05.09.2014 Views

Grote manifestatie de Besterd

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

16 goirke / hasselt / bouwmeesterbuurt / algemeen<br />

Foto Expositie: Carrosserie Wed. G. Smul<strong>de</strong>rs<br />

gebouwd, waar voertuigen in een aparte<br />

omgeving kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n afgewerkt en<br />

geschil<strong>de</strong>rd.<br />

Wijkraad Goirke<br />

Hasselt<br />

Bouwmeesterbuurt<br />

Ontwikkeling van <strong>de</strong> wijk Hasselt.<br />

De wijk Hasselt, on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van Tilburg<br />

Oud-Noord, is nu een woonwijk zoals vele<br />

an<strong>de</strong>ren. Waar in het verle<strong>de</strong>n diverse bedrijven<br />

en vele winkels het straatbeeld bepaal<strong>de</strong>n,<br />

treft men nu nog slechts enkele<br />

winkels aan. Eén van die bedrijven was<br />

carrosserie wed. G. Smul<strong>de</strong>rs. Meer dan<br />

hon<strong>de</strong>rd jaar maakte het bedrijf <strong>de</strong>el uit van<br />

<strong>de</strong> Hasseltse gemeenschap.<br />

Door <strong>de</strong> ontwikkeling van <strong>de</strong> Tilburgse textielindustrie<br />

in <strong>de</strong> 2e helft van <strong>de</strong> 19e eeuw<br />

trokken vele mensen uit <strong>de</strong> omliggen<strong>de</strong><br />

dorpen naar <strong>de</strong> stad om er werk te vin<strong>de</strong>n.<br />

Daardoor nam <strong>de</strong> bevolking toe en dus<br />

ook in De Hasselt. Wonen en werken waren<br />

nog niet geschei<strong>de</strong>n zoals nu. Een timmerman<br />

had naast of achter zijn huis zijn<br />

werkplaats, evenals een smid. Een thuiswever<br />

werkte on<strong>de</strong>r hetzelf<strong>de</strong> dak waar<br />

hij woon<strong>de</strong>. De bakker bakte in zijn bakkerij<br />

ons dagelijks brood. Het geluid van<br />

het ambacht kon men horen in <strong>de</strong> straat.<br />

Aan het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> 19e eeuw was <strong>de</strong><br />

bevolking in <strong>de</strong> wijk zodanig toegenomen,<br />

dat in 1897 een nieuwe kerk werd<br />

gebouwd, die een jaar later op 26 sept. in<br />

gebruik werd genomen.<br />

In dit zelf<strong>de</strong> gebouw kunt u thans <strong>de</strong> fotoexpositie<br />

bezoeken Carrosserie Wed. G.<br />

Smul<strong>de</strong>rs, aangevuld met Tilburg-Transport<br />

in miniatuur.<br />

Wagenmakerij G. Smul<strong>de</strong>rs.<br />

Gerardus Adriaen Smul<strong>de</strong>rs, werd geboren<br />

in Loon op Zand op 9 okt. 1831. Hij<br />

leer<strong>de</strong> het vak van zijn va<strong>de</strong>r, die wagenmaker<br />

was. Hij trouw<strong>de</strong> in nov. 1857 in<br />

zijn geboorteplaats met Adriana Laurijsse.<br />

In 1887 verhuis<strong>de</strong> <strong>de</strong> familie Smul<strong>de</strong>rs<br />

vanuit Loon op Zand naar <strong>de</strong> stad Tilburg<br />

en vestig<strong>de</strong> zich als wagenmaker in <strong>de</strong><br />

Hasseltstraat 31 nabij <strong>de</strong> Hasseltse kapel.<br />

Daar vervaardig<strong>de</strong> hij <strong>de</strong> transportmid<strong>de</strong>len,<br />

die wer<strong>de</strong>n gebruikt in <strong>de</strong> agrarische<br />

sector en <strong>de</strong> opkomen<strong>de</strong> textielindustrie.<br />

Kruiwagens, handkarren met mankracht<br />

voortbewogen of één-assige houten karren<br />

getrokken door een paard en geleid door<br />

een voerman. Het personenvervoer vond<br />

in die tijd plaats met koets of paar<strong>de</strong>ntram.<br />

In <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> omgeving woon<strong>de</strong> enkele boeren,<br />

wevers en o.a. bakker Van Rooij, een<br />

naam die nu nog bij vele oud-Tilburgers<br />

bekend is. Bei<strong>de</strong> pan<strong>de</strong>n (van Smul<strong>de</strong>rs en<br />

Van Rooij) moesten in <strong>de</strong> jaren zestig wor<strong>de</strong>n<br />

gesloopt door <strong>de</strong> komst van <strong>de</strong> roton<strong>de</strong><br />

Hasselt, <strong>de</strong> plek waar nu een draaiend huis<br />

<strong>de</strong> ontstane ‘leegte’ vult.<br />

In 1897 overleed <strong>de</strong> eigenaar en werd het<br />

bedrijf voortgezet door zijn zoon on<strong>de</strong>r<br />

<strong>de</strong> naam Wed. G. Smul<strong>de</strong>rs. In 1901 slaat<br />

het noodlot toe. Bij een hevige brand bij<br />

<strong>de</strong> bakker aan <strong>de</strong> overkant, verspreid<strong>de</strong><br />

het vuur zich in <strong>de</strong> omgeving en wer<strong>de</strong>n<br />

diverse woonhuizen in <strong>de</strong> as gelegd,<br />

ook het bedrijf Smul<strong>de</strong>rs. Slechts <strong>de</strong> inhoud<br />

van <strong>de</strong> brandkast bleef bewaard.<br />

Dit was voor Nico van Blerck uit het<br />

Smidspad, als fabrikant en leverancier van<br />

brandkasten en tabernakels, aanleiding om<br />

zijn producten nog jaren nadien in advertenties<br />

in <strong>de</strong> ‘Nieuwe Tilburgsche Courant’<br />

aan te bevelen om hun bijzon<strong>de</strong>re kwaliteiten<br />

met verwijzing naar <strong>de</strong> brand van 1901.<br />

De wagenmakerij werd herbouwd en extra<br />

voorzieningen wer<strong>de</strong>n getroffen, waaron<strong>de</strong>r<br />

<strong>de</strong> aanleg van een waterput als brandpreventie.<br />

Aan het begin van <strong>de</strong> 20e eeuw <strong>de</strong>ed <strong>de</strong><br />

automobiel zijn intre<strong>de</strong> in Europa, een<br />

voertuig aangedreven door een benzinemotor.<br />

Deze ontwikkeling was een<br />

stimulans voor <strong>de</strong> industriële ontwikkeling<br />

in die tijd. Belangrijk voor<strong>de</strong>el: over<br />

grotere afstand kon men sneller meer<br />

vracht vervoeren. Het beteken<strong>de</strong> ook<br />

een uitbreiding van <strong>de</strong> bedrijfsactiviteit<br />

van Wagenmakerij Wed. G. Smul<strong>de</strong>rs.<br />

In 1913 werd naast <strong>de</strong> zagerij en <strong>de</strong> timmerwerkplaats<br />

een nieuwe wagenloods<br />

Carrosserie wed. G. Smul<strong>de</strong>rs<br />

In 1919 verhuis<strong>de</strong> <strong>de</strong> firma naar <strong>de</strong> Hasseltstraat<br />

95 en 97 waar naast een nieuw woonhuis<br />

ook een bedrijfshal werd gebouwd.<br />

Bijna 80 jaar was het bedrijf gevestigd op<br />

dit adres. Vele producten von<strong>de</strong>n een bestemming<br />

in Tilburg en <strong>de</strong> naaste omgeving,<br />

bijv. vrachtwagens voor <strong>de</strong> “Coöperatie<br />

Tilburgsche Melkunie’ en autobussen<br />

voor <strong>de</strong> ‘Brabantsche Buurt Spoorwegen<br />

en Autodiensten’. Maar ook bij transporton<strong>de</strong>rnemingen,<br />

frisdrankfabrikanten en<br />

touringcarbedrijven in Tilburg en omgeving<br />

had Smul<strong>de</strong>rs een goe<strong>de</strong> naam.<br />

In <strong>de</strong> jaren <strong>de</strong>rtig exporteer<strong>de</strong> het bedrijf<br />

een touringcar via <strong>de</strong> Piushaven naar <strong>de</strong><br />

haven van Rotterdam, om vandaar uit te<br />

wor<strong>de</strong>n vervoerd naar Padang in Indonesië.<br />

Vele jaren later, ± 1970, werd een vaste<br />

laadbak vervangen door een afzetbare container.<br />

Niet alleen transport is voortdurend<br />

in ontwikkeling, ook logistiek <strong>de</strong><strong>de</strong>n zich<br />

veran<strong>de</strong>ringen voor. Textielfabrieken verdwenen<br />

uit <strong>de</strong> stad, maar ook an<strong>de</strong>re bedrijven<br />

verplaatsten zich naar afzon<strong>de</strong>rlijke<br />

ingerichte bedrijfsterreinen aan <strong>de</strong> rand van<br />

<strong>de</strong> stad.<br />

In 1997 verhuis<strong>de</strong> het bedrijf Smul<strong>de</strong>rs naar<br />

industrieterrein ‘Vossenberg’ om haar activiteiten<br />

ver<strong>de</strong>r uit te bouwen, afgestemd op<br />

<strong>de</strong> milieu-eisen van die tijd. In 2004 hield<br />

het bedrijf op te bestaan.<br />

Vijf generaties Smul<strong>de</strong>rs hebben borg gestaan<br />

voor een product van Hasseltse oorsprong,<br />

dat bekend was in <strong>de</strong> naaste omgeving<br />

en ver daarbuiten.<br />

Tilburg-Transport in miniatuur.<br />

De foto-expositie wordt aangevuld met<br />

miniaturen van <strong>de</strong> Tilburgse transportsector.<br />

Patrick Mommers verzamelt alles wat<br />

met het transport in Tilburg heeft te maken.<br />

Schaalmo<strong>de</strong>llen van vrachtwagens van alle<br />

bedrijven maken <strong>de</strong>el uit van zijn collectie,<br />

maar ook reclame objecten. Hij toont een<br />

<strong>de</strong>el van zijn verzameling, maar wil die<br />

ook graag uitbrei<strong>de</strong>n. Patrick is te bereiken<br />

via email: tilburgtransport013@gmail.com<br />

Heemkun<strong>de</strong> “Klein-Hasselt” organiseert in<br />

samenwerking met Stadsmuseum Tilburg,<br />

Contour<strong>de</strong>Twern, VERRIJKJEWIJK en<br />

Patrick Mommers (verzamelaar Tilburg-<br />

Transport), een foto-expositie over <strong>de</strong> resultaten<br />

van het bedrijf in <strong>de</strong> loop <strong>de</strong>r jaren.<br />

Openingstij<strong>de</strong>n:<br />

Open-monumentendag 14 sept. vanaf<br />

11.00 u. tot 17.00 u. Vanaf ma. 15 sept.<br />

t/m 25 sept. vanaf 13.00 u. tot 17.00 u.<br />

en op do. 18 en 25 sept. van 19.00 u. tot<br />

21.00 u. (weekend 20-21 sept. gesloten)<br />

Locatie: MFA De Poorten, Hasseltstraat<br />

194 te Tilburg.<br />

Voor meer informatie:<br />

Heemkun<strong>de</strong> “Klein-Hasselt”,<br />

Krelis Swaans, tel: 013-5362979.<br />

Email: krelis@macuser.nl - www.kleinhasselt.nl<br />

Wijkraad Goirke Hasselt Bouwmeesterbuurt<br />

kan nog steeds versterking gebruiken.<br />

De wijkraad houdt zicht bezig met een<br />

groot aantal zaken die belangrijk zijn<br />

voor <strong>de</strong> gehele wijk. Omdat <strong>de</strong> wijk erg<br />

groot is hebben we ook behoorlijk wat<br />

mensen nodig die zich voor hun wijk<br />

in willen zetten. We hebben regelmatig<br />

overleg met o.a. <strong>de</strong> gemeente (zowel<br />

politiek als ambtelijk), woningbouw<br />

coöperaties, politie, Contour<strong>de</strong>Twern,<br />

bewonersgroepen etc. De on<strong>de</strong>rwerpen<br />

zijn zeer uiteenlopend: het kan gaan<br />

over veiligheid, woonomgeving en wat<br />

daar allemaal moet gebeuren en <strong>de</strong>rgelijke,<br />

maar ook complete herstructurering<br />

in een bepaald <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> wijk kan<br />

zomaar aan bod komen. Ook gaat binnenkort<br />

kin<strong>de</strong>rboer<strong>de</strong>rij Kerkibo <strong>de</strong>el<br />

uit maken van onze stichting net zoals<br />

kin<strong>de</strong>rspeelplaats Kasteeltuin daar <strong>de</strong>el<br />

vanuit maakt. Tevens valt het budget<br />

Verrijk je Wijk on<strong>de</strong>r onze verantwoor<strong>de</strong>lijkheid<br />

met daarin ook een uitleenservice<br />

voor wijkactiviteiten. Het organiseren<br />

van grotere bijeenkomsten en<br />

activiteiten is ons niet vreemd. On<strong>de</strong>rwerpen<br />

te over dus. Wij zijn dus op zoek<br />

naar bewoners die het leuk vin<strong>de</strong>n om,<br />

samen met an<strong>de</strong>re, na te <strong>de</strong>nken over<br />

een gebied dat hun directe buurt overstijgt.<br />

Je dient te beschikken over een<br />

goe<strong>de</strong> uitdrukkingsvaardigheid, inlevingsvermogen,<br />

en tijd in <strong>de</strong> avonduren.<br />

Je moet er op rekenen dat je gemid<strong>de</strong>ld<br />

minimaal 1 avond per 2 weken nodig<br />

hebt om dit vrijwilligerswerk goed te<br />

kunnen doen, afhankelijk van <strong>de</strong> zaken<br />

die je op wilt pakken.<br />

Heb je interesse? Mail dan naar: bestuur@goirke-hasselt.nl<br />

waarna we direct<br />

een afspraak met je maken voor een<br />

gesprek.<br />

Filmmiddag<br />

Werkgroep 55 +<br />

Op 24 September a.s. biedt <strong>de</strong> werkgroep<br />

55+ een gezellige filmmiddag<br />

met verrassing aan.<br />

Aanvang 14.00 uur<br />

Kaartverkoop aan De Baselaer vanaf<br />

1 september.<br />

Entreeprijs tij<strong>de</strong>ns voorverkoop € 3,-<br />

Kaartjes aan <strong>de</strong> zaal € 3,50<br />

Wij hopen u <strong>de</strong>ze middag te mogen<br />

begroeten.<br />

De werkgroep 55+ Hoefstraat 175 ,<br />

wijkorganisatie “De Ring“

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!