Monumentengids - VVV Zuid-Holland Zuid

Onveranderd stratenpatroon
Kaarten en plattegronden werden van oudsher ingetekend
rond monumentale gebouwen zoals een kerk, stadhuis of waag,
waaromheen in de middeleeuwen een stratenpatroon ontstond.
In Dordrecht waren vooral de rivieren bepalend voor het ontstaan
van de stad. De eerste bebouwing kwam tot stand op de als dijken
aangelegde Voorstraat en Wijnstraat. Het straten patroon is door de
eeuwen heen vrijwel ongewijzigd gebleven. De stadsmuur langs
de Spuihaven is lange tijd de grens van de stad geweest. In de
negentiende eeuw kwam de eerste stadsuitbreiding op gang in
het omliggende landelijke gebied. De bebouwing hiervan ligt als
een herkenbare grens rond de historische binnenstad en wordt
daarom de negentiende-eeuwse schil genoemd. In dit deel van
de stad staan veel fraaie woonhuizen, kerken, het station,
de schouwburg en Park Merwestein.
Natuur op de kademuur
Tijdens een bezoek aan de historische binnenstad kunt u niet om
de karakteristieke binnenhavens heen. Toen Dordrecht in de vroege
middeleeuwen stapelrecht verkreeg en zich steeds verder ontwikkelde
als handelsstad, was het essentieel dat de bestaande havens
verder werden uitgebreid om aan de toenemende capaciteit te voldoen.
De Nieuwe Haven, Wolwevershaven en Bomhaven herinneren
nog aan die tijd. Langs de binnenwateren kunt u de belangrijke
overslaggoederen van destijds nog duidelijk terugvinden, zoals de
namen Wijnstraat en Wijnhaven verraden. Aan de Pottenkade naast
de Grote Kerk verkochten pottenbakkers hun aardewerken koopwaar.
Werp vanaf de bruggen ook eens een blik naar beneden en
ontdek tussen de kalkrijke specie van de eeuwenoude kades zeldzame
muurplantjes. Deze plantjes worden door de Gemeente
Dordrecht en haar bewoners dan ook gekoesterd en beschermd.
Polders en water
De gunstige ligging ten opzichte van het water bracht niet alleen
economische voorspoed met zich mee, maar kon ook gepaard gaan
met brute kracht. Zo ligt de in 1412 ontstane Sint Elizabethsvloed
sterk verankerd in de geschiedenisboeken over de oudste stad van
Holland. De uitdijende stadsbevolking had, in de eeuwen daarna,
Dordrecht Monumentenstad
Op deze historische kaart van Dordrecht (omstreeks 1742) is te zien dat er in
de achttiende eeuw nog geen bebouwing buiten de stadsmuren was.
sterk behoefte aan meer landbouwgronden. Waar eerst op droge
delen nog biezen groeiden, werd daarom rond 1600 in het oosten
en zuiden van de stad begonnen met bedijking en inpoldering.
Rond 1930 werd dit voltooid met de inpoldering van de Biesbosch,
zoals het Nationale Park ook heet. Het Eiland van Dordrecht
kreeg zijn huidige vorm en sindsdien hebben de stad en
het water een bijzondere haat-liefdeverhouding met elkaar.
Open Monumentendagen
De historische binnenstad én de Biesbosch lenen zich uitstekend
voor een dagje uit. Zeker tijdens een van de vele evenementen
die in de stad worden georganiseerd, zoals de Kerstmarkt, Boekenmarkt
of het tweejaarlijkse Dordt in Stoom. In het tweede weekend
van september zijn het de monumenten zelf die in de
schijnwerpers worden gezet tijdens de Open Monumentendagen.
Tientallen monumenten zijn dan gratis te bezoeken voor het
publiek en er is op cultureel gebied in, op en rondom de verschillende
panden van alles te beleven. Centraal informatiepunt is
intree Dordrecht | VVV, hét startpunt voor bezoekers aan de stad.
Dit is tevens het beginpunt van stadswandelingen. Meer informatie
hierover kunt u vinden op pagina 10 en 11. Bovendien
kunt u via de landelijke website www.openmonumentendag.nl
gedetailleerde informatie verkrijgen over de jaarlijkse openstellingen.
Ook is het volledige programma van de Open
Monumentendagen daar te bekijken.
7