Stedenbandkrant 67 - Stedenband Haarlem - Mutare

M U T a r E
Standplaats Harare
Met de persoonlijke crisis blijkt het mee te vallen. De
gemiddelde levensverwachting in Zimbabwe was ooit meer
dan zestig jaar. Inmiddels is die voor vrouwen gedaald tot 34
jaar. ‘En ik ben nu 25, vandaar.’
Bovenstaand fragment komt uit een nieuw boek over
Zimbabwe. Sybilla Claus, Afrika-redacteur van dagblad
Trouw was deze zomer in Zimbabwe. Natuurlijk deed ze
daarbij ook Mutare aan. Over haar bezoeken schreef ze
het boek: ‘Van onze correspondent. Standplaats Harare.’
Feitelijk was zij geen correspondent, als onafhankelijk
journalist mag je daar niet werken. Maar deze serie van
KIT Publishers heet zo, en bij gebrek aan correspondent in
het land, bood Sybilla Claus aan een actuele aflevering over
Zimbabwe te schrijven. De jonge Grace Moyo – van huis uit
jurist, maar tegenwoordig werkloze tv-junk - is een van de
hoofdpersonen.
Het broeide en borrelde dit jaar volop in Zimbabwe. Door
de oppositie gewonnen verkiezingen in maart, weer een
dodelijke ronde van geweld, en een fake tweede ronde in
juni, die werd ‘gewonnen’ door Mugabe. Deze zomer liep
de hyperinflatie gierend op, van 2 miljoen (juli), naar 9
(augustus), naar 12 (september) naar 231 (oktober) miljoen
(!) procent. De honger en dus de uittocht nemen toe. Had u
ooit eerder gehoord van cholera-vluchtelingen?
Het blijft erom spannen hoe de complete ineenstorting eruit
zal zien. Minister Mnangagwa, alias Kameraad Krokodil, als
nieuwe, nog ergere opvolger van Mugabe? Anarchistische
gevechten tussen groepjes militairen en oproerpolitie? Losse
bendes die de macht overnemen? Komt na de cholera de
grote hongersnood?
Het is niet te voorspellen. In het boek komen gewone mensen
uitgebreid aan het woord, zoals Grace en haar zusje Makaita,
die samenwonen in een flat in het centrum van Harare.
Er is een ex-parkwachter die nu fietsenmaker is, en een
oude gaarkeukenbezoeker uit Bulawayo. Plus de activisten
van WoZa, Women of Zimbabwe arise, homogroep Galz,
mensenrechtenadvocaten en psychologen. Mooie mensen,
die blijven strijden voor gerechtigheid, en in de hoop op
verandering namen van daders inventariseren.
In Mutare logeerde Claus bij Cees Meijer, coördinator van de
stedenband. Met hem vult ze plastic flessen en emmers, als
er ’s avonds weer water uit de kraan komt. Met hem bezoekt
ze MDC-leden en slachtoffers van Zanu-geweld, en haar
Sybilla Claus
‘Ik heb een midlife crisis’, zegt Grace theatraal vanuit haar leunstoel, haar ogen onafgebroken op het televisiescherm gericht.
Ik lach, of zou ze het toch serieus menen? Ze zit tenslotte al maanden werkeloos thuis, en ik zou in dit land ook een midlife
crisis krijgen, zo niet erger. Haar vader heeft me van tevoren toevertrouwd dat hij zich zorgen maakt, hoe Grace aan haar
geld komt. Geheime zaakjes? Een oudere vriend?
favoriete schoolmeester, die vertelt over zijn nachtmerries.
Overdag kan hij zijn vrees bedwingen, bijvoorbeeld door te
fantaseren over een mooie auto terwijl hij uit geldgebrek naar
school moet lopen. Maar ’s nachts overvallen zijn diepste
angsten hem.
Op het platteland rond Mutare gaat Claus op zoek naar
het meisje Chido, een van de hoofdpersonen uit het boek
‘Helden op stokken, Afrikanen met een handicap’ (2008).
Uit geldgebrek heeft Chido haar opleiding tot secretaresse
moeten afbreken, maar wat doet zij nu? Is het veilig haar in
haar dorpje op te zoeken, als blanke het platteland op te gaan,
waar de ‘oorlogsveteranen’ het voor het zeggen hebben?
Cees Meijer raadt het af, net zoals hij liever niet wil dat Claus
zijn computer gebruikt om haar artikelen naar de krant te
verzenden. ‘Ik moet aan mijn kinderen denken, begrijp je.’
Over dit prachtige land vol angst spreekt het boek. Luister
naar meneer Chiroto. Op de dag dat hij gekozen werd tot
burgemeester van Harare, ontvoerden doodseskaders zijn
vrouw en kind. Vrouw Abigail werd dood terug gevonden,
de ogen uitgestoken. Voorjaar 2009 komt een delegatie
burgemeesters voor een werkbezoek naar Nederland. Kom
ook uw steun betuigen, wanneer zij Haarlem aan doen.
Chiroto en burgemeester Brian James van Mutare zullen erbij
zijn.
Lees meer over
deze bijzondere
overlevers in het
boek ‘Van onze
correspondent.
Standplaats Harare’
Sybilla Claus
KIT Publishers,
€ 17,50, 256 blz.
14