gebruikershandleiding en productoverzicht - George Kniest
gebruikershandleiding en productoverzicht - George Kniest
gebruikershandleiding en productoverzicht - George Kniest
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Meer dan 35 jaar ervaring <strong>en</strong> innovatie op het gebied van<br />
epoxy technologie<br />
GEBRUIKERSHANDLEIDING<br />
EN PRODUCTOVERZICHT
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
Inhoud<br />
GEBRUIKERSHANDLEIDING<br />
1. Inleiding 1<br />
2. Het werk<strong>en</strong> met epoxy 4<br />
2.1 Veilig werk<strong>en</strong> met epoxy 4<br />
2.2 Opruim<strong>en</strong> van gemorst materiaal 5<br />
2.3 Chemische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van epoxy 5<br />
2.4 Doser<strong>en</strong> <strong>en</strong> m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> 7<br />
2.5 Toevoeg<strong>en</strong> van vulmiddel<strong>en</strong> <strong>en</strong> toevoeging<strong>en</strong> 9<br />
3. Basistechniek<strong>en</strong> 11<br />
3.1 Speciale voorbehandeling voor verschill<strong>en</strong>de material<strong>en</strong> 11<br />
3.2 Verlijm<strong>en</strong> 14<br />
3.3 Verlijm<strong>en</strong> d.m.v hoeklijstverbinding<strong>en</strong> 16<br />
3.4 Verlijm<strong>en</strong> van schroefdraadverbinding<strong>en</strong> <strong>en</strong> dekbeslag 17<br />
3.5 Laminer<strong>en</strong> 20<br />
3.6 Plamur<strong>en</strong> 21<br />
3.7 Gebruik van glasweefsel <strong>en</strong> tape 22<br />
3.8 Epoxy barrièrecoating 26<br />
3.9 Barrièrecoating als osmoseprev<strong>en</strong>tie 27<br />
3.10 Laatste voorbehandeling van het oppervlak 28<br />
3.11 Aflaklag<strong>en</strong> 29<br />
4. Verwerking bij lagere temperatur<strong>en</strong> 31<br />
4.1 Chemische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> 31<br />
4.2 Verwerkbaarheid 31<br />
4.3 Techniek<strong>en</strong> bij lage temperatur<strong>en</strong> 32<br />
4.4 Bewar<strong>en</strong> bij lage temperatur<strong>en</strong> 33<br />
5. Product<strong>en</strong> <strong>en</strong> berek<strong>en</strong>ingstabell<strong>en</strong> 34<br />
6. Problem<strong>en</strong> verhelp<strong>en</strong> 36<br />
7. De product<strong>en</strong> 39<br />
PRODUCTOVERZICHT<br />
8. Productoverzicht 40<br />
8.1 WEST SYSTEM hars & verharders 40<br />
8.2 Epoxy doseerpomp<strong>en</strong> 42<br />
8.3 Reparatiesets 43<br />
8.4 WEST SYSTEM verpakking grootte 43<br />
8.5 Vulmiddel<strong>en</strong> 44<br />
8.6 Toevoeging<strong>en</strong> 45<br />
8.7 Verstevigingsmaterial<strong>en</strong> 46<br />
8.8 Applicatiemateriaal 48<br />
8.9 Handboek<strong>en</strong> 51<br />
8.10 Instructievideo’s 51
1. INLEIDING<br />
WEST SYSTEM epoxy product<strong>en</strong> zijn 35 jaar geled<strong>en</strong> ontwikkeld door de Gougeon<br />
Brothers Inc. <strong>en</strong> bied<strong>en</strong> e<strong>en</strong> compleet assortim<strong>en</strong>t voor toepassing in scheepsbouw <strong>en</strong><br />
watersport. Het systeem is veelzijdig <strong>en</strong> omvat tweecompon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> epoxyhars<strong>en</strong> + vul- <strong>en</strong><br />
toevoegingsmiddel<strong>en</strong> voor o.a. : verlijm<strong>en</strong> van diverse material<strong>en</strong>, laminer<strong>en</strong> met behulp<br />
van weefsels, het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong>de , vochtafsluit<strong>en</strong>de laag, het<br />
reparer<strong>en</strong> van gat<strong>en</strong> <strong>en</strong> het mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> vul- <strong>en</strong> afwerkplamuur. Epoxy hecht zich<br />
aan de meeste material<strong>en</strong> die in de scheepsbouw word<strong>en</strong> toegepast, zoals hout, glasvezel,<br />
polyester, staal, lood, aluminium, ferrocem<strong>en</strong>t, <strong>en</strong>z. Daarnaast word<strong>en</strong> WEST SYSTEM<br />
epoxymaterial<strong>en</strong> op grote schaal gebruikt in de bouwnijverheid <strong>en</strong> voor doe-het-zelfwerkzaamhed<strong>en</strong><br />
in <strong>en</strong> om het huis.<br />
Zie de brochure “Other<br />
Uses-Suggestions for<br />
Household repair”<br />
Deze handleiding is<br />
bedoeld om u vertrouwd<br />
te mak<strong>en</strong> met de WEST<br />
SYSTEM product<strong>en</strong> <strong>en</strong> u<br />
op weg te help<strong>en</strong> met het<br />
gebruik ervan. Daarnaast<br />
vindt u informatie over<br />
veiligheid, gebruik <strong>en</strong><br />
basistechniek<strong>en</strong>, zodat<br />
u de WEST SYSTEM<br />
product<strong>en</strong> nauwkeurig<br />
kunt afstemm<strong>en</strong> op uw<br />
w<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />
Het Productoverzicht<br />
bevat e<strong>en</strong> volledige<br />
omschrijving van<br />
de WEST SYSTEM<br />
product<strong>en</strong>, inclusief<br />
keuzelijst<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
berek<strong>en</strong>ingstabell<strong>en</strong>.<br />
Hiermee kunt u<br />
vaststell<strong>en</strong> wat voor u<br />
het meest geschikte<br />
product is <strong>en</strong> welke<br />
hoeveelhed<strong>en</strong> nodig<br />
zijn.<br />
WEST SYSTEM<br />
product<strong>en</strong> zijn<br />
wereldwijd beschikbaar.<br />
Voor verkoopinformatie<br />
<strong>en</strong> technische<br />
ondersteuning kunt u<br />
contact opnem<strong>en</strong> met<br />
Epifanes/W. Heer<strong>en</strong> &<br />
Zoon BV.<br />
Gebruikershandleiding 1<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
Waarom WEST SYSTEM epoxy?<br />
Niet iedere epoxy is hetzelfde <strong>en</strong> niet iedere epoxy is geschikt om in de scheepsbouw<br />
of watersport te word<strong>en</strong> toegepast. Tuss<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de epoxy’s kunn<strong>en</strong> k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>de<br />
verschill<strong>en</strong> bestaan. E<strong>en</strong> epoxy voor algeme<strong>en</strong> gebruik mist vaak de bijzondere fysische<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> die in de scheepsbouw <strong>en</strong> watersport zo belangrijk zijn.<br />
Het is niet e<strong>en</strong>voudig e<strong>en</strong> veelzijdige <strong>en</strong><br />
hoogwaardige epoxy voor de scheepsbouw<br />
te ontwikkel<strong>en</strong> die alle vereiste<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> op ev<strong>en</strong>wichtige wijze<br />
<br />
<br />
in zich ver<strong>en</strong>igt. Het vaststell<strong>en</strong> van<br />
de vereiste criteria <strong>en</strong> de juiste<br />
formulering die aan deze criteria<br />
<br />
<br />
voldoet, vereis<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
gedeg<strong>en</strong> scheikundig onderzoek<br />
<strong>en</strong> str<strong>en</strong>ge testprogramma’s<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
e<strong>en</strong> voortdur<strong>en</strong>d contact met<br />
de bedrijfstak <strong>en</strong> uitwisseling<br />
van ervaring<strong>en</strong> met bouwers van<br />
hoogwaardige <strong>en</strong> moderne vaartuig<strong>en</strong>.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Epoxy in balans<br />
WEST SYSTEM epoxy is ontwikkeld door ervar<strong>en</strong> onderzoekers die beschikk<strong>en</strong> over grote<br />
technische <strong>en</strong> chemische k<strong>en</strong>nis. Door deze k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> know how word<strong>en</strong> WEST SYSTEM<br />
product<strong>en</strong> wereldwijd voor zeer hoogwaardige composietconstructies toegepast. Gougeon<br />
Brothers Inc. <strong>en</strong> Wessex Resins & Adhesives Ltd richt<strong>en</strong> zich al meer dan 35 jaar op de<br />
ontwikkeling van epoxy voor de scheepvaart <strong>en</strong> hun voortdur<strong>en</strong>de inspanning<strong>en</strong> om WEST<br />
SYSTEM epoxy hars<strong>en</strong> <strong>en</strong> verharders sam<strong>en</strong> te stell<strong>en</strong>, te test<strong>en</strong> <strong>en</strong> te verbeter<strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong><br />
geleid tot het meest betrouwbare <strong>en</strong> uitgebalanceerde epoxysysteem dat op dit mom<strong>en</strong>t<br />
verkrijgbaar is.<br />
Mogelijke formules voor hars<strong>en</strong> <strong>en</strong> verharders, bestanddel<strong>en</strong> <strong>en</strong> combinaties word<strong>en</strong> getest<br />
om vermoeidheidsweerstand, druksterkte, glasovergangstemperatuur <strong>en</strong> piek-exotherm<br />
te bepal<strong>en</strong>. Daarnaast word<strong>en</strong> monsters getest op hardheid, trekvastheid, rek bij breuk,<br />
trekmodulus, buigsterkte, buigmodulus, heat deflection temperature (doorbuigingstemperatuur<br />
bij bepaalde hitte), schokweerstand <strong>en</strong> effectieve vochtwer<strong>en</strong>dheid. Deze uitgebreide test<strong>en</strong><br />
garander<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> wijziging in e<strong>en</strong> formule minst<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>schap van het product zal<br />
verbeter<strong>en</strong> zonder afbreuk te do<strong>en</strong> aan alle andere eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>.<br />
Uitgebreide test<strong>en</strong><br />
Voortdur<strong>en</strong>d onderzoek <strong>en</strong> uitgebreide test<strong>en</strong> zijn van ess<strong>en</strong>tieel belang voor de ontwikkeling<br />
van verbeterde epoxyformules <strong>en</strong> betere bouw- <strong>en</strong> reparatiemethod<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
in het laboratorium voor materiaalonderzoek omvangrijke testprogramma’s uitgevoerd om<br />
scheepsbouwers, ontwerpers <strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> te ondersteun<strong>en</strong> bij specifieke project<strong>en</strong>.<br />
Standaard BS EN ISO testprocedures word<strong>en</strong> uitgevoerd om de fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van<br />
toevoeging<strong>en</strong> <strong>en</strong> composiet-laminat<strong>en</strong> te beoordel<strong>en</strong>, in sommige gevall<strong>en</strong> wordt vastgesteld<br />
of is voldaan aan e<strong>en</strong> specifieke DIN- of ASTM-norm.<br />
De gegev<strong>en</strong>s die de testprogramma’s <strong>en</strong> de ervaring<strong>en</strong> van klant<strong>en</strong> oplever<strong>en</strong>, word<strong>en</strong><br />
opgeslag<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> uitgebreid databestand.<br />
Deze gegev<strong>en</strong>s zijn van onschatbare waarde voor e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wichtige verhouding tuss<strong>en</strong> de<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> die zijn vereist voor e<strong>en</strong> veelzijdige <strong>en</strong> hoogwaardige epoxy voor maritieme<br />
toepassing<strong>en</strong> <strong>en</strong> zorgt er tev<strong>en</strong>s voor dat de informatie actueel <strong>en</strong> betrouwbaar blijft.<br />
Gebruikershandleiding 2
De WEST SYSTEM epoxy product<strong>en</strong> zijn goedgekeurd door het Lloyds<br />
Register of Shipping dit na uitvoerige testprogramma’s waarbij hout,<br />
polyester, staal, aluminium <strong>en</strong> combinaties daarvan onderling werd<strong>en</strong><br />
verlijmd.<br />
Technische Ondersteuning<br />
De technische publicaties <strong>en</strong> video’s van WEST SYSTEM die in deze handleiding word<strong>en</strong><br />
g<strong>en</strong>oemd bevatt<strong>en</strong> uitgebreide procedures <strong>en</strong> instructies voor specifi eke reparatie- <strong>en</strong><br />
nieuwbouwtoepassing<strong>en</strong>. Voor verdere hulp kunt u zich via e-mail of schriftelijk tot ons<br />
w<strong>en</strong>d<strong>en</strong> of via telefonisch contact zoek<strong>en</strong> met onze technische afdeling. telefoon: 0297 -<br />
360 366 e-mail: info@epifanes.nl<br />
Gebruikershandleiding 3<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
2. HET WERKEN MET EPOXY<br />
Dit hoofdstuk gaat in op het veilig werk<strong>en</strong> met epoxy, de uitharding <strong>en</strong> de procedures voor<br />
de juiste dosering, het m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> de toevoeging van vulmiddel<strong>en</strong> om elk m<strong>en</strong>gsel te lat<strong>en</strong><br />
uithard<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> hoogwaardige sterke verbinding.<br />
2.1 Veilig werk<strong>en</strong> met epoxy<br />
Epoxy is e<strong>en</strong> veilig materiaal mits deze op de juiste wijze wordt gebruikt. Het is belangrijk<br />
dat u de risico’s k<strong>en</strong>t <strong>en</strong> voorzorgsmaatregel<strong>en</strong> neemt die nodig zijn voor het veilig werk<strong>en</strong><br />
met epoxy.<br />
Risico’s<br />
Epoxyhars<strong>en</strong> <strong>en</strong> met name de verharders kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> allergische reactie veroorzak<strong>en</strong> in de<br />
vorm van huidirritatie. Om de kans op e<strong>en</strong> dergelijke reactie te voorkom<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t huidcontact<br />
dus te word<strong>en</strong> vermed<strong>en</strong>. Uit de praktijk is geblek<strong>en</strong> dat de epoxyhars <strong>en</strong> verharders van<br />
WEST SYSTEM de minste kans gev<strong>en</strong> op allergische reacties.<br />
Het risico van e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele allergische reactie is het grootst bij het werk<strong>en</strong> met de nog<br />
vloeibare epoxy <strong>en</strong> bij het schur<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> pas uitgeharde laag.<br />
Voorzorgsmaatregel<strong>en</strong><br />
1. Voorkom huidcontact met hars, verharders, epoxym<strong>en</strong>gsels <strong>en</strong>/of schuurstof. Maak<br />
daarom gebruik van bescherm<strong>en</strong>de handscho<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong>de kleding. WEST SYTEM<br />
831 Barrier Cream biedt e<strong>en</strong> extra bescherming voor e<strong>en</strong> gevoelige huid <strong>en</strong> blokkeert stoff<strong>en</strong><br />
die allergische reacties veroorzak<strong>en</strong>. Gebruik GEEN oplosmiddel<strong>en</strong> om epoxy van de huid te<br />
verwijder<strong>en</strong>. Als de huid in contact is gekom<strong>en</strong> met hars, verharders <strong>en</strong>/of schuurstof, kunt u<br />
deze het best verwijder<strong>en</strong> met WEST SYSTEM 820 Resin Removing Cream. Hierna de huid<br />
goed afwass<strong>en</strong> met zeep <strong>en</strong> warm water.<br />
Als u tijd<strong>en</strong>s het werk<strong>en</strong> met epoxy huiduitslag krijgt, doet u er verstandig aan onmiddellijk<br />
met de verwerking te stopp<strong>en</strong> totdat de huiduitslag volledig is verdw<strong>en</strong><strong>en</strong>. Als de problem<strong>en</strong><br />
daarna weer terugker<strong>en</strong>, is het verstandig hierover e<strong>en</strong> arts te raadpleg<strong>en</strong>.<br />
2. Bescherm og<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> contact met hars, verharders, epoxym<strong>en</strong>gsels <strong>en</strong> schuurstof. Draag<br />
hiervoor e<strong>en</strong> geschikte veiligheidsbril. Bij oogcontact di<strong>en</strong>t u uw og<strong>en</strong> onmiddellijk te spoel<strong>en</strong><br />
met schoon leidingwater gedur<strong>en</strong>de 15 minut<strong>en</strong>. Als u last blijft houd<strong>en</strong>, di<strong>en</strong>t u e<strong>en</strong> arts te<br />
raadpleg<strong>en</strong>.<br />
3. Zorg ervoor dat u ge<strong>en</strong> geconc<strong>en</strong>treerde damp<strong>en</strong> of schuurstof inademt. Damp<strong>en</strong> van<br />
WEST SYSTEM epoxy kunn<strong>en</strong> zich in ongev<strong>en</strong>tileerde plaats<strong>en</strong> ophop<strong>en</strong>. Verwerking di<strong>en</strong>t<br />
daarom plaats te vind<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> goed gev<strong>en</strong>tileerde werkruimte. Als e<strong>en</strong> goede v<strong>en</strong>tilatie<br />
niet mogelijk is b.v. in de punt van e<strong>en</strong> schip <strong>en</strong> bij schuurwerkzaamhed<strong>en</strong> verdi<strong>en</strong>t het<br />
aanbeveling e<strong>en</strong> geschikt <strong>en</strong> goedgekeurd masker te drag<strong>en</strong>.<br />
4. Voorkom opname via de mond. Was hand<strong>en</strong> grondig nadat met epoxy is gewerkt.<br />
Als u epoxy heeft ingeslikt, di<strong>en</strong>t u veel water te drink<strong>en</strong>, het opwekk<strong>en</strong> van brak<strong>en</strong> wordt<br />
afgerad<strong>en</strong>. Waarschuw onmiddellijk e<strong>en</strong> arts.<br />
5. HOUDT HARS, VERHARDERS, VULMIDDELEN EN OPLOSMIDDELEN ALTIJD BUITEN<br />
BEREIK VAN KINDEREN.<br />
Voor aanvull<strong>en</strong>de veiligheidsinformatie kunt u contact opnem<strong>en</strong> met EPOXY SAFETY,<br />
Wessex Resins & Adhesives Limited, Cupernham House, Cupernham Lane, Romsey,<br />
Hampshire SO51 7LF<br />
Gebruikershandleiding 4
2.2 Opruim<strong>en</strong> van gemorst materiaal<br />
Gemorst materiaal indamm<strong>en</strong> met zand of e<strong>en</strong> ander absorptiemateriaal. Vervolg<strong>en</strong>s met<br />
behulp van e<strong>en</strong> spatel zoveel mogelijk materiaal weg hal<strong>en</strong>. Verwijder het restant met<br />
absorber<strong>en</strong>de doek<strong>en</strong>.<br />
Gebruik GEEN zaagsel of andere fi jne cellulosematerial<strong>en</strong> om verharders te absorber<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
gooi verharders nooit bij afval dat zaagsel of fi jne cellulosematerial<strong>en</strong> bevat. Dit kan leid<strong>en</strong><br />
tot spontane zelfontbranding door broei.<br />
Met WEST SYSTEM 850 Cleaning Solv<strong>en</strong>t kunt u gemakkelijk de nog niet uitgeharde epoxy<br />
rest<strong>en</strong> verwijder<strong>en</strong>.<br />
Hars <strong>en</strong> verharder die word<strong>en</strong> weggegooid eerst m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> lat<strong>en</strong> uithard<strong>en</strong> (in kleine<br />
hoeveelhed<strong>en</strong>) zodat e<strong>en</strong> ongevaarlijke, inerte, vaste substantie ontstaat.<br />
N.B.! E<strong>en</strong> grote hoeveelheid m<strong>en</strong>gsel kan tijd<strong>en</strong>s het hardingsproces zo heet<br />
word<strong>en</strong> dat nabijgeleg<strong>en</strong> brandbaar materiaal vlam kan vatt<strong>en</strong> <strong>en</strong> er gevaarlijke<br />
damp<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ontstaan. Plaats e<strong>en</strong> pot met e<strong>en</strong> epoxym<strong>en</strong>gsel gedur<strong>en</strong>de<br />
de hardingsfase in e<strong>en</strong> veilige <strong>en</strong> gev<strong>en</strong>tileerde ruimte uit de buurt van werknemers <strong>en</strong><br />
brandbare material<strong>en</strong>. Verwijder de epoxy pas nadat het m<strong>en</strong>gsel volledig is uitgehard <strong>en</strong><br />
afgekoeld.<br />
2.3 Chemische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van epoxy<br />
De uithardingstijd<br />
Verwerkingstijd <strong>en</strong> uithardingstijd kunn<strong>en</strong> bepal<strong>en</strong>d zijn voor sommige bouw- <strong>en</strong><br />
reparatiewerkzaamhed<strong>en</strong>. De verwerkingstijd is de tijd die beschikbaar is voor m<strong>en</strong>g<strong>en</strong>,<br />
aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, gladstrijk<strong>en</strong>, modeller<strong>en</strong>, montage <strong>en</strong>/of vastklemm<strong>en</strong>. De uithardingstijd<br />
bepaalt wanneer u de klemm<strong>en</strong> mag verwijder<strong>en</strong> <strong>en</strong> het oppervlak kunt voorbewerk<strong>en</strong>.<br />
De verwerkingstijd <strong>en</strong> de uithardingstijd van e<strong>en</strong> epoxym<strong>en</strong>gsel zijn afhankelijk van drie<br />
factor<strong>en</strong> – de uithardingssnelheid van de verharder, de temperatuur van de epoxy <strong>en</strong> de<br />
werkomgeving <strong>en</strong> de hoeveelheid/volume van het epoxym<strong>en</strong>gsel.<br />
Figuur 1 Overgang van het epoxym<strong>en</strong>gsel tijd<strong>en</strong>s uitharding van vloeibaar via gelvorm naar<br />
vast.<br />
Gebruikershandleiding 5<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
a) Uithardingstijd<br />
Elke verharder heeft e<strong>en</strong> bepaald temperatuurbereik waarbinn<strong>en</strong> de epoxy uithardt tot e<strong>en</strong><br />
vaste stof. Bij e<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> temperatuur zal elk m<strong>en</strong>gsel van hars <strong>en</strong> verharder dezelfde<br />
uithardingsfases doorlop<strong>en</strong>, echter met e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de snelheid. Kies e<strong>en</strong> verharder met<br />
e<strong>en</strong> verwerkingstijd die u in staat stelt de betreff<strong>en</strong>de werkzaamhed<strong>en</strong> uit te voer<strong>en</strong> bij de<br />
heers<strong>en</strong>de temperatuur.<br />
Het <strong>productoverzicht</strong> vermeldt de pot-life (verwerkingstijd) <strong>en</strong> de uithardingstijd<strong>en</strong> van de<br />
desbetreff<strong>en</strong>de verharders.<br />
De term pot-life (verwerkingstijd) wordt gebruikt om de uithardingssnelhed<strong>en</strong> van de<br />
verschill<strong>en</strong>de verharders te vergelijk<strong>en</strong>. Het is de tijd waarin e<strong>en</strong> bepaalde hoeveelheid van<br />
e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gsel van hars <strong>en</strong> verharder bij e<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> temperatuur vloeibaar blijft in de pot. Er<br />
wordt gemet<strong>en</strong> hoelang e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gsel van 100 gram in e<strong>en</strong> standaard m<strong>en</strong>gbeker bij 25° C<br />
vloeibaar blijft. Deze test wordt ook gebruikt voor routine kwaliteitscontroletest<strong>en</strong>.<br />
Aangezi<strong>en</strong> de pot-life e<strong>en</strong> maatstaf is voor de uithardingssnelheid van 100 gram epoxy in<br />
e<strong>en</strong> standaard m<strong>en</strong>gbeker bij 25° C ( <strong>en</strong> niet die van e<strong>en</strong> dunne laag ) betek<strong>en</strong>t dit dat de<br />
gegev<strong>en</strong> pot-life van epoxy veel korter is dan de uithardingstijd van e<strong>en</strong> dunne laag epoxy. De<br />
verwerkingstijd van de epoxy kan dus aanzi<strong>en</strong>lijk word<strong>en</strong> verl<strong>en</strong>gd als deze na het m<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
gelijk tot e<strong>en</strong> dunne laag wordt uitgestrek<strong>en</strong>. Dit kan de verwerkingstijd bij verlijming<strong>en</strong> of<br />
plamur<strong>en</strong> wel verdrievoudig<strong>en</strong>.<br />
b) Temperatuur van epoxy<br />
Hoe hoger de temperatuur des te sneller het epoxym<strong>en</strong>gsel uithardt (Figuur 1). De<br />
temperatuur waarbij epoxy uithardt, wordt bepaald door de omgevingstemperatuur, de<br />
temperatuur van de epoxy zelf <strong>en</strong> de exotherme warmte die ontstaat door de reactie tuss<strong>en</strong><br />
de hars <strong>en</strong> de verharder.<br />
De omgevingstemperatuur is de temperatuur van de lucht <strong>en</strong>/of het materiaal dat in contact<br />
staat met de epoxy. Epoxy hardt sneller uit bij e<strong>en</strong> hogere omgevingstemperatuur.<br />
c) Hoeveelheid van de gem<strong>en</strong>gde epoxy<br />
Na het m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de hars <strong>en</strong> verharder ontstaat e<strong>en</strong> exotherme reactie (warmteontwikkeling).<br />
M<strong>en</strong>g altijd kleine hoeveelhed<strong>en</strong> epoxy, aangezi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> grotere hoeveelheid meer warmte<br />
produceert. De verwerking- <strong>en</strong> uithardingstijd bij grotere aanmak<strong>en</strong> (of wanneer e<strong>en</strong> dikke<br />
laag wordt aangebracht) zal dan ook altijd korter zijn.<br />
Uithardingstijd beheers<strong>en</strong><br />
In warme omstandighed<strong>en</strong> kunt u het beste e<strong>en</strong> langzame verharder(206) gebruik<strong>en</strong> (vanaf<br />
16°C) om zodo<strong>en</strong>de de verwerkingstijd te verl<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Maak bij deze omstandighed<strong>en</strong> kleine<br />
hoeveelhed<strong>en</strong> aan die u snel kunt gebruik<strong>en</strong>, of giet na aanmaak van grotere hoeveelhed<strong>en</strong><br />
het m<strong>en</strong>gsel over in e<strong>en</strong> bak met e<strong>en</strong> groter bodemoppervlak, bijvoorbeeld e<strong>en</strong> 802 rolbak.<br />
Zorg ervoor dat de epoxy zo snel mogelijk na het m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> wordt verwerkt.<br />
In koude omstandighed<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t u de snelle verharder(205) te gebruik<strong>en</strong>. Het is raadzaam<br />
om voor het m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> de hars <strong>en</strong> de verharder afzonderlijk te verwarm<strong>en</strong> met behulp van e<strong>en</strong><br />
thermolamp of e<strong>en</strong> andere verwarmingsbron. Hierdoor zal de reactie eerder op gang kom<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> zal het m<strong>en</strong>gsel gemakkelijker te verwerk<strong>en</strong> zijn. OPMERKING! Afvoerloze petroleum- ,<br />
diesel- of gaskachels kunn<strong>en</strong> de uitharding van epoxy belemmer<strong>en</strong> <strong>en</strong> het epoxy oppervlak<br />
verontreinig<strong>en</strong> met onverbrande koolwaterstof.<br />
Gebruikershandleiding 6
N.B.!Het verwarm<strong>en</strong> van epoxy op e<strong>en</strong> poreuze ondergrond ( hout of kernmateriaal<br />
met e<strong>en</strong> lage dichtheid), kan ertoe leid<strong>en</strong> dat de ondergrond gaat “uitwasem<strong>en</strong>” <strong>en</strong><br />
er belletjes in de epoxylaag ontstaan. Om uitwaseming te voorkom<strong>en</strong>, is het zaak<br />
met het verwarm<strong>en</strong> van het met epoxy behandelde oppervlak te wacht<strong>en</strong> totdat de epoxy in<br />
de geltoestand is overgegaan. Let hierbij op dat de temperatuur bij het verwarm<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
epoxy nooit bov<strong>en</strong> de 50 °C mag kom<strong>en</strong>.<br />
Uithardingsfases van epoxy<br />
Na het m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de hars <strong>en</strong> de verharder begint e<strong>en</strong> chemische reactie waarbij de<br />
sam<strong>en</strong>gevoegde vloeibare compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> word<strong>en</strong> omgevormd tot e<strong>en</strong> vaste stof. Tijd<strong>en</strong>s de<br />
uitharding gaat het epoxym<strong>en</strong>gsel van e<strong>en</strong> vloeibare vorm via e<strong>en</strong> geltoestand over in e<strong>en</strong><br />
vaste vorm (Figuur 1).<br />
1. Vloeibare vorm – verwerkingstijd<br />
De verwerkingstijd (ook op<strong>en</strong> tijd g<strong>en</strong>oemd) is de tijd na het m<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, waarin het<br />
epoxym<strong>en</strong>gsel nog vloeibaar is. De montagewerkzaamhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> het vastklemm<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> in<br />
deze periode plaats te vind<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> goede hechting te verkrijg<strong>en</strong>.<br />
2. Gel – initiële uithardingsfase<br />
Als het m<strong>en</strong>gsel in geltoestand raakt kan de epoxy niet meer word<strong>en</strong> verwerkt. In deze fase<br />
verliest de epoxy zijn kleverige consist<strong>en</strong>tie <strong>en</strong> krijgt de stevigheid van hard rubber.<br />
Het oppervlak kan nog met de duimnagel word<strong>en</strong> ingedrukt <strong>en</strong> is nog te zacht om te schur<strong>en</strong>.<br />
Zolang de epoxy nog in zijn initiële uithardingsfase zit zal e<strong>en</strong> nieuw aangebrachte laag<br />
epoxy e<strong>en</strong> chemische verbinding aangaan met de onderlaag, zodat u op dit oppervlak<br />
zonder de amine blush te verwijder<strong>en</strong> <strong>en</strong> te schur<strong>en</strong> kunt verlijm<strong>en</strong> of coat<strong>en</strong>. Deze<br />
mogelijkheid vermindert als het m<strong>en</strong>gsel de volledige uithardingsfase nadert. De l<strong>en</strong>gte van<br />
deze tijd is afhankelijk van het gebruikte verhardertype <strong>en</strong> de temperatuur waarbij de epoxy<br />
wordt aangebracht <strong>en</strong> uithardt.<br />
3. Vaste stof – volledige uithardingsfase<br />
Het epoxym<strong>en</strong>gsel is uitgehard tot e<strong>en</strong> vaste substantie <strong>en</strong> kan word<strong>en</strong> geschuurd. De laag<br />
epoxy kan niet meer met de duimnagel word<strong>en</strong> ingrdrukt. In deze fase heeft de epoxy 90%<br />
van zijn uiteindelijke sterkte bereikt <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> de ev<strong>en</strong>tueel gebruikte klemm<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
verwijderd. Het m<strong>en</strong>gsel zal de daaropvolg<strong>en</strong>de dag<strong>en</strong> nog verder uithard<strong>en</strong>.<br />
Voor het overcoat<strong>en</strong> of het verlijm<strong>en</strong> van epoxy welke in zijn volledige uithardingsfase<br />
zit of deze fase heeft gehad, di<strong>en</strong>t eerst de amine blush te word<strong>en</strong> verwijderd <strong>en</strong> het<br />
oppervlak vervolg<strong>en</strong>s geschuurd voordat e<strong>en</strong> nieuwe coating wordt aangebracht. Dit<br />
om e<strong>en</strong> goede mechanische hechting te verkrijg<strong>en</strong>. Zie Voorbehandeling van het oppervlak –<br />
blz. 11.<br />
2.4 Doser<strong>en</strong> <strong>en</strong> M<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
Het zorgvuldig afweg<strong>en</strong> <strong>en</strong> het grondig m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de hars <strong>en</strong> de verharder is van ess<strong>en</strong>tieel<br />
belang voor het goed doorhard<strong>en</strong> van de epoxy, ongeacht of de epoxy wordt aangebracht als<br />
coating of wordt opgedikt met vulmiddel<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of toevoeging<strong>en</strong>. Door het strikt volg<strong>en</strong> van de<br />
navolg<strong>en</strong>de procedures zal de epoxy zijn optimale sterkte bereik<strong>en</strong>.<br />
Gebruikershandleiding 7<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
Doser<strong>en</strong><br />
Doseer de juiste hoeveelhed<strong>en</strong> hars <strong>en</strong> verharder in e<strong>en</strong> schone plastic -, metal<strong>en</strong> - of<br />
wasvrije papier<strong>en</strong> pot (Figuur 2). Gebruik ge<strong>en</strong> pott<strong>en</strong> van glas of schuim in verband met het<br />
mogelijke risico van e<strong>en</strong> exotherme reactie wat veel warmte kan g<strong>en</strong>erer<strong>en</strong> <strong>en</strong> zelfs brand<br />
kan veroorzak<strong>en</strong>. Probeer de verhardingingstijd NIET te wijzig<strong>en</strong> door de m<strong>en</strong>gverhouding te<br />
verander<strong>en</strong> ( door te veel verharder toe te voeg<strong>en</strong> loopt u het risico dat de epoxy helemaal<br />
niet meer hard wordt). E<strong>en</strong> nauwkeurige m<strong>en</strong>gverhouding is belangrijk voor e<strong>en</strong> goede<br />
uitharding <strong>en</strong> de volledige ontwikkeling van de fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>.<br />
Doser<strong>en</strong> met minipomp<strong>en</strong><br />
Gebruikershandleiding 8<br />
Figuur 2 Doseer de correcte<br />
hoeveelhed<strong>en</strong> hars <strong>en</strong> verharder.<br />
De meeste problem<strong>en</strong> met betrekking tot de uitharding van epoxy zijn het gevolg van e<strong>en</strong><br />
verkeerde m<strong>en</strong>gverhouding. Om de dosering van de epoxy te vergemakkelijk<strong>en</strong>, verdi<strong>en</strong>t<br />
het aanbeveling gebruik te mak<strong>en</strong> van de WEST SYSTEM Minipomp<strong>en</strong>. Hiermee krijgt u<br />
de juiste m<strong>en</strong>gverhouding (één volledige slag hars + één volledige slag verharder geeft de<br />
juiste m<strong>en</strong>gverhouding). Druk elke pomp volledig in <strong>en</strong> laat deze helemaal omhoog kom<strong>en</strong><br />
voordat u met de volg<strong>en</strong>de slag begint. E<strong>en</strong> gedeeltelijke slag veroorzaakt e<strong>en</strong> verkeerde<br />
m<strong>en</strong>gverhouding. Lees vóór gebruik de instructies voor de pomp<strong>en</strong> <strong>en</strong> controleer of de<br />
m<strong>en</strong>gverhouding correct is voordat u het eerste m<strong>en</strong>gsel aanbr<strong>en</strong>gt. E<strong>en</strong> volledige slag van<br />
elke pomp geeft e<strong>en</strong> dosis van ongeveer 30 gram epoxym<strong>en</strong>gsel.<br />
1 slag<br />
hars<br />
+<br />
1 slag<br />
verharder<br />
Met minipomp<strong>en</strong><br />
– één volledige slag<br />
van de harspomp + één<br />
volledige slag van de<br />
verharderpomp geeft de<br />
juiste m<strong>en</strong>gverhouding.<br />
Doser<strong>en</strong> zonder minipomp<strong>en</strong> — Afmet<strong>en</strong> gewicht/volume<br />
Om 105 Hars <strong>en</strong> 205 of 206 verharder naar gewicht af te met<strong>en</strong>, di<strong>en</strong>t u vijf gewichtsdel<strong>en</strong><br />
hars te m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> met één gewichtsdeel verharder. Kleine hoeveelhed<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel in<br />
dezelfde 5:1 verhouding in volumedel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gem<strong>en</strong>gd.<br />
Als u voor de eerste keer epoxy gaat gebruik<strong>en</strong>.<br />
Als u WEST SYSTEM epoxy voor de eerste keer gebruikt is het raadzaam e<strong>en</strong> klein<br />
proefm<strong>en</strong>gsel te mak<strong>en</strong> om vertrouwd te rak<strong>en</strong> met het m<strong>en</strong>g- <strong>en</strong> uithardingsproces,<br />
voordat u aan e<strong>en</strong> grotere klus of e<strong>en</strong> project gaat beginn<strong>en</strong>. Hierdoor krijgt u inzicht in<br />
de verwerkingstijd van het epoxym<strong>en</strong>gsel bij de heers<strong>en</strong>de omgevingstemperatuur <strong>en</strong> de<br />
zekerheid dat de m<strong>en</strong>gverhouding correct is.<br />
M<strong>en</strong>g kleine hoeveelhed<strong>en</strong> totdat u vertrouwd b<strong>en</strong>t met de verwerkingseig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van<br />
de epoxy.
M<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
U di<strong>en</strong>t de hars <strong>en</strong> de harder gedur<strong>en</strong>de 2 minut<strong>en</strong> grondig te roer<strong>en</strong> – bij lagere<br />
temperatur<strong>en</strong> zelfs langer (Figuur 3). Roer daarbij ook langs de rand<strong>en</strong> <strong>en</strong> over de bodem<br />
van de m<strong>en</strong>gbeker. Als het m<strong>en</strong>gsel wordt gebruikt voor coat<strong>en</strong>, is het raadzaam het m<strong>en</strong>gsel<br />
zo snel mogelijk na het roer<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> rolbak te giet<strong>en</strong> om zodo<strong>en</strong>de de verwerkingstijd te<br />
verl<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
Langs de rand<strong>en</strong> roer<strong>en</strong><br />
Figuur 3 Hars <strong>en</strong> verharder grondig<br />
roer<strong>en</strong> gedur<strong>en</strong>de 2 minut<strong>en</strong>, bij lage<br />
temperatur<strong>en</strong> langer.<br />
NB! Epoxy in de uithardingsfase produceert warmte. Br<strong>en</strong>g ge<strong>en</strong> epoxylag<strong>en</strong> aan<br />
die dikker zijn dan 10-12 mm. Bij licht ontvlambaar materiaal zoals schuimplastic of<br />
ander isolatiemateriaal zelfs nog dunnere lag<strong>en</strong>. Als u het epoxym<strong>en</strong>gsel gedur<strong>en</strong>de<br />
de volledige pot-life in e<strong>en</strong> plastic m<strong>en</strong>gbeker laat staan, zal het m<strong>en</strong>gsel g<strong>en</strong>oeg warmte<br />
producer<strong>en</strong> om het plastic te do<strong>en</strong> smelt<strong>en</strong>. Als e<strong>en</strong> pot met epoxy begint op te warm<strong>en</strong>, is<br />
het raadzaam deze snel buit<strong>en</strong> te zett<strong>en</strong>. Zorg ervoor dat u ge<strong>en</strong> damp<strong>en</strong> inademt. Voer het<br />
m<strong>en</strong>gsel pas af als de reactie is voltooid <strong>en</strong> de massa is afgekoeld.<br />
2.5 Toevoeg<strong>en</strong> van vulmiddel<strong>en</strong> <strong>en</strong> toevoeging<strong>en</strong><br />
Vulmiddel<strong>en</strong><br />
In deze handleiding wordt met epoxy of e<strong>en</strong> epoxym<strong>en</strong>gsel e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gsel van hars <strong>en</strong><br />
verharder bedoeld waaraan ge<strong>en</strong> andere stoff<strong>en</strong> zijn toegevoegd. Als we prat<strong>en</strong> over<br />
e<strong>en</strong> verdikt m<strong>en</strong>gsel of verdikte epoxy dan hebb<strong>en</strong> wij het over e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gsel van hars <strong>en</strong><br />
verharder waaraan vulmiddel<strong>en</strong> zijn toegevoegd. Vulmiddel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gebruikt om epoxy te<br />
verdikk<strong>en</strong> voor specifieke toepassing<strong>en</strong> zoals verlijm<strong>en</strong> of plamur<strong>en</strong>.<br />
Nadat u het juiste vulmiddel heeft gekoz<strong>en</strong> voor de werkzaamhed<strong>en</strong> die u wilt verricht<strong>en</strong><br />
(keuzelijst - blz. 34), verdikt u hiermee de epoxy tot de gew<strong>en</strong>ste viscositeit. De viscositeit of<br />
dikte van e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gsel is afhankelijk van de hoeveelheid vulmiddel dat wordt toegevoegd.<br />
Hiervoor bestaat ge<strong>en</strong> exacte formule of dosering – bepaal visueel wat de meest geschikte<br />
dikte is voor het werk dat u wilt verricht<strong>en</strong>. Figuur 5 geeft e<strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e richtlijn bij de<br />
verschill<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> onverdikte epoxy <strong>en</strong> de drie andere verdikkingsgrad<strong>en</strong> die in deze<br />
handleiding word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemd.<br />
Toevoeging van vulmiddel<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t altijd te geschied<strong>en</strong> in twee<br />
stapp<strong>en</strong>:<br />
1. M<strong>en</strong>g eerst de gew<strong>en</strong>ste hoeveelheid hars <strong>en</strong> verharder, voordat u het vulmiddel toevoegt.<br />
Begin met e<strong>en</strong> klein m<strong>en</strong>gsel – zorg ervoor dat er ruimte overblijft voor het vulmiddel.<br />
2. Voeg steeds kleine hoeveelhed<strong>en</strong> van het vulmiddel toe totdat het m<strong>en</strong>gsel de gew<strong>en</strong>ste<br />
dikte heeft bereikt (Figuur 4). Het vulmiddel di<strong>en</strong>t grondig door het m<strong>en</strong>gsel te word<strong>en</strong><br />
geroerd, voordat deze wordt verwerkt.<br />
Gebruikershandleiding 9<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
Gebruikershandleiding 10<br />
Figuur 4 Voeg steeds kleine<br />
hoeveelhed<strong>en</strong> van het vulmiddel toe<br />
totdat het m<strong>en</strong>gsel de gew<strong>en</strong>ste dikte<br />
heeft bereikt.<br />
Voor e<strong>en</strong> optimale sterkte niet meer vulmiddel<strong>en</strong> toevoeg<strong>en</strong> dan nodig is om ruimt<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de<br />
afzonderlijke del<strong>en</strong> optimaal te vull<strong>en</strong>. Zorg ervoor dat als de klemm<strong>en</strong> aangebracht word<strong>en</strong><br />
er e<strong>en</strong> klein beetje epoxy tuss<strong>en</strong> de verbinding uitgedrukt wordt. Als u e<strong>en</strong> goed schuurbare<br />
plamuur wilt mak<strong>en</strong> kunt u de 407 Low D<strong>en</strong>sity Filler of de 410 Microlight toevoeg<strong>en</strong>. Hierbij<br />
is het zo dat hoe dikker het m<strong>en</strong>gsel is (meer vulstof) des te gemakkelijker u dit kunt schur<strong>en</strong>.<br />
Om de verwerkingstijd van e<strong>en</strong> plamuurm<strong>en</strong>gsel te verl<strong>en</strong>g<strong>en</strong> is het handig om deze op e<strong>en</strong><br />
plat, niet-poreus oppervlak of palet uit te spreid<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> dunne laag.<br />
DIKTE Onverdikt Licht verdikt Matig verdikt Maximale dikte<br />
“SIROOP” “KETCHUP” “MAYONAISE” “PINDAKAAS”<br />
ALGEMEEN<br />
UITERLIJK<br />
KENMERKEN Druipt van<br />
verticale<br />
oppervlakk<strong>en</strong>.<br />
TOEPASSINGEN -coat<strong>en</strong><br />
-b<strong>en</strong>att<strong>en</strong> vóór<br />
verlijming<br />
-aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van<br />
glasvezeldoek,<br />
grafi etdoek of<br />
andere weefsels.<br />
Zakt omlaag<br />
op verticale<br />
oppervlakk<strong>en</strong><br />
-laminer<strong>en</strong>/<br />
verlijm<strong>en</strong> van<br />
grote del<strong>en</strong>.<br />
(fi ner<strong>en</strong>)<br />
Plakt op verticale<br />
oppervlakk<strong>en</strong>. Te<br />
dik opgebrachte<br />
lag<strong>en</strong> zakk<strong>en</strong> uit.<br />
-algem<strong>en</strong>e<br />
verlijming<br />
-hoeklijstverbinding<strong>en</strong><br />
-verlijming van<br />
dekbeslag<br />
Plakt op verticale<br />
oppervlakk<strong>en</strong>.<br />
Dik opgebrachte<br />
lag<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong><br />
staan.<br />
-plamur<strong>en</strong><br />
-hoeklijstverbinding<strong>en</strong><br />
-opvull<strong>en</strong><br />
-verlijm<strong>en</strong><br />
van oneff<strong>en</strong><br />
oppervlakk<strong>en</strong><br />
Figuur 5 Epoxy kan word<strong>en</strong> verdikt om de ideale dikte voor specifi eke werkzaamhed<strong>en</strong><br />
te verkrijg<strong>en</strong>. De procedures in deze handleiding hebb<strong>en</strong> betrekking op vier gangbare<br />
verdikkingsgrad<strong>en</strong>: siroop, ketchup, mayonaise <strong>en</strong> pindakaas.<br />
Toevoeging<strong>en</strong><br />
Toevoeging<strong>en</strong> zijn niet bedoeld om de epoxy te verdikk<strong>en</strong>. Toevoeging<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> de<br />
epoxy bepaalde extra fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> als deze wordt gebruikt als coatinglaag.<br />
Pigm<strong>en</strong>tpasta b.v. zorgt voor e<strong>en</strong> egaal dekk<strong>en</strong>d kleurbasis voor de latere eindlaag van<br />
hoogwaardige jachtlak. Zie de omschrijving<strong>en</strong> van de overige toevoeging<strong>en</strong> op blz. 45.
3. BASISTECHNIEKEN<br />
De volg<strong>en</strong>de procedures zijn universeel van toepassing op alle reparatie- of<br />
bouwwerkzaamhed<strong>en</strong> – op maritiem gebied of in huis <strong>en</strong> ongeacht de bouwwijze of het<br />
materiaal waarmee wordt gewerkt.<br />
3.1 Voorbehandeling van het oppervlak<br />
Of het nu om verlijm<strong>en</strong>, plamur<strong>en</strong> of het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van weefsels gaat, e<strong>en</strong> duurzaam<br />
resultaat is niet alle<strong>en</strong> afhankelijk van de sterkte van de epoxy, maar ook van de<br />
voorbehandeling van het oppervlak waaraan de epoxy zich moet kunn<strong>en</strong> hecht<strong>en</strong>.<br />
Buit<strong>en</strong> e<strong>en</strong> goede verbinding tuss<strong>en</strong> de epoxy onderling begint de kracht van de verbinding<br />
bij e<strong>en</strong> goede mechanische hechting van de epoxy aan het oppervlak. Daarom vorm<strong>en</strong> de<br />
volg<strong>en</strong>de drie stapp<strong>en</strong> van de voorbehandeling van het oppervlak e<strong>en</strong> zeer belangrijke deel<br />
van alle secundaire hechtingswerkzaamhed<strong>en</strong>. Het oppervlak moet namelijk schoon <strong>en</strong><br />
droog zijn <strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de ruwheid bezitt<strong>en</strong>.<br />
Voor e<strong>en</strong> goede hechting di<strong>en</strong>t het te behandel<strong>en</strong> oppervlak aan de volg<strong>en</strong>de voorwaard<strong>en</strong><br />
te voldo<strong>en</strong>:<br />
1. Schoon<br />
Het te behandel<strong>en</strong> oppervlak moet vrij zijn van vet, olie, was of lossingsmiddel. Reinig e<strong>en</strong><br />
vuil oppervlak met WEST SYSTEM 850 Solv<strong>en</strong>t. (Figuur 6). Neem het oppervlak af met<br />
schone papier<strong>en</strong> doek<strong>en</strong> voordat het oplosmiddel gedroogd is. Altijd eerst reinig<strong>en</strong> voordat u<br />
gaat schur<strong>en</strong>. Dit om te voorkom<strong>en</strong> dat vet <strong>en</strong> vuil in de poriën word<strong>en</strong> geschuurd. Neem bij<br />
het werk<strong>en</strong> met oplosmiddel<strong>en</strong> de gebruikelijke voorzorgsmaatregel<strong>en</strong> in acht.<br />
2. Droog<br />
Het oppervlak di<strong>en</strong>t droog te zijn. Indi<strong>en</strong> nodig kan het oppervlak sneller word<strong>en</strong> gedroogd<br />
met e<strong>en</strong> heteluchtkanon, e<strong>en</strong> föhn of e<strong>en</strong> thermolamp (Figuur 7). Gebruik v<strong>en</strong>tilator<strong>en</strong> om de<br />
lucht in e<strong>en</strong> afgeslot<strong>en</strong> of ongev<strong>en</strong>tileerde ruimte in beweging te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Let op cond<strong>en</strong>s als<br />
u buit<strong>en</strong> werkt of als de temperatuur van de werkomgeving verandert.<br />
3. Schur<strong>en</strong><br />
Hardhout <strong>en</strong> niet-poreuze oppervlakk<strong>en</strong> grondig schur<strong>en</strong> met korrel P80, om de epoxy e<strong>en</strong><br />
goede mechanische hechting te gev<strong>en</strong> (Figuur 8). Verwijder al het stof na het schur<strong>en</strong>.<br />
Het belang van de drie hierbov<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemde stapp<strong>en</strong> kan niet sterk g<strong>en</strong>oeg word<strong>en</strong><br />
b<strong>en</strong>adrukt.<br />
1 2 3<br />
Figuur 6 Reinig het<br />
oppervlak. Gebruik indi<strong>en</strong><br />
nodig e<strong>en</strong> oplosmiddel om al<br />
het vuil te verwijder<strong>en</strong>.<br />
Figuur 7 Droog het<br />
oppervlak. Laat e<strong>en</strong> vochtig<br />
oppervlak goed drog<strong>en</strong>,<br />
gebruik zonodig e<strong>en</strong><br />
warmtebron of e<strong>en</strong> v<strong>en</strong>tilator<br />
om het drog<strong>en</strong> te versnell<strong>en</strong>.<br />
Figuur 8 Schuur nietporeuze<br />
oppervlakk<strong>en</strong> grof<br />
op. Zorg voor e<strong>en</strong> structuur<br />
waaraan de epoxy zich kan<br />
hecht<strong>en</strong>.<br />
Gebruikershandleiding 11<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
Primaire/Secundaire verbinding<strong>en</strong><br />
Epoxy die wordt aangebracht over e<strong>en</strong> gedeeltelijk<br />
uitgeharde epoxylaag zal zich hiermee chemisch<br />
verbind<strong>en</strong>. Dit is e<strong>en</strong> primaire verbinding. Op deze manier<br />
kunn<strong>en</strong> meerdere lag<strong>en</strong> epoxy zonder tuss<strong>en</strong>schur<strong>en</strong> over<br />
elkaar word<strong>en</strong> aangebracht. Deze lag<strong>en</strong> hard<strong>en</strong> dan uit tot<br />
één homog<strong>en</strong>e laag.<br />
E<strong>en</strong> secundaire verbinding berust op e<strong>en</strong> mechanische<br />
hechting. De epoxy moet in de poriën of krass<strong>en</strong> in het<br />
oppervlak kunn<strong>en</strong> “kruip<strong>en</strong>”. E<strong>en</strong> correcte voorbehandeling<br />
geeft het oppervlak e<strong>en</strong> structuur die de epoxy in staat stelt<br />
zich aan het oppervlak te hecht<strong>en</strong>.<br />
Speciale voorbehandeling voor<br />
verschill<strong>en</strong>de material<strong>en</strong><br />
Uitgeharde epoxy – op e<strong>en</strong> uitgeharde epoxylaag kan<br />
e<strong>en</strong> wasachtig laagje ontstaan,de zogehet<strong>en</strong> Amine blush<br />
(het oppervlak voelt vettig aan). Dit laagje ontstaat tijd<strong>en</strong>s<br />
de laatste fase van het uithardingsproces <strong>en</strong> treedt vooral<br />
op in koudere <strong>en</strong> vochtige omstandighed<strong>en</strong>. Amine blush<br />
bemoeilijkt het schur<strong>en</strong> <strong>en</strong> zal e<strong>en</strong> optimale hechting<br />
belemmer<strong>en</strong>. De blush is oplosbaar in water <strong>en</strong> kan<br />
gemakkelijk word<strong>en</strong> verwijderd. M<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t ervan uit te gaan<br />
dat zich op elke uitgeharde epoxy e<strong>en</strong> amine blush heeft<br />
gevormd dus ook altijd verwijderd di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong>.<br />
Om de amine blush te verwijder<strong>en</strong> wordt het oppervlak<br />
eerst goed afg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> met WEST SYSTEM 855<br />
Cleaning Solution, waarna wordt nagewass<strong>en</strong> met schoon<br />
leidingwater <strong>en</strong> e<strong>en</strong> schuursponsje. Hierna het oppervlak<br />
direct afnem<strong>en</strong> met droge papier<strong>en</strong> doek<strong>en</strong> om de opgeloste<br />
amine blush te verwijder<strong>en</strong> voordat deze zich weer aan het<br />
oppervlak kan hechtem. Het oppervlak voelt nu stroef aan.<br />
Vervolg<strong>en</strong>s di<strong>en</strong>t het oppervlak te word<strong>en</strong> nageschuurd met<br />
schuurpapier korrel P80. Verwijder schuurstof.<br />
E<strong>en</strong> andere mogelijkheid is om de epoxy nat te schur<strong>en</strong><br />
met waterproof schuurpapier <strong>en</strong> water. Indi<strong>en</strong> Peel-Ply op<br />
e<strong>en</strong> verse epoxy wordt aangebracht zal de amine blush<br />
in dit speciale doek trekk<strong>en</strong>. Nadat de epoxy is uitgehard<br />
wordt de Peel Ply verwijderd <strong>en</strong> verdwijnt hiermee tev<strong>en</strong>s<br />
de amine blush. E<strong>en</strong> bijkom<strong>en</strong>d voordeel is dat de laag<br />
epoxy nu tev<strong>en</strong>s voldo<strong>en</strong>de ruw is <strong>en</strong> niet geschuurd hoeft<br />
te word<strong>en</strong> om verder te gaan.<br />
Epoxylag<strong>en</strong> die nog niet volledig zijn uitgehard kunn<strong>en</strong><br />
zonder tuss<strong>en</strong>schur<strong>en</strong> word<strong>en</strong> behandeld met e<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>de<br />
laag epoxy. Voor wat betreft verlijming<strong>en</strong> kan er nat in nat<br />
word<strong>en</strong> gewerkt <strong>en</strong> voor het coat<strong>en</strong> wordt geadviseerd de<br />
epoxylaag eerst handdroog te lat<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ( 3 tot 6 uur afhankelijk van het type verharder<br />
<strong>en</strong> de temperatuur). Voordat andere coatings dan epoxy kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangebracht (<br />
lak, aangroeiwer<strong>en</strong>de verf, vernis, gelcoat, <strong>en</strong>z.) di<strong>en</strong><strong>en</strong> de epoxylag<strong>en</strong> volledig te zijn<br />
uitgehard.Na het verwijder<strong>en</strong> van de amine blush <strong>en</strong> het schur<strong>en</strong> van het oppervlak kan e<strong>en</strong><br />
verf of lak word<strong>en</strong> aangebracht. Volg hierbij altijd de instructies van de verffabrikant.<br />
Gebruikershandleiding 12<br />
Epoxy verwijder<strong>en</strong><br />
Verwijder<strong>en</strong> van nog niet<br />
uitgeharde epoxy. Verwijder<br />
eerst zoveel mogelijk materiaal<br />
van het oppervlak met behulp<br />
van e<strong>en</strong> plamuurmes of e<strong>en</strong><br />
plastic squeegee om daarna<br />
de ev<strong>en</strong>tueel overgeblev<strong>en</strong><br />
rest<strong>en</strong> met WEST SYSTEM<br />
850 Cleaning Solv<strong>en</strong>t uit<br />
te wass<strong>en</strong> (houdt u aan de<br />
veiligheidsinstructies voor<br />
oplosmiddel<strong>en</strong> <strong>en</strong> zorg voor<br />
goede v<strong>en</strong>tilatie). Laat de<br />
oplosmiddel<strong>en</strong> drog<strong>en</strong> voordat<br />
u e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele nieuwe<br />
coating aanbr<strong>en</strong>gt.<br />
Verwijder<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
uitgeharde epoxylaag.<br />
Gebruik hiervoor e<strong>en</strong><br />
hetelucht föhn (verfstripper)<br />
om de epoxy zacht te mak<strong>en</strong>.<br />
Verwarm e<strong>en</strong> klein oppervlak<br />
(± 50°C) <strong>en</strong> gebruik e<strong>en</strong><br />
verfkrabber of e<strong>en</strong> houtschaaf<br />
om het grootste deel van de<br />
coating te verwijder<strong>en</strong>. Schuur<br />
het oppervlak na om de laatste<br />
rest<strong>en</strong> van het materiaal<br />
te verwijder<strong>en</strong>. Zorg bij het<br />
verwarm<strong>en</strong> van de epoxy voor<br />
e<strong>en</strong> goede v<strong>en</strong>tilatie.<br />
Verwijder<strong>en</strong> van met<br />
epoxy geïmpregneerd<br />
glasweefselvezeldoek.<br />
Gebruik e<strong>en</strong> hetelucht föhn<br />
(verfstripper) om de epoxy te<br />
verwarm<strong>en</strong> <strong>en</strong> zacht te mak<strong>en</strong>.<br />
Verwarm het materiaal totdat<br />
u e<strong>en</strong> stopmes of e<strong>en</strong> beitel<br />
eronder kunt schuiv<strong>en</strong>. Pak de<br />
rand vast met e<strong>en</strong> tang <strong>en</strong> trek<br />
het doek tijd<strong>en</strong>s verwarming<br />
langzaam omhoog. Bij grotere<br />
oppervlakk<strong>en</strong> kunt u het<br />
glasdoek ev<strong>en</strong>tueel in strok<strong>en</strong><br />
snijd<strong>en</strong> <strong>en</strong> verwijder<strong>en</strong>.
Hardhout – Grondig schur<strong>en</strong> met schuurpapier korrel P80 <strong>en</strong> schuurstof<br />
verwijder<strong>en</strong>.<br />
Vettig hout ( teak, iroco) – Ontvett<strong>en</strong> met WEST SYSTEM 850 Cleaning<br />
Solv<strong>en</strong>t of pure aceton <strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s schur<strong>en</strong> met schuurpapier korrel P80. Het<br />
oplosmiddel moet volledig zijn verdampt voordat u de epoxy aanbr<strong>en</strong>gt!<br />
Poreus hout – Schur<strong>en</strong> met schuurpapier korrel P120 <strong>en</strong> schuurstof verwijder<strong>en</strong>.<br />
Metaal algeme<strong>en</strong> – Schoon, vetvrij, ontdaan van roest of walshuid. Hieronder<br />
vindt u e<strong>en</strong> beschrijving van de voorbehandeling van de meest gangbare metal<strong>en</strong><br />
in de scheepsbouw:<br />
Staal – Om staal voldo<strong>en</strong>de ruwheid te gev<strong>en</strong> het oppervlak stral<strong>en</strong> of handmatig<br />
grof schur<strong>en</strong> met korrel P60 of groffer. Br<strong>en</strong>g de epoxy zo snel mogelijk na de<br />
voorbehandeling aan, in ieder geval binn<strong>en</strong> 4 uur.<br />
Roestvrij staal – Ontvett<strong>en</strong> <strong>en</strong> grof schur<strong>en</strong> ( bij voorkeur stral<strong>en</strong> om alle<br />
verontreiniging<strong>en</strong> te verwijder<strong>en</strong> <strong>en</strong> het oppervlak op te ruw<strong>en</strong>. Br<strong>en</strong>g de epoxy zo<br />
snel mogelijk na de voorbehandeling aan, in ieder geval binn<strong>en</strong> 4 uur.<br />
Aluminium, niet geanodiseerd – Ontvett<strong>en</strong> <strong>en</strong> grof schur<strong>en</strong>.<br />
Vervolg<strong>en</strong>s het oppervlak voorzi<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> geschikte primer voor aluminium b.v.<br />
Epifanes Washprimer AQ of Epifanes Epoxy Primer.<br />
Geanodiseerd aluminium <strong>en</strong> geanodiseerde aluminiumlegering<strong>en</strong> – Ontvett<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> grof schur<strong>en</strong>, om alle verontreiniging<strong>en</strong> te verwijder<strong>en</strong> <strong>en</strong> het oppervlak ruw<br />
te mak<strong>en</strong>. Na deze voorbehandeling di<strong>en</strong>t de epoxy zo snel mogelijk te word<strong>en</strong><br />
aangebracht, in ieder geval binn<strong>en</strong> 30 minut<strong>en</strong>. Vervolg<strong>en</strong>s het oppervlak voorzi<strong>en</strong><br />
van e<strong>en</strong> geschikte primer voor aluminium b.v. Epifanes Washprimer AQ of<br />
Epifanes Epoxy Primer.<br />
Polyester – Reinig<strong>en</strong> met WEST SYSTEM 850 Cleaning Solv<strong>en</strong>t of e<strong>en</strong> polyester<br />
ontvetter. Vervolg<strong>en</strong>s mat schur<strong>en</strong> met schuurpapier korrel P80 <strong>en</strong> schuurstof<br />
verwijder<strong>en</strong> hierna nogmaals afnem<strong>en</strong> met polyester ontvetter.<br />
Ferrocem<strong>en</strong>t – Ev<strong>en</strong>tuele oude verflag<strong>en</strong> verwijder<strong>en</strong> d.m.v. natstral<strong>en</strong><br />
– deze methode is minder agressief dan droogstral<strong>en</strong> <strong>en</strong> zal het oppervlak niet<br />
beschadig<strong>en</strong>. Als na het stral<strong>en</strong> cem<strong>en</strong>tslib of roest van de wap<strong>en</strong>ing zichtbaar is,<br />
di<strong>en</strong>t u dit te reinig<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> verdunde zoutzuur oplossing , bestaande uit schoon<br />
leidingwater waaraan 4-5% zoutzuur is toegevoegd. Hierna het oppervlak grondig<br />
spoel<strong>en</strong> met schoon water <strong>en</strong> volledig lat<strong>en</strong> drog<strong>en</strong>.<br />
Beton – Alle oude verflag<strong>en</strong> <strong>en</strong> cem<strong>en</strong>tsluier verwijder<strong>en</strong>. Het beton moet goed<br />
droog, stofvrij <strong>en</strong> alkalivrij zijn voordat de epoxy wordt aangebracht.<br />
Gebruikershandleiding 13<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
3.2 Verlijm<strong>en</strong><br />
In dit hoofdstuk word<strong>en</strong> twee<br />
verlijmingstechniek<strong>en</strong> behandeld,<br />
de zgn éénstapsverlijming <strong>en</strong><br />
tweestapsverlijming. Om er zeker van<br />
te zijn dat er voldo<strong>en</strong>de epoxyhars<br />
tuss<strong>en</strong> de verbinding<strong>en</strong> komt, verdi<strong>en</strong>t<br />
de tweestapsverlijming de voorkeur.<br />
Éénstapsverlijming kan in sommige<br />
gevall<strong>en</strong> word<strong>en</strong> toegepast; b.v. als de<br />
verbinding minimaal wordt belast <strong>en</strong><br />
als de te verlijm<strong>en</strong> oppervlakk<strong>en</strong> niet<br />
zuig<strong>en</strong>d zijn.<br />
Voordat de epoxy wordt gem<strong>en</strong>gd,<br />
is het aan te rad<strong>en</strong> om alle te<br />
verlijm<strong>en</strong> stukk<strong>en</strong> pass<strong>en</strong>d te<br />
mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> het oppervlak voor te<br />
behandel<strong>en</strong> (zie voorbehandeling<br />
van oppervlak hoofdstuk 3.1 blz.<br />
11). Leg alle b<strong>en</strong>odigde klemm<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
gereedschapp<strong>en</strong> klaar <strong>en</strong> zorg ervoor<br />
dat onderdel<strong>en</strong> die niet behandeld<br />
word<strong>en</strong>, beschermd word<strong>en</strong> teg<strong>en</strong><br />
mors<strong>en</strong>.<br />
Tweestapsverlijming<br />
Lijmkracht<br />
1. Br<strong>en</strong>g e<strong>en</strong> epoxym<strong>en</strong>gsel<br />
(zonder verdikkingsmiddel) aan<br />
op de te verlijm<strong>en</strong> del<strong>en</strong> (Figuur<br />
9). Deze bewerking noem<strong>en</strong><br />
wij “b<strong>en</strong>att<strong>en</strong>” of “voorstrijk<strong>en</strong>”<br />
dit zorgt er voor dat de epoxy<br />
goed in de poriën van het<br />
materiaal impregneert. Om<br />
het epoxym<strong>en</strong>gsel gelijkmatig<br />
over het oppervlak te verdel<strong>en</strong><br />
kan voor kleine oppervlakk<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> wegwerpkwast <strong>en</strong> voor grotere<br />
oppervlakk<strong>en</strong> e<strong>en</strong> schuimroller of e<strong>en</strong><br />
plastic spatel word<strong>en</strong> gebruikt. Nadat het<br />
oppervlak is voorbewerkt, kan verder word<strong>en</strong><br />
gegaan met stap 2, het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de verdikte<br />
epoxy. Deze kan word<strong>en</strong> aangebracht zolang de epoxy nog kleverig is.<br />
2. Roer het voor de werkzaamhed<strong>en</strong> gekoz<strong>en</strong> vulmiddel door het epoxym<strong>en</strong>gsel totdat deze<br />
voldo<strong>en</strong>de dikte heeft om de splet<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de te verlijm<strong>en</strong> del<strong>en</strong> te vull<strong>en</strong>. Br<strong>en</strong>g de verdikte<br />
epoxy gelijkmatig aan op één van de b<strong>en</strong>atte lijmvlakk<strong>en</strong>. Br<strong>en</strong>g voldo<strong>en</strong>de materiaal aan,<br />
zorg ervoor dat er e<strong>en</strong> kleine hoeveelheid epoxy tuss<strong>en</strong> de verbinding uitgeperst wordt als de<br />
del<strong>en</strong> op elkaar word<strong>en</strong> geklemd. (Figuur 10).<br />
Gebruikershandleiding 14<br />
Verlijming<br />
Verbindingssterkte is het vermog<strong>en</strong> om belasting<br />
op gelijkmatige wijze van het <strong>en</strong>e deel op het<br />
andere deel over te drag<strong>en</strong>. Deze sterkte is<br />
afhankelijk van drie factor<strong>en</strong>:<br />
LIJMKRACHT - Zorgvuldig doser<strong>en</strong> van de<br />
compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> grondig m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> zal ervoor<br />
zorg<strong>en</strong> dat het epoxym<strong>en</strong>gsel uithardt tot zijn<br />
volledige sterkte.<br />
VOORBEHANDELING VAN HET OPPERVLAK<br />
– Voor e<strong>en</strong> optimale verlijming <strong>en</strong><br />
belastingoverdracht di<strong>en</strong>t het oppervlak op de<br />
juiste wijze te zijn voorbehandeld.<br />
VERBINDINGSOPPERVLAK – Het<br />
verbindingsoppervlak moet groot g<strong>en</strong>oeg zijn om<br />
de belasting te kunn<strong>en</strong> drag<strong>en</strong>. Ev<strong>en</strong>tueel grotere<br />
overlapping<strong>en</strong>, halve lass<strong>en</strong>, hoeklijstverbinding<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong>/of verstevigingsweefsels toepass<strong>en</strong> om het te<br />
verlijm<strong>en</strong> oppervlak te vergrot<strong>en</strong>.<br />
Verbindingssterkte<br />
Verbindingsoppervlak<br />
Voorbehandeling<br />
van het oppervlak
Figuur 9 Br<strong>en</strong>g e<strong>en</strong> onverdikt<br />
epoxym<strong>en</strong>gsel aan op beide del<strong>en</strong> die<br />
verlijmd word<strong>en</strong>.<br />
Figuur 10 Br<strong>en</strong>g e<strong>en</strong> laag verdikte epoxy<br />
aan op één van de del<strong>en</strong> die verlijmd<br />
word<strong>en</strong>.<br />
Zoals hierbov<strong>en</strong> is aangegev<strong>en</strong> kunt u de verdikte epoxy onmiddellijk aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> op het<br />
b<strong>en</strong>atte oppervlak of in ieder geval voordat de epoxy kleefvrij wordt. Voor de meeste kleine<br />
verlijming<strong>en</strong> kunt u het vulmiddel toevoeg<strong>en</strong> aan het restant van het epoxym<strong>en</strong>gsel dat<br />
gebruikt is voor de b<strong>en</strong>atting. M<strong>en</strong>g voldo<strong>en</strong>de hars <strong>en</strong> verharder voor beide stapp<strong>en</strong>. Voeg<br />
het vulmiddel mete<strong>en</strong> toe nadat het oppervlak is b<strong>en</strong>at.<br />
3. Plaats de del<strong>en</strong> op elkaar <strong>en</strong> br<strong>en</strong>g lijmklemm<strong>en</strong> of gewicht<strong>en</strong> aan om de del<strong>en</strong> op hun<br />
plaats te houd<strong>en</strong>. Oef<strong>en</strong> niet te veel druk uit. Als er e<strong>en</strong> kleine hoeveelheid epoxy uit de<br />
lijmnaad wordt gedrukt, duidt dit erop dat de epoxy goed contact maakt met beide del<strong>en</strong><br />
(Figuur 11). Pers niet alle epoxy uit de verbinding door te veel druk uit te oef<strong>en</strong><strong>en</strong>!<br />
4. Verwijder zodra de verbinding is vastgezet, de overtollige epoxy die uit de verbinding<br />
komt,. E<strong>en</strong> WEST SYSTEM 804 Mixing Stick (hout<strong>en</strong> tongspatel), aan e<strong>en</strong> zijde geschuurd,<br />
is uitstek<strong>en</strong>d geschikt om het overtollig materiaal te verwijder<strong>en</strong> (Figuur 12). Laat de epoxy<br />
voldo<strong>en</strong>de uithard<strong>en</strong> voordat de klemm<strong>en</strong> word<strong>en</strong> verwijderd.<br />
Figuur 11 Klem de del<strong>en</strong> aan elkaar<br />
voordat de epoxy begint te geler<strong>en</strong>.<br />
Éénstapsverlijming<br />
Figuur 12 Verwijder de overtollige epoxy<br />
die uit de verbinding wordt gedrukt.<br />
Bij deze verlijmingstechniek wordt e<strong>en</strong> verdikt epoxym<strong>en</strong>gsel direct aangebracht op beide<br />
lijmvlakk<strong>en</strong>, zonder dat deze eerst word<strong>en</strong> b<strong>en</strong>at. Het verdi<strong>en</strong>t aanbeveling de epoxy niet<br />
dikker te mak<strong>en</strong> dan noodzakelijk is om de splet<strong>en</strong> in de verbinding te kunn<strong>en</strong> vull<strong>en</strong> ( hoe<br />
dunner het m<strong>en</strong>gsel, des te beter dit in het oppervlak kan trekk<strong>en</strong>). Let op : deze methode niet<br />
toepass<strong>en</strong> voor zwaarbelaste verbinding<strong>en</strong> of voor de verlijming van kops hout of poreuze<br />
oppervlakk<strong>en</strong>.<br />
Gebruikershandleiding 15<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
3.3 Verlijm<strong>en</strong> d.m.v. hoeklijstverbinding<strong>en</strong><br />
Bij e<strong>en</strong> hoeklijstverbinding wordt verdikte epoxy aangebracht in de hoek van de verbinding.<br />
Dit is e<strong>en</strong> uitstek<strong>en</strong>de manier om opstaande del<strong>en</strong> te verlijm<strong>en</strong>. Hierbij wordt het oppervlak<br />
van de verlijming vergroot <strong>en</strong> de structuur versterkt. De binn<strong>en</strong>hoek<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> verbinding,<br />
die word<strong>en</strong> bekleed met glasweefsel, hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hoeklijstverbinding nodig om de mat in de<br />
binn<strong>en</strong>hoek van de verbinding vloei<strong>en</strong>d te lat<strong>en</strong> verlop<strong>en</strong> <strong>en</strong> te ondersteun<strong>en</strong>.<br />
Verlijming met hoeklijstverbinding<strong>en</strong> gebeurt op dezelfde wijze als de tweestapsverlijming.<br />
Hierbij kan de uitgeperste, verdikte epoxy ev<strong>en</strong>tueel gebruikt word<strong>en</strong> om de hoeklijst er in<br />
te trekk<strong>en</strong>. Voor hoeklijstverbinding<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> grote radius di<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> grotere hoeveelheid<br />
verdikte epoxy ( pindakaasdikte ) te word<strong>en</strong> aangemaakt. De hoeklijstverbinding di<strong>en</strong>t<br />
te word<strong>en</strong> gemodelleerd voordat de uitgeperste epoxy volledig is uitgehard. Voor e<strong>en</strong><br />
hoeklijstverbinding di<strong>en</strong>t de epoxy zo dik te word<strong>en</strong> gemaakt dat deze aan de roerstok blijft<br />
hang<strong>en</strong> zonder dat deze naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> zakt ( pindakaasdikte ). Op deze wijze zal de epoxy<br />
goed in de hoek blijv<strong>en</strong> staan zonder uit te zakk<strong>en</strong>.<br />
1. Verlijm de del<strong>en</strong> zoals hierbov<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong> is.<br />
2. Modelleer het overtollige verdikte epoxym<strong>en</strong>gsel dat uit de verbinding wordt gedrukt tot<br />
e<strong>en</strong> hoeklijstverbinding. Dit kan met e<strong>en</strong> afgerond stuk gereedschap (e<strong>en</strong> 804 mixing stick<br />
tongspatel of e<strong>en</strong> lepel zijn hiervoor uitstek<strong>en</strong>d geschikt ). Strijk langs de verbinding om<br />
het overtollige materiaal weg te drukk<strong>en</strong>, zodat er e<strong>en</strong> gladde ronde hoeklijstverbinding<br />
achterblijft. Aan de buit<strong>en</strong>kant van de verbinding zal wat overtollige epoxy achterblijv<strong>en</strong> welke<br />
gemakkelijk met e<strong>en</strong> plamuurmes verwijderd kan word<strong>en</strong> (Figuur 13). E<strong>en</strong> 804 mixing stickt<br />
zorgt voor e<strong>en</strong> hoeklijstverbinding van ongeveer 10 mm. Voor grotere hoeklijstverbinding<strong>en</strong><br />
kunt u e<strong>en</strong> lepel nem<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> 808 Plastic Squeegee (plasticspatel) die in elke gew<strong>en</strong>ste<br />
radius te snijd<strong>en</strong> is.<br />
Gebruikershandleiding 16<br />
Figuur 13 De hoeklijstverbinding<br />
modeller<strong>en</strong> <strong>en</strong> gladstrijk<strong>en</strong>.<br />
Br<strong>en</strong>g extra verdikte epoxy aan om ev<strong>en</strong>tuele holt<strong>en</strong> op te vull<strong>en</strong> of om e<strong>en</strong> grotere<br />
hoeklijstverbinding te mak<strong>en</strong>. Voeg met de afgeronde kant van de tongspatel g<strong>en</strong>oeg<br />
epoxy toe om de hoeklijstverbinding de gew<strong>en</strong>ste grootte te gev<strong>en</strong>. Voor lange of meerdere<br />
hoeklijstverbinding<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> lege patron<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> kitspuit of e<strong>en</strong> plastic spuitzak word<strong>en</strong><br />
gebruikt. Stevige afsluitbare plasticzakjes voor lev<strong>en</strong>smiddel<strong>en</strong> waarvan e<strong>en</strong> punt is<br />
afgeknipt vorm<strong>en</strong> e<strong>en</strong> ideale spuitzak.<br />
3. Verwijder de rest<strong>en</strong> van het overtollig materiaal met e<strong>en</strong> tongspatel of e<strong>en</strong> plamuurmes<br />
(Figuur 14). De glasweefselmat of tape kunn<strong>en</strong> op de hoeklijstverbinding word<strong>en</strong> aangebracht<br />
voordat de epoxy volledig is uitgehard of na uitharding <strong>en</strong> voorbehandeling (amineblush<br />
verwijder<strong>en</strong> <strong>en</strong> schur<strong>en</strong>).<br />
Figuur 14 Verwijder de overtollige<br />
epoxy buit<strong>en</strong> de rand van de<br />
hoeklijstverbinding.
4. Als de hoeklijstverbinding volledig is uitgehard, di<strong>en</strong>t de amine blush te word<strong>en</strong> verwijderd<br />
<strong>en</strong> het oppervlak glad geschuurd met schuurpapier korrel P80. Verwijder het schuurstof <strong>en</strong><br />
br<strong>en</strong>g nog twee tot drie lag<strong>en</strong> epoxy aan op het gehele oppervlak van de hoeklijstverbinding<br />
voordat de uiteindelijke aflaklag<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangebracht.<br />
3.4 Verlijm<strong>en</strong> van schroefdraadverbinding<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
dekbeslag<br />
Het gebruik van schroev<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere schroefdraadverbinding<strong>en</strong> in combinatie met WEST<br />
SYSTEM epoxy zal het lastdrag<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong> van deze bevestigingsmiddel<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijk<br />
verbeter<strong>en</strong>. doordat de belasting over e<strong>en</strong> groter oppervlak van de ondergrond wordt<br />
verspreid. Er zijn verschill<strong>en</strong>de manier<strong>en</strong> om dekbeslag te verlijm<strong>en</strong>. De keuze is afhankelijk<br />
van de last die de verbinding moet kunn<strong>en</strong> drag<strong>en</strong>.<br />
Standaard verlijming van schroefverbinding<strong>en</strong><br />
De meest e<strong>en</strong>voudige methode om de trekkracht te verbeter<strong>en</strong> <strong>en</strong> het indring<strong>en</strong> van vocht<br />
teg<strong>en</strong> te gaan, is om de schroev<strong>en</strong> in te draai<strong>en</strong> nadat de schroefgat<strong>en</strong> zijn b<strong>en</strong>at . De<br />
epoxy dringt in de houtvezels rond het gat, waardoor de verbinding op effectieve wijze wordt<br />
vergroot <strong>en</strong> versterkt.<br />
1. B<strong>en</strong>at de schroefgat<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> epoxym<strong>en</strong>gsel d.m.v. e<strong>en</strong> injectiespuit. Voor het vull<strong>en</strong> van<br />
te grote gat<strong>en</strong> kan vervolg<strong>en</strong>s nog wat verdikte epoxy word<strong>en</strong> aangebracht.<br />
2. Draai de schroef in het gat <strong>en</strong> laat de epoxy uithard<strong>en</strong>.<br />
Figuur 15 B<strong>en</strong>at het voorgeboorde<br />
gat <strong>en</strong> monteer de schroef.<br />
Verbeterde verlijming van schroefverbinding<strong>en</strong><br />
Voor meer kracht <strong>en</strong> stabiliteit, kunn<strong>en</strong> extra grote gat<strong>en</strong> word<strong>en</strong> geboord om de hoeveelheid<br />
epoxy rond de schroef te vergrot<strong>en</strong>. Deze techniek staat hieronder beschrev<strong>en</strong>.<br />
1. Boor extra grote gat<strong>en</strong> (± 2x de diameter van de bout) tot 2/3 van de diepte van de bout<br />
(Figuur 16a).<br />
2. Boor aan de onderkant van het vergrote gat e<strong>en</strong> geleidingsgat met dezelfde diameter van<br />
de bout tot de volledige l<strong>en</strong>gte van de bout. Dit geleidingsgat zorgt ervoor dat de bout in het<br />
midd<strong>en</strong> van het vergrote gat gec<strong>en</strong>treerd blijft <strong>en</strong> houdt het dekbeslag op zijn plaats totdat<br />
de epoxy is uitgehard.<br />
3. B<strong>en</strong>at de geboorde gat<strong>en</strong> met onverdikte epoxy. Geef de epoxy ev<strong>en</strong> de tijd om in het<br />
kopse hout of ander poreus materiaal te dring<strong>en</strong>.<br />
Gebruikershandleiding 17<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
a b<br />
Vergroot<br />
gat<br />
Geleidingsgat<br />
x<br />
2x<br />
2 /3<br />
1 /3<br />
Gebruikershandleiding 18<br />
Epoxym<strong>en</strong>gsel dat<br />
in hout dringt.<br />
Figuur 16 Boor<br />
extra grote gat<strong>en</strong><br />
om het belastbare<br />
oppervlak <strong>en</strong> de<br />
hoeveelheid epoxy<br />
rond de schroev<strong>en</strong> te<br />
vergrot<strong>en</strong>.<br />
4. Vul het gat met verdikte epoxy. Gebruik hiervoor 404 High-D<strong>en</strong>sity Filler of 406 Colloidal<br />
Silica.<br />
5. Draai de bout<strong>en</strong> zo vast dat het dekbeslag op zijn plaats wordt gehoud<strong>en</strong>. Laat de epoxy<br />
eerst volledig uithard<strong>en</strong> ( ±48 uur bij 18ºC ) voordat het dekbeslag wordt belast. (Figuur<br />
16b).<br />
Verlijm<strong>en</strong> van dekbeslag<br />
Verlijming van dekbeslag gaat e<strong>en</strong> stap verder dan verlijming van alle<strong>en</strong> de bout<strong>en</strong> of<br />
schroev<strong>en</strong>. Door de onderkant van het dekbeslag zelf te verlijm<strong>en</strong> aan het oppervlak, wordt<br />
het lastdrag<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijk vergroot. Tev<strong>en</strong>s zorgt deze manier van verlijm<strong>en</strong> voor<br />
e<strong>en</strong> goede afdichting teg<strong>en</strong> vocht. Deze techniek is zeker aan te bevel<strong>en</strong> voor verlijming<br />
van dekbeslag<strong>en</strong> op oppervlakk<strong>en</strong> die ongelijk of oneff<strong>en</strong> zijn aangezi<strong>en</strong> hiermee voor het<br />
dekbeslag e<strong>en</strong> goed steunvlak wordt gecreëerd.<br />
1. Geef de onderkant van het dekbeslag <strong>en</strong> de ondergrond e<strong>en</strong> juiste voorbehandeling<br />
voordat met verlijm<strong>en</strong> begonn<strong>en</strong> wordt (zie voorbehandeling van het oppervlak, blz. 11).<br />
2. B<strong>en</strong>at het vergrote gat met onverdikte epoxy. Laat de epoxy goed in het hout dring<strong>en</strong><br />
(zoals bij verlijming van bout<strong>en</strong>).<br />
3. Br<strong>en</strong>g e<strong>en</strong> laagje onverdikte epoxy aan op de onderkant van het dekbeslag. Vervolg<strong>en</strong>s<br />
schuurt u de nog natte epoxy in het oppervlak met schuurpapier korrel P60. Door de nog<br />
natte epoxy in het metal<strong>en</strong> oppervlak van het dekbeslag te schur<strong>en</strong> krijgt u e<strong>en</strong> optimale<br />
hechting.<br />
4. Spuit e<strong>en</strong> met 404 of 406 verdikt epoxym<strong>en</strong>gsel (mayonaisedikte) in het gat. Gebruik<br />
voldo<strong>en</strong>de epoxy zodat alle ruimt<strong>en</strong> in het gat word<strong>en</strong> opgevuld nadat u de bout heeft<br />
gemonteerd. Br<strong>en</strong>g ook e<strong>en</strong> laagje verdikte epoxy aan op de onderkant van het dekbeslag<br />
<strong>en</strong> het schroefdraad van de bout (Figuur 17).<br />
Figuur 17 Br<strong>en</strong>g e<strong>en</strong> laag verdikte<br />
epoxy aan op de onderkant van het<br />
dekbeslag <strong>en</strong> het schroefdraad van de<br />
bout.
5. Zet het dekbeslag op zijn plaats. Draai de bout<strong>en</strong> vast totdat er e<strong>en</strong> kleine hoeveelheid<br />
epoxy uitgeperst wordt. (Figuur 18).<br />
Figuur 18 Draai de schroef vast totdat<br />
er e<strong>en</strong> kleine hoeveelheid epoxy uit de<br />
verbinding wordt geperst.<br />
6. Verwijder overtollige epoxy of modelleer deze tot e<strong>en</strong> hoeklijstverbinding. Laat de epoxy<br />
minimaal 48 uur bij 18 °C uithard<strong>en</strong> voordat het dekbeslag wordt belast. Neem bij lagere<br />
temperatur<strong>en</strong> hiervoor meer tijd.<br />
Het giet<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> basis<br />
Gebruik verdikte epoxy om e<strong>en</strong> basis onder het dekbeslag te mak<strong>en</strong>. Dit is noodzakelijk<br />
als b.v. e<strong>en</strong> lier op e<strong>en</strong> gebog<strong>en</strong> of ongelijk oppervlak of in e<strong>en</strong> hoek t<strong>en</strong> opzichte van het<br />
oppervlak moet word<strong>en</strong> geplaatst.<br />
1. Geef de bout<strong>en</strong>, gat<strong>en</strong>, ondergrond <strong>en</strong> onderkant van het dekbeslag e<strong>en</strong> voorbehandeling<br />
zoals bov<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong>.<br />
2. Lijm kleine blokjes op de ondergrond om de onderkant van het dekbeslag op de gew<strong>en</strong>ste<br />
hoogte <strong>en</strong> in de gew<strong>en</strong>ste positie te ondersteun<strong>en</strong> (Figuur 19 ”A ”).<br />
A<br />
B<br />
C<br />
Figuur 19 Ondersteun<br />
de basis met blokjes<br />
– Br<strong>en</strong>g voldo<strong>en</strong>de<br />
verdikte epoxy aan om<br />
de lege ruimt<strong>en</strong> op te<br />
vull<strong>en</strong>.<br />
3. Br<strong>en</strong>g voldo<strong>en</strong>de verdikte epoxy (pindakaasdikte) aan om de ruimte onder het dekbeslag<br />
op te vull<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> niveau dat iets hoger ligt dan de afstandblokjes. Als de ruimte tuss<strong>en</strong> de<br />
onderkant <strong>en</strong> het oppervlak meer dan 12 mm bedraagt di<strong>en</strong>t u deze op te vull<strong>en</strong> in twee of<br />
meer lag<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> exothermische reactie te voorkom<strong>en</strong>.<br />
4. Plaats het dekbeslag op de blokjes (Figuur 19 ”B ”) <strong>en</strong> monteer de schroev<strong>en</strong>.<br />
5. Vorm de overtollige epoxy rond de basis tot e<strong>en</strong> hoeklijstverbinding (Figuur 19 ”C ”). Laat<br />
de epoxy volledig uithard<strong>en</strong> voordat het dekbeslag wordt belast. Bescherm epoxy die wordt<br />
blootgesteld aan zonlicht teg<strong>en</strong> UV (zie aflaklaag, blz. 29).<br />
Gebruikershandleiding 19<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
Verlijm<strong>en</strong> van draadeind<strong>en</strong><br />
Verlijm draadeind<strong>en</strong> ( in plaats van bout<strong>en</strong> of schroev<strong>en</strong> ) <strong>en</strong> zet het dekbeslag vast met<br />
moer<strong>en</strong>. Deze methode is geschikt voor de montage van motor<strong>en</strong>, lier<strong>en</strong>, machines etc.<br />
Br<strong>en</strong>g aan de onderzijde van het beslag e<strong>en</strong> laagje was of e<strong>en</strong> ander lossingsmiddel aan<br />
zodat deze later kan word<strong>en</strong> vewijderd . Hoewel het beslag niet vast aan de ondergrond<br />
wordt verlijmd, biedt de als basis gegot<strong>en</strong> epoxy e<strong>en</strong> perfect steunvlak voor het beslag.<br />
1. Geef de draadeind<strong>en</strong> e<strong>en</strong> juiste voorbehandeling door het bov<strong>en</strong>ste deel (bov<strong>en</strong> het<br />
oppervlak) met was in te smer<strong>en</strong> <strong>en</strong> het onderste deel (onder het oppervlak) te ontvett<strong>en</strong>.<br />
2. Plaats e<strong>en</strong> moer <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ring op de draadeind<strong>en</strong>, b<strong>en</strong>at de onderste uiteind<strong>en</strong> <strong>en</strong> duw deze<br />
in de met verdikte epoxy (mayonaisedikte) gevulde gat<strong>en</strong>. Laat de epoxy minimaal 48 uur<br />
bij 18 °C uithard<strong>en</strong> voordat u de bout<strong>en</strong> gaat belast<strong>en</strong>. Bij koud weer zal deze uithardingstijd<br />
uiteraard langer zijn (Figuur 20).<br />
Schroev<strong>en</strong>/bout<strong>en</strong> verwijder<strong>en</strong><br />
Gebruikershandleiding 20<br />
Figuur 20 Verlijm<br />
draadeind<strong>en</strong> in de<br />
ondergrond om<br />
het dekbeslag later<br />
weer gemakkelijk<br />
los te kunn<strong>en</strong><br />
hal<strong>en</strong>.<br />
Als schroef, bout of draadeind later weer verwijderd moet kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>, di<strong>en</strong>t het gehele<br />
schroefdraad met was of e<strong>en</strong> ander lossingsmiddel te word<strong>en</strong> ingesmeerd. Gebruik hiervoor<br />
bij voorkeur e<strong>en</strong> silicon<strong>en</strong>vrije was.<br />
U kunt e<strong>en</strong> schroef, bout of draadeind ook verwijder<strong>en</strong> door de kop te verhitt<strong>en</strong> met b.v. e<strong>en</strong><br />
soldeerbout of e<strong>en</strong> verfstripper. De hitte zal zich snel uitbreid<strong>en</strong> naar de onderkant van de<br />
bout waardoor de omligg<strong>en</strong>de epoxy zacht wordt. Bij e<strong>en</strong> temperatuur van ongeveer 50°C<br />
wordt de epoxy zacht g<strong>en</strong>oeg zijn om de bevestiging te kunn<strong>en</strong> verwijder<strong>en</strong>.<br />
3.5 Laminer<strong>en</strong><br />
Laminer<strong>en</strong> is de verlijming van e<strong>en</strong> aantal betrekkelijk dunne material<strong>en</strong>, zoals triplex, fineer,<br />
weefsels <strong>en</strong>/of kernmateriaal tot e<strong>en</strong> composiet. E<strong>en</strong> composiet bestaat uit e<strong>en</strong> willekeurig<br />
aantal lag<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> combinatie van verschill<strong>en</strong>de material<strong>en</strong>. De manier waarop de epoxy<br />
wordt aangebracht <strong>en</strong> de lag<strong>en</strong> op elkaar word<strong>en</strong> geklemd, is afhankelijk van het materiaal<br />
dat moet word<strong>en</strong> gelamineerd.<br />
Met behulp van e<strong>en</strong> urethaan schuimroller zoals de WEST SYSTEM 790 of 800 kan op e<strong>en</strong><br />
snelle manier e<strong>en</strong> laag epoxy voor lamineerwerkzaamhed<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangebracht.
Bij grote platte oppervlakk<strong>en</strong> kan de epoxy ook e<strong>en</strong>voudig<br />
in het midd<strong>en</strong> van het oppervlak word<strong>en</strong> uitgegot<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
vervolg<strong>en</strong>s verdeeld word<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> 808 Squeegee<br />
(plastic spatel). E<strong>en</strong> verdikt epoxym<strong>en</strong>gsel kan het beste<br />
met e<strong>en</strong> 809 Notched Spreader (gekartelde spatel)<br />
word<strong>en</strong> aangebracht.<br />
Om lag<strong>en</strong> bij verlijming op elkaar te klemm<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
nietjes of schroev<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gebruikt. Ook kan e<strong>en</strong><br />
gelijkmatige verdeling van gewicht<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de zijn om<br />
e<strong>en</strong> goede hechting tot stand te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
De vacuümmethode is e<strong>en</strong> speciale klemtechniek<br />
voor het laminer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> grote verscheid<strong>en</strong>heid van<br />
material<strong>en</strong>. Hierbij wordt e<strong>en</strong> vacuümpomp <strong>en</strong> plastic<br />
folie gebruikt. Met behulp van atmosferische druk wordt<br />
e<strong>en</strong> volkom<strong>en</strong> gelijkmatige klemdruk uitgeoef<strong>en</strong>d over<br />
het gehele oppervlak, ongeacht de grootte, de vorm of<br />
het aantal lag<strong>en</strong>. Voor meer informatie zie de handleiding<br />
002-150 Vacuum Bagging Techniques.<br />
3.6 Plamur<strong>en</strong><br />
Plamur<strong>en</strong> is het opvull<strong>en</strong> <strong>en</strong> modeller<strong>en</strong> van oneff<strong>en</strong>hed<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> onregelmatighed<strong>en</strong> zodat deze één geheel vorm<strong>en</strong><br />
met het omring<strong>en</strong>de oppervlak <strong>en</strong> het er vlak uitziet <strong>en</strong><br />
aanvoelt. Nadat er ev<strong>en</strong>tuele structurele reparaties zijn<br />
verricht, kan het oppervlak op e<strong>en</strong>voudige wijze word<strong>en</strong><br />
geplamuurd met WEST SYSTEM epoxy <strong>en</strong> de 407 Low<br />
D<strong>en</strong>sity Filler of de 410 Microlight Filler<br />
Klemm<strong>en</strong><br />
Om er voor te zorg<strong>en</strong> dat er<br />
ge<strong>en</strong> beweging komt tuss<strong>en</strong><br />
de te verlijm<strong>en</strong> del<strong>en</strong> kan in<br />
principe iedere klemmethode<br />
word<strong>en</strong> toegepast. Hiervoor<br />
kan gebruik word<strong>en</strong> gemaakt<br />
van b.v. lijmklemm<strong>en</strong>, plakband,<br />
krimpfolie, gewicht<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of<br />
vacuümtechniek<strong>en</strong>. Als u<br />
klemm<strong>en</strong> aanbr<strong>en</strong>gt in de<br />
nabijheid van plekk<strong>en</strong> die<br />
behandeld zijn met epoxy, dan<br />
is het aan te bevel<strong>en</strong> onder de<br />
klemm<strong>en</strong> e<strong>en</strong> stuk peel ply of<br />
e<strong>en</strong> stuk plastic te plaats<strong>en</strong>.<br />
Hiermee wordt voorkom<strong>en</strong> dat<br />
deze ongewild aan het oppervlak<br />
word<strong>en</strong> verlijmd. Nietjes,<br />
spijkers of schroev<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> toegepast als klemm<strong>en</strong><br />
niet kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gebruikt.<br />
Blijv<strong>en</strong>de bevestigingsmiddel<strong>en</strong><br />
di<strong>en</strong><strong>en</strong> te zijn vervaardigd van<br />
corrosiebest<strong>en</strong>dig materiaal<br />
zoals roestvrij staal , messing,<br />
brons of kunststof.<br />
1. Prepareer het oppervlak volg<strong>en</strong>s de aanwijzing<strong>en</strong> in het hoofdstuk Verlijming (blz. 11)<br />
Schuur zo nodig bobbels of ribbels op het oppervlak weg <strong>en</strong> verwijder al het schuurstof van<br />
de plek die moet word<strong>en</strong> opgevuld.<br />
2. B<strong>en</strong>at e<strong>en</strong> poreus oppervlak eerst met e<strong>en</strong> onverdikt epoxym<strong>en</strong>gsel (Figuur 21).<br />
3. M<strong>en</strong>g het epoxym<strong>en</strong>gsel met 407 Low D<strong>en</strong>sity Filler of 410 Microlight Filler tot e<strong>en</strong><br />
niet uitzakk<strong>en</strong>de plamuur (pindakaasdikte). Hoe dikker het m<strong>en</strong>gsel des te beter schuurbaar<br />
nadat de plamuur is uitgehard.<br />
Figuur 21 B<strong>en</strong>at poreuze<br />
oppervlakk<strong>en</strong> voordat de<br />
plamuur wordt aangebracht.<br />
Gebruikershandleiding 21<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
4. Smeer met plamuurmes of e<strong>en</strong> plastic spatel het verdikte epoxym<strong>en</strong>gsel op het b<strong>en</strong>atte<br />
oppervlak <strong>en</strong> zorg ervoor dat alle gat<strong>en</strong> <strong>en</strong> holt<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgevuld. Strijk de epoxy in de<br />
gew<strong>en</strong>ste vorm <strong>en</strong> zorg ervoor dat het m<strong>en</strong>gsel net iets hoger blijft dan het omring<strong>en</strong>de<br />
gedeelte (Figuur 22). Verwijder overtollige epoxy voordat deze uithardt. Als de gat<strong>en</strong> of<br />
holt<strong>en</strong> dieper zijn dan 12 mm, dan di<strong>en</strong>t het plamuurm<strong>en</strong>gsel in verschill<strong>en</strong>de lag<strong>en</strong> te<br />
word<strong>en</strong> aangebracht om exothermische reacties te voorkom<strong>en</strong>. Elke laag gedeeltelijk lat<strong>en</strong><br />
uithard<strong>en</strong> alvor<strong>en</strong>s verder te gaan.<br />
Opmerking: Op verticale oppervlakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> bij het werk<strong>en</strong> bov<strong>en</strong> het hoofd, is het verstandig<br />
de voorstrijklaag te lat<strong>en</strong> geler<strong>en</strong> voordat het plamuurm<strong>en</strong>gsel wordt aangebracht. Dit helpt<br />
uitzakk<strong>en</strong> te voorkom<strong>en</strong>. Br<strong>en</strong>g het plamuurm<strong>en</strong>gsel aan als de voorstrijklaag nog kleverig<br />
is.<br />
Gebruikershandleiding 22<br />
Figuur 22 Br<strong>en</strong>g het plamuurm<strong>en</strong>gsel<br />
aan in de holt<strong>en</strong> <strong>en</strong> strijk deze glad.<br />
5. Laat de laatst aangebrachte laag verdikte epoxy volledig uithard<strong>en</strong>.<br />
6. Schuur de plamuurplek af totdat deze weer mooi strookt met de rest van het oppervlak<br />
(Figuur 23). Schuur eerst met schuurpapier korrel P60 om het geheel grofweg in model te<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> gebruik hierna schuurpapier korrel P80 voor de finishing touch.<br />
Figuur 23 Schuur de uitgeharde<br />
plamuur in de gew<strong>en</strong>ste vorm.<br />
N.B.! Draag tijd<strong>en</strong>s schur<strong>en</strong> altijd e<strong>en</strong> stofmasker. Verwijder schuurstof <strong>en</strong> vul<br />
ev<strong>en</strong>tuele overgeblev<strong>en</strong> plekjes volg<strong>en</strong>s dezelfde procedure.<br />
7. Na het plamur<strong>en</strong> word<strong>en</strong> twee tot drie lag<strong>en</strong> onverdikte epoxy aangebracht om de<br />
geplamuurde del<strong>en</strong> af te werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> te bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> indring<strong>en</strong>d vocht. Laat de laatste<br />
laag volledig doorhard<strong>en</strong>. Verwijder de amine blush <strong>en</strong> schuur het oppervlak. Vervolg<strong>en</strong>s kan<br />
begonn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> met het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> geschikte lak- of verflaag.<br />
3.7 Gebruik van glasweefsel <strong>en</strong> tape<br />
Glasweefselmatt<strong>en</strong> of –tapes word<strong>en</strong> gebruikt voor versteviging <strong>en</strong>/of verbetering van de<br />
slijtweerstand <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> op twee manier<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangebracht, n.l. de "natte-" of de "droge<br />
methode". Indi<strong>en</strong> moet word<strong>en</strong> geplamuurd is het raadzaam dit te do<strong>en</strong> voordat weefsel of<br />
tape wordt aangebracht. Bij de “natte” methode wordt er eerst e<strong>en</strong> laag epoxy aangebracht,<br />
om vervolg<strong>en</strong>s het glasweefsel aan te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> in de nog natte epoxy. Bij de “droge” methode<br />
wordt de mat aangebracht op e<strong>en</strong> droge, niet-poreuze ondergrond, waarna het weefsel wordt
geïmpregneerd met epoxy. De natte methode verdi<strong>en</strong>t de voorkeur, zeker als het weefsel<br />
op e<strong>en</strong> poreuze ondergrond wordt aangebracht.<br />
Natte methode<br />
Door steeds met kleine hoeveelhed<strong>en</strong> epoxy te<br />
werk<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> aang<strong>en</strong>aam tempo op grotere<br />
oppervlakk<strong>en</strong> glasweefsels word<strong>en</strong> aangebracht.<br />
1. Prepareer het oppervlak volg<strong>en</strong>s de aanwijzing<strong>en</strong> in<br />
het hoofdstuk Verlijming (blz. 11).<br />
2. Knip het weefsel op maat. Rol deze netjes op zodat<br />
de mat later e<strong>en</strong>voudig in de juiste positie kan word<strong>en</strong><br />
uitgerold.<br />
3. Br<strong>en</strong>g e<strong>en</strong> volle laag epoxy op het oppervlak aan.<br />
4. Rol de glasweefselmat uit over de nog natte epoxy.<br />
Als u de mat aanbr<strong>en</strong>gt op e<strong>en</strong> verticaal vlak of bov<strong>en</strong><br />
het hoofd, is het aan te bevel<strong>en</strong> te wacht<strong>en</strong> tot de<br />
epoxy kleverig begint te word<strong>en</strong>. U kunt rimpels in de<br />
mat wegwerk<strong>en</strong> door deze bij de rand<strong>en</strong> op te till<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> vanuit het midd<strong>en</strong> glad te strijk<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> Plastic<br />
Squeegee (plastic spatel).<br />
5. Indi<strong>en</strong> del<strong>en</strong> van de mat niet of onvoldo<strong>en</strong>de<br />
verzadigd zijn (deze del<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> er wit uit), zult u op deze<br />
plekk<strong>en</strong> extra epoxy aan moet<strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
6. Overtollige epoxy kan met e<strong>en</strong> spatel word<strong>en</strong><br />
verwijderd (Figuur 24). Doe dit met lange overlapp<strong>en</strong>de<br />
beweging<strong>en</strong> <strong>en</strong> oef<strong>en</strong> daarbij e<strong>en</strong> gelijkmatige druk uit.<br />
Het is de bedoeling dat alle overtollige epoxy wordt<br />
verwijderd zodat de mat niet gaat “drijv<strong>en</strong>”. Overtollige<br />
epoxy ziet eruit als e<strong>en</strong> glimm<strong>en</strong>de vlek, terwijl e<strong>en</strong> op<br />
de juiste wijze b<strong>en</strong>atte mat e<strong>en</strong> gelijkmatig transparant<br />
uiterlijk heeft <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gladde structuur. Opvolg<strong>en</strong>de<br />
Tip indi<strong>en</strong> houtwerk<br />
blank wordt<br />
afgelakt.<br />
epoxylag<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> de weefselstructuur van de mat verder opvull<strong>en</strong>. Deze lag<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> op<br />
dezelfde dag word<strong>en</strong> aangebracht, waarmee e<strong>en</strong> stuk voorbehandeling ( verwijder<strong>en</strong> amine<br />
blush <strong>en</strong> schur<strong>en</strong> ) wordt bespaard.<br />
Figuur 24 Verwijder overtollige epoxy,<br />
voordat deze gaat geler<strong>en</strong>, met e<strong>en</strong><br />
spatel.<br />
Om de kans op luchtinslag<br />
<strong>en</strong> daardoor het ontstaan van<br />
luchtbelletjes in de epoxy te<br />
vermijd<strong>en</strong> is het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
van epoxy op het weefsel met<br />
e<strong>en</strong> kwast ( i.p.v. e<strong>en</strong> roller ) e<strong>en</strong><br />
aanbevol<strong>en</strong> b<strong>en</strong>attingsmethode.<br />
Br<strong>en</strong>g de epoxy met lichte,<br />
gelijkmatige strek<strong>en</strong> aan, zonder<br />
deze in de mat te pers<strong>en</strong>.<br />
Br<strong>en</strong>g voldo<strong>en</strong>de epoxy aan<br />
om het weefsel <strong>en</strong> het hout te<br />
verzadig<strong>en</strong>. Wacht e<strong>en</strong> paar<br />
minut<strong>en</strong> <strong>en</strong> smeer daarna extra<br />
epoxy op nog droge (witte)<br />
plekk<strong>en</strong>.<br />
Indi<strong>en</strong> de epoxy er melkachtig<br />
uitziet als gevolg lucht in de<br />
epoxy kan deze , voordat<br />
de epoxy begint te geler<strong>en</strong>,<br />
voorzichtig met e<strong>en</strong> föhn word<strong>en</strong><br />
verwarmd.<br />
7. Opvolg<strong>en</strong>de glasweefselmatt<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> direct “nat in nat” word<strong>en</strong> aangebracht volg<strong>en</strong>s de<br />
hierbov<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong> procedure.<br />
Gebruikershandleiding 23<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
8. Snij overtollige stukk<strong>en</strong> (Figuur 25) glasweefselmat <strong>en</strong> overlapping<strong>en</strong> weg als de epoxy<br />
begint te geler<strong>en</strong>. Zolang de epoxy nog niet is uitgehard, kan de mat met e<strong>en</strong> scherp mes<br />
gemakkelijk word<strong>en</strong> gesned<strong>en</strong>. Ongew<strong>en</strong>ste overlapping<strong>en</strong> snijdt u als volgt weg.<br />
Gebruikershandleiding 24<br />
Figuur 25 Snij overtollig<br />
glasweefselmat weg nadat de epoxy<br />
begint te geler<strong>en</strong>.<br />
a) Plaats e<strong>en</strong> metal<strong>en</strong> snijgeleider in het midd<strong>en</strong> van de overlapping van de<br />
glasweefselmat.<br />
b) Snij met e<strong>en</strong> scherp mes door beide lag<strong>en</strong> van de mat (Figuur 26), maar snij niet te diep.<br />
Figuur 26 Snij overlapp<strong>en</strong>de<br />
glasweefselmatt<strong>en</strong> af nadat de<br />
epoxy is gaan geler<strong>en</strong>.<br />
c) Verwijder het bov<strong>en</strong>ligg<strong>en</strong>de stuk <strong>en</strong> til de mat op om het onderligg<strong>en</strong>de stuk van de mat<br />
weg te hal<strong>en</strong> (Figuur 27).<br />
Figuur 27 Verwijder het bov<strong>en</strong>ligg<strong>en</strong>de<br />
stuk <strong>en</strong> til de mat op om het<br />
onderligg<strong>en</strong>de stuk van de mat weg te<br />
hal<strong>en</strong>.<br />
d) B<strong>en</strong>at opnieuw de onderzijde van de opgetilde mat met epoxy <strong>en</strong> strijk deze vlak.<br />
Het resultaat is e<strong>en</strong> naadloze aansluiting, zonder verdikking<strong>en</strong> van de elkaar overlapp<strong>en</strong>de<br />
del<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> overlapping is echter sterker dan e<strong>en</strong> naadloze aansluiting. Dus als het uiterlijk minder<br />
belangrijk is, is het raadzaam de del<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> overlapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> de oneff<strong>en</strong>heid die dan<br />
ontstaat ev<strong>en</strong>tueel weg te plamur<strong>en</strong>. U kunt ook de WEST SYSTEM 743 Glasweefseldoek<br />
280 gr/m² met aflop<strong>en</strong>de rand gebruik<strong>en</strong> zodat u ge<strong>en</strong> naadloze aansluiting hoeft te mak<strong>en</strong><br />
om toch e<strong>en</strong> vlak oppervlak te verkrijg<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> onregelmatigheid of e<strong>en</strong> overgang tuss<strong>en</strong> de mat <strong>en</strong> de ondergrond kunt u opvull<strong>en</strong> met<br />
e<strong>en</strong> verdikt epoxym<strong>en</strong>gsel ( + vulmiddel 407 Low D<strong>en</strong>sity Filler of 410 Microlight ). Indi<strong>en</strong> er<br />
wordt geplamuurd na het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van glasweefsel, is het zaak de geplamuurde del<strong>en</strong> te<br />
voorzi<strong>en</strong> van extra lag<strong>en</strong> epoxy ter bescherming teg<strong>en</strong> indring<strong>en</strong>d vocht.
9. Om de structuur van het weefsel volledig te vull<strong>en</strong>, word<strong>en</strong> aansluit<strong>en</strong>d nog twee tot drie<br />
lag<strong>en</strong> epoxy aangebracht. (Figuur 28). Hierna kan over het algeme<strong>en</strong> word<strong>en</strong> geschuurd<br />
zonder de mat te beschadig<strong>en</strong>.<br />
Droge methode<br />
Figuur 28 Br<strong>en</strong>g epoxy aan om de<br />
structuur van het weefsel te vull<strong>en</strong>.<br />
1. Prepareer het oppervlak volg<strong>en</strong>s de aanwijzing<strong>en</strong> in het hoofdstuk Verlijming (blz. 11).<br />
2. Leg het weefsel op het oppervlak <strong>en</strong> zorg voor e<strong>en</strong> overlapping van ± 30 mm langs alle<br />
rand<strong>en</strong>.<br />
Als het oppervlak groter is dan het weefsel di<strong>en</strong><strong>en</strong> meerdere weefsels te word<strong>en</strong> gebruikt.<br />
Zorg er in dit geval voor dat weefsels elkaar ongeveer 50 mm overlapp<strong>en</strong>. Op verticale del<strong>en</strong><br />
kan de mat met behulp van plakband, tape of nietjes op zijn plaats word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong>.<br />
3. M<strong>en</strong>g e<strong>en</strong> kleine hoeveelheid epoxy (drie à vier pompslag<strong>en</strong> van zowel hars als<br />
verharder).<br />
4. Op e<strong>en</strong> horizontaal oppervlak giet u e<strong>en</strong> klein beetje epoxym<strong>en</strong>gsel in het midd<strong>en</strong> van<br />
de mat om zodo<strong>en</strong>de van binn<strong>en</strong> naar buit<strong>en</strong> te werk<strong>en</strong>. Voor het b<strong>en</strong>att<strong>en</strong> van verticale<br />
oppervlakk<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> roller of e<strong>en</strong> kwast het meest geschikt.<br />
5. Verdeel op horizontaal werk de epoxy over de mat met e<strong>en</strong> 808 Plastic Squeegee <strong>en</strong><br />
smeer het voorzichtig naar de droge del<strong>en</strong> (Figuur 29). Indi<strong>en</strong> de mat er transparant uit<br />
ziet, betek<strong>en</strong>t dit dat de mat voldo<strong>en</strong>de is verzadigd. Bij het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van glasweefsel<br />
op poreuze ondergrond<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t er voldo<strong>en</strong>de epoxy te word<strong>en</strong> aangebracht om ook de<br />
ondergrond te kunn<strong>en</strong> verzadig<strong>en</strong>. Om insluiting van lucht te voorkom<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> overmatige<br />
druk uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong> of langdurig he<strong>en</strong> <strong>en</strong> weer strijk<strong>en</strong>.<br />
Figuur 29 Verdeel de epoxy over het<br />
weefsel met e<strong>en</strong> plastic spatel.<br />
6. Giet of smeer kleine hoeveelhed<strong>en</strong> epoxy vanuit het midd<strong>en</strong> van de mat naar de rand<strong>en</strong>.<br />
Hierbij kunn<strong>en</strong> rimpels word<strong>en</strong> weggewerkt <strong>en</strong> zal de mat op de juiste plek blijv<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong>.<br />
Controleer of er droge plekk<strong>en</strong> zijn (vooral op poreuze ondergrond<strong>en</strong>). Indi<strong>en</strong> aanwezig deze<br />
eerst extra b<strong>en</strong>att<strong>en</strong> voordat u verder gaat met de volg<strong>en</strong>de stapp<strong>en</strong>.<br />
Gebruikershandleiding 25<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
7. Vervolg<strong>en</strong>s afwerk<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s stapp<strong>en</strong> 5, 6, 7, 8 <strong>en</strong> 9 als beschrev<strong>en</strong> bij de “natte<br />
methode<br />
3.8 Epoxy barrière coating<br />
Epoxy barrière coating is het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van voldo<strong>en</strong>de lag<strong>en</strong> epoxy met als doel e<strong>en</strong><br />
effectieve vochtwer<strong>en</strong>de laag <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gladde ondergrond te verkrijg<strong>en</strong>.<br />
Br<strong>en</strong>g voor effectieve vochtwering minimaal drie lag<strong>en</strong> WEST SYSTEM epoxy aan. Als er<br />
tuss<strong>en</strong> de lag<strong>en</strong> wordt geschuurd di<strong>en</strong><strong>en</strong> minimaal 4 lag<strong>en</strong> te word<strong>en</strong> aangebracht.<br />
Het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van extra lag<strong>en</strong> zal de vochtbescherming verhog<strong>en</strong> <strong>en</strong> in geval van<br />
osmosebehandeling <strong>en</strong> of -prev<strong>en</strong>tie wordt zelfs geadviseerd om zes lag<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> totale<br />
droge laagdikte van ongeveer 600 micron aan te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Indi<strong>en</strong> aan de laatste 5 lag<strong>en</strong><br />
van dit systeem de 422 Barrier Coat Additive wordt toegevoegd, wordt e<strong>en</strong> maximaal<br />
vochtbescherm<strong>en</strong>d systeem verkreg<strong>en</strong>. De eerste laag op kaal polyester mag ge<strong>en</strong><br />
toevoeging<strong>en</strong> of pigm<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong>. Voeg ge<strong>en</strong> verdunnings- of oplosmiddel<strong>en</strong> toe aan<br />
WEST SYSTEM epoxy!<br />
De WEST SYSTEM 800 schuimrollers zorg<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> gelijkmatige verdeling van de epoxy.<br />
Deze dunne urethaan rollers zull<strong>en</strong> de epoxy minder snel do<strong>en</strong> opwarm<strong>en</strong> dan dikkere rollers<br />
die meer hars opzuig<strong>en</strong>. Voor het behandel<strong>en</strong> van moeilijk bereikbare plekk<strong>en</strong> of lange<br />
smalle strok<strong>en</strong>, zoals spant<strong>en</strong> of dekbalk<strong>en</strong> kan de roller smaller gesned<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Voor<br />
kleinere oppervlakk<strong>en</strong> kan ook e<strong>en</strong> kwast word<strong>en</strong> gebruikt.<br />
Alvor<strong>en</strong>s de epoxy barrière coating wordt aangebracht, di<strong>en</strong><strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele reparatie- <strong>en</strong>/<br />
of plamuurwerkzaamhed<strong>en</strong> te zijn voltooid. Laat de temperatuur van e<strong>en</strong> koud, poreus<br />
oppervlak eerst wat stijg<strong>en</strong> voordat de epoxy wordt aangebracht, want als poreus<br />
materiaal koud is bestaat de kans dat de lucht in de poriën van het materiaal uitzet door<br />
de warmteontwikkeling van de uithard<strong>en</strong>de epoxy. Deze lucht wil dan door de coating he<strong>en</strong><br />
ontsnapp<strong>en</strong> (uitwasem<strong>en</strong>). Hierdoor kunn<strong>en</strong> luchtbelletjes in de coatinglaag ontstaan.<br />
1. Prepareer het oppervlak volg<strong>en</strong>s de aanwijzing<strong>en</strong> in het hoofdstuk Verlijming (blz. 11).<br />
2. M<strong>en</strong>g niet meer hars <strong>en</strong> verharder dan u gedur<strong>en</strong>de de verwerkingstijd van het m<strong>en</strong>gsel<br />
kunt aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Giet de epoxy na het m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> over in e<strong>en</strong> brede rollerbak.<br />
3. Doe niet te veel epoxy op de roller. Strijk overtollige epoxy af langs de ribbelzijde van de<br />
rollerbak om e<strong>en</strong> gelijkmatige hoeveelheid epoxy op de roller te verkrijg<strong>en</strong>.<br />
4. Ga met de roller licht he<strong>en</strong> <strong>en</strong> weer over e<strong>en</strong> stuk van ongeveer 60 cm x 60 cm om de<br />
epoxy gelijkmatig aan te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> (Figuur 30).<br />
Gebruikershandleiding 26<br />
Figuur 30 Ga met de roller licht he<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> weer over e<strong>en</strong> klein gedeelte.<br />
Br<strong>en</strong>g de epoxy aan in e<strong>en</strong> dunne,<br />
gelijkmatige laag.
5. Voor e<strong>en</strong> dunne gelijkmatige laag kan ev<strong>en</strong>tueel meer druk op de roller word<strong>en</strong><br />
uitgeoef<strong>en</strong>d. Hoe dunner de laag, des te gemakkelijker het is deze gelijkmatig te houd<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
te voorkom<strong>en</strong> dat de epoxy uitzakt.<br />
6. Rol met lange, gelijkmatige rolbeweging<strong>en</strong> om de aanzetpunt<strong>en</strong> van de roller te reducer<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> overlap hierbij gedeeltelijk voorgaande del<strong>en</strong>.<br />
7. Gebruik e<strong>en</strong> epoxym<strong>en</strong>gsel zolang mogelijk, echter als het m<strong>en</strong>gsel begint in te dikk<strong>en</strong> is<br />
het beter dit weg te gooi<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> nieuw kleiner m<strong>en</strong>gsel aan te mak<strong>en</strong>.<br />
8. Voor het gladstrijk<strong>en</strong> van de epoxy kan, telk<strong>en</strong>s nadat de epoxy is aangebracht, met<br />
behulp van e<strong>en</strong> in vorm gesned<strong>en</strong> WEST SYSTEM 800 Roller, licht over de verse epoxy<br />
word<strong>en</strong> gestrek<strong>en</strong>. Oef<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de druk uit om de epoxylaag glad te strijk<strong>en</strong>, zonder de<br />
coating te verwijder<strong>en</strong> (Figuur 31). Strijk hierbij steeds in e<strong>en</strong> andere richting, 1ste coating<br />
verticaal, 2de coating horizontaal, 3de coating verticaal, <strong>en</strong>z. Door e<strong>en</strong> WEST SYSTEM 800<br />
Roller Cover in stukk<strong>en</strong> te snijd<strong>en</strong>, kunt u zelf e<strong>en</strong> schuimkwast mak<strong>en</strong> waarmee u e<strong>en</strong><br />
coatinglaag uitstek<strong>en</strong>d glad kunt strijk<strong>en</strong>.<br />
Opvolg<strong>en</strong>de lag<strong>en</strong> aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
Figuur 31 Strijk de coating af door met<br />
e<strong>en</strong> schuimkwast licht over de verse<br />
epoxy te gaan.<br />
Br<strong>en</strong>g volg<strong>en</strong>de epoxylag<strong>en</strong> aan volg<strong>en</strong>s dezelfde procedure. Het is raadzaam deze lag<strong>en</strong><br />
op dezelfde dag aan te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Hierdoor kunt u zonder tuss<strong>en</strong>schur<strong>en</strong> doorwerk<strong>en</strong>. Zie<br />
Speciale Voorbehandeling - Uitgeharde epoxy, blz. 12.<br />
3.9 Barrièrecoating als osmoseprev<strong>en</strong>tie<br />
WEST SYSTEM is e<strong>en</strong> van de meest effectieve vochtwer<strong>en</strong>de epoxies, die er op de markt<br />
beschikbaar is. Uit alles blijkt dat de West System epoxy barrièrecoating e<strong>en</strong> zeer effectieve<br />
methode is om osmose te reparer<strong>en</strong> <strong>en</strong> te voorkom<strong>en</strong>.<br />
Het is proefondervindelijk aangetoond dat zes lag<strong>en</strong> van deze oplosmiddelvrije, dichte epoxy<br />
barrière coating de kans op binn<strong>en</strong>dring<strong>en</strong>d vocht of waterdamp aanzi<strong>en</strong>lijk vermindert.<br />
Osmose is echter e<strong>en</strong> ingewikkeld onderwerp <strong>en</strong> in geval van twijfel adviser<strong>en</strong> wij u eerst<br />
deskundig advies in te winn<strong>en</strong>.<br />
Voor meer informatie over dit onderwerp zie onze handleiding “Gelcoat Blisters-A Guide to<br />
Osmosis Repair”.<br />
Gebruikershandleiding 27<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
3.10 Laatste voorbehandeling van het oppervlak<br />
Nadat de laatste laag epoxy 48 uur heeft gedroogd, moet het oppervlak word<strong>en</strong> gereinigd<br />
met schoon leidingwater <strong>en</strong> e<strong>en</strong> schuursponsje (amine blush verwijder<strong>en</strong>). Hierna schur<strong>en</strong><br />
als voorbehandeling voor het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de aflaklaag.<br />
E<strong>en</strong> goede aflaklaag wordt niet alle<strong>en</strong> aangebracht ter verfraaiing, maar beschermt bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong><br />
de epoxy teg<strong>en</strong> U.V. Bov<strong>en</strong> de waterlijn word<strong>en</strong> over het algeme<strong>en</strong> twee compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> polyurethane<br />
jachtlakk<strong>en</strong> of- verniss<strong>en</strong> aangebracht. De pigm<strong>en</strong>t<strong>en</strong> of UV absorbers in deze<br />
produkt<strong>en</strong> scherm<strong>en</strong> de epoxy af van ultraviolet licht.<br />
Voordat deze lag<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangebracht is het noodzakelijk dat de epoxy de juiste<br />
voorgeschrev<strong>en</strong> voorbehandeling ondergaat.<br />
De voorbehandeling van het oppervlak voor de aflaklaag is net zo belangrijk als die voor het<br />
aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van volg<strong>en</strong>de epoxylag<strong>en</strong>. Het oppervlak di<strong>en</strong>t schoon, vrij van amine blush,<br />
geschuurd <strong>en</strong> droog te zijn.<br />
1. Laat de laatste epoxylaag volledig uithard<strong>en</strong> (min. 24 uur bij 18°C).<br />
2. Reinig het oppervlak met schoon leidingwater <strong>en</strong> e<strong>en</strong> schuursponsje om de amine blush<br />
te verwijder<strong>en</strong> <strong>en</strong> droog het oppervlak af met schone papier<strong>en</strong> doek<strong>en</strong>.<br />
3. Oneff<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> zakkers in de epoxy eerst glad schur<strong>en</strong> met schuurpapier korrel P80 tot<br />
e<strong>en</strong> egale laag ( Figuur 32 ). Schuur vervolg<strong>en</strong>s met fijner schuurpapier – raadpleeg voor type<br />
<strong>en</strong> grofte de instructies van de verffabrikant. Voor e<strong>en</strong> goede hechting van de verf of lak op<br />
de epoxy is e<strong>en</strong> goede grip noodzakelijk. Richtlijn voor schur<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> range van korrel P80-<br />
P220, afhankelijk van type primer <strong>en</strong>/of aflak. Gebruik in ieder geval ge<strong>en</strong> fijner schuurpapier.<br />
Houdt u altijd aan de aanbeveling<strong>en</strong> van de verffabrikant voor de voorbehandeling van<br />
oppervlakk<strong>en</strong>. Aan nat schur<strong>en</strong> kan de voorkeur word<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> omdat hierbij ge<strong>en</strong> droge<br />
schuurstof ontstaat. E<strong>en</strong> bijkom<strong>en</strong>d voordeel is hierbij dat bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> mete<strong>en</strong> de amine blush<br />
wordt verwijderd, zodat stapp<strong>en</strong> 2 <strong>en</strong> 3 sam<strong>en</strong>gevoegd word<strong>en</strong> tot één bewerking.<br />
Gebruikershandleiding 28<br />
Figuur 32 Schuur het oppervlak<br />
4. Indi<strong>en</strong> het oppervlak voldo<strong>en</strong>de glad is wordt deze afg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> met voldo<strong>en</strong>de leidingwater.<br />
Indi<strong>en</strong> het water over de epoxy loopt zonder dat druppels of visog<strong>en</strong> zichtbaar zijn dan is het<br />
oppervlak voldo<strong>en</strong>de voorbehandeld (Figuur 33). Word<strong>en</strong> deze verschijnsel<strong>en</strong> wel zichtbaar<br />
(e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong> van verontreiniging) dan is het zaak het oppervlak droog te veg<strong>en</strong> met schone<br />
papier<strong>en</strong> doek<strong>en</strong> <strong>en</strong> daarna nogmaals te schur<strong>en</strong>
Figuur 33 Spoel na het schur<strong>en</strong><br />
het oppervlak af met schoon<br />
leidingwater.<br />
Nadat het oppervlak volkom<strong>en</strong> droog is kan begonn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> met de eig<strong>en</strong>lijke afwerking.<br />
Houdt u strikt aan de aanwijzing<strong>en</strong> van de verffabrikant van de gekoz<strong>en</strong> verf of lak t.a.v.<br />
overschildertijd<strong>en</strong>, <strong>en</strong>z. Het is raadzaam eerst e<strong>en</strong> testvlak op te zett<strong>en</strong> om de mate van<br />
voorbehandeling <strong>en</strong> geschiktheid van het verfsysteem te beoordel<strong>en</strong>.<br />
3.11 Aflaklag<strong>en</strong><br />
Functie van e<strong>en</strong> aflaklaag<br />
E<strong>en</strong> lak of vernis wordt op epoxy aangebracht om deze te bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> U.V. <strong>en</strong> als<br />
verfraaiing van het oppervlak. E<strong>en</strong> goed verf- of vernissysteem beschermt de epoxy. De<br />
epoxy geeft omgekeerd e<strong>en</strong> stabiele ondergrond aan de aflaklaag. Op deze wijze wordt e<strong>en</strong><br />
effectief <strong>en</strong> duurzaam bescherm<strong>en</strong>d systeem opgebouwd. De belangrijkste taak van e<strong>en</strong><br />
aflak is om epoxy teg<strong>en</strong> zonlicht te bescherm<strong>en</strong>. De duurzaamheid van deze bescherming is<br />
afhankelijk van het type aflak dat wordt gebruikt.<br />
Blanke lakk<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> UV-absorbers of - filters die de schadelijke UV stral<strong>en</strong> uit het<br />
licht absorber<strong>en</strong> of filter<strong>en</strong> voordat deze de epoxy kunn<strong>en</strong> bereik<strong>en</strong>. Na verloop van tijd<br />
zull<strong>en</strong> deze middel<strong>en</strong> hun werking verliez<strong>en</strong> <strong>en</strong> zull<strong>en</strong> dus door het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van verse<br />
onderhoudslag<strong>en</strong> op peil moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong>. Kleurlakk<strong>en</strong> daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong><br />
pigm<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die de epoxy bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> zonlicht. Ook de glans graad speelt e<strong>en</strong> rol in de<br />
bescherming teg<strong>en</strong> UV straling. Hoogglanz<strong>en</strong>de aflakk<strong>en</strong> bied<strong>en</strong> e<strong>en</strong> betere bescherming<br />
dan matte aflakk<strong>en</strong>. In verband met warmteopname in donkere kleur<strong>en</strong> biedt e<strong>en</strong> lichte aflak<br />
op epoxy e<strong>en</strong> betere bescherming.<br />
Als de voorkeur uitgaat naar het schilder<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> één-compon<strong>en</strong>t verf of vernis, wordt<br />
toch geadviseerd om als eerste laag e<strong>en</strong> twee-compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> poly-urethaan vernis of verf aan<br />
te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Deze chemisch drog<strong>en</strong>de verfsoort droogt goed door op epoxy ondergrond<strong>en</strong>.<br />
Door het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van zo’n schakellaag kan mogelijke onthechting of het niet drog<strong>en</strong> door<br />
ontwikkeling van amine blush onder de verflaag word<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong>. Na licht schur<strong>en</strong> van<br />
deze poly-urethane met waterproofschuurpapier 320 is deze zeer goed overschilderbaar met<br />
e<strong>en</strong> één-compon<strong>en</strong>t verf of vernis.<br />
Uitgebreide informatie over geschikte product<strong>en</strong> <strong>en</strong> system<strong>en</strong> vindt u in de Epifanes manual<br />
Lak- & Verfsystem<strong>en</strong>, Adviez<strong>en</strong> <strong>en</strong> Tips van W. Heer<strong>en</strong> & Zoon B.V. Dit handboek is op<br />
aanvraag verkrijgbaar.<br />
Verfsoort<strong>en</strong><br />
Latexverf: kan word<strong>en</strong> gebruikt <strong>en</strong> is voor vele bouwkundige toepassing<strong>en</strong> zeer geschikt. De<br />
duurzaamheid buit<strong>en</strong> is echter beperkt.<br />
Gebruikershandleiding 29<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
Één-compon<strong>en</strong>t lakk<strong>en</strong> of verniss<strong>en</strong> op basis van alkydhars <strong>en</strong>/of urethaanhars,<br />
zoals bij voorbeeld één-compon<strong>en</strong>t jachtlakk<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> met behulp van e<strong>en</strong> schakellaag<br />
e<strong>en</strong>voudig op epoxy word<strong>en</strong> aangebracht. Naast e<strong>en</strong> gemakkelijke verwerking bied<strong>en</strong> zij<br />
voldo<strong>en</strong>de bescherming. Vooral jachtlakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> jachtverniss<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> UV filter zijn hiervoor<br />
zeer geschikt.<br />
Twee-compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> poly-urethaan lakk<strong>en</strong> of verniss<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zeer hoge bescherming<br />
<strong>en</strong> slijtvastheid. Deze typ<strong>en</strong> zijn zowel verkrijgbaar in e<strong>en</strong> blanke als gepigm<strong>en</strong>teerde<br />
uitvoering <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> rechtstreeks op e<strong>en</strong> epoxy word<strong>en</strong> aangebracht.<br />
Antifoulings: antifoulings kunn<strong>en</strong> met behulp van e<strong>en</strong> schakellaag – bijvoorbeeld Epifanes<br />
Interimcoat - op epoxy word<strong>en</strong> aangebracht. Volg altijd de instructies met betrekking tot de<br />
voorbehandeling van polyester of epoxy-oppervlakk<strong>en</strong>.<br />
Primers zijn niet altijd nodig om e<strong>en</strong> verf op epoxy te lat<strong>en</strong> hecht<strong>en</strong>. Voor antifoulling wordt<br />
over het algeme<strong>en</strong> e<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>laag geadviseerd. High-build primers/coatings kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
toegepast om krass<strong>en</strong> of onregelmatighed<strong>en</strong> in de ondergrond op te vull<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> gelcoat is e<strong>en</strong> gepigm<strong>en</strong>teerde polyesterhars <strong>en</strong> wordt gebruikt voor de bouw van<br />
polyester bot<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> groot aantal andere product<strong>en</strong>. De gelcoat zorgt voor e<strong>en</strong> glad<br />
voorbewerkt oppervlak. Epoxyhars<strong>en</strong> zijn uitermate geschikt voor het reparer<strong>en</strong> van het<br />
polyester <strong>en</strong>/of gelcoat zowel onder als bov<strong>en</strong> de waterlijn.<br />
Voor meer informatie over het reparatie <strong>en</strong> onderhoud van polyester, zie de manual 002<br />
– 550 Fibreglass Boat Repair & Maint<strong>en</strong>ance, e<strong>en</strong> publicatie van Wessex Resins.<br />
Gebruikershandleiding 30
4. VERWERKING BIJ LAGERE TEMPERATUREN<br />
WEST SYSTEM epoxy kan zelfs bij lagere temperatur<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangebracht. Wel di<strong>en</strong>t<br />
m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal voorzorgsmaatregel<strong>en</strong> te treff<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> hoogwaardig eindresultaat te<br />
verkrijg<strong>en</strong>. Deze voorzorgsmaatregel<strong>en</strong> zijn niet ingewikkeld of moeilijk. In teg<strong>en</strong>stelling<br />
tot de meeste andere epoxyproduct<strong>en</strong> gaat de kwaliteit van WEST SYSTEM epoxy niet<br />
achteruit als deze word<strong>en</strong> aangebracht bij lagere temperatur<strong>en</strong>. Dit is zeer belangrijk als de<br />
epoxy wordt gebruikt voor de bouw of constructie van vaartuig<strong>en</strong> waaraan zware word<strong>en</strong><br />
gesteld. Als gevolg van de verschill<strong>en</strong> in sam<strong>en</strong>stelling bezitt<strong>en</strong> niet alle epoxyproduct<strong>en</strong> de<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> die nodig zijn om ook bij lagere temperatur<strong>en</strong> goede prestaties te lever<strong>en</strong><br />
maar met de WEST SYSTEM epoxy 105 hars <strong>en</strong> 205 verharder levert dit ge<strong>en</strong> problem<strong>en</strong><br />
op.<br />
4.1 Chemische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
Als epoxyhars wordt gem<strong>en</strong>gd met e<strong>en</strong> verharder, ontstaat e<strong>en</strong> chemische reactie die warmte<br />
produceert - de zogehet<strong>en</strong> “exothermische reactie”. De omgevingstemperatuur waarbij<br />
deze chemische reactie plaatsvindt, beïnvloedt de snelheid ervan. Hogere temperatur<strong>en</strong><br />
versnell<strong>en</strong> de reactietijd, terwijl lagere temperatur<strong>en</strong> deze juist vertrag<strong>en</strong>.<br />
Bij e<strong>en</strong> te trage reactie kan de epoxy weliswaar drog<strong>en</strong>, maar zal niet volledig uithard<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> mogelijk nooit de beoogde fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> verkrijg<strong>en</strong>. Dit kan problem<strong>en</strong><br />
gev<strong>en</strong>, want e<strong>en</strong> epoxy die niet goed is uitgehard, zal onvoldo<strong>en</strong>de kracht bezitt<strong>en</strong> om e<strong>en</strong><br />
constructie bij normaal gebruik <strong>en</strong> belasting bije<strong>en</strong> te houd<strong>en</strong>.<br />
4.2 Verwerkbaarheid<br />
Temperatuur heeft e<strong>en</strong> vergaande invloed op de verwerkbaarheid van epoxy. Verandering<br />
in temperatuur wijzigt de viscositeit (dikte) van de epoxy ingrijp<strong>en</strong>d. Bij bijvoorbeeld water<br />
komt er weinig verandering in viscositeit als de temperatuur daalt zolang het vriespunt niet<br />
wordt bereikt. Echter het effect van de temperatuur op de epoxymolecul<strong>en</strong> is 10 maal sterker<br />
dan op die van watermolecul<strong>en</strong>. Hoe kouder het is, des te dikker de epoxy. Daarom zal bij<br />
lagere temperatur<strong>en</strong> de vloeiing van epoxy terug lop<strong>en</strong>. De invloed van lagere temperatur<strong>en</strong><br />
bij epoxy heeft drie consequ<strong>en</strong>ties voor de verwerking ervan.<br />
a) Het is moeilijker om de hars <strong>en</strong> de verharder goed te m<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. De hars stroomt met<br />
meer moeite door de doseerpomp<strong>en</strong> <strong>en</strong> uit de verpakking<strong>en</strong> <strong>en</strong> zowel hars als verharder<br />
zull<strong>en</strong> de neiging hebb<strong>en</strong> vast te blijv<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> aan de pomp<strong>en</strong>, de verpakking<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />
m<strong>en</strong>ggereedschap. Vergeet niet dat als gevolg van de lage temperatuur de chemische<br />
reactie veel trager is <strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> minder effectieve exothermische reactie in combinatie met<br />
e<strong>en</strong> mogelijk ondeugdelijke m<strong>en</strong>ging of m<strong>en</strong>gverhouding e<strong>en</strong> recept is voor e<strong>en</strong> gebrekkig<br />
eindresultaat.<br />
b) Het epoxym<strong>en</strong>gsel kan minder makkelijk word<strong>en</strong> aangebracht, omdat de viscositeit gelijk<br />
is aan die van honing, waardoor het moeilijk is om het oppervlak te b<strong>en</strong>att<strong>en</strong> of van e<strong>en</strong><br />
coating te voorzi<strong>en</strong>.<br />
c.) Tijd<strong>en</strong>s het m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> er luchtbelletjes ontstaan, die opgeslot<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> als<br />
gevolg van e<strong>en</strong> hogere oppervlaktespanning bij e<strong>en</strong> koude epoxy. Dit kan vooral problem<strong>en</strong><br />
oplever<strong>en</strong> bij het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> blanke coating of e<strong>en</strong> osmosebehandeling.<br />
Gebruikershandleiding 31<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
4.3 Techniek<strong>en</strong> bij lage temperatur<strong>en</strong><br />
Het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van epoxy bij lage temperatur<strong>en</strong> is moeilijk <strong>en</strong> kan problem<strong>en</strong> oplever<strong>en</strong>.<br />
Echter met <strong>en</strong>ige planning <strong>en</strong> e<strong>en</strong> paar e<strong>en</strong>voudige voorzorgsmaatregel<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> de<br />
onder 4.2 g<strong>en</strong>oemde problem<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgelost <strong>en</strong> de daaruit voortvloei<strong>en</strong>de gevolg<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong>. De volg<strong>en</strong>de zes basisregels voor het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van epoxy bij lage<br />
temperatur<strong>en</strong> word<strong>en</strong> al meer dan 25 jaar toegepast <strong>en</strong> voorzover bek<strong>en</strong>d heeft de uitharding<br />
van WEST SYSTEM epoxy op deze manier nooit problem<strong>en</strong> opgeleverd.<br />
1. Gebruik WEST SYSTEM 205 Verharder.<br />
WEST SYSTEM 205 Verharder is sam<strong>en</strong>gesteld op basis van e<strong>en</strong> chemisch geactiveerde<br />
polyamine. Deze zorgt voor e<strong>en</strong> goede uitharding bij temperatur<strong>en</strong> vanaf 5 °C. Deze verharder<br />
heeft snel uithard<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> verkort de verwerkings- <strong>en</strong> uithardingstijd. Hierdoor<br />
wordt de kans op e<strong>en</strong> onvolledige uitharding bij lage temperatur<strong>en</strong> praktisch uitgeslot<strong>en</strong>.<br />
2. Doseer de hars <strong>en</strong> de verharder in de juiste<br />
m<strong>en</strong>gverhouding.<br />
Iedere epoxy heeft e<strong>en</strong> specifieke m<strong>en</strong>gverhouding van hars <strong>en</strong> verharder. Het is belangrijk<br />
dat de compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de juiste m<strong>en</strong>gverhouding word<strong>en</strong> gem<strong>en</strong>gd! Toevoeging van meer<br />
verharder dan voorgeschrev<strong>en</strong> zal de uitharding niet versnell<strong>en</strong>, maar zal de sterkte van<br />
de epoxy in gevaar br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. WEST SYSTEM Minipomp<strong>en</strong> zijn zodanig ontworp<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
gekalibreerd dat zij met één pompslag op de hars <strong>en</strong> één pompslag op de verharder de juiste<br />
m<strong>en</strong>gverhouding gev<strong>en</strong>.<br />
3.Verwarm de hars <strong>en</strong> de harder voor gebruik.<br />
Zoals u reeds heeft kunn<strong>en</strong> lez<strong>en</strong> is de viscositeit van de compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> lager naarmate<br />
deze warmer zijn. E<strong>en</strong> dunne hars <strong>en</strong> verharder stroomt <strong>en</strong> vloeit beter <strong>en</strong> e<strong>en</strong> dun m<strong>en</strong>gsel<br />
heeft betere verwerkings- <strong>en</strong> b<strong>en</strong>attingseig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. Hars <strong>en</strong> harder kunn<strong>en</strong> afzonderlijk<br />
word<strong>en</strong> verwarmd met e<strong>en</strong> thermolamp of kunn<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> warme plaats bewaard word<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> andere methode om de hars <strong>en</strong> de verharder te verwarm<strong>en</strong>, is deze te plaats<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />
geïsoleerd <strong>en</strong> verwarmd kastje. Hang e<strong>en</strong> gewone gloeilamp van 40 watt in het kastje <strong>en</strong><br />
zorg ervoor dat de temperatuur in het kastje niet hoger wordt dan 30 °C.<br />
4. Hars <strong>en</strong> harder goed m<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
Hars <strong>en</strong> harder di<strong>en</strong><strong>en</strong> zeer grondig te word<strong>en</strong> gem<strong>en</strong>gd. Roer daarbij met e<strong>en</strong> tongspatel<br />
goed langs de rand<strong>en</strong> <strong>en</strong> over de bodem van de m<strong>en</strong>gbeker. Het gebruik van e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gbeker<br />
met e<strong>en</strong> kleine diameter zal de chemische activiteit versnell<strong>en</strong> <strong>en</strong> verbeter<strong>en</strong>, omdat het<br />
kleine oppervlak de reactiewarmte vasthoudt.<br />
5. Verwarm het oppervlak.<br />
Aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van warme epoxy op e<strong>en</strong> koude ondergrond zal de hechting vertrag<strong>en</strong>.<br />
Het werkobject <strong>en</strong> de omgeving di<strong>en</strong><strong>en</strong> daarom op temperatuur te zijn gebracht. Zo kan<br />
bijvoorbeeld op e<strong>en</strong> scheepsromp die kouder is dan zijn omgevingstemperatuur cond<strong>en</strong>s<br />
ontstaan <strong>en</strong> dit kan de epoxy verontreinig<strong>en</strong>. Om het object te verwarm<strong>en</strong> kan hieromhe<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> t<strong>en</strong>t word<strong>en</strong> geplaatst. Verwarm het object vervolg<strong>en</strong>s met e<strong>en</strong> draagbare kachel of<br />
de ruimte met e<strong>en</strong> heteluchtkanon of thermolamp. Kleine onderdel<strong>en</strong> of material<strong>en</strong> zoals<br />
glasweefselmat kunt u voor gebruik voorverwarm<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> kastje, zoals beschrev<strong>en</strong> in punt<br />
3.<br />
Gebruikershandleiding 32
6. Gedeg<strong>en</strong> voorbehandeling tuss<strong>en</strong> de lag<strong>en</strong>..<br />
Als e<strong>en</strong> epoxy bij lage temperatur<strong>en</strong> wordt aangebracht produceert deze weinig warmte.<br />
Door de langere uithardingstijd is er e<strong>en</strong> grotere kans op e<strong>en</strong> e<strong>en</strong> reactie met vocht in de<br />
lucht. Hierdoor zal er zeker e<strong>en</strong> amine blush ontstaan. Voordat de volg<strong>en</strong>de laag wordt<br />
aangebracht di<strong>en</strong>t het oppervlak eerst goed gereinigd te word<strong>en</strong> met schoon leidingwater <strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> schuursponsje. Vervolg<strong>en</strong>s het oppervlak goed afnem<strong>en</strong> met schone papier<strong>en</strong> doek<strong>en</strong>,<br />
grondig lat<strong>en</strong> drog<strong>en</strong> <strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s schur<strong>en</strong>.<br />
4.4 Bewar<strong>en</strong> bij lage temperatur<strong>en</strong><br />
WEST SYSTEM material<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> het best word<strong>en</strong> bewaard <strong>en</strong> opgeslag<strong>en</strong> bij temperatur<strong>en</strong><br />
bov<strong>en</strong> 10 °C. Opslag van hars bij lagere temperatur<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of sterk wissel<strong>en</strong>de temperatur<strong>en</strong><br />
kan leid<strong>en</strong> tot kristalvorming in de hars. Dit betek<strong>en</strong>t echter niet dat de hars niet meer kan<br />
word<strong>en</strong> gebruikt. Om het euvel e<strong>en</strong>voudig te verhelp<strong>en</strong> : giet warm water in e<strong>en</strong> emmer of<br />
pan die groot g<strong>en</strong>oeg is voor de verpakking hars. Verwijder de dop van de verpakking om<br />
te voorkom<strong>en</strong> dat hierin overdruk ontstaat <strong>en</strong> plaats de verpakking in het warme water. Zorg<br />
ervoor dat er ge<strong>en</strong> water in de verpakking komt Roer met e<strong>en</strong> schone roerstok door de epoxy<br />
tot alle kristall<strong>en</strong> zijn gesmolt<strong>en</strong> <strong>en</strong> de vloeistof weer helder is. Draai de dop weer stevig op<br />
de verpakking <strong>en</strong> keer de verpakking om. Hierdoor smelt<strong>en</strong> de kristall<strong>en</strong> die ev<strong>en</strong>tueel nog<br />
vastzitt<strong>en</strong> aan de bov<strong>en</strong>kant van de verpakking. Bij kristalvorming in de harspomp is het zaak<br />
warme hars door de pomp te pomp<strong>en</strong> waarbij de kristall<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgelost.<br />
Om WEST SYSTEM epoxy op e<strong>en</strong> constante temperatuur te bewar<strong>en</strong> is het raadzaam e<strong>en</strong><br />
kastje te mak<strong>en</strong>, zoals hieronder is afgebeeld.<br />
40 W gloeilamp<br />
om de<br />
temperatuur op<br />
ongeveer 20 °C te<br />
houd<strong>en</strong>.<br />
Magneetsluiting<strong>en</strong><br />
om het deurtje<br />
dicht te houd<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> de warmtevast<br />
te houd<strong>en</strong>.<br />
Opmerking:<br />
Dit kastje heeft de<br />
afmeting<strong>en</strong> voor het<br />
warm houd<strong>en</strong> van<br />
e<strong>en</strong> WEST SYSTEM<br />
B-pack. Om e<strong>en</strong> Cpack<br />
warm te houd<strong>en</strong><br />
zult u de mat<strong>en</strong> van<br />
het kastje uiteraard<br />
moet<strong>en</strong> aanpass<strong>en</strong>.<br />
Hout<strong>en</strong> blokjes om de kast<br />
<strong>en</strong> dus de epoxy niet in<br />
contact te lat<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> met<br />
de koude vloer.<br />
Het kastje kan<br />
word<strong>en</strong> gemaakt van<br />
6 mm multiplex wat<br />
verlijmd wordt d.m.v.<br />
hoeklijstverbinding<strong>en</strong><br />
Afmeting<strong>en</strong>:<br />
30cm<br />
60cm<br />
30cm<br />
Gebruikershandleiding 33<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
5. PRODUCTEN EN BEREKENINGSTABELLEN.<br />
Welk type verharder ?<br />
Kies het juiste type verharder op basis van beoogde toepassing, uithardingsnelheid <strong>en</strong><br />
temperatuurbereik tijd<strong>en</strong>s het werk<strong>en</strong>.<br />
Verharder<br />
Toepassing hars/<br />
verharder<br />
205 Algem<strong>en</strong>e verlijming<br />
<strong>en</strong> coating<br />
206 Algem<strong>en</strong>e verlijming<br />
<strong>en</strong> coating<br />
Gebruikershandleiding 34<br />
Temperatuurbereik verharder<br />
(°C)<br />
Kamertemperatuur<br />
5 ° 10 ° 15 ° 20 ° 25 ° 30 ° 35 °<br />
Verwerkingstijd<br />
bij (25°C)<br />
(60 g<br />
massa)<br />
10-15<br />
min.<br />
20-25<br />
min.<br />
207 Blanke coating 18-23<br />
min.<br />
209 Algem<strong>en</strong>e verlijming<br />
<strong>en</strong> coating<br />
48-56<br />
min.<br />
Uithardingsnelheid bij<br />
kamertemperatuur*<br />
Op<strong>en</strong> tijd<br />
bij (20°C)<br />
(Dunne<br />
laag)<br />
60-70<br />
min.<br />
90-110<br />
min.<br />
85-110<br />
min.<br />
200-260<br />
min.<br />
Uitharding tot<br />
vaste stof<br />
bij (20 °C)<br />
(Dunne laag)<br />
6-8<br />
uur<br />
10-15<br />
uur<br />
10-15<br />
uur<br />
10-15<br />
uur<br />
Vereiste<br />
minipomp<br />
301 A, B<br />
of C<br />
301 A, B<br />
of C<br />
303 A, B<br />
of C<br />
303 A, B<br />
of C<br />
*Opmerking: Bij hogere temperatur<strong>en</strong> <strong>en</strong> wanneer in e<strong>en</strong> dikkere laag aangebracht zal<br />
epoxy sneller doorhard<strong>en</strong>. Bij lagere temperatur<strong>en</strong> <strong>en</strong> dunnere lag<strong>en</strong> geldt het omgekeerde.<br />
Geschiktheid van de vulmiddel<strong>en</strong> voor specifieke toepassing<strong>en</strong><br />
Toepassing<strong>en</strong><br />
Toepassing<strong>en</strong> – gew<strong>en</strong>ste eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
Dikte van het Hars/Verharder/Vulmiddel m<strong>en</strong>gsel.<br />
Dekbeslag verlijm<strong>en</strong> half verdikt(mayonaise<br />
dikte)<br />
Verbeter<strong>en</strong> van de schroefdraadverbinding <strong>en</strong> het<br />
lastdrag<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong> van het dekbeslag<br />
– maximale sterkte<br />
Algem<strong>en</strong>e verlijming half verdikt (mayonaise<br />
dikte)<br />
- Verlijm<strong>en</strong> van del<strong>en</strong> met verdikte epoxy om e<strong>en</strong><br />
vull<strong>en</strong>de lijm te mak<strong>en</strong> – sterke vull<strong>en</strong>de lijm.<br />
Verlijming d.m.v. hoeklijstverbinding<strong>en</strong><br />
maximaal verdikt (pindakaas dikte) Vergrot<strong>en</strong><br />
van het lijmvlak <strong>en</strong> het mak<strong>en</strong> van ronde, sterke,<br />
vloei<strong>en</strong>de binn<strong>en</strong>hoek<strong>en</strong>.<br />
Laminer<strong>en</strong> licht verdikt (ketchup dikte) -<br />
Verlijm<strong>en</strong> van dunne lag<strong>en</strong> b.v. hout<strong>en</strong> strok<strong>en</strong>,<br />
fineer, <strong>en</strong> kernmateriaal<br />
– sterk vull<strong>en</strong>d<br />
Plamur<strong>en</strong> maximaal verdikt (pindakaas dikte)<br />
– Opvull<strong>en</strong> van oneff<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> <strong>en</strong> gat<strong>en</strong>. Makkelijk<br />
te verwerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> te schur<strong>en</strong> plamuur.<br />
Vulmiddel<strong>en</strong> voor verlijming<strong>en</strong><br />
Hoge dichtheid<br />
Hoge sterkte<br />
Vulmiddel<strong>en</strong> voor plamuur<br />
Lagere dichtheid<br />
Zeer makkelijk<br />
schuurbaar<br />
404 406 403 405 407 410<br />
«««« ««« ««« ««<br />
««« ««« ««« «« «<br />
«« «««« «« ««« «««<br />
«« ««« «««« «« ««<br />
««« ««««<br />
Geschiktheid van vulmiddel<strong>en</strong> voor verschill<strong>en</strong>de toepassing<strong>en</strong>: ««««.=uitstek<strong>en</strong>d, «««.=<br />
zeer goed, ««= goed, « = redelijk, (ge<strong>en</strong> sterr<strong>en</strong>) = niet aanbevol<strong>en</strong>.<br />
Keuze van vulmiddel<strong>en</strong><br />
Vulmiddel<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> hoge dichtheid word<strong>en</strong> geadviseerd voor het verlijm<strong>en</strong> van material<strong>en</strong><br />
met e<strong>en</strong> hoge dichtheid. De keuze van e<strong>en</strong> vulmiddel voor algem<strong>en</strong>e toepassing wordt<br />
bepaald door de uiteindelijk gew<strong>en</strong>ste verwerkingseig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. Overig<strong>en</strong>s kunn<strong>en</strong> de<br />
vulmiddel<strong>en</strong> ook in combinatie met elkaar word<strong>en</strong> toepast.
Eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
ALGEMENE KENMERKEN VULMIDDEL<br />
403 404 405 406 407 410<br />
M<strong>en</strong>g<strong>en</strong> (5= meest e<strong>en</strong>voudig) 5 2 4 3 2 4<br />
Structuur (5= meest glad) 1 2 3 5 4 4<br />
Sterkte (5= meest sterk) 4 5 4 4 2 1<br />
Gewicht (5= meest licht) 3 1 3 3 4 5<br />
Schuurbaarheid (5= best schuurbaar) 2 1 2 2 4 5<br />
Eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> : 5 = uitstek<strong>en</strong>d, 4 = zeer goed, 3 = goed, 2 = redelijk 1 = slecht<br />
Berek<strong>en</strong>ingstabel<br />
VULMIDDEL B<strong>en</strong>odigde hoeveelheid vulmiddel voor:<br />
KETCHUP MAYONAISE PINDAKAAS<br />
403 Microfibres 4% 7% 16%<br />
404 High D<strong>en</strong>sity Filler 35% 45% 60%<br />
405 Filleting Bl<strong>en</strong>d 15% 20% 25%<br />
406 Colloidal Silica 3% 5% 8%<br />
407 Low D<strong>en</strong>sity Filler 20% 30% 40%<br />
410 Microlight 7% 13% 16%<br />
De in de tabel g<strong>en</strong>oemde perc<strong>en</strong>tages zijn de gemiddelde gewichtsperc<strong>en</strong>tages van<br />
toegevoegde vulmiddel<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> bepaalde dikte van het epoxym<strong>en</strong>gsel te verkrijg<strong>en</strong>.<br />
Berek<strong>en</strong>ingstabel voor het coat<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> oppervlak.<br />
1,0 kg<br />
epoxym<strong>en</strong>gsel<br />
105 Hars met 205 of<br />
206 Verharder<br />
105 Hars met 207 of<br />
209 verharder<br />
De tabel toont bij<br />
b<strong>en</strong>adering de hoeveelheid<br />
epoxy aan die nodig is voor<br />
1 m 2 .<br />
Bij de epoxy<br />
plamuurm<strong>en</strong>gsels wordt<br />
van e<strong>en</strong> laagdikte van 3<br />
mm uitgegaan<br />
Verzadigingslaag<br />
op e<strong>en</strong> poreus<br />
oppervlak bij 25 °C<br />
Volle laag op<br />
e<strong>en</strong> niet-poreus<br />
oppervlak bij 25 °C<br />
6,5 –7,5 m 2 8,5 –9,5 m 2<br />
7,0 –8,0 m 2 9,0 –10,0 m 2<br />
Epoxym<strong>en</strong>gsel<br />
105 Hars met 205 of 206<br />
verharder<br />
105 Hars met 207 of 209<br />
Verharder<br />
105 Hars met 205<br />
verharder + 40% per<br />
gewicht van vulmiddel 407<br />
105 Hars met 205<br />
verharder + 16% per<br />
gewicht van vulmiddel 410<br />
Bij het toevoeg<strong>en</strong> van<br />
vulmiddel<strong>en</strong> of b<strong>en</strong>att<strong>en</strong><br />
van weefsels zal het<br />
gemiddeld gebruik<br />
to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>.<br />
Gewicht van het m<strong>en</strong>gsel<br />
dat nodig is om 1 m 2 bij<br />
kamertemperatuur te bedekk<strong>en</strong><br />
135 g<br />
125 g<br />
1,8 kg ( bij 3 mm )<br />
1,5 kg ( bij 3 mm )<br />
Gebruikershandleiding 35<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
6. PROBLEMEN VERHELPEN<br />
PROBLEEM MOGELIJKE<br />
OORZAKEN<br />
Het epoxym<strong>en</strong>gsel<br />
is niet uitgehard<br />
nadat de<br />
uithardingstijd is<br />
verstrek<strong>en</strong>.<br />
Verlijming mislukt<br />
Verkeerde<br />
m<strong>en</strong>gverhouding.<br />
Te veel of te weinig<br />
verharder beïnvloedt de<br />
uithardingstijd.<br />
Te lage temperatuur voor<br />
de gebruikte verharder.<br />
Lage temperatuur.<br />
Epoxym<strong>en</strong>gsels hebb<strong>en</strong><br />
meer tijd nodig om uit<br />
te hard<strong>en</strong> bij lagere<br />
temperatur<strong>en</strong>.<br />
Onvoldo<strong>en</strong>de gem<strong>en</strong>gd<br />
Verkeerde product<strong>en</strong><br />
Gebruikershandleiding 36<br />
Onvolledige uitharding Zie bov<strong>en</strong><br />
Te weinig hars in de<br />
verbinding – de epoxy is<br />
in e<strong>en</strong> poreus oppervlak<br />
getrokk<strong>en</strong> waardoor de<br />
verbinding<br />
onvoldo<strong>en</strong>de epoxy bevat.<br />
Verontreinigd lijmvlak.<br />
Lijmvlak te klein voor<br />
de belasting op de<br />
verbinding.<br />
Te hoge klemdruk met<br />
als gevolg dat er te veel<br />
epoxy uit de verbinding<br />
wordt geperst.<br />
OPLOSSING<br />
1. Verwijder de epoxy. Br<strong>en</strong>g ge<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>de laag epoxy<br />
aan over epoxy die niet uithardt! Zie Epoxy verwijder<strong>en</strong>,<br />
blz. 12.<br />
2. Controleer of u het juiste aantal slag<strong>en</strong> met de pomp<br />
heeft gemaakt<br />
- gelijk aantal slag<strong>en</strong> hars <strong>en</strong> verharder. Voeg GEEN<br />
extra verharder toe met de bedoeling om de uitharding te<br />
versnell<strong>en</strong>!<br />
3. Controleer of de pomp<strong>en</strong> de juiste gewichtsverhouding<br />
gev<strong>en</strong> (verhouding 5:1 of 3:1)<br />
4. Controleer de m<strong>en</strong>gverhouding (zie instructies voor de<br />
pomp<strong>en</strong>).<br />
Zie Dosering, blz. 8<br />
1. Geef de epoxy meer tijd om uit te hard<strong>en</strong>.<br />
2. Verwarm het geheel om de chemische reactie op gang<br />
te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> de uitharding te versnell<strong>en</strong>. OPMERKING!<br />
Afvoerloze petroleum- of propaankachels kunn<strong>en</strong> het<br />
uithard<strong>en</strong> van de epoxy belemmer<strong>en</strong> <strong>en</strong> de epoxy<br />
verontreinig<strong>en</strong>.<br />
3. Is de harder geschikt voor gebruik bij lagere<br />
temperatur<strong>en</strong>? Bepaal de juiste harderkeuze.<br />
Zie Uithardingstijd <strong>en</strong> verlijm<strong>en</strong> bij lage temperatur<strong>en</strong>, blz.<br />
5 <strong>en</strong> 31.<br />
1. Verwijder de epoxy. Br<strong>en</strong>g ge<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>de laag aan over<br />
epoxy die niet uithardt! Zie Epoxy verwijder<strong>en</strong>, blz. 12.<br />
2. M<strong>en</strong>g de hars <strong>en</strong> de verharder altijd grondig tot e<strong>en</strong><br />
homog<strong>en</strong>e massa.<br />
3. Voeg vulmiddel<strong>en</strong> <strong>en</strong> toevoeging<strong>en</strong> pas toe nadat u de<br />
hars <strong>en</strong> de verharder grondig heeft gem<strong>en</strong>gd<br />
Zie M<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, blz. 9.<br />
1. Verwijder de epoxy. Br<strong>en</strong>g ge<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>de laag aan over<br />
epoxy die niet uithardt! Zie Epoxy verwijder<strong>en</strong>, blz. 12.<br />
2. Controleer of de juiste hars <strong>en</strong> verharder zijn gebruikt.<br />
De hars zal niet goed uithard<strong>en</strong> met verharders van<br />
andere merk<strong>en</strong> of met verharders met polyester versneller.<br />
B<strong>en</strong>at de hechtvlakk<strong>en</strong> alvor<strong>en</strong>s verdikte epoxy aan te<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
B<strong>en</strong>at zeer poreuze oppervlakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> kopse kant<strong>en</strong> van<br />
hout ev<strong>en</strong>tueel nog e<strong>en</strong> keer.<br />
Zie Dubbele Verlijming, blz. 14.<br />
Oppervlak reinig<strong>en</strong> <strong>en</strong> schur<strong>en</strong> – juiste voorbehandeling,<br />
zie blz. 11.<br />
Hout<strong>en</strong> oppervlakk<strong>en</strong> na het schav<strong>en</strong> eerst schur<strong>en</strong>.<br />
Vergroot het lijmvlak met behulp van e<strong>en</strong><br />
hoeklijstverbinding<strong>en</strong>, schroefdraadverbinding<strong>en</strong> of halve<br />
lass<strong>en</strong>.<br />
Oef<strong>en</strong> niet meer klemdruk uit dan nodig is om e<strong>en</strong> kleine<br />
hoeveelheid epoxy uit de verbinding te pers<strong>en</strong>.<br />
Zie Klemm<strong>en</strong>, blz. 21.
PROBLEEM MOGELIJKE<br />
OORZAKEN<br />
Blanke coating<br />
wordt troebel.<br />
Er verschijnt e<strong>en</strong><br />
wasachtige laag<br />
op het oppervlak<br />
van de uitgeharde<br />
epoxy.<br />
Zakkers in de<br />
coating.<br />
Plamuurm<strong>en</strong>gsel<br />
( met vulmiddel 407<br />
of 410 ) zakt<br />
<strong>en</strong> kan moeilijk<br />
word<strong>en</strong> geschuurd.<br />
Verf, vernis of<br />
gelcoat hard<strong>en</strong> niet<br />
uit op de epoxy.<br />
Cond<strong>en</strong>svocht, zeer<br />
vochtige omstandighed<strong>en</strong><br />
of te veel vocht in de<br />
ondergrond veroorzak<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> reactie met<br />
bestanddel<strong>en</strong> van de nog<br />
niet-uitgeharde coating.<br />
Opgeslot<strong>en</strong> lucht als<br />
gevolg van te krachtig<br />
roll<strong>en</strong> bij het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
Dit is de amine blush.<br />
Deze ontstaat in het<br />
laatste gedeelte van de<br />
uithardingsfase.<br />
De epoxy is te dik op<br />
verticale del<strong>en</strong><br />
aangebracht.<br />
De coating hardt te<br />
langzaam uit.<br />
M<strong>en</strong>gsel is niet dik<br />
g<strong>en</strong>oeg.<br />
De epoxy is niet volledig<br />
uitgehard.<br />
Verf,vernis of gelcoat is<br />
niet geschikt.<br />
Het epoxy-oppervlak is<br />
niet goed voorbehandeld<br />
OPLOSSING<br />
1. Verwarm de coating matig om vocht te lat<strong>en</strong><br />
ontsnapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> de coating alsnog volledig kan uithard<strong>en</strong>.<br />
2. Gebruik 207 Verharder voor het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van blanke<br />
coatings <strong>en</strong> de verlijming van dunne fineerlag<strong>en</strong> waarbij<br />
de epoxy kan doorslaan door het oppervlak.<br />
1. Br<strong>en</strong>g de coating aan bij temperatur<strong>en</strong> bov<strong>en</strong> de 16°C<br />
– epoxy is dunner bij hogere temperatur<strong>en</strong>.<br />
2. Br<strong>en</strong>g de epoxy aan in dunne, gelijkmatige lag<strong>en</strong>.<br />
3. Gebruik warmte om de opgeslot<strong>en</strong> lucht te lat<strong>en</strong><br />
ontsnapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> de coating volledig te lat<strong>en</strong> uithard<strong>en</strong>.<br />
N.B. – Voorkom uitgass<strong>en</strong> van lucht, zie blz. 7.<br />
Amine blush is e<strong>en</strong> normaal verschijnsel bij het werk<strong>en</strong><br />
met epoxy.<br />
Deze di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong> verwijderd.<br />
Zie Speciale Voorbehandeling - Uitgeharde epoxy, blz. 12.<br />
1.Gebruik e<strong>en</strong> 800 of e<strong>en</strong> 790 Roller Cover <strong>en</strong> rol<br />
de coating uit in e<strong>en</strong> dunnere laag. E<strong>en</strong> dunne laag<br />
zal strakker uitvloei<strong>en</strong>. De meest strakke laag wordt<br />
verkreg<strong>en</strong> door het oppervlak met e<strong>en</strong> schuimkwast na te<br />
strijk<strong>en</strong>.<br />
2. Verwarm de epoxy om de viscositeit omlaag te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
of br<strong>en</strong>g de coating aan bij e<strong>en</strong> hogere temperatuur.<br />
Zie Verlijm<strong>en</strong> bij lagere temperatur<strong>en</strong>, blz. 31.<br />
1. Br<strong>en</strong>g de coating aan bij e<strong>en</strong> hogere temperatuur.<br />
2. Verwarm de hars <strong>en</strong> de verharder alvor<strong>en</strong>s te m<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
om de uitharding bij lage temperatur<strong>en</strong> te versnell<strong>en</strong><br />
3. Gebruik ev<strong>en</strong>tueel harder 205.<br />
Zie Uithardingstijd beheers<strong>en</strong>, blz. 6.<br />
1. Voeg meer vulmiddel toe aan het m<strong>en</strong>gsel zodat<br />
dit de dikte van pindakaas krijgt. Als het m<strong>en</strong>gsel aan<br />
de roerstok blijft hang<strong>en</strong> zonder uit te zakk<strong>en</strong> is het<br />
dik g<strong>en</strong>oeg om ook op e<strong>en</strong> verticaal vlak te word<strong>en</strong><br />
aangebracht zonder uit te zakk<strong>en</strong>. Hoe meer vulmiddel,<br />
des te makkelijker te schur<strong>en</strong>.<br />
2. Laat, voordat u de plamuur aanbr<strong>en</strong>gt op verticale<br />
vlakk<strong>en</strong> de voorstrijklaag, geler<strong>en</strong><br />
Zie Plamur<strong>en</strong>, blz. 21.<br />
Laat de laatste epoxylaag volledig uithard<strong>en</strong>.<br />
Verwarm indi<strong>en</strong> nodig het met epoxy behandelde<br />
oppervlak om de uitharding te versnell<strong>en</strong>.<br />
Zie Uithardingstijd beheers<strong>en</strong>, blz. 6.<br />
1. Gebruik e<strong>en</strong> ander type verf. Sommige lakk<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
verniss<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> niet rechtstreeks op epoxy word<strong>en</strong><br />
aangebracht. Bij twijfel eerst e<strong>en</strong> proefvlak aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
om geschiktheid te controler<strong>en</strong>.<br />
Verwijder eerst de amine blush <strong>en</strong> schuur het oppervlak<br />
grondig voordat u verf of vernis aanbr<strong>en</strong>gt.<br />
Zie Laatste voorbehandeling van het oppervlak, blz. 28.<br />
Gebruikershandleiding 37<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
PROBLEEM MOGELIJKE<br />
OORZAKEN<br />
De epoxy wordt<br />
heet <strong>en</strong> hardt te<br />
snel uit.<br />
Er ontstaan<br />
luchtbelletjes in de<br />
coating op poreus<br />
materiaal ( hout of<br />
schuim).<br />
Er verschijn<strong>en</strong><br />
minuscuul kleine<br />
gaatjes in de<br />
epoxylaag.<br />
Visog<strong>en</strong> in de<br />
coating<br />
Er is te veel in één keer<br />
aangemaakt <strong>en</strong>-of het<br />
m<strong>en</strong>gsel zit in e<strong>en</strong> te<br />
kleine, smalle m<strong>en</strong>gbeker.<br />
De temperatuur is te hoog<br />
voor de verharder.<br />
De epoxy is te dik<br />
aangebracht.<br />
Bij het stijg<strong>en</strong> van de<br />
materiaaltemperatuur<br />
( t<strong>en</strong> gevolge van de<br />
exothermische reactie<br />
van het m<strong>en</strong>gsel )<br />
ontsnapt de in het<br />
materiaal aanwezige lucht<br />
(uitgass<strong>en</strong>).<br />
Door oppervlakte-<br />
spanning trekt de epoxy<br />
weg voordat deze begint<br />
te geler<strong>en</strong>.<br />
Deze verontreiniging<br />
van de coating kan<br />
word<strong>en</strong> veroorzaakt<br />
door het gebruik van<br />
vuil gereedschap<br />
<strong>en</strong>/of e<strong>en</strong> verkeerde<br />
voorbehandeling van<br />
het oppervlak. Ook<br />
vervuiling door e<strong>en</strong><br />
verwarmingsbron kan e<strong>en</strong><br />
oorzaak zijn.<br />
Gebruikershandleiding 38<br />
OPLOSSING<br />
1. Maak kleinere m<strong>en</strong>gsels.<br />
2. Giet het m<strong>en</strong>gsel direct na het m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> bak met<br />
e<strong>en</strong> groter bodemvlak.<br />
Zie Uithardingstijd, blz. 5.<br />
Doser<strong>en</strong> <strong>en</strong> m<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, blz. 7.<br />
Gebruik bij hogere temperatur<strong>en</strong> harder 206.<br />
Als u grote, diepe stukk<strong>en</strong> opvult, di<strong>en</strong>t het m<strong>en</strong>gsel in<br />
meerdere dunne lag<strong>en</strong> te word<strong>en</strong> aangebracht.<br />
1. Br<strong>en</strong>g de coating pas aan nadat het voorverwarmde<br />
oppervlak begint af te koel<strong>en</strong>.<br />
2. Br<strong>en</strong>g e<strong>en</strong> dunnere laag epoxy aan, zodat de lucht<br />
beter kan ontsnapp<strong>en</strong><br />
3. Strijk de coating af met e<strong>en</strong> schuimkwast om de<br />
belletjes weg te werk<strong>en</strong>.<br />
Zie de waarschuwing teg<strong>en</strong> uitgass<strong>en</strong>, blz. 7.<br />
Nadat u de epoxy heeft aangebracht met e<strong>en</strong> 800 of de<br />
790 Roller, drukt u de epoxy in de gaatjes met e<strong>en</strong> stevige<br />
plastic of metal<strong>en</strong> spatel, die u in e<strong>en</strong> lage hoek of bijna<br />
plat houdt. Br<strong>en</strong>g e<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>de coatinglaag aan <strong>en</strong> strijk<br />
deze af zodat alle gaatjes zijn opgevuld.<br />
1. Zorg ervoor dat het (m<strong>en</strong>g)gereedschap schoon is.<br />
Gebruik ge<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gbekers die met was zijn behandeld.<br />
2. Zorg ervoor dat het oppervlak goed is voorbehandeld.<br />
Schuur de ondergrond met schuurpapier met de juiste<br />
korrel.<br />
Volg de instructies van de verffabrikant voor de juiste<br />
voorbehandeling.<br />
Na voorbehandeling van het oppervlak deze bescherm<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong> verontreiniging zoals vingerafdrukk<strong>en</strong>, uitlaatgass<strong>en</strong><br />
of doek<strong>en</strong> die behandeld zijn met e<strong>en</strong> textielverzachter<br />
(silicon<strong>en</strong>).<br />
Br<strong>en</strong>g de coating binn<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele ur<strong>en</strong> na de<br />
voorbehandeling aan.<br />
Na natschur<strong>en</strong> met waterproof schuurpapier di<strong>en</strong>t het<br />
oppervlak te word<strong>en</strong> nagespoeld met schoon leidingwater.<br />
Het water moet als e<strong>en</strong> dunne film wegstrom<strong>en</strong> zonder dat<br />
er druppels achterblijv<strong>en</strong>.<br />
Druppels duid<strong>en</strong> op verontreiniging. In dit geval moet het<br />
oppervlak nogmaals word<strong>en</strong> gereinigd <strong>en</strong> voorbehandeld.<br />
– Zie Laatste voorbehandeling van het oppervlak, blz. 28.<br />
Voor verdere technische ondersteuning kunt u contact opnem<strong>en</strong> met<br />
Wessex Resin & Adhesives Ltd of de importeur.<br />
Importeur BENELUX: W. Heer<strong>en</strong> & Zoon. B.V, Postbus 166<br />
1430 AD Aalsmeer<br />
Tel: +31 297 360366 Fax: +31 297 342078<br />
Email: info@epifanes.nl
7. DE PRODUCTEN<br />
WEST SYSTEM epoxy hardt bij kamertemperatuur uit tot e<strong>en</strong> sterke kunststof door de<br />
vloeibare hars <strong>en</strong> verharder in de juiste proporties met elkaar te m<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
Door de zeer uitgebreide m<strong>en</strong>gmogelijkhed<strong>en</strong> is het mogelijk om de verwerkingseig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> de uiteindelijke fysieke eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> zodanig in te stell<strong>en</strong> dat deze perfect beantwoord<strong>en</strong><br />
aan de werkomstandighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> toepassingseis<strong>en</strong>.<br />
1. Begin met<br />
105 epoxyhars.<br />
Deze hars<br />
vormt de<br />
basis voor<br />
alle mogelijke<br />
combinaties<br />
van WEST<br />
SYSTEM<br />
product<strong>en</strong>.<br />
105<br />
HARS<br />
Gemodifi ceerde polymeerhars<br />
die wordt gebruikt voor coat<strong>en</strong>,<br />
verlijm<strong>en</strong> <strong>en</strong> constructie in<br />
combinatie met e<strong>en</strong> van de<br />
verharders<br />
2. Beheers de<br />
uithardingstijd<br />
of pas deze<br />
aan op de<br />
werktemperatuur<br />
of b<strong>en</strong>odigde<br />
verwerkingtijd<br />
met één van<br />
de speciaal<br />
ontwikkelde<br />
WEST SYSTEM<br />
verharders.<br />
5:1 verhouding<br />
VERHARDERS<br />
205<br />
Standaard<br />
206<br />
Langzaam<br />
Coat<strong>en</strong>, verlijm<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />
aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van weefsels<br />
3:1 verhouding<br />
VERHARDERS<br />
207<br />
Speciale<br />
Coating<br />
209<br />
Extra<br />
langzaam<br />
Coat<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />
aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
van weefsels<br />
Coat<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />
aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
van weefsels<br />
3. Kies de<br />
juiste set<br />
MINIPOMPEN<br />
Standaard<br />
Mini<br />
Pomp<strong>en</strong><br />
301<br />
Pomp<strong>en</strong><br />
gekalibreerd voor 5:<br />
1 m<strong>en</strong>gverhouding<br />
Minipomp<strong>en</strong><br />
voor speciale<br />
verhouding<br />
303<br />
Pomp<strong>en</strong><br />
gekalibreerd voor 3:1<br />
m<strong>en</strong>gverhouding<br />
4. Kies één van de zes WEST SYSTEM<br />
vulmiddel<strong>en</strong> om de uitgeharde epoxy<br />
de vereiste sterkte, gewicht, structuur,<br />
schuurbaarheid <strong>en</strong> kleur te gev<strong>en</strong> of<br />
pas de viscositeit van het m<strong>en</strong>gsel<br />
aan of geef deze speciale coating<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> van de WEST<br />
SYSTEM Additiev<strong>en</strong>.<br />
VULMIDDELEN MET HOGE<br />
DICHTHEID<br />
VULMIDDELEN<br />
MET LAGE<br />
DICHTHEID<br />
TOEVOEGINGEN<br />
PIGMENTEN<br />
VULMIDDELEN<br />
403<br />
Microfi bres<br />
404<br />
High-d<strong>en</strong>sity<br />
405<br />
Filleting Bl<strong>en</strong>d<br />
406<br />
Colloidal Silica<br />
407<br />
Low-d<strong>en</strong>sity<br />
410<br />
Microlight<br />
TOEVOEGINGEN<br />
420<br />
Aluminium Powder<br />
421<br />
Fire Retardant<br />
422<br />
Barrier Coating<br />
423<br />
Graphite Powder<br />
425<br />
Copper Compound<br />
501 - 506<br />
Wit, zwart, blauw <strong>en</strong><br />
grijs<br />
Algeme<strong>en</strong> verdikkingsmiddel<br />
voor het verlijm<strong>en</strong> van hout<br />
Verle<strong>en</strong>t maximale sterkte<br />
voor het verlijm<strong>en</strong> van<br />
dekbeslag.<br />
Houtkleurig verdikkingsmiddel<br />
voor verlijming<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
hoeklijstverbinding<strong>en</strong><br />
Algeme<strong>en</strong> verdikkingsmiddel<br />
voor verlijming<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
hoeklijstverbinding<strong>en</strong>.<br />
Verdikk<strong>en</strong> van het m<strong>en</strong>gsel.<br />
Lichtgewicht plamuur, sterk<br />
<strong>en</strong> goed schuurbaar<br />
Zeer lichtgewichtplamuur,<br />
uitstek<strong>en</strong>d schuurbaar.<br />
Slijtvaste coating.<br />
Vuurbest<strong>en</strong>dige coating.<br />
Vochtwer<strong>en</strong>de, afsluit<strong>en</strong>de<br />
coating (osmose prev<strong>en</strong>tie)<br />
Coating met lage<br />
wrijvingsweerstand<br />
Antifouling primerlaag<br />
Pasta voor aankleur<strong>en</strong> tot<br />
e<strong>en</strong> egale onderlaag<br />
WEST SYSTEM 105 Hars met 205 of 206 Verharder heeft het Lloyds Register Statem<strong>en</strong>t of<br />
Acceptance MATS/1773/1 verkreg<strong>en</strong>.<br />
WEST SYSTEM 105 Hars met 209 Tropische Verharder heeft het Lloyds Register Statem<strong>en</strong>t of<br />
Acceptance MATS/1772/1 verkreg<strong>en</strong>.<br />
Gebruikershandleiding 39<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM Productoverzicht<br />
8. PRODUCTOVERZICHT<br />
8.1 WEST SYSTEM HARS & VERHARDERS<br />
105 Epoxy Resin<br />
105 Hars vormt de basis van<br />
alle mogelijke combinaties van<br />
WEST SYSTEM product<strong>en</strong>. Deze<br />
laag visceuze, transparante, licht<br />
amberkleurige hars heeft e<strong>en</strong><br />
uitstek<strong>en</strong>d verzadigingsvermog<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> is na m<strong>en</strong>ging met e<strong>en</strong> van de<br />
WEST SYSTEM verharders uitermate<br />
geschikt voor het impregner<strong>en</strong><br />
van hout <strong>en</strong> glasweefsel alsmede<br />
voor toepassing op e<strong>en</strong> brede<br />
verscheid<strong>en</strong>heid van metal<strong>en</strong>.<br />
De hars kan binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> breed<br />
temperatuurbereik uithard<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong><br />
ijzersterke vaste stof met uitstek<strong>en</strong>de<br />
vochtwer<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>.<br />
Met WEST SYSTEM epoxy kunt u<br />
tev<strong>en</strong>s ijzersterke lijmverbinding<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. De viscositeit van het m<strong>en</strong>gsel kan individueel<br />
word<strong>en</strong> ingesteld door toevoeging van diverse toevoegingsmiddel<strong>en</strong>. Als de epoxy wordt<br />
aangebracht met e<strong>en</strong> roller, zal deze prachtig uitvloei<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> dunne laag <strong>en</strong> e<strong>en</strong> glad<br />
oppervlak. Het epoxym<strong>en</strong>gsel zonder vul- of toevoegingsmiddel<strong>en</strong> hardt uit tot e<strong>en</strong> blanke<br />
coating. 105 Hars heeft e<strong>en</strong> relatief hoog vlampunt, waardoor het veiliger kan word<strong>en</strong><br />
verwerkt dan b.v. polyestehars. Tev<strong>en</strong>s is het oplosmiddelvrij <strong>en</strong> dus vrij van geur<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
damp<strong>en</strong> van oplosmiddel<strong>en</strong>. Voor elke verpakking hars is e<strong>en</strong> bijpass<strong>en</strong>de verpakking<br />
verharder <strong>en</strong> minipompset. Let bij aankoop op dat op de verpakking van de hars, verharder<br />
<strong>en</strong> minipomp<strong>en</strong> dezelfde letter staat, nl. A of B of C.<br />
205 Standaard Verharder<br />
205 Verharder wordt gebruikt t<strong>en</strong> behoeve van e<strong>en</strong> snelle uitharding <strong>en</strong> is al te gebruik<strong>en</strong><br />
bij temperatur<strong>en</strong> vanaf 5 °C. Met de 205 verharder krijgt de epoxy snel zijn fysische<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. In de juiste m<strong>en</strong>gverhouding van vijf gewichtsdel<strong>en</strong> 105 Hars op één<br />
gewichtsdeel 205 Verharder zal het m<strong>en</strong>gsel uithard<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> zeer sterke, vormvaste stof<br />
met voortreffelijke bind<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> buit<strong>en</strong>gewoon effectieve vochtwer<strong>en</strong>de<br />
laag met uitstek<strong>en</strong>de lijm- <strong>en</strong> coating eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>.<br />
Pot-life (verwerkingstijd) bij 25 °C 10 tot 15 minut<strong>en</strong><br />
Uitharding tot vaste stof bij 21 °C 5 tot 7 uur<br />
Uitharding tot maximale sterkte bij 21 °C 5 tot 7 dag<strong>en</strong><br />
Minimum temperatuur 5 °C<br />
Vereiste pomp<strong>en</strong> 301A, 301B, of 301C<br />
Productoverzicht 40
206 Langzame Verharder<br />
Als de 105 Hars in de juiste m<strong>en</strong>gverhouding wordt gecombineerd met deze laagvisceuze<br />
verharder, zal het m<strong>en</strong>gsel uithard<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> zeer sterke, vormvaste, vochtbest<strong>en</strong>dige vaste<br />
stof die uitstek<strong>en</strong>d kan word<strong>en</strong> gebruikt voor coat<strong>en</strong> of verlijm<strong>en</strong>. Specifiek geschikt voor<br />
langere montagetijd<strong>en</strong> bij temperatur<strong>en</strong> vanaf 16 °C.<br />
Pot-life (verwerkingstijd) bij 25 °C 20 tot 30 minut<strong>en</strong><br />
Uitharding tot vaste stof bij 21 °C 9 tot 12 uur<br />
Uitharding tot maximale sterkte bij 21 °C 5 tot 7 dag<strong>en</strong><br />
Minimum temperatuur 16 °C<br />
Vereiste pomp<strong>en</strong> 301A, 301B of 301C<br />
207 Special Coating Verharder (niet uit vorraad leverbaar)<br />
207 Verharder voor speciale coating is ontwikkeld voor gebruik met WEST SYSTEM 105<br />
Hars indi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> uiterst transparante coating is gew<strong>en</strong>st. Deze verharder is daarnaast ook<br />
geschikt voor gebruik in verlijming<strong>en</strong>. De epoxy di<strong>en</strong>t te all<strong>en</strong> tijde te word<strong>en</strong> beschermd<br />
teg<strong>en</strong> UV-straling. Gebruik hiervoor e<strong>en</strong> hoogwaardige twee-compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> jachtlak met UVfilter.<br />
N.B. m<strong>en</strong>gverhouding 3:1 hars:verharder<br />
Pot-life (verwerkingstijd) bij 25 °C 20 tot 30 minut<strong>en</strong><br />
Uitharding tot vaste stof bij 21 °C 9 tot 12 uur<br />
Uitharding tot maximale sterkte bij 21 °C 5 tot 7 dag<strong>en</strong><br />
Minimum temperatuur 16 °C<br />
Vereiste pomp<strong>en</strong> (3:1 verhouding) 303A, B of C<br />
209 Extra Langzame Verharder (niet uit vorraad leverbaar)<br />
209 Extra Langzame Verharder is ontwikkeld voor gebruik met 105 Hars in extreem warme <strong>en</strong>/<br />
of vochtige omstandighed<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van algem<strong>en</strong>e hecht- <strong>en</strong> coating werkzaamhed<strong>en</strong><br />
of indi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> langere verwerkingstijd is gew<strong>en</strong>st bij kamertemperatuur.<br />
E<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gsel van 105 Hars <strong>en</strong> 209 Extra Langzame Verharder zorgt voor dubbele pot-life <strong>en</strong><br />
verwerkingstijd t.o.v. die van de 206 Langzame Verharder. Tot 43 °C is de pot-lfe voldo<strong>en</strong>de.<br />
Het m<strong>en</strong>gsel vormt e<strong>en</strong> transparante, amberkleurige vaste stof met goede fysische<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> vochtbest<strong>en</strong>digheid voor verlijm<strong>en</strong> <strong>en</strong> coat<strong>en</strong>. N.B. m<strong>en</strong>gverhouding<br />
3:1 hars:verharder<br />
Pot-life (verwerkingstijd) bij 25 °C 75 tot 90 minut<strong>en</strong><br />
Pot-life (verwerkingstijd) bij 35 °C 20 tot 30 minut<strong>en</strong><br />
Uitharding tot vaste stof bij 21 °C 20 tot 24 uur<br />
Uitharding tot vaste stof bij 35 °C 6 tot 8 uur<br />
Uitharding tot maximale sterkte bij 21 °C 5 tot 9 dag<strong>en</strong><br />
Minimum temperatuur 18 °C<br />
Vereiste pomp<strong>en</strong> (3:1 verhouding) 303A, B of C<br />
Productoverzicht 41<br />
WEST SYSTEM Productoverzicht
WEST SYSTEM Productoverzicht<br />
8.2 EPOXY-DOSEERPOMPEN<br />
301 Mini Pump<br />
Deze minipomp<strong>en</strong> zijn ontwikkeld voor e<strong>en</strong> makkelijke<br />
<strong>en</strong> nauwkeurige dosering van WEST SYSTEM 105 Hars<br />
<strong>en</strong> 205 of 206 Verharders. Met deze minipomp<strong>en</strong> kunt u<br />
het epoxym<strong>en</strong>gsel precies <strong>en</strong> zonder mors<strong>en</strong> afmet<strong>en</strong>.<br />
De pomp<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> direct word<strong>en</strong> gemonteerd op de<br />
verpakking<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn zodanig gekalibreerd dat zij met<br />
één slag van elke pomp de juiste m<strong>en</strong>gverhouding van 5<br />
gewichtsdel<strong>en</strong> hars op één gewichtsdeel verharder gev<strong>en</strong>.<br />
Als de hars <strong>en</strong> de verharder regelmatig word<strong>en</strong> gebruikt<br />
kunn<strong>en</strong> de pomp<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele maand<strong>en</strong> op de verpakking<strong>en</strong><br />
blijv<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong>. Bestel 301A Mini Pump voor ‘A ’ Packs, 301B<br />
Mini Pump voor ‘B ’ packs of 301C Minipump voor ‘C ’<br />
Packs. E<strong>en</strong> volledige slag van elke pomp geeft 25 gr. hars<br />
<strong>en</strong> ongeveer 5 gr. verharder.<br />
Waarschuwing: niet gebruik<strong>en</strong> met 207 of 209 Verharders .<br />
303 Special Ratio Mini Pumps (niet uit vorraad leverbaar)<br />
Deze minipomp<strong>en</strong> zijn ontwikkeld voor gebruik met WEST SYSTEM Verharders 207<br />
<strong>en</strong> 209. De pomp<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> direct word<strong>en</strong> gemonteerd op de verpakking<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn<br />
zodanig gekalibreerd dat zij met één slag van elke pomp de juiste m<strong>en</strong>gverhouding van 3<br />
gewichtsdel<strong>en</strong> hars <strong>en</strong> één gewichtsdeel verharder gev<strong>en</strong>. Zie Dosering met minipomp<strong>en</strong>,<br />
blz. 8. E<strong>en</strong> volledige slag van elke pomp geeft 25 gr. hars <strong>en</strong> ongeveer 8,5 gr. verharder.<br />
Waarschuwing: niet gebruik<strong>en</strong> met Verharders 205 of 206<br />
306 Model A Disp<strong>en</strong>sing pump (niet uit vorraad leverbaar)<br />
Deze doseerpomp is uitstek<strong>en</strong>d geschikt voor de dosering van grotere hoeveelhed<strong>en</strong> hars <strong>en</strong><br />
verharder. Bij grotere project<strong>en</strong> zal deze doseerpomp zijn waarde bewijz<strong>en</strong>.<br />
De pomp wordt compleet met draagbeugel geleverd. Tev<strong>en</strong>s verkrijgbaar in e<strong>en</strong> 306-3<br />
uitvoering voor de m<strong>en</strong>gverhouding t<strong>en</strong> behoeve van gebruik met 207 of 209 Verharders.<br />
309 High Capacity Gear Pomp (niet uit vorraad leverbaar)<br />
Deze pomp heeft e<strong>en</strong> hoge capaciteit <strong>en</strong> is<br />
ontwikkeld <strong>en</strong> gebouwd door de Gougeon<br />
Brothers. De effici<strong>en</strong>cy van deze pomp is<br />
buit<strong>en</strong>gewoon hoog. Het epoxym<strong>en</strong>gsel wordt<br />
afgegev<strong>en</strong> door aan het h<strong>en</strong>gsel te draai<strong>en</strong>. Deze<br />
pomp kan 500 gr. per minuut doser<strong>en</strong> , maar<br />
kan ook kleinere hoeveelhed<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> door het<br />
h<strong>en</strong>gsel gedeeltelijk te lat<strong>en</strong> ronddraai<strong>en</strong>. E<strong>en</strong><br />
positieve afsluitklep voorkomt verlies van hars<br />
<strong>en</strong> verharder <strong>en</strong> druppel<strong>en</strong>de mondstukk<strong>en</strong>. De<br />
reservoirs zijn groot g<strong>en</strong>oeg voor respectievelijk<br />
10 kg hars <strong>en</strong> 5 kg verharder. Tev<strong>en</strong>s verkrijgbaar<br />
in e<strong>en</strong> 309-3 uitvoering voor de m<strong>en</strong>gverhouding<br />
t<strong>en</strong> behoeve van gebruik met 207 of 209<br />
Verharders.<br />
Productoverzicht 42
8.3 REPARATIESETS<br />
101 Handy Repair Pack<br />
Deze reparatieset bevat e<strong>en</strong> aantal geselecteerde material<strong>en</strong>, waarmee uit <strong>en</strong> thuis kleine<br />
werkzaamhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> reparaties kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uitgevoerd. De Handy Repair Pack wordt<br />
geleverd in e<strong>en</strong> handig emmertje. De inhoud bestaat uit: 250 gr Hars105, 50 gr Verharder<br />
205, 7 gr. 406 Colloidal Silica, 20 gr. 407 Low-D<strong>en</strong>sity Filler, 3 maat-m<strong>en</strong>gbekers, 2 paar<br />
wegwerphandscho<strong>en</strong><strong>en</strong>, 4 roerhoutjes, 2 lijmkwastjes <strong>en</strong> 1 handzaam instructieboekje.<br />
104 Junior Pack<br />
E<strong>en</strong> handzaam pakket voor de kleine gebruiker. Bevat 500 gram 105 Hars <strong>en</strong> 100 gram 205<br />
Verharder .<br />
100 Support-Pack (niet uit vorraad leverbaar)<br />
E<strong>en</strong> perfecte aanvulling op de Junior Pack. In combinatie met dit pakket kunt u de<br />
meeste kleine reparaties gemakkelijk uitvoer<strong>en</strong>. Bevat de vulstoff<strong>en</strong> 403, 406 <strong>en</strong> 407,<br />
lijmkwastjes, roerhoutjes, m<strong>en</strong>gbekers met maatverdeling, handscho<strong>en</strong><strong>en</strong>, injectiespuit<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> glasweefseltape.<br />
G/5 Five-Minute Adhesive<br />
E<strong>en</strong> snelle twee-compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> epoxylijm, e<strong>en</strong>voudig in gebruik. Deze lijm is ideaal voor<br />
snelle reparaties <strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e lijmdoeleind<strong>en</strong> op de boot <strong>en</strong> in huis. Met deze lijm kunn<strong>en</strong><br />
tal van material<strong>en</strong> (aardewerk, glas, hout, edelmetaal, polyester of metaal) in 5 minut<strong>en</strong><br />
aan elkaar gelijmd word<strong>en</strong>. De lijm droogt transparant op <strong>en</strong> is waterproof. Deze lijm wordt<br />
vaak toegepast om schott<strong>en</strong> die later d.m.v. hoeklijstverbinding<strong>en</strong> verlijmd word<strong>en</strong> snel<br />
vast te zett<strong>en</strong>. Op deze manier wordt het arbeidsproces vere<strong>en</strong>voudigd <strong>en</strong> versneld. De<br />
m<strong>en</strong>gverhouding in gewicht is 1 : 1<br />
8.4 WEST SYSTEM verpakking grootte<br />
WEST SYSTEM hars<strong>en</strong> <strong>en</strong> verharders zijn verkrijgbaar in de volg<strong>en</strong>de verpakking<strong>en</strong> :<br />
AANDUIDING HOEVEELHEID HARS HOEVEELHEID<br />
VERHARDER<br />
GEMENGDE<br />
HOEVEELHEID<br />
Junior 500 gr 100 gr 600 gr<br />
A 1 kg 200 gr 1,2 kg<br />
B 5 kg 1 kg 6 kg<br />
C 25 kg 5 kg 30 kg<br />
E 225 kg 45 kg 270 kg<br />
Opslag <strong>en</strong> houdbaarheid<br />
Bewar<strong>en</strong> bij kamertemperatuur. Houdt de verpakking<strong>en</strong> dicht om verontreiniging te<br />
voorkom<strong>en</strong>. Hars <strong>en</strong> verharder blijv<strong>en</strong> jar<strong>en</strong>lang bruikbaar indi<strong>en</strong> zij op juiste wijze word<strong>en</strong><br />
bewaard. Na verloop van tijd zal de hars wat indikk<strong>en</strong>. Houdt hiermee rek<strong>en</strong>ing bij het<br />
m<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. De verharders kunn<strong>en</strong> na verloop van tijd iets donkerder word<strong>en</strong>. Dit heeft echter<br />
ge<strong>en</strong> effect op de fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. De pomp<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> op de verpakking<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong><br />
zitt<strong>en</strong>, echter het verdi<strong>en</strong>t aanbeveling de juiste werking van de pomp<strong>en</strong> te controler<strong>en</strong> indi<strong>en</strong><br />
zij langer dan e<strong>en</strong> paar maand<strong>en</strong> ongebruikt hebb<strong>en</strong> overgestaan. Wanneer de hars tijd<strong>en</strong>s<br />
de opslag herhaaldelijk is blootgesteld aan grote temperatuurs- schommeling<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of te<br />
koud is opgeslag<strong>en</strong>, kan dit leid<strong>en</strong> tot kristalvorming. Dit verschijnsel kan ongedaan word<strong>en</strong><br />
gemaakt door de verpakking au bain marie te verwarm<strong>en</strong> in water van ± 40°C. Zie Opslag bij<br />
lage buit<strong>en</strong>temperatur<strong>en</strong> – blz. 33<br />
Productoverzicht 43<br />
WEST SYSTEM Productoverzicht
WEST SYSTEM Productoverzicht<br />
8.5 VULMIDDELEN<br />
VULMIDDELEN VOOR VERLIJMEN<br />
403 Microfibres<br />
Algeme<strong>en</strong> verdikkingsmiddel op basis<br />
van e<strong>en</strong> mix van cellulose/kato<strong>en</strong>vezels.<br />
Door toevoeging van deze mix ontstaat<br />
e<strong>en</strong> verdikt m<strong>en</strong>gsel met zeer goed<br />
vull<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, waarbij<br />
de bevochtig<strong>en</strong>de <strong>en</strong> verzadig<strong>en</strong>de<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van het m<strong>en</strong>gsel<br />
echter volledig behoud<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>. Dit<br />
vulmiddel wordt speciaal aanbevol<strong>en</strong><br />
voor het vull<strong>en</strong> van nad<strong>en</strong> <strong>en</strong> het mak<strong>en</strong> van verbinding<strong>en</strong> die later met e<strong>en</strong> transparante<br />
deklaag word<strong>en</strong> afgewerkt. Perc<strong>en</strong>tage toevoeging bij gewicht 4% tot 16%.<br />
404 High D<strong>en</strong>sity Filler<br />
E<strong>en</strong> vulstof voor het mak<strong>en</strong> van sterke verlijming<strong>en</strong> van metal<strong>en</strong> del<strong>en</strong>, die onderhevig<br />
kunn<strong>en</strong> zijn aan zeer zware belasting<strong>en</strong>, bijvoorbeeld het verlijm<strong>en</strong> van dekbeslag. Deze<br />
vulstof is tev<strong>en</strong>s zeer geschikt voor het mak<strong>en</strong> van hoeklijstverbinding<strong>en</strong> <strong>en</strong> het vull<strong>en</strong> van<br />
splet<strong>en</strong> <strong>en</strong> gat<strong>en</strong>. Perc<strong>en</strong>tage toevoeging bij gewicht 35% tot 60%.<br />
405 Filleting Bl<strong>en</strong>d<br />
Dit vulmiddel bestaat uit e<strong>en</strong> mix van kato<strong>en</strong>vezels <strong>en</strong> andere vulstoff<strong>en</strong> <strong>en</strong> is speciaal<br />
ontwikkeld voor het mak<strong>en</strong> van verlijming<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoeklijstverbinding<strong>en</strong> in voornamelijk blank<br />
hout. Perc<strong>en</strong>tage toevoeging bij gewicht 15% tot 25%.<br />
406 Colloidal Silica<br />
Dit middel wordt gebruikt om de viscositeit (= dikte) van de epoxy naar behoefte in te stell<strong>en</strong><br />
wanneer het m<strong>en</strong>gsel te dun is om hem praktisch te kunn<strong>en</strong> verwerk<strong>en</strong>. Door toevoeging van<br />
406 wordt e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gsel verkreg<strong>en</strong> dat niet alle<strong>en</strong> zeer sterk is maar dat bij het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
niet zal zakk<strong>en</strong> of lop<strong>en</strong>. Deze vulstof wordt vaak gebruikt in combinatie met andere<br />
vulmiddel<strong>en</strong> om de verwerkingseig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van het m<strong>en</strong>gsel naar w<strong>en</strong>s in te stell<strong>en</strong> <strong>en</strong> is<br />
uitermate geschikt voor het mak<strong>en</strong> hoeklijstverbinding<strong>en</strong> met maximale sterkte. Perc<strong>en</strong>tage<br />
toevoeging per gewicht 3% tot 8%.<br />
VULMIDDELEN VOOR PLAMUREN<br />
407 Low D<strong>en</strong>sity Filler<br />
Dit vulmiddel bestaat uit e<strong>en</strong> mix van speciale microballoons waarmee van het epoxym<strong>en</strong>gsel<br />
e<strong>en</strong> goed schuurbare afwerkplamuur kan word<strong>en</strong> gemaakt. Ondanks het lage gewicht wordt<br />
e<strong>en</strong> redelijke sterkte verkreg<strong>en</strong>. Ook geschikt voor het mak<strong>en</strong> van hoeklijstverbinding<strong>en</strong> die<br />
niet al te zwaar belast word<strong>en</strong>. Perc<strong>en</strong>tage toevoeging bij gewicht 20% tot 40%.<br />
410 Microlight<br />
410 Microlight e<strong>en</strong> ideaal vulmiddel voor het mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> lichte <strong>en</strong> optimaal schuurbare<br />
plamuur. Na uitharding is de plamuur zeer goed <strong>en</strong> makkelijk te schur<strong>en</strong> <strong>en</strong> laat zich zeer<br />
e<strong>en</strong>voudig modeller<strong>en</strong>. Niet aanbevol<strong>en</strong> voor verwerking onder zeer warme omstandighed<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> 410 plamuur niet overschilder<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> donkere kleur jachtlak. Perc<strong>en</strong>tage toevoeging<br />
bij gewicht 7% tot 16%.<br />
Productoverzicht 44
8.6 TOEVOEGINGEN<br />
420 Aluminium Powder<br />
Dit middel is bedoeld om de epoxy te bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong><br />
inwerking van UV <strong>en</strong> als primerlaag voor latere verflag<strong>en</strong>.<br />
Door toevoeging van 420 zal de hardheid van de epoxy<br />
aanzi<strong>en</strong>lijk to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>.<br />
Kleur aluminium. Perc<strong>en</strong>tage toevoeging bij gewicht 5% tot<br />
10%.<br />
421 Fire Retardant<br />
Dit middel bestaat uit e<strong>en</strong> fijn wit poeder dat aan de epoxy<br />
wordt toegevoegd om e<strong>en</strong> vuurvertrag<strong>en</strong>de laag aan te<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Door het gebruik van 421 zal de viscositeit van de hars aanzi<strong>en</strong>lijk to<strong>en</strong>em<strong>en</strong><br />
waardoor het m<strong>en</strong>gsel alle<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> plamuurmes of e<strong>en</strong> spatel kan word<strong>en</strong> aangebracht.<br />
Kleur wit. Perc<strong>en</strong>tage toevoeging bij gewicht 1 : 1.<br />
422 Barrier Coat Additive<br />
E<strong>en</strong> speciaal m<strong>en</strong>gsel voor het optimaliser<strong>en</strong> van de vochtwer<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van<br />
epoxy. Deze toevoeging verhoogt de osmose prev<strong>en</strong>tieve eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> de slijtvastheid<br />
van de laag. Perc<strong>en</strong>tage toevoeging bij gewicht 20% tot 25%.<br />
423 Graphite Powder<br />
E<strong>en</strong> fijn zwart poeder dat wordt gebruikt om e<strong>en</strong> duurzame toplaag met e<strong>en</strong> zeer lage<br />
wrijvingscoëffici<strong>en</strong>t te vorm<strong>en</strong>. De slijtvastheid <strong>en</strong> duurzaamheid van de laag wordt hiermee<br />
aanzi<strong>en</strong>lijk vergroot. Perc<strong>en</strong>tage toevoeging bij volume 10%.<br />
425 Copper Compound<br />
Dit middel verhoogt de vochtwer<strong>en</strong>de werking, de hardheid <strong>en</strong> slijtvastheid van de laag.<br />
Het is speciaal geschikt voor het coat<strong>en</strong> van ondergrond<strong>en</strong> die in (blijv<strong>en</strong>d) contact kom<strong>en</strong><br />
met water. Toevoeging van e<strong>en</strong> ruime hoeveelheid ondersteunt de aangroeiwer<strong>en</strong>de<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van de epoxy. Perc<strong>en</strong>tage toevoeging bij gewicht 80%.<br />
501/506 Kleurpasta’s<br />
Toevoeging<strong>en</strong> voor<br />
speciale doeleind<strong>en</strong>.<br />
Toevoeging<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
gem<strong>en</strong>gd met de epoxy om<br />
de fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
te wijzig<strong>en</strong> als deze wordt<br />
gebruikt als e<strong>en</strong> coatinglaag.<br />
Zij kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gebruikt<br />
om verandering te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
in de kleur, de slijtweerstand<br />
of de vochtbest<strong>en</strong>digheid<br />
van uitgeharde epoxy.<br />
Deze pasta’s word<strong>en</strong> aan de epoxy toegevoegd om e<strong>en</strong> gekleurde grondlaag te krijg<strong>en</strong>,<br />
voordat e<strong>en</strong> gekleurde jachtlak wordt aangebracht. E<strong>en</strong> gekleurde laag b<strong>en</strong>adrukt tev<strong>en</strong>s<br />
ev<strong>en</strong>tuele onregelmatighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> vormt daardoor e<strong>en</strong> extra controle op het werk. Aangezi<strong>en</strong><br />
toevoeging van kleurstoff<strong>en</strong> de viscositeit, het p<strong>en</strong>etrer<strong>en</strong>d <strong>en</strong> het afsluit<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong><br />
van de epoxy beïnvloedt, di<strong>en</strong><strong>en</strong> deze uitsluit<strong>en</strong>d aan de laatste laag epoxy te word<strong>en</strong><br />
toegevoegd. Toevoegingsperc<strong>en</strong>tage ongeveer 3% tot 5% bij gewicht . De kleurpasta’s zijn<br />
verkrijgbaar in de kleur<strong>en</strong> wit, zwart, blauw <strong>en</strong> grijs.<br />
Productoverzicht 45<br />
WEST SYSTEM Productoverzicht
WEST SYSTEM Productoverzicht<br />
8.7 Verstevigingsmaterial<strong>en</strong><br />
Episize Verstevigingsmaterial<strong>en</strong><br />
Episize Verstevigingsmaterial<strong>en</strong> zijn speciaal voorbehandeld met e<strong>en</strong> amino-silaan<br />
finish als bindmiddel. Ideaal voor het gebruik in combinatie met epoxyhars. In teg<strong>en</strong>stelling<br />
tot andere weefsels, zorg<strong>en</strong> Episize<br />
verstevigingsmaterial<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> duidelijk<br />
verbeterde buig- <strong>en</strong> trekbelasting.<br />
Episize Glasweefsel<br />
Episize Glasweefsel is uitermate<br />
geschikt voor alle lamineer<br />
werkzaamhed<strong>en</strong> voor reparatie <strong>en</strong><br />
nieuwbouw. Episize Glasweefsel zorgt<br />
voor versteviging van constructies <strong>en</strong> het<br />
verkrijg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> kras- <strong>en</strong> slijtvaste laag.<br />
Indi<strong>en</strong> het glasweefsel goed met West<br />
System epoxy verzadigd is, drog<strong>en</strong> de<br />
135 grams <strong>en</strong> 200 grams glasweefsels<br />
voldo<strong>en</strong>de transparant op om deze blank<br />
af te werk<strong>en</strong> . Verkrijgbaar in verschill<strong>en</strong>de<br />
gewicht<strong>en</strong>:<br />
740- 135 gram/m²<br />
742- 200 gram/m²<br />
743- 280 gram/m²<br />
Episize Glastape<br />
Episize Glastape biedt vele toepassingsmogelijkhed<strong>en</strong>, zoals het versterk<strong>en</strong> van b.v. kiel<br />
aansluiting<strong>en</strong>, hoek<strong>en</strong> van de romp of versteviging van andere constructies. In combinatie<br />
met West System epoxy levert de glastape extra treksterkte <strong>en</strong> verhoogt de best<strong>en</strong>digheid<br />
van het materiaal teg<strong>en</strong> vorming van haarscheurtjes. Tev<strong>en</strong>s neemt de slijtvastheid<br />
aanzi<strong>en</strong>lijk toe.<br />
Verkrijgbaar in: 730 170 gram/m² 10 mtr. x 5 cm.<br />
Productoverzicht 46<br />
732 170 gram/m² 10 mtr. x 10 cm.<br />
736-739 Episize(tm)Biaxial Glass Fabrics (niet uit vorraad leverbaar)<br />
Deze krimpvrije weefsels bestaan uit twee lag<strong>en</strong> unidirectionaal geplaatste vezels (±45°) die<br />
met e<strong>en</strong> lichte draad aan elkaar zijn gestikt. Het resultaat is e<strong>en</strong> biaxial weefsel met extra<br />
sterke eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. Verkrijgbaar op rol in de gewicht<strong>en</strong> - 318, 446 & 602g/m2 in l<strong>en</strong>gtes<br />
van 5, 10, 25 <strong>en</strong> 50 meter.<br />
726-727 Biaxiaal Glass Tape (niet uit vorraad leverbaar)<br />
Verkrijgbaar met e<strong>en</strong> breedte van 125 mm <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gewicht van 446 gr/m 2 ±45 °. Deze tape<br />
zorgt voor e<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijke versterking van de constructie.
701 Episize Graphite Fibres (niet uit vorraad leverbaar)<br />
25 mm grafietvezels zijn langvezelige kabels met e<strong>en</strong> modulus van ongeveer 200.000<br />
MPa. Qua sterkte/gewichtsverhouding zijn deze vezels veel sterker <strong>en</strong> stugger dan overige<br />
constructiematerial<strong>en</strong>, zoals b.v. staal <strong>en</strong> aluminium. Grafietvezel wordt gebruikt als secundair<br />
constructiemateriaal wanneer de afmeting<strong>en</strong> beperkt di<strong>en</strong><strong>en</strong> te zijn of wanneer gewicht<br />
bespaart di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong>. Zij zijn kost<strong>en</strong>effectief <strong>en</strong> lever<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijke bijdrage aan het<br />
totale vermog<strong>en</strong> van de constructie. De gemiddelde dikte van e<strong>en</strong> kabel is 0,25 mm.<br />
703-706 Carbon Tape (niet uit vorraad leverbaar)<br />
Verstevigingstape met e<strong>en</strong> gewicht van 324 gr/m 2 , welke vervaardigd is van<br />
e<strong>en</strong>richtingskoolstof. Deze tape wordt gebruikt om de treksterkte <strong>en</strong> de stijfheid in e<strong>en</strong> richting<br />
te verbeter<strong>en</strong>. De dikte <strong>en</strong> het gewicht van de tape zijn tot het minimum beperkt. De koolstof<br />
wordt op zijn plaats gehoud<strong>en</strong> met behulp van e<strong>en</strong> glasdraad zodat de vezels gemakkelijk<br />
kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bewerkt <strong>en</strong> b<strong>en</strong>at. Verkrijgbaar in breedtes van 50 mm <strong>en</strong> 150 mm.<br />
750 –751 Carbon Fabric (niet uit vorraad leverbaar)<br />
Gekeperde koolstofweefsel verbetert de treksterkte <strong>en</strong> de drukvastheid van laminat<strong>en</strong>.<br />
Koolstofweefsel is verkrijgbaar in twee soort<strong>en</strong>: 200 gr/m 2 , 2/2 gekeperd of 280 gr/m 2 4/4<br />
gekeperd. Verkrijgbaar per meter of op roll<strong>en</strong> van 25 m, 50 m <strong>en</strong> 100 m.<br />
775 Peel Ply<br />
Peel Ply is e<strong>en</strong> weefsel wat voorbehandeld is met e<strong>en</strong> lossingsmiddel waarop epoxy<br />
niet hecht. Peel Ply wordt op de natte epoxy aangebracht <strong>en</strong> verhindert de vorming van<br />
amine blush. Na het verwijder<strong>en</strong> van de Peel Ply hoeft de epoxy niet met water te word<strong>en</strong><br />
afgespoeld <strong>en</strong> geschuurd voordat e<strong>en</strong> nieuwe laag epoxy wordt aangebracht .<br />
West System 775 Peel Ply is verkrijgbaar in 1 mtr. x 80 cm.<br />
Productoverzicht 47<br />
WEST SYSTEM Productoverzicht
WEST SYSTEM Productoverzicht<br />
8.8 Applicatiemateriaal<br />
790 Professional Foam Roller Covers 7”<br />
Deze zeer dichte poly-urethane schuimroller is special ontworp<strong>en</strong> voor het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van<br />
epoxy. L<strong>en</strong>gte 180 mm.<br />
791 Professional Roller Frame 7”<br />
180 mm beugel voor gebruik met de 790 schuimroller.<br />
800 Professional Foam Roller Covers 3”<br />
Deze zeer dichte poly-urethane schuimroller is speciaal ontworp<strong>en</strong> voor het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van<br />
epoxy.<br />
Deze rollers kunn<strong>en</strong> op maat word<strong>en</strong> geknipt, pass<strong>en</strong>d voor het te behandel<strong>en</strong> oppervlak.<br />
L<strong>en</strong>gte 75 mm.<br />
801 Professional Foam Roller Frame 3”<br />
75 mm beugel voor gebruik met de 800 schuimroller.<br />
802 Roller Pan<br />
Brede fl exibele verfbak ideaal voor de verwerking van epoxy. Door de bak te buig<strong>en</strong> kan<br />
uitgeharde epoxy e<strong>en</strong>voudig word<strong>en</strong> verwijderd <strong>en</strong> is de bak geschikt voor hergebruik.<br />
803 Glue Brushes<br />
Handige wegwerpkwastjes met hout<strong>en</strong> steel. Geschikt voor vele doeleind<strong>en</strong>.<br />
804 Mixing Sticks<br />
Speciale hout<strong>en</strong> tongspatels 150 mm x 18 mm. Te gebruik<strong>en</strong> voor het m<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de<br />
epoxy, het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van de epoxy op moeilijk bereikbare plaats<strong>en</strong> <strong>en</strong> het verwijder<strong>en</strong> van<br />
overtollige epoxy.<br />
Productoverzicht 48
805 Graduated Mixing Pots<br />
Sterke 800 ml. m<strong>en</strong>g- <strong>en</strong> maatbeker. Geschikt voor hergebruik. Uitgeharde epoxy laat zich<br />
e<strong>en</strong>voudig uit de beker verwijder<strong>en</strong>.<br />
807 Syringes<br />
Deze injectie-doseerspuit<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> met epoxy word<strong>en</strong> volgezog<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn geschikt voor<br />
hergebruik.<br />
Ze zijn uitermate geschikt voor het injecter<strong>en</strong> van epoxy op moeilijk bereikbare plaats<strong>en</strong>.<br />
Leverbaar in 10 ml. <strong>en</strong> 50 ml.<br />
808 Plastic Squeegees<br />
Lichtgewicht plastic spatels voor uitvull<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitvlakk<strong>en</strong>. Ook e<strong>en</strong> handig hulpmiddel voor het<br />
aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van glasweefsel. Geschikt voor hergebruik <strong>en</strong> aan beide zijd<strong>en</strong> te gebruik<strong>en</strong>.<br />
Afmeting 9 cm x 15 cm.<br />
809 Notched Spreaders<br />
Getande lijmkam voor het verdel<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> epoxy lijmlaag. Geschikt voor hergebruik.<br />
811 Paddle Rollers<br />
Aluminium ontluchtingsroller te gebruik<strong>en</strong> bij het laminer<strong>en</strong> van glasweefseldoek<strong>en</strong>.<br />
Voor optimale verzadiging van het doek <strong>en</strong> ontluchting.<br />
820 Resin Removing Cream<br />
Speciaal geformuleerd om epoxy van de huid te verwijder<strong>en</strong>. Verkrijgbaar in 200 ml tubes.<br />
831 Barrier Cream<br />
E<strong>en</strong> multifunctionele crème ter bescherming van de huid. Bevat speciale desinfecter<strong>en</strong>de<br />
ingrediënt<strong>en</strong> om het risico van huidirritatie te minimaliser<strong>en</strong>. Beschermt de huid teg<strong>en</strong><br />
hars<strong>en</strong>, oliën, vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> oplosmiddel<strong>en</strong>. Verkrijgbaar in 200 ml tubes.<br />
Productoverzicht 49<br />
WEST SYSTEM Productoverzicht
WEST SYSTEM Productoverzicht<br />
832 Protective Latex Gloves<br />
Lichtgewicht, naadloze wegwerphandscho<strong>en</strong><strong>en</strong> die de hand<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong><br />
blootstelling aan hars<strong>en</strong>.<br />
Bied<strong>en</strong> uitstek<strong>en</strong>de bescherming met behoud van e<strong>en</strong> goed vingergevoel.<br />
850 Cleaning Solv<strong>en</strong>t<br />
Speciale reinigingsverdunning voor het verwijder<strong>en</strong> van niet uitgeharde epoxy van<br />
gereedschap, etc.<br />
Tev<strong>en</strong>s geschikt voor het verwijder<strong>en</strong> van verontreiniging<strong>en</strong> op het te bewerk<strong>en</strong> oppervlak.<br />
855 Cleaning Solution<br />
E<strong>en</strong> veilig <strong>en</strong> makkelijk te gebruik<strong>en</strong><br />
schoonmaakmiddel, speciaal ontwikkeld voor het<br />
verwijder<strong>en</strong> van nog niet uitgeharde epoxy van<br />
bijvoorbeeld gereedschap <strong>en</strong> minipompjes. Kan<br />
ook word<strong>en</strong> gebruikt voor het verwijder<strong>en</strong> van de<br />
amineblush. Hiervoor het middel verdunn<strong>en</strong> met<br />
water in de verhouding 1 deel Cleaning Solution<br />
<strong>en</strong> 2 del<strong>en</strong> water.<br />
875 Scarffer (niet uit vorraad<br />
leverbaar)<br />
E<strong>en</strong> uniek werktuig dat Gougeon Brothers<br />
heeft ontwikkeld om nauwkeurig e<strong>en</strong><br />
schuinelasverbinding in triplex te zag<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> dikte van 9 mm. Kan e<strong>en</strong>voudig word<strong>en</strong><br />
bevestigd op de meeste cirkelzaagmachines <strong>en</strong> kan gemakkelijk word<strong>en</strong> verwijderd.<br />
885 Vacuum Bagging Kit (niet uit vorraad leverbaar)<br />
E<strong>en</strong> complete starterset voor reparaties<br />
<strong>en</strong> kleine lamineer werkzaamhed<strong>en</strong> van<br />
maximaal 1,2 m 2 bij kamertemperatuur.<br />
De set omvat: V<strong>en</strong>turi-vacuümg<strong>en</strong>erator<br />
(met bronz<strong>en</strong> demper), vacuüm-cups<br />
(3), diameter 6 mm, vacuümbuis (3 m),<br />
vacuümmeter, T-verbinding<strong>en</strong> (2) met<br />
weerhak<strong>en</strong>, scheurweefsel (1,4 m 2 ),<br />
adem<strong>en</strong>d weefsel (1,4 m 2 ), vacuümfolie<br />
(1,4 m 2 ), afdichtingstape voor vacuümfolie<br />
(7,5 m), instructieboekje, 002-150 VACUUM<br />
BAGGING TECHNIQUES (Vacuümfolietechniek<strong>en</strong>).<br />
De vacuümg<strong>en</strong>erator creëert e<strong>en</strong> vacuüm<br />
van meer dan 65 kPa (0,065 MPa) <strong>en</strong> is<br />
bedoeld om via e<strong>en</strong> normale luchtcompressor<br />
te zorg<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> druk van minst<strong>en</strong>s 0,42<br />
MPa. De specificaties van sommige artikel<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> variër<strong>en</strong>.<br />
Productoverzicht 50
8.9 Handboek<strong>en</strong><br />
002 The Gougeon Brothers on Boat Construction<br />
Dit boek is verplichte lectuur voor iedere<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> boot wil gaan bouw<strong>en</strong> of werkt met hout<br />
<strong>en</strong> WEST SYSTEM epoxy. Het bevat uitgebreide informatie over composietbouwtechniek<strong>en</strong>,<br />
material<strong>en</strong>, toepassing<strong>en</strong>, veiligheid <strong>en</strong> gereedschap alsmede talrijke illustraties,<br />
diagramm<strong>en</strong> <strong>en</strong> foto’s. 297 pagina’s<br />
002-550 Fibreglass Boat Repair & Maint<strong>en</strong>ance<br />
E<strong>en</strong> complete handleiding voor de reparatie van polyester met WEST SYSTEM epoxy.<br />
Bevat e<strong>en</strong> geïllustreerd overzicht van diverse procedures voor versterking van constructies,<br />
reparatie van dek <strong>en</strong> romp, installatie van dekbeslag, reparatiewerkzaamhed<strong>en</strong> aan de kiel<br />
<strong>en</strong> het legg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> teakdek. 75 pagina’s.<br />
002-970 Wood<strong>en</strong> Boat Restoration & Repair<br />
E<strong>en</strong> geïllustreerde handleiding voor de restauratie <strong>en</strong> reparatie van e<strong>en</strong> constructie,<br />
verbetering van het uiterlijk, vermindering van de onderhoudswerkzaamhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> verl<strong>en</strong>ging<br />
van de lev<strong>en</strong>sduur van hout<strong>en</strong> vaartuig<strong>en</strong> met WEST SYSTEM epoxy. Bevat informatie<br />
over de behandeling van houtrot, reparatie van de spant<strong>en</strong>, herstel van de scheepshuid<br />
<strong>en</strong> dekbeschieting, verlijming van dekbeslag met epoxy <strong>en</strong> het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
bescherm<strong>en</strong>de coating. 76 pagina’s.<br />
002-650 Gelcoat Blisters -A Guide to Osmosis Repair<br />
E<strong>en</strong> handleiding voor het behandel<strong>en</strong> <strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong> van osmose bij polyester bot<strong>en</strong> met<br />
behulp van WEST SYSTEM epoxy. Bevat e<strong>en</strong> analyse van alle factor<strong>en</strong> die blaasvorming<br />
veroorzak<strong>en</strong> met illustraties, toegelichte maatregel<strong>en</strong> zoals voorbehandeling, drog<strong>en</strong>,<br />
reparatie <strong>en</strong> coating om vocht te wer<strong>en</strong>. 22 pagina’s.<br />
002-150 Vacuum Bagging Techniques<br />
E<strong>en</strong> stapsgewijze handleiding voor laminer<strong>en</strong> met behulp van de vacuümfolie-methode,<br />
e<strong>en</strong> klemtechniek voor hout, kernmaterial<strong>en</strong> weefsels <strong>en</strong> composiet<strong>en</strong> die word<strong>en</strong> verlijmd<br />
met WEST SYSTEM epoxy. Geeft e<strong>en</strong> overzicht van de theorie, mall<strong>en</strong>, gereedschap <strong>en</strong><br />
techniek<strong>en</strong> die word<strong>en</strong> gebruikt voor de bouw van composietconstructies. 52 pagina’s.<br />
002-740 Final Fairing & Finishing<br />
Techniek<strong>en</strong> voor het plamur<strong>en</strong> van hout, polyester <strong>en</strong> metal<strong>en</strong> oppervlakk<strong>en</strong>. Behandelt<br />
plamuurgereedschap <strong>en</strong> material<strong>en</strong> <strong>en</strong> geeft algem<strong>en</strong>e tips voor aflaklag<strong>en</strong>. 29 pagina’s.<br />
8.10 Instructievideo’s<br />
002-894 Fibreglass Repair met WEST SYSTEM Brand Epoxy<br />
E<strong>en</strong> handleiding voor reparatiewerkzaamhed<strong>en</strong> aan glasvezelbot<strong>en</strong>. Behandelt reparaties<br />
aan gevulde <strong>en</strong> niet-gevulde panel<strong>en</strong> <strong>en</strong> geeft aanwijzing<strong>en</strong> hoe de gelcoat bij reparaties<br />
moet word<strong>en</strong> aangebracht op epoxy. VHS -20 minut<strong>en</strong><br />
002-896 Gel Coat Blister Repair met WEST SYSTEM Brand Epoxy<br />
E<strong>en</strong> handleiding voor het behandel<strong>en</strong> <strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong> van osmose bij polyesterbot<strong>en</strong>.<br />
Bevat e<strong>en</strong> analyse van alle factor<strong>en</strong> die blaasvorming veroorzak<strong>en</strong> <strong>en</strong> maatregel<strong>en</strong> zoals<br />
voorbehandeling, drog<strong>en</strong>, reparatie <strong>en</strong> coating om vocht te wer<strong>en</strong>. VHS -16 minut<strong>en</strong><br />
Productoverzicht 51<br />
WEST SYSTEM Productoverzicht
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding<br />
Leveranciers van WEST SYSTEM Product<strong>en</strong><br />
CYPRUS<br />
A &F Marine Services Limited<br />
Tel: 357 4 636377, Fax: 357 4 663232<br />
E-mail: sokin@spidernet.com.cy<br />
DENEMARKEN<br />
H F Marine<br />
Tel: 45 62 201312, Fax: 45 62 201477<br />
E-mail: Info@Hfmarine.dk<br />
EGYPTE<br />
MAPSO<br />
Tel: 02 2962777, Fax: 02 2962780<br />
E- mail: mapso@soficom.com.eg<br />
FINLAND<br />
Bang & Bonsomer Oy<br />
Tel: 02 3589681081, Fax 02 35896924174<br />
E-mail: reinforced.plastics@bangbonsomer.fi<br />
FRANKRIJK<br />
Boero Colori France<br />
Tel: 33 546281010, Fax: 33 546281015<br />
E-mail: Boero.France@wonadoo.fr<br />
DUITSLAND<br />
M.u.H.von der Lind<strong>en</strong> GmbH<br />
Tel: 49 281 33830-0, Fax: 49 281 26503<br />
E-mail: service@vonderlind<strong>en</strong>.de<br />
GRIEKENLAND<br />
Delos Co Ltd<br />
Tel: 30 210 4311271, Fax: 30 210 4318364<br />
E-mail: info@delos.co.gr<br />
NEDERLAND<br />
Epifanes/W.Heer<strong>en</strong> & Zoon B.V.<br />
Tel: 31 297 360366, Fax: 31 297 342078<br />
E-mail: info@epifanes.nl<br />
HONGARIJE<br />
Nautik Boat G.M.<br />
Tel/Fax: 361 2848729<br />
E-mail: nauticboat@axelero.hu<br />
ISRAËL<br />
Atlantis Marine Ltd<br />
Tel: 972 3 5227978, Fax: 972 50 269449<br />
E-mail: atlantis@inter.net.il<br />
ITALIË<br />
Boero Colori S.R.L.<br />
Tel: 39 010 5500267, Fax: 39 010 5500291<br />
E-mail: yacboero@boero.it<br />
Gebruikershandleiding 52<br />
LIBANON<br />
Bardawil & Co.<br />
Tel: 96 11 894566, Fax: 96 11 884187<br />
E-mail: bardawil@bardawil.com.lb<br />
MALTA<br />
Epoxy Resins Tech.Ltd<br />
Tel: 356 21 220145, Fax: 356 21 220145<br />
E-mail: togsuma@mail.global.net.mt<br />
NOORWEGEN<br />
WEST SYSTEM Norge A/S<br />
Tel: 47 22233500, Fax: 47 22180604<br />
E-mail: firmapost@westsystem.no<br />
PORTUGAL<br />
Yacht Painting Systems.<br />
Tel: 351 289 316010, Fax: 351 289 328271<br />
E-mail: info@pinmar.com<br />
SPANJE<br />
Pinmar SA<br />
Tel: 34 971 713744, Fax: 34 971 718143<br />
E-mail: info@pinmar.com<br />
Pinmar SA, Barcelona Office:<br />
Tel: 34 932 214454, Fax: 34 932 214160<br />
E-mail: info@pinmar.com<br />
ZWEDEN<br />
Armatech<br />
Tel: 46 8 7169199, Fax: 46 8 7169159<br />
E-mail :west.armatech@nacka.mail.telia.com<br />
ZWITSERLAND<br />
M.u.H.von der Lind<strong>en</strong> GmbH<br />
Tel: 49 281 33830-0, Fax: 49 281 26503<br />
E-mail: service@vonderlind<strong>en</strong>.de<br />
TURKIJE<br />
A.R.C.Pazarlama Ve Makina Tic AS<br />
Tel: 90 216493 6227, Fax: 90 216493 6228<br />
E-mail: arc@antnet.net.tr<br />
VERENIGDE ARABISCHE EMIRATEN<br />
Marine &Elect. Supplies Co. LLC<br />
Tel: 971 2 6740 900, Fax: 971 2 6775 450<br />
E-mail: mescouauh@emirates.net.ae<br />
IERLAND<br />
Waller & Wickham<br />
DUBLIN 13<br />
Tel: 353 1 8392330, Fax: 353 1 8392362<br />
E-mail: kevin.wickham@forbo-adhesives.com
Het J-Class Yacht “Velsheda” is<br />
gerestaureerd met behulp van<br />
WEST SYSTEM brand product<strong>en</strong>.<br />
Epoxy product<strong>en</strong><br />
Voor nieuwbouw, constructie<br />
reperatie <strong>en</strong> restauratie van<br />
kleine <strong>en</strong> grote bot<strong>en</strong>.<br />
Technische hulplijn 0297-360366<br />
e-mail info@epifanes.nl website: www.wessex-resins.com<br />
Gebruikershandleiding 53<br />
WEST SYSTEM Gebruikershandleiding
WEST SYSTEM epoxy wordt geproduceerd in Groot-Brittannië<br />
op grond van e<strong>en</strong> lic<strong>en</strong>tie die is verle<strong>en</strong>d door Gougeon<br />
Brothers Inc., door:<br />
Wessex Resins & Adhesives Limited<br />
Cupernham House, Cupernham Lane,<br />
Romsey, Hampshire, SO51 7LF<br />
Groot-Brittannië<br />
Tel: +44 (0) 1794 521111<br />
Fax: +44 (0) 870 7701032<br />
Technische Hulplijn: +44 (0) 870 7701030<br />
email: information@wessex-resins.com<br />
Web Site: www.west-system.co.uk<br />
www.wessex-resins.com<br />
Epifanes/W.Heer<strong>en</strong> & Zoon B.V,<br />
Postbus 166, 1430 AD Aalsmeer, Holland<br />
Tel: +31 297 360366<br />
Fax: +31 297 342078<br />
email: info@epifanes.nl<br />
Web Site: www.epifanes.nl<br />
Dit is e<strong>en</strong> uitgave van Wessex Resins & Adhesives Limited.<br />
Augustus 2002 Wessex Resins & Adhesives Limited<br />
WEST SYSTEM, Scarffer & Gougeon Brothers zijn<br />
geregistreerde handelsmerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> Microlight & Episize<br />
zijn handelsmerk<strong>en</strong> van Gougeon Brothers Inc, Bay City,<br />
Michigan, VS.