Groene Lente - Vereniging voor Openbaar Groen

de beste groen– en bloemenrealisaties in Vlaanderen
bijlage bij Groencontact 2009 | 35 [6]
Groene Lente 09

Koksijde
De
Panne
Nieuwpoort
Veurne
Alveringem
De beste Vlaamse groen– en bloemenrealisaties in 2009
Poperinge
2
Middelkerke
Lo-
Reninge
Vleteren
Oostende
Diksmuide
Ieper
Heuvelland
Houthulst
Bredene
Gistel
Langemark-
Poelkapelle
De Haan
Koekelare
Oudenburg
Staden
Zonnebeke
Ichtegem
Kortemark
Blankenberge
Wervik
Moorslede
Jabbeke
Torhout
Hooglede
Zuienkerke
Zedelgem
Lichtervelde
Roeselare
Ledegem
Menen
Wevelgem
Brugge
Ardooie
Oostkamp
Wingene
Pittem
IngelIzemungemster
Lendelede
Kuurne
Kortrijk
Knokke-heist
Damme
Meulebeke
Harelbeke
nIeuWPooRt
Beernem
Tielt
zilveren medaille 2009
Ruiselede
DentergemOostrozebeke
Wielsbeke
Spiere-
Helkijn
Deerlijk
Waregem
Maldegem
Knesselare
Aalter
Anzegem
Zwevegem
Avelgem
Kruishoutem
Wortegem-
Petegem
Kluisbergen
Mesen Ronse
Zulte
Deinze
Eeklo
Zomergem
Nevele
St-Laureins
Kaprijke
Waarschoot
Lovendegem
Assenede
Evergem
Gent
Zelzate Moer-
Destelbergen
Wachtebeke
Lochristi
Laarne
bekewaas
Lokeren
Berlare
Stekene
hasselt
Dendermonde
Groen- en Bloemengemeente 2010
Zele
St-
Gillis-
Waas
Sint-Niklaas
Waasmunster
St-
Martens-
Latem De
Melle Wetteren Wichelen
Pinte
Merel-
Nazareth
beke
Lede
OosterzeleSt-Lievens-
Gavere
Erpehoutemmere
Zingem
Zwalm
Haaltert
Zottegem
Oudenaarde
Herzele
BonBuggenLonderKapelleheidenhoutzeelo/d
Lebbeke
Bos
Boort-
Zemst meerbeek
Opwijk
Meise
Grim-
Aalst
Merchtem
bergenKampen-
Vilvoorde houtSteenAffli-
Asse
okkergemzeelDender-
Machelen
Wemmel
leeuwLiede-
Ternat
Zaventem
kerke
Dilbeek
Kraainem
Horebeke
Brakel
Maarkedal
Lierde
Geraardsbergen
Ninove
Roosdaal
Gooik
Lennik
Sint-
Pieters-
Leeuw
Wezembeek-oppem
Tervuren
Drogenbos
Overijse
GRoene Gemeente
groenprojecten
(meer uitleg op p. 4 - 15) pag.
antwerpen Prairietuin in de Plantentuin themabeplanting 1 e laureaat 14
antwerpen-Kiel Inkomzone Kielpark plein 2 e laureaat 11
antwerpen-ekeren Begraafplaats Driehoekstraat begraafplaats 4 e laureaat 6
avelgem Frisgroen op het kerkhof te Waarmaarde begraafplaats 5 e laureaat 6
Beveren Wijngaard en kruidenborder in Park Cortewalle themabeplanting 5 e laureaat 15
Bree Wijkpark Graevenveld park 3 e laureaat 7
Brugge Herinrichting Graaf Visartpark park 1 e laureaat 7
Dendermonde Groenaanleg Weidestraat verkeersgroen 4 e laureaat 13
eeklo Bomenbegraafplaats begraafplaats 3 e laureaat 5
evergem Restauratie Castrale Motte park 2 e laureaat 8
Gent Ekkergempark plein 3 e laureaat 11
hoogstraten Vaste plantentuin in Begijnhof themabeplanting 2 e laureaat 14
Kortrijk Vijveromgeving Koningin Astridpark park 5 e laureaat 9
leuven Sterretjestuin op stadsbegraafplaats begraafplaats 2 e laureaat 5
lichtervelde Gildhofplein plein 4 e laureaat 12
lille Op het groene pad begraafplaats 6 e laureaat 7
lochristi Herinrichting centrum Lochristi verkeersgroen 3 e laureaat 13
merchtem Lijsterbespark park 6 e laureaat 10
overpelt Groene rotondes verkeersgroen 1 e laureaat 12
Roeselare Vaste plantenborders in stadspark themabeplanting 4 e laureaat 15
Ronse Bibliotheektuin en rotonde Veemarkt themabeplanting 3 e laureaat 14
sint-niklaas Parkbegraafplaats Heimolen begraafplaats 1 e laureaat 4-5
staden Herinrichting dorpscentrum Oostnieuwkerke plein 1 e laureaat 10
tielt Geboortebos Kanegem park 4 e laureaat 8-9
Bever
Galmaarden
Herne
Hamme
Pepingen
Beveren
Halle
Bornem
Sint-
Amands
Beersel
Stabroek
Antwerpen
Puurs Willebroek
Veurne De Groene Krater verkeersgroen 2 e laureaat 13
Essen
Kalmthout
Kapellen
Mechelen
Linkebeek
Hoeilaart
Sint-
Genesius-
Rode
Brasschaat
Gemeente In BloeI
bloemenprojecten
(meer uitleg op p. 16 - 21) pag.
antwerpen 16
anzegem
asse
avelgem
Beringen
Beveren
Dendermonde 17
De Panne
Duffel
eeklo
Genk
harelbeke
herzele
hooglede
hoogstraten
Ieper 18
Izegem
Koksijde
Kortrijk
lendelede
leuven
lille
lint
Wuustwezel
Herent
Kortenberg
Leuven
Bertem
Huldenberg
lochristi
Brecht
Schoten Zoersel
Schilde
Zwijndrecht
Wijnegem
Wommel-
Borsbeek
Mortsel
gem
Ranst
Boechout
Kruibeke Hemik- Edegem
Temse
sem Hove
Aartse-
Schelle laar Kontich Lint Lier
Niel
Boom
Rumst
Duffel
St-Katelijne-
Waver
Putte
Keerbergen
Haacht
Malle
Zandhoven
Nijlen
Berlaar
Oud-
Heverlee
Tremelo
Hoogstraten
Heistop-denberg
Rijkevorsel
Vorselaar
Grobbendonk
Rotselaar
Herenthout
Begijnendijk
Holsbeek
Bierbeek
Beerse
Lille
Herentals
Hulshout
Lubbeek
Merksplas
Aarschot
Boutersem
Tielt-
Winge
Hoegaarden
Baarle-
Hertog
TurnhoutVosselaar
Olen
Westerlo
Herselt
Kasterlee
Scherpenheuvel-
Glabbeek
Tienen
Bekkevoort
Ravels
Oud-
Turnhout
Geel
Laakdal
Diest
Kortenaken
Tessenderlo
Linter
Arendonk
Retie
Landen
Mol
Meerhout
Halen
lommel 19
mechelen
meulebeke
InhouDstafel
Groene Lente in kaart 2
Colofon 3
Groene Gemeente (groenprojecten) 4
Gemeente in bloei (bloemenprojecten) 16
Groen- en Bloemengemeente 2010 22
Zonder is gezonder (ereprijs) 23
Sponsors 24
Dessel
Geetbets
Zoutleeuw
Ham
mol
Balen
Gingelom
nieuwpoort
oostende
opglabbeek
oudenaarde
Roeselare 20
Ronse
scherpenheuvel
sint-niklaas
staden
stekene
tielt
Lummen
Herkde-stad
Nieuwerkerken
Sint-
Truiden
Veurne
Leopoldsburg
Beringen
Vilvoorde
Wemmel 21
Wezembeek-oppem
Wielsbeke
Wuustwezel
Zandhoven
Zwevegem
Lommel
Heusden-
Zolder
Zwijndrecht
Hasselt
Alken
Hechtel-
Eksel
Wellen
Houthalen-
Helchteren
Zonhoven
Borgloon
Heers
Overpelt
Diepenbeek
Kortessem
Neerpelt
Peer
Herstappe
Hamont-
Achel
Genk
Hoeselt
Tongeren
Meeuwengruitrode
Bilzen
Bocholt
Opglabbeek
As
Zutendaal
Riemst
Bree
Maasmechelen
Lanaken
Kinrooi
Maaseik
Dilsen
Voeren

Colofon
Groene lente is een jaarlijkse wedstrijd waar alle Vlaamse
gemeentebesturen kunnen aan deelnemen
Groene lente promoot en beloont de openbare bebloeming
in Vlaanderen in het wedstrijdonderdeel Gemeente in bloei
Groene lente promoot en beloont de openbare groenvoorziening
in Vlaanderen in het wedstrijdonderdeel Groene Gemeente
Groen- en Bloemengemeente van het jaar wordt die
gemeente die zich met voorbeeldstellende groen- en bloemenrealisaties
heeft onderscheiden. Met de titel van Groen-
en Bloemengemeente zal de gemeente ook deelnemen aan
de Europese wedstrijd Entente Florale in het volgende jaar.
Bij die gelegenheid wordt het gemeentebestuur extra in de
schijnwerpers geplaatst en kan zij rekenen op ondersteuning
en publiciteit. (zie ook p. 22)
finale Groene lente brengt alle groenverantwoordelijken
samen en laat ze kennismaken met de beste groen-en bloemenrealisaties
in Vlaanderen van het afgelopen jaar
JuRyleDen Gemeente In BloeI
Jan Vantieghem, tuinaannemer, AVBS
Didier Vander Eecken, tuinaannemer, VTU
Guy Van Rysseghem, sierteler, VTU
Stefan Leys, coördinator BFG
Jan Hendrickx, tuinaannemer, BTA
Rudi Geerardyn, secretaris van de jury, VVOG
JuRyleDen GRoene Gemeente
Eric De Vos, sectorverantwoordelijke sierteelt, VLAM
Francis Broos, landschapsarchitect, BVTL
Emmanuel Ampe, landschapsarchitect, VVOG
Rudi Geerardyn, secretaris van de jury, VVOG
VeRenIGInG VooR oPenBaaR GRoen
Predikherenrei 1c | 8000 Brugge
T 050 33 21 33 | F 050 33 20 62
www.vvog.info | groene.lente@vvog.info
hoofDsPonsoRs
Vlam 1030 Brussel
toro 2260 Oevel
maJoR sPonsoR
Willaert 8800 Roeselare
mInoR sPonsoR
DCm 2280 Grobbendonk
entente florale is een wedstrijd op Europees niveau met
leefbaarheid als wedstrijdthema
entente florale telt 12 Europese landen die elk participeren
met 2 kandidaten en die door een vakjury worden bezocht
entente florale reikt op een plechtige slotmanifestatie de
bronzen, zilveren of gouden ereplaten en diploma’s uit
Vlaamse laureaten van entente florale
2000 Schoten zilveren medaille
2001 Gent zilveren medaille
2002 Tielt zilveren medaille
2004 Lochristi zilveren medaille
2005 Middelkerke zilveren medaille
2006 Kortrijk gouden medaille
2007 Mechelen gouden medaille
2008 Zwevegem gouden medaille
2009 Nieuwpoort zilveren medaille
www.entente-florale.eu
VoRmGeVInG en DRuK
Superdeluxe bvba | Drukkerij Jacobs bvba | Brugge
foto’s en samenstellInG BRoChuRe
VVOG | Rudi Geerardyn | 0476 47 17 36
groene.lente@vvog.info
Beste lezer
Deze brochure geeft een overzicht van de beste gemeentelijke groen- en bloemenrealisaties in
Vlaanderen die het afgelopen jaar deelnamen aan de wedstrijd Groene Lente. De Vereniging Voor
Openbaar Groen (VVOG) organiseert deze wedstrijd al sinds 1979, in samenwerking met VLAM
(Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing) en met de financiële steun van een aantal
firma’s. De bedoeling is om het openbaar groen te promoten door interessante, creatieve en
vernieuwende groen- en bloemenprojecten in de kijker te plaatsen en ze te belonen. Dit jaar viert
de Groene Lente zijn 30-jarig bestaan.
De Groene Lente telde in 2009 twee wedstrijdonderdelen.
In het wedstrijdonderdeel Gemeente in bloei worden gemeentelijke initiatieven met bloemen
bekroond. De best bebloemde gemeenten ontvangen een aankondigingsbord met een aantal
bloemensymbolen in verhouding tot de kwaliteit van de bebloeming.
In het wedstrijdonderdeel Groene Gemeente horen zowel kleinschalige als grotere groenprojecten
thuis die recent zijn aangelegd op het openbaar domein. Laureaten ontvangen een waardevolle
geldprijs.
Gemeenten die in beide wedstrijdonderdelen voorbeeldstellende projecten hebben gerealiseerd
komen in aanmerking voor de titel van Groen- en Bloemengemeente van het jaar. De vakjury kiest
jaarlijks 1 gemeente uit die deze titel het volgende jaar mag dragen.
Alle Vlaamse gemeentebesturen konden inschrijven aan de hand van een wedstrijdbrochure
waarin het verloop en de criteria van de wedstrijd staan beschreven. Een vakjury bezocht alle
projecten en bepaalde de eindrangschikking.
fInale
Tijdens de Finale op donderdag 17 december 2009 te Nieuwpoort werden de beste projecten
voorgesteld en werden de waardevolle prijzen aan de gemeentebesturen overhandigd.
In het wedstrijdonderdeel Gemeente in bloei waren er 48 deelnemende gemeentebesturen en
werden 1, 2 of 3 bloemensymbolen uitgereikt, naar analogie met het Olympische brons, zilver en
goud (zie hiernaast).
In het wedstrijdonderdeel Groene Gemeente werden de 25 weerhouden projecten ingedeeld in 5
categorieën, nl. begraafplaatsen, parken, pleinen, verkeersgroen en themabeplanting. De vakjury
bepaalde de rangschikking (zie hiernaast).
De stad Hasselt werd uitgeroepen tot Groen- en Bloemengemeente 2010 (zie p. 22) en werd
uitverkoren om deel te nemen aan de internationale wedstrijd Entente Florale 2010.
Ter gelegenheid van 30 jaar Groene Lente werd een herinneringsboom aangeplant in de
aanwezigheid van de gouverneur van West-Vlaanderen.
entente floRale
In het verlengde van de Vlaamse wedstrijd Groene Lente is er de Europese wedstrijd Entente
Florale. Deze wedstrijd heeft leefbaarheid als algemeen wedstrijdthema en plaatst groen- en
bloemenrealisaties in internationale belangstelling. Twaalf Europese landen participeren elk met 2
gemeentebesturen. Een vakjury bezoekt iedere deelnemer en gaat na in welke mate men voldoet
aan de wedstrijdcriteria van leefbare gemeente. Op een plechtige slotmanifestatie worden de
bronzen, zilveren of gouden ereplaten en diploma’s uitgereikt. In 2010 doet Hasselt een gooi naar
de Europese bekroning.
Alle wedstrijdresultaten zijn niet alleen in deze brochure terug te vinden,
maar ook op de website www.vvog.info.
Rudi Geerardyn
Projectleider Groene Lente
30 Groene Lente
jaar
30
Groene Lente
3

2009 Groene Gemeente
4
Groene
Gemeente
de beste Vlaamse
groenprojecten
in 2009
in deze categorieën behaalden de gemeenten
het volgend resultaat én een geldprijs (zie ook p. 2)
Begraafplaatsen
Sint-Niklaas 1e laureaat p. 4-5
Leuven 2e laureaat p. 5
Eeklo 3e laureaat p. 5
Antwerpen-Ekeren 4e laureaat p. 6
Avelgem 5e laureaat p. 6
Lille 6e laureaat p. 7
Parken
Brugge 1e laureaat p. 7
Evergem 2e laureaat p. 8
Bree 3e laureaat p. 8
Tielt 4e laureaat p. 8-9
Kortrijk 5e laureaat p. 9
Merchtem 6e laureaat p. 10
Pleinen
Staden 1e laureaat p. 10
Antwerpen-Kiel 2e laureaat p. 11
Gent 3e laureaat p. 11
Lichtervelde 4e laureaat p. 12
Verkeersgroen
Overpelt 1e laureaat p. 12
Veurne 2e laureaat p. 13
Lochristi 3e laureaat p. 13
Dendermonde 4e laureaat p. 13
themabeplanting
Antwerpen 1e laureaat p. 14
Hoogstraten 2e laureaat p. 14
Ronse 3e laureaat p. 14
Roeselare 4e laureaat p. 15
Beveren 5e laureaat p. 15
BeGRaafPlaatsen

1 e laureaat
sInt-nIKlaas
Parkbegraafplaats heimolen
Op de bestaande stedelijke begraafplaats Heimolen
werden een aantal zones helemaal heraangelegd. Dit
project bestaat dan ook uit drie deelprojecten, nl. de
aanleg van een groene parking, de aanleg van een
urnenheuvel en de groenaanleg rond het nieuwe ceremonieel
gebouw. Door de bouw van een nieuwe
oven en het ceremonieel complex was er nood aan
extra parkeerplaatsen. Daarom werd er een nieuwe
parking aangelegd voor ongeveer 210 voertuigen.
Deze groene parking werd uitgevoerd met grastegels
in kunststof. Als beplanting werd gekozen voor
hoofdzakelijk herfstverkleurende bomen, heesters en
bodembedekkende planten.
Aangrenzend aan de nieuwe parking werd een nieuwe
urnenheuvel aangelegd naar het voorbeeld van
Romeinse grafheuvels (tumuli). De urnenheuvel werd
uitgewerkt als een talud van ongeveer 85 m lang en
2 m hoog. De heuvel is opgebouwd uit 2 wanden
van schanskorven die opgevuld zijn met breuksteen.
In het talud werden 450 prefab-elementen verwerkt
waarin de urnen kunnen worden begraven. Bovenop
het talud werden bomen en heesters aangeplant, in
de trant van de beplanting op de parking. Tussen de
prefab-elementen werd klimop als bodembedekking
aangeplant, evenals voorjaarsbloembollen die kunnen
verwilderen. In de heuvel werd eveneens een
zitruimte geïntegreerd. De cirkelvormige zitgelegenheid
werd gevormd door opnieuw schanskorven
waarop houten zitbanken werden gemonteerd.
Aan de overzijde van de begraafplaats werd een
nieuw en modern ceremonieel complex opgetrokken,
ter vervanging van het vroegere inkomgebouw.
Zowel de afscheidsplechtigheden als de rouwmaaltijden
kunnen hier plaatsvinden. Rondom het gebouw
werd ook een nieuwe groenaanplanting uitgevoerd.
Aan de voorzijde werd een groenscherm aangebracht
om storende elementen van de aangrenzende straat
af te schermen en om een meer ingetogen sfeer te
scheppen. Om het contact tussen het gebouw en de
begraafplaats te accentueren werd een gazon aangelegd
waarin enkele hoogstammige bomen werden
geplant, zoals Acer, Fraxinus, Gleditsia, Liquidambar,
Liriodendron, Malus, Quercus en Tilia.
Aan de andere zijde van het gebouw werd een sfeervolle
doorgang gecreëerd door het aanplanten van
een lange border met een groenblijvende beplanting
van buxusbollen in verschillende groottes en bodembedekkende
Waldsteinia ternata. Ook werden een
6-tal opgesnoeide krentebomen aangeplant. Deze
groenzone vormt een doorgang van de aula’s naar
de bestaande begraafplaats. Rouwende familieleden
verzamelen hier om de overledene te begeleiden
naar de laatste rustplaats.
Ter hoogte van de verbruikszalen waar de rouwmaaltijden
plaatsvinden, werd een serene binnentuin aangelegd.
De open zijde van de tuin wordt afgeschermd
met leilindes.
Blikvangers in deze tuin zijn de grote, altijdgroene
buxusmassieven en enkele solitaire bloeiende heesters,
zoals Cornus controversa ‘Pagoda’, Hamamelis
intermedia ‘Jelena’ en Amelanchier lamarckii. Vaste
planten in kleinere groepen wisselen af met enkele
solitaire planten, zoals Hydrangea macrophylla ‘Sibilla’,
Paeonia lactifolia ‘Jan van Leeuwen’ en Helleborus
orientalis in soorten.
2 e laureaat
leuVen
sterretjestuin op stadsbegraafplaats
Groene Gemeente 2009
Met het masterplan als leidraad werden er de laatste jaren op de stadsbegraafplaats, die al dateert van 1870,
nieuwe grafvelden, strooiweiden en columbariumsites aangelegd.
Vorige lente startte men met de heraanleg van de kinderbegraafplaats op een ontruimd grafveld van 45 m
bij 30 m. De bestaande, te klein geworden begraafplek voor levenloos geboren kinderen, de aangrenzende
kindergraven, grafkelders en monumenten werden behouden en geïntegreerd.
De tuin is zeer herkenbaar door het centrale, ellipsvormige grasveld dat trapsgewijs verzonken ligt tussen
nieuwe en bestaande groenaanplantingen. Het geheel voelt hierdoor aan als een geborgen cocon, een tuin
die wil troosten. Rondom de centrale ellips ligt een klinkerpad dat bereikbaar is via vier diagonaal ingeplante
toegangswegen. Naast bomen, hagen en struiken zijn er ook witbloeiende bloemenperken met gebroken
hartjes en witte rozen. Er werd bewust gekozen voor een aantal planten met een funeraire, symbolische
betekenis zoals de Valse Acacia, Venijnboom, Palmboom, Klimop,…
De kleine kistjes komen anoniem onder het gras te liggen. De ligging van de kistjes wordt gemarkeerd door
in de aanpalende bloemenstrook een toverstokje te plaatsen. Ouders kunnen wanneer ze dit wensen de
voornaam van het kindje in het toverstokje laten graveren.
Er staat een cirkelvormige bank en op een hartvormige gedenkplaat in blauwe hardsteen kunnen bloemen en
kransen neergelegd worden. Door de heraanleg van de sterretjestuin hoopt men een oord van troost en bezinning
te bieden aan de mensen die met lege handen achterblijven. Op die manier wordt er in de sterretjestuin
afscheid genomen van jaarlijks ongeveer 50 prille leventjes.
3 e laureaat
eeKlo
Bomenbegraafplaats
zonder
De aanleg van de bomenbegraafplaats kadert in het beleid van de stad waarbij geopteerd werd voor een nulgebruik
van pesticiden bij het beheer van het openbaar groen. Daarom werd de stenen begraafplaats van vroeger
stelselmatig omgevormd tot de huidige, groene begraafplaats. De aanleg van de bomenbegraafplaats vormt de
laatste schakel in het creëren van een sfeervolle begraafplaats. Deze realisatie heeft daarenboven een symbolische
diepgang en werd verkozen tot voorbeeldstellend project in het kader van het pesticidendecreet. De
bomenbegraafplaats wordt bekroond met de ereprijs ‘zonder is gezonder’. Een uitvoerige beschrijving kan u lezen
op p. 23 (laatste bladzijde).
5

2009 Groene Gemeente
6
4 e laureaat
antWeRPen-eKeRen
Begraafplaats Driehoekstraat
Het stadsbestuur besliste in 2009 om met een strategisch plan haar begraafplaatsenbeleid te realiseren. De
Antwerpenaar zal het respect voor overledenen ervaren door meer klantgerichtheid, meer orde en netheid
en de omvorming van grijze naar groene begraafplaatsen. De opwaardering van de begraafplaats van Ekeren
past in deze visie en wordt net als op de andere Antwerpse begraafplaatsen met een gedragen beheerplan
uitgevoerd waarin de basisregels van harmonisch park- en groenbeheer worden toegepast.
Het voornaamste uitgangspunt was om de begraafplaats terug een groener karakter te geven, zodat natuurlijke
elementen aansluiten bij de functies van een begraafplaats waar rust, intimiteit, meditatie en zingeving
heersen. Deze omvormingen gebeurden o.a. door een aantal ingrepen te plegen. Zo werden dreefstructuren
gecreëerd aan de ingang en aan de hoofdwegen van de begraafplaats. Als boomsoorten gebruikt men o.a.
25 herfstverkleurende Fraxinus excelsior ‘Raywood’ en 20 Quercus petraea. Verder worden beplantingsvakken
gemaakt waarop boomstructuren komen die de sfeer van hoogstammige boomgaarden oproepen.
Hiervoor gebruikte men 36 Prunus avium ‘Plena’. De grasvelden in deze vakbeplanting worden beheerd als
bloemenweide en worden dus slechts eenmaal per jaar gemaaid. Dit beheer zorgt voor de terugkeer van de
natuurlijke kruidenvegetatie en Calluna vulgaris duikt nu al terug op. Eveneens worden solitaire, grootkruinige
bomen aangeplant, zoals 2 Quercus frainetto en 2 Quercus robur ‘Castaneifolia’. Verharde wandelwegen
in silex dallen verdwijnen en worden ingezaaid met een klassiek grasmengsel. Klassieke bloemperken met
eenjarigen werden vervangen door een speciale vaste plantencollectie die het best bij de uitstraling van een
begraafplaats past. De gebruikte soorten zijn Panicum virgatum ‘Cloud Nine’, Molinea caerulea var arundinacea
‘Windsaule’ , Aster lateriflorus ‘Horizontalis’, Aster divaricatus, Miscanthus sinensis ‘Morninglight’ en
Leucanthemella serotina. De bloemperken die nog wel met seizoensbeplanting worden uitgevoerd, krijgen
een assortiment met een natuurlijk karakter. Een specifieke opdracht bestond erin om de kinderbegraafplaats,
die er troosteloos bijlag, op te waarderen. Hier is gekozen om te werken met 10 grote Taxus baccata.
Deze zuilvormen symboliseren 10 grote wachters die willekeurig verspreid staan over de kinderbegraafplaats.
Als onderbeplanting is er gekozen voor Pennisetum incomptum die is aangeplant in organische vorm.
Deze manier van aanplanten betrekt ook het achterliggende rurale landschap bij deze plek en de oude,
bestaande muur krijgt hierdoor meer aandacht. Als laatste maatregel is er het gebruik van bloembollen.
Enerzijds een mengeling van Narcissus, in een zone van ca. 500 m² langsheen de hoofdwegen. Anderzijds is
er het gebruik van bolgewassen om te laten verwilderen. Galanthus nivalis en Crocus tomassianus bedekken
een oppervlakte van 2 000 m² op de grasvelden die aan de rand van de begraafplaats liggen.
5 e laureaat
aVelGem
frisgroen op het kerkhof
te Waarmaarde
Op de begraafplaatsen komen regelmatig plaatsen
vrij door het vervallen van concessies. Tot saneren
wordt pas overgegaan wanneer er grote aaneengesloten
oppervlakten ontstaan. Om tussendoor geen
slordig uitzicht te hebben, besliste men om die lege
plaatsen te beplanten. Dit is een eenvoudige oplossing
die tevens de stenen massa van een oud kerkhof
verzacht en er een nieuwe look aan geeft. Het is een
opfrisbeurt die een treurig bezoek een stukje aangenamer
kan maken. Waar vroeger de lege plaatsen
werden behandeld met onkruidverdelgingsmiddelen
is dit heden niet meer nodig. Daarmee wordt een
sterke reductie van het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen
verwezenlijkt. Zo werd het oude
kerkhof te Waarmaarde het eerst aangepakt. De begraafplaats
heeft een zonne- en een schaduwkant.
Aan elke kant zijn er 3 plantensoorten aangeplant in
een golfbeweging. Hierdoor wordt de rechtlijnigheid
van de grafrijen visueel doorbroken. De bloeiperiode
van de gebruikte soorten loopt over heel het jaar. De
meeste soorten zijn ofwel groenblijvend of hebben
een interessant winterbeeld. Wegens de positieve ervaringen
zal deze aanpak zeker navolging krijgen op
de andere begraafplaatsen in Avelgem.

6 e laureaat
lIlle
op het groene pad
Het gemeentebestuur besloot bij de uitbreiding van
het urnenveld om ook de plantsoenen op de begraafplaats
op te frissen. Een kerkhof ligt de inwoners immers
nauw aan het hart. Daarom koos men ervoor
om een ontwerp tentoon te stellen op het kerkhof.
De inwoners konden gedurende enkele maanden opmerkingen
geven. Na de verwerking van de reacties
gingen de werken van start. De gemeentediensten
legden een urnenveld aan in kruisvorm met 178 urnenkelders.
De paadjes rondom werden in dolomiet
uitgevoerd. Het geheel werd omringd door groenblijvende
hagen om wat rust te brengen in de open
ruimte. In het midden van het urnenveld kwamen zitbanken
onder een Plataan. Hier kunnen de bezoekers
rustig komen zitten. Het geheel werd aangeplant met
tal van heesters en bomen. De Sierperen zorgen met
hun mooie bloei en herfstverkleuring voor een aangename
kleurenschakering. Stamrozen en siergrassen
maken het geheel af.
De inwoners waren vol lof over het project dat volledig
door de technische dienst van gemeente werd
uitgevoerd.
PaRKen
1 e laureaat
BRuGGe
herinrichting Graaf Visartpark
Groene Gemeente 2009
Aan het einde van de 19 e eeuw legden burgemeester Graaf A. Visart de Bocarmé en de Duitse stedenbouwkundige
Joseph Stübben de basis voor een groots stedenbouwkundig project. Om de verwachte snelle expansie van
de stad na het graven van het Zeekanaal en de aanleg van de nieuwe Brugse binnenhaven op te vangen, werd
aan de noordrand van de stad een modern woon- en werkkwartier uitgetekend: het ‘plan Stübben’. Binnen dit
nieuwe stadskwartier werd in 1902 een park aangelegd dat op aanwijzingen van burgemeester A. Visart de
Bocarmé werd ingericht op een diagonale padenstructuur.
De beginjaren van het park verliepen moeilijk. Omdat de grond van het park opgehoogd was met bagger stierven
veel bomen af. Na een paar decennia was het park al vervallen. Vele bomen werden vervangen door soorten
die op vochtige grond gedijen, maar door de dichte plantafstand werd het een somber, vochtig en weinig
aantrekkelijk stukje groen. Na een grondige opschikbeurt in 1954 werd er in 1961 een miniatuurverkeerspark
ingericht. Door de wijzigingen in de verkeerswetgeving werd deze infrastructuur achterhaald en raakte het in
verval. Door de slechte staat van de paden, het verouderd speelplein en het verkeer rondom verloor het park
zijn aantrekkingskracht. Een herinrichting drong zich op.
In het beleidsprogramma 2007-2012 van de stad Brugge wordt de bijsturing naar de hedendaagse behoeften
van parken en groene ruimten aangeduid als een actiepunt om de leefbaarheid van de stad te versterken. De
herinrichting van het Graaf Visartpark werd hiervoor als een voorbeeldstellend project aangeduid.
Als eerste stap in het ontwerpproces werd in het voorjaar van 2006 een inspraakronde opgestart waarbij zowel
de jongeren als de volwassenen werden bevraagd. De belangrijkste verwachtingen die hieruit naar voor
kwamen, waren een speelplein met een meer avontuurlijk karakter, het behoud van het fietsparcours in het
verkeerspark en een betere beveiliging van het park ten opzichte van de omliggende straten.
Op basis van deze gegevens maakte de stedelijke groendienst een ontwerp op. Er werd uitgegaan van het
behoud van de monumentale bomen en van de oorspronkelijke diagonale padenstructuur. De verschillende
zones in het park werden onderling verbonden door een slingerend pad. Het fietsparcours uit het vroegere
verkeerspark werd opgebroken en in een nieuwe vormgeving geïntegreerd. Opvallende, groene piramides
schermen het park af van de aangrenzende straten.
Het wat sombere park is nu een plaats geworden waar het voor zowel de jongeren als de ouderen heerlijk
vertoeven is: een park waar jonge kinderen op het klauterparcours of in de boomhutten spelen en waar ze hun
eerste fietsjes kunnen uitproberen, waar jongeren kunnen bijpraten op verschillende hangplekken en waar
volwassenen en ouderen uit de buurt onder de oude bomen een streepje zon kunnen meepikken.
7

2009 Groene Gemeente
8
2 e laureaat
eVeRGem
Restauratie Castrale motte
De Castrale Motte Hoge Wal is een typevoorbeeld van
een vroegmiddeleeuwse feodale motte, tussen de 11 e
en de 13 e eeuw één van de oudste vormen van een
burcht. De vroegere ‘mottestructuur’ met opperhof,
nederhof en walgracht is nog duidelijk herkenbaar. De
motte maakt deel uit van het gemeentelijk sport- en
recreatiedomein van ca. 10,5 ha en werd als monument
beschermd in 1994. Door erosie op de flanken
van het opperhof en het dichtslibben van de walgracht
dreigde uniek erfgoed te verdwijnen. In de nieuwe
toestand wordt teruggegrepen naar de oorspronkelijke
situatie waarbij de flanken van het 8 m hoge opperhof
begroeid zijn met doornige struiken. De bovenkant
van het opperhof is ontdaan van bomen om erosie
door windval te vermijden. Nu is de heuveltop bekroond
met een houten palissade met een diameter
van 20 m. De toegang tot het opperhof gebeurt via
een loopbrug over de walgracht en een trapconstructie.
De walgracht rond het opperhof kreeg een nieuwe
oeverversteviging en werd uitgediept. Het 2,5 m hoge
neerhof is omgeven door een haag, een verwijzing
naar de vroegere omheining met een palissade.
De restauratie beoogde met een minimum aan interventie
een maximale historische suggestie te bekomen
met behoud en versterking van de bestaande natuurwaarden.
De renovatie kostte 418.228 euro, waarvan ongeveer
80% gesubsidieerd werd door Monumenten en Landschappen
en de provincie Oost-Vlaanderen.
3 e laureaat
BRee
Wijkpark Graevenveld
Het Graevenveld is een nieuwe verkaveling in de deelgemeente
Bree-Beek. Eind de jaren ’90 besliste het
stadsbestuur de gronden van het woonuitbreidingsgebied
te verkavelen voor particuliere woningbouw. Voor
een zone van 11,5 ha werd een BPA opgemaakt, de
uitvoeringsplannen ervan werden getekend door een
studiebureau.
Doorheen het Graevenveld loopt de Genattebeek, ook
wel Soerbeek genoemd. Deze beek heeft een belangrijke
functie als natte natuurverbinding met het brongebied
in Meeuwen en het gebied stroomafwaarts van de
Zuid-Willemsvaart. Hier is de beek trouwens de drager
van het Vlaams natuurreservaat ‘Soerbeekvallei’. Het is
dan ook vanzelfsprekend dat de beek gebruikt werd als
een structurerend element van west naar oost.
De openbare groenzone binnen dit gebied werd ingericht
als een parkgebied van ca. 1,5 ha met de beek
als blikvanger. De elementen ‘zuiver water’ en ‘gezond
groen’ kregen een bijzondere aandacht bij de opmaak
van de plannen. De grote, groene parkzone aan de
beek is belangrijk om te komen tot een kwaliteitsvolle
leefomgeving voor de omwonenden. Het park doet ook
dienst als wandel- en fietsverbinding.
Bij de plantkeuze werd er rekening gehouden met de
standplaats en de groeiwijze om het onderhoud te
beperken. Ook werd gekozen voor inheemse soorten.
Daarnaast werden ook een aantal fruitbomen aangeplant
in het park, als herinnering aan de vroegere
boomgaard. In het glooiend parkgebied zijn ook 3 wadi’s
geïntegreerd in de aanleg. Het geeft het geheel
een eigentijds en toch landelijk karakter.

4 e laureaat
tIelt
Geboortebos Kanegem
De groenzone is gelegen tussen de dorpsplaats van
het bloemendorp Kanegem en twee woonwijken met
veel jonge gezinnen. De groenzone sluit aan op een
oude kerkwegel die een groene verbinding vormt met
de dorpsplaats. Bij het ontwerp van het geboortebos
stond de factor natuur centraal. Zo werd er gewerkt
met inheemse beplanting en natuurvriendelijke houten
speeltoestellen. Om de groenzone aantrekkelijk te
maken voor kinderen werden zoveel mogelijk speelse
vormen en elementen geïntegreerd. Er werden doornloze
gemende hagen aangeplant die organisch geschoren
worden en waarin enkele hazelaars kunnen
uitgroeien. Ook worden speelse vormen met extensief
gras uitgemaaid en worden er kleine speelheuveltjes
voorzien. De speeltoestellen die werden ontworpen
onder het thema ‘Ridderdorp’ spreken geweldig tot de
verbeelding van de spelende kinderen.
Om de groenzone pesticidenvrij te kunnen beheren,
werd er tussen de nieuwe aanplantingen een laaggroeiende
witte klaversoort ingezaaid. Deze klaver
vormt een gesloten zode die opmerkelijk weinig onkruidgroei
doorlaat en tevens een groen beeld geeft.
In de groenzone werden tal van inheemse boomsoorten
aangeplant. Deze bomen krijgen voldoende ruimte
om zich ten volle te ontwikkelen en krijgen een correcte
begeleidingssnoei. De bomen zullen ook fungeren
als geboortebomen.
Door het aanleggen van deze groenzone hoopt het
stadsbestuur een veilige en aantrekkelijke groene
ruimte te creëren voor buurtkinderen en hun eventuele
begeleiders.
5 e laureaat
KoRtRIJK
Vijveromgeving Koningin astridpark
Groene Gemeente 2009
Het Astridpark werd oorspronkelijk aangelegd in 1906. Het is één van de oudste en waardevolste parken in
Kortrijk. Het park is centraal gelegen en heeft in het oostelijke deel een romantische tuin als blikvanger. Er
is een kunstmatige bron met een poëtische watertrap en een betonnen brugje, gesculpteerd met houtstructuur.
De watertrap mondt uit in een centrale vijver. Het water werd vroeger rondgepompt door een grote
windmolen, die echter in 1941 werd vernield. In de loop der jaren werd de vijver vergroot en getransformeerd
tot eendenvijver.
Heel het park werd stelselmatig en in verschillende fases opgesmukt. Met de heraanleg van de vijver zijn
de werken nu afgerond. Er werd geopteerd om de sfeer van de oorspronkelijke aanleg terug op te roepen.
Daarom werd de vijver naar zijn vroegere, kleinere volume teruggebracht. Voor het herstel van de vijverwanden
werd bewust niet gewerkt met vijverfolie, maar werd er gekozen voor gespoten polyester. Het brugje
werd gerestaureerd en de oorspronkelijke locatie van de molen werd gevisualiseerd door een ronde bank in
blauwe hardsteen. Deze bevindt zich op een verhoogde berm aan de rand van de vijver en is omgeven met
Rhododendron. In juni weerspiegelt de kleurenpracht van deze 400 bloeiende heesters op het watervlak. De
organisch gevormde paden werden behouden en met gestabiliseerde dolomiet aangelegd. De trappen zijn
in breuksteen. De voegen werden gedicht om te voldoen aan de pesticidentoets. De oude bestaande bomen
werden, waar nodig, gesnoeid. Als onderbeplanting werd o.a. gekozen voor Rhododendron, Ilex en Taxus,….,
planten die eigen zijn aan oudere parken. De kostprijs der werken bedroeg ruim 190.000 euro.
9

2009 Groene Gemeente
10
6 e laureaat
meRChtem
lijsterbespark
In het centrum van Merchtem werd het Lijsterbespark
in juni 2007 uitgebreid met 2 percelen die samen ca.
2 ha groot zijn. In dit OCMW-park kunnen wandelaars
en bewoners van het Woon- en Zorgcentrum tot rust
komen in een uniek stukje natuur. Naast het eerder,
zeer toegankelijk aangelegde parkgedeelte met visvijvers,
is hier gekozen voor een natuurpark. Het is een
gebied waar water ook prominent aanwezig is, maar
waar verschillende andere habitattypes ook hun kans
krijgen. Het gebied bestaat uit een centraal gedeelte
met 3 waterpartijen, verbonden door een eilandje.
Aan de randen van het terrein worden ruigten afgewisseld
met moerassen en houtkanten. De ruigten krijgen
een aangepast en beperkt maaibeheer, de moerassen
kenmerken zich door een schommelend waterpeil en
droogvallende plassen. Het geheel is toegankelijk gemaakt
voor rolstoelgebruikers. Bovendien maken kort
gemaaide stukken verdere betreding mogelijk. Natuur
en recreatie gaan hier zoveel mogelijk samen. Het
2e perceel gelegen tussen de Stambeek en de Puttenbeek
werd ingericht als hoogstamboomgaard. Er
zijn hoofdzakelijk oude, streekeigen appel, peren- en
pruimenvariëteiten aangeplant. De boomgaard werd
afgeboord met een variatie aan bessenstruiken en ander
fruit, evenals met een gemengde houtkant van
streekeigen groen.
Het park is een zeer waterrijk gebied waardoor het
een bijzondere uitstraling heeft. De rijke verscheidenheid
aan leefgebieden, zoals de heggen en houtkanten,
de boomgaard, de takkenwallen, de paddenpoelen
en het ecologische beheer maken dit een unieke
plek. Men vindt hier een gevarieerde fauna en flora
op een relatief kleine oppervlakte. Doorheen het park
loopt een natuurleerpad dat de belangrijkste kenmerken
onder de aandacht brengt van de wandelaar. Er is
geprobeerd om de mensen bewust te maken van de
samenhang tussen natuur, ecologie en erfgoed, zoals
streekeigen fruit en kleine landschapselementen.
Met de kringloopgedachte als basis bij dit ontwerp en
bij het parkbeheer wil men aantonen dat de bezoeker
dit principe ook kan toepassen in eigen tuin.
PleInen
1 e laureaat
staDen
herinrichting dorpscentrum oostnieuwkerke
Uitgangspunt van de ontwerper was om de kern van de deelgemeente te versterken en er een leefdorp van te
maken: aantrekkelijk, sfeervol, veilig en kindvriendelijk. Er zouden ook kwaliteitsvolle stimuli gecreëerd worden
voor een boeiende handel- en dienstverlening. Het gemeentebestuur droomde anders dan de ontwerper en
daarom werd er gepolst hoe de Oostnieuwkerkse bevolking deze doelstellingen ingevuld zag. Een ontwerp werd
opgemaakt waarbij de pastoorstuin werd opengetrokken en de rijweg voor de kerk werd afgeschaft. Er werd
een heus kerkplein aangelegd en doorgetrokken naar een groene ruimte. Hierdoor komt naar Engels voorbeeld
de kerk centraal te staan binnen een sober park bestaande uit gras, bomen en hagen.
De strakke functionele paden bieden een mooi perspectief op de kerk en omringen tevens de waterfontein.
Twee unieke beelden kregen er hun plaats. De contouren van het project worden gevormd door een lage haagstructuur
van Beuk. Voor de beslotenheid zorgt een 4 meter hoge taxushaag die ter hoogte van het waterelement
is aangeplant. Duurzaamheid krijgt ook vorm in verantwoorde openbare verlichting en het straatmeubilair.
De droom van de ontwerper en van het gemeentebestuur is toch in vervulling gegaan: “Zoals het park en de
kerk van elkaar gescheiden waren, vormen ze nu een prachtig huwelijk. De kerk in het park! Zo zou het overal
moeten zijn! Twee plaatsen die de gave van ontmoeting met elkaar gemeen hebben. De wekelijkse misdienst,
de communie, een huwelijk, een begrafenis, … zal steeds in een waardig en ceremonieel kader doorgaan. Ook
allerlei andere evenementen en feesten zullen aan gezelligheid inwinnen”.
Dit alles, samen met de kindvriendelijke en duurzame inrichting, vergroot nu de aantrekkelijkheid van het
dorpscentrum.

2 e laureaat
antWeRPen-KIel
Inkomzone Kielpark
In 2005 zette het stadsbestuur het licht op groen voor
de heraanleg van het Kielpark. De realisatie werd uitgevoerd
met Europese en Vlaamse financiële steun, nl.
met EFRO-URBAN II-middelen. Er werd een ontwerpwedstrijd
uitgeschreven en het winnende ontwerpteam
maakte een voorontwerp. Adviezen werden gevraagd
aan de jeugdraad, de seniorenraad, de sportclubs,
… In oktober 2005 keurde het stadsbestuur het
masterplan voor het Kielpark goed. In het masterplan
wordt bepaald hoe het park zich in de komende jaren
optimaal kan ontwikkelen. Na goedkeuring wordt het
plan verder in detail uitgewerkt. De uiteindelijke realisatie
gebeurt stapsgewijs. In een eerdere fase werden
al een aantal werken uitgevoerd. Zo werd het grootste
deel van de dichte begroeiing die het park ondoorzichtig
maakte, verwijderd. Bomen werden gesnoeid
en zieke bomen werden gerooid. Er werden nieuwe
banken en vuilbakken geplaatst. Een nieuw basketbalterrein
werd aangelegd ter vervanging van de 2
oude speelvelden. Overbodige afsluitingen werden
weggenomen. De centrale dreef werd opnieuw betegeld
en in de zuidelijke fietsdreef werden 63 nieuwe
eiken aangeplant.
Dit jaar werden de werken aan de inkomzone tegenover
de Sint-Catharinakerk en ter hoogte van de
speeltuin afgerond. Dit deel van het park met toegang
tot de centrale dreef nodigt nu wel uit om het meer
opengemaakte park te bezoeken. Door de inkomzone
aan te leggen in gelijkaardige materialen, nl. gebakken
kleiklinkers, sluit het Kielpark meer aan bij de vernieuwde
Sint-Bernardsesteenweg en het winkelplein.
Ook de hoofddreef van het park werd in dit materiaal
aangelegd. Het bestaande hoogteverschil tussen het
voetpad langs de steenweg en het park, dat vroeger
een begraafplaats was, werd opgevangen in schuine
hellingbanen en werd eveneens uitgevoerd in kleiklinkers.
Dit gedeelte van het park was in vergelijking
met de rest van het Kielpark nog te dicht begroeid.
Daarom werden er 31 bomen gerooid, waaronder heel
wat kastanjes die te lijden hadden van de kastanjemineermot
of die inrottingsplekken vertoonden. Ook de
onderbegroeiing werd verwijderd. Ter vervanging van
het gerooide groen zijn nieuwe bomen geplant, waaronder
Tulpenboom, Hopbeuk, Magnolia en Honingboom.
Er werden 17500 vaste planten in verschillende
soorten en 9000 bloembollen geplant. Twee nieuwe
toegangen sluiten aan op de speeltuin. Met eigentijdse,
energiezuinige verlichting en nieuwe zitbanken en
vuilbakken is het geheel afgewerkt.
3 e laureaat
Gent
ekkergempark
Groene Gemeente 2009
Tegenover de kerk van Ekkergem verscheen het Ekkergempark op het voormalige parkeerplein van de Politie.
Het is een nieuwe ontmoetingsplek voor de buurt en de eerste ‘prairie’ van Gent.
Het parkje kreeg alvast een tijdelijke aanleg in afwachting van de herinrichting van de hele site, die na de
verhuis van de Politie, zal uitgevoerd worden. Er werd dan ook gekozen om met beperkte financiële middelen
tot een fraai resultaat te komen. De aanleg van het Ekkergempark komt tegemoet aan de vraag naar meer buurtgroen
op wijkniveau. Het ontwerp voor het park werd opgemaakt door één van de landschapsarchitecten van de
groendienst. Het kwam tot stand in nauw overleg met de buurtbewoners, de Politie en diverse stadsdiensten.
De uitdaging bestond erin om een rustige aangename verblijfsplek te creëren terwijl ook de politiegebouwen
vlot bereikbaar moesten blijven. Het resultaat is een park met luchtige, brede paden die door een centraal, slingerend
plantvak gescheiden worden van de hoofdverblijfsruimte, nl. een open grasvlak. De vormgeving is strak,
speels en hedendaags. Een 12 meter lange picknicktafel is de blikvanger van het park. De tijdelijkheid van het
park werd aangegrepen om te experimenteren met het principe van prairiebeplanting. Dit beplantingstype doet
het prima op stenige ondergronden, zoals in het Ekkergempark. De prairietuin strekt zich uit over het centrale
plantvak en bestaat uit bloembollen, vaste planten en siergrassen.
De randzones van het park werden ingezaaid met een bloemenmengsel. Ze maken het kleurrijke beeld doorheen
alle seizoenen compleet. Enkele solitaire heesters en een hoogstammige boom zorgen voor verticale
accenten in het totaalbeeld.
11

2009 Groene Gemeente
12
4 e laureaat
lIChteRVelDe
Gildhofplein
Het Gildhofplein bevindt zich tussen 4 straten, op de
site van het Gildhof. Vroeger stonden hier oude gebouwen
die o.a. met gelden van het grond- en pandenbeleid
konden aangekocht worden. Voorwaarde
was dat er een pleintje zou worden gerealiseerd. Het
gemeentebestuur startte met de afbraak van de gebouwen
in afwachting van de rioleringswerken die in
de aanpalende straten door Aquafin zouden worden
uitgevoerd.
Het voorontwerp werd gemaakt door 2e-jaarsstudenten
van de richting bachelor landschaps- en tuinarchitectuur
van de Hogeschool uit Melle. De studenten
kregen een duidelijk afgelijnde opdracht. De realisatie
diende een compromis te zijn tussen mobiliteit, verkeersveilige
schoolomgeving, parkeergelegenheid en
groen in dit centrale deel van de gemeente. Er werden
7 ontwerpen geselecteerd en een studiebureau legde
de laatste hand aan het definitief ontwerp, in nauwe
samenspraak met het gemeentebestuur.
Het plein oogt sereen. Op de ene helft bevindt zich
een grasperk, de andere zijde werd aangelegd in dolomiet.
Banken zorgen ervoor dat dit pleintje als een
echte ontmoetingsplaats kan dienen. Er werd gekozen
voor vaste planten zoals Helleborus, Geranium macrrorhizum,
Anemone, Sedum, Hedera, … Over de ganse
lengte werd een pergola geplaatst waar voetgangers
en fietsers onderdoor kunnen. Na enkele seizoenen
zal de pergola prachtig ogen wanneer hij volledig begroeid
is met Wisteria en Clematis. Het plein is voorzien
van sfeervolle verlichting.
Bij de feestelijke inhuldiging kreeg een borstbeeld er
zijn definitieve plaats.
VeRKeeRsGRoen
1 e laureaat
oVeRPelt
Groene Rotondes
Overpelt heeft dit voorjaar de groenvoorziening op 4 rotondes van invalswegen nabij het centrum heraangelegd.
Een tuin- en landschapsarchitect tekende een uniform concept met voor elk van de rotondes een uniek
uitzicht. Bij de keuze van het groen en de vormgeving werd rekening gehouden met 2 belangrijke elementen:
de onderhoudsvriendelijkheid en de specificiteit van een rotonde als verkeersknooppunt. In het verleden werden
de rotondes elk voorjaar aangeplant met eenjarig bloeiende planten. Dit was arbeidsintensief, zowel bij
de aanleg als bij het onderhoud. Bovendien was de bloemenpracht van korte duur, in het beste geval van mei
tot begin oktober.
Het nieuwe concept is duurzamer. Dit hield in dat de ondergrond werd verbeterd op basis van de resultaten van
de uitgevoerde grondontledingen en dat de juiste plantdichtheid en plantenmaten werden gebruikt zodat snel
de gewenste vormen werden bekomen. Ook werden de noodzakelijke snoeibeurten voorzien.
Wintergroene massieven van Ilex meservae ‘Blue Prince’ moeten zorgen voor volume en spanning. Enkele alleenstaande
bomen en grote heesters (Moeraseik, Judasboom, Krentenboom en Perzisch Ijzerhout) zorgen voor
extra kleur in de lente en de herfst door hun bloeiwijze en/of herfstverkleuring. De Moeraseik kan bovendien
nogal wat vervuiling verdragen.
Dit groen staat in een bed van blauwgrijze kalkstenen. De grove textuur ervan contrasteert mooi met de strakke
volumes van Hulst en Beuk.
De buitenste boord is op elke rotonde eveneens in kalksteen en is steeds anderhalve meter breed. Deze zone
dient bovendien om de wortels van de meer naar binnen gelegen beplanting te vrijwaren van het zilte dooiwater
in de winter.
De Overpeltse rotondes zijn van werkintensieve en fragiele bloemenperkjes nu omgeschapen tot stevige groene
oasen middenin het drukke verkeer.

2 e laureaat
VeuRne
De Groene Krater
In het kader van de herinrichting van de weg Veurne-
Ieper werd ter hoogte van het kuispunt Europalaan,
Albert I-laan en de Bulskampstraat een kraterrotonde
aangelegd. Dit is een rotonde waarvan het middendeel
open is, vandaar de naam krater. Het doorgaand
verkeer rijdt in een soort tunnel onder deze rotonde
door. Speciaal hier is ook dat de tunnelwanden beplant
werden met Hedera helix en Parthenocissus tricuspidata.
De planten staan in een soort plantenbak
uitgerust met een computergestuurd bevloeiingssysteem.
Het verkeer snort dus door een groene tunnel.
Het kunstwerk is eveneens uitgerust met een speciale
sfeerverlichting. Volgens de diensten van de Adminstratie
Wegen en Verkeer zou dit het eerste dergelijk
project zijn in Vlaanderen.
Iets verder werd ter hoogte van het op- en afrittencomplex
met de A18 een tweede rotonde aangelegd.
Het middengedeelte van deze rotonde met een oppervlakte
van 500 m² werd door de groendienst volledige
beplant met vaste planten. Het werd een combinatie
van diverse soorten siergrassen en lang bloeiende
vaste planten zodat het geheel het jaarrond een sierwaarde
heeft. Het is een goed voorbeeld van duurzame
en weinig zorgbehoevende beplantingen, waarbij
ook het ecologische aspect niet vergeten wordt in het
kader van de reductie van bestrijdingsmiddelen. In de
nabijheid werden nog leilindes aangeplant en werden
reststroken ingezaaid met gras.
3 e laureaat
loChRIstI
herinrichting centrum
lochristi
In het centrum van de gemeente bevonden er zich
ter hoogte van het marktgedeelte 24 oude gekandelaberde
lindes. Door ouderdom en ziekte takelden
verschillende bomen jaar na jaar af waardoor ze op
sommige plaatsen zelfs een gevaar betekenden voor
de omgeving. De zone waar de lindes stonden was in
de loop der jaren ook aanzienlijk veranderd. Tijdens
het laatste decennium werden parkeergelegenheden
aangelegd en werden verschillende nieuwe woningen
en handelszaken gebouwd. Hierdoor waren sommige
bomen dan ook hinderlijk voor de toegang tot deze
gebouwen. Om het marktgedeelte te accentueren
werd beslist om 26 Zuileiken (Quercus robur ‘Fastigiata
Koster’) aan te planten over het volledige marktgedeelte.
Dit in tegenstelling tot de lindes die meer
gecentraliseerd stonden. Bij de plaatskeuze werd er
rekening gehouden met de verschillende gebruikers
van het plein, zoals de kermis, de wekelijkse markt,
terrassen, parkeergelegenheid, fietsenstallingen, …
De plantvakken werden verder uniform opgevuld
met Buxus sempervirens om op deze manier een
wintergroene tint te geven aan het terrein. Daarnaast
werd ook een deel van de plantvakken voorzien van
stijlvolle fietsbeugels met een waterdoorlatende dolomietverharding
als ondergrond.
Groene Gemeente 2009
4 e laureaat
DenDeRmonDe
Groenaanleg Weidestraat
Het project ‘Weidestraat’ bevindt zich in een drukke
buurt van de deelgemeente Sint-Gillis. Door de
komst van nieuwe verkavelingen is het de opdracht
van de stedelijke dienst groen en natuur om elke m²
openbaar groen in deze wijken optimaal te benutten.
Een hoge bevolkingsdichtheid betekent vaak weinig
ruimte voor groen en alle aandacht voor opritten en
parkings.
Het aan te planten terrein bestond uit verschillende
kleine, niet-aaneengesloten percelen waardoor men
een versnipperde indruk krijgt. Om toch een eenheid
te bekomen, werden alle percelen op dezelfde manier
aangeplant. Als basisaanplanting werd het een
mengeling van Hydrangea paniculata ‘Pinky Winky’
en Cornus sericea ‘Kelseyi’ in een verhouding van
1 op 4. Hoogstammige bomen waaronder 10 Malus
‘Professor Sprenger’ en 6 Liriodendron tulipifera
zorgen voor een ruimtelijk effect. Het onderhoud in
deze aanleg werd beperkt door het aanbrengen van
een mulchlaag van boomschors. Bijzondere aandacht
werd ook besteed aan de doorwortelbare ruimte voor
de bomen.
Aan de reactie van de bewoners te horen is het een
geslaagd project.
13

14
themaBePlantInG
1 e laureaat
antWeRPen
Prairietuin in de Plantentuin
In navolging van het decreet van de Vlaamse overheid
dat aan openbare besturen verbiedt om op termijn
nog langer pesticiden te gebruiken, besliste men om
in Antwerpen een prairietuin aan te leggen. Een prairietuin
staat ervoor bekend dat hij zeer onderhoudsvriendelijk
is en dat hij zowel in rijke als arme bodems
de 4 seizoenen zeer sterk tot uiting brengt. Tevens is
een prairietuin een zeer kleurige vorm van groen met
een lange levensduur en met een natuurlijk uitzicht.
Het onderhoud en het beheer op langere termijn is
eenvoudig. Omdat het ontwerpen van een plantengemeenschap
voor een prairietuin gedegen plantenkennis
vereist werd beroep gedaan op een gespecialiseerde
vaste plantenkwekerij. Zo realiseerde men in het
najaar van 2008 in de Plantentuin aan de Leopoldstraat
de eerste prairietuin.
Als prairieplanten worden winterharde kruidachtige
vaste planten en grassen gebruikt. Deze worden aangevuld
met bloembollen om de bloeitijd tijdens de
lente te vervroegen. Tweederde van de eigenlijke
plantenmassa van de prairieplanten bevindt zich ondergronds.
Hierdoor bouwt deze beplanting een grote
reserve op om moeilijke omstandigheden te overbruggen
en is ze eenvoudig kort te maaien in de vroege
lente. Aangezien vooral planten worden gebruikt die
hier al langer bekend zijn, is de kans op invasie uiterst
klein. Prairieplanten wortelen zeer diep zodat ze geen
kostbaar water nodig hebben tijdens droogteperioden.
Extra bemesting is niet nodig om te komen tot een
zeer sterke en gezonde plantengemeenschap. De beplanting
is zelfregulerend want planten die afsterven
worden spontaan vervangen door andere prairieplanten.
Hierdoor evolueert de prairietuin in de tijd. De
grote plantenverscheidenheid draagt sterk bij tot een
rijke flora en fauna. De grond wordt niet bewerkt zodat
bijvoorbeeld vlinders ongestoord hun volledige cyclus
kunnen afwerken. De onkruidbestrijding gebeurt manueel
en zonder chemische middelen. Om deze handenarbeid
te beperken wordt de bodem afgedekt met
een lavakorrel. In vergelijking met een gewone vaste
plantenborder vergt een prairietuin slechts één derde
van de onderhoudstijd. Voor de 335 m² grote prairietuin
kwam dit in 2009 neer op slechts 15 uur arbeid.
2 e laureaat
hooGstRaten
Vaste plantentuin in Begijnhof
De restauratie van het begijnhof van Hoogstraten, en in laatste fase ook de groenaanleg ervan, werd afgerond
in het voorjaar van 1997. In 1998 kreeg dit begijnhof een erkenning als Unesco Werelderfgoed.
Oorspronkelijk werd in de tuin een bloemenweide aangelegd. Na drie jaar bleek deze weide overwoekerd te
zijn door wortelonkruiden. De gemeentelijke groendienst zocht in samenwerking met de afdeling Onroerend
Erfgoed naar een duurzame oplossing voor dit probleem. Dit leidde tot het initiatief om er gedurende drie
jaar aardappelen te planten. De keuze ging naar de oude variëteit “Texel”. Door het gebruik van deze aardappelsoort
konden de problematische onkruiden overmeesterd worden. Na deze periode van drie jaar was de
grondstructuur dan ook terug op peil.
Dit was voor de gemeente het sein om te starten met de aanleg van een vaste plantentuin. De planning en
uitvoering gebeurde in eigen beheer. De plantentuin bestaat uit 16 borders. Voor het opplanten zijn er 45
verschillende soorten en variëteiten gebruikt. Tussen en rond deze borders zijn smalle grasstroken aangelegd
met de bedoeling om ze te gebruiken als wandelstroken. De plantenkeuze gebeurde met het oog op de kweek
van snijbloemen voor de altaarversiering van de begijnhofkerk. Dit naar aloude traditie van de Hoogstraatse
begijnen, die zorgden voor bloemen uit de eigen tuin. De vaste plantentuin in het begijnhof is een realisatie
van de gemeentelijke groendienst en de kostte 5600 euro.

3 e laureaat
Ronse
Bibliotheektuin en rotonde Veemarkt
De groendienst is in 2009 gestart met de aanpassing en vernieuwing van de groenzones in en rond het centrum
van de stad. De hervorming is noodzakelijk o.a. om het gebruik van pesticiden te kunnen reduceren.
Als eerste startte men met de heraanleg van de rotonde aan de Veemarkt. De rotonde ligt op één van de
belangrijkste verkeersaders van de stad. Hier koos men voor een onderhoudsarme beplanting van o.a. Pachysandra
terminalis met verwilderende voorjaarbollen, Pennisetum alopecuroides ‘Japonicum’, Sedum spectabilis
’Herbstfreude’, Verbena bonariensis, Euonymus alatus ‘Compactus’ en een 3,5 meter hoge taxuskegel. Drie
opvallend gekleurde schapen trekken de aandacht van iedere voorbijganger. De kunstzinnige schapen op de
rotonde zorgen voor een goed oriëntatiepunt in de stad. Eén schaap zegt meer dan 1000 routebeschrijvingen.
Daarbovenop zorgen ze het ganse jaar door voor een vrolijke tint in de stad. De beplanting rond de bibliotheek is
in harmonie met die op de rotonde. Ook hier is gekozen voor planten zoals Pennisetum alopecuroides ‘Hameln’,
Verbena bonariensis, verschillende Miscanthus-soorten, Sedum spectabilis, Salvia nemerosa ‘Ostfriesland’, Hydrangea
paniculata ‘Pinky Winky’ en taxushagen. De grote Pennisetum-vlakken staan in fel contrast met het
strakke gazon. Door vlak na de aanplant een dikke laag boomschors aan te brengen kon men het onkruid binnen
de perken houden en het onderhoud tot een minimum herleiden. Stapsgewijs zullen ook de andere groenzones
binnen de stad aangepast worden zodat het gebruik van pesticiden kan worden beperkt.
4 e laureaat
RoeselaRe
een bloemenlint doorheen het stadspark
In 2007 werd een deel van het stadspark heraangelegd in functie van waterbuffering bij overstromingsgevaar. In
2008 waren de werken af en heeft de groendienst de opdracht gekregen dit deel van het park met groen af te
werken. De groendienst zag toen de mogelijkheid om een al lang sluimerende wens ten uitvoer te brengen en de
verschillende delen van het bestaande stadspark eindelijk aaneen te linken door middel van bloemenaccenten.
De bedoeling was om een groen decor te realiseren met streekeigen groen (o.a. Corylus avellana) en aan de rand
lagere, bloeiende struiken (o.a. Buddleja alternifolia). Dit decor dient om een bloemenlint te ondersteunen dat de
herkenbaarheid in het versnipperde stadspark moet verhogen.
De plantenkeuze is geselecteerd op extensief onderhoud, bloeispreiding, duurzaamheid en herkenbaarheid. Zo
werd streekeigen maar opgewaardeerde beplanting aangewend (o.a. Cardamine pratensis ‘Flore Pleno’, Achillea
millefolium ‘Coronation Gold’, Plantago major ‘Purpurea’, …) om een natuurlijke uitstraling te bekomen die in
beperkte mate ongewenste kruiden toelaat. Dit komt het extensieve onderhoud ten goede. Om ook in bloeispreiding
te voorzien werden voorjaarsbloeiers, zomerbloeiers en herfstbloeiers gemengd toegepast (o.a. Doronicum
‘Magnificum’), samen met verwilderingsbloembollen. Door met vaste planten te werken wordt de duurzaamheid
van het project verzekerd en wordt stelselmatig gewerkt aan een nieuwe uitstraling van het stadspark.
Groene Gemeente 2009
5 e laureaat
BeVeRen
Wijngaard en kruidenborder
in Park Cortewalle
De historische moestuin, gelegen in het ommuurde
gedeelte van het park Cortewalle werd verfraaid met
een wijngaard en kruidenborder. Binnen het ommuurde
deel werden zithoeken en nieuwe aanplantingen
aangebracht. De aanplantingen passen volledig
in het kader van een historische moestuin en zijn
aangepast aan de naar het zuiden gerichte en door
de muren beschutte tuin. Er is hoofdzakelijk gekozen
voor druiven en kruiden.
De rijen druivelaars zijn opgesplitst in 2 categorieën,
nl. wijndruiven en eetdruiven. In totaal werden er
104 druivenplanten aangeplant in de loop van de
maand mei.
De kruidenborder is een mix van verschillende courante
en minder courante kruiden: Bieslook, Citroenmelisse,
Marjolein, Salie, Palingkruid, Mierikswortel,
Bonenkruid, Kamille, Zwarte Pepermunt, Tijm, Dragon,
Rabarber en doorlevende Selder. De kruidenborder
wordt omsloten door een wilgenvlechtwerk
met een hoogte van 50 cm. Het werd een echte geurenborder.
Bij aanraking komen er heel wat aroma’s
vrij.
De inkom van de tuin naast het hek wordt geaccentueerd
door twee zuilvormige hulsten. Vanuit de zithoek
kan men de nieuwe vijgenbomen bewonderen
en genieten van een aangenaam moment in de tuin.
Ook de bestaande aanplanting naast de muur met
leiperen is volop in ontwikkeling en geeft ook een
meerwaarde aan de tuin.
15

2009 Gemeente in bloei
16
Gemeente
in bloei
de beste Vlaamse
bloemenprojecten
in 2009
Antwerpen
Anzegem
Asse
Avelgem
Beringen
Beveren
Dendermonde
De Panne
Duffel
Eeklo
Genk
Harelbeke
Herzele
Hooglede
Hoogstraten
Ieper
Izegem
Koksijde
Kortrijk
Lendelede
Leuven
Lille
Lint
Lochristi
Lommel
Mechelen
Meulebeke
Mol
Nieuwpoort
Oostende
Opglabbeek
Oudenaarde
Roeselare
Ronse
Scherpenheuvel
Sint-Niklaas
Staden
Stekene
Tielt
Veurne
Vilvoorde
Wemmel
Wezembeek-Oppem
Wielsbeke
Wuustwezel
Zandhoven
Zwevegem
Zwijndrecht
deze gemeenten werden beloond met 1, 2 of
3 bloemensymbolen (zie ook p. 2)
De stad Nieuwpoort behaalde in 2009
de zilveren Entente Florale-medaille.
De stad Hasselt wordt met zijn recente groen-
en bloemenrealisaties uitgeroepen tot Groen-
en Bloemengemeente 2010 (zie p. 22) en doet
een gooi naar een Entente Florale-medaille in
2010.
antWeRPen
Deurne in bloei
Verschillende plaatsen in het district Deurne worden
opgefleurd met zomerbeplanting. Bloemenmanden
worden afgewisseld met perken waarin eenjarigen
gecombineerd worden met vaste planten.
anZeGem
Kernen in bloei
In alle deelgemeenten zijn er bloemen terug te
vinden op de centrale pleinen. Ook de belangrijkste
verkeersassen zijn voorzien van hangkorven en
bloembakken. Accenten worden gelegd met bloementorens
en grote bloempotten.
asse
Bebloeming asse
Bloementorens en hangmanden in het centrum
fleuren het stedelijke karakter op. Aan de voorzijde
van het gemeentehuis is er een perk met eenjarigen.
Ook de andere dorpscentra krijgen kleurige bloemenmanden.
aVelGem
Bloemen langs de avelgemse wegen
Duizenden bloembollen kondigen de lente aan. In
de zomer worden verschillende plaatsen aangeplant
met eenjarigen, al dan niet in combinatie met vaste
planten. Ook in de winter worden de plantenbakken
met bloemen beplant.
BeRInGen
Bebloemingsactie 2009
Naast de grote bloemrijke perken worden op strategische
punten een 20-tal bloemzuilen geplaatst. Ook
verfraaien 220 bloemenmanden de verschillende
handelskernen. Allerlei acties worden ondernomen
om de bevolking bij de bebloeming te betrekken.
BeVeRen
Bloemen Beveren 2009
Veel bloementorens, bloemspiralen en bloemenmanden
sieren de doortocht, het centrale stadsplein en
het kasteeldomein. Ook de deelgemeenten worden
bebloemd met talrijke bloemenmanden.

DenDeRmonDe
Dendermonde bebloemd
Linten met bloemenbollen verwelkomen de bezoekers.
Op de vele pleintjes in de binnenstad vallen er
hangmanden en bloementorens met zomerbloemen
te bewonderen.
De Panne
Bebloeming van duin tot polder
Rotondes, pleinen, bruggen, boomspiegels en verlichtingspalen
worden het jaarrond bebloemd. Ruim
50.000 zomerbloemen, chrysanten, narcissen en
viooltjes geven een aaneenschakeling van bloemen
vanaf de autosnelweg tot de zeedijk. Ook de trambedding
krijgt een groene en fleurige toets.
Duffel
een bloem van een gemeente
Bloemversieringen zijn aangeplant in bloementorens,
hangmanden en korven. Meer dan 10.000 eenjarigen
zijn terug te vinden op verkeersgeleiders, openbare
gebouwen, brugleuningen en verlichtingspalen.
eeKlo
eenjarige bebloeming
Meerdere bloementorens, schalen en hangmanden
worden tijdens de zomer opgesteld. Ook een aantal
vaste bloemvakken vervolledigen het plaatje.
GenK
stadsbebloeming het jaar rond
De voorjaarsbebloeming wordt opgezet met bloembollen
en eenjarigen. In de zomer is het veeleer een
combinatie van eenjarigen en vaste planten.
haRelBeKe
harelbeke bebloemd
In het stadscentrum wordt de Leiebrug en het stadhuis
bebloemd met smaakvolle bloembakken.
heRZele
herzele in bloei
Gemeente in bloei 2009
De gemeente komt in bloei met bloembollen en
nadien met eenjarigen in de verschillende bloemperken.
Ook de vele bloembakken worden opgevuld met
zomerbloeiers, in het najaar met chrysanten.
hooGleDe
Bebloeming in hooglede en Gits
De beide dorpskernen worden uitbundig bebloemd
met bloembakken, bloementorens en hangmanden.
Talrijke initiatieven motiveren de inwoners om ook
gevel of voortuin te beplanten of te bebloemen.
hooGstRaten
hoogstraten in bloemen
Gevels van stadsgebouwen worden in de bloemen
gezet en langs straten en op pleinen worden in de
dorpscentra bloembakken geplaatst. Als link met de
veiling staat Hoogstraten in september in groenten en
bloemen.
17

18
IePeR
Bebloeming Ieper
Niet alleen bloemperken worden aangelegd, ook
talrijke bloembakken sieren ’s zomers de openbare
gebouwen. Bloemschalen staan opgesteld op de
vluchtheuvels langs de voornaamste invalswegen.
De bloemen worden in eigen serres opgekweekt.
IZeGem
Bebloeming Izegem
De zomerbebloeming met grote bloemspiralen,
bloemenmanden en vele bloembakken situeert zich
in 3 kernen en op diverse rotondes. Ruim 80 vensterbloembakken
tooien de gevel van het stadhuis.
KoKsIJDe
Kleurrijk bebloemd Koksijde
Een aangename woonomgeving wordt gecreëerd door
jaarlijks op een kwaliteitsvolle manier ruim 150.000
perkplanten in parterres, bloembakken en schalen uit
te planten.
KoRtRIJK
Bloemen aan de macht
Na de ludieke actie ‘Een plant voor een lach’ start
het bloemenseizoen met duizenden zomerbloemen in
bloemschalen, hangbakken, plantenvazen en bloemperken.
In de herfst worden chrysanten aangeplant.
Dit goede voorbeeld volgen de 2400 deelnemers aan
de stedelijke bloemenwedstrijd.
lenDeleDe
lendelede bloeit
Bloembakken in woonwijken en op gemeentepleinen
zorgen ervoor dat Lendelede bloeit!
leuVen
fleurig leuven
In parken, op pleinen en in straten worden een 30-tal
perken met traditionele zomercomposities, bestaande
uit palmen en begonias, afgewisseld door nieuwe
meer gedurfde combinaties. In de Kruidtuin worden
natuurlijk ogende bloementapijten en eenjarige klimplanten
aangeplant. Bloembakken, schalen, hangmanden
en bloemenzuilen worden in vijf kleurenthema’s
uitgewerkt, terwijl rode Pelargoniums het stadhuis
blijven sieren.
lIlle
flower power
Kleur brengen in straten en op pleinen vormt een
nieuwe uitdaging. Verspreid over de gemeente plaatst
men in de dorpskernen bloembakken, bloemtorens en
meer dan 350 hangmanden.
lInt
fleurige dorpskern
De dorpskern wordt jaarlijks opgefleurd met eenjarigen.
Samen met de bevlagging in de hoofdstraten
geeft dit een feestelijk tintje aan het dorp van mei tot
september.
loChRIstI
Bebloeming lochristi
Verschillende bloemenobjecten zoals hangmanden,
bloemschalen, bloembakken en plantvakken worden
in eigen beheer gevuld, gekweekt en onderhouden.
Tijdens dit jaarlijks terugkerend ritueel wordt telkens
geëxperimenteerd met nieuwe plantensoorten of
variëteiten.

lommel
Pure energie
Onder dit motto worden dit jaar de vele grote rotondes
en perken bebloemd met duizenden planten. In
de eigen serres wordt veel energie gestoken in de
opkweek van het zaai- en stekgoed voor zowel de
zomer- als de winterbeplanting.
meChelen
mechelse bloemenpracht
Na het behalen van een gouden medaille in Entente
Florale gaat Mechelen op de ingeslagen weg
verder. Invalswegen, waterlopen, het stadscentrum
en de wijken worden bebloemd.
meuleBeKe
meulebeke bebloemd
Het marktplein en gemeentehuis worden versierd met
bloembakken of hangmanden aan verlichtingspalen.
Ook de ingang van het sportdomein en de kerken
in de 3 parochies worden opgefleurd met eenjarige
bloemencombinaties.
mol
Gemeente in bloei
Tal van bloemenmanden zijn terug te vinden in de
winkelstraten. Ook zijn er een 20-tal bloembakken en
een 10-tal bloementorens op de belangrijkste plaatsen
in het centrum.
nIeuWPooRt
nieuwpoort naturally in bloom
Als Groen- en Bloemengemeente 2009 bloeit Nieuwpoort
open onder impuls van de vele internationale
onderscheidingen. Successen worden verzilverd mede
dankzij stijlvolle witte bloembakken en hangmanden
aan verlichtingspalen. Nieuwpoort krijgt eveneens een
kleurig aanzien door de vele bloembollen en combinaties
met vaste planten. Dit spoort ook de inwoners
aan om de stad in de bloemetjes te zetten.
nIeuWPooRt
zilveren medaille 2009
oostenDe
Bloem-en-zee
Blikvangers worden uitgewerkt in een combinatie van
een 9-tal soorten eenjarigen die een bloementapijt
vormen in de kleuren wit, blauw, geel en oranje.
Verouderde bloembakken worden vervangen door
nieuwe hedendaagse modellen.
oPGlaBBeeK
Bebloeming opglabbeek
Naast de bloemkorven aan de verlichtingspalen is
het dorps- en kerkplein versierd met bloementorens.
Ook de bloemperken in de omgeving zijn beplant met
eenjarige bloemen.
ouDenaaRDe
Kunststad in de bloemen
Vele bloembollen sieren parken en gazons. Maar ook
de honderden bloembakken langs de Scheldekaaien
zorgen ervoor dat de kunststad baadt in de bloemen.
19

2009 Gemeente in bloei
20
RoeselaRe
Bloemenlinten
Zowel in winter als in zomer wordt de stad bebloemd
met bloemenlinten aan de Grote Markt, de stationsomgeving,
het stadspark en pleinen aan openbare
gebouwen. Ook kerken, begraafplaatsen, oud-gemeentehuizen
en pleintjes in de deelgemeenten
worden bebloemd.
Ronse
Ronse in bloei
Bloementorens en perken zijn terug te vinden op de
belangrijke verkeersgeleiders. Ook het stadhuis en
andere openbare gebouwen worden bebloemd. In het
najaar worden duizenden viooltjes aangeplant.
sCheRPenheuVel
de merode, prinsheerlijk platteland
De kleuren oranje, rood, groen en donkergroen uit het
logo worden aangewend om plantencombinaties uit te
werken voor de 100 bloemenmanden, 20 balkonbakken
en 2 bloemenpiramides.
sInt-nIKlaas
fleurig sint-niklaas
Op goed zichtbare locaties wordt er gekozen voor seizoensbeplanting
al dan niet in combinatie met vaste
beplanting. Op nog andere plaatsen worden bloemenmanden
of verhoogde plantenbakken aangebracht in
volle grond.
staDen
Bebloeming staden
Openbare gebouwen en pleinen in de verschillende
deelgemeenten worden bebloemd. Meestal wordt de
sterke Pelargonium aangeplant in combinatie met
andere eenjarigen
steKene
Bebloeming dorpskernen
Perken en bloembakken in alle dorpskernen worden
opgevrolijkt met fleurige bloembollen en kleurige
eenjarigen in de zomer. Bloemenmanden en bloementorens
zorgen voor extra bebloeming. Aan het
gemeentehuis zijn buxusmassieven met bloemen dé
blikvanger.
tIelt
tielt in bloei
Met oog voor detail en met passie worden diverse
plaatsen in de stadskern en in de dorpskernen voorzien
van bloembakken, -schalen en –torens. Ook verschillende
gebouwen worden versierd met bloemen.
VeuRne
Bebloeming 09
Het stadspark en de verkeersgeleiders in het centrum
worden uitbundig bebloemd. Daarnaast brengen 350
grote bloembakken langs de straten en de talrijke
vensterbloembakken heel wat kleur in het straatbeeld.
VIlVooRDe
Zomerbebloeming
Het stadscentrum wordt opgefleurd met bloementorens,
hangmanden en balkonbakken. Door het
handelscentrum wordt een kleurrijk lint getrokken
en in het perk voor het station werd een noordpijl
uitgebeeld.

Wemmel
Wemmel bebloemd
Vooral de pleinen en rotondes worden bebloemd met
bloemenmanden. In combinatie met vroegere heraanplantingen
op rotondes geeft dit een mooi effect.
WeZemBeeK-oPPem
Bloemperken
De belangrijkste kruispunten en rotondes worden
opgefleurd met eenjarige zomerplanten. In de winterperiode
volgen de bloembollen en aangepaste
winterbloeiers.
WIelsBeKe
Bebloeming Wielsbeke
Niet alleen het gemeentehuis staat in de bloemen,
maar ook de dorpskernen en toegangswegen van de
andere dorpskernen. Het aanbod bestaat uit een 200tal
hangmanden, bloementorens en bloembakken.
WuustWeZel
Wuustwezel in bloei
Plantvakken worden met eenjarige bloemen beplant
en aan verkeersgeleiders en openbare gebouwen
worden bloembakken en schalen geplaatst. Daarnaast
worden bloemenmanden opgehangen aan de verlichtingspalen
langs de invalswegen in de dorpskernen.
ZanDhoVen
Bloemenpracht in de gemeente
Straten, pleinen en perken worden verfraaid met
bloemenmanden, bloembakken en perkplanten. Met
de hulp van verenigingen wordt ieder seizoen anders
ingekleurd.
ZWeVeGem
Zwevegem bebloemd
De gouden medaille van Entente Florale 2008 bevestigt
en bekroont de inspanningen op gebied van groen en
bebloeming. In alle deelgemeenten worden bloemen
voorzien met accenten op specifieke plaatsen. Ruim
250 bloemschalen worden door peters en meters
onderhouden.
ZWIJnDReCht
Bebloeming Zwijndrecht
Gemeente in bloei 2009
Zomer en winter worden de verschillende bloembakken
op het gemeenteplein en aan het kerkhof versierd.
Langs de belangrijkste invalsweg verwelkomt een
bloemenperk de voorbijgangers.
21

2009 Groen- en bloemengemeente
22
Groen- en Bloemengemeente 2010
hasselt
Zeg je hasselt, dan denk je al snel aan een hippe modestad. maar hasselt heeft ook een zeer groene kant. Je geniet er van de mooie natuur
en van de honderden parkjes en open ruimten. historisch groen vind je bijvoorbeeld in domein herkenrode met de cisterciënzer abdij of park
tommelen, gegroeid uit bommenkraters van de wereldoorlog. hoeveel groen er ook is, hasselt gaat voor meer groen. Dit uit zich bijvoorbeeld
in ‘elke wijk zijn park’. eigenlijk is groene inkleding constant aanwezig. neem bijvoorbeeld de nieuwe stationsomgeving. Je zal er in de
toekomst je auto onder een park parkeren. of bij projecten als de Blauwe Boulevard, de toekomstige lightrail, een nieuwe weg, nieuw
fietspad,… telkens is er de nodige aandacht voor groen.
Voor het onderhoud van al dit groen gaat Hasselt voor het gebruik van
0% pesticiden. Telkens is het motto zo natuurlijk mogelijk. Bijvoorbeeld
er stelt zich een plaag van rupsen in de Japanse Tuin. Hasselt opteert
voor een natuurlijke oplossing en plaatst nestkastjes om extra
koolmezen te lokken. Ook worden inwoners gestimuleerd voor een
gezonde aanpak wat betreft het onderhoud van hun tuin. Hun beloning
is het logo ‘Gezond tuinieren’.
Een groen Hasselt is er nu eenmaal ook dankzij de medewerking van de
Hasselaren. Zo zijn er bijvoorbeeld plantacties door jeugdverenigingen,
er zijn afspraken met de handelaars over groen in het stadscentrum,
leden van de kindergemeenteraad controleren zelf de speelpleintjes, …
Ook thuis helpen Hasselaren mee. Ze planten een broeikasboom die ze
gratis van het stadsbestuur krijgen of Hasselaren leggen een groendak
aan waarvoor ze subsidies ontvangen.
Niet onbelangrijk is dat groen meer kleur krijgt in Hasselt. Elk jaar
organiseert PR8, een vereniging van vrijwilligers, een sfeervol
bloemenfeest en een succesvolle bloemen- en infobeurs. Tijdens het
opentuinenweekend bezoeken mensen privétuinen waar ze anders nooit
zouden komen. Of ouders van pasgeboren Hasselaartjes planten een
boom in het geboortebos. Ook klinkt er heel wat muziek in het groen.
Neem nu de Kaperconcerten, Pukkelpop, Rimpelrock, … die beleef je in
een heel natuurlijk decor. Of wat dacht je van ligzetels in het park?
Dit alles leidt tot een gezellige groene stad waar het aangenaam en
gezond wonen is. Ook werkt dit uitnodigend voor toeristen die graag de
groene kant van Hasselt ontdekken. Meteen ook redenen genoeg om
deel te nemen aan de Europese wedstrijd Entente Florale.
Volgende zomer komt de internationale jury op bezoek en beoordeelt
ze in hoeverre Hasselt ervaren wordt als leefbare stad. De VVOG
begeleidt het stadsbestuur bij de voorbereiding van het wedstrijddossier
en organiseert volgend jaar een studiebezoek aan de Groen- en
Bloemengemeente van het jaar.
Meer over het groenbeleid van de Groen- en Bloemengemeente 2010
kan u lezen in de volgende jaargang van Groencontact.
hasselt
Groen- en Bloemengemeente 2010

In het kader van het decreet op reductie van bestrijdingsmiddelen wenst
de VVOG de Vlaamse gemeentebesturen aan te moedigen om creatieve
oplossingen te bedenken om groenzones op een zo milieuvriendelijke
manier te beheren.
De vakjury was van oordeel dat de bomenbegraafplaats van Eeklo
een voorbeeldstellende realisatie is waarbij een bestaande, steense
begraafplaats werd omgevormd en waarbij ook de nieuwe uitbreiding
een uitgesproken groen karakter heeft. Door de specifieke groenaanleg
kan de gehele begraafplaats nu op een milieuvriendelijke manier worden
beheerd. Daarom kende de jury een ereprijs Zonder is gezonder toe aan
de begraafplaats van Eeklo.
De realisatie van de bomenbegraafplaats vormt de laatste fase in de
heraanleg van de stedelijke begraafplaats. Het is de bedoeling om een
rustgevende, groene bezinningsruimte te maken in de stad waarbij ook
alternatieve manieren van begraven worden toegepast.
De laatste 5 jaar is er een systematische omvorming van de stedelijke
begraafplaats doorgevoerd. Bijna alle paden en boordstenen werden
weggehaald. Het geheel werd ingezaaid met gras en nieuwe
boomstructuren werden aangeplant en zullen in de toekomst het beeld
bepalen. Ook worden er niet langer chemische bestrijdingsmiddelen
toegepast, wat trouwens kadert in een algemeen nulgebruik van
pesticiden voor de volledige stad.
De bomenbegraafplaats vormt een eindpunt op één van de wandelassen
van de begraafplaats. In strak gelid werden 58 Zomereiken aangeplant.
Rond het perceel werd een wadi aangelegd om het weggefilterde water
van elders op de begraafplaats op te vangen. Rondom de wadi schermt
een houtkant dit deel van de begraafplaats af. De begraafplaats sluit
immers aan op een stedelijke groene natuur- en fietsas.
Het geheel wordt verder kleurrijk gemaakt door het aanplanten van
biobloembollen in het gazon en een natuurlijk tintje wordt verkregen door
het voorzien van Lisdodde in de wadi.
Zonder is gezonder 2009
Bomenbegraafplaats
eeKlo
Twee jaar na de aanplant zullen er per boom en in de vier windrichtingen
vier platte uniforme natuurstenen voorzien worden van een 50 bij 50 cm.
Hieronder kunnen verschillende urnen worden begraven. Ook kan de as
van de overledene worden uitgestrooid in een kuiltje dat opnieuw wordt
dichtgedaan en afgedekt met een steen.
Het geheel zal op termijn een zachte, niet confronterende combinatie van
leven en dood vormen. In de nieuwe huisstijl worden de drie kernwoorden
met een ‘e’ vermeld die typerend zijn voor Eeklo: energiek, eigenzinnig
en echt! Begraven worden onder een Eik past dus voor de Eeklonaars
duidelijk in dit rijtje.
zonder
23

Groene Lente 09
is een organisatie van de
Vereniging voor Openbaar Groen
Deze brochure en de actie Groene Lente 2009 werd mogelijk dankzij de financiële steun van
de onderstaande organisaties en firma’s
hoofDsPonsoRs
Vlam
Koning Albert II-laan 35 (bus50) | B - 1030 Brussel | www.vlam.be | vlam@vlam.be
www.bloemenplanten.be | www.openbaargroen.be | www.tuinaannemer.be
www.opdesiertoer4kids.be | www.groeninbedrijf.be
toRo euRoPe
Nijverheidsstraat 5 | 2260 Oevel | www.toro.be | info@toro.be
maJoR sPonsoR
Willaert | Hazegoedweg 5 | 8800 Roeselare
mInoR sPonsoR
DCm | 2280 Grobbendonk
VVoG
Rudi Geerardyn
0476 47 17 36
Predikherenrei 1c | 8000 Brugge
T. 050 33 21 33 | F. 050 33 20 62
groene.lente@vvog.info
www.vvog.info
Vormgeving en druk Superdeluxe bvba | drukkerij Jacobs bvba | Brugge
Samenstelling brochure en meer info VVOG | Rudi Geerardyn | 0476 47 17 36