Infocom - ΤΕΥΧΟΣ 257

INTERVIEW

INTERVIEW Συνέντευξη στoν Δημήτρη Σκιάννη Η PolyNet έχει εμπειρία 25 και πλέον ετών στην κατασκευή δικτυακού εξοπλισμού. I.C.: Πόσο 5G-ready είναι σήμερα οι επιχειρήσεις αλλά και οι καταναλωτές / χρήστες; T.S.: Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι σύνθετη και διαφέρει, ανάλογα με τον κλάδο που μας φορά. Όσον αφορά τους κατασκευαστές, όλοι οι «μεγάλοι παίκτες» έχουν ξεκινήσει την ανάπτυξη και κατασκευή 5G δικτύων εδώ και καιρό, και φυσικά είναι έτοιμοι να παρέχουν στους πελάτες τους, οτιδήποτε χρειαστούν. Ωστόσο, καθώς το 5G αποτελεί μία τεράστια επιχειρηματική ευκαιρία, και είναι ζωτικής σημασίας γι’ αυτούς, οφείλουν να ξεκινήσουν άμεσα τη μαζική παραγωγή εξοπλισμού, καθώς η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί κατακόρυφα μέσα στα επόμενα τρίμηνα. Δεκάδες χώρες του κόσμου, σχεδόν ταυτόχρονα, θα αρχίσουν να στήνουν και να ενεργοποιούν 5G δίκτυα, και μία ανεπαρκής παραγωγή στην αγορά μπορεί να προκαλέσει καθυστέρηση στο deployment, αν όχι μεγαλύτερα προβλήματα. Οι κατασκευαστές IoT αισθητήρων έχουν μείνει μάλλον «πίσω» στον σχεδιασμό 5G-enabled λύσεων, και ως εκ τούτου δεν θα δημιουργηθεί η αντίστοιχη ζήτηση στην αγορά, κάτι που με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει σε καθυστέρηση υιοθέτησης της νέας τεχνολογίας. Οι κατασκευαστές mobile συσκευών / τηλεφώνων έχουν ήδη ξεκινήσει να διαθέτουν 5G συσκευές, τα chipsets που υποστηρίζουν 5G αυξάνονται, και μέσα στο 2020 θα δούμε πολλά νέα μοντέλα smartphones, που θα μπορούν να αξιοποιήσουν τις αυξημένες ταχύτητες σύνδεσης. Δυστυχώς η λέξη που κυριαρχεί στους περισσότερους τομείς είναι η «αναμονή». Οι πάροχοι περιμένουν το «killer app» του 5G που θα εκτοξεύσει τη ζήτηση και θα προσφέρει το πολυπόθητο added value στον καταναλωτή, ώστε να τον δελεάσει να μεταβεί στα νέα δίκτυα. Θα είναι τα αυτόνομα οχήματα, το IoT, η τηλεϊατρική ή μήπως κάτι άλλο; Κανείς δεν ξέρει προς το παρόν. Οι μεγάλες πολυεθνικές βιομηχανίες αναμένουν επίσης τη νέα τεχνολογία, αλλά χρειάζονται ένα εξαιρετικό business case για να πειστούν και να προχωρήσουν στις αντίστοιχες επενδύσεις. Φυσικά οι πάροχοι θα πρέπει να τις υποστηρίξουν με κάθε τρόπο, προσφέροντας tailor-made υπηρεσίες και λύσεις. Πάρτε για παράδειγμα την αγροτική βιομηχανία. Πως μπορεί να επωφεληθεί από το 5G; Σαφώς μπορεί, αλλά απουσιάζει το απαραίτητο hardware (π.χ. αισθητήρες) και software. Όλο αυτό οδηγεί σε ένα αρνητικό φαύλο κύκλο που δεν βοηθά την εξάπλωση του 5G. Κάποιος από τους παραπάνω πρέπει να κάνει πρώτος το μεγάλο βήμα. Και από την πλευρά τους, οι ρυθμιστικές αρχές σε αρκετές χώρες δεν έχουν ολοκληρώσει της δημοπρασίες για το φάσμα συχνοτήτων 5G, ενώ σε όσες ολοκληρώθηκαν, το κόστος είναι εξαιρετικά υψηλό για τους παρόχους. Φυσικά αυτό δεν μπορεί να απορροφηθεί πλήρως, και εν μέρει μετακυλίεται στον καταναλωτή, ο οποίος με τη σειρά του δεν το αποδέχεται καθώς δε βλέπει ουσιαστικό λόγο να αναβαθμίσει τη σύνδεσή του. Εδώ πρέπει να επέμβει η εκάστοτε κυβέρνηση για το κοινό καλό. I.C.: Ποιες βιομηχανίες μπορούν να επωφεληθούν από τις τεχνολογίες 5G, βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα; 10 infocom•01•20

T.S.: Βραχυπρόθεσμα, οι μεγάλες κατασκευαστικές μονάδες σίγουρα μπορούν και θα επωφεληθούν, αποτελώντας τους «early adopters» που θα μας δείξουν και την πραγματική αξία του 5G. Όσον αφορά στην αυτόνομη οδήγηση, τον αγροτικό τομέα κ.λπ., θα χρειαστούν ορισμένα χρόνια για να αρχίσουν να εκμεταλλεύονται αυτές τις νέες τεχνολογίες, αλλά και πάλι, τα «ερωτηματικά» είναι πολλά, και δύσκολα γίνονται προβλέψεις. Το 5G είναι αρκετά «ευαίσθητο» σε θέματα synchronization. I.C.: Σε ποια χαρακτηριστικά πρέπει να δοθεί προσοχή από όλους τους εμπλεκόμενους κατά τη δημιουργία και τη λειτουργία των υποδομών 5G; T.S.: Από που να ξεκινήσουμε… Εξαρτάται από το περιβάλλον. Σε ποια πόλη; Μικρή ή μεγάλη; Ποια η γεωμορφία της; Θέλουμε πλήρη ή τμηματική κάλυψη 5G; Θα εστιάσουμε στους απλούς χρήστες ή θα στοχεύσουμε τους B2B πελάτες που έχουν και την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν υπηρεσίες 5G; Τόσες ερωτήσεις και τόσοι παράγοντες που πρέπει να υπολογιστούν, αλλά οι απαντήσεις δεν είναι εύκολες στην παρούσα φάση. Αν είμαι σίγουρος για κάτι, είναι ότι οι πάροχοι πρέπει να αφήσουν πίσω τις παλιές τους «συνήθειες», να καινοτομήσουν, και να ανοίξουν τις «πόρτες» σε νέες εφαρμογές. Πρέπει να καινοτομήσουν, και αυτό παρά το γεγονός ότι το 5G δεν είναι ένα 100% έτοιμο business model αυτή τη στιγμή. Από τεχνικής σκοπιάς, η νέα τεχνολογία ραδιοκυμάτων TDD απαιτεί σύγχρονες λύσεις συγχρονισμού. Τα παλαιού τύπου «master clocks» δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των 5G δικτύων, έτσι, η λύση είναι η καθολική υιοθέτηση του PTP (Precision Time Protocol), και η χρήση PTP «grandmaster clocks» είναι υποχρεωτική για την παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών. I.C.: Είναι τόσο σημαντικός ο συγχρονισμός στην ποιότητα των 5G δικτύων; T.S.: Το ρίσκο είναι μεγάλο. Αν τα 5G δίκτυα δεν παρέχουν εξ αρχής την απαιτούμενη ποιότητα και ταχύτητα σύνδεσης (ελάχιστο latency, ταχύτητες Gigabit, δυνατότητα σύνδεσης μεγάλου αριθμού χρηστών / συσκευών), το adoption από τους χρήστες μπορεί να καθυστερήσει σημαντικά, κάτι που θα είναι επιζήμιο σε πολλούς τομείς, και κυρίως θα δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα στους παρόχους, οι οποίοι έχουν επενδύσει και θα επενδύσουν μεγάλα ποσά για τη σύσταση 5G δικτύων. Αν οι πάροχοι θέλουν λοιπόν να παρέχουν κορυφαίες υπηρεσίες με υψηλό bandwidth, χαμηλό latency, και χαμηλό drop call rate, θα πρέπει να εστιάσουν και να επενδύσουν στις τεχνολογίες συγχρονισμού των δικτύων τους. I.C.: Μπορεί το 5G να διευρύνει το χάσμα μεταξύ ανεπτυγμένου και αναπτυσσόμενου κόσμου, δεδομένου ότι θα διαμορφώσει, ουσιαστικά, την επόμενη ανθρώπινη γενιά; T.S.: Οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν βρίσκονται εκτός «παιχνιδιού» και παρ’ότι δείχνουν να έχουν καθυστερήσει, διατηρούν την προσοχή τους και τους πόρους τους «στραμμένους» προς το 5G. Ωστόσο, οι ιδιαιτερότητες των οικονομιών τους, επιβάλλουν μάλλον να εστιάσουν στους B2B πελάτες. Αυτοί έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν για τις υπηρεσίες 5G, και αυτοί θα είναι οι early adopters. Κάθε αναπτυσσόμενη χώρα θα πρέπει να χαράξει τη δική της στρατηγική για το 5G, αν θέλει να πετύχει. Σε κάθε περίπτωση όμως πρέπει και αυτές να επιταχύνουν τις διαδικασίες, αν δεν θέλουν να αυξηθεί το χάσμα μεταξύ των βιομηχανιών τους και αυτών των υπόλοιπων χωρών. Tamas Szabό Ο Tamas Szabό σπούδασε Ηλεκτρολόγος Μηχανικός (MSC) στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας και Οικονομικών της Βουδαπέστης, και ξεκίνησε την καριέρα του το 1993 από την Telecom Fort για να συνεχίσει την εξειδίκευσή του πάνω στα δίκτυα κινητής στις GTS Hungary και PanTel. Το 2000 μεταπήδησε στη Vodafone Hungary όπου παρέμεινε μέχρι το 2014, διατελώντας υπεύθυνος για το σχεδιασμό των UMTS και GSM δικτύων αλλά και λοιπών τομέων της εταιρείας. Το 2014 ίδρυσε τη δική του συμβουλευτική εταιρεία, GMTS COMM, η οποία παρέχει υπηρεσίες σε διάφορες εταιρείες του κλάδου των ΤΠΕ και έπειτα από μια τριετία στην Invitech, ενίσχυσε το δυναμικό της PolyNet σαν Project Director και Business Developer. infocom•01•20 11