PDF van het boek - Foekje Dillema

De keuring en schorsing van Foekje
De dames uit het nationale team zijn in juni 1950 opgeroepen zich in juli 1950 te
melden in het Westeinde Ziekenhuis te Den Haag voor een medische keuring. De keuring
was door de IAAF verplicht gesteld voor de Europese Kampioenschappen op 23 augustus
1950. Dus ook de vrouwen uit de andere landenteams zijn opgeroepen voor een onderzoek.
We weten sinds 2008 van de Britse atlete Sylvia Cheeseman dat het Britse damesteam in
dezelfde maand is opgeroepen voor een keuring. Alle vrouwen zijn opgeroepen ongeacht
het feit dat sommigen al moeder waren en dus al hadden bewezen dat zijn vrouw waren. In
de eerder genoemde complottheorie zijn de andere dames slechts voor de vorm
opgeroepen. Het ging tenslotte om Foekje, zij moest in de woorden van Harry Hofmeester -
de verloofde van Ans Koning – kaltgestelt worden. Het lijkt er meer op dat er internationaal
meer dames onder verdenking stonden en dat De IAAF heeft besloten daarom alle dames op
te roepen. De keuring van Foekje stond gepland op zaterdag 8 juli 1950.
De medische keuring was een fysiek onderzoek uitgevoerd door een gynaecoloog.
Puck Brouwer vertelde dat het bij het onderzoek ‘om de onderkant ging en niet om de
bovenkant’. Ze moest met opgetrokken benen in de verlosstoel plaatsnemen om zich te
laten onderzoeken. “Benen wijd, spot aan”, zei ze er gekscherend bij. Mogelijk ging het hier
om de eerste verplicht gestelde geslachtstest in de geschiedenis van de Internationale
Amateur Atletiek Federatie. Geslachtstesten waren al eerder uitgevoerd in 1936 tijdens de
Olympische Spelen en ook Dora Ratjen de hoogspringster die dacht dat hij een vrouw was,
onderging een keuring van een IAAF-arts. Dat waren echter testen op de vrouwen die onder
verdenking stonden, zoals Helen Stephens die overigens slaagde voor de test in 1936. Het
Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde meldt in december 1936 dat drie Britse atletes
hebben geweigerd om een gynaecologisch onderzoek te ondergaan.
In het gebruikelijke roddelcircuit op de atletiekbaan stonden veel vrouwen onder
verdenking. Er waren zoveel stoere meiden op de baan dat er een ware klopjacht op
‘bedriegers’ ontstond. We kunnen de jaren na de oorlog rustig vergelijken met de jacht op
doping nu. Ook van Fanny werd wel gedacht dat ze mannelijke kenmerken had. Fanny ging
zelf ook voortdurend op jacht naar bedriegers. Zo bespiedde ze in Londen haar teamgenote
Nel Karelse onder de douche en in opdracht van haar man bespiede ze ook Foekje.
Geslacht: X en Y
In de eerste zes weken lijken alle embryo’s meisjes. Het geslacht wordt daarna bepaald door
de geslachtschromosomen (genaamd X en Y) en door hormonen. Meisjes hebben twee Xchromosomen
(XX) en jongens naast een X een Y (XY). Het Y-chromosoom bepaalt dat een
embryo een jongen wordt. De eerste stap is dat de onzijdige geslachtsklieren van een embryo
testikels worden (bij meisjes worden het eierstokken). De mannelijke hormonen zorgen
vervolgens voor de verdere ontwikkeling tot jongen. Dat Y-chromosoom is van de sleutel tot
het begrijpen van deze geschiedenis. Een chromosoom is overigens de drager van het
erfelijkheidsmateriaal.