Rondje Vledder - t Fledder Kerspel

Het plattegrondje geeft een beeld van Vledder
tussen ca. 1930 en 1940. De nummers langs de
aangegeven route corresponderen met de foto´s
in ons virtuele rondje door het dorp.
Rondje Vledder
een (virtuele) wandeling langs enkele gebouwen van historische betekenis
10
11
1
9
3
2
8
4
5
6
7
1. Lesturgeonplein 4, N.H.Kerk
We beginnen ons rondje boven in de toren,
het oudste bouwwerk van Vledder. Nadat de
toren voltooid was, werd omstreeks 1425 de
kerk gebouwd. Het koor werd er omstreeks
1475 bij gebouwd. Deze foto werd genomen
vanaf de Dorpsstraat.
Vledder (in 1917) vanaf de toren
gezien. Opvallend is hoe 'leeg'
Vledder toen nog was. Rechts
onder is nog een gedeelte van het
dak van de boerderij van Tjibbe
van der Burg te zien. In het midden
aan de 'Voorstraat' zoals de
Dorpsstraat toen werd genoemd,
het bedrijf van timmerman Jan
Dekker.
Verder zien we de heggen langs
de Pastorieweg, die links op de
foto uitkomt op de ‘Voorstraat’,
tegenover de Pastorie.

2. Dorpsstraat 17
In 1860 als pastorie gebouwd
door Wolter Jager in opdracht
van de N.H.kerk in Vledder. Vele
dominees en hun families hebben
daar sindsdien gewoond. Tegenwoordig
is het een Chinees-
Indisch restaurant.
3. Pastorieweg 16
Als u, tegenover de voormalige Pastorie,
rechtsaf de Pastorieweg in gaat, dan vindt u
daar een boerderij met twee dwarsdelen.
Deze staat op de provinciale monumentenlijst
en is gebouwd in 1852 door Wolter Willem
Jager die boer, timmerman-aannemer en
koopman was. Hij was tevens eigenaar en bewoner
van het pand. In de jaren '30/'40 woonde
hier de familie B.Kok.
4. Dorpsstraat 19/21
Teruggekomen op de ‘Voorstraat’, ziet u het
pand dat dateert uit 1739 en werd gebouwd
door de familie Van Royen.
Een van de bewoners was Stephanus J. van
Royen (1764-1834) die in een periode van
veertig jaar zowel de laatste schulte als de
eerste burgemeester van Vledder was.
In de dertiger jaren van de 20ste eeuw woonden
de familie Barelds in het voorhuis en de
(twee) gezinnen van de gebroeders Bijker in
het (verbouwde) achterhuis (nu kapsalon).

5. Dorpsstraat 34 en 36
Logement en café, kruidenierswinkel maar
ook verkoop van stoffen voor werkkleding,
brillen, potten en pannen, drogisterij, enz.
Een winkel van Sinkel in die dagen. Van 1893
tot 1907 was hier ook een zuivelfabriekje
waar de melk van de boeren uit Vledder en
Wapse tot boter werd verwerkt en op de
markt in Steenwijk verhandeld. Het
fabrieksgedeelte werd later tot boerderij
verbouwd. Het oorspronkelijke pand werd
gebouwd en gerund door Geert Jager en in de
dertiger jaren voortgezet door zijn zoons
Wolter en Gezinus.
6. Brink 1
In 1901 vond de aanbesteding plaats van een
"Nieuw gemeentehuis, logement en stalling,
inbegrepen een woning voor de logementhouder".
Achter de bar was een deur die 'de
tapperij' verbond met het gemeentehuis, wat
natuurlijk erg handig was.
De stalling was bedoeld als schutstal en werd
gebruikt om loslopend vee te stallen. Tegen
betaling kon de eigenaar zijn zoekgeraakte
vee daar weer ophalen. Op 15 juli 1902 moest
het geheel opgeleverd worden. Het gebouw
stond onder architectuur van A.M.de Boer uit
Frederiksoord.
7. De voormalige molen
van de familie Eleveld.
Aan de Solweg stond toen de korenmolen
van de gebroeders Franke en Hendrik Eleveld
die in de jaren '30 nog volop in bedrijf
was. Op de foto van 1917 staat de molen op
de achtergrond, compleet met wieken. Toen
de windenergie werd vervangen door motorkracht
zijn de wieken verdwenen. De molen
is in 1955 afgebroken en ongeveer op deze
plek staat nu een werkplaats van het waterschap
Reest en Wieden.

8. De Hoek 13-27
Opvallend in De Hoek (13-27) is het tot appartementencomplex
omgevormde
bouwwerk dat eens het Schultehuis was. Nog
steeds loopt van daar naar de kerk een (geheime)
ondergrondse gang, evenals eenzelfde
gang naar het voormalig gemeentehuis.
Het schijnt dat er in de Museums in stille
nachten soms vreemde onderaardse geluiden
worden gehoord.....
9.De Hoek 12.
De boerderij De Hoek 12, stamt uit de 18de
eeuw en is ook een Rijksmonument. In de
dertiger jaren werden hier de broers Willem
en Evert Sloppers met hun moeder als bewoners
opgevolgd door het gezin van Hendrik
Frans.
10. De Hoek 5
In de 17de-eeuwse boerderij, De Hoek 5,
woonde destijds de familie Hendrik Wiegman.
Deze hoeve, waarin ook een bijenmuseum
gevestigd is geweest, staat nu op de
Monumentenlijst.

Terug in de kerktoren ziet u op de
foto rechts, die tevens in 1917 werd
gemaakt door M. Jager van boven
uit de toren, het laatste gedeelte van
het rondje Vledder vanaf de Hoek
12, de boerderij in het midden van
de foto.
Links staat een boerderij die inmiddels
al lang verdwenen is. Vroeger
bouwde men boerderijen met een
dwarsdeel uit praktische overwegingen
in de lengte langs de weg.
11. De Gerf
Direct naast de kerk staat het gebouw 'De
Gerf'. In die jaren woonde daar de kolenboer,
de familie Geert Groenink. Oorspronkelijk
was het de lagere school van Vledder.
We beseffen dat hiermee dit rondje Vledder niet compleet is. Dat is ook niet de bedoeling. Van
de genoemde panden valt zeker meer te vertellen, net als van overige panden die niet genoemd
zijn en die ook voor de historie van Vledder interessant zijn. Graag vernemen wij uw reacties
en aanvullingen.
Tekst en foto's: A.Jager/A.K.Bovenkamp.