We kennen allemaal de gemberwortel van Zingiber ... - Perkgroen
We kennen allemaal de gemberwortel van Zingiber ... - Perkgroen
We kennen allemaal de gemberwortel van Zingiber ... - Perkgroen
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
An<strong>de</strong>re gemberach?gen<br />
Tot slot <strong>van</strong> dit soortenoverzicht is Alpinia, Thalia<br />
en <strong>Zingiber</strong> nog vermeldingswaardig. Binnen <strong>de</strong><br />
Alpinia’s is <strong>de</strong> soort Alpinia japonica een<br />
interessante soort voor ons klimaat. Deze soort<br />
uit koele berggebie<strong>de</strong>n in China geldt als <strong>de</strong> meest<br />
winterhar<strong>de</strong> Alpinia en is groenblijvend tot<br />
ongeveer -‐8 a -‐10 gra<strong>de</strong>n Celsius. Thalia<br />
<strong>de</strong>albata, een gemberachEge uit <strong>de</strong><br />
Marantacaea is een fraaie aanwinst voor onze<br />
tuinen <strong>van</strong>wege <strong>de</strong> sElisEsche groeiwijze met<br />
blauwgroene bla<strong>de</strong>ren met ro<strong>de</strong> rand en paarse<br />
bloemen. Deze plant groeit het beste op<br />
vochthou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> bo<strong>de</strong>ms tot in <strong>de</strong> moerasrand <strong>van</strong><br />
<strong>de</strong> vijver. Curieus is dat een <strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong> bloemen<br />
vleesetend is en insecten <strong>van</strong>gt terwijl een an<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong> bloemen bestoven wordt en<br />
kogelron<strong>de</strong> vruchten maakt. Ten slo^e is <strong>Zingiber</strong><br />
mioga een zeer sterke plant met een<br />
uitgroeihoogte <strong>van</strong> 40 – 70 cm afankelijk <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
standplaats. Deze soort heeY een voor <strong>Zingiber</strong><br />
kenmerken<strong>de</strong> groeiwijze en bloeit in september –<br />
oktober met zwavelgele bloemen in gezollen<br />
knoppen direct <strong>van</strong>uit het rhizoom aan <strong>de</strong> voet<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> plant. Zowel <strong>de</strong> bloemknoppen als <strong>de</strong><br />
jonge scheuten gel<strong>de</strong>n in Japan als <strong>de</strong>licatesse. Er<br />
bestaat ook een mooie bontbladige variëteit <strong>van</strong><br />
<strong>Zingiber</strong> officinale.<br />
Rijpe vruchten <strong>van</strong> Hedychium spicatum<br />
Toepassing, verzorging, eigenschappen<br />
In <strong>de</strong> winter wor<strong>de</strong>n bij een langdurige vorstperio<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
rhizomen afge<strong>de</strong>kt met een luchEge, droge<br />
strooisellaag <strong>van</strong> organisch materiaal zoals blad, stro of<br />
schors. Dit ter ver<strong>van</strong>ging <strong>van</strong> het sneeuw<strong>de</strong>k waarmee<br />
<strong>de</strong> soorten in het wild in <strong>de</strong> winter mee wor<strong>de</strong>n<br />
afge<strong>de</strong>kt. De meeste siergembers in <strong>de</strong> volle grond<br />
hebben na <strong>de</strong> winterrust een perio<strong>de</strong> <strong>van</strong> 20 tot 30<br />
dagen nodig met stabiel oplopen<strong>de</strong> temperaturen om<br />
aan <strong>de</strong> groei te komen. Omdat ons vroege voorjaar<br />
vaak een grillig temperatuurverloop kent is juni vaak <strong>de</strong><br />
maand waarin <strong>de</strong> meeste soorten ontluiken. Ondanks<br />
<strong>de</strong> late start <strong>kennen</strong> gembers een snelle vegetaEeve<br />
groei in <strong>de</strong> zomermaan<strong>de</strong>n en staat er binnen enkele<br />
weken een mooie plant. Betrouwbaar bloeien<strong>de</strong><br />
soorten in <strong>de</strong> tuin zijn on<strong>de</strong>r meer alle soorten<br />
Roscoea, Cautleya en een aantal Hedychiums<br />
waaron<strong>de</strong>r Hedychium spicatum, <strong>de</strong>nsiflorum,<br />
forres/i, coccineum ‘Tara’ en yunnanense. Sommige<br />
soorten ze^en ook vrucht met uitgerijpte za<strong>de</strong>n in <strong>de</strong><br />
buitenteelt zoals Hedychium forres/i, H. spicatum,<br />
Cautleya en veel Roscoea’s.<br />
Misschien wel <strong>de</strong> belangrijkste Hedychium voor ons<br />
klimaat is Hedychium <strong>de</strong>nsiflorum. Deze soort kenmerkt<br />
zich door een compacte bloeiaar met veel kleine<br />
bloemen en kent een aantal vormen waar<strong>van</strong> ik <strong>de</strong><br />
belangrijkste drie noem: <strong>de</strong>nsiflorum ‘King’ is <strong>de</strong><br />
rijkstbloeien<strong>de</strong> vorm en bloeit in sommige jaren <strong>van</strong>af<br />
mid<strong>de</strong>n juli tot begin november in golven. Deze soort<br />
wordt ongeveer 1 meter hoog, maakt veel scheuten en<br />
bloeit met zachtro<strong>de</strong> bloemen. De vorm <strong>de</strong>nsiflorum<br />
‘Assam Orange’ wordt iets hoger en bloeit met oranje<br />
bloemen. De grotere vorm ‘Stephen’ wordt 1,5 m hoog<br />
en bloeit kort, maar rijk met grotere roomgele bloemen<br />
met een oranje stamper.<br />
De grootste gember die geschikt is voor ons klimaat is<br />
Hedychium forres/i Hort. Deze soort maakt opvallend<br />
groot blad, wordt bijna manshoog en maakt hel<strong>de</strong>r<br />
wi^e vlin<strong>de</strong>rachEge bloemen met een heerlijke<br />
friszoete gembergeur, gevolgd door ro<strong>de</strong> stervruchten<br />
in het late najaar. Van Hedychium spicatum zijn<br />
verschillen<strong>de</strong> vormen in omloop. Deze soort heeY een<br />
groot natuurlijk verspreidingsgebied met een relaEef<br />
grote variaEe in groeivorm en kleur. Zo zijn er<br />
spicatum-‐typen met ro<strong>de</strong> bladon<strong>de</strong>rzij<strong>de</strong>n, donkere tot<br />
ro<strong>de</strong> stengels en hoog opgaan<strong>de</strong>, groene soorten.<br />
Gezamenlijk kenmerk zijn <strong>de</strong> fijne, abrikooskleurige<br />
bloemen met een friszoet gemberaroma. Een <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
beste vormen voor ons klimaat is Hedychium spicatum<br />
USA-‐clone met een stevige opgaan<strong>de</strong> groei tot 150-‐170<br />
cm met fraaie, aromaEsche abrikooskleurige bloemen.<br />
De temperatuursom en lengte <strong>van</strong> het groeiseizoen is<br />
bepalend voor het moment <strong>van</strong> bloei en <strong>de</strong> bloeiduur<br />
en dat kan <strong>van</strong> jaar tot jaar verschillen. Wie een<br />
geschikte soort op <strong>de</strong> juiste standplaats plant kan met<br />
enige zorg jarenlang genieten <strong>van</strong> siergembers. De<br />
meer gevoelige en laat bloeien<strong>de</strong> soorten kunnen als<br />
kuipplant gehou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n en wor<strong>de</strong>n dan vorstvrij<br />
overgehou<strong>de</strong>n. Door het bladbehoud in <strong>de</strong> winter zal<br />
<strong>de</strong> bloei eer<strong>de</strong>r beginnen.