Download - Natuurpunt Hobokense Polder

Het watersysteem van de Hollebeekvallei
is sterk door de mens
beïnvloed. De verstedelijking veroorzaakte
een enorme toename van
de verharde, waterondoorlatende
oppervlakte. Dit heeft meerdere
negatieve gevolgen. Enerzijds sijpelt
minder neerslagwater door naar het
grondwater, waardoor de grondwatertafel
daalt, minder water uittreedt
in de vallei (kwel) en bijgevolg het
gemiddelde peil van de beek daalt.
Droogvallen betekent voor een
waterloop een zware aanslag op het
ecosysteem. Vele dieren en planten
sterven af. Anderzijds vloeit er tijdens
perioden met zware neerslag veel
meer water oppervlakkig af, waardoor
piekdebieten ontstaan met in
het slechtste geval wateroverlast,
zoals meerdere bewoners aan de
lijve hebben ondervonden. Dergelijke
piekdebieten zijn ook nadelig voor
het ecosysteem. Door de overdreven
grote stroomsnelheden worden
dieren en planten meegesleurd. In
beide gevallen kunnen de verdwenen
soorten slechts langzaam hun
plaats terug innemen.
De afgelopen 15 jaar zijn heel wat
nieuwe visies op de ruimtelijke
ordening ontwikkeld die wel rekening
houden met het belang van
watersystemen en ecosystemen. De
uitgangsprincipes op schaal Vlaanderen
zijn neergeschreven in het
Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen
(Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap,
1997). Ter illustratie enkele
uitgangspunten:
Ruimtelijke principes: “Het fysisch
systeem is ruimtelijk structurerend:
dit betekent dat de huidige
intrinsieke kenmerken van het
bestaande fysische systeem het
richtinggevend kader zijn voor de
ruimtelijke ontwikkeling van o.a.
de functie wonen. … Belangrijke
structurerende componenten voor
Vlaanderen zijn o.a. het netwerk
van beek- en riviervalleien…”
Ruimtelijke ondersteuning van
het integraal waterbeheer: “Het
ruimtelijk beleid ondersteunt het
integraal waterbeleid: beperking
van de hoeveelheid verharde
oppervlakte in infiltratiegebieden,
valleien vrijwaren van bebouwing
met het oog op natuurlijke over-
stromingsmogelijkheden en het
vermijden van potentiële conflicten
tussen wonen en water,…)
Behoud en ontwikkeling van stedelijke
natuurelementen en randstedelijke
groengebieden: “Tot de
stedelijke natuurelementen behoren
de gebieden van de natuurlijke
structuur die doordringen tot in het
stedelijk gebied en de onderdelen
van de ecologische infrastructuur
zoals …, bermen, oevers,… stedelijke
natuurelementen hebben
verschillende maatschappelijke
functies. Ze zijn ecologisch, esthetisch,
sociaal en psychologisch
belangrijk. Ze zijn stadslandschapvormend….
Stedelijke natuurele-
Beleid
Figuur 2: Evolutie van de bebouwing in en rond de Hollebeekvallei tussen
1956 en 2000
27
menten moeten worden behouden
en ontwikkeld.”
Zorgen voor de collectieve en
openbare ruimten: “een fundamentele
herwaardering van de
openbare ruimten in het stedelijk
gebied is een belangrijk element
in de stedelijke vernieuwing. Het is
een voorwaarde om het stedelijk
wonen aantrekkelijk te maken.
Deze algemene uitgangspunten
dienen concreet uitgewerkt te worden
in de provinciale en stedelijke
structuurplannen. In het Provinciaal
Structuurplan Antwerpen wordt de
Hollebeekvallei beschouwd als één
van de “groene vingers”, dit zijn