Waarden en Normen - Maatschappij en Politiek
Waarden en Normen - Maatschappij en Politiek
Waarden en Normen - Maatschappij en Politiek
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Lesmateriaal <strong>Waard<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> Norm<strong>en</strong><br />
Het C<strong>en</strong>trum voor Mondiaal Onderwijs (CMO) heeft zichzelf<br />
onlangs in de materie van de waard<strong>en</strong> <strong>en</strong> norm<strong>en</strong> verdiept <strong>en</strong><br />
voor K<strong>en</strong>nisnet twee lesbriev<strong>en</strong> voor de succesvolle reeks<br />
'PerDagWijzer' ontwikkeld: Wat mag wel <strong>en</strong> wat mag niet? <strong>en</strong><br />
<strong>Waard<strong>en</strong></strong> & Norm<strong>en</strong>. Beide lesbriev<strong>en</strong> zijn te vind<strong>en</strong> op de in-<br />
ternetpagina van het CMO: www.cmo.nl.<br />
De doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>handleiding belooft dat de leerling wordt aangezet tot nad<strong>en</strong>k<strong>en</strong><br />
over de relatie tuss<strong>en</strong> waard<strong>en</strong> <strong>en</strong> norm<strong>en</strong> <strong>en</strong> gedrag. De c<strong>en</strong>trale vraag luidt:<br />
staan waard<strong>en</strong> <strong>en</strong> norm<strong>en</strong> onder druk of is het geklaag over verdwijn<strong>en</strong>d<br />
normbesef van alle tijd<strong>en</strong>? De inleid<strong>en</strong>de tekst voor de leerling op het werkblad<br />
zet e<strong>en</strong> aantal vraagstek<strong>en</strong>s bij de ergerniss<strong>en</strong> in <strong>en</strong> de mogelijke verloedering<br />
van de sam<strong>en</strong>leving. Is het allemaal nou echt zo erg <strong>en</strong> moet<strong>en</strong> we ons zorg<strong>en</strong><br />
mak<strong>en</strong>?<br />
Op deze vrag<strong>en</strong> wordt helaas ge<strong>en</strong> antwoord gegev<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat is jammer. Vooral<br />
omdat juist deze probleemstelling inhoudelijk prachtig lesmateriaal kan oplever<strong>en</strong>.<br />
Het abc-tje: 'waarde - norm - gedrag' is bij de doc<strong>en</strong>t maatschappijleer<br />
vanuit de method<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>d. Logisch dat dit voor de doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met aanverwante<br />
vakk<strong>en</strong> wordt herhaald. De standaardopdracht: 'gegev<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> waarde,<br />
bed<strong>en</strong>k daarbij e<strong>en</strong> norm <strong>en</strong> vice versa', kon daarom ook niet in deze lesbrief<br />
ontbrek<strong>en</strong>. Toegegev<strong>en</strong>, ook ik was overtuigd dat dit de meest voor de hand<br />
ligg<strong>en</strong>de aanpak was om waard<strong>en</strong> <strong>en</strong> norm<strong>en</strong> onder de aandacht van 'de leerling'<br />
te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
Maar wie naar e<strong>en</strong> verklaring of antwoord op de vraag over het 'verdwijn<strong>en</strong>d<br />
normbesef' op zoek is, ontkomt niet aan het feit dat voor e<strong>en</strong> waarde verschill<strong>en</strong>de<br />
norm<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> geld<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat juist die verschill<strong>en</strong>de, tot e<strong>en</strong> zelfde<br />
waarde behor<strong>en</strong>de norm<strong>en</strong> tot onbegrip, ergerniss<strong>en</strong> <strong>en</strong> conflict<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> leid<strong>en</strong>.<br />
Het is e<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> dat normoverschrijd<strong>en</strong>d gedrag van onprettig tot onwettig<br />
kan variër<strong>en</strong>. Wanneer aan de aanbeveling<strong>en</strong> van het rapport van de<br />
Wet<strong>en</strong>schappelijke Raad voor het Regeringsbeleid gehoor wordt gegev<strong>en</strong>, weet<br />
m<strong>en</strong> ook hoe hiermee kan word<strong>en</strong> omgegaan. Teg<strong>en</strong> onwettighed<strong>en</strong> moet consist<strong>en</strong>t<br />
door de overheid word<strong>en</strong> opgetred<strong>en</strong> <strong>en</strong> onprettig gedrag, dat slechts<br />
met omgangsvorm<strong>en</strong> of de 'goede smaak' in strijd is, moet in het algeme<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> geduld. Dit is volg<strong>en</strong>s mij g<strong>en</strong>oeg materiaal voor e<strong>en</strong> paar aardige aanvull<strong>en</strong>de<br />
eindterm<strong>en</strong> voor maatschappijleer; maar dit terzijde.<br />
Het eerste werkblad: <strong>Waard<strong>en</strong></strong><br />
'Het eerste werkblad is e<strong>en</strong> inleiding op het thema van de lesbrief. Het plaatst<br />
het onderwerp in de context van de discussie die op dit mom<strong>en</strong>t in alle media<br />
aandacht krijgt: het grote waard<strong>en</strong>- <strong>en</strong> norm<strong>en</strong>debat.' Het aanzett<strong>en</strong> tot nad<strong>en</strong>k<strong>en</strong><br />
over waard<strong>en</strong> <strong>en</strong> norm<strong>en</strong> k<strong>en</strong>merkt zich in de eerste vijf opdracht<strong>en</strong> in<br />
het aanzett<strong>en</strong> tot bed<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. De lesbrief start met e<strong>en</strong> woord<strong>en</strong>boekopdracht,<br />
MAATSCHAPPIJ & POLITIEK • JUNI 2004<br />
Lesmateriaal<br />
31
Change language