Gazeta Chełmińska 147

BEZPŁATNA GAZETA CHEŁMIŃSKA | NR 147 | 10 WRZEŚNIA 2025 | ISSN 4008-3456 | NAKŁAD 17 500 EGZ.
Udało się, ale bez optymizmu
Tegoroczne żniwa w dużej mierze komplikowała pogoda
Tak wracają
starzy bogowie
Mają siedem świętych zasad, według których starają się żyć na co dzień.
Wyznają prastare wierzenia, czczą przodków i składają ofiary

2 DZIEŃ DOBRY
stopka redakcyjna
W szkole pojawił się nowy
przedmiot – edukacja zdrowotna.
Jej cele to: uodpornienie młodych
ludzi na choroby, uzależnienia
i dezinformację, podejmowanie
działań wspierających zdrowie,
rozumienie przemian w ludzkim
ciele, przygotowanie do odpowiedzialnego
pełnienia ról społecznych
oraz budowania relacji
Lekcja
odpowiedzialności
MARCIN SKONIECZKA
Poseł na Sejm RP | Polska 2050 Szymona Hołowni
opartych na zdrowiu, godności,
szacunku i tolerancji. To wiedza
praktyczna – od higieny i odżywiania,
przez radzenie sobie ze
stresem, aż po bezpieczeństwo
w sieci.
Wśród zagadnień jest zdrowie
seksualne, które wzbudza obawy
części osób. Politycy prawicy i hierarchowie
kościelni straszą „deprawacją”
i zachęcają rodziców do
wypisywania dzieci z zajęć. Padają
hasła o „seksualizacji” czy „normalizacji
zboczeń”.
Zamiast ulegać strachom warto
spojrzeć na fakty. Podstawa
programowa nie zawiera treści,
którymi bezpodstawnie straszą
przeciwnicy. Ponadto program
nauczania tworzą nauczyciele –
lokalni profesjonaliści znani społeczności,
często ci sami, którzy
uczą innych przedmiotów. To oni,
a nie „anonimowi aktywiści”, zdecydują
o treści lekcji, korzystając
ze swojej autonomii i znajomości
uczniów.
Edukacja zdrowotna nie odbiera
rodzicom prawa do wychowania.
Przeciwnie – wspiera je, dając
dzieciom przestrzeń do rozmowy
i rzetelną wiedzę. To partnerstwo,
a nie zastępstwo.
W czasach rosnących wskaźników
depresji, zaburzeń odżywiania
i otyłości wśród dzieci
zamykanie oczu na te zjawiska to
nieodpowiedzialność. Edukacja
zdrowotna to przygotowanie do
życia – zdrowego, bezpiecznego
i świadomego. Jestem przekonany,
że po tym roku szkolnym rodzice,
którzy mieli obawy, zobaczą, że
całe to straszenie było tylko dezinformacją
– i w kolejnym roku
chętnie zapiszą swoje dzieci na te
wartościowe zajęcia.
Redakcja „Gazety Chełmińskiej”
Złotoria, ul. 8 marca 28
redakcja@gazetachelminska.pl
Wydawca
Fundacja Medium
Redaktor naczelny
Radosław Rzeszotek
Zastępczyni redaktora naczelnego
Kinga Baranowska (tel. 796 302 471)
Redaktor wydania
Kinga Baranowska
Dział informacji
Piotr Gajdowski
Wielu ludzi myli nadal przywództwo
z kontrolą. Wierzą, że
skuteczny lider to ten, który nadzoruje,
wymaga i karze. Tymczasem
prawdziwe przywództwo
zaczyna się tam, gdzie kończy się
strach i lęk. Zespół w ONSEN nie
Lider bez lęku.
Jak zbudować kulturę
odwagi i zaufania?
JACEK CIESIELSKI
prezes Onsen sp. z o.o., wizjoner biznesu
stałby się odważny, gdyby bał się
mnie jako lidera…
Simon Sinek twierdzi, że rolą
lidera jest tworzenie poczucia
bezpieczeństwa. W ONSEN ludzie
czują się bezpieczni, dlatego
to nie boją się pytać, proponować,
przyznawać do błędów. To właśnie
wtedy pojawia się innowacja, zaangażowanie
i odpowiedzialność.
Kultura strachu rodzi stagnację.
Kultura odwagi pozwala na rozwój.
Zaufania zespołu nie buduję
ładnymi słowami czy benefitami,
robię to w codziennych zachowaniach
– słuchanie, otwartość,
przyznanie się do błędu. Zdarzało
mi się powiedzieć „nie wiem” i to
nigdy nie osłabiło mojego autorytetu.
Bowiem odwaga lidera polega
na tym, że najpierw daje, a dopiero
potem oczekuje, że przede
wszystkim chroni, że potrafi zaufać,
zanim zaufa jemu ktoś inny.
Tak powstaje kultura, w której ludzie
po prostu chcą być, choć wcale
nie muszą.
Świat się zmienia. Ludzie nie
szukają już najmądrzejszych. Szukają
najodważniejszych. Tych, którzy
mają odwagę przewodzić nie
przez siłę, ale przez zaufanie. A to,
wbrew pozorom, wcale nie jest tylko
przejaw kompetencji miękkich.
To twardy fundament organizacji,
jaką jest ONSEN.
Zespół to nie grupa ludzi, którzy
ze sobą pracują, ale grupa ludzi
wzajemnie darzących się zaufaniem.
A lider jest jego częścią.
Jan Kincel
Arkadiusz Włodarski
Korekta
Piotr Gajdowski
REKLAMA
Kinga Baranowska
(GSM 796 302 471)
reklama@pozatorun.pl
Skład
Studio Gazeta Chełmińska
Druk
Express Media Sp. z o.o.
KRZYSZTOF SZCZUCKI
Poseł na Sejm RP PiS
Polska od 1997 r. funkcjonuje
w oparciu o konstytucję, która
w momencie uchwalenia stanowiła
ważny krok w budowaniu
demokracji. Jednak ponad ćwierć
wieku później widać wyraźnie, że
wiele jej zapisów nie przystaje do
współczesnych realiów. Obecne
przepisy są często nieprecyzyjne
i rodzą spory kompetencyjne
pomiędzy ośrodkami władzy, na
Nowa konstytucja
dla silnej Polski
czym ostatecznie tracą zwykli obywatele.
Aktualne czasy pokazują
dobitnie, że Nasza Ojczyzna potrzebuje
bardziej klarownych reguł
gry, które zapewnią sprawne działanie
instytucji i bezpieczeństwo
społeczeństwa.
Polska, jako silny kraj w Europie
Środkowej, zasługuje na nową
konstytucję – nowoczesną, odpowiadającą
wyzwaniom XXI
w. Moim zdaniem powinna ona
przewidywać wzmocnienie odpowiedzialności
i przejrzystości
organów państwa oraz przywrócenie
ładu instytucjonalnego, który
pozwoli skutecznie reagować na
kryzysy i zagrożenia. Szczególne
znaczenie ma również zwiększenie
uprawnień Prezydenta RP, który
jako jedyny polityk posiada bezpośredni,
ogólnonarodowy mandat
(na Prezydenta Karola Nawrockiego
w ostatnich wyborach swój głos
oddało ponad 10,5 mln Polaków).
To właśnie on powinien mieć realne
narzędzia do koordynowania
działań w momentach wymagających
szybkich decyzji.
Nie mniej istotne są zmiany
w wymiarze sprawiedliwości.
Nowa konstytucja powinna
wprowadzić jasne i przejrzyste
zasady powoływania sędziów, aby
zagwarantować ich niezależność
i autorytet. Kluczowe jest również
rozdzielenie funkcji Ministra
Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego,
co ograniczyłoby ryzyko
upolitycznienia śledztw.
Czas najwyższy, by Polska
stworzyła konstytucję, która będzie
fundamentem sprawiedliwego
państwa, zdolnego sprostać wyzwaniom
przyszłości. Silna i spójna
ustawa zasadnicza wzmocni naszą
pozycję w Europie, zwiększy zaufanie
obywateli do instytucji oraz
stanie się gwarancją stabilności na
kolejne dekady.
ISSN 4008-3456
Redakcja nie odpowiada za treść
ogłoszeń.
***
Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy
z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim
i prawach pokrewnych Fundacja
MEDIUM zastrzega, że dalsze rozpowszechnianie
materiałów
opublikowanych w “Gazecie
Chełmińskiej” jest zabronione bez zgody
wydawcy.
Następny
numer już
15 października
Szukaj nas w sklepach i urzędach oraz na www.pozatorun.pl
Gazeta Chełmińska . 10 września 2025

PROMOCJA
3
DEFRO – fachowy dobór urządzenia grzewczego
Pompa ciepła? Kocioł pelletowy? W decyzji pomoże DEFRO, polski producent urządzeń grzewczych,
który oferuje wsparcie ekspertów od pierwszej konsultacji po montaż i serwis
Magdalena Witt-Ratowska | fot. nadesłane
Wybór urządzenia grzewczego to
decyzja, która wpływa na komfort
życia użytkowników oraz
koszty eksploatacji przez wiele
lat. Wśród dostępnych na rynku
rozwiązań coraz większą popularność
zdobywają zarówno
nowoczesne pompy ciepła, jak
i automatyczne kotły na pellet,
a niektórzy wybierają jeszcze tradycyjne
kotły na ekogroszek.
Jednym z najbardziej znanych
i zaufanych polskich producentów
jest firma DEFRO, która działa na
rynku już od ponad 50 lat i dostarcza
zaawansowane technologicznie
urządzenia grzewcze, dostosowane
do różnorodnych potrzeb użytkowników.
– Urządzenia dobieramy indywidualnie,
pod konkretną nieruchomość
– wyjaśnia Jarosław
Karczewski, regionalny doradca
techniczno-handlowy firmy DE-
FRO. – Na początku prowadzimy
audyt, czyli ocenę budynku, jego
stanu, powierzchni i wielu różnych
parametrów. Inne urządzenia
grzewcze sprawdzą się w domu jednorodzinnym,
nowej zabudowie,
a inne np. w domku letniskowym.
Klienci mogą więc liczyć na
kompleksowe doradztwo, które pomaga
uniknąć błędów i zapewnia
dobrze dopasowane ogrzewanie.
DEFRO stawia na jakość i nowoczesność.
Oferowane urządzenia
spełniają rygorystyczne normy
ekologiczne, dzięki czemu użytkownicy
mogą korzystać z dofinansowań,
np. w ramach programu
„Czyste Powietrze”.
– Pomagamy kompleksowo
również w uzyskaniu dotacji,
zwłaszcza do kotłów pelletowych
i pomp ciepła – podkreśla Jarosław
Karczewski. – Natomiast do pieców
na ekogroszek można się starać
o wsparcie gminne, ale trzeba to
sprawdzić lokalnie, czy dana gmina
je oferuje.
Urządzenia spełniają normy 5.
klasy i EcoDesign, co oznacza wyższą
sprawność, mniejsze zużycie
paliwa i niższą emisję szkodliwych
substancji. W praktyce przekłada
się to na bardziej ekonomiczne
i ekologiczne ogrzewanie domu.
W ofercie DEFRO znajdują się
urządzenia, które mogą z powodzeniem
pracować w różnych typach
domów – zarówno w nowym budownictwie
i dobrze ocieplonym,
jak i w starszych budynkach po
modernizacji instalacji grzewczej.
O jakości produktów DEFRO
świadczy również lojalność klientów,
którzy wracają po kolejne
usługi firmy.
– Około 40-50 proc. naszej
sprzedaży to stali klienci, którzy po
latach wymieniają stare kotły naszej
firmy na nowe modele – mówi
Jarosław Karczewski. – Dla nas to
sygnał, że ufają marce, mogą liczyć
na serwis i gwarancję. Montujemy
pełne kotłownie – z pompami obiegowymi,
zaworami i całym osprzętem,
wszystko w cenie urządzenia,
by instalacja była szczelna i efektywna.
Montaż wykonują wyszkoleni
specjaliści, którzy użytkownikom
przekazują również obsługę danego
urządzenia i pozostają pierwszym
kontaktem w razie potrzeby.
DEFRO jest polskim producentem,
więc obok ugruntowanej od
ponad pół wieku pozycji na rynku
to kolejny atut.
– Warto wybierać sprawdzonych
producentów i nie patrzeć
wyłącznie na cenę, bo w dłuższej
perspektywie czekają nas wydatki –
zaznacza doradca DEFRO. - Tańsze
urządzenia bywają po prostu mniej
trwałe i generują koszty napraw czy
wcześniejszej wymiany.
Główna siedziba DEFRO znajduje
się w Rudzie Strawczyńskiej
(woj. świętokrzyskie). Firma posiada
swoje przedstawicielstwa
w wielu regionach, także w kujawsko-pomorskim.
Kontakt poprzez
formularz na stronie www.defro.pl
lub bezpośrednio z doradcą:
jaroslaw.karczewski@defroenergy.pl,
tel. +48 660 414 383.
Gazeta Chełmińska . 10 września 2025

4 REGION
Tak wracają starzy bogowie
Mają siedem świętych zasad, według których starają się żyć na co dzień. Wyznają prastare wierzenia, czczą przodków i składają ofiary
Radosław Rzeszotek | fot. nadesłane
Starosłowiańskie obrzędy to dla rodzimowierców jeden z wyrazów ich wierzeń.
Wydawało się, że odeszli w zapomnienie,
a wszyscy ich wyznawcy
zostali wybici lub padli na kolana
przed krzyżem Chrystusa. Rodzimowiercy
słowiańscy, których
szeregi systematycznie rosną, pokazują,
że pamięć o prastarych
bogach nie przeminęła. Organizują
się, spotykają i propagują
starosłowiańskie wierzenia i duchowość.
Jednym z zarodków tego
ruchu był słynny, podchełmiński
Kałdus – położony na Górze św.
Wawrzyńca.
Dziś Związek Wyznaniowy Rodzimowierców
Polskich Ród jest
formalnie zarejestrowanym związkiem
wyznaniowym, który formalnie
może liczyć na takie same
prawa jak każdy inny związek wyznaniowy
w Polsce. Jednym z jego
fundamentalnych założeń jest pielęgnowanie,
kultywowanie oraz
rozwój rodzimej wiary Słowian.
Początki ich działalności sięgają
września 2014 r., gdy w Toruniu
powstało Stowarzyszenie Kałdus,
które jako pierwsze odwołało się
do tradycji i wierzeń starosłowiańskich.
Wkrótce rodzimowiercy
z ziemi chełmińskiej zebrali
się w tzw. chram, dając początek
Związku Wyznaniowego Rodzimowierców
Polskich Ród. Dziś oddziały
tego ruchu działają w skali
całej Polski.
- Wiara rodzima to religia, której
rdzeniem są wierzenia, kult i dziedzictwo
dawnych Słowian – mówią
o sobie rodzimowiercy z Chramu
Kałdus. - Pomimo zacierania się
śladów przeszłości, czujemy się
spadkobiercami i kontynuatorami
przedchrześcijańskiego wielobóstwa
słowiańskiego oraz kultury
naszych przodków. Za główną podstawę
wspólnie wyznawanej wiary
rodzimej i swej życiowej postawy
uznajemy udokumentowane, rzetelne
źródłowo, duchowe i kulturowe
dziedzictwo słowiańskie. Rodzima
wiara sięga do dziejów ludów
indoeuropejskich, w tym korzeni
ich wartości, słowa i języka, mądrości,
zwyczajów i obyczajów, przekazów
oraz tradycji, dobra wspólnoty
i jednostki. Wiarę rodzimą – zgodną
z rdzennymi wierzeniami słowiańskimi
– chcemy przekazywać
potomnym.
Rodzimowiercy podkreślają
również, że ich nadrzędnym celem
jest krzewienie i nauczanie
ładu, piękna i wartości płynących
z wierzeń słowiańskich. Wartości
te obejmują choćby oddawanie
czci bogom, przodkom i naturze,
a także celebrowanie życia, rodziny
i płodności. Często praktykują
święte ognie, ofiary pokarmowe,
a także lokalne obyczaje i tradycje
przodków.
Jedną z podstaw ich wierzeń
jest mit o początku świata. Według
niego u jego początków wszystko
było wielkim morzem, po którym
w łodzi samotnie pływał pra-bóg.
Aby stworzyć ziemię, poprosił on
o pomoc diabła, który zamieszkiwał
głębiny, aby przyniósł on
z dna morza ziarna piasku – i to
z nim pra-bóg stworzył pierwszą
wyspę. Podobne mity dotyczą powstania
zwierząt, rzek, jezior, gór,
lasów oraz praktycznie wszystkich
miejsc, w których Prasłowianie żyli
i mieszkali.
- Jesteśmy ludźmi słowa. Wierzymy,
że słowa mają moc. Uznajemy,
że słowo dane jest święte,
a świętość świata ukazuje obraz ze
słowa płynący. Słowa, które składają
się na język, są spoiwem wspólnoty
– podkreślają rodzimowiercy
z Chramu Kałdus. - Mamy siedem
świętych zasad. Oddajemy cześć
słowiańskim Bogom. Zachowujemy
pamięć i oddajemy cześć Przodkom.
Dążymy do dobra i mądrości,
przejawiających się w dziedzictwie
Przodków. Wierzymy w istnienie
i wędrówkę dusz. Wierzymy
w trójdzielność świata. Wierzymy,
że wzorzec dla świata wyznaczony
jest czynami Bogów i Przodków.
Uznajemy istnienie Prawdy o rzeczywistości,
którą możemy zgłębiać,
choć nie poznamy jej całej.
Symbolicznym dla rodzimowierców
miejscem jest gród Kałdus,
który zamieszkiwany był przez
ludzi od przynajmniej 2500 lat.
Był on położony na skrzyżowaniu
kluczowych szlaków handlowych
– wiślanego (północ-południe)
oraz tego łączącego ziemie ruskie
z Pomorzem. Niedawno marszałek
województwa, Piotr Całbecki,
zapowiedział powstanie muzeum
poświęcone historii tego miejsca.
- Miejsce to znane jest archeologom
od lat 70. XIX w. Przyciągało
uwagę wielu pokoleń badaczy, początkowo
głównie ze względu na
cmentarzysko szkieletowe, jedno
z największych na terenie wczesnośredniowiecznej
Słowiańszczyzny
Zachodniej – mówił na łamach
portalu kujawsko.pomorskie.pl
prof. Wojciech Chudziak, dyrektor
Instytutu Archeologii Uniwersytetu
Mikołaja Kopernika w Toruniu. -
Później również ze względu na niezwykle
intensywne ślady działalności
osadniczej z tego okresu. Przed
I wojną światową badania prowadzili
tu głównie badacze niemieccy,
a w latach 50. XX w. – archeolodzy
z ośrodka łódzkiego. Pod koniec lat
60. i na początku 70. pierwsze systematyczne
prace wykopaliskowe
poprowadził w tym miejscu prof.
Andrzej Kola z ówczesnej Katedry
Archeologii UMK. W 1996 r. badania,
będące niejako kontynuacją
wcześniejszych prac, podjął pod
moim kierownictwem zespół naukowców
z Instytutu Archeologii
UMK i z niewielkimi przerwami
prowadzi je do dzisiaj. Jest to najdłużej
i najintensywniej badany
kompleks stanowisk archeologicznych
w naszym województwie.
Rodzimowiercy słowiańscy
w Kałdusie widzą jednak przede
wszystkim symbolikę słowiańską,
dlatego regularnie spotykają się
tam, aby uczestniczyć w obrzędach.
Chram Kałdus wraz z rodzimowiercami
z Ukrainy celebrował noc
Kupały z 20 na 21 czerwca 2025 r.,
zgodnie z pogańskimi tradycjami.
To dawne słowiańskie święto, obchodzone
w noc przesilenia letniego,
obejmowało rytuały takie jak
skakanie przez ogniska, puszczanie
wianków na wodę i poszukiwanie
kwiatu paproci, symbolizując miłość
i płodność.
Jaką przyszłość mają rodzimowiercy
słowiańscy w Polsce? Wiele
wskazuje na to, że ich szeregi będą
rosły, a dzięki nim Kałdus – jako
miejsce święte dla dawnych Słowian
– stanie się rozpoznawalne
w całym kraju.
Gazeta Chełmińska . 10 września 2025

6 REGION
Udało się, ale bez optymizmu
Tegoroczne żniwa w dużej mierze komplikowała pogoda
Arkadiusz Włodarski | fot. nadesłane
To już kolejny rok, w którym rolnicy
nie mieli łatwych żniw. Tym
razem ponownie jednym z czynników,
które mocno wpłynęły na
sytuację na polach, była pogoda.
Z powodu deszczu opóźniło się
m.in. koszenie zbóż.
Deszcz powodował także choroby
grzybowe oraz porastanie, czyli
przedwczesne kiełkowanie ziaren.
Wpłynęło to negatywnie na jakość
zbóż. Tegoroczne żniwa rozpoczęły
się z opóźnieniem i przebiegały
w atmosferze wyścigu z czasem.
Rolnicy byli zmuszeni do wykorzystywania
każdego krótkiego okna
pogodowego, aby wjechać sprzętem
na pola. Wilgotna aura sprzyjała
porastaniu ziarna w kłosach
i rozwojowi chorób grzybowych, co
grozi przeklasyfikowaniem pszenicy
z konsumpcyjnej na znacznie
tańszą paszową. Z kolei wiosenne
przymrozki spowodowały, że rzepak
kwitł i dojrzewał nierównomiernie,
co skomplikowało zbiory
i wpłynęło na jakość nasion.
- Żniwa nigdy nie są łatwe. To
wynika z ich natury. Odbywają
się one w okresie letnim, gdy zazwyczaj
temperatury są bardzo
wysokie. W tym roku jednak wyglądało
to inaczej – mówi Tadeusz
Ziółkowski, wiceprezes Kujawsko-
-Pomorskiej Izby Rolniczej. - To
był nieporównywalny rok z powodu
trudności, które pojawiały się
od wielu miesięcy. Zima była bez
okrywy śnieżnej, wiosna okazała
się sucha, zaś potem pojawiły się
przymrozki, które spowodowały
uszkodzenia w roślinach. Poprawa
pogody, która nastąpiła później,
mowa tu o opadach deszczu, sprawiła,
iż zboża się odbudowały.
Jednak gdy żniwa miały się zaczynać,
aura ponownie się zmieniła
i długotrwałe deszcze opóźniały
termin zbiorów. Pogorszeniu uległa
jakość zbóż. W tym roku jęczmień
ozimy, który zazwyczaj koszono
na początku lipca lub nawet pod
koniec czerwca, został skoszony
dopiero pod koniec lipca. Z kolei
rzepak był na polu aż 11 i pół
miesiąca. Niejednokrotnie trzeba
było dosuszać pola. Końcówka
żniw odbyła się już w normalnym
trybie. Koszenie przebiegało wtedy
sprawnie. Zbiory są różne, jednak
mimo niesprzyjających warunków
w przypadku zbóż można mówić
o przyzwoitym rezultacie.
- Straty widać, jeśli chodzi o rzepak
– dodaje Ziółkowski. - Firmy
ubezpieczeniowe, które dokonywały
oceny plantacji i skutków
przymrozków, wyliczyły, że straty
wyniosły od 10 do nawet 25 proc.
zbiorów. Ubezpieczeni rolnicy
otrzymali należne odszkodowania.
Było trochę stresu, to nam zawsze
towarzyszy przy żniwach, ale udało
nam się to ukończyć.
Jednak satysfakcji wśród rolników
raczej nie ma. Powodem są
ceny, za które rolnicy mogą sprzedać
swoje plony. Zdaniem Ziółkowskiego
utrzymują się one na
poziomach sprzed kilkunastu lat.
Z notowań publikowanych na stronie
Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka
Doradztwa Rolniczego w Minikowie
wynika, że tona jęczmienia
paszowego jest warta średnio 640
zł, a konsumpcyjnego – 660 zł.
Pszenica konsumpcyjna jest skupowana
za mniej więcej 780 zł za tonę,
a paszowa za 730 zł. Najmniej można
dostać za żyto, to około 560 zł za
tonę, zaś najwięcej wart jest rzepak
– tu ceny sięgają nawet 1970 zł za
tonę. Pojawia się też inny problem.
- Rolnicy nie mają praktycznie
możliwości, by sprzedać zebrane
zboże – podkreśla wiceprezes
KPIR. - Skupy są zawalone, ceny są
niskie, natomiast środki potrzebne
do dalszych prac i produkcji na
polu, jak nawozy, ciągle drożeją.
Dochód jest coraz niższy, a niekiedy
nawet zerowy, co nas bardzo
niepokoi.
W zależności od typu nawozu
i jego zastosowania tona takiego
środka może kosztować od 520 do
2000 zł, jednak np. włocławski Anwil
ma w swojej ofercie także nawozy
fosforowe warte około 3000 zł.
Dochodzą do tego także inne środki
służące do ochrony zbiorów. Ich
wykorzystanie jest potrzebne, by
zwiększyć jakość plonów i uchronić
je od chwastów, jednak jest to także
dodatkowy wydatek.
Rolnicy podkreślają także działania
Komisji Europejskiej, m.in.
niekorzystne dla polskiego środowiska
rolniczego umowy z Ukrainą,
doprowadzające do dalszej destabilizacji
rynku, i to w wymiarze
całej Europy. Wszystko to sprawia,
że optymizmu próżno szukać, ale
zawsze cieszy to, że udało się zebrać
plony.
Tradycyjnym elementem pojawiającym
się po żniwach są dożynki.
W wielu gminach odbyły się już,
lub będą odbywać w najbliższych
tygodniach, święta plonów, które
służą do podziękowania rolnikom
za ich trud. Pojawiają się tam również
stoiska z lokalnymi i domowymi
przetworami przygotowanymi
przez koła gospodyń wiejskich. Gospodarzem
tegorocznych dożynek
w powiecie chełmińskim była gmina
Stolno, a dokładniej miejscowość
Wabcz. Tam świętowano 23
sierpnia, gwiazdą wieczoru był zespół
Weekend. Z kolei wojewódzka
odsłona miała miejsce 31 sierpnia
w Leśnym Parku Kultury i Wypoczynku
Myślęcinek w Bydgoszczy.
- Ludzie biorą w takich imprezach
udział, jednak z moich
obserwacji wynika, że rolnicy są
tam mniejszością – zauważa Ziółkowski.
- Uważają oni, że nie ma
co świętować, sytuacja do tego nie
skłania.
A po dożynkach dalsza praca.
Trzeba zacząć pracować nad nowymi
plonami, które zbierze się już
w przyszłym roku.

REGION
7
Chełmno z klastrem
Szykuje się nowa inicjatywa energetyczna
Arkadiusz Włodarski | fot. Łukasz Piecyk
Ruszyły prace nad Chełmińskim
Klastrem Energii. W założeniach
ma on gwarantować lokalne partnerstwo
na rzecz zrównoważonego
rozwoju energetycznego.
Jednak czym tak naprawdę jest
klaster energii i co z tego będą
mieć mieszkańcy?
Definicję klastra energii możemy
znaleźć w ustawie, którą uchwalono
10 lat temu. Wynika z niej, że
jest to rozwiązanie pozwalające na
uporządkowanie lokalnej gospodarki
energetycznej i efektywniejsze
wykorzystanie zarówno energii
elektrycznej, jak i cieplnej.
Klaster energii jest porozumieniem
cywilnoprawnym, które
swym zasięgiem może obejmować
podmioty znajdujące się na terenie
pięciu gmin lub jednego powiatu.
W ramach porozumienia mogą
zostać zrzeszone osoby fizyczne,
osoby prawne, jednostki naukowe,
instytuty badawcze lub jednostki
samorządu terytorialnego.
Działania nad jego stworzeniem
rozpoczęły władze miasta Chełmno
wraz z gminami Chełmno i Stolno.
Jednym z celów jest zrównoważony rozwój energetyczny.
W sieci pojawiła się ankieta dla
przedsiębiorców.
- Dzięki wspólnym działaniom
w ramach klastra uczestnicy będą
mogli korzystać z korzyści płynących
z lokalnej produkcji energii
odnawialnej, optymalizacji zużycia
energii, a także uzyskiwać wsparcie
w zakresie innowacyjnych rozwiązań
technologicznych i finansowych
– zapowiadają organizatorzy
projektu. - Naszą misją będzie promowanie
gospodarki niskoemisyjnej
oraz poprawa bezpieczeństwa
energetycznego w regionie.
W ankiecie przedsiębiorcy są
pytani o to, czy korzystają lub planują
korzystać z odnawialnych
źródeł energii oraz jakie mają cele
związane z optymalizacją zużycia
energii. Ma to być też forma sprawdzenia
zainteresowania samym
projektem klastra.
Pojawiają się
jednak pytania
i wątpliwości
dotyczące tej
inicjatywy.
‘‘- - Kto na
Dzięki
tym zarobi, kto
się podwiesi?
Znowu jakaś
organizacja
pozarządowa,
w której zarabiają
pieniądze m.in. niektórzy
radni? - pyta jeden z internautów.
- Nagle burmistrz z zastępcą
przypomnieli sobie, że w mieście
są przedsiębiorcy? I naprawdę nie
wiecie, czego chcą? Ułatwień, usuwania
przeszkód, mądrego MPZP,
rozsądnych niskich podatków, dobrych
dróg.
W drugiej połowie sierpnia zorganizowano
spotkanie informacyjne.
Mówiono na nim m.in. o tym,
czym ma być klaster energii, jakie
są poszczególne etapy jego budowy
oraz jakie mogą być z tego korzyści.
Wiadomo, że projekt ten będzie
finansowany w ramach Krajowego
Planu Odbudowy.
Pierwszy w Polsce klaster działający
według nowych zasad, określonych
w ustawie o odnawialnych
wspólnym działaniom
w ramach klastra uczestnicy będą mogli
korzystać z korzyści płynących z lokalnej
produkcji energii odnawialnej.
źródłach energii, powstał w Ciechanowie.
Klastry energii jako beneficjenci
dedykowanego systemu
wsparcia mogą uzyskać rabaty na
dystrybucję energii elektrycznej.
Upust, w zależności od spełnionych
warunków, może wynieść maksymalnie
75 proc. wysokości opłat
dystrybucyjnych. Wielkość rabatu
uzależniona będzie od poziomu
pokrycia zużycia własnego w klastrze
energią wytworzoną z odnawialnych
źródeł energii.
Aby klaster mógł funkcjonować,
niezbędne są liczniki zdalnego odczytu
oraz magazyny energii. Musi
on też działać w granicach powiatu.
Przynajmniej 30 proc. energii wytworzonej
w ramach klastra musi
pochodzić z odnawialnych źródeł,
a wytworzona energia ma pokrywać
w ciągu roku co najmniej 40
proc. zapotrzebowania jego członków.
Łączna moc zainstalowana
odnawialnych źródeł energii klastra
może wynieść maksymalnie
150 MW.
Gazeta Chełmińska . 10 września 2025

8 REGION
Młodzi bez pracy, urząd z ofertami
Ponad 15 proc. bezrobotnych w powiecie to ludzie do 25. roku życia
Arkadiusz Włodarski | fot. Łukasz Piecyk
Ponad 1900 bezrobotnych w powiecie
chełmińskim, z czego prawie
300 w wieku do 25. roku życia
– tak wyglądają statystyki
dotyczące pracy. Sprawdzamy, jak
obecnie wygląda sytuacja oraz jakie
oferty czekają na tych, którzy
poszukują zatrudnienia.
Z danych, którymi dysponuje
Powiatowy Urząd Pracy w Chełmnie,
wynika, że w czerwcu w powiecie
było 1926 zarejestrowanych
osób bezrobotnych. Kobiety w tym
gronie stanowią większość – 1026.
Wśród osób do 25. roku życia bezrobotnych
jest 294, zaś w przedziale
do 30 lat – 518. W czerwcu wyrejestrowano
z grona bezrobotnych 176
osób – najmniej jak dotąd w tym
roku. Podobnie niski wskaźnik tej
wartości obserwowano w listopadzie
zeszłego roku.
Analitycy rynku pracy zwracają
uwagę na to, że bezrobocie rośnie
wśród młodych. Statystyki Eurostatu
pokazują, że w marcu 2025 r.
osoby w wieku 25-34 lata stanowiły
23,3 proc. wśród zarejestrowanych
bezrobotnych. Jeszcze bardziej
alarmujące są dane dotyczące najmłodszej
grupy wiekowej – w przedziale
wiekowym 15-24 lata stopa
bezrobocia osiągnęła poziom 13,4
proc. W ciągu ostatniego roku bezrobocie
wśród młodych wzrosło
o 3,4 punktu procentowego.
- Młodzi trafiają dziś na rynek
Sporo ofert, o których informuje PUP, dotyczy pracy w oświacie.
pracy, który oczekuje od nich samodzielności,
kompetencji technicznych
i gotowości do działania
od pierwszego dnia, mimo że nie
mieli jeszcze realnej szansy, by tych
kompetencji się nauczyć – mówi
portalowi Bankier.pl ekspertka
rynku pracy Zuzanna Ilków. - Nawet
na stanowiskach juniorskich
wymagane jest doświadczenie,
a wiele zadań typowych dla początkujących
przejmują dziś narzędzia
AI. Jednocześnie edukacja wciąż
zbyt rzadko rozwija umiejętności
praktyczne i nie daje przygotowania
do pracy projektowej czy zespołowej.
Jako jedno z proponowanych
rozwiązań, które mogłoby nieco
wyhamować trend, w którym Polska
przoduje w całej Unii Europejskiej,
wymienia się zwiększenie
inwestycji w edukację i szkolenia
zawodowe, które pomogą młodym
ludziom zdobyć potrzebne umiejętności.
Ważne też są stanowiska
pracy, które pozwalałyby uczyć się
w trakcie podejmowania działań.
Powiatowy Urząd Pracy w Chełmnie
prezentuje na swoich stronach
oferty pracy. Zbliża się nowy
rok szkolny, co oznacza, że skorzystać
mogą nauczyciele. Zespół
Szkół nr 2 im. Adama Mickiewicza
w Chełmnie poszukuje osób
do nauki chemii oraz edukacji dla
bezpieczeństwa. W przypadku tego
pierwszego przedmiotu chodzi
o pracę na ¾ etatu, czyli 60 godzin
w miesiącu. Mniej będzie musiał
pracować chętny do prowadzenia
zajęć z bezpieczeństwa, tutaj wymagane
jest tylko 16 godzin w miesiącu.
Jest także praca na pół etatu
dla nauczyciela niemieckiego.
Oferty dotyczą nie tylko oświaty.
Spółdzielnia Mieszkaniowa
w Chełmnie zatrudni instalatora
na pełen etat za najniższą krajową
oraz kierownictwa ds. konserwacji
i remontów. Na tym stanowisku
można już liczyć na wypłatę rzędu
8 tys. zł brutto. Jest też oferta tylko
dla zarejestrowanych w PUP – operator
maszyn drogowych.
Jedna oferta dotyczy Unisławia
– tamtejsze niepubliczne przedszkole
poszukuje nauczyciela na
pełen etat za pensję wynoszącą co
najmniej 4900 zł brutto.
pozatorun.pl
Gazeta Chełmińska . 10 września 2025

REGION
9
Bezpieczeństwo pod kontrolą
Szybcy kierowcy, nietrzeźwi rowerzyści, kontrole przy szkołach i wspólne akcje ze strażą.
Druga połowa wakacji to intensywny okres dla chełmińskich policjantów
Jan Kincel | fot. Komenda Powiatowa Policji w Chełmnie
Ostatnie tygodnie to dla policjantów
z powiatu chełmińskiego czas
wzmożonych działań na drogach
i w przestrzeni publicznej. Funkcjonariusze
przeprowadzili akcje
kontroli prędkości oraz trzeźwości
kierowców i bezpieczeństwa
rowerzystów, a także przygotowania
do roku szkolnego. Wyniki
działań pokazują, że świadomość
mieszkańców rośnie, choć wciąż
nie brakuje osób łamiących przepisy.
Mundurowi zapowiadają, że takie akcje jak „Prędkość” będą kontynuowane.
Podczas ogólnopolskiej akcji
„Prędkość”, do której dołączyli
chełmińscy policjanci, ujawniono
aż 44 wykroczenia drogowe. Najpoważniejsze
zdarzenie odnotowano
w Unisławiu, gdzie 21-letni kierowca
citroena jechał z prędkością
112 km/h w obszarze zabudowanym.
Mężczyzna stracił prawo jazdy
na trzy miesiące, otrzymał mandat
w wysokości 2000 zł oraz 14
punktów karnych. Funkcjonariusze
przypominają, że nadmierna prędkość
wciąż jest jedną z głównych
przyczyn wypadków śmiertelnych.
Równolegle prowadzone były
działania „Trzeźwy kierujący”, podczas
których policjanci skontrolowali
166 kierowców. Wynik okazał
się pozytywny – wszyscy byli trzeźwi.
Podobnie było podczas akcji
„Trzeźwa autostrada” na węźle Lisewo,
gdzie przebadano aż 574 kierowców.
Chełmińscy mundurowi uczestniczyli
również w wojewódzkich
działaniach „Bezpieczny rowerzysta”.
W ich trakcie ujawniono 40
wykroczeń, z czego aż 38 popełnili
rowerzyści. Najczęstsze przewinienia
dotyczyły jazdy po chodniku,
przejeżdżania przez przejścia dla
pieszych oraz złego stanu technicznego
jednośladów. Policjanci
zatrzymali dwóch rowerzystów,
którzy prowadzili swoje pojazdy po
alkoholu – w Lisewie 52-latek był
nietrzeźwy, a w Kijewie Królewskim
33-latek znajdował się w stanie
po użyciu alkoholu.
Końcówka wakacji to również
czas przygotowań do roku szkolnego.
Funkcjonariusze skontrolowali
okolice szkół i przedszkoli,
sprawdzając oznakowanie przejść
dla pieszych, stan infrastruktury
oraz widoczność znaków drogowych.
Wykryte nieprawidłowości
przekazano zarządcom dróg, by
zdążyli je usunąć przed pierwszym
dzwonkiem. Policja apeluje do kierowców
o zachowanie szczególnej
ostrożności w rejonach placówek
oświatowych.
Wraz z początkiem września
chełmińscy policjanci rozpoczęli
działania w ramach ogólnopolskiej
akcji „Bezpieczna droga do szkoły”.
Patrole pojawiły się w pobliżu
szkół, przejść dla pieszych i przystanków
autobusowych. Funkcjonariusze
zwracali uwagę na
prędkość kierowców, prawidłowe
przewożenie dzieci oraz zachowania
pieszych i rowerzystów. Prowadzono
również rozmowy profilaktyczne
z uczniami, przypominając
im podstawowe zasady bezpiecznego
poruszania się po drogach.
Na początku września funkcjonariusze
wspólnie z Państwową
Strażą Łowiecką prowadzili kontrole
w rejonach leśnych i łowieckich.
Sprawdzano legalność polowań
oraz zwracano uwagę na przepisy
dotyczące ochrony zwierzyny.
Mundurowi przypominali również
o konieczności zgłaszania przypadków
znalezienia padłych dzików,
co jest istotne w kontekście walki
z afrykańskim pomorem świń.
Mieszkańcy Papowa Biskupiego
i Lisewa mogli także zobaczyć
wspólne patrole policjantów i Straży
Ochrony Kolei. Funkcjonariusze
kontrolowali rejony przejazdów kolejowych,
stacji oraz główne szlaki
komunikacyjne. Działania te miały
na celu poprawę bezpieczeństwa
mieszkańców i ochronę infrastruktury
kolejowej, a jednocześnie były
okazją do rozmów z mieszkańcami
o zasadach bezpiecznego poruszania
się w pobliżu torów.
Chełmińscy policjanci angażują
się również w zabezpieczenie lokalnych
wydarzeń. Podczas Festiwalu
Wiatru w Raciniewie zadbali
o bezpieczeństwo uczestników oraz
płynność ruchu drogowego. W wydarzeniu
wzięli udział mundurowi
z Chełmna, Bydgoszczy, Grudziądza,
Torunia, Świecia i Wąbrzeźna.
Dzięki sprawnej organizacji festiwal
przebiegł spokojnie, a policjanci
podziękowali uczestnikom za
stosowanie się do ich poleceń.
Gazetę tworzymy dla Was
Masz temat, problem? Potrzebujesz interwencji?
Zadzwoń lub napisz
Nasi dziennikarze czekają
na TWOJE zgłoszenia
607 908 607
redakcja@pozatorun.pl
Gazeta Chełmińska . 10 września 2025

10 POWIAT
Świętowali do rana
Podziękowanie za plony i zabawa do białego rana. Takie były
Dożynki Powiatowo-Gminne w Wabczu
opr. Piotr Gajdowski
Gwiazdą wieczoru był zespół Weekend.
Zespół disco polo Weekend był
gwiazdą Dożynek Powiatowo-
-Gminnych, które 23 sierpnia odbyły
się w Wabczu (gmina Stolno).
Uczestnicy wspólnie podziękowali
za tegoroczne plony, a potem
bawili się do białego rana.
Dożynki Powiatowo-Gminne
na terenie Plenerowego Centrum
Szlakiem chełmińskiej kolei
Rowerzyści przejechali 40 km trasą dawnej kolei.
Organizację wycieczki wsparł Powiat Chełmiński
opr. Piotr Gajdowski | fot. Tomasz Budzyński
Uczestnicy zwiedzali miejsca związane z historią kolei na terenie
powiatu chełmińskiego.
W niedzielę 10 sierpnia kilkanaście
osób wzięło udział w wyprawie
rowerowej szlakiem kolei
chełmińskiej. Z kolei w ubiegłą
niedzielę 7 września uczestnicy
wycieczki zorganizowanej przez
lokalne koło PTTK ruszyli śladami
XIX-wiecznej architektury
Chełmna. Co jeszcze szykują chełmińscy
przewodnicy dla osób zainteresowanych
lokalną historią?
10 sierpnia wycieczkę „Szlakiem
kolei chełmińskiej” na 40-kilometrowej
trasie: Chełmno – Stolno
– Cepno – Kornatowo – Krusin –
Chełmno poprowadził przewodnik
PTTK Tomasz Budzyński.
Integracji w Wabczu zostały zorganizowane
przez Powiat Chełmiński
i Gminę Stolno. Gospodarzami byli
starosta chełmiński Zdzisław Gamański
i wójt gminy Stolno Paweł
Pudrzyński. Uroczystość rozpoczęła
się mszą świętą dożynkową
w zabytkowym kościele parafialnym
pw. św. Bartłomieja i św. Anny
w Wabczu, której przewodniczył
ks. kan. Piotr Podlewski. Następnie
barwny korowód przeszedł na
miejsce imprezy, gdzie odbyło się
oficjalne otwarcie święta plonów.
Honory starostów dożynek pełnili
Ewa Moskal z Małego Czystego
i Sławomir Mika z Cepna, którzy
przekazali gospodarzom dożynek
tradycyjny bochen chleba, symbol
pracy i życia ludzi wsi.
Podczas uroczystości wręczono
odznaczenia „Zasłużony dla
Rolnictwa” przyznane przez Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
W tym roku odznaczenia otrzymali:
Tomasz Pawski i Marcin Szczęch
z gminy Chełmno, Daniel Tyburski
i Anna Michalczyk-Marzec
z gminy Lisewo, Paweł Klimkowski
i Jarosław Jaworski z gminy Kijewo
Królewskie, Krzysztof Chołuj i Radosław
Modrzyński z gminy Papowo
Biskupie, Ewa Moskal i Mariusz
Grzegorz Urbański z gminy Stolno,
a także Bogusław Gurgul i Jakub
Danielewicz z gminy Unisław.
W trakcie uroczystości rozstrzygnięto
konkursy na najpiękniejsze
wieńce i witacze dożynkowe, czyli
tradycyjne ozdoby symbolizujące
trud żniwiarzy i zakończenie żniw.
W konkursie „Powiatowy witacz
dożynkowy” Zarząd Powiatu Chełmińskiego
przyznał I miejsce witaczowi
wykonanemu przez Gminę
- Uczestnicy zwiedzali miejsca
związane z historią kolei, podziwiali
lokalną architekturę oraz piękne
krajobrazy powiatu. Indywidualna
koncepcja przewodnicka pozwoliła
poznać wiele ciekawostek i lokalnych
anegdot. Wspólna jazda przy
pięknej, słonecznej pogodzie przyniosła
wiele wrażeń i sprzyjała integracji,
wywołując uśmiechy i zadowolenie
uczestników – opisuje
Starostwo Powiatowe w Chełmnie.
Z kolei pierwsza we wrześniu
wycieczka PTTK wiodła śladami
XIX-wiecznej architektury Chełmna.
Na trasie zwiedzania znalazły
się m.in. rynek, ul. Dominikańska,
kościół podominikański, ul. Dworcowa,
ul. Grudziądzka. Chętni mogli
też bezpłatnie zwiedzić Muzeum
Ziemi Chełmińskiej. Przewodnikiem
na tej trasie był Sławomir
Grabowski.
Spacerki po Chełmnie to przedsięwzięcie
Koła Przewodników
PTTK w Chełmnie. Wycieczki są
bezpłatne. Harmonogram „Spacerków…”
można znaleźć na stronie
internetowej Muzeum Ziemi Chełmińskiej:
www.muzeumchelmno.pl.
Poniżej podajemy harmonogram
na wrzesień.
14 września (niedziela): Europejskie
Dni Dziedzictwa „W stronę
architektury. Młode dziedzictwo”
– „Ludwik Rydygier i jego dzieło
– śladami miejsc związanych z Ludwikiem
Rydygierem w Chełmnie”.
Na trasie zwiedzania m.in.: rynek
z ratuszem, zespół klasztorny, gimnazjum
chełmińskie (z wejściem do
środka), kościół farny (z zewnątrz),
cmentarz parafialny, ul. Grudziądzka,
Park Pamięci i Tolerancji im. L.
Rydygiera, klinika prof. Rydygiera.
Dla chętnych bezpłatne zwiedzanie
Muzeum Ziemi Chełmińskiej.
Przewodnik: Anna Grzeszna-Kozikowska.
21 września (niedziela): Europejskie
Dni Dziedzictwa „W stronę
architektury. Młode dziedzictwo”
– „Magdalena Mortęska i rola benedyktynek
w dziejach architektury
Chełmna”. Na trasie zwiedzania
m.in.: zespół klasztorny, kościół
pofranciszkański (z zewnątrz),
budynek SP 2 przy ul. 22 Stycznia
(z zewnątrz), kościół pw. Ducha
Świętego. Przewodnik: Jolanta Jaszczak.
Gazeta Chełmińska . 10 września 2025
Najpiękniejszy wieniec reprezentował powiat chełmiński na
dożynkach wojewódzkich w Bydgoszczy.
Chełmno. Drugie miejsce zajął witacz
wykonany przez Gminę Papowo
Biskupie. III miejsce – Gmina
Unisław, IV miejsce – Gmina Kijewo
Królewskie i V miejsce – Gmina
Stolno.
A oto wyniki w konkursie „Najładniejszy
wieniec dożynkowy”:
I miejsce – Gmina Stolno, II miejsce
– Gmina Kijewo Królewskie, III
miejsce – Gmina Unisław i IV miejsce
– Gmina Lisewo. Zwycięski wieniec
z gminy Stolno reprezentował
powiat chełmiński na Dożynkach
Województwa Kujawsko-Pomorskiego
w bydgoskim Myślęcinku,
które odbyły się 31 sierpnia.
Na scenie w Wabczu wystąpiły
m.in. lokalne grupy artystyczne:
Zespół Tańca Ludowego Kundzia,
Dziecięco-Młodzieżowy Zespół
3 września w sali sesyjnej Rady Powiatu
Chełmińskiego w siedzibie
Starostwa Powiatowego w Chełmnie
odbyło się spotkanie otwarte
w ramach konsultacji społecznych
projektu Strategii Rozwoju Ponadlokalnego
Metropolii Toruńskiej
na lata 2026-2035. W spotkaniu
wzięli udział przedstawiciele
samorządów, instytucji lokalnych
oraz biura Metropolii Toruńskiej.
W konsultacjach można jeszcze
wziąć udział do 5 października –
drogą mailową lub listowną.
Projekt Strategii Rozwoju Ponadlokalnego
Metropolii Toruńskiej
na lata 2026-2035 definiuje
kluczowe kierunki dotyczące rozwoju
społeczno-gospodarczego
obszaru, wynikające z istniejących
uwarunkowań społecznych, ekonomicznych,
środowiskowych i infrastrukturalnych,
będące podstawą
jego konkurencyjności. Celem
dokumentu jest określenie pożądanych
wyzwań i kierunków rozwojowych
Metropolii Toruńskiej,
mających na celu poprawę jakości
życia jego mieszkańców, a także
Ludowy „KaJanie” i Kapela Wuja
Zbycha.
Następnie wystąpił zespół disco
polo Menelaos („Sztos”, „Zarąbista
para”, „Halo, księżniczko”). Po nim
uczestnicy bawili się z gwiazdą wieczoru
– zespołem Weekend, czyli
boysbandem umiejętnie łączącym
gatunki disco polo, dance i elektroniczną
muzykę taneczną, znanym
z hitu „Ona tańczy dla mnie”. Później
na scenę weszła popowa piosenkarka
znana pod pseudonimem
Vel Evel (Bailando petarda”). Zabawę
do późnej nocy poprowadził
Mariodeejay pres. MDJ.
- To był dzień pełen radości, tańca
i wspólnego świętowania. Dziękujemy,
że mogliśmy być z wami
– deklarują organizatorzy.
Weź udział w konsultacjach
wzrost konkurencyjności obszaru.
Strategia jest wynikiem podjętych
decyzji strategicznych – wyboru
kluczowych kierunków rozwojowych
i koncentracji interwencji
na wyzwaniach wypracowanych
w procesie uspołecznionym, których
efektem jest propozycja projektów
strategicznych.
Konsultacje trwają do 5 października.
Mogą wziąć w nich
udział mieszkańcy wszystkich
gmin z obszaru działania Metropolii
Toruńskiej oraz lokalni partnerzy
społeczni i gospodarczy. Po
zakończeniu konsultacji sporządzone
zostanie sprawozdanie z ich
przebiegu i wyników, zawierające
ustosunkowanie się do zgłoszonych
uwag wraz z uzasadnieniem,
które następnie zostanie podane do
wiadomości publicznej w terminie
do 30 dni od zakończenia procesu
konsultacji społecznych.
Projekt Strategii Rozwoju Ponadlokalnego
Metropolii Toruńskiej
na lata 2026-2035 oraz więcej
informacji na stronie internetowej:
www.metropolia-torunska.pl.

Uczą się, jak być świadomymi obywatelami
Lekcje obywatelskie po wakacjach wracają do starostwa
opr. Piotr Gajdowski | fot. Starostwo Powiatowe w Chełmnie
Po wakacyjnej przerwie uczniowie
ponownie odwiedzili Starostwo
Powiatowe w Chełmnie.
Znów odbywają się lekcje z cyklu
„Wprowadzenie do aktywnego
i świadomego życia społecznego”.
Do poniedziałku 15 września
można wziąć udział w internetowym
Plebiscycie na Nauczyciela
Roku 2025. W konkursie bierze
udział 10 kandydatów. Rozstrzygnięcie
plebiscytu odbędzie się
w październiku w trakcie uroczystej
gali z okazji Dnia Edukacji
Narodowej.
W pierwszej powakacyjnej lekcji wzięli udział uczniowie ze
Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Chełmnie.
- Naszymi pierwszymi gośćmi
po wakacjach byli uczniowie
ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-
-Wychowawczego w Chełmnie –
relacjonuje Starostwo Powiatowe
w Chełmnie. - W ramach lekcji
uczniowie obejrzeli film, który powstał
z okazji 25-lecia samorządu,
poznali historię powiatu, strukturę
urzędu, zadania pracowników.
Dowiedzieli się, jakie akty prawne
regulują pracę urzędu i pracę samorządu,
jakie sprawy załatwia się
w starostwie.
Uczniowie poznali odpowiedzi
m.in. na następujące pytania: Kiedy
i kto wprowadził ustawę o samorządzie
powiatowym? Ile województw
jest w Polsce, ile powiatów? Ile powiatów
jest w województwie kujawsko-pomorskim?
Jak wybierany jest
wójt, jak burmistrz, a jak starosta,
Plebiscyt jest kierowany do nauczycieli,
którzy są zatrudnieni
w szkołach podstawowych, szkołach
ponadpodstawowych lub
placówkach oświatowych działających
na podstawie ustawy – Prawo
oświatowe, zlokalizowanych
na terenie powiatu chełmińskiego.
Zgodnie z regulaminem „celem
plebiscytu jest wyłonienie nauczycieli,
którzy posiadają szczególne
osiągnięcia i zasługi dla edukacji
dzieci, młodzieży i dorosłych oraz
cieszą się autorytetem i szacunkiem
w środowisku pracy”.
Kandydatów mogli zgłaszać
dyrektorzy szkół, rady rodziców,
a także sami uczniowie. Głosowanie
internetowe trwa dwa tygodnie
– od 3 do 15 września. Oto kandydaci
w tegorocznej edycji plebiscytu:
1. Marcin Dętkoś – nauczyciel
geografii, przedsiębiorczości i wychowania
fizycznego w I Liceum
Ogólnokształcącym im. M. Kopernika
w Chełmnie w Zespole Szkół
Ogólnokształcących nr 1 – „Liceum
i Gimnazjum Chełmińskie”
w Chełmnie.
2. Anna Justyna Szulc – nauczyciel
przedmiotów zawodowych
w Technikum w Chełmnie kształcącym
w zawodzie technik reklamy
i w Branżowej Szkole I Stopnia
w Chełmnie kształcącej w zawodzie
sprzedawca w Zespole Szkół nr 2
im. Adama Mickiewicza w Chełmnie.
3. Paulina Śladowska – nauczyciel
pedagog szkolny w Zespole Szkół
– Centrum Kształcenia Zawodowego
im. Ignacego Łyskowskiego
w Grubnie.
4. Aleksandra Joanna Świerczek
– nauczyciel psycholog,
nauczyciel świetlicy szkolnej,
zajęć uspołeczniających, zajęć korekcyjno-kompensacyjnych,
terapii
pedagogicznej i przysposobienia do
pracy w Szkole Podstawowej Specjalnej
im. Eunice Kennedy Shriver
w Chełmnie, Branżowej Szkole
Specjalnej I Stopnia w Chełmnie,
Szkole Specjalnej Przysposabiającej
do Pracy w Chełmnie w Specjalnym
Ośrodku Szkolno-Wychowawczym
w Chełmnie.
5. Hanna Beata Małkowska – nauczyciel
zajęć rewalidacyjno-wychowawczych
w Szkole Podstawowej
Specjalnej im. Eunice Kennedy
Zagłosuj na swojego ulubionego nauczyciela
10 pedagogów z placówek na terenie powiatu chełmińskiego rywalizuje o tytuł
Nauczyciela Roku
opr. Piotr Gajdowski
Shriver w Chełmnie w Specjalnym
Ośrodku Szkolno-Wychowawczym
w Chełmnie.
6. Zbigniew Komorowski – nauczyciel
matematyki i chemii w Szkole
Podstawowej nr 1 im. Filomatów
Pomorskich w Chełmnie.
7. Joanna Sobków-Karnowska – nauczyciel
biologii w Szkole Podstawowej
nr 2 im. Stanisława Staszica
w Chełmnie.
8. Karolina Wojciechowska – nauczyciel
wychowania fizycznego
i przyrody w Szkole Podstawowej
im. Dariusza Kołodziejka w Stolnie.
9. Marzenna Skrypczuk – nauczyciel
chemii i fizyki w Szkole Podstawowej
im. Romualda Traugutta
w Zegartowicach.
10. Kornelia Gąsior – nauczyciel języka
polskiego w Katolickiej Szkole
Podstawowej Księży Pallotynów
Schola Culmensis Elementaris
w Chełmnie.
Obszerne sylwetki zawodowe
kandydatów oraz interaktywną
sondę można znaleźć na stronie internetowej
Powiatu Chełmińskiego:
www.powiat-chelmno.pl. Za ostatni
dzień oddania ważnego głosu
uznaje się dzień 15 września 2025
r. Wyniki Plebiscytu na Nauczyciela
Roku zostaną ogłoszone poprzez
zamieszczenie listy zwycięzców na
stronie www.powiat-chelmno.pl
w zakładce „Plebiscyt na Nauczyciela
Roku” oraz w portalu informacyjnym
„Czas Chełmna”.
Gazeta Chełmińska . 10 września 2025
radni i Zarząd Powiatu? Od czego
zależy liczba radnych? Czym się
różni Powiat Chełmiński od Starostwa
Powiatowego w Chełmnie?
Czym zajmują się poszczególne
wydziały starostwa i o jakie sprawy
dbają urzędnicy?
To już kolejne z lekcji pod hasłem
„Wprowadzenie do aktywnego
i świadomego życia społecznego”.
Ideą lekcji jest pobudzanie uczniów
do zaangażowania na rzecz życia
społecznego oraz wychowanie
świadomych obywateli. Spotkania
połączone są ze zwiedzaniem Starostwa
Powiatowego w Chełmnie.
Zaproszenie do udziału otrzymały
wszystkie szkoły podstawowe i ponadpodstawowe
z terenu powiatu
chełmińskiego.
- Jesteśmy zadowoleni, że
uczniowie z tak dużą ciekawością
odkrywają, jak działa samorząd
i urząd. Dziękujemy za wizytę
i wspólnie spędzony czas, do zobaczenia
na kolejnych lekcjach – podsumowuje
Starostwo Powiatowe
w Chełmnie.
Kolejne spotkania odbywać się
będą we wrześniu i październiku,
a następnie ponownie od marca do
czerwca.
Nowi dyrektorzy
Od 1 września dwie placówki
oświatowe prowadzone przez Powiat
Chełmiński mają nowe kierownictwo.
Dyrektorem Zespołu
Szkół – Centrum Kształcenia Zawodowego
w Grubnie została Edyta
Chrapińska. Na stanowisko dyrektora
Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego
w Chełmnie
został powołany Jacek Gralewski.
Nowi dyrektorzy będą pełnić swoje
funkcje przez 5-letnią kadencję.
Uroczyste powierzenie stanowisk
dyrektorom szkół i placówek prowadzonych
przez Powiat Chełmiński
odbyło się 27 sierpnia.
- Starosta chełmiński Zdzisław
Gamański w obecności członków
Zarządu Powiatu Chełmińskiego
wręczył akty powierzenia: Edycie
Chrapińskiej – stanowisko dyrektora
Zespołu Szkół Centrum Kształcenia
Zawodowego im. Ignacego Łyskowskiego
w Grubnie
oraz Jackowi Gralewskiemu –
stanowisko dyrektora Specjalnego
Ośrodka Szkolno-Wychowawczego
w Chełmnie. Nowi dyrektorzy rozpoczęli
swoją kadencję 1 września
2025 r. i będą pełnić funkcję przez 5
kolejnych lat – informuje Starostwo
Powiatowe w Chełmnie.
Edyta Chrapińska jest nauczycielką
przedmiotów zawodowych technik
żywienia i usług gastronomicznych
oraz kucharz w Zespole Szkół
Centrum Kształcenia Zawodowego
im. Ignacego Łyskowskiego w Grubnie.
Posiada wieloletnie doświadczenie
w pracy z uczniami o specjalnych
potrzebach edukacyjnych. W ostatnim
okresie pełniła obowiązki dyrektora
szkoły, była też wicedyrekto-
POWIAT
ZOZ
z dotacją
11
Unijne dofinansowanie w wysokości
1,8 mln zł wesprze
inwestycje w Zespole Opieki
Zdrowotnej w Chełmnie.
Inwestycje są planowane
w budynku Warsztatów Terapii
Zajęciowej. Parter budynku
(pomieszczenia po pralni
i sterylizatorni) zostanie
przekształcony na gabinety
specjalistyczne: poradnię kardiologiczną,
neurologiczną,
diabetologiczną oraz rehabilitacyjną
wraz z niezbędnymi
pomieszczeniami towarzyszącymi
i odpowiednim zapleczem
socjalnym dla pracowników.
- Realizacja projektu sprawi,
że przestrzeń będzie lepiej
dostosowana do potrzeb
pacjentów i poprawi komfort
pracy personelu medycznego
– opisuje Starostwo Powiatowe
w Chełmnie.
Całkowita wartość inwestycji
to ok. 2,1 mln zł.
rem tej placówki.
Zespół Szkół – Centrum Kształcenia
Zawodowego w Grubnie w tym
roku obchodził 70-lecie istnienia.
Placówka kształci w zawodach:
technik grafiki i poligrafii cyfrowej,
technik mechatronik, technik hotelarstwa,
technik żywienia i usług
gastronomicznych, technik rolnik,
technik architektury krajobrazu, kucharz,
cukiernik, pracownik obsługi
hotelowej, mechanik – operator pojazdów
i maszyn rolniczych.
Jacek Gralewski w Specjalnym
Ośrodku Szkolno-Wychowawczym
w Chełmnie pracuje od września
2011 r. jako oligofrenopedagog, nauczyciel
historii, wiedzy o społeczeństwie,
nauczania indywidualnego,
terapii pedagogicznej, zajęć uspołeczniających,
podstaw przedsiębiorczości
oraz wychowawca klasy szkoły
branżowej I stopnia.
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy
w Chełmnie prowadzi
działania rewalidacyjno-wychowawcze
i opiekuńcze od momentu
urodzenia do 24. roku życia osoby
niepełnosprawnej. Celem tej działalności
jest zapewnienie dzieciom
i młodzieży niepełnosprawnej optymalnego
rozwoju w poczuciu bezpieczeństwa
i stabilizacji emocjonalno-społecznej,
przygotowanie do
funkcjonowania w życiu codziennym,
a ich rodzicom umożliwienie
samorealizacji.
- Serdecznie gratulujemy, życzymy
powodzenia w realizacji zamierzeń,
podejmowania właściwych
decyzji i wielu sukcesów w nadchodzących
latach – deklarują przedstawiciele
organu prowadzącego obie
placówki.

12 UNISŁAW
Dzień pod znakiem kapusty
Wrzesień w Brukach Unisławskich zawsze kojarzy się z pewnym zielonym warzywem
Arkadiusz Włodarski | fot. nadesłane / archiwum
Święto co roku przyciąga wiele osób.
Trwają przygotowania do corocznego
Święta Kapusty w Brukach
Unisławskich. Odbędzie się ono
20 września, czyli tuż przed zakończeniem
kalendarzowego lata.
Wydarzenie rozpocznie się
o godz. 15:00, a tematem przewodnim
tego dnia będzie oczywiście
kapusta. Zaplanowano pokazy jej
szatkowania i ubijania. Będzie degustacja
specjałów kapuścianych,
a także konkurs wiedzy tematycznej
z nagrodami w różnych kategoriach
wiekowych. Jak co roku
nie zabraknie widowiskowej Parady
Kapuścianej, występów lokalnych
zespołów, stoisk ze swojskim
jadłem, lunaparku i wielu innych
atrakcji.
W tym dniu Oddział Terenowy
Krajowego Ośrodka Wsparcia
Rolnictwa w Bydgoszczy zaprasza
do udziału w strefie #KupujŚwiadomie,
gdzie będzie można spotkać
lokalnych wystawców oraz producentów
rolnych promujących naturalne
lokalne produkty, oraz do
odwiedzenia stoiska informacyjno-
-promocyjnego.
Tradycją tego święta jest to, że
do Bruków Unisławskich przybywają
znani i lubiani wykonawcy.
Gwiazdą wieczoru tego dnia będzie
Małgorzata Ostrowska - jedna
z największych ikon muzyki rockowej
lat 80. i właścicielka jednego
z najbardziej charakterystycznych
głosów w Polsce.
- Od ponad czterech dekad należy
do najbardziej intrygujących
postaci na polskiej scenie muzycznej.
W 2021 r. obchodziła 40-lecie
pracy artystycznej, a w listopadzie
2024 r. ukazał się jej nowy solowy
album „Legenda” – tak organizatorzy
opisują artystkę. - Wykonawczyni
wielu przebojów, m.in.
„Szklana pogoda”, „Gołębi puch”,
„Adriatyk ocean gorący” czy legendarna
„Meluzyna”, na której wychowało
się całe pokolenie „Akademii
Pana Kleksa”. Jest laureatką Bursztynowego
Słowika za całokształt
działalności artystycznej. Ma również
swoją gwiazdę w Alei Gwiazd
Polskiej Piosenki w Opolu.
Warto więc wpisać sobie do kalendarza
datę 20 września i przyjechać
do Bruków Unisławskich na to
wyjątkowe święto.
Rok temu zapach i aromat kapuścianych
dań i innych smakołyków
unosiły się w powietrzu. To za sprawą
pań z Kół Gospodyń Wiejskich
w Unisławiu, Gołotach, Błocie,
Stablewicach, Grzybnie i Brukach
Unisławskich, jak również mieszkańców
sołectw Kokocko i Bruki
Kokocka oraz Stowarzyszenia Na
Rzecz Rozwoju Gminy Unisław.
Wszyscy wzięli udział w konkursie
kulinarnym „Kapusta w roli głównej”.
Komisja oceniała walory smakowe,
estetykę i sposób podania oraz
prezentację stoiska. W jej skład weszli
wiceminister sprawiedliwości
Arkadiusz Myrcha, przewodniczący
Rady Gminy Jarosław Szczeciak,
dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury
Paweł Marwitz oraz kucharz
Jakub Steuermark.
- Na stoiskach ze swojskim jadłem
każdy mógł znaleźć coś dla
siebie! Podobnie jak na stoisku
telewizyjnego kucharza Jakuba
Steuermarka, który zachwycił publiczność
swoimi umiejętnościami
kulinarnymi - opisują organizatorzy
wydarzenia. - Na uczestników
czekała masa atrakcji: pokazy
szatkowania i ubijania kapusty,
kapuściana wystawa fotograficzna,
zmagania sportowe z nagrodami,
występy artystyczne, w tym koncert
„Duetu My” oraz orkiestry dętej
z GOK-u, „Przystanek Biblioteka”
z kapuścianą fotobudką, animacje
dla dzieci, ognisko, lunapark i wiele
innych! Nie zabrakło pięknych iluminacji
świetlnych, które stworzyły
magiczny klimat.
Jest spora szansa na to, że ta atmosfera
powtórzy się także w tym
roku.
Dziękowano rolnikom
W Unisławiu odbyły się dożynki
Arkadiusz Włodarski | fot. Gminny Ośrodek Kultury w Unisławiu
Ostatnia sobota sierpnia upłynęła
w Unisławiu pod znakiem
dożynek gminno-parafialnych.
Były koncerty, gry i zabawy oraz,
co najważniejsze, podziękowanie
rolnikom za trud włożony podczas
tegorocznych żniw.
Dożynki rozpoczęły się od uroczystej
mszy świętej, odprawionej
w kościele parafialnym. Następnie
korowód przeszedł do parku.
- Serdecznie dziękuję sołtysom,
radom sołeckim, paniom z kół gospodyń
wiejskich oraz rolnikom,
strażakom, myśliwym i organizacjom
za pomoc w zorganizowaniu
święta – mówił wójt gminy Unisław
Jakub Danielewicz. - Pragnę również
podziękować za przygotowanie
instalacji w sołectwach zapraszających
na dożynki. Życzę wam,
rolnicy, mieszkańcy i goście, aby
nigdy nie zabrakło na stołach tego
najważniejszego symbolu, czyli
chleba.
Podziękowano rolnikom za to,
jaki trud włożono w tegoroczne
żniwa, które nie były łatwe, gdyż
wiązały się z radzeniem sobie z kapryśną
pogodą. Z lekkimi opadami
zaczęło się także samo świętowanie,
jednak chmury szybko ustąpiły. Nie
zabrakło gier i zabaw rodzinnych,
występów artystycznych, stoisk
twórców ludowych, smakołyków
Kół Gospodyń Wiejskich oraz koncertów.
Na unisławskiej scenie wystąpiły
gwiazdy wieczoru. O godz. 18:30
zagrała i zaśpiewała Zosia Karbowiak
z zespołem Miód – finalistka
tegorocznej edycji programu
„Must Be The Music”, piosenkarka,
autorka tekstów i muzyki, multiinstrumentalistka
oraz producentka
muzyczna. Z kolei o godz. 20:00
koncertowali tenorzy z formacji
Vincero. Za ich sprawą można było
poczuć atmosferę największych sal
koncertowych świata. Biesiadowanie
zakończyła zabawa taneczna.
Dożynki są wielowiekowym
zwyczajem. Kiedyś obchodzono
je pierwszego dnia jesieni. Święto
poświęcone było tegorocznym
zbiorom zbóż. W jego trakcie dziękowano
bogom za plony i proszono
o jeszcze lepsze w przyszłym roku.
W późniejszym okresie to największe
tradycyjne święto okresu letnio-jesiennych
zbiorów urządzane
było zawsze w niedzielę, jakiś czas
po ukończeniu żniw. Obecnie uroczystości
dożynkowe mają zarówno
charakter religijny, świecki, jak i ludowy,
powiązany z zabawą z okazji
zakończenia zbiorów. W przypadku
dożynek o charakterze religijnym
podziękowania za plony składane
są zwykle chrześcijańskiemu Bogu
i Matce Bożej.
REKLAMA
Gazeta Chełmińska . 10 września 2025

Aktywności dla seniorów
Wciąż można się zapisać do projektu „Senior XXI wieku”
Arkadiusz Włodarski | fot. nadesłane
Zajęcia będą trwać przez 7 miesięcy.
W Gminnym Ośrodku Kultury
w Unisławiu powstaje przestrzeń,
w której osoby starsze będą mogły
nie tylko się spotykać, ale także
zdobywać wiedzę, dzielić się swoimi
doświadczeniami, rozwijać
zainteresowania i uczestniczyć
w życiu kulturalnym. Trwają zapisy,
ale kończą się one jeszcze
w tym tygodniu.
Unisławski ośrodek otrzymał
grant w wysokości 91 828,16 zł
w ramach budżetu Lokalnej Strategii
Rozwoju Zakola Dolnej Wisły
na lata 2023-2029. Posłuży on
do realizacji projektu „Senior XXI
wieku”. Jego celem jest podejmowanie
kompleksowych działań na
rzecz podnoszenia jakości życia seniorów
oraz aktywizacji i włączenia
społecznego seniorów w wieku 60+
z terenu gminy Unisław.
Projekt będzie trwał 7 miesięcy,
od października tego roku do
marca przyszłego roku. Zajęcia
mają odbywać się z reguły dwa
razy w tygodniu. Udział jest bezpłatny.
W programie bezpłatnych
aktywności znajdą się m.in. zajęcia
artystyczne, gimnastyczne z elementami
tańca oraz relaksacyjno-
-rozciągające. Chętni będą mogli
wziąć udział w nauce języka migowego.
Seniorzy wezmą udział także
w wycieczkach, występach teatralno-kabaretowych
oraz biesiadach.
- Mamy nadzieję, że nowa propozycja
w ofercie kulturalnej GOK-
-u w Unisławiu będzie miejscem
inspiracji, radości i wzajemnego
wsparcia dla seniorów z gminy
Unisław – mówi dyrektor Paweł
Marwitz.
Szczegółowe informacje udzielane
są w biurze projektu w Gminnym
Ośrodku Kultury w Unisławiu,
przy ul. Parkowej 22 oraz pod
numerami tel. (56) 68 68 734, kom.
886 176 697, a także elektronicznie
pod adresem gok@unislaw.pl i poprzez
aplikację Messenger.
Rekrutacja potrwa do 12 września
w biurze GOK-u przy ul. Parkowej
22 w Unisławiu, w godz.
9:00-17:00 (o zachowaniu terminu
decyduje data wpływu dokumentów
do biura projektu). Dokumenty
rekrutacyjne dostępne są na miejscu
oraz do pobrania ze strony internetowej
www.gokunislaw.pl lub
w ogłoszeniu o rekrutacji na profilu
facebookowym GOK Unisław.
Do formularza rekrutacyjnego
należy dołączyć dokument potwierdzający
miejsce zamieszkania
(np. kserokopię decyzji w sprawie
wymiaru podatku od nieruchomości,
kopię rachunku lub faktur za
media / ścieki, odpady komunalne)
lub inne równoważne dokumenty
(np. umowę najmu, kartę pobytu).
Kryterium premiującym jest niepełnosprawność
(w tym przypadku
należy dodatkowo dołączyć jeszcze
kserokopię orzeczenia o niepełnosprawności
lub kserokopię legitymacji
osoby niepełnosprawnej).
To ważny krok do tego, aby poprawić
jakość życia osób w wieku
powyżej 60 lat. Klub stanie się
miejscem, które będzie integrowało,
inspirowało, wspierało aktywne
spędzanie wolnego czasu,
gwarantowało kulturalny rozwój
i odpowiadało na potrzeby osób
starszych. Pomoże także uchronić
tę grupę społeczną przed wykluczeniem
i izolacją. Jest to bardzo
ważne, gdyż właśnie wśród seniorów
zagrożenie tymi zjawiskami
jest największe. Dzięki klubowi
będą oni mogli poczuć, że są ważni
i potrzebni, a w dodatku otrzymają
okazję do rozwijania swoich zainteresowań,
na które nigdy nie jest za
późno.
UNISŁAW
13
Akrobacje nad Unisławiem
Tak wyglądał pierwszy Festiwal Wiatru
Arkadiusz Włodarski | fot. nadesłane
Takie wydarzenie odbyło się
w gminie Unisław po raz pierwszy.
Festiwal Wiatru przyciągnął
wielu miłośników podniebnych
akrobacji. Stok narciarski stał się
areną niezwykłych pokazów lotniczych.
W sobotę 6 września na niebie
nad Unisławiem zaprezentowało
się wiele formacji lotniczych.
Choć pogoda mocno ograniczyła
możliwości pokazowe, to i tak organizatorzy
nie dali za wygraną.
Rozpoczęcie pokazów przesunięto
o kilkadziesiąt minut, tak aby można
było trafić na optymalne warunki
atmosferyczne, zapewniające
bezpieczeństwo.
- Pogoda wystawiła nas na próbę.
Chmury, deszcz, wiatr... Czasem
trudno było uwierzyć, że cokolwiek
się uda. Ale my – wierzyliśmy do
końca. Wierzyliśmy, że magia, którą
dla was przygotowaliśmy, uniesie
się ponad kaprysy aury – mówią organizatorzy
pokazów. - I warto było
wierzyć. Bo kiedy niebo się w końcu
otworzyło, a silniki znów zawyły
nad Magicznym Stokiem… Wtedy
wszystko nabrało sensu.
Widowiskowe akrobacje, które
odbywały się tego dnia, zainteresowały
wiele osób. Ci, którzy nie
przestraszyli się niepewnej pogody,
mieli co podziwiać. Piloci starali
się z całych sił, aby ten pierwszy
Festiwal Wiatru był niezapomnianym
przeżyciem. Pamiętano także
o upamiętnieniu Macieja „Slaba”
Krakowiana. Partnerem głównym
tego wydarzenia był Urząd Marszałkowski
Województwa Kujawsko-Pomorskiego,
zaś partnerstwo
strategiczne sprawowało Starostwo
Powiatowe w Chełmnie.
- Dzięki za ten świetny powrót
pokazów lotniczych na kujawsko-
-pomorskie niebo. Mogę tylko się
domyślać, że w takich warunkach
pewnie walczyliście do ostatniej
minuty, aby uratować pokazy i jak
najwięcej bezpiecznie nam pokazać
– ocenia wydarzenie jeden z jego
obserwatorów. - Warto było nie bać
się pogody i przyjechać do Unisławia,
bo było naprawdę super. Program
był naprawdę bardzo dobry,
a do tego brawa za naprawdę porządną
organizację. Trzymam kciuki,
aby festiwal w Unisławiu stał się
imprezą cykliczną, bo miejsce ku
temu jest świetne, a zainteresowanie
potężne, skoro pomimo takiej
aury przybyło tyle setek ludzi.
Organizatorzy zadbali także
o to, aby ci, którzy z różnych względów
nie mogli być tego dnia na
miejscu, też mieli okazję zobaczyć
te wyjątkowe pokazy. W internecie
pojawiła się transmisja na żywo,
którą można było śledzić z każdego
zakątka świata.
REKLAMA
Gazeta Chełmińska . 10 września 2025

14 GMINY
Święto plonów
Dożynki Gminno-Parafialne w Lisewie były pełne tradycji,
radości i podziękowań
Jan Kincel | fot. Urząd Gminy Lisewo
Oprócz występów artystycznych nie zabrakło lokalnych specjałów
oraz animacji dla najmłodszych.
Mieszkańcy gminy Lisewo, zaproszeni
goście i przedstawiciele
lokalnych władz spotkali się 30
sierpnia, by wspólnie celebrować
Dożynki Gminno-Parafialne.
Święto plonów rozpoczęto uroczystą
mszą dziękczynną. Następnie
przeniesiono się na stadion,
gdzie na uczestników czekały
atrakcje, nagrody i koncerty.
Uroczystość rozpoczęła się od
mszy świętej, podczas której starościna
Alicja Radgowska przekazała
Powstanie CUS
chleb ks. Kazimierzowi Reckiemu.
Po nabożeństwie barwny korowód
przeszedł na stadion. Tam starostowie
wręczyli wójtowi symboliczny
bochen chleba oraz podziękowano
rolnikom, sadownikom i pszczelarzom
za ich trud i pracę.
Program artystyczny wypełniły
występy zespołów Młody Toruń,
Lisewianie, Darii Negry, Bobiego
i Kapeli Toruniacy, a wieczór zakończyła
zabawa taneczna z DJ-em
Cichym.
Papowo Biskupie zyskało nieruchomość po dawnym
młynie. Powstanie tam Centrum Usług Społecznych
Arkadiusz Włodarski | fot. Urząd Gminy Papowo Biskupie
Święto
Rydygiera
Chełmno szykuje się na wyjątkowe
wydarzenia poświęcone jednemu
z najwybitniejszych chirurgów
w historii medycyny – prof. Ludwikowi
Rydygierowi. W dniach
12-14 września miasto ożyje wspomnieniami
o pionierze nowoczesnych
operacji, patriocie i mieszkańcu
Chełmna, który zapisał się
złotymi zgłoskami na kartach polskiej
i światowej nauki.
Podczas trzydniowych obchodów
mieszkańcy oraz goście będą
mogli uczestniczyć w bogatym programie
wydarzeń przygotowanych
z myślą o uhonorowaniu profesora.
W planach znalazły się spacery historyczne
poświęcone jego życiu
i pracy, ekspozycja szpitala polowego,
projekcje filmów medycznych
oraz wystawy dokumentujące osiągnięcia
chirurga. Jednym z najciekawszych
punktów programu będzie
wyjątkowa Rewia Rydygiera
– spektakle i koncerty inspirowane
jego życiem i dokonaniami.
Obchody związane są z nadaniem
Ludwikowi Rydygierowi tytułu
Honorowego Obywatela Miasta
Chełmna. Organizatorzy podkreślają,
że postać profesora jest symbolem
nie tylko ogromnego talentu
i pasji, ale również odwagi oraz zaangażowania
w rozwój polskiej medycyny.
(JK)
Stypendia
szkolne
Uczniowie z gminy Stolno mogą
ubiegać się o stypendium szkolne
na rok szkolny 2025/2026. Program
ma na celu wsparcie rodzin
znajdujących się w trudniejszej
sytuacji finansowej, tak aby każde
dziecko mogło mieć równe szanse
w dostępie do edukacji. Wnioski
można składać do 15 września
w Urzędzie Gminy Stolno.
Inwestycje drogowe
Nowe drogi w gminie Kijewo Królewskie poprawiają
komfort życia mieszkańców
Jan Kincel | fot. UGKK 2025, licencja: CC BY-NC 4.0
Gmina Kijewo Królewskie inwestuje
w rozwój infrastruktury drogowej.
W ostatnich dniach oddano
do użytku dwie przebudowane
drogi – w Kiełpiu oraz w Trzebczu
Szlacheckim. Obie inwestycje stanowią
ważny krok w modernizacji
sieci dróg gminnych.
Senioriada
W Kiełpiu mieszkańcy mogą już
korzystać z nowej, betonowej drogi
o długości 310 m i szerokości 4
m. Zakres prac obejmował m.in.
wykonanie podbudowy z gruzu,
ułożenie betonu drogowego, budowę
poboczy oraz czterech zjazdów,
a także przebudowę sieci wodociągowej.
Kolejna zakończona inwestycja
to modernizacja drogi gminnej
w Trzebczu Szlacheckim. Powstała
tu nowa asfaltowa nawierzchnia
o długości 800 m i szerokości 3,5 m,
wraz ze zjazdami. Dzięki tym inwestycjom
poprawi się bezpieczeństwo
ruchu, komfort podróżowania
i estetyka przestrzeni, a gmina
potwierdza, że nie zwalnia tempa
w modernizacji lokalnej infrastruktury.
Integracja, muzyka i wspólna biesiada w Podwiesku
Jan Kincel | fot. Urząd Gminy Chełmno
Gmina Papowo Biskupie, dzięki
wsparciu władz wojewódzkich
i powiatowych, pozyskała nieruchomość
po dawnym młynie,
która wkrótce stanie się miejscem
nowych inicjatyw społecznych.
Nieruchomość po dawnym młynie,
położona tuż obok szkolnego
boiska, stała się własnością gminy.
Jej wartość oszacowano na 857 tys.
zł, a przekazanie odbyło się w formie
darowizny, co pozwoli na przeznaczenie
środków na realizację
nowych inwestycji.
W planach jest stworzenie w tym
miejscu Centrum Usług Społecznych,
które ma odpowiadać na
potrzeby mieszkańców i wspierać
lokalne inicjatywy. Obiekt posłuży
również jako zaplecze dla organizacji
pozarządowych oraz przestrzeń
rekreacyjna dla całej społeczności.
Władze gminy podkreślają, że to
ważny krok w kierunku rozwoju
Papowa Biskupiego.
O stypendium mogą ubiegać się
rodziny spełniające określone kryteria
dochodowe. Dla osoby samotnie
gospodarującej maksymalny
dochód wynosi 1010 zł netto, natomiast
w przypadku osób żyjących
w rodzinie próg ustalono na 823 zł
netto na osobę. Wraz z wnioskiem
należy złożyć dokumenty potwierdzające
wysokość dochodów za
sierpień 2025 r. Decyduje data
wpływu dokumentów do urzędu.
Formularze wniosków można
pobrać w Urzędzie Gminy Stolno
w pokoju nr 9 oraz ze strony internetowej
BIP w zakładce „Sprawy
do załatwienia: stypendia szkolne”.
Dodatkowych informacji udziela
inspektor Urzędu Gminy Stolno
Monika Stępień pod nr. tel. (56) 677
09 16 i 535 770 734, a także osobiście
w pokoju nr 9. (JK)
W sobotę 30 sierpnia boisko
w Podwiesku stało się miejscem
wyjątkowego spotkania klubu seniora.
Wydarzenie zgromadziło
liczne grono seniorów z terenu
gminy, którzy spędzili czas na
śpiewach, tańcach i wspólnej biesiadzie
przy ognisku.
Spotkanie miało na celu nie
tylko integrację mieszkańców, ale
także aktywizację kulturalną osób
starszych i budowanie więzi międzypokoleniowych
w lokalnej społeczności.
Uczestnicy mieli okazję
porozmawiać, powspominać dawne
czasy oraz wspólnie cieszyć się
atmosferą pełną muzyki i radości.
Projekt realizowany jest dzięki
wsparciu finansowemu uzyskanemu
za pośrednictwem Lokalnej
Grupy Działania „Vistula - Terra
Culmensis – Rozwój przez Tradycję”.
Przedsięwzięcie współfinansowane
jest z EFS+ i stanowi część
działań mających na celu wspieranie
integracji społecznej oraz aktywizacji
seniorów na obszarze gminy
Chełmno.
Gazeta Chełmińska . 10 września 2025

UMWKP | ARiMR
15
Nowe miejsca dla seniorów
17,5 mln zł z marszałkowskiego budżetu obywatelskiego trafiło do lokalnych klubów
seniora. Prawie 700 tys. zł z tej puli to środki na projekty w powiecie chełmińskim
Jan Kincel | fot. Tomasz Czachorowski / eventphoto dla UMWKP
Coraz więcej mieszkańców powiatu
chełmińskiego w wieku
powyżej 60 lat zyskuje dostęp
do nowoczesnych klubów seniora,
które powstają dzięki wsparciu
marszałkowskiego budżetu
obywatelskiego i lokalnych grup
działania. To nie tylko przestrzeń
do wspólnych spotkań, ale także
szansa na rozwój zainteresowań,
poprawę kondycji i przeciwdziałanie
wykluczeniu społecznemu.
W sumie na terenie całego województwa
powstanie aż 850 takich
klubów, a maksymalna wysokość
pojedynczego grantu wynosi 100
tys. zł. W powiecie chełmińskim
dotacje trafiły do kilku organizacji
pozarządowych i samorządów, które
przygotowały atrakcyjne projekty
dla osób starszych.
– Różnorodna oferta skierowana
do seniorów jest odpowiedzią
na rosnące potrzeby tej grupy społecznej,
która czas po zakończeniu
życia zawodowego coraz częściej
chce spędzać aktywnie – podkreśla
marszałek Piotr Całbecki. –
Umożliwiają to m.in. środki, które
Dopłaty 2025: rolnicy sprawdzają wyniki monitoringu
upraw i mają pytania, ARiMR wyjaśnia
- Drugi w tym sezonie wegetacyjnym
monitoring satelitarny
upraw zgłoszonych do płatności
bezpośrednich w ramach kampanii
2025 się zakończył. W związku
z tym, że w niektórych przypadkach
System Monitorowania Obszaru
(AMS) wykrył nieprawidłowości,
należy sprawdzić, czy nie
dotyczą one naszej deklaracji. Na
odniesienie się do ewentualnych
błędów za pośrednictwem aplikacji
eWniosekPlus jest czas do 15
września 2025 r. – informuje Pan
Piotr Skiczak, Dyrektor Oddziału
Regionalnego ARiMR w Toruniu.
Nowe kluby seniora w powiecie chełmińskim zapewnią starszym
mieszkańcom przestrzeń do integracji, rozwoju i wspólnej
aktywności.
przekazujemy na funkcjonowanie
klubów seniora i organizację ciekawych
zajęć, spotkań rekreacyjnych
i edukacyjnych.
Rolnicy otrzymali informacje
o wynikach monitoringu satelitarnego
dwukrotnie – 25 lipca i 28
sierpnia. Zostały one przekazane
za pośrednictwem aplikacji eWniosekPlus.
Zatem podczas logowania
się do niej – przez Platformę Usług
Elektronicznych Agencji Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa
– należy sprawdzić swoją deklarację
złożoną w ramach tegorocznej
kampanii dopłat bezpośrednich.
Gdy któraś z działek oznaczona
jest na czerwono, mamy do czynienia
z nierozpoznaniem rośliny
(w niektórych przypadkach może
to oznaczać brak prowadzenia produkcji
rolniczej na danej działce).
Natomiast kolor żółty świadczy
o wykryciu uprawy innej niż ta zadeklarowana.
Do rolników, którzy wyrazili
zgodę na kontakt elektroniczny
ze strony Agencji, a ich deklaracje
nie były zgodne z wynikami monitoringu
obszarowego, od 28 sierpnia
były wysyłane powiadomienia
e-mailowe lub esemesowe. Niektórym
z nich zostało też zlecone wykonanie
zdjęć geotagowanych (od
2 do 5) z wykorzystaniem aplikacji
Mobilna ARiMR w celu potwierdzenia
faktycznego stanu upraw.
Na fotografii musi być widoczna
pojedyncza roślina (korzenie, liście
czy owoce).
Środki zostały przeznaczone
m.in. na Klub Seniora w gminie
Chełmno, który otrzymał 96 tys.
zł, a także na podobny ośrodek
Gazeta Chełmińska . 10 września 2025
w miejscowości Nowe Dobra – tu
wsparcie wyniosło ponad 99 tys.
zł. Bardzo aktywne w zdobywaniu
funduszy okazało się Stowarzyszenie
Inicjatywa Stolno. Organizacja
ta zrealizuje aż dwa projekty – „Pogodna
Jesień” i „Złota Jesień”, oba
dofinansowane na maksymalnym
poziomie 100 tys. zł.
Na mapie nowych inicjatyw
znalazła się również gmina Lisewo,
która uzyskała blisko 100 tys.
zł na prowadzenie klubów seniora.
Środki pozwolą nie tylko na wyposażenie
miejsc spotkań, ale też na
organizację zajęć, które pomagają
starszym mieszkańcom zachować
sprawność fizyczną i psychiczną.
To ważne szczególnie na terenach
wiejskich, gdzie dostęp do tego
typu oferty jest ograniczony.
Stowarzyszenie „Q Przyszłości”
przygotowało projekt „Aktywny
Senior”, który zyskał dofinansowanie
w wysokości ponad 61 tys. zł.
Dzięki temu w powiecie pojawi się
kolejna przestrzeń do budowania
więzi międzypokoleniowych i realizowania
pasji, co ma kluczowe
znaczenie dla jakości życia osób
starszych.
Grant w wysokości 57 tys. zł
otrzymało także Stowarzyszenie
Grubno – Szkoła bez Granic na
utworzenie Klubu Seniora „Grubno”.
To miejsce ma łączyć aktywności
edukacyjne z rekreacyjnymi, tak
W związku z tym, że na infolinię
ARiMR dzwonią rolnicy, którzy
pytają, co mają zrobić w przypadku,
gdy uprawa została zebrana z pola
i nie ma możliwości, by za pomocą
zdjęcia udowodnić, że wcześniej
tam była, wyjaśniamy, że obowiązek
wysłania zdjęcia geotagowanego
dotyczy tylko tych rolników, którzy
otrzymali powiadomienie 28 sierpnia
lub później. Nie dotyczy on tych
osób, do których informacja o wątpliwościach
stwierdzonych podczas
monitoringu satelitarnego trafiła 25
lipca. W ich przypadku drugi monitoring
wykazał zgodność deklaracji
ze stanem faktycznym.
Zatem jeśli w ostatnim czasie
otrzymało się informację o potencjalnych
niezgodnościach dotyczących
upraw zebranych z pola (m.in.
kukurydzy, buraków, słoneczników,
lucerny, porzeczek), trzeba
wykonać zdjęcie geotagowane, np.
resztek pożniwnych czy pryzmy
buraków. Można też złożyć odpowiednie
wyjaśnienie w biurze powiatowym
– podać datę zbioru lub
likwidacji plantacji, a także przedstawić
dokumenty potwierdzające,
np. sprzedaż, skierowanie buraków
cukrowych do wczesnego zbioru.
Taką dokumentację można dostarczyć
także za pośrednictwem aplikacji
eWniosekPlus.
Do wyników monitoringu można
się też ustosunkować z własnej
inicjatywy. Warto o tym wiedzieć,
gdyż nieprzesłanie dokumentacji
fotograficznej czy wyjaśnień
w terminie, a jest nim 15 września
2025 r., może mieć wpływ na proces
kontroli administracyjnej, m.in.
zakwalifikowanie do płatności. Do
tego dnia można zatem wprowadzić
zmiany we wniosku, a w szczególnych
przypadkach wycofać deklarację.
aby każdy uczestnik znalazł coś dla
siebie. Organizatorzy zapowiadają
warsztaty językowe, kursy komputerowe
oraz zajęcia promujące
zdrowy styl życia.
Kolejną lokalną inicjatywą jest
projekt Stowarzyszenia Obrony
Tradycyjnej Wsi Polskiej „Aktywni
Seniorzy – Złota Jesień”, który
otrzymał ponad 63 tys. zł. Ośrodek
ma być nie tylko przestrzenią integracyjną,
ale także miejscem pielęgnowania
dziedzictwa i lokalnych
tradycji. Warsztaty rękodzieła czy
spotkania kulinarne z pewnością
przyciągną nie tylko seniorów, ale
także młodsze pokolenia.
Łącznie w powiecie chełmińskim
podpisano umowy grantowe
na kwotę kilkuset tysięcy złotych.
To część większego programu realizowanego
na poziomie województwa,
którego celem jest walka z izolacją
i wykluczeniem społecznym
starszych mieszkańców. Do tej pory
w całym regionie Kujaw i Pomorza
zawarto 197 takich umów na łączną
kwotę 17,5 mln zł.
Przypominamy o upływającym
w dniu 15 września terminie na
dostarczenie przez rolników dokumentów
w ramach ekoschematu
Biologiczna uprawa oraz
na dokonanie zmian w złożonym
wniosku z uwagi na wykryte
błędy KA lub AMS.
W przypadku ekoschematu
Biologiczna uprawa do 15 września
2025 r. należy złożyć:
a) imienny dokument potwierdzający
zakup albo inny imienny
dokument potwierdzający nabycie:
mikrobiologicznego środka
ochrony roślin lub nawozowego
produktu mikrobiologicznego
nie wcześniej niż w dniu 15 lipca
roku poprzedzającego rok,
w którym został złożony wniosek
o przyznanie płatności – w których
podano informację, jaki środek
ochrony roślin lub nawozowy
produkt mikrobiologiczny zostały
nabyte oraz ilość nabytego środka
lub nabytego produktu,
b) rejestr zabiegów agrotechnicznych
lub dokumenty w postaci
papierowej lub elektronicznej
zawierające informacje określone
w rejestrze zabiegów agrotechnicznych.
W przypadku, gdy ARiMR poinformowała
rolnika o nieprawidłowościach
wykrytych w ramach
kontroli administracyjnych lub
systemu monitorowania obszarów,
zmiany do wniosku o przyznanie
płatności można składać
do dnia 15 września 2025 r.