Tema 1.2. Evolución histórica de la Salud Pública y la enfermería ...
Tema 1.2. Evolución histórica de la Salud Pública y la enfermería ...
Tema 1.2. Evolución histórica de la Salud Pública y la enfermería ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
OBJETIVOS<br />
Al finalizar este tema el alumno/a será capaz <strong>de</strong>:<br />
·∙Analizar <strong>la</strong> evolución <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong>.<br />
·∙Definir <strong>la</strong> Nueva <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong>.<br />
·∙Describir sucesos históricos que han afectado a <strong>la</strong><br />
<strong>enfermería</strong> comunitaria.<br />
·∙Resumir <strong>la</strong> evolución <strong>de</strong> <strong>la</strong> E.C. en España.<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
HISTORIA DE LA SALUD PÚBLICA<br />
Edad Media:<br />
Dominada por el Cris/anismo:<br />
·∙ Cambio <strong>de</strong> acEtu<strong>de</strong>s.<br />
·∙ Movimientos migratorios (meca, cruzadas, comercio).<br />
·∙ Aparecen epidémias (lepra y peste).<br />
·∙ Cuidados: diaconisas (Febe) y <strong>la</strong>s ór<strong>de</strong>nes religiosas.<br />
·∙ Medidas <strong>de</strong> ais<strong>la</strong>miento: nace <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong>.<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
HISTORIA DE LA SALUD PÚBLICA<br />
Revolución Industrial:<br />
·∙ Cambios en <strong>la</strong> sociedad.<br />
·∙ Aumento <strong>de</strong> <strong>la</strong>s migraciones: campo, ciudad, etc.<br />
·∙ Empeoramiento <strong>de</strong> <strong>la</strong> salud: enfermeda<strong>de</strong>s ocupacionales,<br />
infecciosas, mentales, acci<strong>de</strong>ntes, etc.<br />
·∙ Cuidados a cargo <strong>de</strong> <strong>la</strong>s ór<strong>de</strong>nes religiosas -‐ enfermeras<br />
visitadoras.<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
HISTORIA DE LA SALUD PÚBLICA<br />
Revolución Industrial (conJnuación):<br />
Movimiento sanitarista – Informe <strong>de</strong> Chadwick:<br />
·∙ Re<strong>la</strong>cionó pobreza y enfermedad.<br />
·∙ Recomendó <strong>la</strong> intervención <strong>de</strong>l Estado:<br />
-‐ Saneamiento.<br />
-‐ Protección maternal.<br />
-‐ Organización sanitaria.<br />
·∙ Escue<strong>la</strong>s <strong>de</strong> <strong>enfermería</strong> y cambios en el curriculum <strong>de</strong><br />
medicina orientados a los problemas ambientales.<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
HISTORIA DE LA SALUD PÚBLICA<br />
Revolución Industrial (conJnuación):<br />
Informe <strong>de</strong> Lemuel Sha>uck, EE.UU. (1850):<br />
·∙ Recomendó:<br />
-‐ Departamentos <strong>de</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong>.<br />
-‐ Inmunizaciones y educación sanitaria.<br />
-‐ Saneamiento ambiental.<br />
·∙ Nace <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> en EE.UU.<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
HISTORIA DE LA ENFERMERÍA COMUNITARIA<br />
Siglo XIX:<br />
William Rathbone (1859):<br />
·∙ Servicio <strong>de</strong> <strong>enfermería</strong> <strong>de</strong> Distrito.<br />
·∙ Primera escue<strong>la</strong> <strong>de</strong> enfermeras <strong>de</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> (1862).<br />
·∙ Primeros documentos escritos sobre Enfermería <strong>de</strong><br />
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> (1861).<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
HISTORIA DE LA ENFERMERÍA COMUNITARIA<br />
Siglo XIX:<br />
Florence Nigh/ngale:<br />
·∙ Programa <strong>de</strong> formación ”Health Nursing”.<br />
·∙ Enfermeras <strong>de</strong> Distrito.<br />
·∙ Funciones:<br />
-‐ Saneamiento.<br />
-‐ Cuidados <strong>de</strong> salud a niños y adultos.<br />
-‐ Educación para <strong>la</strong> salud.<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
HISTORIA DE LA SALUD PÚBLICA<br />
Siglo XX:<br />
Se <strong>de</strong>scubre:<br />
·∙ Historia Natural <strong>de</strong> <strong>la</strong>s Enfermeda<strong>de</strong>s.<br />
·∙ Vacunas, sulfamidas, anEbióEcos, etc.<br />
·∙ Los mecanismos <strong>de</strong> transmisión y <strong>la</strong> mortalidad se<br />
reducen.<br />
·∙ La <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> se <strong>de</strong>bilita, enfásis en <strong>la</strong> salud<br />
individual y en los servicios médicos.<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
SALUD PÚBLICA (años 70 hasta <strong>la</strong> actualidad)<br />
Nuevo p<strong>la</strong>nteamiento <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong>:<br />
·∙ Thomas Mckeown.<br />
·∙ Ivan Illich.<br />
·∙ Marc Lalon<strong>de</strong>.<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
LA NUEVA SALUD PÚBLICA (años 70 hasta <strong>la</strong> actualidad)<br />
·∙ Aumento en los costes <strong>de</strong> los servicios <strong>de</strong> salud.<br />
·∙ Innovación tecnológica.<br />
·∙ Aumento <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>de</strong>mandas.<br />
·∙ Cambios <strong>de</strong>mográficos.<br />
Cambios en los problemas <strong>de</strong> salud.<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
LA NUEVA SALUD PÚBLICA<br />
·∙ Movimiento li<strong>de</strong>rado por <strong>la</strong> OMS.<br />
·∙ «PolíEcas <strong>de</strong> salud».<br />
·∙ Aumento <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>de</strong>mandas.<br />
·∙ «Estrategias <strong>de</strong> Promoción <strong>de</strong> <strong>la</strong> salud».<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
SALUD PARA TODOS EN EL S. XXI<br />
ObjeJvos <strong>de</strong> Desarrollo <strong>de</strong>l Milenio:<br />
·∙ Camino para conseguir «<strong>la</strong> salud para todos».<br />
·∙ ObjeEvos: <strong>la</strong> salud, <strong>la</strong> pobreza y los <strong>de</strong>rechos humanos.<br />
·∙ Ambitos <strong>de</strong> acción: pobreza, educación, <strong>de</strong>snutrición,<br />
salud materna e infanEl, medio ambiente, enfermeda<strong>de</strong>s<br />
infecciosas e igualdad <strong>de</strong> género y ayuda al <strong>de</strong>sarrollo.<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
HISTORIA DE LA ENFERMERÍA COMUNITARIA<br />
En España (Siglo XX):<br />
P<strong>la</strong>nificación <strong>de</strong> <strong>la</strong> formación:<br />
·∙ Primer Programa Oficial <strong>de</strong> Estudios (1915).<br />
·∙ «Enfermera Visitadora Sanitaria» (1932-‐1936).<br />
·∙ Instructoras Sanitarias (1946-‐1983).<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
HISTORIA DE LA ENFERMERÍA COMUNITARIA<br />
1953. PracJcante, matrona y enfermera se unifican en:<br />
Ayudantes Técnicos Sanitarios (ATS):<br />
·∙ Formación técnica.<br />
·∙ Orientación hospita<strong>la</strong>ria.<br />
·∙ Escasos conocimientos teóricos.<br />
·∙ Desaparece <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> formación.<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
HISTORIA DE LA ENFERMERÍA COMUNITARIA<br />
1977. Diplomado Universitario <strong>de</strong> Enfermería:<br />
·∙ Visión integral <strong>de</strong>l hombre.<br />
·∙ Orientación hacia <strong>la</strong> salud.<br />
·∙ Aumento <strong>de</strong> conocimientos <strong>de</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong>.<br />
·∙ Surge <strong>la</strong> «<strong>enfermería</strong> comunitaria».<br />
María Visitación Sanchón Macías
<strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y Atención Primaria <strong>de</strong> <strong>Salud</strong><br />
<strong>Tema</strong> 1.2 <strong>Evolución</strong> <strong>histórica</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Salud</strong> <strong>Pública</strong> y <strong>la</strong> <strong>enfermería</strong> comunitaria<br />
HISTORIA DE LA ENFERMERÍA COMUNITARIA<br />
1999. Tratado <strong>de</strong> Bolonia:<br />
·∙ Sistema Europeo <strong>de</strong> Créditos (ECTS).<br />
·∙ Suplemento Europeo al Título.<br />
·∙ Dos ciclos <strong>de</strong> formación: grado y postgrado (Master y Doctorado).<br />
·∙ «Especialista en Enfermería Familiar y comunitaria» (2011).<br />
María Visitación Sanchón Macías