Infocom - ΤΕΥΧΟΣ 261

POINT OF VIEW Το

POINT OF VIEW Το «πειρατικό»… βυθίζεται! Γράφει ο Δημήτρης Θωμαδάκης Η πειρατεία λογισμικού είναι ίσως το πιο ιδιόμορφο αδίκημα της σύγχρονης εποχής. Όταν κλέβει κάποιος ένα πρόγραμμα, δεν το στερεί από κάποιον άλλο που το έχει αγοράσει. Δεν κάνει διάρρηξη στο σπίτι ή στο γραφείο του, δεν βάζει σε σωματικό κίνδυνο κανέναν. Το μόνο που γίνεται είναι αντιγραφή ηλεκτρονικών ψηφίων, με μοναδικό κόστος το μέσο αποθήκευσης τους. Γι’αυτό είναι τόσο εύκολο όχι μόνο να ξεχάσει κάποιος ότι είναι αδίκημα, αλλά ακόμα και να πιστέψει ότι δεν κάνει κάτι κακό. Η αλήθεια όμως είναι ότι το μέσο αποθήκευσης έχει το μικρότερο κόστος σε αυτή την υπόθεση. Το πραγματικό κόστος είναι μεγαλύτερο, και όπως σε κάθε περίπτωση, έτσι κι εδώ κάποιος πρέπει να πληρώσει το λογαριασμό. Τη μεγαλύτερη ζημία υφίσταται βέβαια ο developer που έφτιαξε το πρόγραμμα, ή η εταιρεία που το διανέμει, ανάλογα με τη συμφωνία που έχει γίνει μεταξύ τους. Ο λόγος περί πνευματικών δικαιωμάτων, και φυσικά για τα κέρδη από την πώληση του προγράμματος, που αντιμετωπίζεται ως κανονικό φορολογούμενο προϊόν, παρ’όλο που δεν έχει φυσική υπόσταση. Κάθε φορά που κάποιος αποκτά ένα πρόγραμμα χωρίς να το πληρώσει, κάποιος άλλος χάνει τα χρήματα που θα έβγαζε από την πώληση του, δηλαδή στερείται τα προς το ζην. Αυτό ήταν για πολλά χρόνια και το επιχείρημα των αρχών ώστε να αποτρέψουν την παράνομη διακίνηση λογισμικού. Το πρόβλημα είναι ότι το συγκεκριμένο επιχείρημα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο φιλότιμο. Από τη στιγμή που κάποιος ξέρει ότι μπορεί να αποκτήσει κάτι χωρίς να πληρώσει και χωρίς να τον πιάσουν, δύσκολα τον πείθεις να μην το κάνει, έστω και αν στην υπόλοιπη ζωή του, ακολουθεί τον έννομο δρόμο. Η κατάσταση στην πειρατεία, ή πιο σωστά στην καταπολέμηση της, άρχισε να αλλάζει από τότε που μπήκε η ευρυζωνικότητα στη ζωή μας, φέρνοντας μαζί της την always-on συνδεσιμότητα. Τότε δηλαδή που ξεχάσαμε τους περιορισμούς του dial-up, τεχνικούς και οικονομικούς, και οι υπολογιστές μας ξεκίνησαν να είναι συνδεδεμένοι στο Internet από τότε που τους ανοίγαμε μέχρι τότε που τους κλείναμε. Τότε οι developers ανακάλυψαν ότι τα προγράμματα μπορούν να εκμεταλλευτούν αυτή τη συνδεσιμότητα για να προσφέρουν ένα νέο μεγάλο σύνολο από οφέλη στους χρήστες. Αντίστοιχα, διαπίστωσαν ότι το always-on μπορούσε να αντιμετωπίσει την πειρατεία πιο αποτελεσματικά από οποιοδήποτε ποινικό μέτρο. Με τη διαρκή συνδεσιμότητα, οι υπολογιστές διατρέχουν και διαρκή κίνδυνο, λιγότερο οι προσωπικοί, με τις δυναμικές διευθύνσεις IP των οικιακών routers, και πάρα πολύ περισσότερο οι 6 infocom•05•20

επαγγελματικοί, που συνήθως συνδέονται μέσω στατικής διεύθυνσης IP. Το επιχειρηματικό software έχει πλέον ενεργή υπόσταση, αποτελώντας άλλον έναν εν δυνάμει κίνδυνο για το εταιρικό δίκτυο. Αν δεν είναι νόμιμο, δεν μπορεί να λάβει αναβαθμίσεις ασφαλείας, και κατά συνέπεια δημιουργεί κενό ασφαλείας, ακόμα και αν η εταιρική δικτυακή υποδομή διαθέτει software και hardware προστασία. Τα περισσότερα προγράμματα σήμερα, πραγματοποιούν online έλεγχο της αυθεντικότητας τους. Μπλοκάροντας την πρόσβαση τους στο Internet, αποτρέπεται αυτός ο έλεγχος, αλλά κατ’επέκταση το πρόγραμμα δεν μπορεί να λάβει τις απαραίτητες ενημερώσεις ασφαλείας που προωθεί ο developer. Για να γίνει η μετάβαση σε νόμιμο software, βοηθάει το γεγονός ότι σήμερα οι εταιρείες διανομής software προσφέρουν πολύ ευέλικτο customization τιμολόγησης, για κάθε είδους και κάθε μεγέθους επιχειρήσεις. Ναι, όταν μιλάμε για επιχειρήσεις συμπεριλαμβάνουμε το Δημόσιο. Αν το ίδιο το κράτος χρησιμοποιεί πειρατικό software, πως είναι δυνατό να πείσει όλους τους υπόλοιπους να μην το κάνουν; Γι’αυτό η κυβέρνηση έχει επενδύσει 39 εκατομμύρια ευρώ από τον περασμένο Δεκέμβριο για να αποκτήσει 110 χιλιάδες άδειες λογισμικού. Φαίνεται πως το εγχείρημα πέτυχε, γιατί η Ελλάδα κατάφερε να βγει από τη «μαύρη» Λίστα Παρακολούθησης 301 που διατηρεί ο Εκπρόσωπος Εμπορίου των ΗΠΑ, και η οποία περιέχει τις χώρες με πειρατικό λογισμικό στο Δημόσιο τους. Στην εν λόγω λίστα, η χώρα μας ήταν καταγεγραμμένη εδώ και μία δεκαετία! Θα είχε ενδιαφέρον να μαθαίναμε κάποτε, πως «αξιοποιήθηκαν» τα χρήματα που «γλύτωσε» το κράτος όσο δεν αγόραζε νόμιμα προγράμματα. Εν πάσει περιπτώσει, φαίνεται πως αυτή η δράση ολοκληρώθηκε πάνω στην ώρα. Με τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Ελληνικού Δημοσίου να προχωράει ταχύτατα, το τελευταίο πράγμα που χρειαζόμαστε είναι να υπάρχουν κενά ασφαλείας στην πληροφορική υποδομή του. Τα πλέον ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα του κάθε πολίτη, θα μπορούσαν να κινδυνεύσουν με καταστροφικές συνέπειες. Φυσικά κανένα σύστημα IT δεν είναι πάντα απολύτως ασφαλές, αλλά τουλάχιστον τώρα πια μπορούμε να είμαστε ήσυχοι ότι δεν κινδυνεύουμε να… πυροβολήσουμε το πόδι μας! infocom•05•20 7