26.04.2013 Views

Calidad del registro en el certificado de defunción en un hospital ...

Calidad del registro en el certificado de defunción en un hospital ...

Calidad del registro en el certificado de defunción en un hospital ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Introducción<br />

El <strong>certificado</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción es <strong>un</strong> docum<strong>en</strong>to <strong>de</strong> gran r<strong>el</strong>evancia<br />

epi<strong>de</strong>miológica y médico-legal (1) .<br />

Se trata <strong>d<strong>el</strong></strong> principal instrum<strong>en</strong>to <strong>d<strong>el</strong></strong> sistema <strong>de</strong> información<br />

<strong>de</strong> mortalidad, cuya eficacia y vali<strong>de</strong>z están comprobadas.<br />

Des<strong>de</strong> <strong>el</strong> p<strong>un</strong>to <strong>de</strong> vista médico-legal, <strong>el</strong> manejo<br />

médico <strong>d<strong>el</strong></strong> <strong>certificado</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción <strong>de</strong>termina que la investigación<br />

<strong>de</strong> <strong>un</strong> fallecimi<strong>en</strong>to pase a la órbita <strong>de</strong> la Justicia<br />

p<strong>en</strong>al o no.<br />

La efici<strong>en</strong>cia está <strong>de</strong>terminada por <strong>un</strong> correcto <strong>registro</strong><br />

por parte <strong>de</strong> los médicos <strong>en</strong>cargados <strong>de</strong> certificar los fallecimi<strong>en</strong>tos.<br />

Esto supone: <strong>registro</strong> <strong>de</strong> todos los ítems previstos<br />

<strong>en</strong> <strong>el</strong> formulario, correcta asignación <strong>de</strong> las causas<br />

<strong>de</strong> muerte (básica, intermedia y final), explicitación <strong>de</strong> las<br />

comorbilida<strong>de</strong>s y a<strong>de</strong>cuación a la normativa que establece<br />

<strong>el</strong> régim<strong>en</strong> <strong>de</strong> obligaciones y prohibiciones <strong>de</strong> expedir<br />

<strong>certificado</strong>s <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción por parte <strong>de</strong> los médicos tratantes.<br />

En <strong>el</strong> ámbito internacional existe preocupación por la<br />

<strong>de</strong>tección <strong>de</strong> <strong>de</strong>fici<strong>en</strong>cias <strong>en</strong> las certificaciones <strong>de</strong> los fallecimi<strong>en</strong>tos,<br />

<strong>de</strong>mostradas por la falta <strong>de</strong> correspond<strong>en</strong>cia<br />

<strong>de</strong> estos <strong>registro</strong>s con los <strong>de</strong> las historias clínicas <strong>de</strong> los<br />

paci<strong>en</strong>tes fallecidos (1-3) .<br />

No hay publicaciones nacionales sobre <strong>el</strong> <strong>registro</strong> <strong>de</strong><br />

los <strong>certificado</strong>s <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción y su validación. No obstante,<br />

<strong>el</strong> trabajo <strong>de</strong> los comités para <strong>el</strong> monitoreo y auditoría<br />

<strong>de</strong> fallecidos m<strong>en</strong>ores <strong>de</strong> 15 años (Decreto 340/2006), mostró<br />

la exist<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>un</strong> <strong>registro</strong> <strong>de</strong>ficitario <strong>en</strong> <strong>un</strong> porc<strong>en</strong>taje<br />

consi<strong>de</strong>rable <strong>de</strong> los fallecimi<strong>en</strong>tos.<br />

Objetivos<br />

Vol. 26 Nº 4 Diciembre 2010<br />

<strong>Calidad</strong> <strong>d<strong>el</strong></strong> <strong>registro</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>certificado</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción <strong>en</strong> <strong>un</strong> <strong>hospital</strong> público <strong>de</strong> refer<strong>en</strong>cia<br />

<strong>d<strong>el</strong></strong> <strong>registro</strong> que ti<strong>en</strong><strong>en</strong> alg<strong>un</strong>as interv<strong>en</strong>ciones educativas s<strong>en</strong>cillas hacia los médicos.<br />

Conclusiones: <strong>el</strong> estudio permitió <strong>de</strong>tectar notorias inconsist<strong>en</strong>cias <strong>en</strong> la información<br />

registrada <strong>en</strong>tre los <strong>certificado</strong>s <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción examinados y las historias clínicas. Los errores<br />

irreparables <strong>en</strong> la asignación <strong>de</strong> la causa <strong>de</strong> muerte (sin <strong>un</strong>a auditoría con la historia clínica<br />

completa) alcanzaron al 28,73% <strong>de</strong> los <strong>certificado</strong>s. A<strong>de</strong>más, <strong>en</strong> otro 53,52% hubo errores<br />

pasibles <strong>de</strong> <strong>en</strong>mi<strong>en</strong>da. Se <strong>de</strong>tectaron errores p<strong>un</strong>tuales <strong>en</strong> <strong>el</strong> manejo médico-legal <strong>d<strong>el</strong></strong><br />

<strong>certificado</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción.<br />

Palabras clave: CERTIFICADO DE DEFUNCIÓN.<br />

Keywords: DEATH CERTIFICATES.<br />

El propósito <strong>d<strong>el</strong></strong> estudio es contribuir al mejorami<strong>en</strong>to <strong>d<strong>el</strong></strong><br />

<strong>registro</strong> <strong>de</strong> la mortalidad <strong>en</strong> <strong>el</strong> país a través <strong>de</strong> <strong>un</strong> correcto<br />

manejo <strong>d<strong>el</strong></strong> <strong>certificado</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción.<br />

Objetivo g<strong>en</strong>eral: conocer la calidad <strong>de</strong> la información<br />

registrada <strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>certificado</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción <strong>en</strong> <strong>el</strong> Hospital<br />

Maci<strong>el</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> período <strong>en</strong> estudio (octubre y noviembre <strong>de</strong><br />

2009).<br />

Objetivos específicos:<br />

a. Detectar <strong>de</strong>bilida<strong>de</strong>s <strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>registro</strong> <strong>de</strong> la información<br />

epi<strong>de</strong>miológica cont<strong>en</strong>ida <strong>en</strong> los <strong>certificado</strong>s <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción<br />

expedidos <strong>en</strong> <strong>el</strong> Hospital Maci<strong>el</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> período<br />

<strong>en</strong> estudio.<br />

b. Cuantificar los errores <strong>de</strong> <strong>registro</strong> y <strong>de</strong>terminar si son<br />

reparables o irreparables, según la posibilidad <strong>de</strong> corrección<br />

a través <strong>de</strong> la reclasificación y/o reord<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

<strong>de</strong> las causas <strong>de</strong> muerte por parte <strong>de</strong> la autoridad<br />

sanitaria.<br />

c. Conocer la a<strong>de</strong>cuación <strong>d<strong>el</strong></strong> manejo <strong>d<strong>el</strong></strong> <strong>certificado</strong> <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción a las normas que regulan las obligaciones y<br />

prohibiciones <strong>de</strong> su uso por parte <strong>de</strong> los médicos <strong>d<strong>el</strong></strong><br />

Hospital Maci<strong>el</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> período <strong>en</strong> estudio.<br />

Material y método<br />

Se realizó <strong>un</strong> estudio observacional <strong>de</strong>scriptivo retrospectivo<br />

comparativo basado <strong>en</strong> la auditoría <strong>de</strong> los <strong>certificado</strong>s<br />

<strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción y su corr<strong>el</strong>ación con lo registrado <strong>en</strong><br />

la historia clínica.<br />

Se estudió <strong>el</strong> manejo <strong>d<strong>el</strong></strong> <strong>certificado</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción <strong>de</strong><br />

las personas fallecidas <strong>en</strong> <strong>el</strong> Hospital Maci<strong>el</strong> <strong>en</strong>tre <strong>el</strong> 1° <strong>de</strong><br />

octubre <strong>de</strong> 2009 y <strong>el</strong> 30 <strong>de</strong> noviembre <strong>de</strong> 2009. En los casos<br />

<strong>en</strong> que <strong>el</strong> <strong>certificado</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción fue expedido por <strong>un</strong><br />

médico <strong>d<strong>el</strong></strong> Hospital Maci<strong>el</strong> se revisó la calidad <strong>d<strong>el</strong></strong> <strong>registro</strong><br />

(anotación <strong>de</strong> la información requerida <strong>en</strong> <strong>el</strong> formulario<br />

y correspond<strong>en</strong>cia con lo que surge <strong>de</strong> la historia clínica).<br />

En los casos <strong>de</strong> los <strong>certificado</strong>s expedidos por médicos<br />

for<strong>en</strong>ses, se revisó la pertin<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> la <strong>de</strong>rivación a la<br />

Morgue Judicial por parte <strong>de</strong> los médicos <strong>d<strong>el</strong></strong> <strong>hospital</strong>.<br />

Cada <strong>certificado</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>un</strong>ción fue analizado por <strong>el</strong> comité<br />

<strong>de</strong> revisión <strong>de</strong> integración interdisciplinaria (médico<br />

internista, cirujano, epi<strong>de</strong>miólogo y legista).<br />

El comité revisó:<br />

a) Si los ítems <strong>d<strong>el</strong></strong> formulario estaban completos.<br />

217

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!