download als pdf - Vredesbeweging Pais

4
DISCUSSIE OVER STRAATSBURG
In de “berichten uit Straatsburg”, die in het vorige nummer van Vredeskoerier/’t KAN
ANDERS op de frontpagina werden afgedrukt, werden opmerkingen gemaakt over
het optreden van “Black Block”. Over deze actiegroep, die afweek van tevoren
gemaakte afspraken van de gezamenlijke vredesdemonstranten over burgerlijke
ongehoorzaamheid (blokkades en doorbreking van het demonstratieverbod), zijn
verschillende reacties mogelijk. Er ontstond een discussie, die hieronder volledig is
opgenomen.
Redactie
NAAR AANLEIDING VAN
T0ESTANDEN IN STRAATSBURG
"Berichten uit Straatsburg. Toespraak van
Rob Boogert tijdens de Paasmars in Den
Haag van 13 april 2009. Daarmee opende
het meinummer van Vredeskoerier ‘t
KAN ANDERS. Ik gretig aan het lezen.
Maar al bij de eerste alinea overviel mij
een grote treurigheid. Voor de zoveelste
maal dat verhaal over een als vreedzaam
bedoelde megademonstratie waar zich
groepen bij aansluiten die geweld in de
zin hebben. Met het voorspelbare resultaat.
Achteraf blijken de autoriteiten erin geslaagd
om (met behulp van de burgerlijke
pers) deze gigantische opkomst van
vredesdemonstranten en andersglobalisten
te criminaliseren. Velen van u hebben
wellicht de beelden op tv gezien
van het rellende, stenen gooiende en
brandstichtende ‘black block’ . Een beeld
waarmee de vredesbeweging geen
zieltjes wint, maar waarbij de autoriteiten
garen spinnen.
De spreker deed zijn best om zijn gehoor
op te beuren maar wat hij zei was niet
zo bemoedigend als hij gehoopt had:
Laat echter duidelijk zijn, dat het een
kleine minderheid was en de meeste
acties en demonstraties divers, kleurrijk
en geweldloos waren. Laat eveneens
duidelijk zijn dat ook geweldloze demonstranten
werden geconfronteerd met
een bizar gewelddadig optreden van
de Franse oproerpolitie (. . .) Laat dus
duidelijk zijn dat het black block ‘geweld’
peanuts is bij het oorlogsgeweld van de
NAVO. Duidelijk voor de luisteraars
en de lezers van dit blad. Niet voor
al die onwetende televisiekijkers en
krantenlezers. De vraag kwam in mij
op of het niet beter zou zijn om geen
evenementen meer te organiseren
die geweld aantrekken. Maar dat idee
vond niet meteen een gewillig onthaal.
Zo’n besluit zou toch een triomf van de
repressie zijn. Dus liet ik mij meetronen
door de positieve impuls van
Boogerts slotzin: Laat duidelijk zijn
dat dergelijke toppen alleen mogelijk
zijn met draconische veilgheids- en
openbare orde-maatregelen. Omdat ze
kennelijk bang zijn voor dat kritische
tegengeluid.
Dat bereiken we dan toch, ging door
mij heen, dat we ze daartoe dwingen.
Maar prompt sloeg de ontnuchtering
toe. Wat kopen we daarvoor? dacht ik.
En waarom zouden de machthebbers
bang zijn voor situaties waarbij ze hun
overmacht kunnen demonstreren en
onze geweldloos engagement met
rellenschopperij associëren?
En wat moet ik me bij ‘dat kritische
tegengeluid’ voorstellen? Een kritisch
geluid laten horen is niet roepen dat
het anders moet. Met kritiek geef je
aan wat er volgens jou in een houding
of standpunt fout zit en waarom dat
zo is. Bij een demonstratie komt dat
niet uit de verf. Dat is het zwakke punt
van demonstraties, en het hele geijkte
actierepertoire.
't KAN ANDERS Vredeskoerier - juli 2009
Als je bekijkt wat demonstreren tegen
de NAVO inhoudt, dan zie je dat mensen
zich verzamelen om te bewijzen
dat hun nee tegen de NAVO niet zomaar
een meninkje is maar een bloedernstige
overtuiging. En dat ze zich
daarmee niet als quantité negligeable
opzij willen laten schuiven. In het verlengde
hiervan ligt de demonstratie als
pressiemiddel - de macht van het getal
zoals die zich bij massale demonstraties
laat voelen. Helaas plegen machthebbers
daarvan niet gauw onder de
indruk te zijn.
De waarde van demonstraties ligt volgens
mij dus meer in de betekenis ervan
voor de deelnemers dan in het
resultaat. Maar ook het eerste is reden
genoeg om met het demonstreren
voor de vrede en andere goede doelen
niet zomaar af te schaffen. Een echte
liefhebber ervan ben ik weliswaar
niet, zoals ook bij deze gelegenheid
naar voren kwam. Terwijl ik naar Rob
Boogerts slotwoorden zat te kijken
- ‘dat kritische tegengeluid’ – drong
het onheilspellend tot mij door wat
voor een inhoudelijk magere reactie
demonstraties zijn op het feit dat wij er
in de politieke wereld niet aan te pas
komen. Zodoende kwam ik oog in oog
te staan met de vraag ‘hoe kan het
anders?’ Omdat ik daarmee zo gauw
geen raad wist, begon ik te fantaseren.
Stel je voor, dacht ik, dat al die mensen
die naar Straatsburg zijn gereisd om
tegen de NAVO te demonstreren waren
thuisgebleven. Hoe hadden ze dan
de tijd, het geld en de energie die ze
daardoor overhielden, voor hetzelfde
doel anders kunnen besteden?
Twee van de mogelijkheden die in mij
opkwamen wil ik aankaarten. De
eerste houdt in dat je in je eigen
woorden opschrijft hoe je tegen de
NAVO aankijkt en daaraan toevoegt
waarom naar jouw idee anderen daar
zoveel positiever tegenover staan en
wat je tegen die mensen zou kunnen
zeggen. En dit bericht vervolgens in de
eigen sociale omgeving verspreidt. De
tweede, dat je bedenkt wat de lastigste
vraag is die je aan een NAVO-politicus
kunt voorleggen en dat je die vervolgens
zo’n politicus toestuurt. Het
spreekt vanzelf dat je de NAVO naar
behoefte door een ander mikpunt kunt
vervangen. Met deze suggesties peil
ik naar het verschil tussen collectief
optreden en persoonlijke actie. Mijn
overweging hierbij is dat wij vredesgezinden
op persoonlijk niveau in een
communicatieve knoop zitten. Wat
ons voor ogen staat, namelijk dat het
inzetten op geweldsmiddelen in de
politieke wereld wordt afgebouwd,