geonieuws mineralogische kring van antwerpe n

MINERALEN VAN DE SERPENTIJNGRDEUE ;BIJ GERENDORF, OBERWALLIB, ZWITSERLAN D
----------------------------------------------------------------------- -
H, Dille n
Bij het begin van het Gerental, even ten zuiden van Dberwald (nie t
zo ver van de Furka-pas) ligt een verlaten serpentijngroeve .
Tot in het begin van deze eeuw werd de groeve uitgebaat voo r
serpentijn, die els grondstof diende voor het vervaardigen ve n
vuurvast materiaal voor het bekleden van ovenwanden . De groeve i s
thans volledig begroeid, maar kan gemakkelijk herkend warden doo r
de tonnen-zware blokken groene serpentijn .
Volgens Stalder et al . (1173) ziet de paragenese er als volgt uit :
talk, serpentijn, dolomiet, magnesiet, asbest, (ilmeniet, pyriet ,
rutiel, asbest) . Deze mineralen zouden zich gevormd hebben doo r
magma's die in de oude basische gesteenten (vermoedelijk prehercynisch )
van het noordelijk Gotthardmassief binnendrongen .
TALK, Mg3St4010(OH)2, is naast serpentijn het belangrijkste mineraal .
Sams treft men talk aan als bladerige, appelgroene aggregaten ,
die duidelijk vet aanvoelen . Bij Gerendorf vindt men vooral ee n
lichtgroene vezelige variUteit . Door de geringe hardheid kan me n
het mineraal gemakkelijk identificeren .
MAGNESIET, (Mg,Fe)C ❑ , komt voor in de talkaders als geelbruine rhom -
botders . Het b treft hier de verinteit breunneriet : het ijzergehalte
bedraagt 5 á 6% (X-straalfluorescentie) . De verhoudi ng
MgC0 /FeCO is ongeveer 5 : 1 . Meestal zijn de kristalletje s
overdekt door een laagje goethiet (bruin) .
Een X-straaldiffrektogram ziet eruit als volgt :
d (ASTM) d (GEREN )
2 .74 / 2 .74 A
2 .50 2 .5 1
2 .11 2 .1 1
1 .94 1 .94
1 .70 1 .7 1
1 .49 1,50
DOLOMIET, (Mg,Ca)0D komt eveneens voor in de talkaders als witte to t
kleurloze rhoibotders . Ook de dolomietkristallen blijken to t
enkele 51 Fe te bevatten en warden dus eerder gesitueerd in d e
richting van ankeriet .
X -straaldiffraktogram Anal Tse (X--straalfluorescentie )
1 1 77
d (ASTM) d (GEREN)
2,90 A
2,20
1,81
3 , 70
2,89 A
2,20
1 1,8
1 r 79
3,70
Een 3 .00 %
MnO 0 .41 %
Cad 30 .47 %
h1g0 21 .76 %
5i- 2 0,56 %
2,69
2,41
2,02
2,68
2,41
2,02
(X-strealdiffrsktogram van ijzerhoudend e
dolomiet )
Literatuur_
- Imhoaly A . (1977), "MineraWunde im vorderen Gerental im Goms/Uberwellis" ,
Schweizer Strahler 4(5), 177-185 .
- Stalder H .R . et al . (1973),"Die Mineralfunde der Schweiz - Neubearbeitung
von R .L . ['erker : Die Minoralfunde der Schweizer Alpen" ,
Wepf & Co Verlag, Basel, pp . 130-131 .
1 8 .