02.09.2013 Views

Meest gestelde vragen bij ADHD - p&b zorg en onderwijs

Meest gestelde vragen bij ADHD - p&b zorg en onderwijs

Meest gestelde vragen bij ADHD - p&b zorg en onderwijs

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ehoefte aan spanning (s<strong>en</strong>sation seeking) maakt dat ze nog snel ev<strong>en</strong> inhal<strong>en</strong> waar e<strong>en</strong> ander dat<br />

absoluut niet zou do<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> ander symptoom is ongeduld, niet op de beurt kunn<strong>en</strong> wacht<strong>en</strong>, wat<br />

<strong>bij</strong>voorbeeld <strong>bij</strong> file rijd<strong>en</strong> problem<strong>en</strong> kan oplever<strong>en</strong>. Dit kan leid<strong>en</strong> tot bumperklev<strong>en</strong> <strong>en</strong> ander<br />

hinderlijk rijgedrag. T<strong>en</strong>slotte <strong>zorg</strong><strong>en</strong> de aandachtsproblem<strong>en</strong> <strong>en</strong> onvoldo<strong>en</strong>de overzicht er vaak voor<br />

dat niet op tijd wordt gereageerd op verkeerssituaties, waardoor op het laatste mom<strong>en</strong>t moet<br />

word<strong>en</strong> uitgewek<strong>en</strong> om ongelukk<strong>en</strong> te voorkom<strong>en</strong>.<br />

8. Wordt de rijvaardigheid verbeterd door medicatie?<br />

In Nederland is onderzoek gedaan of het gebruik van medicatie zoals Ritalin, Concerta de<br />

rijvaardigheid beïnvloedt. Alle onderzoek<strong>en</strong> wijz<strong>en</strong> op verbetering van het rijgedrag met stimulantia,<br />

vergelek<strong>en</strong> met het rijgedrag van <strong>ADHD</strong>' ers zonder deze medicatie. Het rijgedrag verbetert tot e<strong>en</strong><br />

gemiddeld of normaal niveau.<br />

9. Kan het ook zonder medicijn<strong>en</strong>?<br />

Veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> angst voor medicijn<strong>en</strong>. Dit komt vaak door onbek<strong>en</strong>dheid met de effect<strong>en</strong><br />

of <strong>bij</strong>werking<strong>en</strong>; soms ook door e<strong>en</strong> <strong>bij</strong>kom<strong>en</strong>de angststoornis. Het gesprek met de arts stelt m<strong>en</strong> dan<br />

lange tijd uit. De ervaring heeft geleerd dat de rest van de behandeling (coaching, psychotherapie)<br />

dan vaak ook niet goed op gang komt. De typische symptom<strong>en</strong> van <strong>ADHD</strong>: snel de belangstelling voor<br />

de behandeling verliez<strong>en</strong>, te laat kom<strong>en</strong> <strong>en</strong> verget<strong>en</strong> van afsprak<strong>en</strong>, ding<strong>en</strong> uitstell<strong>en</strong> etc. lijk<strong>en</strong> hier<br />

van invloed te zijn. Daarom is het zo belangrijk dat elke patiënt goede <strong>en</strong> realistische voorlichting over<br />

medicijn<strong>en</strong> om zo zelf e<strong>en</strong> goede afweging te kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. Medicijn<strong>en</strong> zijn het meest effectief voor<br />

de symptom<strong>en</strong> van <strong>ADHD</strong>. Er kan gestart word<strong>en</strong> met coaching zonder medicatie maar als deze<br />

coaching vastloopt zal de behandelaar aanrad<strong>en</strong> toch op medicatie over te gaan.<br />

10. Welke soort<strong>en</strong> medicijn<strong>en</strong> zijn er?<br />

Stimulantia:<br />

• Methylf<strong>en</strong>idaat (Ritalin, Equasym, Medikinet, Concerta®)<br />

• Dextro-­‐amfetamine<br />

Niet stimulantia:<br />

• Atomoxetine (Strattera®)<br />

• Bupropion (Wellbutrin XR)<br />

• Modiolal (Modafinil)<br />

11. Welke effect<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> medicijn<strong>en</strong>?<br />

Stimulantia (zoals Ritalin, Concerta, dextro-­‐amfetamine) werk<strong>en</strong> <strong>bij</strong> 50-­‐70% van de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op alle<br />

<strong>ADHD</strong>-­‐symptom<strong>en</strong>, <strong>en</strong> binn<strong>en</strong> 30 minut<strong>en</strong> na inname. Als het middel werkt, voel m<strong>en</strong> zich rustiger,<br />

<strong>en</strong>ergieker <strong>en</strong> helderder, heeft m<strong>en</strong> meer overzicht over de planning, meer zin in opruim<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

ord<strong>en</strong><strong>en</strong>, kan m<strong>en</strong> beter luister<strong>en</strong>, ding<strong>en</strong> onthoud<strong>en</strong> <strong>en</strong> heeft m<strong>en</strong> minder aanvaring<strong>en</strong> of ruzie. Als<br />

het medicijn niet goed werkt, vervalt niet de diagnose <strong>ADHD</strong>, want niet iedere<strong>en</strong> reageert ev<strong>en</strong> goed<br />

op dit medicijn. E<strong>en</strong> andere mogelijkheid is de dosis <strong>en</strong>/of de toedi<strong>en</strong>ingstijd te verander<strong>en</strong>, of e<strong>en</strong><br />

ander middel word<strong>en</strong> toegedi<strong>en</strong>d. Als het medicijn niet werkt klag<strong>en</strong> patiënt<strong>en</strong> over sufheid of over<br />

e<strong>en</strong> ‘zombiegevoel'. Als dat gebeurt is het medicijn niet geschikt voor jou. Het medicijn moet je juist<br />

helder <strong>en</strong> <strong>en</strong>ergiek mak<strong>en</strong>.<br />

12. Wat zijn de meest voorkom<strong>en</strong>de <strong>bij</strong>werking<strong>en</strong> van medicijn<strong>en</strong>?<br />

Bijwerking<strong>en</strong> van stimulantia (zoals Ritalin, Concerta, dextro-­‐amfetamine) zijn: minder eetlust <strong>en</strong><br />

slaap, droge mond, hartklopping<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> versnelde hartslag <strong>en</strong> nervositeit, of e<strong>en</strong> gejaagd gevoel in<br />

het begin. De <strong>bij</strong>werking<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> meestal af na e<strong>en</strong> paar wek<strong>en</strong>. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die erg gespann<strong>en</strong> zijn, die<br />

2

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!