12.09.2013 Views

We kennen allemaal de gemberwortel van Zingiber ... - Perkgroen

We kennen allemaal de gemberwortel van Zingiber ... - Perkgroen

We kennen allemaal de gemberwortel van Zingiber ... - Perkgroen

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

An<strong>de</strong>re gemberach?gen<br />

Tot slot <strong>van</strong> dit soortenoverzicht is Alpinia, Thalia<br />

en <strong>Zingiber</strong> nog vermeldingswaardig. Binnen <strong>de</strong><br />

Alpinia’s is <strong>de</strong> soort Alpinia japonica een<br />

interessante soort voor ons klimaat. Deze soort<br />

uit koele berggebie<strong>de</strong>n in China geldt als <strong>de</strong> meest<br />

winterhar<strong>de</strong> Alpinia en is groenblijvend tot<br />

ongeveer -­‐8 a -­‐10 gra<strong>de</strong>n Celsius. Thalia<br />

<strong>de</strong>albata, een gemberachEge uit <strong>de</strong><br />

Marantacaea is een fraaie aanwinst voor onze<br />

tuinen <strong>van</strong>wege <strong>de</strong> sElisEsche groeiwijze met<br />

blauwgroene bla<strong>de</strong>ren met ro<strong>de</strong> rand en paarse<br />

bloemen. Deze plant groeit het beste op<br />

vochthou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> bo<strong>de</strong>ms tot in <strong>de</strong> moerasrand <strong>van</strong><br />

<strong>de</strong> vijver. Curieus is dat een <strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong> bloemen<br />

vleesetend is en insecten <strong>van</strong>gt terwijl een an<strong>de</strong>r<br />

<strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong> bloemen bestoven wordt en<br />

kogelron<strong>de</strong> vruchten maakt. Ten slo^e is <strong>Zingiber</strong><br />

mioga een zeer sterke plant met een<br />

uitgroeihoogte <strong>van</strong> 40 – 70 cm afankelijk <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

standplaats. Deze soort heeY een voor <strong>Zingiber</strong><br />

kenmerken<strong>de</strong> groeiwijze en bloeit in september –<br />

oktober met zwavelgele bloemen in gezollen<br />

knoppen direct <strong>van</strong>uit het rhizoom aan <strong>de</strong> voet<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> plant. Zowel <strong>de</strong> bloemknoppen als <strong>de</strong><br />

jonge scheuten gel<strong>de</strong>n in Japan als <strong>de</strong>licatesse. Er<br />

bestaat ook een mooie bontbladige variëteit <strong>van</strong><br />

<strong>Zingiber</strong> officinale.<br />

Rijpe vruchten <strong>van</strong> Hedychium spicatum<br />

Toepassing, verzorging, eigenschappen<br />

In <strong>de</strong> winter wor<strong>de</strong>n bij een langdurige vorstperio<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />

rhizomen afge<strong>de</strong>kt met een luchEge, droge<br />

strooisellaag <strong>van</strong> organisch materiaal zoals blad, stro of<br />

schors. Dit ter ver<strong>van</strong>ging <strong>van</strong> het sneeuw<strong>de</strong>k waarmee<br />

<strong>de</strong> soorten in het wild in <strong>de</strong> winter mee wor<strong>de</strong>n<br />

afge<strong>de</strong>kt. De meeste siergembers in <strong>de</strong> volle grond<br />

hebben na <strong>de</strong> winterrust een perio<strong>de</strong> <strong>van</strong> 20 tot 30<br />

dagen nodig met stabiel oplopen<strong>de</strong> temperaturen om<br />

aan <strong>de</strong> groei te komen. Omdat ons vroege voorjaar<br />

vaak een grillig temperatuurverloop kent is juni vaak <strong>de</strong><br />

maand waarin <strong>de</strong> meeste soorten ontluiken. Ondanks<br />

<strong>de</strong> late start <strong>kennen</strong> gembers een snelle vegetaEeve<br />

groei in <strong>de</strong> zomermaan<strong>de</strong>n en staat er binnen enkele<br />

weken een mooie plant. Betrouwbaar bloeien<strong>de</strong><br />

soorten in <strong>de</strong> tuin zijn on<strong>de</strong>r meer alle soorten<br />

Roscoea, Cautleya en een aantal Hedychiums<br />

waaron<strong>de</strong>r Hedychium spicatum, <strong>de</strong>nsiflorum,<br />

forres/i, coccineum ‘Tara’ en yunnanense. Sommige<br />

soorten ze^en ook vrucht met uitgerijpte za<strong>de</strong>n in <strong>de</strong><br />

buitenteelt zoals Hedychium forres/i, H. spicatum,<br />

Cautleya en veel Roscoea’s.<br />

Misschien wel <strong>de</strong> belangrijkste Hedychium voor ons<br />

klimaat is Hedychium <strong>de</strong>nsiflorum. Deze soort kenmerkt<br />

zich door een compacte bloeiaar met veel kleine<br />

bloemen en kent een aantal vormen waar<strong>van</strong> ik <strong>de</strong><br />

belangrijkste drie noem: <strong>de</strong>nsiflorum ‘King’ is <strong>de</strong><br />

rijkstbloeien<strong>de</strong> vorm en bloeit in sommige jaren <strong>van</strong>af<br />

mid<strong>de</strong>n juli tot begin november in golven. Deze soort<br />

wordt ongeveer 1 meter hoog, maakt veel scheuten en<br />

bloeit met zachtro<strong>de</strong> bloemen. De vorm <strong>de</strong>nsiflorum<br />

‘Assam Orange’ wordt iets hoger en bloeit met oranje<br />

bloemen. De grotere vorm ‘Stephen’ wordt 1,5 m hoog<br />

en bloeit kort, maar rijk met grotere roomgele bloemen<br />

met een oranje stamper.<br />

De grootste gember die geschikt is voor ons klimaat is<br />

Hedychium forres/i Hort. Deze soort maakt opvallend<br />

groot blad, wordt bijna manshoog en maakt hel<strong>de</strong>r<br />

wi^e vlin<strong>de</strong>rachEge bloemen met een heerlijke<br />

friszoete gembergeur, gevolgd door ro<strong>de</strong> stervruchten<br />

in het late najaar. Van Hedychium spicatum zijn<br />

verschillen<strong>de</strong> vormen in omloop. Deze soort heeY een<br />

groot natuurlijk verspreidingsgebied met een relaEef<br />

grote variaEe in groeivorm en kleur. Zo zijn er<br />

spicatum-­‐typen met ro<strong>de</strong> bladon<strong>de</strong>rzij<strong>de</strong>n, donkere tot<br />

ro<strong>de</strong> stengels en hoog opgaan<strong>de</strong>, groene soorten.<br />

Gezamenlijk kenmerk zijn <strong>de</strong> fijne, abrikooskleurige<br />

bloemen met een friszoet gemberaroma. Een <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

beste vormen voor ons klimaat is Hedychium spicatum<br />

USA-­‐clone met een stevige opgaan<strong>de</strong> groei tot 150-­‐170<br />

cm met fraaie, aromaEsche abrikooskleurige bloemen.<br />

De temperatuursom en lengte <strong>van</strong> het groeiseizoen is<br />

bepalend voor het moment <strong>van</strong> bloei en <strong>de</strong> bloeiduur<br />

en dat kan <strong>van</strong> jaar tot jaar verschillen. Wie een<br />

geschikte soort op <strong>de</strong> juiste standplaats plant kan met<br />

enige zorg jarenlang genieten <strong>van</strong> siergembers. De<br />

meer gevoelige en laat bloeien<strong>de</strong> soorten kunnen als<br />

kuipplant gehou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n en wor<strong>de</strong>n dan vorstvrij<br />

overgehou<strong>de</strong>n. Door het bladbehoud in <strong>de</strong> winter zal<br />

<strong>de</strong> bloei eer<strong>de</strong>r beginnen.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!