Tussen pot en pint

Tussen pot en pint
Ché sprak met Luk Wyns
We spreken de tweede helft van de jaren 80. Het Vlaamse comedylandschap
ligt braak. Enkel Urbanus, Jacques Vermeire en De
Nieuwe Snaar trekken volle zalen. Maar één crapuleus opdondertje
gaat de concurrentie aan. Luk Wyns vult met zijn onemanshows
theaters van Poperinge tot Groningen. De Merksemse arbeiderszoon
is gedreven en wordt snel superpopulair. In de jaren
90 spreekt hij zijn eerste Gamma-spotje in en maakt hij voor VTM
60 afleveringen van De Familie Backeljau, toen geringschattend
en misplaatst in hetzelfde hoekje geduwd als Bompa Lawijt en
co, maar vandaag een ware cultserie. Hij richt zijn eigen communicatiebureau
op, verdient een aardige boterham en raakt op
die manier een beetje verbrand in de cultureel correcte media
en theatermiddens. Het zal hem aan zijn reet roesten. Ondanks
een turbulent periode in zijn privéleven maakt hij in 2005 een
verschroeiende comeback op het kleine scherm in Matroesjka’s,
de beste tv-serie van eigen bodem ooit. Abonnees van Prime hebben
hem ondertussen al aan het werk gezien in het naar eigen zeggen
nog straffere Matroesjka’s II, dit najaar ook op VTM. Rond die tijd gaat
ook Crapuul in première, zijn eerste theatershow in 5 jaar. En ondertussen
vindt hij nog de tijd om samen met zijn zoon Jonas een geluidsstudio
op te richten en aan het scenario van een nieuwe tv-serie te werken.
We vragen om uitleg in het Antwerpse Dock’s Café aan de Schelde,
een van zijn vaste pleisterplaatsen.
Hoe verhoudt Matroesjka’s II zich voor jou tegenover de eerste serie?
LUK WYNS: De vorige keer was mijn personage Eddy Stoefs een criminele
cafébaas, die met zijn vingers in de kas zat en hier en daar wat foefelde.
Tof, maar in deze reeks zit er veel meer vlees aan Eddy. Hij is een
totaal gefrustreerde, razende zot geworden, omdat hij naar zijn gevoel 3
jaar onschuldig in de bak heeft gezeten en al zijn geld kwijt is. Hij heeft
geen nagel meer om aan zijn gat te krabben. Telkens hij in beeld komt,
ontploft de boel. Hij is een agressieve loser die probeert opnieuw aan de
bak te komen, een wandelende tijdbom.
Hoe verliepen de opnames in Thailand?
WYNS: Het was een waanzinnige ervaring. Het is een groot seksparadijs,
een Disneyland voor volwassenen met tientallen themabordelen. Ze zien
eruit als een voetbalkantine, een hi-techclub, of een lokaal voor schoolmeisjes,
maar het zijn allemaal vermomde hoerententen.
Naar verluidt zijn veel van de meisjes eigenlijk jongens.
WYNS: Dat is zo. De meeste Thaise mannen zien er sowieso al uit als
meisjes. Ze zijn bijna allemaal klein en fijn, hebben zachte gelaatstrekken
en geen baardgroei. Het zit in hun genen. Daarom vinden de meisjes
ginder die behaarde Europese monsters zo stoer en cool, denk ik; al die
gasten met hun gigantische buiken en koppen en lullen. Je voelt dat ze
er allemaal van dromen om zo’n lompe Europeaan aan de haak te slaan
en ermee naar hier te komen.
Matroesjka’s speelt zich af in het prostitutiemilieu. Wat dacht je toen je er
voor het eerst in de hoerenbuurt kwam?
WYNS: Het was als een grave Vietnamfilm: de geuren, de kruiden, de
temperaturen, de alcohol, en letterlijk honderden meisjes van 1 meter 50,
met zo goed als niets aan, die allemaal komen solliciteren naar je liefde.
In alle bars is het altijd happy hour. Voor elk pintje dat je betaalt, krijg je
er een gratis, omdat ze je zo snel mogelijk dronken genoeg willen hebben
om een meisje mee te nemen naar een kamer.
© Ché juni 2008

Jullie hadden ter plekke een Thaise crew. Hoe verliep de samenwerking?
WYNS: Heel tof. De crew bestond uit een zestigtal mensen, precies een
tiende van de crew die daar ongeveer op hetzelfde moment met Nicolas
Cage de film Bangkok Dangerous draaide. Je voelde dat die mannen het
gewend zijn om met grote Amerikaanse sterren te werken. De tweede
dag begonnen ze al tegen elkaar te vertellen hoe bescheiden, lief en
sociaal wij wel waren. Zij waren echte vedettenmanieren gewoon. In een
Hollywoodfilm moet iedereen naar de pijpen van de ster dansen. Bij ons
was dat net het omgekeerde. Wij acteurs waren kleine slaafjes die dansten
naar de pijpen van de productie. En wij zijn heel gewone mensen.
Omdat het er zo gloeiend heet was, kregen we wel elk een assistente
met een grote, zwarte parasol die na elke take kwam beletten dat het vel
van ons gezicht schroeide. Maar Nicolas Cage had bijvoorbeeld ook een
resem stuntlui voor de vechtscènes.
Jullie niet dan?
WYNS: (lacht) Waarom ziet het geweld in Matroesjka’s er zo realistisch
uit, denk je? Omdat wij écht op elkaars bakkes slagen. Ik stond constant
vol blauwe plekken. Zelfs kleine vechtpartijtjes, die er niet zo zwaar
uitzien, zijn hels. Op het scherm zie je niet meer dan wat duwen en
trekken. Maar zo’n scène wordt wel 15 keer frontaal opgenomen, dan 15
keer van opzij en dan nog eens 15 keer van weer een andere kant. Dan
heb je 45 keer een slag gekregen op dezelfde plek. Daar krijg je dus een
gigantische paarse vlek van die 2 weken blijft staan. En dat doet pijn,
geloof me. Ik ben ook een aantal keer neergestoken. Ik had dan wel een
speciaal pak aan als bescherming, maar als ze dikwijls genoeg hard blijven
steken, prikken ze daar los door. En Axel Daeseleire is een fucking
sterke vent. Na vijf keer steken met een groot keukenmes boorde hij los
door het pak. Ik had steekwondes op mijn lichaam. Niet diep, maar wel
irritant. Om maar te zeggen, we waren zeer heldhaftig bezig.
Je vertelde dat je kilo’s moest bijkweken voor de opnames begonnen.
Hoe kwam dat?
WYNS: Tijdens de opnames van de eerste reeks was ik serieus vermagerd.
Maar Marc en Guy vonden dat ik er veel beter uitzag als ik wat
zwaarder stond. In het nieuwe scenario las ik ook zinnen als: ‘Amai man,
ge zè vet geweure in den bak’. Ze rekenden er echt op dat ik opnieuw
dikker werd. Dus ben ik 15 kilo aangekomen, gewoon door meer te
vreten; pasta’s en patatjes, maar ook veel sausen en alcohol en zo. Niet
echt goed voor mijn gezondheid. Op een bepaald moment voelde ik me
zo slecht dat ik mijn bloed liet trekken. De waarde van mijn triglyceriden,
een soort vet in je bloed, bedroeg 2002, terwijl 130 normaal is. 2002 meten
ze vooral tijdens autopsieën, zelden bij levende mensen. De dokter
zei me dat ik elk moment dood kon vallen. Toen ben ik maar op mijn eten
beginnen te letten (lachje). Ik kreeg ook pillen voorgeschreven. Gelukkig
heb ik het opnieuw onder controle.
Gingen jullie dikwijls uit na de opnames?
WYNS: Wij werden om 6 uur ’s ochtends opgepikt aan het hotel en waren
meestal pas rond 22 of 23 uur terug. Meer dan 4 uur sliepen we niet.
Maar als we uitgingen, bleven wij plakken, terwijl de crew ging slapen.
Dat is typisch voor acteurs. Wij hebben niet die verstandige, ingebouwde
rem die anderen wel hebben. Acteurs kunnen zich niet beheersen. Ze
hebben een hele grote drang om dóór te gaan.
Hoe moeilijk is het dan op de set de volgende ochtend?
WYNS: Het ritme was zo hels en de vermoeidheid zo groot, dat het
eigenlijk niet uitmaakte of je ’s ochtends nog half zat was of gewoon een
zware kop had van het slaapgebrek. En het hielp nog ook bij de scènes
waarin Eddy dronken was.
Maakten de regisseurs zich nooit boos als jullie een hele nacht op schok
waren geweest?
WYNS: Wie zegt dat zij dat wisten? Dat is het voordeel van een acteur,
natuurlijk. Zelfs wanneer hij zich afschuwelijk klote voelt, kan hij nog
altijd doen alsof er niets aan de hand is (lacht). Maar of je nu dronken
© Ché juni 2008

ent of niet, Marc en Guy maken altíjd van hun kloten. Ze zijn irritant
perfectionistische regisseurs en net daarom de beste die we hebben. Als
je het niet 100 procent doet zoals zij het in hun hoofd hebben, blijf je het
opnieuw en opnieuw en opnieuw doen. 70 takes lang als het moet. Privé
zijn het echte schatten, maar op de set hebben ze stoere gasten tot
tranen toe gedreven. Ze zijn keihard.
Begin je hen dan niet te haten?
WYNS: Totaal niet. Je roept wel eens ‘Fuck you’ of ‘Klootzak’, maar je
gaat door omdat je weet dat niemand anders in Vlaanderen het niveau
dat zij beogen uit jou kan halen. Met nog geen tiende van het budget
van gelijkaardige producties in het buitenland, maken ze een reeks van
internationale klasse. Van mij mogen ze zo ver gaan als ze willen. Ik doe
gewoon wat ze vragen, ook omdat ik weet dat ze voor zichzelf even hard
zijn. Die mannen hebben voor Matroesjka’s 9 jaar van hun opgeofferd.
Je was er ook bij tijdens de opnames in Bulgarije. Hoe groot was het
contrast met Thailand?
WYNS: Dat kon niet groter zijn. En in beeld werken die verschillende
locaties fantastisch. Het is als een Bondfilm: van een besneeuwd landschap
in het oostblok, ga je via het grijze Antwerpen naar een groene
oase in het verre oosten. In Bulgarije hebben we alleen maar croque
monsieurs gegeten, 10 dagen aan een stuk. Het is een arm land met
stugge, norse mensen. Alleen de drank maakt hen wat losser. In de voormiddag
hebben Bulgaren blijkbaar de gewoonte om elkaar continu uit
te schelden. Ze zijn kampioenen in het bedenken van ellenlange scheldwoorden
en beledigingen, zoals ‘vettige zoon van een hoerenmoeder die
ik nog geneukt heb in die en die opening, samen met mijn buurman die
nog in het gat van zijn vader heeft gezeten’ (lacht). Maar na de middag
worden ze wat rustiger en ’s avonds zijn ze zelfs vriendelijk.
Heb je je ooit een avonturier gevoeld tijdens de opnames?
WYNS: We zijn nooit in gevaarlijke situaties beland, als je dat bedoelt.
Ik voelde me alleen onveilig tijdens de gevechten met Axel (lacht). Alles
was dan ook zeer goed georganiseerd. We waren een soort luxetoeristen
in een extreme action kamp, waarin we filmpje mochten spelen: achtervolgingen,
mensen in een ravijn duwen, mensen neersteken of verdrinken.
Cool. Het zou een tof idee zijn voor bedrijfsevenementen (lacht).
Deden ze in die landen moeilijk over het onderwerp van de serie?
WYNS: In Thailand hadden we een censor op de set. Maar Marc en Guy
zorgden er wel voor dat alle riskante dialogen in het voor hem vertaalde
scenario iets ‘mooier’ geformuleerd waren. Wist die censor veel. Die
sprak toch geen Antwerps (lacht). Wij zeiden bijvoorbeeld: “We zitten in
een stad met 25.000 hoeren en gij vindt er geen vijf om in een buske te
stappen.” In de Thaise versie stond dan 25.000 ‘mooie meisjes’ in plaats
van ‘hoeren’. We hebben wel een aantal scènes die zich in Bangkok
afspelen in België gedraaid: een meisje dat levend verbrandt in een hotel
bijvoorbeeld. Een hotel in de fik steken, zagen ze ginder niet zitten.
Hoe is het om op de set dag in, dag uit tussen de blote vrouwen rond te
lopen?
WYNS: Dat went heel snel. Een gynaecoloog kijkt ook anders naar het
vrouwelijk geslacht dan een tandarts. De eerste dagen is het misschien
spannend, maar na 5 dagen in de studio met twintig blote figuranten die
hele tijd hetzelfde dansje doen rond een paal... (blaast). Daar komen niet
veel erecties meer bij kijken.
De reeks is uitgezonden in een veertigtal landen. Ben jij ondertussen al
herkend in het buitenland?
WYNS: Heel grappig. In Bangkok werden we op de luchthaven aangesproken
door Zweedse rugzaktoeristen: “Zijn jullie niet de mannen van
Matrioshki?” Het is niet dat ze riepen: “Kijk eens aan; Peter Van den
Begin, Axel Daeseleire en Luk Wyns!” Maar ze herkenden onze koppen
wel. We moesten zelfs handtekeningen geven. En belángrijk dat wij ons
voelden (lacht). De jongste geluidstechnieker in mijn bedrijf had familie
© Ché juni 2008

op bezoek uit Canada. Hij liet een flyer van mij zien voor een of andere
theatervoorstelling en zei: “Dat is mijn baas.” Die Canadezen waren
helemaal in paniek: “Je weet toch voor wie je werkt. Dat is crapuul van
het ergste soort.” (lacht) Canadezen zijn blijkbaar niet de slimste mensen
ter wereld.
Is het internationale succes van Matroesjka’s goed voor jouw carrière in
het buitenland?
WYNS: Daar heb ik niets van gemerkt. Ook al is het een fenomenale
reeks, we blijven kleine Vlamingskes, hè. Ik heb alleszins geen enkel
voorstel gekregen uit het buitenland. Ik heb ook geen agent, maar doe
alles zelf. Een agent moet een neus hebben voor zaken, maar vele agenten
hebben alleen maar een neus voor hun eigen portemonnee. En hier
heb ik geen agent nodig. Iedereen kent mij. Als ze mij willen, weten ze
me wel te vinden. Ik zeg ook voortdurend ‘nee’.
Waarom?
WYNS: Omdat er niet zoveel goede dingen gemaakt worden. Ik kijk zelf
geen tv meer, omdat ik er echt niet goed van word. Af en toe neemt
iemand een nieuw tv- of radioprogramma voor mij op, of enkele radiospots;
om bij te blijven. Maar het amuseert me niet, het ontspant me
niet en ik leer er geen kloten van bij. Mijn tv is een scherm waarop ik
dvd’s afspeel, films en series als The Sopranos, Deadwood of The Wire.
En ik heb het gevoel dat Matroesjka’s daar rustig tussen mag staan. We
spelen mee in die league. Ik ben te oud geworden om nog voor minder
te gaan.
Er is tegenwoordig een boom in de Vlaamse filmindustrie. Word je daarvoor
veel gevraagd?
WYNS: Kleine dingetjes. Het laatste was een rolletje in Los van Jan
Verheyen. Ik word veel gevraagd voor studentenfilms. En dat is wel leuk,
want die gastjes van 20 jaar zijn een barometer voor wie echt hot is. Die
mannen hebben geen verleden. Die steken hun neus aan het venster en
vragen wie ze zien zitten. Die laten zich niet tegenhouden door het feit
dat ik ook bomma Backeljau ben, want die kennen ze niet eens. Die hebben
geen vooroordelen.
In de jaren 80 was je een van de eersten die met onemanshows begon...
WYNS: (onderbreekt) En nu ga jij vragen: ‘Waarom ben jij ermee gestopt
op het moment dat iederéén een onemanshow heeft?’ (lacht). Als ik je
kan geruststellen: de godfather gaat binnenkort terug naar zijn roots.
Vind je jezelf echt ‘de godfather’?
WYNS: Een beetje toch. Verschillende gasten die nu succes hebben,
heb ik nog gecoacht of bijgestaan met raad en daad. Walter Baele heb
ik in De Familie Backeljau laten debuteren. Wouter Deprez is bij mij in de
leeer geweest. Dat was niet moeilijk. Toen ik hem destijds vroeg wat hij
wilde doen, zei hij: “Wat jij doet!” Bert Kruismans is stages komen volgen
bij mij. Zelfs Theo Maassen was nog totaal onbekend toen ik hem liet
meespelen in De Wet van Wyns.
Hoe verklaar je het huidige succes van de comedyscene?
WYNS: Simpel. Comedy werd toen niet politiek correct genoeg bevonden.
Wie hip wilde zijn, moest een garagerockbandje hebben en meedoen
aan de Rock Rally. Maar rond de eeuwwisseling zijn een aantal
invloedrijke media als Humo gaan verkondigen dat comedy wél cool was
en hup... Gelukkig kon ik in de jaren 80 wel in Nederland terecht. Daar
was het respect voor comedy altijd al veel groter. Mijn voorstelling Alleen
speelde ik in Nederland 500 keer en bij ons 50 keer. In die tijd had je bij
ons enkel De Nieuwe Snaar en Urbanus.
Wat vind je van de huidige generatie?
WYNS: Als je vandaag een mop kan vertellen zonder te stotteren, kan je
al het podium op voor 20 minuten. Er zijn overal cafeetjes waar iedereen
zijn ding kan doen. Er zijn heel veel ongetalenteerde kinderen bij die het
nooit zullen maken, maar uit die veelheid komen ook regelmatig talenten.
Het is de macht van het getal en het heeft met investeringen te maken.
© Ché juni 2008

Sinds ze investeren in tennisscholen, hebben we plots toptennissers. Dat
is hetzelfde in de comedy. Sinds ze investeren in humorcompetities en
comedyprogramma’s, komen er ook meer talenten bovendrijven.
Waarom is het zo lang stil gebleven rond jou op dat vlak?
WYNS: Zo lang is dat nu ook weer niet. Mijn laatste show De Maniak
dateert van 4 jaar geleden. Sindsdien heb ik meegespeeld in Matroesjka’s,
heb ik een huis gebouwd met een tv-studio, ben ik gescheiden,
ben ik hertrouwd, heb ik een zaak opgericht met mijn zoon en heb ik een
dochter gekregen die nu 1 jaar is. Laten we zeggen dat er het een en
het ander is tussengekomen (lacht). De goesting in het theater was ook
weg. Maar die is nu stilaan aan het terugkomen. Mijn nieuwe voorstelling
Crapuul gaat dit najaar in première, in de periode dat Matroesjka’s op
VTM komt.
Waarover gaat Crapuul?
WYNS: Ik wil een voorstelling maken die impact heeft, die de mensen
van hun stoel blaast, iets met kloten. Ik heb altijd gebalanceerd op het
randje van grof, zonder dat ik echt grof was, ook al liepen er wel eens
mensen weg in culturele centra op den buiten. Maar Crapuul gaat echt
crapuleus zijn. Het wordt geen Gezinsbond- of CD&V-voorstelling. Wie
komt kijken, zal tegen een stootje moeten kunnen. Het wordt entertainend
hard.
Hoe gaan de zaken in je reclamebureau?
WYNS: Ze gaan zo goed dat ik me moet verplichten om aan mijn theatershow
te werken. Het is zelfs zo ver gekomen dat ik me amuseer met
zaken doen. Dat kan omdat we heel kieskeurig zijn. We nemen nooit
meer dan drie of vier klanten. Als het er meer zijn, zit je op de duur alleen
nog maar te vergaderen en offertes en facturen te schrijven. We maken
vooral radiospots. Dat kunnen we écht goed. We zijn misschien wel de
beste in de business als het op geluidsverhaaltjes van 30 seconden
aankomt.
Zat het zaken doen van jongs af aan in je bloed?
WYNS: Niet echt. Ik was een arbeiderskind. Mijn moeder had een heel
klein kruidenierswinkeltje en mijn vader was arbeider bij General Motors.
Ik heb mijn ouders altijd heel hard zien werken om de eindjes aan elkaar
te knopen. In tegenstelling tot de meeste collega’s die ik ontmoette
op de toneelschool en later in het vak, had ik niet alleen de behoefte
om mij artistiek te laten gelden of bekend te worden of wat dan ook;
ik wilde ook mijn kost verdienen en het makkelijker hebben dan mijn
ouders. Ik kom uit een volks milieu en heb een stuk van mijn jeugd op
straat doorgebracht. Voor een acteur is dat niet slecht. Ik heb een zekere
street credibility, die een kind dat in een beschermd, intellectueel milieu
opgroeit nooit zal hebben. Je moet niet per se een crapuul zijn, maar je
moet wel geregeld met crapuul in aanraking gekomen zijn. Tijdens mijn
ingangsexamen op de Studio Herman Teirlinck speelde ik een nozemke
uit de Merksemse Tuinwijk. Ik zag de jury meteen knikken: “Pakt die
maar binnen, dat is een kleine Robert DeNiro.” Mijn moeder was zwaar
ontgoocheld toen ik naar de toneelschool wilde. Ik haalde mooie punten
op school. “Waarom word je geen dokter of advocaat?” zei ze (lacht). Ze
dachten dat ik het zout op mijn patatten niet zou verdienen. Ze waren
pas gerust toen ik op een dag met een dikke Volvo voor hun deur stond.
Was je snel ingewerkt in de business?
WYNS: Je groeit daar in, maar zeker als acteur beheers je vrij snel het
accent van de zakenwereld, ook al versta je de taal nog niet helemaal.
Ik kon al met marketingwoorden smijten voor ik volledig begreep wat
ze betekenden (lacht). Als acteur had ik dan ook nog eens het voordeel
van de snelheid, de creativiteit en de veelzijdigheid, eigenschappen die
zakenlui in vele gevallen helemaal niet hadden. Ik heb nooit mijn blote
kont laten zien in het zakenleven. Ik ben altijd eigenzinnig en koppig en
mezelf gebleven, maar ik mag wel zeggen dat ik een aantal bedrijven
heel blij heb gemaakt. Ik maak ondertussen al 16 jaar de radiospots voor
Gamma. De groei van Gamma, is voor een stuk zeker aan ons te danken.
© Ché juni 2008

Hoe moeilijk is het om na 16 jaar nog origineel te blijven in die Gammaspotjes?
WYNS: Tja, onlangs hebben we onze vijftiende spot voor perkplantjes
gemaakt. Het is niet evident om grappig te blijven. Maar we zijn er zo
perfide, geslepen en technisch sterk in, dat we er telkens opnieuw weer
iets goeds van maken. We blijven streng voor onszelf, we spelen nooit
op automatische piloot. We beginnen eraan alsof we voor het eerst een
spot voor perkplanten maken.
Een paar maanden geleden zei Jan Van Looveren, de Joerie van Trigger
Happy, in Het Volk: “Ik hoop dat de populariteit van de Joeri nog even
aanhoudt, dan kan ik doen wat Luk Wyns met zijn reclamespots van
Gamma doet. Dan kan ik ook een huis met zwembad bouwen en mijn
zwembad met geld vullen zoals Dagobert Duck.
WYNS: Cool! Ik vind het heel tof dat sommige acteurs niet de hypocriet
uithangen en gewoon zeggen dat ze niet vies zijn van geld. Iedereen wil
toch goed zijn kost verdienen? Alleen onder acteurs is dat blijkbaar een
probleem. Onzin, toch?
Heb jij veel tegenkanting gekregen?
WYNS: Nooit in mijn gezicht. Maar ik hoor wel veel. Er zijn regisseurs
die mij niet moeten omwille van mijn commerciële activiteiten. Op de set
van Matroesjka’s had ik een gesprek met een oudere topacteur, ik zal
zijn naam niet noemen. Hij zei: “Als ik terugkijk op mijn carrière, heb ik
maar van één ding spijt: dat ik geluisterd heb naar die politiek correcte
klootzakken die me zeiden om geen reclame te maken. Ik heb te weinig
aan mezelf gedacht.” Gasten die nog niet de helft van zijn talent hebben
maar het op commercieel vlak wel slimmer aanpakten, hebben het nu
voor mekaar. Terwijl hij de eindjes nog aan elkaar moet knopen. Kijk, ik
wou het beter hebben dan mijn ouders. Voor mij is geld verdienen niet
vies. En als baas kan ik er bovendien voor zorgen dat ook andere mensen
geld verdienen. Daar is niets fouts aan.
Krijgen acteurs het steeds moeilijker? Onlangs zei Joke Devynck dat ze
collega’s kende die door de VDAB werden opgeroepen om konijn te
komen spelen in de Delhaize?
WYNS: Tja, acteurs die zich te chic voelen om gedurende een uurtje een
reclamespot in te spreken voor 350 euro, mogen ze van mij gerust in een
dierenpak steken voor 10 euro per uur (lacht). Waarom niet? Een acteur
is een acteur, hè.
Wat loopt er mis in de acteerwereld?
WYNS: De dagprijzen zijn nog altijd quasi dezelfde van toen ik afstudeerde
en dat was in 1981. Wie zich gedraagt als vee, wordt ook behandeld
als vee. Acteurs zijn koeien die je moeiteloos met zijn allen
kop aan reet de camion kunt indrijven. Je kan ermee aanvangen wat je
wil. Zonder commerciële zijsprongetjes is het voor de meeste acteurs
moeilijk om te overleven. Ook als je een vast jaarcontract hebt, bij een of
ander gezelschap, verdien je niet veel meer dan 1.200 euro per maand.
Ik heb dat een aantal jaren gedaan, maar dat zag ik echt niet meer zitten.
Ik sta sinds het einde van de jaren 80 op eigen benen, zonder subsidies
of overheidshulp. Na een voorstelling in Nederland ging ik dikwijls nog
iets drinken met mijn technieker Patrick in De Pallieter (een acteurscafé
in Antwerpen, red.). Patrick maakte er een sport van om al die gasten
op stang te jagen door te zeggen hoeveel ik verdiende in Nederland. Ik
kreeg toen in Nederland 60.000 frank (1.500 euro) per voorstelling, en
zo deed ik er vier per week. En ik had nauwelijks kosten: mijn decor,
een zeildoek, zat in de koffer van mijn auto. Tel uit je winst. Ik was een
hele rijke meneer voor mijn leeftijd. Met dat geld heb ik mijn eerste huis
betaald.
Wat is je prijs vandaag, 20 jaar later?
WYNS: Niet zo veel méér. Ik kom bij u spelen voor 2.500 euro.
© Ché juni 2008

Ben jij ooit in een dierenpak gekropen om aan de kost te komen?
WYNS: Nee, ik ben ook nooit winkels gaan openen of actes-de-présence
gaan geven op bedrijfsfeestjes of zo. Bij Gamma vragen ze me al
jaren om Bompie live te komen spelen. Ik heb die boot altijd afgehouden.
Maar volgend jaar maak ik voor één keer een uitzondering, voor een
intern personeelsfeest. Eén keer en dan gedaan.
De Familie Backeljau is ondertussen een cultserie geworden. Had je dat
verwacht?
WYNS: Toch wel. Wist je dat het ook de meest herhaalde VTM-serie is?
Er zijn al 12 of 13 reruns geweest. Toen ik de serie voor het eerst voorstelde,
zei Mike Verdrengh: “Je bent nu iets aan het maken dat je je hele
leven jammerlijk genoeg zal blijven achtervolgen, want de Backeljau’s
worden absoluut cult. Binnen 10 jaar zullen de mensen er pas klaar voor
zijn.” Dat blijkt te kloppen. Ook de dvd’s lopen als een trein.
Zou je ondertussen net zo goed een reeks kunnen maken over een superrijk
milieu als over het volkse milieu van de Backeljau’s?
WYNS: Absoluut en dat ga ik ook doen. Het wordt tijd dat ik me opnieuw
aan een eigen tv-serie waag. Een bourgeois zal nooit een proleet verstaan,
maar andersom zeker wel. Dat heeft met aarding te maken. De
basis is proletarisch en alles wat daarboven komt, kan je leren. Ik ben
aan het werken aan een serie met veel zwarte, rauwe humor over rijke
mensen. En dat ze rijk zijn, wil niet zeggen dat ze meer gecultiveerd zijn
dan de Backeljau’s. De serie schrijft zichzelf. Het is een optelsom van
verschillende dingen die ik heb meegemaakt.
In januari 2009 word je 50. Sta je daar nu al bij stil?
WYNS: Toch wel. Ik zeg al een jaar dat ik 50 ben, zodat de schok niet te
groot is wanneer die 5 er plots werkelijk staat. Ik haat verjaren en ik heb
nog nooit een verjaardagsfeestje georganiseerd, maar ze hebben me wel
aangeraden om dat deze keer wel te doen. Je moet het wereldkundig
maken, groots uitschreeuwen, de anderen er medeplichtig aan maken.
Anders blijf je zitten met iets dat niet goed is. Ik vind het alleszins veel
erger dan 40 worden. 40 was super. Toen dacht ik: ‘Nu ben ik eindelijk
een vent.’ Terwijl ik nu denk: ‘Shit, nu ben ik een oude vent.’ (lacht)
Heb jij een midlifecrisis gehad?
WYNS: Ik ben gescheiden, hertrouwd met een 11 jaar jongere vrouw, opnieuw
vader geworden en heel mijn leven herbegonnen. Zou je dat een
midlifecrisis kunnen noemen? Ik denk het wel, zeker? Maar het was geen
ongelukkige crisis, er zijn geen grote depressies mee gepaard gegaan.
Op emotioneel vlak ben ik een vrij stabiele mens. Het was niet gemakkelijk,
maar ik zag het als een tweede kans. En ik heb ze met beide handen
gegrepen.
Tekst: Patrick Vincent © Ché juni 2008
© Ché juni 2008