Grensovergangen - Kenniscentrum Multifunctionele Leisure Locaties

tussen al deze zaken. De verschillen aan weerszijden
van de grens zijn groot voor degene die daar oog voor
hebben.
3) Grensgesmul; De grens als culinaire bestemming.
Op alle niveaus zijn de verschillen tussen buurlanden
groot. Neem bijvoorbeeld de BockwurstmitBratkartoffeln
in de lokale herberg, Belgische frieten uit
het kot langs de weg en de kroket uit Nederlandse
cafetaria. Hoeveel mensen gaan niet over de grens,
uit eten en laten zich verrassen door specialiteiten
uit de lokale keuken? Er is rondom de grens ook een
grote rijkdom aan streekproducten ontstaan, die aan
huis kunnen worden gekocht om mee te nemen of
om ter plaatse op te peuzelen.
4) Grensgeschiedenis; De geschiedenis en het verloop
van de grens. Grensgebieden hebben een rijke
historie. Grenzen zijn verschoven ten gevolge van
oorlogen, aderlijke familietwisten, trouwpartijen en
soms door toevallige gebeurtenissen. Waar nu de
grens loopt, staat geen grenspaal meer. Maar het is
ook vrij zeker, dat die duidelijk getrokken grens ooit
anders heeft gelopen. Er is zelfs een tijd geweest dat
niemand wist waar de grens precies lag. Op andere
plekken werd de grens gemarkeerd door grote stenen
en waren de enige paden door het gebied smokkelpaden.
Kortom de grensbewoners leefden in een
bijzondere wereld en hadden vaak meer met elkaar
gemeen dan met hun landgenoten in de hoofdstad.
Grenspalen staan symbool voor een rijke geschiedenis
langs de grens.
8 GASTVRIJEGRENSOVERGANGEN | Onderzoek Multifunctionele Leisure Locaties 2011
Grensgevallen Grenzeloos Genieten
5) Grensgebied; Wonen en werken in het grensgebied.
Grenzen hebben grensbewoners vrijwel nooit kunnen
weerhouden van het ontwikkelen van goede
contacten op lokaal niveau. Het is niet voor niets
dat er vele verhalen de ronde doen over het leven in
het grensgebied en over wat zich onderling of aan de
andere kant van de grens afspeelt. Evenzeer kijken
vele bewoners uit het grensgebied met argusogen
naar import, die zich later rondom de grens heeft gevestigd.
Met de komst van de EU zijn er vele prikkels
gekomen om op economisch, bestuurlijk en maatschappelijk
gebied over de grens met elkaar samen te
werken. Het uitdagende hieraan is, dat men dan toch
de onderlinge verschillen in politiek en maatschappelijk
klimaat, wet- en regelgeving, instrumentele
benaderingen van problemen moet overwinnen.
Van concept naar vorm
In dit hoofdstuk maken we de vertaalslag van het algemene concept ‘Gastvrije
Grensovergangen: Grensgevallen Grenzeloos Genieten’ naar een unieke en authentieke
grensovergang. We willen dat grensovergangen die onder dit concept worden uitgewerkt,
ook als zodanig worden herkend. Het idee is ontstaan om de grenspaal te vervangen door
iets wat past bij de fietser en wandelaar: de picknicktafel. Uit ons onderzoek is gebleken
dat fietsers en wandelaars graag routes uitstippelen en informatie willen hebben over
wat er onderweg te doen is, te zien is of te beleven valt. Daarom hebben we een aantal
voorbeeldroutes uitgewerkt voor Zeeland, Noord Brabant en Limburg. Deze zijn aangedragen
door actieve leden van de ANWB. Tot slot gaan we in op een aantal hulpmiddelen en
diensten die voor de fietser en wandelaar interessant en leuk kunnen zijn.
a Picknicktafels
Hoewel grenzen feitelijk nog steeds bestaan, zijn
ze vaak niet meer zichtbaar. De grenspaal aan een
grensovergang is meestal verdwenen, maar het was
een prachtig symbool van scheiding en verbintenis
tussen twee werelden. Zo’n symbool is belangrijk
en geeft zin en betekenis aan de grensovergang. Het
symbool van de grensovergang als rust- en halteplaats
willen we behouden. De grenspaal hebben we
vervangen door een picknicktafel, die uitnodigt tot
kennisneming van de gastvrijheid aan beide zijden
van de grens. Elke tafel kent een uniek ontwerp,
gemaakt door lokale kunstenaars en ondernemers.
Elke plek biedt de mogelijkheid om kennis te nemen
van informatie die nodig is voor een vervolg van de
tocht of nodigt uit tot het ondernemen van allerlei
activiteiten:
De tafels verbeelden op een ludieke manier het
verhaal dat de grensovergang zo bijzonder maakt.
Regelmatig zullen er evenementen plaatsvinden
bij de picknickplekken.
De picknickmarkeringen bevatten QR-codes waardoor
de bezoeker, indien gewenst, nog meer informatie
kan verkrijgen via Smartphones.
GASTVRIJEGRENSOVERGANGEN | Onderzoek Multifunctionele Leisure Locaties 2011 9