycie zapotrzebowania<br />
na białko, które jest bardzo<br />
ważne u pacjenta onkologicznego.<br />
Niedożywienie białkowe będzie<br />
się wiązało na przykład z trudniejszym<br />
gojeniem rany pooperacyjnej,<br />
z gorszą tolerancją chemioterapii.<br />
Ograniczamy produkty, które mogą<br />
szkodzić. Inna będzie dieta pacjenta,<br />
który ma nowotwór przewodu<br />
pokarmowego, a inna u pacjentki,<br />
która przyjdzie z nowotworem<br />
piersi albo mężczyzny z nowotworem<br />
prostaty. Inaczej przygotowuje<br />
się pacjenta do chemioterapii, nieco<br />
inaczej do radioterapii albo zabiegu<br />
operacyjnego.<br />
Czyli prawidłowa dieta to element<br />
leczenia pacjenta onkologicznego?<br />
Oczywiście, że tak. Ale bardzo<br />
wielu pacjentów nie zwraca uwagi<br />
na to, co je. Jedzą, żeby cokolwiek<br />
zjeść. A tutaj czasami zwykła modyfikacja,<br />
zastąpienie produktów,<br />
zmiana techniki kulinarnej czy<br />
wzbogacenie posiłku wystarczą,<br />
żeby w prosty sposób można było<br />
pacjenta wzmocnić i lepiej odżywić.<br />
Ideałem byłoby, żeby pacjent,<br />
tak jak przychodzi na wizytę do lekarza<br />
czy na badania krwi, znajdował<br />
się pod stałą kontrolą dietetyka.<br />
Do zadań dietetyka należałaby między<br />
innymi kontrola masy ciała,<br />
sposobu odżywiania i sprawności<br />
przewodu pokarmowego. Na szczęście<br />
można powiedzieć, że sytuacja<br />
się poprawia i jest coraz lepiej.<br />
Na co dzień współpracuje pani<br />
z Akademią Walki z Rakiem w Toruniu.<br />
Mam spotkania z pacjentami indywidualnymi,<br />
członkami rodziny,<br />
prowadzę też zajęcia grupowe. Organizujemy<br />
warsztaty dietetyczne<br />
i kulinarno-edukacyjne dla pacjentów.<br />
To również okazja, żeby wspólnie<br />
coś dobrego ugotować, zjeść<br />
i po prostu się spotkać.
POWIAT POZYTYWNIE<br />
11<br />
Diagnoza: nowotwór.<br />
Gdzie szukać wsparcia?<br />
Diagnoza onkologiczna to trudny moment, ale istnieje wiele miejsc, gdzie można uzyskać pomoc.<br />
Poniżej sprawdzone strony www, gdzie pacjenci i ich bliscy znajdą przydatne informacje<br />
W Toruniu działa kilka fundacji i stowarzyszeń, których<br />
misją jest wspieranie chorych onkologicznie oraz ich<br />
bliskich:<br />
• Akademia Walki z Rakiem Fundacji Światło - fundacja.<br />
swiatlo.org, awzr.pl,<br />
• Stowarzyszenie Kierunek Zdrowie - kierunekzdrowie.org,<br />
• <strong>Toruń</strong>skie Stowarzyszenie „Amazonki” - amazonkitorun.pl,<br />
• Stowarzyszenie Hospicjum Światło - stowarzyszeniehospicjum-swiatlo.pl.<br />
Organizacje ogólnopolskie zajmujące się szeroko pojętą<br />
problematyką onkologiczną:<br />
• Fundacja Alivia • alivia.org.pl - baza wiedzy o raku; prowadzi<br />
dedykowane portale: wyszukaj najkrótszą kolejkę, poznaj<br />
przyjaznego lekarza, znajdź leki; darmowe wsparcie<br />
(konsultacje, infolinia, możliwość uruchomienia zbiórki na<br />
koszty leczenia).<br />
• Fundacja Rak’n’Roll • rak<strong>nr</strong>oll.pl - liczne programy, w tym<br />
warsztaty dla mężczyzn, wsparcie psychoonkologa, porada<br />
prawna, pomoc dla kobiet w ciąży, możliwość otrzymania<br />
peruki itp.<br />
• Polskie Amazonki Ruch Społeczny – PARS • ruchspoleczny.org.<br />
pl - poradniki, filmy edukacyjne, baza wiedzy; prowadzi<br />
platformę dla pacjentów i ich bliskich centrumkryzysowe.<br />
org.pl oraz infolinię ze wsparciem psychologicznym.<br />
• Zwrotnik Raka • zwrotnikraka.pl - portal onkologiczny:<br />
baza wiedzy, informacje o poszczególnych chorobach,<br />
diagnostyce, profilaktyce, leczeniu, wywiady video<br />
z ekspertami i lekarzami.<br />
• Społeczna Fundacja „Ludzie dla Ludzi” • faqrak.pl, onkolodzy.net<br />
- prowadzi Biuro Interwencji Onkologicznej (onkolodzy.<br />
net - dla pacjentów, którzy chcą skonsultować diagnozę,<br />
uzyskać poradę w sprawie badań); baza wiedzy, forum,<br />
opinie.<br />
• Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych • pkpo.pl -<br />
wydaje pismo „Głos Pacjenta Onkologicznego” oraz<br />
portal z poradami, historiami chorych, informacjami<br />
o profilaktyce.<br />
• Fundacja Onkologiczna Rakiety • fundacjarakiety.pl - informacja<br />
o ośrodkach i metodach leczenia, kontakt i konsultacje ze<br />
specjalistami; baza wiedzy.<br />
• Fundacja Onkocafe – Razem Lepiej • onkocafe.pl - prowadzi<br />
Klub Pacjenta (różne aktywności, głównie stacjonarnie,<br />
niektóre online), konsultacje psychologiczne, spotkania<br />
edukacyjne, poradniki.<br />
• Fundacja „Gdy Liczy się Czas” • gdyliczysieczas.com - prowadzi<br />
akcje w szpitalach, spełnia marzenia chorych dzieci,<br />
organizuje wyjazdy rehabilitacyjne, realizuje liczne<br />
projekty.<br />
• Fundacja Bądź Małgorzaty Braunek • fundacjabadz.pl - grupy<br />
wsparcia (online), warsztaty wyjazdowe, cykle edukacyjne,<br />
infolinia i konsultacje indywidualne.<br />
• Fundacja Kochasz-Dopilnuj • kochasz-dopilnuj.org - edukacja<br />
i promocja badań (rak piersi).<br />
• Fundacja Piękniejsze Życie • piekniejszezycie.org - warsztaty<br />
dla kobiet przechodzących leczenie onkologiczne -<br />
z pielęgnacji i makijażu, poradniki, filmy.<br />
• Fundacja Unikum • fundacjaunikum.pl - paczki świąteczne<br />
dla dzieci przebywających na oddziałach, Dzień Dziecka,<br />
sesje zdjęciowe dla kobiet, kampanie informacyjne.<br />
• Fundacja Pokonaj Raka • pokonajraka.com - organizacja<br />
Onkotour (rajdów rowerowych) i pikników zdrowia<br />
połączonych z profilaktyką i edukacją zdrowotną.<br />
• Fundacja „Dobrze, że jesteś” • dobrzezejestes.pl - organizacja<br />
wolontariatu dla pacjentów przebywających na<br />
onkologicznych i hematologicznych oddziałach szpitalnych.<br />
• Fundacja Oko w Oko z Rakiem • okowokozrakiem.pl - różne<br />
projekty, w tym promowanie badań profilaktycznych.<br />
• Fundacja Urszuli Jaworskiej • fundacjauj.pl - rejestr dawców<br />
szpiku kostnego, wsparcie uczestników badań klinicznych,<br />
grupy wsparcia dla chorych.<br />
• Fundacja Dar Szpiku (Drużyna Szpiku) • druzynaszpiku.pl -<br />
propagowanie idei pozyskiwania dawców szpiku oraz<br />
transplantacji szpiku kostnego.<br />
Organizacje skupione na dzieciach z chorobami nowotworowymi:<br />
• Fundacja Iskierka • fundacjaiskierka.pl - wsparcie dla<br />
dzieci z chorobą nowotworową i ich rodzin (finansowe,<br />
psychologiczne, społeczne); współprowadzi portal<br />
onkorodzice.pl (baza wiedzy o nowotworach u dzieci,<br />
diagnozach i leczeniu, wsparciu, diecie).<br />
• Fundacja Na Ratunek Dzieciom z Chorobą Nowotworową •<br />
naratunek.org<br />
• Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci z Chorobą Nowotworową • koliberdzieciom.pl<br />
• Fundacja Pani Ani • fundacjapaniani.org<br />
Organizacje skupione na wsparciu psychologicznym:<br />
• Stowarzyszenie Unicorn • unicorn.org.pl - prowadzi w Krakowie<br />
i Warszawie oraz online centrum psychoonkologii –<br />
rehabilitacja psychofizyczna pacjentów i ich rodzin<br />
(terapia, konsultacje, zajęcia ruchowe i relaksacyjne,<br />
turnusy rehabilitacyjne).<br />
• Warszawskie Centrum Psychoonkologii • wcp.org.pl<br />
• Fundacja Dolnośląskie Centrum Psychoonkologii i Rehabilitacji<br />
• dcpir.pl - wsparcie psychoonkologiczne, rehabilitacja,<br />
poradnictwo dietetyczne.<br />
Organizacje wspierające finansowo:<br />
• Fundacja Nu-Med • fundacjanumed.pl - wsparcie dla<br />
podopiecznych: usługi medyczne, rehabilitacja,<br />
dofinansowanie kosztów dojazdu, dożywiania, zakupu<br />
sprzętu.<br />
• Fundacja Bread of Life • breadoflife.pl - wsparcie w zakupie<br />
leków i sprzętu oraz zbieraniu pieniędzy na leczenie.<br />
• Fundacja Życie z Rakiem • zyciezrakiem.org - wsparcie przy<br />
refundowaniu leczenia i w zbieraniu pieniędzy na leczenie.<br />
• Fundacja W Związku z Rakiem • zrakiem.pl - wsparcie<br />
w zbieraniu pieniędzy na leczenie.<br />
• Fundacja Onkologiczna Nadzieja •<br />
fundacjaonkologicznanadzieja.org - zbieranie środków na<br />
finansowanie leczenia; informacja o dostępnych metodach<br />
leczenia i możliwych terapiach; baza wiedzy.<br />
• Kawałek Nieba – Fundacja Pomocy Dzieciom • kawalek-nieba.<br />
pl - wspiera w zakupie leków i sprzętu rehabilitacyjnego,<br />
finansuje leczenie i rehabilitację, organizuje konsultacje<br />
z klinikami zagranicznymi.<br />
• Fundacja Cancer Fighters • cancerfighters.p - zapomogi<br />
na leczenie, wsparcie w zbiórce środków, wsparcie<br />
onkoasystenta, opieka psychologiczna.<br />
• Fundacja Siepomaga • siepomaga.pl - organizowanie<br />
publicznych zbiórek.<br />
Organizacje sprofilowane na rodzaj choroby:<br />
• Fundacja na Rzecz Pomocy Chorym na Białaczki • fundacja.<br />
hematologiczna.org,<br />
• Ogólnokrajowe Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Przewlekłą<br />
Białaczkę Szpikową • spbs.com.pl,<br />
• Polskie Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Szpiczaka • szpiczak.<br />
com.pl,<br />
• Fundacja Carita im. Wiesławy Adamiec (szpiczak) • szpiczakmnogi.<br />
pl,<br />
• Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych na Chłoniaki Przebiśnieg •<br />
przebisnieg.org,<br />
• Fundacja Pokonaj Chłoniaka • chloniak.org,<br />
• Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki Sarcoma •<br />
sarcoma.pl,<br />
• Stowarzyszenie Mężczyzn z Chorobami Prostaty Gladiator •<br />
gladiator-prostata.pl,<br />
• Stowarzyszenie na Rzecz Walki z Rakiem Jajnika Niebieski Motyl •<br />
niebieskimotyl.pl,<br />
• Fundacja Gdyński Most Nadziei (rak jąder) • odwazni.com,<br />
• Stowarzyszenie Walki z Rakiem Płuca • rakpluca.szczecin.pl;<br />
rakpluca.org.pl,<br />
• Federacja Stowarzyszeń Amazonki (rak piersi) •<br />
amazonkifederacja.pl,<br />
• Stowarzyszenie Amazonki Warszawa-Centrum (rak piersi) •<br />
amazonki.com.pl,<br />
• Stowarzyszenie Rak Out (rak piersi) • facebook.com/<br />
stowarzyszenierakout,<br />
• Stowarzyszenie Amazonek „Żonkil Warszawa” (rak piersi) • zonkilamazonki.pl,<br />
• Fundacja Omealife – Rak piersi nie ogranicza • omealife.pl,<br />
• Fundacja „Pełną Piersią” na Rzecz Rozwoju Rekonstrukcji Piersi •<br />
facebook.com/ FundacjaPelnaPiersiaBRADayPolska,<br />
• Ogólnopolska Organizacja Kwiat Kobiecości (rak szyjki macicy) •<br />
kwiatkobiecosci.pl,<br />
• Fundacja DKMS • dkms.pl (nowotwory krwi),<br />
• Stowarzyszenie Hematoonkologiczni (nowotwory krwi) •<br />
hematoonkologiczni.pl,<br />
• Częstochowska Fundacja na Rzecz Hematologii „Przy Tobie” •<br />
fundacjaprzytobie.czest.pl (choroby krwi).<br />
Organizacje działające lokalnie:<br />
• Fundacja Hospicyjna • fundacjahospicyjna.pl - hospicjum<br />
i centrum opieki w Gdańsku, wsparcie dla dzieci<br />
osieroconych oraz ogólnopolski specjalistyczny portal dla<br />
opiekunów rodzinnych.<br />
• Fundacja „Przystań” • fundacja-przystan.org - wsparcie<br />
psychoonkologiczne – głównie osoby z okolic Warszawy.<br />
• Fundacja „Tam i z Powrotem” • tamizpowrotem.org - bezpłatne<br />
poradniki, wydawnictwa; prowadzi Centrum Edukacji<br />
Zdrowotnej w Warszawie.<br />
• Sanitas – Stowarzyszenie na Rzecz Walki z Chorobami<br />
Nowotworowymi • sanitas.sanok.pl - profilaktyka i edukacja<br />
zdrowotna, pomoc chorym i ich rodzinom na Podkarpaciu.
Listopad 2024<br />
Święto Niepodległości<br />
ną „Spacer z historią”.<br />
nanie tradycyjnego wypieku – rogala<br />
świętomarcińskiego. Konkurs<br />
Konkursy patriotyczne<br />
dedykowany jest zarówno osobom<br />
Na obchodach 11 listopada indywidualnym, jak i kołom gospodyń<br />
wiejskich, stowarzyszeniom<br />
rozstrzygnięty zostanie m.in. konkurs<br />
plastyczny „Pocztówka do oraz klubom działającym na terenie<br />
gminy Łysomice. Warunkiem<br />
Niepodległej” dla przedszkolaków<br />
Gmina Łysomice zachęca mieszkańców do wspólnego świętowania<br />
oraz dzieci i młodzieży z gminnych udziału w konkursie jest wykonanie<br />
minimum 25 sztuk rogalów<br />
szkół. Przedmiotem konkursu była<br />
samodzielnie wykonana – dowolną świętomarcińskich według własnego<br />
przepisu i dostarczenie ich<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
techniką – praca plastyczna nawiązująca<br />
do Narodowego Święta Niepodległości.<br />
Prace oceniane były do budynku Gminnej Biblioteki<br />
w dniu 11 listopada do godz. 14:00<br />
Mieszkańcy gminy Łysomice będą ważnego wydarzenia – podkreśla i Ignacego Daszyńskiego.<br />
mieli okazję uczcić 106. rocznicę wójt gminy Łysomice Piotr Kowal. – Zachęcam do udziału w gminnych<br />
obchodach niepodległościo-<br />
Komisja konkursowa brała pod Uwaga! Tylko do piątku 8 listo-<br />
w trzech kategoriach wiekowych. Publicznej w Łysomicach.<br />
odzyskania przez Polskę niepodległości<br />
podczas wspólnego gminnego<br />
świętowania. W programie Oficjalne obchody Święta Nielekcji<br />
o bohaterach niepodległości.<br />
Program uroczystości<br />
wych i wysłuchania ciekawej pre-<br />
uwagę estetykę wykonania i walory pada, chętni do udziału w konkursie<br />
mogą dostarczać karty zgłosze-<br />
artystyczne.<br />
– Konkurs miał na celu rozwijanie<br />
poczucia tożsamości naro-<br />
m.in. muzyczne występy szkolnej podległości w gminie Łysomice rozpoczną<br />
się o godz. 16:00. Najpierw ważna część działalności nie tylko<br />
przepisem.<br />
Edukacja patriotyczna to bardzo<br />
niowe wraz z recepturą i skróconym<br />
młodzieży, prelekcje i konkursy.<br />
dowej i uwrażliwienie na trudną<br />
„Bądźmy tam razem”, zachęca zaplanowano część oficjalną, czyli placówek oświatowych, ale także<br />
Komisja konkursowa będzie<br />
historię Polski oraz bohaterstwo<br />
wójt gminy Łysomice Piotr Kowal. odsłuchanie hymnu państwowego samorządów – dodaje wójt Piotr<br />
oceniać walory smakowe oraz estetyczne<br />
(dekoracja, kształt, prezen-<br />
Polaków w walce o wolną ojczyznę.<br />
i okolicznościowe przemówienia. Kowal. – Przekazujmy najmłodszemu<br />
pokoleniu narodową dumę.<br />
Uczestnicy mieli przy tym okazję<br />
Gminne Obchody Narodowego<br />
Święta Niepodległości zorga-<br />
młodzież szkolna z repertuarem Podczas wydarzenia rozwiązane<br />
Potem na scenie zaprezentuje się<br />
tacja wizualna) wypieku, a także<br />
do rozwijania swoich artystycznych<br />
zdolności, pasji historycznych<br />
jego jakość i nawiązanie do tradycji.<br />
nizowane zostaną przez samorząd piosenek patriotycznych. Uczestnicy<br />
obchodów wezmą również ne – plastyczny dla dzieci i młodzie-<br />
Marta Lewandowska z Urzędu nej z wypiekaniem rogali święto-<br />
zostaną także konkursy patriotycz-<br />
– Konkurs jest świetną okazją<br />
i wrażliwości artystycznej – mówi do propagowania tradycji związa-<br />
gminy Łysomice w poniedziałek 11<br />
listopada w Galerii Spotkań przy ul. udział w prelekcji pt. „Ojcowie Niepodległości”<br />
i będą mogli bliżej po-<br />
oraz kulinarny „Najsmaczniejszy Drugim konkursem patriotyczkańców<br />
oraz wymiany przepisów<br />
ży „Pocztówka do Niepodległej” Gminy Łysomice.<br />
marcińskich, aktywizacji miesz-<br />
Sadowej 2c w Łysomicach.<br />
– 11 listopada 1918 r. to jedna znać postacie Józefa Piłsudskiego, Rogal Marciński”. Upieczone rogale<br />
będą degustowane przez uczest-<br />
w dniu obchodów, będzie „Naj-<br />
– dodaje Marta Lewandowska.<br />
nym, który rozstrzygnięty zostanie i doświadczeń wśród uczestników<br />
z najważniejszych dat w historii Romana Dmowskiego, Ignacego<br />
polskiej państwowości. Co roku Jana Paderewskiego, Wincentego<br />
Witosa, Wojciecha Korfantego podsumują ponadto grę edukacyj-<br />
Przedmiotem konkursu jest wyko-<br />
Gra niepodległościowa<br />
ników obchodów. Organizatorzy smaczniejszy Rogal Marciński”.<br />
włączamy się w upamiętnianie tego<br />
Gmina Łysomice w ramach obchodów<br />
Narodowego Święta Niepodległości<br />
przygotowała także<br />
terenową grę edukacyjną „Spacer<br />
z historią”. Mieszkańcy mają okazję<br />
wziąć w niej udział jeszcze tylko do<br />
piątku 8 listopada.<br />
– Zadaniem uczestników gry<br />
jest przejść wybraną trasę i rozwiązać<br />
zagadki na kilku przystankach.<br />
Po rozwiązaniu zagadki i wpisaniu<br />
właściwej odpowiedzi na karcie<br />
gry należy zebrać pieczątkę. Zagadki<br />
dotyczą Ojców Niepodległości.<br />
Stworzyliśmy cztery trasy:<br />
w Turznie, Łysomicach, Ostaszewie<br />
i Świerczynkach. Karty gry można<br />
odbierać w tych miejscowościach<br />
w szkołach lub bibliotekach. Na<br />
kartach gry umieściliśmy dodatkowe<br />
zagadki dotyczące charakterystycznych<br />
miejsc lub zabytków<br />
w danych miejscowościach – tłumaczy<br />
Marta Lewandowska.<br />
Podsumowanie gry zaplanowane<br />
jest na obchodach 11 listopada<br />
w Galerii Spotkań.<br />
– Mam nadzieję, że uczestnictwo<br />
w gminnych obchodach Święta<br />
Niepodległości przyczyni się do<br />
budowy silnych więzi społeczności<br />
lokalnej. Bądźmy tam razem! –<br />
podsumowuje wójt Piotr Kowal.<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024
Nowa kadencja<br />
Wybrani sołtysi i członkowie rad sołeckich<br />
rozpoczęli prace<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
Gmina Łysomice podziękowała odchodzącym sołtysom.<br />
Mieszkańcy gminy Łysomice wybierali<br />
w październiku nowych<br />
sołtysów i członków rad sołeckich.<br />
Oficjalnie zainaugurowali<br />
oni swoją pracę na ostatniej sesji<br />
Rady Gminy Łysomice. Włodarze<br />
podziękowali także tym sołtysom<br />
i przewodniczącym rad sołeckich,<br />
którzy zakończyli swoją kadencję.<br />
Piłka w grze<br />
Mustang Ostaszewo 27 października<br />
zorganizował Turniej Piłkarski<br />
im. Jana Katry. Emocji nie<br />
brakowało, mecze rozgrywane<br />
były w duchu fair play, a najlepsi<br />
piłkarze zostali wyróżnieni.<br />
Tegoroczny Turniej Piłkarski<br />
im. Jana Katry zorganizowano<br />
w niedzielę 27 października na orlikach<br />
w Łysomicach i Ostaszewie.<br />
Wydarzenie przygotował Mustang<br />
Zakończyła się kadencja sołtysów<br />
i rad sołeckich na lata 2019-<br />
2024. Podsumowano ją na VIII<br />
sesji Rady Gminy Łysomice, która<br />
odbyła się we wtorek 29 października.<br />
Sołtysi oraz przewodniczący<br />
rad sołeckich, którzy zakończyli kadencję,<br />
otrzymali pamiątkowe obrazy<br />
oraz osobiste podziękowania<br />
od wójta gminy Łysomice Piotra<br />
Kowala i przewodniczącego Rady<br />
Gminy Roberta Kożuchowskiego.<br />
Za nami Turniej Piłkarski im. Jana Katry w gminie<br />
Łysomice<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
Zawody rozgrywano na gminnych orlikach.<br />
Ostaszewo, którego drużyna seniorska<br />
w sezonie 2024/2025 występuje<br />
w 4 lidze województwa kujawsko-pomorskiego.<br />
Organizację<br />
wsparła gmina Łysomice.<br />
– Turniej Piłkarski im. Jana<br />
Katry organizujemy od 2002 r. Jan<br />
Katra był wieloletnim mentorem<br />
sportu w gminie Łysomice, wybitnym<br />
trenerem i nauczycielem.<br />
Memoriał ma być upamiętnieniem<br />
jego osoby, chcemy, aby społeczeń-<br />
Listopad 2024<br />
– Dziękujemy wam za wytężoną<br />
O pióro wójta<br />
pracę na rzecz mieszkańców. Bez<br />
waszego zaangażowania nasza gmina<br />
wyglądałaby zupełnie inaczej.<br />
Nowym sołtysom i członkom rad<br />
sołeckich z kolei serdecznie gratulujemy<br />
i życzymy motywacji do<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
działania oraz satysfakcji z pracy<br />
dla lokalnej społeczności – mówi<br />
wójt Piotr Kowal.<br />
Na nową kadencję 2024-2029<br />
sołtysami zostali: Jarosław Wróblewski<br />
(Gostkowo), Iwona Pleskot<br />
(Tylice), Adam Bartkowiak (Lulkowo),<br />
Anna Łukaszewska (Różankowo),<br />
Marzena Lewandowska<br />
(Ostaszewo), Jarosław Paziewski<br />
(Łysomice), Krzysztof Błaszkiewicz<br />
(Zęgwirt), Natalia Chojnacka<br />
(Wytrębowice), Marzenna Łapacz<br />
(Papowo <strong>Toruń</strong>skie Osieki), Piotr<br />
Pyrek (Papowo <strong>Toruń</strong>skie), Sławomir<br />
Zając (Zakrzewko), Mateusz Laureaci tegorocznego konkursu ortograficznego.<br />
Krauze (Turzno), Danuta Santorek<br />
(Kamionki Duże) i Paweł Żurawski<br />
(Kamionki Małe). Natomiast zorganizowała gminne dyktando. ze szkoły w Ostaszewie oraz Karol<br />
Gmina Łysomice, jak co roku, i Martyna Gajewska (2. miejsce)<br />
funkcję przewodniczących rad sołeckich<br />
objęli: Marian Błaszkiewicz<br />
Laureatami konkursu „O pióro Talkowski (3. miejsce) ze szkoły<br />
Wójta Gminy Łysomice” zostali<br />
tym razem Maja Łagodzińska,<br />
(Gostkowo), Roman Jankiewicz<br />
w Łysomicach. Wszyscy uczestnicy<br />
otrzymali upominki, a laureaci<br />
(Tylice), Marek Polit (Lulkowo),<br />
Martyna Gajewska i Karol Talkowski.<br />
Barbara Jurkiewicz (Różankowo),<br />
zostali zakwalifikowani do etapu<br />
Damian Węglerski (Ostaszewo),<br />
powiatowego.<br />
Izabela Jeziorska (Łysomice), Beata<br />
– Organizowanie gminnego<br />
Finał konkursu gminnego<br />
Wyrzykowska (Zęgwirt), Daniel<br />
„O pióro Wójta Gminy Łysomice”<br />
zorganizowano w tym roku 30<br />
dyktanda jest sposobem na naukę<br />
Chamela (Wytrębowice), Zbigniew<br />
i poszerzanie swojej wiedzy o języku<br />
polskim, który jest bogaty i pięk-<br />
Łuczak (Papowo <strong>Toruń</strong>skie Osieki),<br />
Justyna Czaplewska (Papowo<br />
października w Gminnej Bibliotece<br />
Publicznej w Łysomicach. Ośmioro ny, ale także wymagający i złożony.<br />
<strong>Toruń</strong>skie), Zbigniew Krajewski<br />
finalistów ze szkół podstawowych Serdecznie gratulujemy zwycięzcom<br />
i życzymy jak najmniej błędów<br />
(Zakrzewko), Kamila Wilczyńska<br />
w Łysomicach, Ostaszewie i Świerczynkach<br />
rywalizowało o miano ortograficznych podczas konkursu<br />
(Turzno), Ilona Makowska (Kamionki<br />
Duże) i Joanna Adamczyk<br />
mistrza ortografii. Laureatami zostali<br />
Maja Łagodzińska (1. miejsce) gminy Łysomice Piotr Kowal.<br />
powiatowego – podsumowuje wójt<br />
(Kamionki Małe).<br />
stwo pamiętało o jego ważnej roli.<br />
Turnieje przed laty organizował<br />
Jan Katra, teraz od 23 lat my kontynuujemy<br />
tę tradycję – mówi Mi-<br />
Dzieciństwo bez przemocy<br />
Gmina Łysomice włączyła się do dzieciństwa mocy – bez przemocy<br />
chał Kożuchowski, prezes klubu<br />
ogólnopolskiej kampanii „Dzieciństwo<br />
bez przemocy”. Na gmin-<br />
koordynatorzy.<br />
– wyjaśniają na stronie kampanii jej<br />
Mustang Ostaszewo. – Turniej jest<br />
otwarty. W tym roku wzięło w nim nych kanałach społecznościowych Gmina Łysomice także włączyła<br />
udział sześć zespołów.<br />
publikowane będą materiały informacyjne.<br />
Wyjątkowy będzie wyrażając swój sprzeciw wobec za-<br />
się do promocji kampanii, aktywnie<br />
Zawody rozpoczęły się od uroczystego<br />
powitania piłkarzy przez także w gminie dzień zakończenia chowań przemocowych w stosunku<br />
Marię Katrę, wójta gminy Łysomice akcji.<br />
do najmłodszych. W mediach społecznościowych<br />
i na stronie www.<br />
Piotra Kowala oraz przewodniczącego<br />
Rady Gminy Łysomice Roberta<br />
Kożuchowskiego. Potem zaczęła ciństwo bez przemocy” organizo-<br />
materiały informacyjne na temat<br />
Ogólnopolska kampania „Dzie-<br />
lysomice.pl publikowane będą<br />
się rywalizacja. Mecze rozgrywane<br />
były w podziale na dwie grupy. Dzieciom Siłę oraz Krajową Ko-<br />
zapobiegania oraz idei uważnego<br />
wana jest przez Fundację Dajemy skutków przemocy, sposobów jej<br />
Dwa najlepsze zespoły z każdej alicję na rzecz Ochrony Dzieci. rodzicielstwa.<br />
grupy spotkały się w Ostaszewie na Głównym partnerem kampanii jest – Szczególnym, symbolicznym<br />
półfinałach. Pogoda dopisała, więc Rzeczniczka Praw Dziecka. Akcja<br />
jest wyrazem sprzeciwu wobec 19 listopada w Międzynarodowym<br />
momentem akcji będzie jej finał<br />
zawodników dopingowała liczna<br />
publika.<br />
krzywdzenia dzieci w Polsce, a jej Dniu Przeciwdziałania Przemocy<br />
Najlepszymi drużynami turnieju<br />
zostały kluby: Forever Young<br />
celem jest z jednej strony przeciwdziałanie<br />
przemocy, a z drugiej proki<br />
i inne obiekty w całej Polsce<br />
wobec Dzieci. Tego dnia budyn-<br />
Grzywna (1. miejsce), OSP Lulkowo<br />
(2. miejsce), Young Boys Ostamowanie<br />
rozwiązań sprzyjających będą podświetlane na czerwono.<br />
bezpiecznemu dzieciństwu. Kampania<br />
rozpoczęła się 8 października ną akcję, dlatego i u nas budynek<br />
Czynnie włączyliśmy się w tę waższewo<br />
(3. miejsce) oraz Oranje<br />
i potrwa do 19 listopada, a w jej ramach<br />
organizowane są ogólnopoltlony<br />
będzie na czerwono. Ilumi-<br />
naszego Urzędu Gminy podświe-<br />
Łysomice. Tytuł króla strzelców<br />
zdobył Jarosław Zawada, a najlepszego<br />
bramkarza – Mikołaj Karul-<br />
oraz medialne. Inicjatywy podej-<br />
W międzyczasie na stronie interneskie<br />
i lokalne działania edukacyjne nacja rozpocznie się o godz. 17:00.<br />
ski.<br />
mowane są nie tylko przez instytucje<br />
rządowe i samorządowe, ale szczegółami akcji – informuje Jutowej<br />
będzie można zapoznać się ze<br />
– Atmosfera była naprawdę<br />
wyjątkowa. Po zakończonych zawodach<br />
zorganizowaliśmy jeszcze – Przemoc wobec dzieci to tury i promocji w Urzędzie Gminy<br />
także organizacje i firmy.<br />
styna Lausz, podinspektor ds. kul-<br />
grilla, więc była okazja do integracji.<br />
Dziękujemy wszystkim uczest-<br />
szczęście coraz więcej osób zaczyna Kampania ma być corocznym<br />
w Polsce poważny problem. Na Łysomice.<br />
nikom za wspaniałe emocje, piękne<br />
sportowe widowisko i wspólne wiska. Jako społeczeństwo stajemy społeczeństwo do zapobiegania<br />
dostrzegać skalę i skutki tego zja-<br />
wydarzeniem, mobilizującym całe<br />
uczczenie pamięci Jana Katry – się bardziej świadomi, staramy się krzywdzeniu dzieci i budowania<br />
podsumowuje Michał Kożuchowski.<br />
się, jak wspólnie działać na rzecz<br />
(MB)<br />
być lepszymi rodzicami, uczymy bezpiecznych więzi.<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024
14 OBROWO<br />
Dbają o zdrowie<br />
Mieszkanki gminy Obrowo wzięły udział w spotkaniu na<br />
temat nowotworów kobiecych<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
Wydarzenie zorganizowano w świetlicy w Dobrzejewicach.<br />
Trwa miesiąc świadomości raka<br />
piersi. Gmina Obrowo i wójt Andrzej<br />
Wieczyński wsparli spotkanie<br />
organizowane w ramach<br />
kampanii przez Przychodnię<br />
w Dobrzejewicach. W wydarzeniu<br />
wzięło udział niemal 40 kobiet.<br />
Kanalizacja gotowa<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
Nowy odcinek sieci kanalizacji sanitarnej<br />
w Szembekowie jest już<br />
prawie gotowy. Trwają ostatnie<br />
roboty montażowe i prace porządkowe.<br />
Inwestycja pochłonie<br />
łącznie prawie 4,4 mln zł.<br />
Samodzielny Publiczny Zakład<br />
Opieki Zdrowotnej w Obrowie<br />
z siedzibą w Dobrzejewicach włączył<br />
się do akcji „Różowy październik”.<br />
Od 1985 r. październik obchodzony<br />
jest na świecie jako miesiąc<br />
świadomości raka piersi. Mieszkanki<br />
gminy Obrowo we wtorek<br />
22 października miały okazję wziąć<br />
udział w spotkaniu pn. „Wieczór<br />
o zdrowiu kobiet”. Do świetlicy<br />
gminnej przy OSP w Dobrzejewicach<br />
przybyło niemal 40 kobiet<br />
w różnym wieku.<br />
– Przyświecało nam hasło „Od<br />
dziś bardziej dbamy o siebie, badamy<br />
się, bo wiemy jak, bo chcemy<br />
żyć” – mówią organizatorzy spotkania.<br />
– Wydarzenie było wspaniałą<br />
okazją do wysłuchania ciekawych<br />
informacji, podjęcia dyskusji i wymiany<br />
doświadczeń. Panie mogły<br />
na chwilę zatrzymać się wśród codziennych<br />
spraw, pomyśleć o sobie<br />
i nauczyć, jak dbać o własne zdrowie.<br />
A nasze zdrowie jest naszym<br />
największym dobrem.<br />
Jedną z prelegentek spotkania<br />
była dr Karina Grek, lekarz poradni<br />
ginekologiczno-położniczej,<br />
propagatorka edukacji zdrowotnej<br />
kobiet w zakresie nowotworów kobiecych.<br />
Na wydarzeniu o swoich<br />
doświadczeniach opowiadała także<br />
Izabella Woźniak, prezes Stowarzyszenia<br />
„Amazonki” we Włocławku,<br />
która dwukrotnie zachorowała na<br />
nowotwór złośliwy piersi – i za każdym<br />
razem wyszła z tego obronną<br />
ręką. Panie przypomniały mieszkankom<br />
gminy, jak ważne jest<br />
prowadzenie zdrowego stylu życia,<br />
regularna samokontrola piersi,<br />
a także poddawanie się badaniom<br />
profilaktycznym, w tym mammografii<br />
i USG.<br />
Uczestniczki spotkania mogły<br />
wziąć udział w losowaniu nagród<br />
niespodzianek, ufundowanych<br />
przez sponsorów i partnerów spotkania.<br />
Nie zabrakło też kawy,<br />
herbaty i słodkiego poczęstunku.<br />
Partnerem wydarzenia był Urząd<br />
Gminy Obrowo wraz z wójtem Andrzejem<br />
Wieczyńskim.<br />
– Dziękujemy gminie Obrowo<br />
za użyczenie sali i wszystkim sponsorom,<br />
dzięki którym kobiety mogły<br />
się spotkać i porozmawiać na<br />
tak ważny temat – podsumowują<br />
organizatorzy.<br />
Inwestycje w infrastrukturę<br />
wodno-kanalizacyjną to jeden<br />
z priorytetów dla włodarzy gminy<br />
Obrowo. Obecnie dobiegają końca<br />
prace związane z kanalizacją sanitarną<br />
w miejscowości Szembekowo.<br />
Odcinek, który powstanie<br />
w ramach inwestycji, będzie miał<br />
5,7 km długości i umożliwi podłączenie<br />
do sieci gospodarstw domowych<br />
zlokalizowanych przy ulicach:<br />
Bajkowej, Sąsiedzkiej, Reksia,<br />
Kopciuszka, Jasia i Małgosi, Jacka<br />
i Agatki, Cichej, Miłej oraz Misia<br />
Uszatka. Obecnie trwają prace<br />
montażowe przy przepompowni<br />
ścieków na ul. Jasia i Małgosi oraz<br />
ul. Osiedlowej. Prowadzone są także<br />
prace porządkowe i związane<br />
z odtworzeniem dróg.<br />
– Aktualnie czekamy na przyłączenie<br />
przepompowni ścieków do<br />
sieci elektroenergetycznej. Będziemy<br />
na bieżąco informować o możliwości<br />
podłączenia do sieci kanalizacji<br />
sanitarnej – mówi wójt gminy<br />
Obrowo Andrzej Wieczyński. – Realizowana<br />
obecnie inwestycja jest<br />
ważnym krokiem w kierunku poprawy<br />
infrastruktury wodno-kanalizacyjnej<br />
w gminie.<br />
Przedsięwzięcie jest realizowane<br />
przy udziale środków unijnych.<br />
Całkowita wartość inwestycji to<br />
prawie 4,4 mln zł. Niemal 85 proc.<br />
tej sumy pokryje dofinansowanie.<br />
Gmina przypomina mieszkańcom,<br />
że po podłączeniu do sieci<br />
konieczne jest złożenie oświadczenia.<br />
Więcej informacji na<br />
www.obrowo.pl.<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024<br />
Więcej sprzętu<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
Gmina Obrowo doposaży dwie<br />
szkoły w sprzęt sportowy za ponad<br />
60 tys. zł. To wszystko dzięki<br />
udziałowi w programie Aktywna<br />
Szkoła.<br />
Celem rządowego programu<br />
Aktywna Szkoła jest doposażenie<br />
bazy sprzętowej szkół publicznych,<br />
upowszechnianie aktywności<br />
fizycznej w społeczeństwie<br />
i wsparcie jednostek samorządu<br />
terytorialnego w aktywizacji lokalnych<br />
społeczności. Gmina Obrowo<br />
już w maju przystąpiła do programu,<br />
a we wrześniu zawnioskowała<br />
o dofinansowanie na zakup sprzętu<br />
sportowego dla Zespołu Szkół<br />
Będzie światłowód<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
Pierwsze prace rozpoczęto w Brzozówce.<br />
Ponad 4 tys. gospodarstw domowych<br />
w gminie Obrowo uzyska<br />
dostęp do światłowodu. Pierwsze<br />
prace w ramach projektu „<strong>Toruń</strong>ski<br />
Orange Światłowód” już ruszyły.<br />
Na terenie gminy Obrowo rozpoczęła<br />
się budowa internetowej<br />
sieci światłowodowej w ramach<br />
projektu „<strong>Toruń</strong>ski Orange Światłowód”.<br />
- To nie przypadek, tylko ciężka<br />
praca oparta na świadomej i długotrwałej<br />
współpracy z firmami światłowodowymi.<br />
Doskonałą współpracę<br />
udało się zbudować z firmą<br />
Nexera, dzięki której na terenie<br />
gminy powstały setki przyłączy<br />
w Dobrzejewicach oraz Szkoły<br />
Podstawowej im. Jana Pawła II<br />
w Obrowie.<br />
– Udało się pozyskać dofinansowanie<br />
w kwocie niemal 50 tys.<br />
zł. Wkład własny gminy z kolei to<br />
12,5 tys. zł. Oznacza to, że uczniowie<br />
z dwóch gminnych placówek<br />
oświatowych już niedługo będą<br />
mogli korzystać z nowego sprzętu<br />
za ponad 60 tys. zł – zdradza wójt<br />
gminy Obrowo Andrzej Wieczyński.<br />
Teraz czas na zamówienia sprzętu<br />
– gmina zapewnia, że zostanie<br />
on przekazany do szkół najszybciej,<br />
jak to tylko będzie możliwe.<br />
światłowodowych. Teraz otwieramy<br />
kolejny etap, licząc na równie<br />
udaną współpracę z Orange – mówi<br />
wójt gminy Obrowo Andrzej Wieczyński.<br />
– Nasza gmina, jako jedna<br />
z nielicznych w kraju, będzie miała<br />
wybudowany światłowód do ponad<br />
4,3 tys. gospodarstw domowych.<br />
Wykonawca doprowadzi infrastrukturę<br />
światłowodową do granicy<br />
działek budynków jednorodzinnych<br />
lub do części wspólnych<br />
budynków wielorodzinnych. Inwestycja<br />
już ruszyła. Pierwsze prace<br />
rozpoczęto w Brzozówce na ulicach<br />
Świerkowej, Grabowej i Jodłowej.<br />
Gmina Obrowo będzie informować<br />
o kolejnych lokalizacjach.
ŁUBIANKA i LUBICZ<br />
będzie można się też spotkać się<br />
z generałem Hallerem, który odegrał<br />
kluczową rolę w polskich walkach<br />
o niepodległość – mówi wójt<br />
Marek Nicewicz.<br />
Na wszystkich uczestników<br />
czeka poczęstunek przygotowany<br />
przez Koła Gospodyń Wiejskich<br />
z gminy Lubicz. Organizację wydarzenia<br />
wspierają zuchy i harcerze,<br />
strażacy OSP, Zakład Usług Komunalnych<br />
oraz toruńska Grupa Rekonstrukcji<br />
Historycznej Arkona.<br />
Obchody Święta Niepodległości<br />
rozpoczną się o godz. 16:00, wstęp<br />
wolny.<br />
(MW-R)<br />
15<br />
Podziękowania za pracę i pasję 11 listopada<br />
I to podwójne. Wyrazy uznania i nagrody trafiły do czej dla nauczycieli oraz dyrektorów<br />
zatrudnionych w gminnych<br />
z inscenizacją<br />
dyrektorów i nauczycieli szkół oraz przedszkola w gminie szkołach wójt Marek Nicewicz<br />
przyznał nagrody następującym<br />
Lubicz<br />
paniom: Joannie Ardanowskiej –<br />
dyrektorowi Szkoły Podstawowej<br />
Magdalena Witt-Ratowska | fot. Urząd Gminy Lubicz<br />
im. Tadeusza Kościuszki w Lubiczu<br />
Górnym; Marioli Marcinkowskiej<br />
– dyrektorowi Szkoły Podstawowej<br />
im. pilota Ryszarda Witkowskiego<br />
w Młyńcu Pierwszym; Wioletcie<br />
Pawłowskiej – dyrektorowi Szkoły<br />
Podstawowej im. bł. ks. Władysława<br />
Bukowińskiego w Lubiczu<br />
Dolnym; Katarzynie Rumińskiej<br />
– dyrektorowi Szkoły Podstawowej<br />
im. Jana Pawła w Grębocinie;<br />
Annie Chyle – dyrektorowi Przedszkola<br />
Publicznego „Chatka Pu-<br />
Lubicz zawsze jest wyjątkowe. To<br />
Święto Niepodległości w gminie<br />
chatka” w Lubiczu Górnym; Beacie właśnie tutaj, na Drwęcy, przebiegała<br />
granica zaborów. Prawo-<br />
Jabłońskiej i Katarzynie Nowak<br />
Nagrody za pracę otrzymało 15 osób.<br />
z SP w Lubiczu Górnym; Ewelinie brzeżna część Lubicza trafiła do<br />
Czyżniewskiej z przedszkola „Chatka<br />
Puchatka” w Lubiczu Górnym; ziemiach zaboru rosyjskiego.<br />
Prus, lewobrzeżna znalazła się na<br />
Otrzymać i usłyszeć podziękowania<br />
za swoją pracę – to zawsze dzy uczniom. Na co dzień inspirują rocie Kowalskiej z SP w Młyńcu Wydarzenie pod nazwą „In-<br />
się już tylko do przekazywania wie-<br />
Żanecie Kozioziembskiej i Do-<br />
jest miła chwila. A co dopiero i motywują dzieci do nauki i samodzielnego<br />
myślenia, odkrywają dowskiej i Małgorzacie Prątnickiej zaborów z okazji Święta Niepod-<br />
Pierwszym; Małgorzacie Poczwarscenizacja<br />
historyczna na granicy<br />
dwa razy. Najpierw swoim nauczycielom<br />
z okazji Dnia Edukacji<br />
Narodowej życzenia składali ich zainteresowania i pasje, okazują Jaworskiej i Wiesławie Geras z SP 11 listopada na łące przy młynach<br />
talenty uczniów, pomagają rozwijać z SP w Grębocinie; Magdzie Ewie ległości w Lubiczu” odbędzie się<br />
uczniowie, a potem za pracę i zaangażowanie<br />
nagrodził ich wójt. i wizerunek szkoły.<br />
w Lubiczu Dolnym.<br />
ska).<br />
empatię. Dbają również o rozwój w Złotorii oraz Marioli Czapli z SP w Lubiczu Górnym (ul. Lipnow-<br />
Za osiągnięcia w pracy dydaktyczno-wychowawczej<br />
i opiekuń-<br />
odbyła się podczas sesji Rady Gmi-<br />
akcentów historycznych, wspólnie<br />
Uroczystość wręczenia nagród - W programie nie zabraknie<br />
Rola nauczyciela nie ogranicza<br />
ny 28 października.<br />
zaśpiewamy pieśni patriotyczne,<br />
Moment zadumy w BCK<br />
Grafika na przystanku<br />
Koncert w wykonaniu Krystiana Wierzchowskiego koncert – mówi Danuta Kwiatkowska,<br />
dyrektor BCK w Łubiance. –<br />
fot. nadesłane<br />
współorganizują Biblioteka - Centrum Kultury w Łubiance Przy okazji mogą coś zorganizować<br />
bez pieniędzy i w ten sposób jeden<br />
i Młodzieżowa Rada Gminy<br />
wolontariat pociąga za sobą kolejny.<br />
Wstęp na koncert jest bezpłatny,<br />
Magdalena Witt-Ratowska | fot. Sołectwo Pigża<br />
zapraszamy wszystkich chętnych.<br />
Młodzieżowa Rada Gminy zajmuje<br />
się więc organizacją, dekoracją<br />
sali, na którą ma własny pomysł,<br />
jest odpowiedzialna również<br />
za konferansjerkę.<br />
- Są zaangażowani, przygotowali<br />
plakat i rozesłali sołectwom na Facebooku,<br />
zadbali więc o promocję,<br />
planują też słodki poczęstunek,<br />
a Biblioteka – Centrum Kultury<br />
koordynuje ich działania – dodaje<br />
Danuta Kwiatkowska.<br />
Wcześniej, 3 listopada, Krystian<br />
Wierzchowski wystąpił z koncertem<br />
wspominkowym w świetlicy<br />
wiejskiej na zaproszenie sołectwa Ale tym razem będzie artystyczna,<br />
a nie ta autorstwa wandali.<br />
Pigża. Zaprezentował utwory m.in.<br />
Grzegorza Ciechowskiego, Andrzeja<br />
Zauchy, Zbigniewa Wodeckiego wy w Warszewicach w gminie Łu-<br />
Zniszczony przystanek autobuso-<br />
czy Ryszarda Riedla.<br />
bianka pomaluje Fundacja Kraj<br />
- Każdy koncert to niepowtarzalna<br />
historia, inne emocje. Ostatnie<br />
Wspaniały.<br />
muzykowanie w Pigży pokazało, - Wykonamy wam malowanie<br />
Koncert w świetlicy w Pigży.<br />
jak bardzo brakuje takich wieczorów<br />
z muzyką na żywo. Zabierz-<br />
przystankach – poinformowa-<br />
artystyczne na zdewastowanych<br />
cie bliskich już w najbliższy piątek<br />
Jazzowy koncert zaduszkowy odbędzie<br />
się 8 listopada w dużej sali rzenia wraz z BCK jest Młodzie-<br />
przystanku to „Zawisza Czarny”.<br />
rytatywnie. Organizatorem wydała<br />
Fundacja. - Motyw pierwszego<br />
do Biblioteki – Centrum Kultury<br />
w Łubiance, początek o 18:30 – zaprasza<br />
muzyk w mediach społecz-<br />
BCK. Krystian Wierzchowski jest żowa Rada Gminy.<br />
Prace już się rozpoczęły, a efekt<br />
muzykiem i kompozytorem oraz<br />
końcowy zostanie zaprezentowany<br />
przed Świętem Niepodległonościowych.<br />
mieszkańcem gminy Łubianka, - Jedno z naszych spotkań dotyczyło<br />
wolontariatu, więc zaprości,<br />
10 listopada o godz. 16:00. Po<br />
Bisów nie zabraknie, więc można<br />
na ten wieczór rezerwować<br />
który chętnie udziela się w życiu<br />
lokalnej społeczności, także chaponowałam,<br />
żeby przygotowali ten<br />
odsłonięciu zaplanowano koncert<br />
przynajmniej dwie godziny.<br />
w miejscowym kościele. Przed-<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024<br />
sięwzięcie realizowane jest przy<br />
współpracy z gminą Łubianka.<br />
Dlaczego Zawisza Czarny?<br />
Patronem szkoły podstawowej<br />
w Warszewicach jest Zawisza<br />
Czarny z Garbowa, słynny rycerz<br />
i uczestnik bitwy pod Grunwaldem,<br />
natomiast szkoła mieści się<br />
w pałacu, który w połowie XIX w.<br />
wybudował ówczesny właściciel<br />
wsi i gospodarz majątku – Alfred<br />
Zawisza Czarny, uczestnik powstania<br />
listopadowego i styczniowego.<br />
Z planów wynika, że nową oprawę<br />
graficzną zyskają także inne przystanki<br />
w gminie.<br />
(MW-R)
16<br />
ZŁAWIEŚ WIELKA<br />
Z charytatywnym przesłaniem<br />
Wodna inwestycja<br />
Sołectwo Zławieś Wielka organizuje Święto Dyni i zbiórkę<br />
dla chorej mieszkanki<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
Tak mieszkańcy bawili się na wydarzeniu w zeszłym roku.<br />
Mieszkańcy gminy Zławieś<br />
Wielka będą mogli wziąć udział<br />
w Święcie Dyni i przy okazji wesprzeć<br />
zbiórkę dla chorującej na<br />
białaczkę 18-letniej Kingi. Wydarzenie<br />
odbędzie się 10 listopada<br />
w świetlicy wiejskiej. Limit miejsc<br />
jest ograniczony, a zapisywać się<br />
można jeszcze tylko przez dwa<br />
dni!<br />
Sołectwo Zławieś Wielka już po<br />
raz kolejny organizuje Święto Dyni.<br />
To wydarzenie o charakterze familijnym,<br />
kierowane do rodziców<br />
z dziećmi. Zaplanowane zostało na<br />
10 listopada, a odbędzie się w świetlicy<br />
wiejskiej przy ul. Słonecznej<br />
w Złejwsi Wielkiej.<br />
– Święto Dyni to nie jest Halloween.<br />
Chcemy pokazywać elementy<br />
naszej rodzimej tradycji.<br />
Przygotowujemy kreatywne warsztaty<br />
z dynią w roli głównej i zabawy<br />
z dynią. Zajęcia kierowane są<br />
REKLAMA<br />
głównie do dzieci, ale mogą w nich<br />
wziąć udział także ich rodzice. Na<br />
koniec uczestnicy będą mogli posmakować<br />
potraw z dyni, słynnego<br />
ciasta, leczo, zupy – wymienia<br />
Wioleta Warzocha, sołtyska Złejwsi<br />
Wielkiej.<br />
Tegoroczna edycja wydarzenia<br />
będzie wyjątkowa, bo z akcentem<br />
charytatywnym. W trakcie wydarzenia<br />
gminni harcerze organizują<br />
zbiórkę pieniężną dla chorującej<br />
na ostrą białaczkę limfoblastyczną<br />
Kingi Krawieczyńskiej. Dziewczynka<br />
trafiła do szpitala z objawami<br />
żółtaczki, ale diagnoza, którą po<br />
czasie usłyszała, mocno uderzyła<br />
w rodzinę ze Złejwsi Wielkiej. Nastolatka<br />
cały czas pozostaje w szpitalu.<br />
Przyjmuje po kilka dawek<br />
chemii w tygodniu, ma przetaczaną<br />
krew, ale wyniki się nie poprawiają.<br />
Do tego dochodzą problemy z poruszaniem<br />
się. Ze względu na bardzo<br />
osłabioną odporność można ją<br />
odwiedzać tylko przez szybę.<br />
– Kinga miała wiele marzeń<br />
i planów. Niestety okrutna choroba<br />
jej to odebrała. Córka wymaga stałej<br />
opieki medycznej, rehabilitacji oraz<br />
zapewnienia wszelkich potrzeb.<br />
Niestety pokrycie ich kosztów wykracza<br />
poza moje możliwości finansowe<br />
– opowiada mama Kingi,<br />
Karolina Bober. – Kinga bardzo źle<br />
psychicznie sobie radzi z tą sytuacją,<br />
ciągle płacze, nie wytrzymuje<br />
już tego, że jest sama, nie chce jeść.<br />
Dla mnie, matki, to jest piekło.<br />
Uczestnicy listopadowego Święta<br />
Dyni zyskają okazję, aby pomóc<br />
Kindze i jej rodzinie. „Cegiełki”<br />
będzie można wrzucać do puszek.<br />
Cały zebrany dochód zostanie przekazany<br />
na konto głównej zbiórki,<br />
założonej na portalu Siepomaga.<br />
– Kinga brała udział w jednym<br />
z naszych harcerskich projektów,<br />
była też przez jakiś czas członkiem<br />
drużyny. Brała udział w niemal<br />
wszystkich spotkaniach, zawsze<br />
była otwarta i ciekawa, inni harcerze<br />
bardzo ją lubili. Postanowiliśmy<br />
wesprzeć zbiórkę na jej leczenie<br />
i trzymamy kciuki, żeby szybko<br />
wróciła do zdrowia – mówi Daria<br />
Kaczanowicz, komendantka 30<br />
Szczepu Harcerskiego w Złejwsi<br />
Wielkiej.<br />
– Bardzo dziękuję wszystkim,<br />
którzy nam pomagają. Cieszę się, że<br />
nie jestem z tym wszystkim sama –<br />
komentuje Karolina Bober.<br />
Święto Dyni od lat cieszy się<br />
ogromną popularnością – w zeszłym<br />
roku wzięło w nim udział blisko<br />
60 dzieci! Limit miejsc jest<br />
ograniczony, więc obowiązują<br />
wcześniejsze zapisy. Mieszkańcy<br />
mogą chęć udziału zgłaszać pod <strong>nr</strong>.<br />
tel. 533 308 489 jeszcze tylko przez<br />
dwa dni, do 10 listopada.<br />
– Serdecznie zapraszamy i prosimy<br />
o wsparcie dla Kingi Krawieczyńskiej<br />
– podsumowuje Wioleta<br />
Warzocha.<br />
Zbiórkę dla Kingi można wesprzeć<br />
tutaj: www.siepomaga.pl/<br />
kinga-krawieczynska oraz na organizowanych<br />
na Facebooku licytacjach.<br />
Trwa remont stacji uzdatniania wody w Złejwsi Małej<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
Gmina Zławieś Wielka rozpoczęła<br />
modernizację stacji uzdatniania<br />
wody. Remont budynku i wymiana<br />
infrastruktury technicznej<br />
to najważniejsze zadania inwestycyjne.<br />
Prace planowo mają zakończyć<br />
się pod koniec listopada<br />
2025 r., a ich realizacja pochłonie<br />
5,1 mln zł.<br />
Remont stacji uzdatniania wody,<br />
zlokalizowanej w miejscowości<br />
Zławieś Mała, rozpoczął się we<br />
wrześniu 2024 r.<br />
– Stacja uzdatniania wody<br />
w Złejwsi Małej jest obiektem wykonanym<br />
pod koniec lat siedemdziesiątych.<br />
W związku z tym stan<br />
techniczny urządzeń oraz armatury<br />
jest już zły, a działanie technologii<br />
pozostawia wiele do życzenia. Dlatego<br />
też konieczne było zaplanowanie<br />
modernizacji obiektu, aby<br />
zapewnić dobrej jakości wodę dla<br />
rosnącej liczby mieszkańców gminy<br />
– tłumaczy Paweł Krawański,<br />
prezes Zakładu Usług Komunalnych<br />
w Rzęczkowie.<br />
Modernizacja będzie obejmować<br />
z jednej strony rozbudowę<br />
stacji, a z drugiej przebudowę instalacji<br />
i trzech studni głębinowych.<br />
Wymienione zostaną filtry,<br />
aeratory i sprężarki. Wykonawca<br />
zamontuje poza tym elektroniczne<br />
systemy sterowania, co pozwoli na<br />
zautomatyzowanie procedur kontroli<br />
i ich zdalne monitorowanie.<br />
Stacja uzdatniania wody będzie od<br />
tego momentu pracowała w pełni<br />
automatycznie.<br />
– Wybudowane zostaną również<br />
zbiorniki wyrównawcze, które<br />
zapewnią stabilność ciśnienia, ale<br />
również zapas wody na czas ewentualnych<br />
awarii. Studnie zostaną<br />
wyposażone w energooszczędne<br />
pompy o dużej wydajności. Sam<br />
obiekt stacji będzie z kolei wyremontowany<br />
i doprowadzony do<br />
odpowiedniego stanu estetycznego<br />
oraz sanitarnego – zdradza Paweł<br />
Krawański.<br />
Odnośnie do remontu budynku<br />
plan zakłada m.in. wymianę<br />
okien i drzwi czy zrobienie nowych<br />
posadzek i instalacji elektryczno-<br />
-oświetleniowej. Realizacja inwestycji<br />
umożliwi przede wszystkim<br />
zwiększenie produkcji wody przeznaczonej<br />
na cele konsumpcyjne<br />
na terenie gminy Zławieś Wielka,<br />
ale nie tylko.<br />
– Przebudowa stacji uzdatniania<br />
wody pozwoli także na zwiększenie<br />
ilości uzdatnionej, czyli nadającej<br />
się do picia, wody w systemie wodociągowym.<br />
Modernizacja znacząco<br />
poprawi i ustabilizuje warunki<br />
hydrauliczne pracy systemu<br />
wodociągowego i zwiększy jego<br />
przepustowość – tłumaczy Paweł<br />
Krawański. – Mieszkańcy mogą być<br />
pewni, że po zakończeniu prac dostawa<br />
wody przeznaczonej na cele<br />
konsumpcyjne będzie ciągła i bezawaryjna.<br />
Remont stacji uzdatniania wody<br />
może wiązać się z utrudnieniami<br />
w dostawach wody lub spadkami<br />
ciśnienia. Gmina zapewnia jednak,<br />
że niedogodności będą krótkotrwałe<br />
i zlikwidowane tak szybko, jak<br />
tylko będzie to możliwe.<br />
Inwestycja pochłonie łącznie 5,1<br />
mln zł. Plany zakładają zakończenie<br />
modernizacji do 28 listopada<br />
2025 r.<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024
GMINA CHEŁMŻA<br />
17<br />
Biało-czerwona duma<br />
Znamy program oficjalnych obchodów Święta Niepodległości w gminie Chełmża<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
Gmina Chełmża, jak co roku,<br />
będzie uroczyście obchodzić Narodowe<br />
Święto Niepodległości.<br />
W planach jest koncert w Brąchnówku,<br />
oficjalne obchody pod<br />
Kopcem „Ziemia Polaków” oraz<br />
część artystyczna wydarzenia<br />
w szkole w Kończewicach. Nie<br />
zabraknie patriotycznych pieśni<br />
i tradycyjnej, strażackiej grochówki.<br />
Gminne obchody<br />
Święta Niepodległości<br />
rozpoczną się już<br />
w czwartek 7 listopada<br />
koncertem „Piosenki<br />
o wolności”. Wydarzenie<br />
organizowane<br />
jest przez Centrum<br />
Inicjatyw Kulturalnych<br />
Gminy Chełmża,<br />
a jego partnerami<br />
są sołtys Brąchnówka Karolina<br />
Gajewska oraz KGW Brąchnówko.<br />
Koncert odbędzie się w Pałacu<br />
w Brąchnówku o godz. 17:00.<br />
Wcześniej, o 16:45, uczestnicy złożą<br />
kwiaty przy tablicy upamiętniającej<br />
Stefana Łaszewskiego, pierwszego<br />
wojewodę pomorskiego, urodzonego<br />
w Brąchnówku.<br />
– Po koncercie będzie można<br />
zobaczyć wystawę pt. „Zachować<br />
od zapomnienia. Mieszkańcy<br />
Brąchnówka i ich życie na starej fotografii”.<br />
Na zakończenie gospodynie<br />
z KGW Brąchnówko zapraszają<br />
na degustację przysmaków z gęsiną<br />
‘‘– Zachęcam wszystkich mieszkańców do udziału<br />
w obchodach Święta Niepodległości. To wspaniała<br />
okazja, żeby przekazać młodemu pokoleniu piękne,<br />
patriotyczne wartości oraz zacieśnić lokalne więzi,<br />
aktywnie uczestnicząc w budowaniu małej ojczyzny.<br />
i bufet kawowy – zdradza Katarzyna<br />
Orłowska z Urzędu Gminy<br />
Chełmża.<br />
Limit miejsc na wydarzenie jest<br />
ograniczony, więc chętni muszą<br />
dokonać wcześniejszej rezerwacji<br />
pod <strong>nr</strong>. tel. 691 774 376. Uroczystości<br />
patriotyczne organizowane<br />
będą także w placówkach oświatowych<br />
gminy Chełmża – planowane<br />
są m.in. akademie i konkursy<br />
plastyczne. Kilkudniowe obchody<br />
106. rocznicy odzyskania przez<br />
Polskę niepodległości zakończą<br />
się 17 listopada. Organizatorem<br />
oficjalnej uroczystości jest wójt<br />
gminy Chełmża Bartosz Szprenglewski,<br />
a partnerami wydarzenia<br />
są Stowarzyszenie Budowy Kopca<br />
„Ziemia Polaków” oraz<br />
Szkoła Podstawowa im.<br />
ks. Leona Poeplau w Kończewicach.<br />
Wydarzenie<br />
rozpocznie się o godz.<br />
13:00 patriotycznym<br />
przemarszem spod szkoły<br />
w Kończewicach do miejsca<br />
pamięci Kopiec „Ziemia<br />
Polaków”. To właśnie<br />
w tym miejscu o 13:30<br />
zorganizowana zostanie<br />
oficjalna część uroczystości.<br />
Program zakłada odegranie<br />
hymnu państwowego, przekazanie<br />
kolejnych ziemi do Muru<br />
Pamięci i złożenie okolicznościowych<br />
wiązanek. Druga część wydarzenia<br />
zaplanowana jest w szkole<br />
w Kończewicach od godz. 14:15.<br />
– Na początek zapraszamy<br />
Tak mieszkańcy świętowali w zeszłym roku.<br />
uczestników wydarzenia do obejrzenia<br />
występu szkolnej młodzieży<br />
pt. „Polska w dźwiękach i słowach”.<br />
Następnie odbędzie się koncert pieśni<br />
patriotycznych „Dla Niepodległej”<br />
gminnego zespołu wokalno-<br />
-instrumentalnego Polskie Kwiaty.<br />
To dobrze wszystkim znany zespół,<br />
w którego repertuarze znajdują się<br />
zarówno tradycyjne, ludowe pieśni,<br />
jak i przyśpiewki, piosenki folkowe,<br />
pieśni patriotyczne oraz kościelne –<br />
mówi Katarzyna Orłowska.<br />
To jednak nie wszystko. Oficjalne<br />
obchody Święta Niepodległości<br />
będą też okazją do rozstrzygnięcia<br />
konkursów patriotycznych. Zaprezentowani<br />
zostaną m.in. laureaci<br />
gminnego konkursu recytatorskiego<br />
„Kto Ty jesteś? Polak<br />
Mały!”. Podsumowany zostanie<br />
także gminny konkurs fotograficzny<br />
„Miejsca pamięci w Gminie<br />
Chełmża”. Dodatkowo w trakcie<br />
wydarzenia promowana będzie<br />
książka dla dzieci „Kopiec Ziemia<br />
Polaków”. Organizatorzy zadbają<br />
też o tradycyjny poczęstunek<br />
– strażacką grochówkę oraz bufet<br />
kawowy.<br />
– Zachęcam wszystkich mieszkańców<br />
do udziału w obchodach<br />
Święta Niepodległości. To wspaniała<br />
okazja, żeby przekazać młodemu<br />
pokoleniu piękne, patriotyczne<br />
wartości oraz zacieśnić lokalne więzi,<br />
aktywnie uczestnicząc w budowaniu<br />
małej ojczyzny – podsumowuje<br />
wójt gminy Chełmża Bartosz<br />
Szprenglewski.<br />
Bezpieczny senior<br />
Policjanci z Chełmży zorganizowali spotkanie<br />
edukacyjne dla seniorów<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
Debata „Bezpieczny senior” w Zelgnie.<br />
Komisariat Policji w Chełmży<br />
zorganizował 29 października<br />
debatę społeczną „Bezpieczny<br />
senior”. Wydarzeniu patronował<br />
wójt gminy Chełmża Bartosz<br />
Szprenglewski. Uczestnicy mieli<br />
m.in. okazję poznać swoich dzielnicowych.<br />
Debata społeczna „Bezpieczny<br />
senior” przygotowana została przez<br />
Komisariat Policji w Chełmży i odbyła<br />
się we wtorek 29 października<br />
o 13:00 w sali spotkań w Zelgnie.<br />
Na wydarzeniu pojawiło się łącznie<br />
kilkunastu seniorów, a także<br />
zastępca komendanta Komisariatu<br />
Policji w Chełmży podinsp. Ireneusz<br />
Lewandowski oraz przedstawiciele<br />
gminy Chełmża – wójt Bartosz<br />
Szprenglewski i przewodnicząca<br />
Rady Gminy Chełmża Stanisława<br />
Stasieczek. Zagadnienia poruszane<br />
na debacie dotyczyły przede<br />
wszystkim oszustw bankowych<br />
i cyberprzestępczości. Organizatorzy<br />
debaty w Zelgnie szczegółowo<br />
omówili pojęcie bezpieczeństwa<br />
seniorów. Przedstawili sposób<br />
działania przestępców i rodzaje<br />
oszustw, których ci najczęściej się<br />
dopuszczają. Celem spotkania była<br />
nie tylko edukacja, ale też wymiana<br />
informacji pomiędzy policjantami<br />
a seniorami w zakresie lokalnych<br />
inicjatyw na rzecz poprawy ich bezpieczeństwa.<br />
Uczestnicy debaty „Bezpieczny<br />
senior” mieli także okazję poznać<br />
swojego dzielnicowego. Kontakt<br />
z mundurowym, odpowiedzialnym<br />
za ich rejon zamieszkania, ułatwi<br />
szybkie reagowanie w razie zagrożenia.<br />
Podczas spotkania policjanci<br />
zapoznali też seniorów z aplikacjami<br />
Moja Komenda i Krajowa<br />
Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa.<br />
Seniorzy poznali ponadto strukturę<br />
organizacyjną Komisariatu Policji<br />
w Chełmży. Na zakończenie debaty<br />
wzięli udział we wspólnej dyskusji<br />
przy kawie i symbolicznym poczęstunku.<br />
Uczestnicy nie kryli zadowolenia<br />
z przebiegu spotkania.<br />
– Bardzo dziękuję za organizację<br />
tej ważnej debaty. Seniorzy to grupa<br />
społeczna szczególnie narażona<br />
na próby wyłudzeń i oszustwa. Nie<br />
bądźmy obojętni i ostrzegajmy osoby<br />
starsze przed przestępcami. Nie<br />
pozwólmy, aby nasi najbliżsi tracili<br />
dorobek swojego życia – podsumowuje<br />
wójt Bartosz Szprenglewski.<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024<br />
Ekologiczna energia<br />
Strażacy z gminy Chełmża mogą<br />
już korzystać z energii wyprodukowanej<br />
przez słońce. Na budynkach<br />
OSP w miejscowościach<br />
Grzegorz oraz Skąpe zainstalowane<br />
zostały systemy odnawialnych<br />
źródeł energii.<br />
Gmina Chełmża od lat inwestuje<br />
w działania proekologiczne. Przypominamy,<br />
że w połowie października<br />
wystartowała modernizacja<br />
infrastruktury oświetlenia drogowego,<br />
polegająca na wymianie 545<br />
opraw oświetleniowych na nowe,<br />
LED-owe. Kolejną proekologiczną<br />
inwestycją energetyczną był montaż<br />
mikroinstalacji fotowoltaicznych<br />
na budynkach Ochotniczej<br />
Straży Pożarnej w miejscowościach<br />
Skąpe i Grzegorz. To instalacje systemów<br />
odnawialnych źródeł energii<br />
– przyjazne środowisku i efektywne<br />
ekonomicznie. Zadanie zostało już<br />
zrealizowane. Projekt pozwoli nie<br />
tylko na produkcję energii elektrycznej<br />
z nowo wybudowanych<br />
instalacji wykorzystujących OZE,<br />
ale także przyczyni się do spadku<br />
emisji gazów cieplarnianych.<br />
Inwestycja pochłonęła łącznie<br />
prawie 120 tys. zł, a sfinansowana<br />
została w ramach pożyczki oferowanej<br />
przez Kujawsko-Pomorski<br />
Fundusz Rozwoju.<br />
(MB)
18 MIASTO CHEŁMŻA<br />
Dla Biało-Czerwonej<br />
Zbliżają się obchody Święta Niepodległości w Chełmży. Co będzie się działo?<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
Wkroczenie wojsk polskich do Chełmży, 21 stycznia 1920 r.<br />
Mieszkańcy Chełmży będą mieli<br />
okazję świętować Dzień Niepodległości<br />
wspólnie i radośnie.<br />
Oficjalne obchody zostaną zorganizowane<br />
11 listopada w godz.<br />
10:00-13:30. Przemarsz z wielką<br />
flagą państwową, koncert niepodległościowy,<br />
wspólne śpiewanie<br />
pieśni patriotycznych oraz ciepły<br />
i słodki poczęstunek to tylko<br />
niektóre z atrakcji. „Bądźmy tam<br />
razem”, zachęca burmistrz Paweł<br />
Polikowski.<br />
Miasto Chełmża zaprasza mieszkańców<br />
do wspólnego świętowana<br />
Narodowych Obchodów Święta<br />
Niepodległości w poniedziałek 11<br />
listopada.<br />
– Postanowiliśmy zmienić nieco<br />
formułę tradycyjnego świętowania<br />
na bardziej radosną i integrującą<br />
naszą chełmżyńską społeczność.<br />
Przed nami biało-czerwona parada<br />
z dużą flagą narodową, prezentacje<br />
lokalnych artystów – orkiestry dętej<br />
i chełmżyńskiego chóru – oraz strefy<br />
twórcze m.in. z Chełmżyńskim<br />
Klubem Niteczka. Serdecznie zapraszamy<br />
do wspólnego świętowania<br />
– zachęca burmistrz Chełmży<br />
Paweł Polikowski.<br />
Obchody rozpoczną się o godz.<br />
10:00 mszą świętą w intencji ojczyzny<br />
w konkatedrze św. Trójcy na ul.<br />
Tumskiej. Po mszy o godz. 11:00<br />
planowany jest uroczysty przemarsz<br />
z flagą narodową pn. „Idziemy<br />
z Biało-Czerwoną”. Mieszkańcy<br />
powędrują z wielką flagą ulicami:<br />
Tumską, Chełmińską i Rynek. To<br />
właśnie na Rynku o 11:30 rozpocznie<br />
się oficjalna część uroczystości.<br />
Pierwszymi punktami programu<br />
będą przemówienia burmistrza<br />
miasta Chełmży i zaproszonych gości.<br />
Mieszkańcy będą mieli okazję<br />
posłuchać m.in. historycznego rysu<br />
odzyskania niepodległości. Potem<br />
nastąpi podniesienie flagi na maszt,<br />
odśpiewanie hymnu państwowego<br />
oraz złożenie kwiatów.<br />
Po części oficjalnej, od godz.<br />
12:00, zaplanowano część artystyczną,<br />
także na chełmżyńskim Rynku.<br />
Tam odbędzie się Koncert Powiatowej<br />
i Miejskiej Orkiestry Dętej<br />
w Chełmży „Dla Biało-Czerwonej”<br />
oraz wspólnie śpiewanie pieśni patriotycznych<br />
z chełmżyńskim Chórem<br />
Święta Cecylia. Na Rynku pojawi<br />
się także strefa warsztatowa dla<br />
dzieci i dorosłych „Barwy Niepodległej”,<br />
przygotowana przez Chełmżyński<br />
Ośrodek Kultury oraz panie<br />
z Chełmżyńskiego Klubu Niteczka.<br />
– Na twórcze warsztaty w barwach<br />
Niepodległej zapraszamy zarówno<br />
dzieci, jak i dorosłych. Na<br />
świętujących czeka także ciepły<br />
i słodki poczęstunek – mówi burmistrz<br />
Paweł Polikowski. – Świętowaniu<br />
towarzyszyć będzie oprawa<br />
muzyczna chełmżyńskiej orkiestry<br />
dętej oraz warta honorowa Hufca<br />
ZHP Chełmża. Dziękuję wszystkim<br />
zaangażowanym w realizację tego<br />
przedsięwzięcia – dodaje.<br />
Wydarzenie organizują Urząd<br />
Miasta Chełmży, Powiatowa i Miejska<br />
Biblioteka Publiczna w Chełmży<br />
oraz Chełmżyński Ośrodek<br />
Kultury. Współorganizatorami<br />
obchodów są parafia pw. Świętego<br />
Mikołaja Biskupa w Chełmży, Powiatowa<br />
i Miejska Orkiestra Dęta<br />
w Chełmży, Chór Święta Cecylia,<br />
Hufiec ZHP Chełmża oraz Chełmżyński<br />
Klub Niteczka.<br />
– Celebrujmy Narodowe Święto<br />
Niepodległości wspólnie i radośnie!<br />
Do zobaczenia 11 listopada na<br />
chełmżyńskim Rynku. Bądźmy tam<br />
razem – podsumowuje burmistrz<br />
Paweł Polikowski.<br />
Puchar<br />
Jeziora<br />
Koło Miejskie <strong>nr</strong> 8 w Chełmży<br />
Polskiego Związku Wędkarskiego<br />
zorganizowało Drużynowe Zawody<br />
Spinningowe z łodzi o Puchar<br />
Jeziora Chełmżyńskiego. Do rywalizacji<br />
przystąpiło 60 ekip z całej<br />
Polski.<br />
Otwarte Drużynowe Zawody<br />
Spinningowe zorganizowano 27<br />
października na Jeziorze Chełmżyńskim.<br />
O Puchar Jeziora Chełmżyńskiego<br />
walczyło aż 60 ekip z całego<br />
kraju. Zawody zorganizowało<br />
PZW Koło Miejskie <strong>nr</strong> 8 Chełmża,<br />
a partnerami wydarzenia zostały:<br />
Przyjaciele Jeziora Chełmżyńskiego,<br />
Miasto Chełmża oraz Gmina<br />
Chełmża. W ceremonii wręczenia<br />
nagród wzięli udział burmistrz<br />
Chełmży Paweł Polikowski oraz<br />
wójt gminy Chełmża Bartosz<br />
Szprenglewski. Dla uczestników<br />
nie zabrakło też poczęstunku, przygotowanego<br />
przez KGW Strużalanie.<br />
– Gratuluję organizatorom realizacji<br />
zawodów – komentuje burmistrz<br />
Paweł Polikowski. – Nasze<br />
miasto odwiedziły liczne ekipy<br />
wędkarzy, m.in. z Warszawy. To<br />
świadczy o dobrym poziomie organizacji<br />
zawodów, które przyciągają<br />
do Chełmży drużyny z całej Polski.<br />
(MB)<br />
Gazetę tworzymy dla Was<br />
Masz temat, problem? Potrzebujesz interwencji?<br />
Zadzwoń lub napisz<br />
Nasi dziennikarze czekają<br />
na TWOJE zgłoszenia<br />
607 908 607<br />
redakcja@pozatorun.pl<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024
Złoty<br />
Młynek<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
Jeden z pracowników Chełmżyńskiego<br />
Ośrodka Kultury, Tymon<br />
Cichocki, otrzymał Złoty Młynek.<br />
To nagroda dla wyróżniających<br />
się animatorów z regionu.<br />
Złote Młynki – Kujawsko-<br />
-Pomorskie Nagrody Animacji<br />
Kultury – przyznawane są przez<br />
Wojewódzki Ośrodek Animacji<br />
Kultury w czterech kategoriach. Po<br />
raz pierwszy przyznano je w 2023<br />
r. Celem nagrody jest docenienie<br />
osób, które tworzą lub wspierają<br />
działania kulturalne prowadzące<br />
do zmiany społecznej. Tegoroczną<br />
edycję wydarzenia rozstrzygnięto<br />
23 września. Złoty Młynek w kategorii<br />
Nadzieja Animacji Kultury<br />
powędrował do Tymona Cichockiego<br />
z Chełmżyńskiego Ośrodka<br />
Kultury.<br />
– Jesteśmy dumni i gratulujemy<br />
Tymonowi tego wyróżnienia. To<br />
jego osobisty sukces, ale także wyróżnienie<br />
dla miasta, dla którego<br />
pracuje – mówi burmistrz Chełmży<br />
Paweł Polikowski. – Cieszę się,<br />
że praca Tymona została doceniona<br />
i życzę mu, aby była motywacją do<br />
dalszych działań na rzecz mieszkańców<br />
Chełmży. Mam nadzieję,<br />
że jeszcze niejeden raz przyjdzie<br />
mu odbierać podobne wyróżnienia.<br />
Tymon Cichocki odbiera nagrodę i gratulacje od burmistrza.<br />
MIASTO CHEŁMŻA<br />
Śladami kryminału<br />
Monika Bancerz | fot. nadesłane<br />
Uczestnicy projektu „GRYminalna Chełmża”.<br />
Mieszkańcy Chełmży mogą już<br />
wyruszyć na wędrówkę po mieście<br />
śladami powieści kryminalnych<br />
Roberta Małeckiego. To wszystko<br />
za sprawą gry mobilnej.<br />
Czytelnicy Powiatowej i Miejskiej<br />
Biblioteki Publicznej w Chełmży<br />
wraz z pisarzem Robertem<br />
Małeckim opracowali grę mobilną<br />
śladem komisarza Bernarda Grossa,<br />
bohatera powieści autora. Zadanie<br />
realizowane było w ramach<br />
projektu „GRYminalna Chełmża”<br />
dzięki dofinansowaniu z Funduszu<br />
Promocji Kultury. Grę zainaugurowano<br />
19 października.<br />
19<br />
– Liczymy, że przyczyni się do<br />
promocji miasta i będzie to kolejny<br />
element wspierający działania turystyczne<br />
w tym pięknym mieście<br />
– mówił Robert Małecki na inauguracji<br />
gry.<br />
– Cieszę się, że biblioteka podjęła<br />
się tego zadania. Powstała nowa<br />
atrakcja dla czytelników, mieszkańców<br />
i turystów, która pozwala<br />
na ciekawe i aktywne poznawanie<br />
Chełmży śladem Bernarda Grossa<br />
– dodaje burmistrz Paweł Polikowski.<br />
O grze i o tym, jak z niej korzystać,<br />
można przeczytać na stronie<br />
chełmżyńskiej biblioteki.<br />
Pomoc po szkodzie<br />
Pomoc krajowa na szkody w uprawach rolnych<br />
spowodowane wystąpieniem w 2024 r. gradu, deszczu<br />
nawalnego, przymrozków wiosennych lub huraganu<br />
Do 15 listopada 2024 r. można<br />
ubiegać się o rekompensaty<br />
z budżetu państwa na szkody<br />
w uprawach rolnych spowodowane<br />
wystąpieniem gradu, deszczu<br />
nawalnego, przymrozków wiosennych<br />
lub huraganu. Wnioski<br />
są przyjmowane wyłącznie drogą<br />
elektroniczną, za pośrednictwem<br />
Platformy Usług Elektronicznych<br />
ARiMR.<br />
Agencja Restrukturyzacji<br />
i Modernizacji Rolnictwa przyjmuje<br />
wnioski od producentów<br />
rolnych, których uprawy zostały<br />
zniszczone w wyniku wystąpienia<br />
do 10 września 2024 r. gradu,<br />
- W dniu 16 października 2024<br />
r. ARiMR rozpoczęła proces wypłaty<br />
zaliczek na poczet dopłat<br />
deszczu nawalnego, przymrozków<br />
wiosennych lub huraganu. Szkody<br />
te muszą być oszacowane przez<br />
specjalną komisję i wynosić powyżej<br />
30% średniej rocznej produkcji<br />
roślinnej w gospodarstwie (z trzech<br />
ostatnich lat poprzedzających rok,<br />
w którym wystąpiły, albo z pięciu<br />
– z pominięciem roku o najwyższej<br />
i najniższej wielkości produkcji).<br />
Ubiegający się o to wsparcie<br />
rolnik musi mieć nadany numer<br />
identyfikacyjny w ewidencji producentów<br />
i prowadzić działalność<br />
w formie mikro-, małego albo średniego<br />
przedsiębiorstwa.<br />
Wysokość pomocy ustala się<br />
jako iloczyn powierzchni uprawy,<br />
na której zgodnie z szacunkami<br />
Zaliczki wypłacane<br />
Trwa wypłata zaliczek na poczet dopłat bezpośrednich<br />
oraz obszarowych<br />
bezpośrednich i obszarowych<br />
– informuje Magdalena Kiciak<br />
-Kucharska, dyrektor Kujawsko-<br />
zawartymi w protokole powstały<br />
straty i stawki pomocy, która wynosi:<br />
3 000 zł/ha – w przypadku strat<br />
co najmniej 70% plonów; 2 000 zł/<br />
ha – w przypadku strat co najmniej<br />
50% i mniej niż 70% plonów; 1 000<br />
zł/ha – w przypadku strat co najmniej<br />
30% i mniej niż 50% plonów.<br />
Pomoc zostanie pomniejszona<br />
o 50%, jeżeli w dniu wystąpienia<br />
szkód w uprawach rolnych spowodowanych<br />
wystąpieniem do dnia<br />
10 września 2024 r. gradu, deszczu<br />
nawalnego, przymrozków wiosennych<br />
lub huraganu w rozumieniu<br />
przepisów o ubezpieczeniach<br />
upraw rolnych i zwierząt gospodarskich<br />
co najmniej 50% powierzchni<br />
upraw w gospodarstwie rolnym,<br />
z wyłączeniem wieloletnich użytków<br />
zielonych, nie było ubezpieczone<br />
co najmniej od jednego z ryzyk,<br />
tj. suszy, gradu, deszczu nawalnego,<br />
ujemnych skutków przezimowania,<br />
przymrozków wiosennych, powodzi,<br />
huraganu, pioruna, obsunięcia<br />
się ziemi lub lawiny.<br />
Do 15 listopada 2024 r. o wsparcie<br />
w opłaceniu trzeciej i czwartej<br />
-Pomorskiego Oddziału Regionalnego<br />
ARiMR w Toruniu.<br />
Zaliczki będą wypłacane do<br />
końca listopada w wysokości 70%<br />
należnej kwoty w przypadku dopłat<br />
bezpośrednich, natomiast<br />
w przypadku płatności obszarowych<br />
(ONW, rolno-środowiskowo-klimatycznych,<br />
ekologicznych<br />
i zalesieniowych) zaliczki wynoszą<br />
85% należnej kwoty. W tegorocznej<br />
kampanii po raz pierwszy zaliczki<br />
wypłacane są z tytułu ekoschematów<br />
obszarowych (z wyłączeniem<br />
ekoschematu dobrostan zwierząt).<br />
Zgodnie z zapowiedziami Ministra<br />
Rolnictwa w pierwszej kolejności<br />
zaliczki były przekazywane rolnikom<br />
z powiatów, które ucierpiały<br />
podczas wrześniowej powodzi.<br />
Na dzień 4 listopada 2024 r.<br />
raty podatku rolnego mogą się starać<br />
rolnicy, którzy ponieśli w tym<br />
roku straty w uprawach spowodowane<br />
przez grad, deszcz nawalny,<br />
przymrozki wiosenne lub huragan.<br />
O pomoc w postaci spłaty równowartości<br />
kwoty trzeciej i czwartej<br />
raty podatku rolnego może się<br />
ubiegać rolnik, który ma nadany<br />
numer identyfikacyjny w systemie<br />
ewidencji producentów, a także<br />
prowadzi działalność w formie mikro-,<br />
małego albo średniego przedsiębiorstwa.<br />
Do otrzymania wsparcia uprawnia<br />
poniesienie w uprawach szkód,<br />
które powstały na skutek wystąpienia<br />
w 2024 r. gradu, deszczu nawalnego,<br />
przymrozków wiosennych<br />
lub huraganu. Co istotne, straty te<br />
muszą być oszacowane przez specjalną<br />
komisję i wynosić powyżej<br />
30% średniej rocznej produkcji roślinnej<br />
w gospodarstwie (z trzech<br />
ostatnich lat poprzedzających rok,<br />
w którym wystąpiły, albo z pięciu<br />
– z pominięciem roku o najwyższej<br />
i najniższej wielkości produkcji).<br />
Wnioski są przyjmowane za<br />
pośrednictwem Platformy Usług<br />
Elektronicznych (PUE) ARiMR.<br />
w województwie kujawsko-pomorskim<br />
wypłacono: w ramach płatności<br />
bezpośrednich: 28 592 zaliczki na<br />
kwotę 397 164 456 zł; w ramach płatności<br />
ONW: 26 305 zaliczek na kwotę<br />
48 041 699 zł; w ramach płatności PRSK<br />
14-20: 1 244 zaliczki na kwotę 26 682<br />
893 zł; w ramach płatności ZRSK 23-27:<br />
281 zaliczek na kwotę 4 830 051 zł;<br />
w ramach płatności zalesieniowych:<br />
293 zaliczki na kwotę 1 594 997 zł.<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024
20 CZERNIKOWO | WIELKA NIESZAWKA<br />
Chronić przed przemocą<br />
W gminie Czernikowo trwa akcja związana z ochroną dzieci przed zagrożeniami<br />
Arkadiusz Włodarski | fot. nadesłane<br />
W auli Szkoły Muzycznej w Czernikowie zorganizowano pogadankę.<br />
Gmina Czernikowo włączyła się<br />
w ogólnopolską kampanię „Dzieciństwo<br />
bez przemocy”. Do 19 listopada<br />
będą organizowane różne<br />
inicjatywy promujące akcję. Jedną<br />
z nich była pogadanka podczas<br />
koncertu.<br />
To już 5 lat<br />
Najmłodszy zespół gminy Wielka Nieszawka świętował<br />
jubileusz<br />
Arkadiusz Włodarski | fot. Urząd Gminy Wielka Nieszawka<br />
Nie zabrakło życzeń i prezentów.<br />
Już od pięciu lat w gminie Wielka<br />
Nieszawka działa zespół Appassionata.<br />
W ostatnią sobotę października<br />
zorganizowano jubileuszowy<br />
koncert.<br />
Choć to najmłodszy taki zespół<br />
w gminie, to już może pochwalić się<br />
wieloma osiągnięciami. Są wśród<br />
nich m.in. laury zdobyte podczas<br />
organizowanych w Chełmnie Międzynarodowych<br />
Spotkań Seniorów<br />
w Mieście Zakochanych „Złoty, Jesienny<br />
Liść”. Podczas jednej z edycji<br />
wywalczono aż trzy nagrody.<br />
23 października w auli Szkoły<br />
Muzycznej w Czernikowie odbył<br />
się koncert z serii „Cztery pory<br />
roku” pt. ,,Jesienny koncert w Bajkolesie’’.<br />
Podczas jego trwania psycholog<br />
poprowadził z uczestnikami<br />
pogadankę, przedstawiając sposoby<br />
na wspieranie dzieci w dzisiejszym<br />
świecie, aby uchronić je przed zagrożeniami.<br />
Z kolei w zeszłym roku zespół<br />
reprezentował gminę podczas<br />
trzydziestej edycji Wojewódzkiego<br />
Przeglądu Dorobku Klubów Seniora<br />
„Na Kujawską Nutę” w Gminnym<br />
Domu Kultury w Raciążku.<br />
Wtedy wykonano trzy utwory:<br />
„Siwy gołąbeczek”, „Wyszłabym za<br />
dziada” i „Powiadają ludzie”. Znakomity<br />
głos zespołu został doceniony..<br />
Appassionata wzięła udział<br />
w ogólnopolskim finale w Akademii<br />
Muzycznej w Bydgoszczy. Tam<br />
zdobyła wyróżnienie. Seniorzy wygrali<br />
także XXI Ogólnopolski Festiwal<br />
Piosenki Religijnej i Turystycznej<br />
w Chełmży.<br />
- Nasza grupa, która działa przy<br />
Gminnym Ośrodku Kultury i Sportu<br />
w Małej Nieszawce, liczy 11 osób<br />
– wyjaśniają członkowie na stronie<br />
internetowej. - Repertuar zespołu<br />
stanowią utwory tradycyjne,<br />
biesiadne, patriotyczne, religijne<br />
i ludowe. Chętnie bierzemy udział<br />
w imprezach lokalnych, przeglądach,<br />
koncertach charytatywnych<br />
i konkursach na terenie całego województwa.<br />
Instruktorką jest Alina Sobecka,<br />
która angażuje się w działania podejmowane<br />
przez grupę. Dba o to,<br />
aby każdy występ był przygotowany<br />
jak najlepiej i dostarczał słuchaczom<br />
jak najwięcej pozytywnych<br />
wrażeń.<br />
- Chcemy serdecznie podziękować<br />
pani Alinie, naszej instruktorce,<br />
za profesjonalizm, zaangażowanie,<br />
poświęcenie i trud włożony<br />
w uświetnienie obchodów naszego<br />
pięciolecia. Składamy wyrazy<br />
wdzięczności – ogłosił zespół już<br />
po jubileuszowym koncercie.<br />
Odpowiedziała sama instruktorka:<br />
- Dziękuję wam. Jesteście wspaniałe,<br />
zdolne, charyzmatyczne<br />
i temperamentne. To zaszczyt dla<br />
mnie móc z wami pracować.<br />
Podczas jubileuszu nie zabrakło<br />
upominków, kwiatów wręczanych<br />
w imieniu władz gminy Wielka<br />
Nieszawka, jak również specjalnego<br />
rocznicowego tortu. Był także<br />
najważniejszy element – wspólne<br />
śpiewanie.<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024<br />
- Gmina Czernikowo dołączyła<br />
do ogólnopolskiej kampanii<br />
„Dzieciństwo bez przemocy”, podejmując<br />
działania na rzecz lepszej<br />
ochrony dzieci przed przemocą –<br />
informuje Gminny Ośrodek Pomocy<br />
Społecznej. - Celem jest zwiększenie<br />
wiedzy o problemie, nauka<br />
umiejętności unikania zagrożeń,<br />
szukania pomocy czy właściwego<br />
i skutecznego reagowania na przemoc.<br />
W ramach kampanii od 8 października<br />
odbywają się różne<br />
inicjatywy edukacyjne, które poruszają<br />
te tematy. Symbolicznym<br />
zakończeniem będzie podświetlenie<br />
na czerwono budynków Urzędu<br />
Gminy w Czernikowie, Szkoły<br />
Podstawowej im. Krzysztofa Kamila<br />
Baczyńskiego oraz Przedszkola<br />
Publicznego „W Stumilowym Lesie”<br />
w Czernikowie, a także Szkoły<br />
Podstawowej im. He<strong>nr</strong>yka Sienkiewicza<br />
w Steklinie. Nastąpi to we<br />
wtorek 19 listopada o 17:00.<br />
Problem przemocy wobec dzieci<br />
w Polsce jest wciąż poważny,<br />
ale wzrasta świadomość społeczna<br />
dotycząca tego zagadnienia. Coraz<br />
więcej osób zwraca uwagę na skalę<br />
i konsekwencje krzywdzenia dzieci,<br />
co jest pozytywnym sygnałem<br />
dla przyszłych pokoleń. Wspólne<br />
działania, zarówno na poziomie<br />
lokalnym, jak i ogólnokrajowym,<br />
mają na celu promowanie dzieciństwa<br />
pełnego wsparcia, bez strachu<br />
i cierpienia.<br />
- Według „Barometru postaw<br />
wobec krzywdzenia dzieci w Polsce<br />
2024”, badania przeprowadzonego<br />
Gmina Wielka Nieszawka podpisała<br />
umowę na realizację usług<br />
polegających na odbiorze, transporcie<br />
i unieszkodliwieniu wyrobów<br />
zawierających azbest.<br />
Otrzymano dofinansowanie<br />
z Wojewódzkiego Funduszu<br />
Ochrony Środowiska i Gospodarki<br />
Wodnej w Toruniu w ramach<br />
Regionalnego Programu Priorytetowego<br />
Azbest 2024. Dzięki<br />
temu wszyscy mieszkańcy, którzy<br />
złożyli do Urzędu Gminy wniosek<br />
o usunięcie wyrobów zawierających<br />
azbest, mogą liczyć na wywóz<br />
przez Ipsos Polska i Fundację Dajemy<br />
Dzieciom Siłę, w ostatnim<br />
roku co piąty Polak był świadkiem<br />
stosowania kar fizycznych wobec<br />
dziecka – stwierdzają organizatorzy<br />
ogólnopolskiej kampanii. - Aż 28<br />
proc. z tych osób w żaden sposób<br />
na tę przemoc nie zareagowało. Co<br />
więcej, jeden na trzech dorosłych<br />
obywateli naszego kraju dopuszcza<br />
stosowanie przemocy fizycznej wobec<br />
dzieci, a co piąty uważa, że kary<br />
fizyczne są dobrym narzędziem<br />
wychowawczym i są skuteczniejsze<br />
od rozmów. Te wyniki pokazują, że<br />
wiele jest jeszcze do zrobienia i -<br />
pomimo spadku liczby osób popierających<br />
przemoc wobec dzieci na<br />
przestrzeni ostatnich 20 lat - nadal<br />
potrzebna jest zmiana świadomości<br />
w polskim społeczeństwie.<br />
Przemoc wobec dziecka to każde<br />
działanie lub zaniechanie, które<br />
powoduje krzywdę, cierpienie,<br />
narusza godność, zdrowie fizyczne<br />
lub psychiczne dziecka oraz hamuje<br />
jego rozwój. Może przybierać<br />
zarówno formę psychiczną,<br />
jak i emocjonalną, fizyczną lub też<br />
rówieśniczą. Reagowanie na takie<br />
zdarzenia jest nie tylko moralnym<br />
obowiązkiem, ale także prawnym<br />
wymogiem. Każdy z nas, kto ma<br />
podejrzenia, że dziecko może doświadczać<br />
przemocy, powinien<br />
podjąć działania, aby je ochronić.<br />
Akcja jest organizowana przez<br />
Fundację Dajemy Dzieciom Siłę<br />
oraz Krajową Koalicję na rzecz<br />
Ochrony Dzieci. Głównym partnerem<br />
kampanii jest Rzecznik Praw<br />
Dziecka.<br />
Będzie wywóz azbestu<br />
Mieszkańcy pozbędą się azbestu za darmo<br />
Materiały będą wywiezione do 22 listopada.<br />
i utylizację zgłoszonych wyrobów<br />
i nie zapłacą za to ani złotówki.<br />
Materiały będą wywiezione do<br />
22 listopada, po wcześniejszym<br />
ustaleniu dogodnego terminu wywozu<br />
z wszystkimi mieszkańcami<br />
objętymi programem. Wykonawca<br />
usług przygotuje dla każdego<br />
obiektu protokół odbioru azbestu,<br />
zawierający oświadczenie o prawidłowości<br />
wykonania prac oraz<br />
o oczyszczeniu terenu z pyłu<br />
azbestowego, z zachowaniem właściwych<br />
przepisów technicznych<br />
i sanitarnych.<br />
(AW)
22 LUDZIE<br />
Prezenty zamiast bomb<br />
Jeżdżą w konwojach do Ukrainy nie tylko z pomocą medyczną i humanitarną. Gdy zbliżają się święta,<br />
ładują do ciężarówek maskotki i łakocie dla ukraińskich sierot, których jest coraz więcej<br />
Radosław Rzeszotek | fot. Fundacja UA Future<br />
Piotr Kaszuwara dociera z pomocą do tych, którzy jej potrzebują – bez pośredników.<br />
Niewiele jest organizacji pozarządowych<br />
w Polsce, które z takim<br />
zaangażowaniem wspierają Ukrainę<br />
w wojnie z Rosją. A jeszcze<br />
mniej jest ludzi, którzy poświęcają<br />
się tej pomocy tak bardzo, jak<br />
założyciel Fundacji UA Future,<br />
Piotr Kaszuwara. Nasza redakcja<br />
zgłasza się do grona tych, którzy<br />
chcą poprzez działania Fundacji<br />
UA Future Ukrainę wspierać. O to<br />
samo prosimy naszych Czytelników.<br />
Wszyscy pamiętamy narodowe<br />
poruszenie i zryw do pomocy<br />
uciekinierom z Ukrainy w pierwszych<br />
tygodniach i miesiącach wojny.<br />
Dziś entuzjazm jest znacznie<br />
mniejszy i coraz mniej Polaków widzi<br />
we wspieraniu Ukrainy korzyść<br />
dla naszego kraju. Tymczasem walczący<br />
o niepodległość nasi sąsiedzi<br />
biją się z naszym najgroźniejszym,<br />
odwiecznym wrogiem, który zapowiada,<br />
że po zajęciu Ukrainy „zajmie<br />
się” Polską i krajami bałtyckimi.<br />
- Bez względu na to, co kto sądzi<br />
o tej wojnie, nie wolno zapominać<br />
o jej ofiarach – mówi Piotr Kaszuwara,<br />
założyciel, pomysłodawca<br />
i prezes Fundacji UA Future. - Dlatego<br />
uważam, że w ludzkim odruchu<br />
należy pomagać tym, którzy<br />
przez wojnę cierpią najbardziej. Po<br />
to właśnie powstała nasza fundacja,<br />
po to regularnie jeździmy do Ukrainy<br />
z pomocą nie tylko humanitarną.<br />
Fundacja UA Future dostarcza<br />
pomoc humanitarną do dzieci i dorosłych,<br />
którzy znaleźli się w sytuacji<br />
konfliktu zbrojnego. Spośród<br />
innych podobnych organizacji<br />
wyróżnia ją to, że dostarcza swoją<br />
pomoc bezpośrednio dla ludzi<br />
żyjących w pobliżu pierwszej linii<br />
frontu.<br />
- Realia są takie,<br />
że praktycznie<br />
‘‘<br />
każdy nasz konwój<br />
z pomocą odbywa<br />
się pod ostrzałem<br />
-<br />
i z narażeniem życia,<br />
by pomóc tym,<br />
którzy sami nie zdołają<br />
przeżyć – dodaje<br />
Piotr Kaszuwara,<br />
który był m.in.<br />
korespondentem<br />
wojennym Radia<br />
357, Polskiego Radia<br />
i Telewizji Polsat<br />
News. - Bez doświadczenia i profesjonalnych<br />
umiejętności, kursów<br />
medycznych oraz taktycznych,<br />
a także dobrej znajomości terenu,<br />
w jakim działamy, nie bylibyśmy<br />
Od redaktora naczelnego:<br />
Piotr Kaszuwara ryzykuje życiem od wielu lat. Jako reportażysta był wścibski i ciekawski, a zarazem<br />
prawy i uczciwy. Kiedy wybuchła wojna, odsunął na bok swoją karierę dziennikarską, aby skupić się<br />
na pomaganiu. Chciałbym mieć tyle w sobie odwagi co on. Kiedy rozmawialiśmy z sobą ostatni raz,<br />
powiedział, że coraz bardziej się boi, bo zbyt często udawało mu się wyjechać spod zasięgu rosyjskich<br />
pocisków bez szwanku. A on jak mało kto napatrzył się na okrucieństwa wojny, okaleczone jej ofiary<br />
i śmierć. Jest jednym z tych wielu bohaterów, którzy zaangażowali się całym sercem w pomoc Ukrainie<br />
(za co otrzymał od prezydenta Wołodymyra Zelenskiego najwyższe odznaczenie państwowe przyznawane<br />
obcokrajowcom). Warto wesprzeć jego działalność – jednak nie dla niego. Dla Ukraińców, którzy<br />
biją się dziś, abyśmy my nie musieli bić się jutro.<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024<br />
w stanie pełnić swojej misji. Front<br />
i jego okolice to wyjątkowo niebezpieczne<br />
miejsca, które dla osoby<br />
nieprzygotowanej bardzo często<br />
okazują się ostatnią drogą w życiu...<br />
Fundacja UA Future aktywnie<br />
wspiera Ukrainę od 2014 r.,<br />
ale ma też doświadczenie w pracy<br />
na Bliskim Wschodzie i w krajach<br />
afrykańskich. Przez dwa lata jej<br />
wolontariusze dostarczyli pomoc<br />
humanitarną ponad 150 tysiącom<br />
osób, dostarczając ponad 600 ton<br />
jedzenia do cywili, którzy utknęli<br />
w piwnicach frontowych miast<br />
i wiosek wschodniej oraz południowej<br />
Ukrainy. W sumie od marca<br />
Realia są takie, że praktycznie każdy<br />
nasz konwój z pomocą odbywa się pod<br />
ostrzałem i z narażeniem życia, by pomóc tym,<br />
którzy sami nie zdołają przeżyć.<br />
2022 r. dostarczyli żywność, środki<br />
medyczne czy ochrony osobistej<br />
o łącznej wartości ponad 30 mln zł.<br />
- Wspieramy głównie służby<br />
ratunkowe, szpitale i ludność cywilną<br />
zamieszkującą strefy działań<br />
wojennych obwodu donieckiego<br />
(czyli m.in. Kramatorsk, Łyman,<br />
Bachmut, Siwiersk, Soledar, Nowy<br />
Jork, Awdijiwkę), obwodu chersońskiego,<br />
zaporoskiego oraz charkowskiego<br />
(np. Izyum, Bałaklię,<br />
Kupiańsk, czy Hulajpole oraz Orichiw)<br />
– stwierdza Piotr Kaszuwara.<br />
- Nasz sposób działania to osobiste<br />
dostarczanie pomocy humanitarnej,<br />
tak aby na pewno dotarła ona<br />
do tych, którzy jej naprawdę potrzebują.<br />
Jedną z najgłośniejszych akcji<br />
Fundacji UA Future była „Święty<br />
Mikołaj w drodze – prezenty zamiast<br />
bomb”. W okresie przedświątecznym,<br />
gdy w przyfrontowych<br />
okolicach słychać było odgłosy<br />
wybuchów, po szosach wschodniej<br />
Ukrainy pędziła udekorowana<br />
w świecidełka i maskotki ciężarówka<br />
pełna słodyczy i zabawek dla<br />
ukraińskich sierot.<br />
- Kiedy się tam pojawiliśmy,<br />
ludzie nie dowierzali własnym<br />
oczom. Myśleli, że faktycznie<br />
przyjechał do nich święty Mikołaj<br />
– uśmiecha się Piotr Kaszuwara.<br />
- Ukraińscy żołnierze<br />
na punktach kontroli nie<br />
kryli wzruszenia, inni nam<br />
dziękowali, jeszcze inni<br />
żartowali mimo ponurych,<br />
wojennych nastrojów. Niebezpieczeństwo<br />
jak zawsze<br />
było spore, ale radość dzieci<br />
z prezentów warta była<br />
każdego ryzyka.<br />
Redakcja „Tylko <strong>Toruń</strong>”<br />
i „<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong>” dołącza do<br />
grona instytucji wspierających<br />
działalność Fundacji<br />
UA Future. Zachęcamy naszych<br />
Czytelników do wspierania jej inicjatyw.<br />
Każda złotówka wsparcia<br />
zostanie dobrze spożytkowana<br />
i pomoże Ukraińcom przetrwać<br />
wojnę i wywalczyć niepodległość.<br />
Fundacja Przyszłość<br />
dla Ukrainy UA Future<br />
ul. Legnicka 65<br />
54-206 Wrocław<br />
<strong>nr</strong> konta: PL 10 1140 2004<br />
0000 3202 8238 9<strong>298</strong>
FOTORELACJA<br />
23<br />
Kujawsko-Pomorskie Forum Innowacji,<br />
Nauki, Biznesu i Samorządu, FINBiS 2024<br />
5-7 listopada 2024<br />
<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 7 listopada 2024