13.09.2013 Views

brenger van koper en welvaart - Nordview

brenger van koper en welvaart - Nordview

brenger van koper en welvaart - Nordview

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Na de winning <strong>van</strong> het <strong>koper</strong><br />

kwam de productie <strong>van</strong> verf erbij<br />

Harde bewijz<strong>en</strong> zijn er niet voor,<br />

maar het is niet ond<strong>en</strong>kbaar<br />

dat rond 700 de eerste activiteit<strong>en</strong><br />

plaatsvond<strong>en</strong> in <strong>en</strong> rond<br />

zomaar e<strong>en</strong> berg in Midd<strong>en</strong>-<br />

Zwed<strong>en</strong>. In die tijd was het gebied dunbevolkt.<br />

Er was weinig te zoek<strong>en</strong> in deze<br />

bosrijke omgeving. Boss<strong>en</strong> met wilde<br />

dier<strong>en</strong> bepaald<strong>en</strong> hier het lev<strong>en</strong>. E<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong>kele boer<strong>en</strong>hoeve, waar de ruige<br />

natuur ontgonn<strong>en</strong> was tot veld<strong>en</strong> waar<br />

graan verbouwd kon word<strong>en</strong>. Er war<strong>en</strong><br />

wel andere del<strong>en</strong> in Zwed<strong>en</strong> waar dat<br />

beter kon. De eerste vondst <strong>van</strong> <strong>koper</strong><br />

veranderde alles <strong>en</strong> zette Falun op de<br />

kaart. Het verhaal gaat dat e<strong>en</strong> bok na<br />

e<strong>en</strong> dag <strong>van</strong> de berg terugkwam met<br />

rood poeder aan zijn hoorns. Hier zat<br />

duidelijk iets bijzonders in de bodem.<br />

Met <strong>en</strong>ig graafwerk werd al snel duidelijk<br />

dat het om e<strong>en</strong> stof ging waarmee iets<br />

te do<strong>en</strong> zou zijn. De basis voor de<br />

eeuw<strong>en</strong> lange winning <strong>van</strong> <strong>koper</strong>erts was<br />

daarmee gelegd. Het ooit zo stille Falun<br />

groeide langzaam uit tot e<strong>en</strong> stad, waar<br />

iedere Zweed later teg<strong>en</strong>op zou kijk<strong>en</strong>.<br />

Ommekeer<br />

Stora Kopparberget, de grote <strong>koper</strong>berg,<br />

zoals de Zwed<strong>en</strong> het noemd<strong>en</strong>, zou grote<br />

betek<strong>en</strong>is krijg<strong>en</strong>. De Zwed<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong><br />

eerst nog ge<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> woord voor <strong>koper</strong>.<br />

De delfstof werd dan ook vernoemd naar<br />

de plek waar het meeste gevond<strong>en</strong> werd<br />

<strong>en</strong> dat was Cyprus, door de Zwed<strong>en</strong> aangeduid<br />

als Cypern. De Latijnse naam<br />

Cuprum was inmiddels standaard geword<strong>en</strong>.<br />

En zo werd de delfstof in het Zweeds<br />

verbasterd tot koppar. Binn<strong>en</strong> Europa was<br />

de vondst in het verre Zwed<strong>en</strong> uniek.<br />

Het leverde niet alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> delfstof, maar<br />

ook de verwerking er<strong>van</strong> bracht lev<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

werk in e<strong>en</strong> grotere omgeving. Het bracht<br />

ook handel <strong>en</strong> vervoer met zich mee. De<br />

betek<strong>en</strong>is <strong>van</strong> het groei<strong>en</strong>de stadje<br />

midd<strong>en</strong> in Zwed<strong>en</strong> werd daardoor steeds<br />

groter <strong>en</strong> meer veelzijdig. Heel Zwed<strong>en</strong> ›<br />

Kijk op www.Nordicmagazine.nl - 47

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!