Groenonderzoek Rotterdam 2008 - Polderdag Rhoon

De toegankelijkheid van de acht Rotterdamse parken scoort goed, ook in
vergelijking met de Nederlandse toppers. De parken zijn vrijwel allemaal goed
bereikbaar met het openbaar vervoer. De randen van de parken kennen een
groot aantal entrees die de parken vanaf de meeste zijden eenvoudig toegankelijk
maken.
Routes
Een park profiteert niet alleen van parkbezoekers, maar ook van passanten.
Op kaart is onderzocht welke aannemelijke doorgangsroutes door het park
leiden. In sommige situaties geldt dit ook voor paden direct langs het park,
wanneer het pad onderdeel lijkt te zijn van het park. De totale lengte van het
aantal doorgaande routes wordt vergeleken met het totaal aantal paden in
het park. Hieruit volgt een percentage voor het aandeel routes ten opzichte
van het totale padennet. Ook paden die direct leiden naar een voorziening
in het park (school, sporthal, etc) zijn apart berekend. De doorgaande routes
opgeteld bij het aandeel paden naar een specifieke bestemming levert een
totaal percentage routes voor passanten.
Van de parken in Rotterdam hebben het Prinsenlandpark, het Vroesenpark
en het Spinozapark een groot aandeel routes voor passanten. Deze parken
zullen een groot aandeel doorgaande bezoekers kennen. Het padenbeloop
in het Spinozapark lijkt uitsluitend vormgegeven te zijn voor een doorgangsfunctie.
Hier zijn weinig interne paden te vinden. Het Kralingse Bos, het Park
aan de Maas en Park Zestienhoven (oude situatie) hebben opvallend weinig
doorgaande routes. De bezoekers van deze parken zullen vrijwel uitsluitend
voor het gebruik van het park zelf komen. Onderzocht kan worden of
doorgaande routes door deze parken kunnen bijdragen aan de levendigheid.
Identiteit
De zeven voorgaande succesfactoren beïnvloeden het gebruik van parken,
maar staan los van de inrichting van het park zelf. Het park heeft natuurlijk
zelf ook aantrekkingskracht. De attractiewaarde van het park zelf is
samengevat in het begrip ‘identiteit’. De identiteit van een park wordt hoger
ingeschat wanneer herkenbaarheid, eigenheid, persoonlijke verbondenheid,
leesbaarheid en attractiviteit hoog scoren. De herkenbaarheid van een park
wordt beter naarmate het contrast tussen het groene park en haar stedelijke
omgeving groter is. De eigenheid van een park wordt bepaald door de
aanwezigheid van unieke kenmerken waarmee het park zich onderscheidt
van andere parken (avonturenspeeltuin, bijzondere sportvoorziening, etc).
Wanneer het park een veelzijdige inrichting heeft en ruimte biedt voor divers
gebruik, dan zal het voor meerdere groepen betekenisvol zijn en scoort de
persoonlijke verbondenheid hoger. De leesbaarheid van een park heeft alles
te maken met oriëntatiemogelijkheden in het park. Een divers padenstelsel,
30
sterke parkranden, diverse deelgebieden, knooppunten en oriëntatiepunten
vergroten de leesbaarheid. De attractiviteit van een park wordt bepaald door
de aanwezigheid van cultureel erfgoed en het programma. Een herkenbaar
historisch landschap of bouwwerk vergroot de attractiviteit en hetzelfde geldt
voor een variatie aan programma en activiteiten.
Het Kralingse Bos, het Park aan de Maas en het Vroesenpark krijgen een
hoge waardering voor identiteit. De goede inrichting van deze parken zal
bezoekers aantrekken, die eventuele belemmeringen als barrières voor lief
nemen. De parken met weinig identiteit zijn met name het Zuiderpark en Park
Zestienhoven (beide de oude situatie), Park de Twee Heuvels en het Spinozapark.
Afhankelijk van de waardering van de andere factoren is een herinrichting
of zelfs transformatie van deze parken gerechtvaardigd.
Parken goed ingebed in stedelijk weefsel, wel investering nodig in
parken zelf
Uit de scores per factor (onderste lijnen tabel) blijkt dat de dichtheid en de
aanwezigheid van gemengde voorzieningen laag scoren. Dit wordt veroorzaakt
door de relatief lagere bebouwingsdichtheid in Rotterdam, vergeleken
met Amsterdam of Den Haag. De score voor routes is bij de Rotterdamse
parken ook lager dan bij de referentieparken. Er wordt nog onvoldoende
ingespeeld op de mogelijkheid die passanten bieden voor een levendig
gebruik van de parken. Opvallend goed is de score voor uniciteit: weinig
parken overlappen elkaar zodat er potenties zijn om levendige parken te
ontwikkelen. Opvallend is verder nog de positieve score voor verankering
en toegankelijkheid. De parken van Rotterdam zijn stedenbouwkundig goed
gepositioneerd. Vergeleken bij de vier referentieparken blijft de identiteit van
de Rotterdamse parken achter. Hier ligt duidelijk een ontwerpopgave om de
parken met een lage score via herinrichting of zelfs transformatie te verbeteren.
Top 3: Park aan de Maas, Vroesenpark, Kralingse Bos
In het onderzoek zijn de scores voor alle acht de factoren gelijk gewogen. Uit
het onderzoek naar Rotterdamse en andere parken ontstaat de indruk dat de
identiteit duidelijk zwaarder weegt dan dit 1/8 deel. Daarom is in de grafiek
een eindwaardering opgenomen waarbij de identiteit drie maal is meegewogen.
Links staan de parken die volgens de maatstaven van de methode de
meeste gebruikers zullen krijgen, en dus het drukst zijn. Aan de rechterzijde
staan de parken met de minste gebruikers. De best gebruikte parken van
Rotterdam zijn dan het Park aan de Maas, het Vroesenpark en het Kralingse
Bos. Het Zuiderpark (oude situatie), Park de Twee Heuvels, Spinozapark en
Park Zestienhoven (oude situatie) scoren slecht.