GoldRush! Cleopatra achterna Hyperactief Jonger dan je ... - Sodico

CultUur
4
Een blik door het Raamtheater
Het Raamtheater is niet alleen een
theaterzaaltje, maar ook een heus begrip
in de Antwerpse theaterwereld.
De ware cultuurliefhebber hoeven we
niet te overtuigen, hij weet de weg.
Het trouwe publiek zorgt steeds voor
goedgevulde zalen. Het gaat dan ook
zeker niet slecht met het productiehuis
dat volgend seizoen 27 kaarsjes
mag uitblazen. Alhoewel... de beslissing
van de Adviescommissie hangt
als een zwaard van Damocles boven
het toneelgezelschap. Als de broodnodige
subsidies geschrapt worden,
kan het wel eens gedaan zijn met het
Raamtheater. Of misschien moeten
we wel zeggen met het repertoiretoneel
in Vlaanderen. Want dit gezelschap
is een van de enige professionele
theaters die ons nog een soort
toneel brengen waar de theaterwetenschappers
geen pap van lusten.
Twee in één
Het Raamtheater beschikt momenteel
over twee locaties. Het Klein Raamtheater
in de Lange Gasthuisstraat is een zaaltje
met een capaciteit van 100 plaatsen. Het
groot plateau bevindt zich op het Zuid.
“Groot” is relatief; het is geen mastodont
zoals de Stadsschouwburg, maar een
knus zaaltje met zo’n tweehonderd plaatsen.
Het woord “groots” mogen we zeker
wel gebruiken, want het is een pracht van
een ruimte. Hiervoor alleen al lijkt het mij
beslist de moeite om eens uit je luie zetel
te komen voor een avondje toneel.
Een stukje geschiedenis
Natuurlijk was het 27 jaar geleden niet zo
vanzelfsprekend om te beschikken over
twee zalen. Hoe het allemaal begon?
Zoals dat meestal gaat met kunstenaars,
uit onvrede. Enkele KNS-collega’s wilden
nieuwe wegen bewandelen. Zij droomden
van een klein gezelschap met een
eigen profiel en met een ander repertoire
dan de bestaande kamertheaters. Een
theater waar jonge acteurs samen met
geroutineerde spelers zouden kunnen
werken voor een breed publiek, maar in
een kleinere ruimte. Het nieuwe theater
moest “een raam voor nieuwe theaterideeën”
worden. Het “Raamtheater” was
geboren.
Stuwende krachten achter het project waren
de acteurs Roger Van Kerpel (onlangs
overleden) en John Willaert. Verder werden
Frank Aendenboom, Toon Brouwers,
Mon de Leenheer en Walter Tillemans -
ook KNS getrouwen - warm gemaakt om
het project Raamtheater mee uit de grond
te stampen.
“Stampen” is misschien wel het juiste
woord want van subsidies was er toen
nog geen sprake. De eerste première
werd “Dagboek van een Gek”, gespeeld
in De Warande in Turnhout.
Een eigen huis
Elke Belg wordt geboren met een baksteen
in de maag. Dat geldt blijkbaar ook
voor onze theatermakers. De zoektocht
naar een eigen zaal was begonnen en
leidde naar Hoogstraat 12 (momenteel
de rode zaal van het Fakkelteater). Frank
Aendenboom bracht er met “American
Buffalo (Nen Belgische leeuw)” van David
Mamet een nieuw stuk naar Antwerpen,
wat het gezelschap geen windeieren
legde. Het kreeg immers een officiële erkenning
én, nog iets belangrijker allicht,
het werd gesubsidieerd. Geen vetpotten
uiteraard, maar toch klaagde men niet,
daar de kleinschalige producties steeds
tot publiekstrekkers uitgroeiden.
Men besefte dat een kleine subsidie en
weinig uitzicht op de Nederlandse markt
een verdere uitbouw van het gezelschap
in de weg stonden. Daarom werd beslist
te fusioneren met het gezelschap BENT,
maar deze fusie werd eerder een fiasco.
Walter Tillemans bleef geloven in zijn
theaterdroom waardoor op 5 november
1983 de nieuwe vzw “Nieuw Ensemble
RaamTeater” boven de doopvont werd
gehouden.
Eigenzinnig
De belangrijkste krachtlijnen die voor de
volgende jaren werden uitgestippeld: een
aantal knappe, getalenteerde acteurs bij
het gezelschap brengen, de Vlaamse dramaturgie
stimuleren en op een groot podium
groot, menselijk en verbeeldingrijk
theater brengen.
Dit was een goede gok want het seizoen
daarop werd het ensemble erkend als “kamertheater”.
De eerste productie werd
“Pak ‘em Stanzi” van Claire Luckham in
een regie van Tillemans. Het verhaal, gegoten
in de vorm van een catchwedstrijd,
kende een ongelooflijk succes. Maar zie,
daar heb je dan eens een knaller en reeds
kondigt een nieuwe donderwolk zich
aan. Zaal kwijt! In afwachting van een
meer geschikte locatie werd uitgeweken
naar het Theater aan den Drink en naar
het Ringtheater. De droom van een eigen