Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis ... - Ken Swann
Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis ... - Ken Swann
Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis ... - Ken Swann
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Sromis</strong>, <strong>janmrTelobisa</strong><br />
<strong>da</strong> <strong>socialuri</strong> <strong>da</strong>cvis saministro<br />
reproduqciuli janmrTelobis<br />
sakomunikacio gzavnilebis<br />
saxelmZRvanelo<br />
saqarTvelosTvis
sarCevi:<br />
Sesavali <strong>da</strong> madloba monawileebs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3<br />
saqarTvelos janmrTeli momavalis Cveni xedva . . . . . . . . . . . . .5<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9<br />
de<strong>da</strong>Ta <strong>da</strong> axalSobilTa janmrTeloba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15<br />
sqesobrivi janmrTeloba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25<br />
reproduqciuli traqtisa <strong>da</strong> mkerdis simsivneebi . . . . . . . . . . 35<br />
saxelmZRvanelos SemuSavebis procesSi monawileTa sia . . . . . 42
3<br />
Sesavali <strong>da</strong> madloba monawileebs<br />
`reproduqciuli janmrTelobis sakomunikacio<br />
gzavnilebis saxelmZRvanelo”<br />
gamiznulia saxelmwifo, <strong>da</strong> arasamTavrovo<br />
saagentoebis im saqmianobis xelSesawyobad,<br />
romelic reproduqciuli <strong>janmrTelobisa</strong><br />
<strong>da</strong> ojaxis <strong>da</strong>gegmvis sferos exeba <strong>da</strong> miznad<br />
isaxavs saqarTvelos mosaxleobis zusti <strong>da</strong><br />
sasargeblo informaciiT uzrunvelyofas.<br />
saxelmZRvanelo Seicavs janmrTelobis Sesaxeb<br />
informacias ori tipis gzavnilebis<br />
saxiT: (a) sainformacio gzavnilebi reproduqciuli<br />
janmrTelobis sakvanZo sakiTxebze,<br />
<strong>da</strong> (b) qcevis Secvlaze mimarTuli<br />
gzav nilebi, romelTa mizania sicocxlisa<br />
<strong>da</strong> <strong>janmrTelobisa</strong>dmi pozitiuri, jansaRi<br />
<strong>da</strong> proaqtiuri (qmediTi) <strong>da</strong>mokidebulebis<br />
propagan<strong>da</strong>. qcevis Secvlaze mimarTuli<br />
informaciis gamoyenebis gamocdilebam <strong>da</strong>a<strong>da</strong>stura,<br />
rom mosaxleobisaTvis aucilebelia<br />
informaciis Tanmimdevruli miwodeba<br />
sxva<strong>da</strong>sxva wyaroebis gamoyenebiT: masmediis<br />
saSualebebi, saswavlo garemos Seqmna, broSurebis<br />
<strong>da</strong> sxva nabeWdi masalebis gamoyeneba,<br />
jan<strong>da</strong>cvis muSakebTan individualuri,<br />
pirispir gasaubreba. swored aseTi erToblivi<br />
Zalisxmevis Sedegad, anu xangrZlivi<br />
periodis ganmavlobaSi mediasa <strong>da</strong> servisebis<br />
gziT erTi saxis informaciis sistematuri<br />
miwodebis gziT, SesaZlebeli xdeba mosaxleobis<br />
mier axali, pozitiuri, jansaRi<br />
cxovrebis wesis miReba <strong>da</strong> gaTaviseba.<br />
gzavnilebis saxelmZRvanelo SemuSavebulia<br />
reproduqciuli janmrTelobis eqsper-<br />
tebisa <strong>da</strong> am sferoSi momuSave praqtikosebis<br />
erToblivi ZalisxmeviT. saxelmZRvaneloze<br />
muSaobis procesis koordinacias<br />
axorcielebdnen CoReform-is proeqti (USAID)<br />
<strong>da</strong> OPM-is pirveladi jan<strong>da</strong>cvis reformis<br />
mxar<strong>da</strong>Weris proeqti (DfID).<br />
samuSaos saerTo xelmZRvanelobas<br />
uwev<strong>da</strong> saqarTvelos <strong>Sromis</strong>, janmrTelobis<br />
<strong>da</strong> <strong>socialuri</strong> <strong>da</strong>cvis saministro, romlis<br />
mizania saqarTveloSi reproduqciuli <strong>janmrTelobisa</strong><br />
<strong>da</strong> ojaxis <strong>da</strong>gegmvis sakiTxebze<br />
Tanmimdevruli, zusti, qveynis kultureli<br />
tradiciebis Sesaferisi <strong>da</strong> mosaxleobisaTvis<br />
misaRebi informiciis gavrceleba<br />
<strong>da</strong> codnis donis amaRlebis uzrunvelyofa.<br />
sakomunikacio gzavnilebis saxelmZRvanelos<br />
sakoordinacio jgufi gansakuTrebul<br />
madlobas uxdis saqarTvelos <strong>Sromis</strong>,<br />
janmrTelobis <strong>da</strong> <strong>socialuri</strong> <strong>da</strong>cvis<br />
saministros, kerZod b-n nikoloz fruiZes<br />
- ministris moadgiles, b-n varlam mosiZes<br />
- ministris moadgiles <strong>da</strong> b-n zaza boxuas<br />
- jan<strong>da</strong>cvis departamentis ufrosis moadgiles,<br />
maT mier gaweuli <strong>da</strong>xmarebisa <strong>da</strong><br />
mxar<strong>da</strong>WerisaTvis.<br />
sakomunikacio gzavnilebis saxelmZRvanelo<br />
saministros egidiT gavrceldeba.<br />
gamovTqvamT imeds, rom saxelmZRvanelo<br />
sasargeblo iqneba yvelasaTvis, vinc <strong>da</strong>interesebulia<br />
saqarTvelos mosaxleobis reproduqciuli<br />
janmrTelobis mdgomareobis<br />
gaumjobesebiT.
4<br />
vis SeuZlia am saxelmZRvanelos<br />
gamoyeneba?<br />
sazogadoebrivi jan<strong>da</strong>cvis departamentis <strong>da</strong><br />
<strong>da</strong>avadebaTa kontrolis erovnuli centris<br />
TanamSromlebs (centralur <strong>da</strong> adgilobriv<br />
doneze), romlebic pasuxismgebelni arian janmrTelobis<br />
xelSewyobis RonisZiebebis <strong>da</strong>gegmvasa<br />
<strong>da</strong> ganxorcielebaze;<br />
jan<strong>da</strong>cvis departamentis TanamSromlebs,<br />
romlebic axorcieleben prog ramebisa <strong>da</strong><br />
stan<strong>da</strong>rtebis SemuSavebas <strong>da</strong> reproduqciuli<br />
janmrTelobis/ojaxis <strong>da</strong>gegmvis servisebis xarisxis<br />
monitorings;<br />
Sjsd saministros sazogadoebasTan urTier-<br />
Tobis departamentis TanamSromlebs;<br />
ojaxis eqimebs <strong>da</strong> eqTnebs, bebiaqalebs <strong>da</strong><br />
sxva pirveladi jan<strong>da</strong>cvis servisebis mimwodeblebs;<br />
jan<strong>da</strong>cvis servisebis sxva mimwodeblebs,<br />
romlebic specializirdebian de<strong>da</strong>Ta <strong>da</strong> axal-<br />
SobilTa meTvalyureobis, ojaxis <strong>da</strong>gegmvisa<br />
<strong>da</strong> uSvilobis konsultirebis, sqesobrivi janmrTelobis,<br />
sggi/aiv-infeqciis <strong>da</strong> mamaqacTa<br />
<strong>da</strong> mozardTa sqesobrivi janmrTelobis <strong>da</strong> reproduqciuli<br />
kibos sakiTxebze;<br />
adgilobrivi <strong>da</strong> saerTaSoriso arasamTavrobo<br />
organizaciebis TanamSromlebs, romlebic<br />
gegmaven <strong>da</strong> axorcieleben reproduqciuli<br />
janmrTelobis xelSewyobisa <strong>da</strong> sainformacio<br />
kampaniebs;<br />
janmrTelobis sakiTxebSi Temebis ganmamnaTleblebs<br />
<strong>da</strong> sxva pirebs, romlebic CarTulni<br />
arian janmrTelobis xelSemwyobis adgilobriv<br />
RonisZiebebSi.<br />
rogor SeiZleba am saxelmZvanelos<br />
gamoyeneba?<br />
Sjsd saministros departamentebs Seu ZliaT<br />
am saxelmZRvanelos gamoyeneba reproduqciuli<br />
janmrTelobis xelSewyobis RonisZiebebis<br />
Catarebis teqnikuri stan<strong>da</strong>rtebis <strong>da</strong>saweseblad;<br />
saxelmZRvanelos dizaini iTvaliswinebs<br />
mis gamoyenebas rogorc sainformacio kampaniis<br />
<strong>da</strong>gegmarebisas, iseve arasamTavrobo organizaciebisa<br />
<strong>da</strong> kerZo seqtoris mier SemuSavebuli<br />
masalebisa <strong>da</strong> mesijebis xarisxis Sesafaseblad.<br />
adgilobriv <strong>da</strong> saerTaSoriso arasamTavrobo<br />
organizaciebs SeuZliaT am saxelmZRvanelos<br />
gamoyeneba janmrTelobis xelSewyobis RonisZiebebis<br />
<strong>da</strong>gegmarebisas; SemuSavebuli mesijebi ki<br />
gamoiyenon rogorc safuZveli im sabeWdi <strong>da</strong><br />
audio masalebis SemuSavebisas, romlebic reproduqciuli<br />
janmrTelobis xelSewyobis kampaniis<br />
mxar<strong>da</strong>saWerad iqneba gankuTvnili.<br />
saxelmZRvanelo aseve SeiZleba gamoyenebuli<br />
iqnas janmrTelobis sakiTxebSi Temis ganmamna-<br />
Tlebelis saswavlo seminarebis CatarebisaTvis<br />
rogorc Sinaarsobrivi masala <strong>da</strong> aseve, rogorc<br />
informaciuli <strong>da</strong> qcevis Secvlis mesijebs<br />
Soris sxvaobis asaxsnelad.<br />
jan<strong>da</strong>cvis servisebis mimwodeblebsa <strong>da</strong> Temis<br />
ganmamnaTleblebs SueZliaT saxelmZRvanelo<br />
gamoiyenon rogorc janmrTelobis xelSewyobis<br />
adgilobrivi RonisZiebebis <strong>da</strong>gegmarebisa<br />
<strong>da</strong> masalebis SemuSavebisas, aseve klientebTan<br />
individualuri konslutaciebis Casatareblad,<br />
rogorc <strong>da</strong>mxmare informaciis wyaro.<br />
Sjsd saministros sazogadoebasTan urTierTobis<br />
departamentis TanamSromlebs SeuZliaT<br />
saxelmZRvanelos gamoyeneba mas-mediasTan ur-<br />
TierTobebisas, raTa uzrunvelyon reproduqciuli<br />
janmrTelobis sakiTxebze saministros<br />
publikaciebis teqnikuri sizuste, iseve rogorc<br />
sxva wyaroebi<strong>da</strong>n miRebuli informaciis<br />
sizuste <strong>da</strong> teqnikuri xarisxi.<br />
gulwrfeli madlobiT - sakoordinacio jgufi:<br />
heizel slavini, OPM<br />
ken svoni, OPM<br />
Tea mirianaSvili, OPM<br />
lali beitriSvili, CoReform<br />
maia maxaraSvili, CoReform<br />
elen pirsi, CoReform<br />
irakli xvedeliZe, HWG/ CSMA<br />
qeTevan CxataraSvili, CoReform/ Curatio Int.<br />
nensi harisi, HWG/ JSI
5<br />
janmrTelobis xelSemwyobi sasargeblo<br />
Cvevebi <strong>da</strong> cxovrebis stili, romelic<br />
zusti informaciiT, maRalxarisxovani<br />
momsaxu rebisa <strong>da</strong> Sesabamisi resursebiT<br />
iqneba uzrunvelyofili.<br />
saqarTvelos <strong>Sromis</strong>, janmrTelobis <strong>da</strong><br />
<strong>socialuri</strong> <strong>da</strong>cvis saministros mier<br />
prioritetad iqneba <strong>da</strong>saxuli <strong>da</strong> uzrunvelyofili<br />
axalgazrdebis, qalebis,<br />
bavSvebisa <strong>da</strong> ojaxebisdmi keTilganwyobili<br />
reproduqciuli jan mrTelobis<br />
servisebis Camoyalibeba; reproduqciuli<br />
janmrTelobis <strong>da</strong> ojaxis <strong>da</strong>gegmvis<br />
maRalxarisxiani servisebi gaxdeba misaRebi<br />
<strong>da</strong> xelmisawvdomi yoveli moqalaqisaTvis;<br />
am prioritetebis ganxorcielebisTvis<br />
mTavrobasTan iTanamSromleben<br />
arasamTavrobo organizaciebi,<br />
kerZo seqtori, sazogadoebrivi jgufebi<br />
<strong>da</strong> eklesia.<br />
saxelmwifo gauwevs materialur, samarTlebriv,<br />
socialur <strong>da</strong> politikur<br />
mxar<strong>da</strong>Weras qalebsa <strong>da</strong> wyvilebs, romlebic<br />
Svilis yolas isurveben; yoveli<br />
orsuloba iqneba sasurveli <strong>da</strong> jansaRi,<br />
mSobiaroba - usafrTxo, xolo qalebs<br />
eqnebaT sruli mxar<strong>da</strong>Wera <strong>da</strong> maRali mosaqarTvelos<br />
janmrTeli momavlis Cveni xedva<br />
`reproduqciuli janmrTelobis sakomunikacio<br />
gzavnilebis saxelmZRvanelo” SemuSavebulia<br />
sagangebod mowyobili samuSao<br />
Sexvedris monawileebis mier. sainformacio<br />
gzavnilebze muSaobis procesSi, Sexvedris<br />
monawileebma Seecadnen aReweraT is momavali,<br />
romlis imedic un<strong>da</strong> gvqondes, Tu warmatebiT<br />
ganxorcieldeba yvela Zalisxmeva, romelic<br />
qveynis mosaxleobisaTvis reproduqciuli<br />
janmrTelobis <strong>da</strong> ojaxis <strong>da</strong>gegmvis sakiTxeb-<br />
Si mosaxleobis srulfasovani informaciiT<br />
<strong>da</strong> xarisxiani momsaxurebiT uzrunvelyofas<br />
gulisxmobs, kerZod:<br />
reproduqciul janmrTelobis problemeb<br />
Tan <strong>da</strong>kavSirebuli sikvdilianoba<br />
<strong>da</strong> avadobis done mniSvnelovnad Semcirdeba.<br />
saqarTvelos TiToeuli moqalaqe srulad<br />
iqneba informirebuli janmrTelobasTan<br />
<strong>da</strong>kavSirebuli Tavisi uflebebis,<br />
gansakuTrebiT Tavisufali arCevanis<br />
uflebis, <strong>da</strong> pasuxismgeblobis Sesaxeb<br />
<strong>da</strong> imoqmedebs Tavisi, ojaxis <strong>da</strong> sazogadoebis<br />
janmrTelobis <strong>da</strong>cvis interesebis<br />
Sesabamisad.<br />
sazogadoebaSi <strong>da</strong>inergeba sicocxlisa <strong>da</strong>
6<br />
tivacia ganaxorcielon Tavisi CvilisaTvis<br />
mxolod ZuZuTi kveba.<br />
qalebi gamoiyeneben ojaxis <strong>da</strong>gegmvis Tanamedrove,<br />
janmrTelobisTvis usafrTxo<br />
meTodebs, rogorc abortis alternativas.<br />
mamakacebi aqtiurad iqnebian<br />
CarTulni meuRlis orsulobis, mSobiarobisa<br />
<strong>da</strong> bavSvis movlis procesebSi<br />
– amiT isini pasuxismgeblobas aiReben<br />
TavianTi partniorebis reproduqciuli<br />
<strong>da</strong> sqesobrivi janmrTelobis xelSewyobaze<br />
<strong>da</strong> mTlianad ojaxis janmrTelobaze.<br />
sqesobrivi janmrTelobis done<br />
amaRldeba, sqesobrivi cxovreba iqneba<br />
usafrTxo, urTierTSeTanxmebuli <strong>da</strong><br />
ormxrivad sasurveli.<br />
axalgazrdebi iqnebian ganaTlebulebi,<br />
informirebulebi <strong>da</strong> Tav<strong>da</strong>jerebulebi<br />
reproduqciuli janmrTelobis <strong>da</strong> ojaxis<br />
<strong>da</strong>gegmvis sakiTxebSi, <strong>da</strong> mzad iqnebian<br />
imisaTvis, Sevidnen mozrdilobaSi jansaRi<br />
<strong>da</strong> usafrTxo CvevebiT - SemTxvevi-<br />
Ti fexmZimobis, sqesobrivi gziT ga<strong>da</strong>mdebi<br />
infeqciebis (sggi), narkotikebis,<br />
alkoholis, Tambaqos <strong>da</strong> arasasurveli<br />
seqsualuri gamocdilebis gareSe.<br />
janmrTelobis xelSewyoba prioritetuli<br />
gaxdeba rogorc mTavrobisaTvis,<br />
aseve moqalaqeebisaTvis, xolo yovelwliuri<br />
profilaqtikuri gasinjvebis <strong>da</strong><br />
skriningis Catareba - jansaRi cxovrebis<br />
wesis Cveulebrivi nawili. mkerdis, saSvilosnosa<br />
<strong>da</strong> prostatis simsivneebis<br />
<strong>da</strong>dgena moxdeba adreul stadiaze <strong>da</strong><br />
SesaZleblobisamebr ganxorcieldeba<br />
maTi mkurnaloba. sqesobrivi gziT ga<strong>da</strong>mdebi<br />
infeqciis, aiv-infeqciis CaTvliT<br />
diagnostika ganxorcieldeba adreul<br />
stadiaze <strong>da</strong> Sesabamisad ganikurneba.<br />
janmrTelobis xelSewyobisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>avadebaTa<br />
prevenciis doniT saqarTvelo sxva<br />
ganviTarebul saxelmwifoebs <strong>da</strong>emsgavseba,<br />
xolo jan<strong>da</strong>cvis struqturebis <strong>da</strong><br />
arasamTavrobo organizaciebis warmatebuli<br />
muSaobis gamocdilebas sxva qveynebs<br />
gauziarebs.
7<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmva<br />
de<strong>da</strong>Ta <strong>da</strong> axalSobilTa<br />
janmrTeloba<br />
sqesobrivi janmrTeloba<br />
reproduqciuli traqtisa<br />
<strong>da</strong> mkerdis simsivneebi
9<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmva<br />
`ojaxis <strong>da</strong>gegmvis Ziriadi mizani imaSi mdgomareobs,<br />
rom wyvilebsa <strong>da</strong> calkeul pirebs<br />
SeswevdeT unari mTeli pasuximgeblobiT <strong>da</strong><br />
<strong>da</strong>moukideblad gansazRvron Svilebis raodenoba<br />
<strong>da</strong> Sualedebi maT Soris, hqodeT SesaZlebloba<br />
<strong>da</strong> saTanado informacia, rom<br />
ganaxorcielon es unari; gaakeTon informirebuli<br />
arCevani <strong>da</strong> hqondeT misawvdomoba<br />
usafrTxo <strong>da</strong> efeqturi meTodebisadmi.”<br />
(qairos konferenciis samoqmedo programa,<br />
paragrafi 7.12). ojaxis <strong>da</strong>gegmvis momsaxureba,<br />
iseve rogorc kontracefciasTan mimarTebaSi<br />
saWiro informaciis miwodeba<br />
gacnobierebuli arCevanis gasakeTeblad,<br />
repoduqciuli janmrTelobis servisebis<br />
erTerT Semadgenel nawils warmoadgens.<br />
sakomunikacio gzavnilebis saxelmZRvanelos<br />
winamdebare nawilSi moyvanilia informaciuli<br />
<strong>da</strong> qcevis Secvlis gzavnilebi<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmvis raobasa <strong>da</strong> mniSvnelobis<br />
Sesaxeb, informacia arasasurveli orsulobis<br />
Tavi<strong>da</strong>n acilebis Tanamedrove meTodebis<br />
gamoyenebasa <strong>da</strong> konkretuli meTodebis<br />
upiratesobebisa <strong>da</strong> naklovani mxareebis<br />
Sesaxeb. moyvanilia cnobebi imis Sesaxeb, Tu<br />
rodis, sad <strong>da</strong> visgan SeiZleba konsultaciisa<br />
<strong>da</strong> momsaxurebis miReba; Tu ra mniSvneloba<br />
aqvs mamakacis mier mxar<strong>da</strong>Weras<br />
<strong>da</strong> Tanamonawileobas ojaxis <strong>da</strong>gegmvisa <strong>da</strong><br />
wyvilTa urTierTobaSi; sqesobrivi gziT<br />
ga<strong>da</strong>mdebi <strong>da</strong>avadebebisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>ugegmavi orsulobisagan<br />
ormagi <strong>da</strong>cvis mniSvnelobas.<br />
moyvanilia informacia abortisa <strong>da</strong> mSobiarobis<br />
Semdgom periodSi ojaxis <strong>da</strong>gegmvis<br />
sakiTxebze konsultirebis mniSvnelobis<br />
Sesaxeb.
10<br />
sainformacio gzavnili<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmva saSualebas iZleva<br />
gansazRvroT Svilebis raodenoba<br />
<strong>da</strong> Sualedi mSobiarobebs Soris<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmva mniSvnelovania<br />
qalis <strong>da</strong> bavSvis <strong>janmrTelobisa</strong>Tvis<br />
yvelas aqvs ufleba miiRos ojaxis<br />
<strong>da</strong>gegmvis Sesaxeb informacia, konsultacia<br />
<strong>da</strong> momsaxureba<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmvis CamoTvlili me-<br />
Todebi usafrTxo, efeqturi <strong>da</strong><br />
xelmisawvdomia saqarTveloSi:<br />
oraluri kontraceptivebi-abebi<br />
kondomi<br />
spirali<br />
saineqcio kontraceptivebi<br />
spermicidebi<br />
sqesobrivi kavSiri kontraceptivebis<br />
gareSe SesaZloa arasasurveli<br />
orsulobis mizezi gaxdes<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmvis meTodebis swori<br />
gamoyeneba Tavi<strong>da</strong>n agacilebT<br />
aborts.<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmvis mravali meTodi<br />
gacilebiT iafia vidre aborti.<br />
ganmeorebiTi abortebi SesaZloa<br />
gaxdes uSvilobis mizezi<br />
kontraceptiuli abebi ojaxis <strong>da</strong>gegmvis<br />
martivi <strong>da</strong> efeqturi meTodia,<br />
amasTanave mas sxva upiratesobebic<br />
aqvs:<br />
awesrigebs menstrualur cikls<br />
amcirebs Warb menstrualur gamonadens<br />
_ riTac amcirebs anemiis risks<br />
amcirebs mTeli rigi simsivneebis<br />
warmoqmnis albaTobas<br />
xels uwyobs aknes gaqrobas<br />
kondomi <strong>da</strong>gicavT ara marto arasasurveli<br />
orsulobisgan, aramed<br />
orives <strong>da</strong>gicavT sqesobrivi gziT<br />
ga<strong>da</strong>mdebi <strong>da</strong>avadebebisagan, maT<br />
Soris aiv/Sidsisagan<br />
mSobiarobebs Soris 2 wliani Sualedi<br />
saukeTesoa Tqveni ojaxis<br />
janmrTeli <strong>da</strong> harmoniuli ganviTarebisTvis!<br />
mSobiarobis Semdgom adreul periodSi,<br />
miuxe<strong>da</strong>vad ZuZuTi kvebisa,<br />
mniSvnelovania miiRoT ojaxis <strong>da</strong>gegmvis<br />
konsultacia.<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmva ar aris mxolod<br />
qalis sazrunavi!<br />
arasasurveli orsulobis <strong>da</strong> sqesob<br />
rivi gziT ga<strong>da</strong>mdebi infeqciebis<br />
profilaqtikis sakiTxebSi ma makacebsa<br />
<strong>da</strong> qalebs Tanabari pasuxismgebloba<br />
aqvT.
11<br />
qcevis Secvlis gzavnili<br />
<strong>da</strong>gegmeT Tqveni ojaxi: gamokiTxeT<br />
eqimi kontracepciis<br />
meTodebis Sesaxeb <strong>da</strong><br />
Tavad airCieT sasurveli<br />
meTodi!<br />
miiReT informacia ojaxis<br />
<strong>da</strong>gegmvis Se saxeb <strong>da</strong> gaiareT<br />
saTanado konsultacia<br />
qorwinebamde<br />
gamoiyeneT kontracefcia<br />
abor tis Tavi<strong>da</strong>n asacileblad<br />
<strong>da</strong> ojaxis <strong>da</strong>sagegma<br />
gamoiyeneT Tqvens mier ar-<br />
Ceuli kontracepciis meTodi,<br />
<strong>da</strong>gegmeT ojaxi <strong>da</strong> Tavi<strong>da</strong>n<br />
aicilebT aborts<br />
mamakacebo, izruneT Tqveni<br />
ojaxis janmrTelobasa <strong>da</strong><br />
keTildReobaze - <strong>da</strong>gegmeT<br />
ojaxi<br />
mamakacebo, arasasurveli<br />
orsuloba ar aris mxolod<br />
qalis problema - <strong>da</strong>gegmeT<br />
ojaxi Tqvens meuRlesTan<br />
erTad <strong>da</strong> airCieT orives-<br />
Tvis sasurveli meTodi<br />
yoveli sqesobrivi kavSiris<br />
dros gamoiyeneT kondomi<br />
<strong>da</strong> <strong>da</strong>culi iqnebiT rogorc<br />
arasasurveli orsulobisagan,<br />
aseve sgg infeqciebisagan
12<br />
sainformacio gzavnili<br />
Tqvens teritoriaze ojaxis <strong>da</strong>gegvis<br />
momsaxurebas uzrunvelyofs:<br />
(un<strong>da</strong> miesa<strong>da</strong>gos konkretul teritoriebs)<br />
- qalTa konsultacia<br />
- ambulatoria;<br />
- samSobiaro saxli<br />
- reproduqciuli janmrTelobis<br />
kabineti<br />
- mSobelTa skolis kabineti<br />
moiTxoveT eqimisagan, rom gagiwioT<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmvis konsultacia -<br />
<strong>da</strong>uyovnebliv abortis Semdgom periodSi<br />
kontraceptivebis sxva <strong>da</strong> sxva saxeobebi<br />
iyideba afTiaqebSi.<br />
nebismieri informaciisaTvis ojaxis <strong>da</strong>gegmvis sakiTxebze <strong>da</strong>gvikavSirdiT cxel xazze<br />
(saWiroebs <strong>da</strong>matebiT informacias – telefoni <strong>da</strong> sxva)
13<br />
qcevis Secvlis gzavnili<br />
• iyolieT Tqveni Cvili pirveli<br />
6 Tvis ganmavlobaSi<br />
mxolod ZuZuTi kvebaze (eqskluziurad)<br />
- rac niSnavs<br />
bavSvis janmrTelobis xel-<br />
Sewyobas <strong>da</strong> <strong>da</strong>cvas orsulobisagan<br />
• orsulobis periodSive mii-<br />
ReT eqimisagan informacia<br />
mSobiarobis Semdgomi ojaxis<br />
<strong>da</strong>gegmvis meTodebis Sesaxeb<br />
• moiTxoveT eqimisagan abortis<br />
Semdgomi konsultacia<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmvaze, airCieT<br />
sasurveli meTodi <strong>da</strong> <strong>da</strong>uyovnebliv<br />
<strong>da</strong>iwyeT SerCeuli<br />
meTodis gamoyeneba ganmeorebiTi<br />
abortebis Tavi<strong>da</strong>n<br />
asacileblad!<br />
• momdevno orsulobis <strong>da</strong>sagegmad<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmvis Sesabamisi<br />
meTodi gamoiyeneT<br />
<strong>da</strong>uyovnebliv mSobiarobis<br />
Semdgom.
15<br />
de<strong>da</strong>Ta <strong>da</strong> axalSobilTa janmrTeloba<br />
reproduqciuli janmrTelobis <strong>da</strong>cva<br />
uwyveti ze<strong>da</strong>mxedvelobis princips emyareba.<br />
saqarTvelos mTavrobas prioritetad aqvs<br />
aRiarebuli orsulobis <strong>da</strong> usafrTxo mSobiarobis<br />
xelSewyoba, dedisa <strong>da</strong> axalSobilis<br />
movla, <strong>da</strong> mSobiarobis Semdgomi ze<strong>da</strong>mxedvelobis<br />
uzrunvelyofa. saxelmZRvanelos am<br />
nawilSi moyvanili gzavnilebis mizania Ti-<br />
Toeuli qalis, romelic apirebs Svilis yolas,<br />
<strong>da</strong>rwmuneba misTvis usafrTxo orsulobasa<br />
<strong>da</strong> mSobiarobis, xolo axalSobilisaTvis<br />
usafrTxo <strong>da</strong> janmrTeli sicocxlis <strong>da</strong>sawyisis<br />
SesaZleblobaSi <strong>da</strong> amisaTvis saWiro wesebis<br />
<strong>da</strong>cvis aucileblobaSi.<br />
de<strong>da</strong>Ta <strong>da</strong> axalSobilTa janmrTelobis<br />
Sesaxeb gzavnilebi moicavs antenatalur periods,<br />
sa<strong>da</strong>c aRbeWdilia TiToeuli qalis<br />
ufleba miiRos orsulobis ze<strong>da</strong>mxedvelobis<br />
servisebi <strong>da</strong> saWiro informacia, Tavis<br />
movlis principebis, mSobiarobisTvis momzadebis<br />
procesis, meuRlisa <strong>da</strong> ojaxis xelSew-<br />
yobisa <strong>da</strong> eqimis meTvalyurebis <strong>da</strong> <strong>da</strong>xmarebis<br />
mniSvnelobis Sesaxeb. gzavnilebis nawili<br />
exeba orsulobisaTvis saSiSi mdgomareobebis<br />
niSnebsa <strong>da</strong> simptomebs, romlebic safrTxes<br />
uqmnian orsulis sicocxles, ris gamoc qalma<br />
<strong>da</strong>uyovnebliv un<strong>da</strong> mimarTos kvalificiur<br />
samedicino <strong>da</strong>xmarebas. mSobiarobasTan <strong>da</strong> mSobiarobis<br />
Semdgom periodTan <strong>da</strong>kavSirebuli<br />
gzavnilebi moicavs im informacias, romlis<br />
codna saWiroa qalisaTvis Tavisi uflebebis<br />
<strong>da</strong>sacavad samSobiaro saxlis personal-<br />
Tan urTierTobisas, raTa mSobiaroba gaxdes<br />
misTvis usafrTxo <strong>da</strong> ufro komfortuli.<br />
<strong>da</strong> bolos, gzavnilebis nawili axalSobilis<br />
movlasTan <strong>da</strong>kavSirebiT moicavs cnobebs<br />
ZuZuTi kvebis, mSobiarobis Semdgomi movlis<br />
<strong>da</strong> mSobiarobis Semdgomi ojaxis <strong>da</strong>gegmvis<br />
mniSvnelobis Sesaxeb.<br />
erTi Svili - ara Svili,<br />
ori Svili - viTom Svili,<br />
sami Svili - marTla Svili,<br />
<strong>da</strong>gegme Seni ojaxi!
16<br />
sainformacio gzavnili<br />
antenataluri periodi<br />
Tu Tqven <strong>da</strong>rwmundiT, rom orsulad<br />
xarT, maSinve mimarTeT eqims -<br />
pirveli antenetaluri viziti un<strong>da</strong><br />
Sedges orsulobis 12 kviremde.<br />
saqarTveloSi TiToeul orsul<br />
qals orsulobis ganmavlobaSi eku-<br />
Tvnis oTxi ufaso viziti<br />
orsulobis ganmavlobaSi Tqveni<br />
uflebaa:<br />
airCioT eqimi <strong>da</strong> samSobiaro<br />
saxli<br />
miiRoT sruli imfirmacia mSobiarobis<br />
msvlelobis, gautkivarebis<br />
meTodebis, <strong>da</strong> nebismieri proceduris<br />
Sesaxeb, romelic SesaZloa<br />
<strong>da</strong>gWirdeT mSobiarobis dros _<br />
rac <strong>da</strong>gexmarebaT informirebuli<br />
arCevanis gakeTebaSi<br />
moiTxovoT mSobiarobaze ojaxis<br />
wevris <strong>da</strong>swreba<br />
mamakacTa monawileoba <strong>da</strong> Tanadgoma<br />
orsulobisa <strong>da</strong> mSobiarobis<br />
procesSi Zalzed mniSvnelovania.<br />
orsulobis, mSobiarobis <strong>da</strong> axalSobilis<br />
movlis gamocdileba sasurvelia,<br />
rom urTierT gaiziaroT.<br />
orsulobis periodSi erTad mimarTeT<br />
`mSobelTa skolis” specialists,<br />
romelic dgexmarebaT uke-<br />
Tesad moemzadoT orsulobis, mSobiarobis<br />
<strong>da</strong> axalSobilis movlisaTvis<br />
(miTiTebul iqnes mSobelT<br />
skolebis zusti mdebareoba)<br />
mniSvnelovania moemzadoT orsulobis,<br />
mSobiarobisa <strong>da</strong> axalSobilis<br />
movlisaTvis - Tqveni eqimi an<br />
eqTani <strong>da</strong>gexmarebaT miiRoT swori<br />
informacia <strong>da</strong> upasuxeben Tqvens<br />
nebismier SekiTxvas.<br />
orsulobis ganmavlobaSi sgg infeqciebis<br />
diagnoscireba <strong>da</strong> mkurnaloba<br />
mniSvnelovania Tqveni <strong>da</strong> Tqveni<br />
Svilis <strong>janmrTelobisa</strong>Tvis.
17<br />
qcevis Secvlis gzavnili<br />
Tu Tqven eWvobT rom orsulad<br />
xarT, maSinve mimarTeT<br />
eqims <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>amowmeT!<br />
orsulobis ganmavlobaSi 4<br />
- jer mainc un<strong>da</strong> gaiaroT sa -<br />
medicino Semowmeba - orsulobis<br />
me-13 kviramde, me-20-<br />
22 kviraze, 30-32-e kviraze <strong>da</strong><br />
36-e kviraze).<br />
orsulobis periodSive air-<br />
CieT mSobiarobisaTvis TqvenTvis<br />
sasurveli eqimi <strong>da</strong> sam-<br />
Sobiaro saxli.<br />
hkiTxeT Tqvens eqims mSo biarobis<br />
procesze <strong>da</strong> gautkiverebis<br />
meTodebze - wi nas war<br />
moemzadeT, <strong>da</strong>sviT kiTxvebi<br />
<strong>da</strong> miiReT ga<strong>da</strong>wyvetileba<br />
eqimis <strong>da</strong>xmarebiT.<br />
winaswar SeuTanxmdiT eqims<br />
Tqveni survilisamber ojaxis<br />
romelime wevris mSobiarobaze<br />
<strong>da</strong>swrebis Sesaxeb.<br />
mamakacebo, izruneT Tqveni<br />
meuRlis usafrTxo orsulobasa<br />
<strong>da</strong> mSobiarobaze - wayeviT<br />
eqimTan, gauwieT Tanadgoma<br />
<strong>da</strong> gainawileT axalSobilze<br />
zrunvis pasuxismgebloba.<br />
mamakacebo, erTad moemzadeT<br />
mSoblobisaTvis - gaiziareT<br />
orsulobis, mSobiarobis<br />
<strong>da</strong> axalSobilis movlis<br />
gamocdileba.<br />
CaitareT testireba sqesobrivi<br />
gziT ga<strong>da</strong>mdeb infeqciebze<br />
orsulobis ganmavlobaSi<br />
<strong>da</strong> <strong>da</strong>debiTi pasuxis<br />
SemTxvevaSi uzrunvelyaviT<br />
Tqve ni <strong>da</strong> Tqeni partnoioris<br />
srulyofili mkurnaloba .
18<br />
sainformacio gzavnili<br />
perinataluri periodi<br />
orsulobis ganmavlobaSi swori<br />
kveba mniSvnelovania rogorc dedis,<br />
aseve nayofisaTvis - <strong>da</strong>rwmundiT<br />
rom ikvebebiT mravalferovani<br />
sakvebiT. SeecadeT miiRoT sakmao<br />
raodenobiT:<br />
xorci, Tevzi an parkosani (lobio,<br />
soia)<br />
pureuli sakvebi<br />
rZis produqtebi<br />
xili <strong>da</strong> bostneuli<br />
orsulobis dros sigaretis moweva<br />
<strong>da</strong> alkoholis miReba saxifaToa momavali<br />
SvilisaTvis<br />
zogierTi wamlis miReba orsulobisas<br />
saxifaToa - miiReT medikamenti<br />
mxolod eqimTan konsultaciis Semdeg.<br />
qvemoT CamoTvlili simptomebi<br />
safrTxes uqmnis orsulobas, an/<br />
<strong>da</strong> dedisa <strong>da</strong> nayofis sicocxles<br />
- mimarTeT eqims maSinve, rogorc<br />
ki erTerTi maTgani gamovlindeba:<br />
sisxliani gamonadeni saSo<strong>da</strong>n<br />
Zlieri Tavis tkivili<br />
krunCxvebi<br />
gonebis <strong>da</strong>bindva, an mxedvelobis <strong>da</strong>qveiTeba<br />
Zlieri tkivili muclis areSi<br />
Zlieri sisuste an maRali sicxe<br />
gaxSirebuli an gaZnelebuli sunTqva<br />
orsulobis bolo periodSi qvemoT<br />
CamoTvlili niSnebi miuTi-<br />
Tebs mSobiarobis <strong>da</strong>wyebaze, an<br />
nayofis prob lemebze:<br />
mudmivi an movliTi xasiaTis tkivili<br />
muclis mi<strong>da</strong>moSi<br />
sanayofe wylebis <strong>da</strong>Rvra (gamWvirvale<br />
didi raodenobiT si-<br />
Txe)<br />
sisixliani Warbi gamonadeni<br />
saSo<strong>da</strong>n<br />
nayofis umoZraoba 8 saaTis<br />
ganmav lobaSi (orsulobis 6 Tvis<br />
zemoT va<strong>da</strong>ze).
19<br />
qcevis Secvlis gzavnili<br />
• orsulobis ganmavlobaSi<br />
ecadeT miiRoT mravalferovani<br />
sakvebi, sakuTriv:<br />
• xorci, Tevzi an parkosani<br />
(lobio, soia)<br />
• pureuli<br />
• rZis produqtebi<br />
• xili <strong>da</strong> bostneuli<br />
• rogorc ki <strong>da</strong>rwmundiT rom<br />
orsulad xarT, SewyviteT<br />
moweva <strong>da</strong> ar miiRoT alkoholuri<br />
sasmeli.<br />
• orsulobis periodSi, nebismieri<br />
wamlis miRebamde<br />
hkiTxeT rCeva eqims, raTa<br />
<strong>da</strong>rwmundeT nayofisaTvis<br />
mis usafrTxoebaSi.<br />
• saswrafod mimarTeT eqims,<br />
Tu gaqvT romelime qvemoT<br />
CamoTvlili niSani:<br />
• saSo<strong>da</strong>n sisxldena<br />
• Zlieri Tavis tkivili<br />
• krunCxvebi<br />
• gonebis <strong>da</strong>bindva an mxedvelobis<br />
<strong>da</strong>qveiTeba<br />
• Zlieri tkivili muclis are-<br />
Si<br />
• Zlieri sisuste an maRali sicxe<br />
• gaxSirebuli an gaZnelebuli<br />
sunTqva<br />
• Tu orsulobis bolo va<strong>da</strong>ze<br />
Tqven aRgeniSnebaT qvemoT<br />
CamoTvlili<strong>da</strong>n erTerTi<br />
niSani, <strong>da</strong>uyovnebliv mimar-<br />
TeT eqims:<br />
• mudmivi an movliTi xasiaTis<br />
tkivilebi muclis mi<strong>da</strong>moSi<br />
• sanayofe wylebis <strong>da</strong>Rvra<br />
(saSo<strong>da</strong>n didi raodenobiT<br />
gamWvirvale siTxis gamodineba)<br />
• sisixliani Warbi gamonadeni<br />
saSo<strong>da</strong>n<br />
• nayofis moZraoba aRar SeimCneva<br />
bolo 8 saaTis ganmavlobaSi<br />
orsulobis 6 Tvis<br />
vadi<strong>da</strong>n
20<br />
sainformacio gzavnili<br />
mSobiarobis <strong>da</strong> adreuli posnataluri periodi<br />
TqvenTvis <strong>da</strong> Tqveni SvilisaTvis<br />
gacilebiT usafrTxoa<br />
imSobiaroT samSobiaro saxlSi.<br />
saxelmwifo programis fargleb-<br />
Si Tqven gaqvT ufaso momsaxurebis<br />
ufleba nebismier Tqven mier<br />
arCeul samSobiaro saxlSi.<br />
gaxsovdeT - Tu Tqven gaqvT survili<br />
romelime ojaxis wevri <strong>da</strong>eswros<br />
mSobiarobas, nebismier sam-<br />
Sobiaro saxlSi es neba<strong>da</strong>rTulia.<br />
mSobiarobis procesSi gautkivarebis<br />
gamoyeneba _ Tqveni arCevania!<br />
ganixileT SesaZlo variantebi<br />
Tqvens mean-ginekologTan<br />
mSobiarobis Semdeg sasurvelia<br />
axalSobili Tqvens gverdiT iyolioT<br />
- es Tqveni uflebaa! es Tavismxriv<br />
xels Seuwyobs Tqveni<br />
Svilis, srulfasovan ZuZuTi kvebas<br />
<strong>da</strong> Tqvens Soris biologiur<br />
kavSiris gamyarebas<br />
mSobiarobis Semdgomi pirveli eqvsi<br />
kviris ganmavlobaSi un<strong>da</strong> miaki-<br />
TxoT eqims, raTa <strong>da</strong>rwmundeT, rom<br />
mSobiarobis Semdgomi periodi mimdinareobs<br />
garTulebebis gareSe.<br />
ZuZuTi kveba yvelaze janmrTeli<br />
kvebaa Tqveni CvilisaTvis – axalSobils<br />
araferi sWirdeba gar<strong>da</strong> dedis<br />
rZisa, pirveli eqvsi Tvis ganmavlobaSi.<br />
dedis rZe pirveli vaqcinaa axalSobilisaTvis<br />
– saukeTesoa <strong>da</strong>iwyoT<br />
ZuZuTi kveba mSobiarobi<strong>da</strong>n erTi<br />
saaTis ganmavlobaSi.<br />
qalebis umetesobas SeuZliaT Zu-<br />
ZuTi kvebon Cvili – Tu Tqven pirvel<br />
xanebSi gagiWir<strong>da</strong>T ZuZuTi kveba<br />
mimarTeT bebiaqals an eqTans <strong>da</strong>xmarebisaTvis.<br />
pirveli eqvsi Tvis ganmavlobaSi<br />
eqskluziuri ZuZuTi kveba <strong>da</strong>gexmarebaT<br />
Tavi <strong>da</strong>icvaT naadrevi orsulobisagan.<br />
qvemoT CamoTvlili simptomebi<br />
mSobiarobis Semdgom - periodSi<br />
miuTiTebs infeqciis arsebobaze,<br />
romelic saSiSia Tqveni <strong>janmrTelobisa</strong>Tvis<br />
:<br />
Warbi sisixliani gamonadeni<br />
saSo<strong>da</strong>n<br />
Semcivneba <strong>da</strong> maRali sicxe<br />
suniani gamonadeni saSo<strong>da</strong>n<br />
tkivili an diskomforti muclis<br />
areSi
21<br />
qcevis Secvlis gzavnili<br />
imSobiareT mxolod samSobiaro<br />
saxlSi – es gacilebiT<br />
usafrTxoa TqvenTvis <strong>da</strong><br />
Tqveni axalSobilisaTvis.<br />
moiTxoveT ojaxis wevris<br />
<strong>da</strong>swreba mSobiarobaze, Tu<br />
es Tqveni arCevania<br />
gautkivarebis gamoye neba<br />
Tqveni arCevani - <strong>da</strong> -<br />
rwmundiT, rom Tqvenma eqimma<br />
icis Tqveni arCevanis<br />
Sesaxeb<br />
mSobiarobis Semdgeg iyolieT<br />
Tqveni Svili Tqvens<br />
gverdiT - es saukeTeso ar-<br />
Cevania TqvenTvis <strong>da</strong> Tqveni<br />
axalSobilisaTvis, es<br />
sa Sualebas mogcemT kveboT<br />
Tqveni Svili misi moTxovnis<br />
mixedviT.<br />
SesTavazeT axalSobils ZuZu<br />
mSobiarobisTanave - sauke-<br />
Teso droa pirveli erTi<br />
saaTi<br />
<strong>da</strong>badebi<strong>da</strong>n pirveli eqvsi<br />
Tvis ganmavlobaSi mxolod<br />
ZuZuTi kvebeT Tqveni Cvili<br />
mieciT ZuZu axalSobils mo-<br />
Txovnilebisamebr – roca<br />
ki moSivdeba – rac sasargebloa<br />
rogorc misi, ise Tqveni<br />
<strong>janmrTelobisa</strong>Tvis.<br />
Tu Tqven ZuZuTi kvebis problema<br />
gaqvT, mimarTeT Tqven<br />
eqims, bebeiaqals an eqTans.<br />
isini sarZeve jirkvlebis<br />
problemebis acilebaSi, xol<br />
o Tqveni SvilisTvis kargi<br />
sawyisis SeqmnaSi<br />
mSobiarobi<strong>da</strong>n eqvsi kviris<br />
ganmavlobaSi, erTxel mainc<br />
mimarTeT eqims, raTa <strong>da</strong>rwmundeT,<br />
rom mSobiarobis<br />
Semdgomi periodi mimdinareobs<br />
garTulebebis gareSe<br />
<strong>da</strong> miiRe rCeva, an mkurnaloba<br />
nebismieri problemis SemTxvevaSi.<br />
droulad mimarTeT eqims, Tu<br />
Tqven aRgeniSnebaT qve moT<br />
CamoTvlili simptomebi:<br />
Warbi sisxliani gamonadeni<br />
saSo<strong>da</strong>n<br />
Semcivneba <strong>da</strong> maRali sicxe<br />
suniani gamonadeni saSo<strong>da</strong>n<br />
tkivili an diskomforti<br />
muclis areSi
22<br />
sainformacio gzavnili<br />
postnataluri periodi<br />
Tqveni axalSobilis <strong>janmrTelobisa</strong>Tvis<br />
saSiSi niSnebia:<br />
sunTqvis problemebi, araregularuli<br />
an gaxSirebuli sunTqva<br />
(meti vidre 60 wuTSi)<br />
Semcirebuli kveba (50% nakleb<br />
sakvebs iRebs vidre saerTod)<br />
krunCxvebi, spazmi, <strong>da</strong>Wimuloba,<br />
krTo mebi<br />
temperatura 38°C -ze meti an 36 °Cze<br />
naklebi<br />
kanis siyviTle, siwiTle an sisxl-<br />
Caqcevebi<br />
pirRebineba, Sekruloba an faRaraTi<br />
kondomi SeiZleba gamoyenebuli iqnas<br />
mSobiarobis Semdeg periodSi<br />
SezRudvebis gareSe.<br />
mini pilebi ar axdenen gavlenas dedis<br />
rZis raodenobaze an xarisxze.<br />
Tu Tqven axalSobils ar kvebavT<br />
ZuZTi, anu axalSobili xelovnur<br />
kvebazea, SegiZliaT <strong>da</strong>iwyoT kombinirebuli<br />
kontraceptivebi mSobiarobi<strong>da</strong>n<br />
pirveli sami kviris vadi<strong>da</strong>n.<br />
maSinac ki rodesac ZuZuTi kvebavT<br />
axalSobils, arsebobs <strong>da</strong>orsulebis<br />
Sansi, mniSvnelovania<br />
airCioT ojaxis <strong>da</strong>gegmvis Sesaferisi<br />
meTodi, romelsac gamoiyenebT<br />
mSobiarobis Semdeg.<br />
momdevno orsulobamde orwliani<br />
Sualedis <strong>da</strong>cva mizanSewonilia<br />
Tqveni <strong>da</strong> Tqveni momavali<br />
Svilis <strong>janmrTelobisa</strong>Tvis<br />
- uzrunvelyaviT ojaxis <strong>da</strong>gegmvis<br />
meTodebis gamoyeneba <strong>da</strong>uyovnebliv<br />
mSobiarobis Semdeg.<br />
Tqven SegiZliaT gamoiyenoT<br />
ojaxis <strong>da</strong>gegmvis meTodebi<strong>da</strong>n<br />
ne bismieri, mSobiarobi<strong>da</strong>n eqvsi<br />
kviris Semdeg:<br />
spirali<br />
mxolod progesteronuli abebi<br />
— `minipilebi”<br />
kondomi<br />
saineqcio kontraceptivebi
23<br />
qcevis Secvlis gzavnili<br />
<strong>da</strong>uyovnebliv mimarTeT<br />
eqims Tu Tqvens Svils aReniSneba<br />
qvemoT CamoTvlili<br />
niSnebi:<br />
gaZnelebuli araregularuli<br />
an gaxSirebuli sunTqva<br />
(meti vidre 60 wuTSi)<br />
kvebis <strong>da</strong>rRvevebi (50% naklebad<br />
iTxovs sakvebs vidre<br />
saerTod)<br />
krunCxvebi, spazmi, <strong>da</strong>Wimuloba,<br />
krTomebi<br />
temperatura 38°C -ze meti<br />
an 36 °C-ze naklebi<br />
kanis siyviTle, siwiTle an<br />
sisxlCaqcevebi<br />
Rebineba, Sekruloba an fa-<br />
RaraTi<br />
miuxe<strong>da</strong>vad ZuZuTi kvebisa,<br />
miiReT mSobiarobis Semdgomi<br />
konsultireba ojaxis<br />
<strong>da</strong>gegmvis meTodebze Tqveni<br />
eqimisagan - ar <strong>da</strong>tovoT samSobiaro<br />
saxli kontracepciis<br />
arCevanis gareSe<br />
imisaTvis, rom sworad <strong>da</strong>gegmoT<br />
Tqveni Semdgomi orsuloba,<br />
airCieT mSobiarobis<br />
Semdgomi ojaxis <strong>da</strong>gagmvis<br />
meTodi <strong>da</strong> gamoiyeneT igi regularulad.
25<br />
sqesobrivi janmrTelobis mravali aspeqti,<br />
marTalia, uSualod ara aris <strong>da</strong>kavSirebuli<br />
reproduqciasTan, magram did gavlenas axdens<br />
qalisa <strong>da</strong> mamakacis mier janmrTeli ojaxis<br />
<strong>da</strong>gegmvis <strong>da</strong> masze zrunvis unarze. saxelmZRvanelos<br />
es Tavi moicavs informacias, romelic<br />
exeba uSvilobas, sqesobrivi gziT ga<strong>da</strong>mdebi<br />
infeqciebis (sggi), aiv/Sidsis CaTvliT,<br />
profilaqtikas, diagnostikasa <strong>da</strong> marTvas, <strong>da</strong><br />
mamakacebisa <strong>da</strong> mozardebis gansakuTrebul<br />
saWiroebebs reproduqciul <strong>da</strong> sqesobriv janmrTelobasTan<br />
<strong>da</strong>kavSirebul informaciasa <strong>da</strong><br />
momsaxurebasTan mimarTebaSi.<br />
uSvilobasTan <strong>da</strong>kavSirebuli informacia<br />
moicavs uSvilobis ganmartebas, SesaZlo mizezebs<br />
<strong>da</strong> im nabijebs, romelTa ga<strong>da</strong>dgma SeuZliaT<br />
uSvilobis problemis mqone wyvilebs. sggi, maT<br />
Soris aiv infeqcia/Sidsis nawili moicavs ganmartebebs<br />
infeqciis ga<strong>da</strong>cemis gzebis, riskebis<br />
<strong>da</strong> profilaqtikis, drouli diagnostikisa <strong>da</strong><br />
mkurnalobis mniSvnelobis, aiv/SidsTan <strong>da</strong>kavsqesobrivi<br />
janmrTeloba<br />
Sirebuli, araswori informaciiT gamowveuli<br />
stigmisa <strong>da</strong> diskriminaciis <strong>da</strong>Zlevis gzebis<br />
Sesaxeb.<br />
gzavnilebi mozardebisTvis moicavs sqesobriv<br />
cxovrebasTan <strong>da</strong>kavSirebuli pasuxismgeblobebis,<br />
swori arCevanis mniSvnelobas; axalgazrdebis<br />
uflebas, miiRon reproduqciul<br />
janmrTelobasTan <strong>da</strong>kavSirebuli informacia<br />
<strong>da</strong> momsaxureba konfidencialobis <strong>da</strong>cviT;<br />
agreTve reproduqciuli <strong>da</strong> sqesobrivi janmrTelobis<br />
xelSewyobis wesebs, alkoholsa <strong>da</strong><br />
narkotikebze Tavis aridebis mniSvnelobas.<br />
<strong>da</strong> bolos, gzavnilebi mamakacis sqesobriv<br />
<strong>da</strong> reproduqciul janmrTelobasTan mimarTebaSi<br />
exeba mamakacis pasuxismgelobas qalis <strong>da</strong><br />
ojaxis janmrTelobis mimarT, <strong>da</strong> amave dros<br />
im nabijebs, romlebic mamakacma un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>dgas<br />
sakuTari janmrTelobis xelSewyobis mizniT.
26<br />
sainformacio gzavnili<br />
uSviloba<br />
Tu wyvilma ga<strong>da</strong>wyvita hyavdes<br />
Svili <strong>da</strong> 12 Tvis ganmavlobaSi orsuloba<br />
ar Sedga, es niSnavs, rom<br />
maT Svilosnobis problema aqvT.<br />
uSvilobis problema wyvilTa Tanabari<br />
problema <strong>da</strong> sazrunavia<br />
araregularuli menstrualuri<br />
cikli SesaZloa Svilosnobis<br />
problemis erTerTi niSani iyos.<br />
sqeobrivi <strong>da</strong> reproduqciuli janmrTelobis<br />
problemebis drouli<br />
diagnostika <strong>da</strong> mkurnaloba <strong>da</strong>gexmarebaT<br />
momavalSi Tavi<strong>da</strong>n aiciloT<br />
SvilosnobasTan <strong>da</strong>kavSirebuli<br />
problemebi<br />
arasrulad namkurnalevi an ara<br />
namkurnalebi sqesobrivi gziT ga<strong>da</strong>mdebi<br />
infeqciebi SesaZloa momavalSi<br />
uSvilobis mizezi gaxdes.<br />
sgg infeqciebi maT Soris aiv/Sidsi<br />
sgg infeqciebi _ es is infeqciebia,<br />
romelTa ga<strong>da</strong>cema upirtesad inficirebul<br />
a<strong>da</strong>mianTan sqesobriv kontaqtis<br />
Sedegad xdeba<br />
aranamkurnalevi sgg infeqciebi SesaZloa<br />
SemdgomSi Tqveni janmrTelobis<br />
gauaresebis erTerTi mizezi<br />
gaxdes.<br />
mniSvnelovania miiRoT mkurnaloba<br />
kvalificiuri eqimisagan, CaitaroT<br />
mkurnalobis sruli kursi <strong>da</strong> aseve<br />
uzrunvelyoT Tqveni partnioris<br />
Sesabamisi mkurnalobac.<br />
mozardTaTvis sgg infeqciebis Tavi<strong>da</strong>n<br />
acilebis saukeTeso gzaa:<br />
sqesobrivi partniorebis ricxvis<br />
SezRudva<br />
partniorisadmi erTgulebis SenarCuneba<br />
kondomis gamoyeneba sworad <strong>da</strong><br />
yovelTvis
27<br />
qcevis Secvlis gzavnili<br />
Tu Tqven 12 Tvis ganmavlobaSi<br />
ar <strong>da</strong>orsuldiT - mimarTeT<br />
eqims - uSvilobis<br />
umetesi mizezi gankurnebadia<br />
uSvilobis mizezis <strong>da</strong>sadgenad<br />
mimarTeT eqims meuRlesTan<br />
erTad – es xels<br />
Seuwyobs swori diagnozis<br />
<strong>da</strong>smas <strong>da</strong> warmatebul mkurnalobas.<br />
gamoiyeneT kondomi sworad<br />
yovelTvis, es Tavi<strong>da</strong>n<br />
agacilebT sgg infeqciebs<br />
<strong>da</strong> momavalSi Svilosnobis<br />
problemebs.<br />
Tu Tqven aRmoaCenT, rom<br />
sqesbrivi gziT ga<strong>da</strong>mdebi<br />
infeqciis raime simptomi<br />
gaqvT, <strong>da</strong>uyonebliv mimar-<br />
TeT eqims <strong>da</strong> CaitareT mkurnalobis<br />
sruli kursi.<br />
sqesobrivi gziT ga<strong>da</strong>mdebi<br />
infeqciisagan Tavis <strong>da</strong>cvis<br />
mizniT yovelTvis gamoiyeneT<br />
kondomi, Tanac gamoiyeneT<br />
is swori wesis <strong>da</strong>cviT.<br />
Tu Tqven sqesobrivi gziT<br />
ga<strong>da</strong>mdebi infeqciis diagnozi<br />
<strong>da</strong>gi<strong>da</strong>stur<strong>da</strong>T, izruneT,<br />
rom TqvenTan erTad<br />
Tqvenma partniormac Caitaros<br />
mkurnalobis sruli<br />
kursi
28<br />
sainformacio gzavnili<br />
sgg infeqciebi <strong>da</strong> aiv/Sidsi<br />
sgg infeqciis simptomebia:<br />
sasqeso organoebis wva <strong>da</strong> qavili<br />
uCveulo gamonadebi<br />
siwiTle, wylulebi, gamonayari<br />
mtkivneuli Sardva<br />
Sidsi, anu `SeZenili imunodeficitis<br />
sindromi”, mimdinareobs organizmis<br />
<strong>da</strong>cviTi sistemebis <strong>da</strong>zianebiT, rac<br />
iwvevs sxva<strong>da</strong>sxva mZime <strong>da</strong>avadebis<br />
ganviTarebas <strong>da</strong> a<strong>da</strong>mianis sikvdils.<br />
aiv, anu `a<strong>da</strong>mianis imunodeficitis<br />
virusi”, es aris virusuli infeqcia,<br />
romelic iwvevs Sidsis ganviTarebas.<br />
<strong>da</strong>imaxsovre! Cven vebrZviT Sidss<br />
<strong>da</strong> ara SidsiT <strong>da</strong>avadebulebs<br />
<strong>da</strong>imaxsovre, Sidsi megobrobiT ar<br />
ga<strong>da</strong>dis<br />
nebismieri a<strong>da</strong>miani imsaxurebs<br />
keTilganwyobas <strong>da</strong> mxar<strong>da</strong>Weras,<br />
maT Soris SidsiT <strong>da</strong>avadebulic.<br />
SidsiT <strong>da</strong>avadebuli an inficirebis<br />
riskis qveS myofi a<strong>da</strong>mianis<br />
diskriminacia arRvevs a<strong>da</strong>mianis<br />
uflebebs <strong>da</strong> sazogadoebrivi jan<strong>da</strong>cvis<br />
principebs. TiToeuli SidsiT<br />
<strong>da</strong>avadebuli an aiv infeqciis<br />
matarebeli imsaxurebs keTilganwyobas<br />
<strong>da</strong> Tanadgomas.<br />
aiv infeqcia SesaZloa ga<strong>da</strong>eces:<br />
sqesobrivi kontaqtiT (vaginaluri<br />
<strong>da</strong> analuri)<br />
aiv infeqciaze Seumowmebeli<br />
sisxlis ga<strong>da</strong>sxmiT<br />
saziaro nemsisa <strong>da</strong> Spricis gamoyenebiT<br />
narkotikebis momxareblebSi<br />
inficirebuli dedisagan Svilze,<br />
orsulobis, mSobiarobisa <strong>da</strong> Zu-<br />
ZuTi kvebis dros.<br />
arasteriluri samedicino xelsawyoebiT<br />
aiv infeqcia ar ga<strong>da</strong>dis yoveldRiuri<br />
(Cveulebrivi) kontaqtiT:<br />
xelis CamorTmeviT, sacurao auzi<strong>da</strong>n,<br />
saziaro sapirfareSos gamoyenebiT,<br />
saziaro TeTreuliT, saziaro<br />
WurWliT, sakvebiT, mwerebis<br />
nakbeniT, xveliT <strong>da</strong> ceminebiT.
29<br />
qcevis Secvlis gzavnili<br />
Tu Tqen aRgeniSnebaT nebismieri<br />
sgg infeqciisaTvis<br />
<strong>da</strong>maxasiaTebeli simptomi<br />
<strong>da</strong>uyovnebliv mimarTeT kvalificiur<br />
eqims <strong>da</strong> CaitareT<br />
mkurnaloba<br />
sqesobrivi gziT ga<strong>da</strong>mdebi<br />
infeqcia xSirad usimptomod<br />
mimdinareobs, amitom,<br />
Tu arsebobs <strong>da</strong>inficirebis<br />
eWvic ki, droulad mimar-<br />
TeT eqims gamokvlevisa <strong>da</strong><br />
drouli mkurnalobisaTvis.<br />
orsulobis periodSi<br />
droulad CaitareT gamokvleva<br />
sifilisze <strong>da</strong><br />
sqesobrivi gziT ga<strong>da</strong>mdeb<br />
sxva infeqciebze, es <strong>da</strong>igcavT<br />
Tqven <strong>da</strong> Tqveni Svilis<br />
janmrTelobas.<br />
imisaTvis, rom <strong>da</strong>culi iyoT<br />
<strong>da</strong> <strong>da</strong>icvaT Tqveni partniori<br />
sgg infeqciebisa <strong>da</strong> aiv inficirebisagan,<br />
yovelTvis <strong>da</strong><br />
sworad gamoiyeneT kondomi.<br />
arasodes gamoiyenoT saziaro<br />
nemsi <strong>da</strong> Sprici, Tu jerjerobiT<br />
ver <strong>da</strong>ZlieT narkotikebis<br />
moxmarebis seni.<br />
saeqimo kabinetSi nebismieri<br />
proceduris Catarebis<br />
dros, yovelTvis moiTxoveT<br />
erTjeradi an kargad gasterilebuli<br />
Spricebis <strong>da</strong> sxva<br />
samedicino xelsawyoebis gamoyeneba.
30<br />
sainformacio gzavnili<br />
mozardTa reproduqciuli <strong>da</strong> sqesobrivi janmrTeloba<br />
nu aiZuleb Sens Tavs gqondes sqesobrivi<br />
urTierToba sxvebis miba-<br />
ZviT – Seni uflebaa Tavad airCio<br />
SenTvis <strong>da</strong> Seni partniorisaTvis<br />
usafrTxo <strong>da</strong> urTierT pasuxismgeblobaze<br />
<strong>da</strong>fuZnebuli urTierTobebis<br />
forma.<br />
sqesobrivi cxovrebis <strong>da</strong>wyebis win<br />
un<strong>da</strong> gaazrebuli gqondes Seni <strong>da</strong><br />
Seni partnioris pasuxismgebloba<br />
erTmaneTis winaSe <strong>da</strong> SesaZlo Tanmxlebi<br />
garTulebebisagan (infeqcia,<br />
arasasurveli orsuloba) Tavis<br />
<strong>da</strong>cva.<br />
alkoholisa <strong>da</strong> narkotikebis gamoyeneba<br />
zrdis <strong>da</strong>ucveli seqsisa <strong>da</strong><br />
Zaladobis risks, ramac SesaZloa<br />
gamoiwvios arasasurveli orsuloba<br />
<strong>da</strong> sqesobrivi gziT ga<strong>da</strong>mdebi<br />
infeqciebi.<br />
yvela axalgzar<strong>da</strong>s aqvs ufleba<br />
miiRos eqimisagan konsultireba<br />
<strong>da</strong> mkurnaloba, konfidencialur<br />
garemoSi <strong>da</strong> sruli anonimurobis<br />
<strong>da</strong>cviT.
31<br />
qcevis Secvlis gzavnili<br />
yoveli sqesobrivi kavSiris<br />
dros gamoiyene kondomi,<br />
amiT Sen <strong>da</strong> Seni partniori<br />
<strong>da</strong>culi iqnebiT rogorc<br />
arasasurveli orsulobisagan,<br />
ise sqesobrivi gziT ga<strong>da</strong>mdebi<br />
infeqciisagan.<br />
kondomi saimedoa, Tu mas<br />
sworad gamoiyeneb – miiRe<br />
rCeva sando <strong>da</strong> gamocdili<br />
a<strong>da</strong>mianisagan, an miakiTxe<br />
sakonsultacio centrs.<br />
nu <strong>da</strong>amyareb sqesobriv ur-<br />
TierTobebs mxolod sxvaTa<br />
mibaZviT an/<strong>da</strong> waqezebiT,<br />
saukeTeso arCevania Sen-<br />
Tvis - Tavis Sekaveba, sanam<br />
ar gaiazreb sakuTar survilebs<br />
<strong>da</strong> partnioris winaSe<br />
Sens pasuxismgeblobas.<br />
narkotikebisa <strong>da</strong> alkoholis<br />
zemoqmedebiT gamowveuli<br />
sqesobrivi kavSiris<br />
mav ne Sedegebisagan Tavis<br />
<strong>da</strong>c vis erTaderTi gza aris<br />
– uaris Tqma alkoholze <strong>da</strong><br />
narkotikebze!<br />
nebismieri SekiTxviT an<br />
problemiT seqsis <strong>da</strong> sqesobrivi<br />
urTierobis Sesaxeb<br />
mimarTe eqims, igi valdebulia<br />
gagiwios konsultacia<br />
<strong>da</strong> <strong>da</strong>xmareba konfidencialur<br />
garemoSi sruli anonimurobis<br />
<strong>da</strong>cviT.
32<br />
sainformacio gzavnili<br />
mamakacebis sqesobrivi <strong>da</strong> reproduqciuli janmrTeloba<br />
alkoholis <strong>da</strong> narkotikebis moxmareba<br />
xSirad ubiZgebs iseT sqesobriv<br />
qcevisaken, romelic <strong>da</strong>kavSirebulia<br />
ZaladobasTan, an romelic<br />
gayenebT Tqven <strong>da</strong> Tqvens partniors<br />
sqesobrivi gziT ga<strong>da</strong>mdebi<br />
infeqciisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>ugegmavi orsulobis<br />
riskis qveS.<br />
droebiTi impotencia SeiZleba gamoiwvios<br />
rogorc fizikurma, aseve<br />
fsiqologiurma faqtorebma <strong>da</strong> ux-<br />
Sires SemTxvevaSi igi mkurnalobas<br />
eqvemdebareba. es problema Sua xnis<br />
<strong>da</strong> meti asakis mamakacebSi arc Tu<br />
iSviaTia. sqesobrivi cxovrebis<br />
mxriv nebismieri cvlilebis dros<br />
mamakacma un<strong>da</strong> mimarTos andrologs,<br />
urologs an sxva eqims, romelic<br />
mas <strong>da</strong>exmareba problemis ga<strong>da</strong>WraSi<br />
– araferia <strong>da</strong>saZraxi ima-<br />
Si, rom eZioT rCeva <strong>da</strong> mkurnaloba.<br />
janmrTelobis SenarCunebisaTvis<br />
mamakacebma regularulad un<strong>da</strong><br />
gaiaron samedicino Semowmeba. eqimi<br />
ara mxolod gamoricxavs kardio-<br />
vaskularuli <strong>da</strong> sxva qronikuli<br />
<strong>da</strong>avadebebis arsebobas,<br />
aramed mogcemT rCevas, CagitarebT<br />
gamokvlevas <strong>da</strong>, Tu saWiroa, mkurnalobas<br />
reproduqciuli <strong>da</strong> sqesobrivi<br />
janmrTelobis problemebTan<br />
mimarTebaSi..
33<br />
qcevis Secvlis gzavnili<br />
uari TqviT alkoholisa <strong>da</strong><br />
narkotikebis moxmarebaze<br />
- es Tqven janmrTelobas SeginarCunebT<br />
<strong>da</strong> amasTanave<br />
Seamcirebs risks Tqven <strong>da</strong><br />
Tqveni partniorebi aRmoCndeT<br />
Zaladobisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>ucveli<br />
seqsis msxverpli.<br />
mimarTeT eqims Tu Tqven gaqvT<br />
potenciasTan <strong>da</strong>kavSirebuli<br />
problemebi. droebi-<br />
Ti impotencia mamakacebs<br />
arc Tu iSviTad uviTardebaT<br />
<strong>da</strong> igi xSirad savsebiT<br />
gankurnebadia.<br />
yovelwliurad gaiare saeqimo<br />
Semowmeba, es xels<br />
Seuwyobs janmrTelobis<br />
problemebis profilaqtikas<br />
an adreuli diagnostikas<br />
manam, sanam problema<br />
gaxdeba seriozuli<br />
Tu Tqven 40 wlis zemoT<br />
asakis xarT, regularulad<br />
gaiareT saeqimo Semowmeba<br />
prostatis kibos gamosaricxad.<br />
saxelmZRvaneloSi warmodgenili yvela sakomunikacio gzavnili mniSvnelovania mamakacebisaTvis<br />
- mamakacebi un<strong>da</strong> gaecnon informaciul mesijebs <strong>da</strong> SesZlon moqmedeba qcevis Secvlis gzavnilebis<br />
Sesabamisad. ojaxis <strong>da</strong>gegmvis, uSvilobis <strong>da</strong> sgg <strong>da</strong>avadebebis <strong>da</strong> reproduqciuli simsivneebis seqcia-<br />
Si arseobobs gzavnilebi orientirebuli specifiurad mamakacebze. gzavnilebis Sesabamisi moqmedebebi<br />
gazrdis mamakacebis proaqtiurobas maTi partniorebis sqesobrivi <strong>da</strong> reproduqciuli janmrTelobis<br />
mxar<strong>da</strong>WeraSi, iseve rogorc TavianTi janmrTelobis <strong>da</strong> keTildReobis xelSewyobaSi - mamakacebs reproduqciuli<br />
janmrTelobis iseTive saWiorebebi <strong>da</strong> uflebebi aqavT rogorc nebismier sxvas!
35<br />
reproduqciuli traqtisa<br />
<strong>da</strong> mkerdis simsivneebi<br />
saxelmZRvanelos <strong>da</strong>skvniTi nawili moicavs<br />
informaciul <strong>da</strong> qcevis Secvlis gzavnilebs<br />
reproduqciuli janmrTelobis mniSvnelovani<br />
problemis – simsivneebis, kerZod, saqarTveloSi<br />
yvelaze xSiri – saSvilosnos yelis,<br />
ZuZus <strong>da</strong> prostatis simsivneebis Sesaxeb. moyvanilia<br />
ganmartebebi TiToeul maTganTanis<br />
ganviTarebis riskis, <strong>da</strong>avadebis adreul stadiaze<br />
gamovlenis <strong>da</strong> gankurnebis Sansis ur-<br />
TierTkavSiris Sesaxeb. rogorc sainformacio,<br />
iseve qcevis Secvlis gzavnilebSi xazgasmulia<br />
sistematuri gasinjvis, an skriningis mniSvneloba<br />
reproduqciuli traqtis simsivneebis<br />
profilaqtikis, adreuli gamovlenisa <strong>da</strong> mkurnalobisaTvis.
36<br />
sainformacio gzavnili<br />
saSvilosnos yelis kibo<br />
saqarTveloSi, saSvilosnos yelis kibo warmoadgens qalebSi erT-erT yvelaze gavrcelebul<br />
simsivnis formas.<br />
saSvilosnos yelis kibos profilaqtika<br />
iseve rogorc misgan gankurneba<br />
SesaZlebelia, Tu misi gamovlena<br />
adreul stadiaze moxdeba.<br />
pap-testi martivi <strong>da</strong> swrafi testirebis<br />
meTodia, romelmac SesaZloa<br />
gamoavlinos saSvilosnos yelis<br />
kibos winare mdgomareoba an kibos<br />
adreuli stadia.<br />
saSvilosnos yelis kibos erT-erTi<br />
gamomwvevia – a<strong>da</strong>mianis papilomis<br />
virusi, romelic sqesobrivi gziT<br />
ga<strong>da</strong>ecema, Tumca am infeqciis matarebelTa<br />
Soris kibo mxolod mcire<br />
nawils uviTardebaT.<br />
pap testi, iseve rogorc saSvilosnos<br />
yelis <strong>da</strong>Tvaliereba, warmoadgens<br />
qalis samedicino Semowmebis<br />
mniSvnelovan nawils, vinai<strong>da</strong>n am<br />
meTodiT SesaZlebelia kibos wina<br />
mdgomareobis an kibos adreuli<br />
stadiis <strong>da</strong>dgena.<br />
21 wlis asaki<strong>da</strong>n yvela qalma sam<br />
weliwadSi erTxel un<strong>da</strong> gaiaros<br />
pap testi, saSvilosnos yelis cvlilebebis<br />
<strong>da</strong>dgenisa <strong>da</strong> Sesabamisi<br />
drouli mkurnalobis mizniT, rac<br />
xels Seuwyobs saSvilosnos yelis<br />
kibos profilaqtika..
37<br />
qcevis Secvlis gzavnili<br />
<strong>da</strong>adgineT Tqvens eqimTan,<br />
Tu sad SeiZleba Tqvens regionSi<br />
an qalaqSi pap testis<br />
Catareba <strong>da</strong> gaiareT es gamokvleva<br />
yovel sam weliwad-<br />
Si erTxel<br />
<strong>da</strong>icaviT Tavi a<strong>da</strong>mianis<br />
papiloma virusisagan iseve<br />
rogorc nebismieri sgg<br />
infeqciisagan - SeamcireT<br />
sqesobrivi partniorebis<br />
ricxvi <strong>da</strong> gamoiyeneT kondomi<br />
yovelwliurad gaiareT saSvilosnos<br />
yelis ginekologiuri<br />
Semowmeba, xolo sam<br />
weliwadSi erTxel – CaitareT<br />
pap testi.<br />
pap testis Sedegad aRmoCenili<br />
atipiuri cvlilebebis<br />
SemTxvevaSi <strong>da</strong>uyonebliv mimarTeT<br />
ginekologs, am stadiaze<br />
Catarebuli diagnostika<br />
<strong>da</strong> mkurnaloba zrdis<br />
kibos profilaktikis <strong>da</strong>/an<br />
misgan gankurnebis Sanss.
38<br />
sainformacio gzavnili<br />
sarZeve jirkvlis kibo<br />
sarZeve jirkvlis kibo warmoadgens<br />
erT-erT yvelaze gavrcelebul<br />
<strong>da</strong> amave dros, adreuli gamovlenis<br />
SemTxvevaSi, erT-erT yvelaze<br />
gankurnebad kibos qalis simsivneebs<br />
Soris.<br />
40 wlis zemoT asakis qalebSi sar-<br />
Zeve jirkvlis kibos riski izrdeba,<br />
gansakuTrebiT maT Soris,<br />
visac ojaxSi am <strong>da</strong>avadebis SemTxvevebi<br />
aReniSneba, amitom sarZeve<br />
jirkvlis regularuli gamokvleva<br />
mniSvnelovania am asakis yvela qalisaTvis.<br />
reproduqciuli asakis yvela qals<br />
un<strong>da</strong> SeeZlos <strong>da</strong> yovelTviurad<br />
awarmoebdes sarZeve jirkvlis<br />
TviTgasinjvas – am unarCvevis<br />
Seswavlas Tqven SesZlebT Tqvens<br />
eqimTan.<br />
40 wlis zemoT asakis qalebisaTvis<br />
mizanSewonilia yovelwliurad<br />
sarZeve jirkvlis klinikuri gamokvlevis<br />
gavla, xolo 50 wlis <strong>da</strong><br />
zemoT asakis qalebisaTvis – weliwadSi<br />
erTxel mamografiis gake-<br />
Teba.<br />
sarZeve jirkvlis kibos mkurnalobis sxva<strong>da</strong>sxva meTodebi<strong>da</strong>n eqimi-onkologi SegirCevT<br />
TqvenTvis yvelaze metad misaRebs - gaxsovdeT, rac ufro adre <strong>da</strong>ismeba diagnozi <strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyeba<br />
mkurnaloba, miT ufro izrdeba gankurnebis Sansi.
39<br />
qcevis Secvlis gzavnili<br />
<strong>da</strong>eufleT sarZeve jirkvlis<br />
TviTgasinjvis teqnikas <strong>da</strong><br />
yovelTviurad, menstruaciis<br />
<strong>da</strong>mTavrebis Semdeg,<br />
CaitareT ZuZus gasinjva.<br />
nebismieri cvlilebis aRmo-<br />
Cenisas mimarTeT eqims Semdgomi<br />
kvlevisaTvis.<br />
40 wlis asaki<strong>da</strong>n weliwadSi<br />
erTxel gaiareT ginekologiuri<br />
Semowmeba <strong>da</strong> moiTxoveT<br />
(ar <strong>da</strong>gaviwydeT) sarZeve<br />
jirkvlis gamokvlevac.<br />
50 wlis asaki<strong>da</strong>n CaitareT<br />
sarZeve jirkvlis yovelwliuri<br />
gamokvleva mamografiis<br />
saSualebiT.
40<br />
sainformacio gzavnili<br />
prostatis kibo<br />
prostatis kibo mamakacebis, reproduqciuli<br />
traqtis simsivneebs<br />
Soris yvelaze gavrcelebuli simsivnea,<br />
romelic xSir SemTxvevaSi,<br />
adreul stadiaze gankurnebadia.<br />
prostatis kibos riski asakTan er-<br />
Tad izrdeba - igi iSviaTad gvxdeba<br />
45 wlis qvemoT asakovan jgufSi <strong>da</strong><br />
ufro xSiria 65 wlis zemoT asakis<br />
mamakacebSi.<br />
40 wlis zemo asakis mamakacebma<br />
yovel wliurad un<strong>da</strong> gaiaron Semowmeba<br />
prostatis kiboze.<br />
prostatis kibo gankurnebadia, Tu -<br />
diagnozi <strong>da</strong>smuli iqneba dro ulad.<br />
mkurnalobis meTodebi Seicavs qirurgiul<br />
Carevas, qimioTerapias,<br />
sxivur Terapias <strong>da</strong> hormonalur<br />
Terapias – eqimi-onkologi Segir-<br />
CevT Tqveni mdgomareobisaTvis<br />
saukeTeso meTods.<br />
prostatis kibos adreul etapze gamoxatuli<br />
simptomebi ara aqvs - qvemoT<br />
CamoTvlili niSnebi <strong>da</strong>maxasiaTebelia<br />
prostatitisaTvis, magram aseve SesaZloa<br />
prostatis kibosaTvis :<br />
gaxSirebuli Sardva, gansakuTrebiT<br />
RamiT.<br />
Sardis Sekaveba an gaZnelebuli<br />
Sardva<br />
mtkivneuli an Semcirebuli nakadiT<br />
Sardva<br />
ereqciasTan <strong>da</strong>kavSirebuli problemebi<br />
an mtkivneuli eakulacia<br />
sisxliani gamonadeni Sardsadinari<strong>da</strong>n<br />
gamudmebuli tkivili an gakavebis<br />
SegrZneba welis an menjis areSi.
41<br />
qcevis Secvlis gzavnili<br />
Tu Tqven 40 wlis an meti asakis<br />
xarT, yovelwliurad<br />
mimarTeT eqims <strong>da</strong> CaitareT<br />
prostatis jirkvlis<br />
gamokvleva, raTa droulad<br />
aRmoaCinoT nebismieri saxis<br />
cvlilebebi an kibos niSnebi.<br />
Tu Tqvens eqims eWvi aqvs<br />
prostatis kiboze, mimar-<br />
TeT onkologs kvalificiuri<br />
kvlevisa <strong>da</strong> Semdgomi<br />
diagnostikis mizniT.<br />
Tu Tqven gaqvT erTer-<br />
Ti qvemoT CamoTvlili<br />
si mptomebi<strong>da</strong>n <strong>da</strong>uyovnebliv<br />
mimarTeT eqims <strong>da</strong> gamoikvlieT<br />
prostatis jirkvali:<br />
gaxSirebuli Sardva<br />
Sardis Sekaveba an gaZnelebuli<br />
Sardva<br />
mtkivneuli Sardva an Sardis<br />
Semcirebuli nakadi<br />
ereqciis problema an mtkivneuli<br />
eakulacia<br />
sisxliani gamonadeni Sardsadinari<strong>da</strong>n<br />
gamudmebuli tkivili welis<br />
an menjis areSi
42<br />
saxelmZRvanelos SemuSavebaSi monawile<br />
pirTa CamonaTvali<br />
gvin<strong>da</strong> aRvniSnoT reproduqciuli janmrTelobis <strong>da</strong>rgis im eqspertebis, praqtikosi eqimebis <strong>da</strong><br />
sxva specialistebis wvlili, romlebic sakoordinacio jgufTan erTad sakomunikacio gzavnilebis<br />
saxelmZRvanelos SemuSavebis sawyiss seminarSi monawileobdnen. maTi gamocdilebis, miswrafebisa<br />
<strong>da</strong> mizanmimarTuli Zalisxnevis gareSe saxelmZRvanelos samuSao versia verasdros ver<br />
miiReb<strong>da</strong> saboloo saxes.<br />
Tamar sirbilaZe<br />
zaza boxua<br />
manana beruCaSvili<br />
robizon wiklauri<br />
nana mebonia<br />
Tamar CaCava<br />
giorgi cercvaZe<br />
qarTlos kankaZe<br />
qeTevan qajaia<br />
no<strong>da</strong>r gvetaZe<br />
Tamar CikvaiZe<br />
qeTevan nemsaZe<br />
irakli xvedeliZe<br />
ekaterine kikatuniZe<br />
marine <strong>da</strong>viTuliani<br />
mariam jaSi<br />
nino xeTaguri<br />
zviad eraZe<br />
- aSS saerTaSoriso ganviTarebis saagento<br />
- sSjsds jan<strong>da</strong>cvis departamenti<br />
- sSjsds sazogadoebrivi jan<strong>da</strong>cvis departamenti<br />
- sSjsds sazogadoebrivi jan<strong>da</strong>cvis departamenti<br />
- <strong>da</strong>avadebaTa kontrolis centri<br />
- <strong>da</strong>avadebaTa kontrolis centri<br />
- i.Jor<strong>da</strong>nias sax. a<strong>da</strong>mianis reproduqciis instituti<br />
- jei-es-ai kvlevisa <strong>da</strong> swavlebis instituti<br />
- jei-es-ai kvlevisa <strong>da</strong> swavlebis instituti<br />
- saerTaSoriso fondi `kuracio”<br />
- fondi `orTosi”<br />
- bavSvTa uflebebis <strong>da</strong>cvis asociacia `klaritasi XXI”<br />
- kavkasiis <strong>socialuri</strong> marketingis saagento<br />
- federacia `ga<strong>da</strong>varCinoT bavSvebi”<br />
- qalTa janmrTeobis <strong>da</strong> keTildReobis kavSiri `hera”<br />
- gaeros bavSvTa fondi<br />
- sainformacio samedicino-fsiqologiuri centri `Tanadgoma”<br />
- guriis axalgazrdobis resurs centri
<strong>da</strong>avadebaTa kontrolis<br />
<strong>da</strong> samedicino statistikis<br />
erovnuli centri