Wijkinfo september 2011 - Walboduin

Wijndaelerplantsoen: een poortgebouw tussen de bomen
Wat een feest: voor de tweede keer binnen één maand sta ik in een Duiker-gebouw. Jan Duiker, architect, was
een belangrijk vertegenwoordiger van de Nieuwe Zakelijkheid oftewel het Nieuwe Bouwen dat in de 20-er
jaren van de vorige eeuw opkwam. Het bekende flatgebouw Nirwana, hoek Benoordenhoutseweg/Willem
Witsenplein is mede van zijn hand. Nu bevind ik me in Duikers Derde Ambachtsschool in Scheveningen waar
ik Gerrit van Es, architect van het bouwproject aan het Wijndaelerplantsoen, mag interviewen. Later in het
gesprek hoor ik dat hij dit gebouw ook zelf heeft mogen renoveren, in een tijd dat er nog subsidie beschikbaar
was voor cultureel erfgoed. In Duikers Derde Ambachtsschool zitten nu tal van bedrijfjes waaronder HVE
Architecten waarvan Gerrit van Es directeur is.
Gerrit van Es, in 1953 geboren in Alblasserdam, wilde eigenlijk
kunstschilder worden. Zijn vader, werkzaam in de
scheepsbouw, stierf jong en zijn moeder zei, verstandig als
moeders kunnen zijn: “Doe eerst maar de HTS.” Aan die HTS
was ook een opleiding kunsten verbonden en Gerrit ontdekte
een synthese tussen techniek en schilderkunst: architectuur.
Nog steeds vindt hij dat het allerleukste: even een schetsje
maken, gekrabbel noemt hij het. En al pratend schetst hij de
contouren van het gebouw aan het Wijndaelerplantsoen.
Er is nogal wat lawaai geweest rond het project aan het
Wijndaelerplantsoen. Zo’n tien jaar geleden werd het initiatief
ontwikkeld om in dit gevoelige gebied een groot appar-
Gerrit van Es op de bouwplaats
FOTO: JAN HOFKER
tementengebouw neer te zetten met zo’n 200 woningen.
Aanvankelijk realiseerde niemand zich wat de bouwplannen
op deze plaats betekenden. Het rumoer had vooral te maken
met het bosje van de pastoor, zoals ik het gebied nog steeds
hardnekkig noem. Dit zou zo’n beetje voor de helft tegen
de vlakte gaan. Vooral voor oudere bewoners was dit moeilijk
te verteren. Ooit bestond Meer en Bosch uit een groot
aaneengesloten bosgebied. In de jaren dertig van de vorige
eeuw werd de Laan van Meerdervoort doorgetrokken en
werd het terrein in tweeën gedeeld. Gedurende de Tweede
Wereldoorlog richtte de aanleg van de Atlantikwall opnieuw
schade aan. Uiteindelijk bleek de gemeente gevoelig voor
het protest en sneuvelden er flink wat minder bomen dan
aanvankelijk het plan was.
Vraag is of het niet lastig is voor de ontwerper van een gebouw
op zoveel weerstand te stuiten. Gerrit van Es heeft
de emotievolle inspraakrondes niet als een last ervaren. Integendeel:
iedere input – en dan hebben wij het niet over
mensen die per definitie de hakken in het zand zetten – leidt
tot een beter ontwerp. Ook hier heeft de commotie uiteindelijk
tot een positief resultaat geleid. Mede door alle commentaar
op het eerste ontwerp dat massief en hoog oogde,
komt er nu een geheel ander gebouw tot stand: een poortgebouw
tussen de bomen. Er is differentiatie aangebracht
in de woonlagen waardoor hier en daar de kruinen van de
bomen zichtbaar zijn; slechts één deel van het gebouw
heeft vele woonlagen en oogt daardoor als een toren; en
door een poort in het gebouw zie je het bos. Er wordt gebruik
gemaakt van natuurstenen leien die groenig van kleur
zijn. En op de tweelaags bouw komt een grasdak – opgetild
maaiveld noemt Gerrit van Es dit. Op alle balkonnetjes, die
overigens allemaal anders van vorm zijn, zijn plantenbakken
ingebouwd. Door al deze wijzigingen in het ontwerp past het
gebouw beter in zijn omgeving. Het is wel duurder geworden,
omdat er minder volume beschikbaar is.
Gerrit van Es kijkt met tevredenheid terug op het proces.
Zijn grote drijfveer is om mensen plezierig te laten wonen en
om een gebouw zo goed mogelijk in te passen in zijn omgeving.
Dankzij de inzet van de gemeente die veel informatieavonden
heeft gehouden voor omwonenden en dankzij het
meedenken van deze zelfde omwonenden, is er een rijk plan
ontstaan.
Over zo’n twee jaar is de bouw voltooid. Spannend om te
zien of de werkelijkheid spoort met de verwachting.
Tiny Boekhout
Wijkinfo nummer 3 oktober 2011 19