02.10.2013 Views

Letteratura sarda - Centro di studi Filologici Sardi

Letteratura sarda - Centro di studi Filologici Sardi

Letteratura sarda - Centro di studi Filologici Sardi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

spás a aithnítear go mór óna dhreach oileánach. Tá an t-eolas mór<br />

atá againn faoin láithreacht seo cothrom leis an aineolas. Agus is<br />

cosúil go gceadaíonn an t-aineolas seo dúinn meas faoina luach a<br />

thabhairt don eolas. Ag an am céanna, cuireann an t-eolas iachall<br />

orainn aire a thabhairt agus, go pointe áirithe, ceapadh ann a bhfuil<br />

as ó thaobh na gcáipéisí de.<br />

Is amhlaidh is mó agus muid i réimse na cumarsáide liteartha<br />

agus mar sin i réimse aireachtáil agus léiriú na réaltachta nó, ba<br />

chóir a rá, taobh istigh den chomhghnás a cheanglaíonn an<br />

scríbhneoir agus an léitheoir.<br />

I dtús báire caithfimid tabhairt san áireamh go bhfuil an tuairim<br />

chéanna ag léitheoirí agus ag scríbhneoirí Sairdíneacha; de réir an<br />

tuairim seo, míníonn Giuseppe Dessì scríbhneoir, ní hionann an tam<br />

agus an t-am stairiúil Eorpach: neamhchorrach, “síorláthair”<br />

nach gcailltear rud ar bith inti agus a bhfanann gach rud reatha inti.<br />

Sa litríocht tagaimid ar chuimhne na réanna geolaíocha inar<br />

cruthaíodh an chloch atá chomh tábhachtach sin go dtí an lá atá<br />

inniu ann i gcomhshamhlaíocht na Sairdíneach, mar an gcéanna<br />

tagaimid ar chuimhne na seoltóireachta agus na trádála, an chéad<br />

síl a cuireadh, an chéad fhíona a fáscadh ón fhíonchaor neart bliana<br />

sular tháinig an tsibhialtacht Núrágach.<br />

Agus níl an dara rogha ar an scéal agus na mílte séadchomhartha,<br />

na nuraghes, ag déanamh faire, ní ar namhaid a thiocfadh ach ar<br />

chontúirt an dearmaid, ar eagla go gcailltear an féinchuimhne.<br />

Feictear torthaí na faire seo in úrscéalta Grazia Deledda, an<br />

inphriontáil a thagann <strong>di</strong> agus a léirítear i ndea-mheas a thugann sí<br />

ar na hai<strong>di</strong>achtaí ársa, bunaíoch, réamhstairiúil, le lá anallód caillte<br />

a shainmhíniú, am ar sracadh an pobal Sairdíneach de agus a bhfuil<br />

siad ag iarraidh filleadh air.<br />

Ag an am céanna caithfimid aird a thabhairt ar an chaidreamh<br />

atá fite ag na Sairdínigh leis an chultúr Lai<strong>di</strong>neach ar dtús agus leis<br />

an chultúr Iodálach agus Spáinneach ina dhiaidh sin.<br />

Ó thaobh áirithe den scéal, is féi<strong>di</strong>r a rá gur pribhléid atá i gceist,<br />

go bhfuil seans againn amharc isteach i gcruinní gradamacha<br />

cultúir agus mothú gur againne iad.<br />

Tá caidreamh riamh ag na Sairdínigh le leithinis na hIodáile.<br />

Sheolaidís thar an Mheánmhuir na mílte bliain roimh Chríost,<br />

bhabhtálaidís oibsid leis na Liogúraigh, chuir siad tús le caidreamh<br />

22

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!