Rapport Inventarisatie hulpstoffen ... - Kennisakker.nl

vorm) een meer lipofiele hulpstof met een HLB (=Hydrofiele-Lipofiele Balans) tussen de 10 en 14 nodig
heeft voor een hogere bioactiviteit. De HLB is een maat voor de moleculaire balans tussen hydrofiele en
lipofiele groepen aan de uitvloeier, welke varieert van 8,7 tot 19. De geïoniseerde vorm heeft een meer
hydrofiele uitvloeier met een HLB tussen 14 en 17 nodig om tot een maximale activiteit te komen (Green, J.
M., Hale, T. 2005). In Amerika waar dit onderzoek is uitgevoerd, wordt voor nicosulfuron afgeraden een
hulpstof die de pH beïnvloedt, toe te voegen. Voor zover bekend wordt er in Nederland geen advies
gegeven. Bij navraag bij Dupont Nederland bleek dat het hier hoogst waarschijnlijk gaat om onderzoek naar
de optimale samenstelling van het product (formulering). Waarbij benadrukt werd dat toevoeging van een
hulpstof aan een product de eigenschappen van de hulpstoffen in het product positief dan wel negatief
kunnen beïnvloeden. Het is bekend dat kleine hoeveelheden hulpstoffen, dan wel toegevoegd aan het
product dan wel opgenomen in het product, een grote impact kunnen hebben op bijvoorbeeld de pH van de
spuitoplossing. Dupont is qua herbiciden bekend om de WG-formulering in zijn “kleine potjes”. Dit betekent
tevens dat er slechts kleine hoeveelheden aan hulpstoffen in de formulering aanwezig zijn. ISK Biosciences
Europe S.A. Tour IT verkoopt via Syngenta een vloeibare formulering met naar verhouding veel meer
hulpstoffen. Het verschil in hulpstoffen in de formulering kan de achtergrond zijn van de verschillende
adviezen. (Krin de Kraker, Dupont Nederland)
9.2.3.5 Zuurgraad en polariteit van het bladoppervlak
Een andere factor die van invloed kan zijn, is de zuurgraad van het bladoppervlak. Met name breedbladige
onkruiden hebben een basisch bladoppervlak wat tot ontbinding van zwakzure herbiciden kan leiden. Het
aanzuren van de oplossing kan tot een verbeterde effectiviteit leiden.
Naast de pH van het bladoppervlak kan ook de polariteit van het bladoppervlak invloed hebben op de
biologische activiteit van de stof. Onkruidsoorten verschillen in krystallijne structuur, hoeveelheid non-polaire
en polaire wassen en in ionische componenten. Dit zorgt ervoor dat het biologische effect van de pH van de
spuitvloeistof en het type hulpstof dat aan het spuitwater wordt toegevoegd per onkruidsoort kan
verschillen.
Een hoge pH van de spuitvloeistof verhoogde de activiteit op harig vingergras (of bloedgierst, Digitaria
sanguinalis), late stekelnoot (Xanthium strumatium) en sicklepod (Senna obtusifolia). Terwijl een lage pH een
verhoogde activiteit gaf met een lage HLB hulpstof bij vijf van de zes onkruidsoorten, maar op
melganzevoet maakte het geen verschil. Deze resultaten vormen het concept voor de recentelijk
gecommercialiseerde hoge pH hulpstoffen (Nalewaja et al. 1997). Het onderzoek geeft aan dat de
fysiochemische eigenschappen van een herbicide, hulpstof en onkruidsoort moeten corresponderen met
elkaar om tot een goede effectiviteit te komen (Green J. M., Hale, T. 2005).
9.2.4 Middelen gevoelig voor pH en hardheid
In tabel 1 en bijlage 2 wordt een lijst van middelen gegeven, die in Nederland zijn toegelaten en waarvan
meerdere meldingen in de literatuur bekend zijn dat ze pH- en of hardheidgevoelig zijn. Van der Zande et al.
hebben uit Pesticide Manual van 1997 (Tomlin, 1997) alle namen van middelen (zowel wel als niet in
Nederland toegelaten) geïnventariseerd, waarvan melding wordt gemaakt dat ze gevoelig zijn voor afbraak.
Tevens wordt de halfwaardetijd van deze middelen vermeldt (Bijlage C, rapport van de Zande, 2002).
Stoffen die binnen een dag (24 uur) voor de helft zouden kunnen afbreken zijn: bifenox, carbendazim 1 ,
chloorfenvinfos 2 , cymoxanil, desmedifam, fenmedifam, pirimicarb, quizalofop-P-butyl, rimsulfuron, thiram en
vinchlozolin (van de Zande, 2002).
1 De Pesticide Manual geeft niet aan dat deze stof gevoelig is voor hydrolyse
2 Bij pH >13, dit komt praktisch niet voor
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. 42