Download hier de volledige krant - Regionaal Landschap Meetjesland

Ganzen
met
Aanpak van problemen met
“Ganzen, gasten met lasten”
Aanpak van problemen met
zomerganzen in de grensregio
Overzomerende ganzen die bij
ons broeden, zorgen door hun
toenemende aantallen voor
heel wat overlast en schade
aan landbouw-, natuur- en
recreatiegebieden. In de
grensregio van Oost-, Westen
Zeeuws-Vlaanderen start
een project om dit groeiend
probleem aan te pakken.
Het ganzenproject is een onderdeel van het
driejarig Interregproject ‘Invasieve Exoten’, ter
bestrijding van planten en dieren die er van nature
niet thuishoren of zelfs een bedreiging vormen voor
de biodiversiteit van de natuur en het landschap
in Vlaanderen en Zuid-Nederland. De vier te
bestrijden invasieve exoten zijn: grote waternavel,
stierkikker, Amerikaanse vogelkers en zomerganzen.
Dankzij Europees geld kan dit grootschalig project
(meer dan 3 miljoen euro) voor bijna de helft
gesubsidieerd worden.
Planten en dieren houden zich vanzelfsprekend
niet aan administratieve grenzen, waardoor
samenwerking noodzakelijk is om een effectief
beheer te kunnen realiseren. De maatregelen
zijn noodzakelijk omdat naast de effecten
op de biodiversiteit ook de kosten van dit
ganzenprobleem voor de samenleving steeds
hoger worden. Deze bedragen op dit moment
in België en Nederland al ca. 2,3 miljard
euro per jaar. Het project Invasieve Exoten
wil betere preventieve maatregelen en
bestrijdingstechnieken ontwikkelen en
kennisontwikkeling tussen de partners en andere
relevante actoren tot stand brengen. Daarnaast
willen we hierover communiceren naar het
brede publiek. Dit is vooral van belang omdat de
introductie van exoten in het milieu vaak gebeurt
door onwetendheid.
LANDSCHAPSKRANT / P. 6
Voor het ganzenproject worden gelijklopende acties
lasten
ondernomen in onze grensregio: in kaart brengen en
tellingen van populaties, uitwisselen van informatie,
afvangen, eieren schudden, afrasteren van
broedgebieden en communicatiemomenten.
Rattenbestrijding Oost-Vlaanderen (RATO) voert
deze acties uit in samenwerking met Regionaal
Landschap Meetjesland (RLM) en het Instituut
voor Natuur-en Bosonderzoek (INBO).
RLM heeft in het verleden al meermaals de
ganzenproblematiek in de kijker gezet, met speciale
aandacht voor het Meetjeslandse krekengebied en
in het bijzonder de bruine kiekendief.
Terreinbeheerders, gemeenten en
belangenorganisaties die geconfronteerd worden
met deze problematiek kunnen steeds contact
opnemen met Karel Van Moer (RATO vzw),
09 267 86 69, karel.van.moer@oost-vlaanderen.be,
of Hélène Quidé, (RLM vzw) 050/70 00 42,
helene.quide@rlm.be.
Betrokken partners en cofi nancierders voor het
ganzenproject:
RATO , RLM, PROCLAM, INBO, HZL, SBB, ZLTO, FBE,
Provincie Zeeland, Provincie West-Vlaanderen,
Provincie Oost-Vlaanderen, Stad Gent.
Ganzen, gasten met lasten kadert binnen het
project “Invasieve exoten”, mede gefi nancierd
door het Europees programma Interreg IV A
voor de grensregio Vlaanderen-Nederland
en de Vlaamse Overheid. Dit project is een
samenwerking tussen 24 partners in Vlaanderen
en Nederland.
Uilenbraakballen gezocht!
Een braakbal is een ronde of ovale brok die bestaat
uit de onverteerde resten van dieren, zoals haren,
veren, botjes en nagels. De braakballen van elke
uilensoort verschillen qua vorm, grootte en inhoud.
Zo’n braakbal leert ons veel over het eetpatroon
van de uil, maar ook over het voorkomen van de
prooidieren.
In de voorbije jaren werden in het Meetjesland heel
wat kerkuilenbakken geplaatst, waarvan de meeste
kauwwerend werden gemaakt. Dit jaar organiseren
we een activiteit gericht op het ontleden van
braakballen. Regionaal Landschap Meetjesland
wordt hierbij ondersteund door de provincie Oost-
Vlaanderen.
Daarvoor hebben we natuurlijk braakballen nodig!
Ken je een plaats waar een uil zijn braakballen
achterlaat (schuur, boom), verzamel ze dan en
bezorg ze ons. In samenwerking met Natuurpunt
zullen enkele experts ons op een pluisavond wegwijs
maken in braakballenland. Leerrijk voor jong en oud!
INFO: HELENE.QUIDE@RLM.BE
Ervaringen met
beheerovereenkomsten
De beheerovereenkomsten van de Vlaamse Landmaatschappij kennen steeds meer succes bij de landbouw. De beheerovereenkomsten beogen een verbetering
van de kwaliteit van het milieu, de natuur of het landschap en dit tegen een vergoeding die niet alleen de extra kosten maar ook het verlies van inkomen dekken.
De Vlaamse Landmaatschappij sluit beheerovereenkomsten met landbouwers voor een periode vijf jaar. De beheerovereenkomsten, gericht op het milieu zoals
‘water’, ‘perceelsranden’, ‘kleine landschapselementen’ en ‘erosie’ kennen al veel succes bij de landbouwers.
Enkele impressies vanuit het landbouwmilieu:
Koen Van Leeuwe uit Sint-laureins heeft sinds
2005 heel wat ervaring opgebouwd met de
beheersovereenkomst ‘perceelsrandenbeheer’.
Waarom besloot je een
beheersovereenkomst
aan te gaan?
De meeste van mijn
landerijen palen
aan een kreek of
een waterloop.
Na enige aarzeling
was ik er toch wel
van overtuigd dat
het aanleggen van een
akkerrand een meerwaarde kon
Beheers-
bieden voor de natuur en ook voor de landbouw(er).
De overeenkomst is op basis van een contract
met wederzijdse toestemming. Dit schept een
zeker vertrouwen en als landbouwer word je meer
betrokken bij het natuurbeheer. Dit heeft ook
het voordeel dat beide partijen gehouden zijn
aan de voorwaarden opgelegd in het contract.
Daartegenover staat er een vergoeding die de
landbouwer in staat stelt om de randen in optimale
omstandigheden te onderhouden.
overeen
Biedt de overeenkomst ook praktische voordelen
voor je bedrijfsvoering?
Ja, toch wel. Het bewerken van de akkers
wordt eenvoudiger doordat er geen machinale
bewerkingen meer gebeuren dicht tegen de
oevers. De oogstmachines hoeven niet meer
tegen de oevers te rijden en er is geen gevaar
meer dat de oevers inkalven. Verder kunnen de
randen van de akkers rechter aangelegd worden
komsten
door de bufferstroken te laten variëren in breedte.
Het is fi nancieel interessanter als je een grotere
oppervlakte in beheer kan hebben.
Vind je het belangrijk dat je met de
beheersovereenkomst bijdraagt tot
een aantrekkelijk landschap ?
Ja, als landbouwer hou ik daar een goed gevoel
aan over. De gronden blijven in eigen beheer, de
natuur vaart er wel bij. Op deze manier moet het
mogelijk zijn dat natuur en landbouw samen gaan
in onze streek.
Het uitzicht van de streek wordt door de
bufferstroken ook positief beïnvloed. Er worden
namelijk groene linten geschapen dwars door
het landschap. Vooral tijdens de wintermaanden
vormen deze groene stroken een aangename
afwisseling tussen de geploegde akkers.
Het landbouwbedrijf Ryckaert uit
Assenede heeft zich gespecialiseerd in
pootgoed voor aardappelen. Het heeft een
beheerovereenkomst onderhoud van een
houtkant en enkele perceelsranden. Deze
beheerovereenkomsten zijn al actief van 2004.
Waarom besloot je de overeenkomst aan te gaan?
Als landbouwer leven we alle dagen buiten, in de
open lucht. Het landschap is mijn werkomgeving
en zelf vind ik het belangrijk dat die omgeving ook
aantrekkelijk is. De natuur helpt om de eentonigheid
van het landschap te doorbreken en daarom is het
goed van ook de natuur wat vooruit te helpen.
Is het fi nancieel aantrekkelijk om een
beheerovereenkomst af te sluiten en waarom?
Tegenover het werk voor het onderhoud van mijn
houtkant en perceelsranden staat een vergoeding.
In mijn geval vind ik deze vergoeding fair ten
opzichte van de geleverde inspanningen. De
situatie verschilt natuurlijk van bedrijf tot bedrijf.
Voor sommige bedrijven kunnen ook andere
aspecten meespelen.
U hoeft als landbouwer niet altijd te weten
welke pakketten toepasbaar zijn op uw bedrijf.
Indien u geïnteresseerd bent om één of meerder
beheerovereenkomsten aan te gaan met de
Vlaamse Landmaatschappij volstaat het om
contact op te nemen met de bedrijfsplanner.
De taak van de bedrijfsplanner bestaat erin gratis
te adviseren op het terrein en neemt ook alle
administratie op zich.
CONTACTGEGEVENS BEDRIJFSPLANNER
VOOR DE REGIO MEETJESLAND:
CAROLINE.BEELE@VLM.BE 09/244.85.69
OF 0499/59.35.61
Welke beheerovereenkomst?
‘perceelsrandenbeheer’ is een bufferstrook langs
een kwetsbaar element. Dit kwetsbaar element
kan een bos, waterloop, houtkant, heg, haag, een
waardevol grasland of een holle weg zijn. Zo kunnen
planten zich ontwikkelen en dieren beschutting
vinden. Ook komen meststoffen en bestrijdingsmiddelen
zo niet meer (onbedoeld) naast het productieperceel
terecht en verbetert hierdoor de kwaliteit
van het oppervlaktewater en andere kwetsbare
elementen.
Hagen, heggen, houtkanten, houtwallen en poelen
zijn kleine landschapselementen die het Vlaamse
landschap kenmerken. Door het sluiten van
beheeroverkomsten ‘aanplant of onderhoud kleine
landschapselementen’ verhoogt de visuele kwaliteit
en de belevingswaarde van het landschap. Hagen
en heggen ogen trouwens niet alleen mooi, ze
hebben vaak ook een cultuurhistorische waarde
als veekering, schaduwrijke plaats voor het vee,
dienen als trekroute of ter bestrijding van
wind- en bodemerosie.
Wie zich engageert om minder te bemesten en zo
meewerkt aan een betere waterkwaliteit, kan een
beheerovereenkomst ‘water’ aangaan. Bedrijven die
in kwetsbaar watergebied liggen, komen hiervoor in
aanmerking. In het Meetjesland gaat het over het
waterwingebied rond de Kluizen (delen van Assenede,
Kaprijke, Eeklo, Evergem, Waarschoot, Zomergem,
Lovendegem, Nevele en Aalter).
De beheerovereenkomst ‘soortenbescherming’
verhoogt het voedselaanbod en voorziet dekking
voor bedreigde soorten zoals weidevogels en
akkervogels. De beheerovereenkomst ‘botanisch
beheer’ heeft tot doel om waardevolle grassen
en kruiden meer kans te geven op graslanden
en akkers. Dit gebeurt door minder of
niet te bemesten, door minder of geen
bestrijdingsmiddelen te gebruiken en door de
maai– en beweidingdatum uit te stellen.
Overeenkomsten gericht op milieu zijn makkelijker
inpasbaar in de bedrijfsvoering dan de meer
natuurgerichte beheerovereenkomsten als
‘botanisch beheer’ en ‘weidevogelbeheer’.
De beheerovereenkomst ‘akkervogelbeheer’
daarentegen kende wel succes!
LANDSCHAPSKRANT / P. 7