wystawa malarstwa, rysunku i grafiki - Dworek Białoprądnicki

Gintaras Karosas,
LNK Drzewo informacji
Magdalena Abakanowicz, Przestrzeń nierozpoznanego wzrostu
po apelu jaki wyemitowano w narodowej telewizji LNK. Odbiorniki, w większości litewskiej albo
rosyjskiej produkcji, ustawiono w rodzaj labiryntu o długości 700 metrów na powierzchni jednego
hektara. Widziany z lotu ptaka kształt owej konstrukcji przypomina drzewo, gigantyczne drzewo
z rzędów telewizorów zaprojektowane w naturalnym, leśnym otoczeniu. Wewnątrz labiryntu leży
przewrócona, typowo socrealistyczna figura Lenina, która w czasach sowieckich stała w jednym
z litewskich miast. Koncepcja artystyczna całości odnosi się do propagandy czasów komunizmu,
której niezwykle silnym narzędziem była manipulacja telewizyjna. Ten swoisty monument jest zatem
komentarzem do upadku systemu, rodzajem symbolicznego pogrzebu komunizmu. Koniec wpływu
Kremla został wyrażony poprzez zdegradowanie pomnika Lenina. Sieć niemych okien telewizorów
nie będzie już niczego rozpowszechniała. Drzewo informacji stało się martwe. Kontekst miejsca
– nieopodal geograficznego środka Europy i pomysł Karosasa kreują bardzo znaczeniowo nośną
interakcję.
Wśród prac zebranych w Europos Parkas znalazły się dwa dzieła wybitnej polskiej artystki światowej
rangi – Magdaleny Abakanowicz – Przestrzeń nierozpoznanego wzrostu i Czarodziej. Pierwszą realizację
tworzą, tak znamienne dla tej autorki, rozmieszczone w przestrzeni duże elementy o zbliżonej formie,
których nagromadzenie wzmacnia artystyczny przekaz. Tym razem są to ogromne głazy, ustawione
pionowo i obrobione w kształty, które sama rzeźbiarka porównuje do nierozwiniętych pąków na
wiosnę czy stogów siana latem. Jednakże każdy może nadać tym niedookreślonym elementom własne
odczytanie, a i tak pozostanie miejsce dla treści nieuchwytnych, niedopowiedzianych. Abakanowicz
uwydatnia możliwości wielorakiego odbierania układów przestrzennych, jak też ciekawych związków
zachodzących w naturze i jej procesach.
Do najbardziej znanych obiektów, znajdujących się na terenie parku, należą te zaprojektowane przez
amerykańskich twórców od dawna obecnych i cenionych na międzynarodowej scenie – Denisa
Oppenheima i Sola Le Witta – związanych m.in. z nurtem sztuki konceptualnej, w którym działali od
końca lat 60. Monstrualne Krzesło – basen i Pijąca struktura z basenem w kształcie nerki Oppenheima
to na poły humorystyczne na poły filozoficzne gry z konwencjami, zapładniające wyobraźnię
odbiorcy, łamiące klasyczne struktury myślenia i może dlatego tak popularne wśród zwiedzających.
dworzanin 29