Locaties Oldenzaal: Antoniuskerk Drieëenheidkerk Emmauskerk ...

Het aartsbisdom Utrecht heeft zijn pastoraal werkers eind
januari een vierdaagse retraite in Huize Elisabeth te Denekamp
aangeboden. Samen met collega Constance Janssen
had ik me daarvoor opgegeven. Van dit soort uitnodigingen
maak je natuurlijk graag gebruik, vooral omdat het je in
het drukke pastorsleven goed doet om je enkele dagen in
gebed en stilte terug te trekken en geïnspireerd te worden
door een boeiende inleider, die voor dit soort dingen wordt
benaderd. Bart Koet heette onze referent, professor voor
het Nieuwe Testament in Tilburg en tevens docent voor het
Oude Testament op de Tiltenberg: een “hooggeleerde”, maar
sympathieke man, die met heel verschillende werkvormen
aan de slag ging om ons over “Jezus als leraar” te informeren
en om ons tegelijkertijd over onze eigen rol als leraren, maar
ook als leerlingen, aan het denken te zetten.
Een stilte-retraite moest het zijn: vier dagen niet praten!
Maar soms vragen regels erom gebroken te worden. Doordat
we deze keer met vijftig pastoraal werkers waren – er
waren geen priesters zoals in de vorige jaren - was er nu een
heel andere sfeer: een sterke wens om kennis te maken met
de collega´s uit andere vicariaten en vooral om ervaringen
uit te wisselen: “Hoe sta jij in dit vak” ”Hoe ga jij hier en
daar mee om” Dat waren belangrijke vragen en vicaris
Hans Pauw begreep snel dat de opgelegde stilte niet geheel
haalbaar was. Zo zorgde hij zelf voor een borrel, bier, wijn,
nootjes en andere lekkernijen op de avond van de toespraak
van Koningin Beatrix die haar aftreden aankondigde,
gewoon onder het motto: “Lang leve de Koningin!” Wat ik
zorgwekkend vond, was dat ik, behalve een 29-jarige dame,
bijna met afstand de jongste van alle collega´s was. Dit levert
nu nog geen problemen op, maar hoe zal de situatie er over
twintig jaar uitzien Zijn wij dan nog met z´n tweeën over
Het programma van de retraite was overigens uitermate
afwisselend. In de oude zwart-witfilm met Woody Allen,
“Danny Rose”, vonden we elementen van een Joodse sedermaaltijd
terug; in exegetische werkgroepjes was het spannend
om de meest verschillende Bijbelvertalingen naast
elkaar te leggen, en hulpbisschop Mgr. Herman Woorts
fascineerde ons met een presentatie over beelden van Jezus
in de oude kunst. Maar toch had elke pastoraal werker zijn
eigen visie op de retraite. Sommigen genoten heel erg van
het getijdengebed en de Eucharistievieringen, terwijl anderen
liever modernere liederen en een alternatieve liturgie
hadden gezien. Veel collega´s vonden de inleidingen heel
erg verrijkend, en anderen misten de essentie voor hun
eigen pastorale praktijk.
Voor mezelf waren de resultaten hier en daar een beetje te
dun, en toen ik in de middagpauze, in plaats van de stilte
te bewaren, samen met professor Bart de “Kleine Nachtmuziek”
van Mozart vierhandig op de piano van de zusters
probeerde te spelen, kritiseerde ik dat de inleidingen voor
mij persoonlijk niet genoeg hadden opgeleverd, want
voordat Barts referaat van 2,5 uur begon, wist ik al dat alle
mensen, ook tollenaars en zondaars, volgelingen van Jezus
kunnen worden en dat daar geen uitzonderingen op zijn.
“Maar,” zei de professor tegen mij, “je grootste fout is dat je
altijd denkt alles al te weten! Stel dat je zo als pastor door
het leven gaat: dan lees je het evangelie een keer , maar je
pakt de Bijbel daarna nooit meer op, omdat je de teksten
toch al meent te kennen!” Was dat geen goed doordenkertje
“Een spiritualiteit vanuit de Heilige Schrift leeft
van herhaling en van steeds weer nieuwe ontdekkingen
in oude, lang vertrouwde teksten!” Misschien was dat wel
de belangrijkste boodschap die ik vanuit Denekamp heb
meegenomen.
Martin Grote