Werkmodel groep 6 Rode sneeuw â Jan de Leeuw

More documents

Recommendations

Info

www.siobhandowd.co.uk (> A Swift Pure Cry > Read two stories). Je vindt er verder nog heel wat interessante informatie over het boek (in het Engels). Alhoewel het verhaal zich slechts een goede 20 jaar geleden afspeelt, lijkt het wel een andere eeuw. Zo zullen de juryleden dit wellicht ook ervaren. Om te begrijpen hoe authentiek en waarheidsgetrouw de situering is, dient men zich eigenlijk een beeld te vormen van het Ierland van de jaren ’80. Dat is een complex gegeven, dat ik als fervent Ierland-reiziger zal proberen te illustreren aan de hand van thema’s, citaten en verwerkingsmogelijkheden. Thema’s Je moet – nog niet zó lang geleden – maar in zo’n klein godvergeten gat in Connemara of Donegal geweest zijn om te begrijpen hoe het leven daar is. Om te zien hoe jonge serveersters in de pub helemaal opleven als ze horen dat je uit België komt. En of daar misschien werk voor hen is? Er komen heel wat problematieken en thema’s aan bod in Een helle kreet: ongewenste zwangerschap, katholicisme, werkloosheid, honger, alcoholisme, schoolverzuim… Die zijn allemaal onlosmakelijk verbonden met de Ierse geschiedenis, die tot vandaag voortduurt. * Katholicisme Het Katholieke geloof speelt een dominante rol in het verhaal: voortdurende verwijzingen naar teksten uit de Bijbel en de evangelies - het belang van de priesterfiguur en de kerkgang, de biecht… - het dreigen met de hel en de duivel - onderdrukking van de ontluikende seksualiteit (= onkuisheid) - ongewenste zwangerschap = schandaal, abortus = moord - … Citaten: p. 49: ‘Hij liet niet los. Hij drukte zijn tong verder naar binnen en wroette rond alsof hij op zoek was naar een etterbuil of een zere kies. Het puntje van zijn tong botste tegen dat van haar. Het beeld van God die Adam leven inblies door de aanraking van zijn vingertoppen, schoot door haar hoofd.’ Niet meteen iets waar onze jongeren aan zouden denken tijdens een tongkus, niet? p. 21: ‘Shell ging op de klamme aarde zitten en ademde met kracht uit. Ze streek over de grove stenen van de farizeeën die van haar sterfelijke lichaam waren afgegleden. “Wie zonder zonde is” murmelde ze, “werpe de eerste steen.” Ze pakte de laatste steen op die Jimmy niet had durven gooien, en koelde haar wang ermee. Ze ging achterover op de grond liggen en verroerde zich niet. De lentemorgen drong tot diep in haar botten door.’ Elk gedachte is doordrongen van religieuze associaties. Het katholieke geloof is niet weg te denken uit Ierland. Het is onlosmakelijk verbonden met de Ierse identiteit en bovendien gekoppeld aan de eeuwenlange vrijheidsstrijd tegen de protestantse Engelsen. Maar de rol van de Katholieke Kerk is niet de mooiste en vaak hypocriet. Onder het juk van de kerk durft Shell niet bekennen dat ze zwanger is. Ze krijgt nergens steun en dat leidt tot desastreuze gevolgen. Zelfs de jonge, idealistische Pastoor Rose, die oprecht bezorgd om haar is, wordt gestraft door de Kerk. p. 275: ‘Ik ben weggeroepen door de Kerk. […] Graafschap Offaly? Ja, Shell, daar is een huis voor priesters die met hun roeping worstelen. Voor diegenen van ons die bitter zijn geworden in hun vak.’ * Ongewenste zwangerschap en abortus
In 1984 zijn voorbehoedsmiddelen verboden door de Kerk in Ierland en dus niet vrij te koop. Op alles wat met seks te maken heeft, rust een zwaar taboe. De ontluikende seksualiteit van de jongeren is absoluut onbespreekbaar: het wordt beschouwd als onkuis en als iets waarvoor je je dient te schamen. Abortus is al helemaal onmogelijk. Daarvoor moet je naar Engeland. p. 33: ‘ “Je hebt geen bh aan!” […] “Ik héb geen bh!” “Dan moet je er één kopen!” “Daar geeft pa nooit het geld voor.” ’ Uit onwetendheid enerzijds en uit machtsmisbruik door de jongens anderzijds, raken jonge meisjes soms opgezadeld met een ongewenste zwangerschap. Uit het verhaal zal blijken dat de hele dorpsgemeenschap, en zelfs de vader van Shell, op de hoogte is van wat zij zo angstvallig verborgen probeert te houden. Maar niemand steekt een hand uit om haar te helpen. Dat zegt veel over de visie van de mensen op een tienerzwangerschap. Binnen hun eigen context zullen de lezers het verhaal wellicht als niet erg realistisch ervaren: Shell die haar zwangerschap verborgen (denkt) te houden, niemand uit haar omgeving die iets onderneemt, haar jongere broertje en zusje die bij de bevalling assisteren, de beschuldigingen,… Maar als ze het binnen het perspectief van een klein katholiek dorp in 1984 kunnen plaatsen, zullen ze zich vermoedelijk beter kunnen inleven in Shells situatie. Hoe zelfs een hele natie doordrongen kan zijn van dergelijke taboes, bewijzen de volgende fragmenten: p. 224: Persbericht: ‘Infanticide is een vreselijke misdaad in een kinderlievend land als het onze. Het is mijn taak erop toe te zien dat de daders de volle kracht van de wet voelen!’ p. 257: ‘Kijk toch eens naar hoe het met ons land gesteld is als er zoiets kan gebeuren, betreurde een vrouwelijk parlementslid.’ Tip 1: Verplaats het verhaal naar Vlaanderen anno 2008. Laat de jongeren vertellen hoe hun omgeving of hoe ze zelf zouden reageren. Hoe zouden zij – als Shell – omgaan met een ongewenste zwangerschap? Hoe zou de situatie zijn in Ierland anno 2008? Ierland is ook nu nog één van de laatste katholieke bolwerken van Europa. Het recente ‘nee’ tegen het Verdrag van Lissabon, heeft onder meer te maken met de versoepeling van de abortuswetgeving die uit een goedkeuring van het Verdrag zou voortvloeien. Om een extreem contrast te stellen met de situatie in Vlaanderen vandaag, kan je Een helle kreet vergelijken met Dagboek van een tienermoeder van Stephanie Planckaert. Hierin wordt het tienermoederschap eerder verheerlijkt. Tip 2: Een schitterend, maar ook heel bedroevend beeld over hoe men in het verleden in Ierland omging met meisjes die ongewenst zwanger raakten, krijg je in de film The Magdalen Sisters. Alhoewel die iets verder teruggaat in de tijd (begin jaren ’60) is het een absolute aanrader in combinatie met het verhaal. Zie ook filmkritiek en achtergrond, achteraan in dit werkmodel. * Werkloosheid, honger, armoede en alcoholisme De isolatie van het woeste eiland in het uiterste Westen van Europa en de eeuwenlange onderdrukking door de Engelsen liggen mee aan de basis van een lange geschiedenis van werkloosheid, honger, armoede en alcoholisme. Die problematiek loopt als een rode draad doorheen de Ierse geschiedenis. De houding van de Ieren tegenover hun vaderland is heel dualistisch. Aan de ene kant zegt Declan: ‘Heel Ierland is een zwart gat. Eén groot, godvergeten, gitzwart gat!’ (p.128), maar aan de andere kant zegt hij: ‘Als de zon schijnt in Ierland, Shell, is er dan ook maar ergens op aarde een plek die mooier is?’ (p. 58) De volgende citaten vertellen elk voor zich een verhaal, dat jammer niet alleen fictie, maar ook rauwe realiteit is:
Page 1 and 2: Werkmodel groep 6 Rode sneeuw - Jan
Page 3 and 4: Nog voor het verhaal echt begint, m
Page 5: Werkmodel groep 6 Een helle kreet -
Page 9 and 10: Vinden je juryleden het einde bevre
Page 11 and 12: terechtkwamen waren overgeleverd aa
Page 13: proberen uit het tehuis te komen. I

Werkmodel groep 6 Rode sneeuw â Jan de Leeuw

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

Werkmodel groep 6 Rode sneeuw â Jan de Leeuw