Het oude kerkhof

HET OUDE KERKHOF145zodat de natuur haar gang kon gaan. Wel werdener zonder planning her en der bomen geplant. In1992 veroorzaakte de aardbeving veel schade (zieook hoofdstuk1, Geologie). Om het kerkhof in zijnoude luister te herstellen, werd in 1996 de ‘StichtingOude Kerkhof’ opgericht. Dankzij hun inspanningenen ook omdat het Oude Kerkhof als geheelsinds 2001 een rijksmonument is geworden, is hetgemeentelijke beleid drastisch veranderd. Inmiddelszijn via deze stichting tientallen graven gerestaureerd.Sinds 2011 geeft de gemeente ookweer nieuwe graven uit en is een groep van vrijwilligersregelmatig hard aan het werk om het kerkhofin stand te houden.NATUUR OP HET OUDE KERKHOFTussen 1785 en 1857 was het gebied waarschijnlijkhelemaal open, zonder bomen en struiken. OfPierre Cuypers in 1857 een beplantingsplan opstelde,is niet bekend. Pas in 1861 werd het nabestaandentoegestaan om struiken en bomen teplanten. Een luchtfoto uit 1934 toont een vrij kaalkerkhof, waarop vrijwel alleen de nu inmiddels monumentaleBeuken bij het hoogkruis duidelijkzichtbaar zijn.De meer dan 250 bomen en coniferen zijn in deloop van de tijd om verschillende redenen aangeplantdoor de beheerders en door nabestaanden.Vele tientallen exemplaren van de cultivars van deJapanse levensboom (Thuja), Buxus en Taxus zijnaangeplant omdat ze altijd groen blijven. Zij latendaarmee zien dat het leven in alle seizoenen doorgaat.Ook zijn er bomen geplant vanwege de vorm,zoals de Treurbeuk en de Brewers treurspar. Weerandere bomen zijn geplant vanwege de naam, zoalsde Christusdoorn. Door de nabijheid van eengraf(kelder) is de datum waarop ze geplant werden,en dus ook de ouderdom, vaak bekend.Rondom het oostelijke hoogkruis en op het protestantedeel zijn de Beuken zestig jaar geledengeknot en daarna met rust gelaten. Dit levert nuspectaculaire vormen op. Door het bijna volledigestaken van het onderhoud vanaf 1960 kreeg denatuur de vrije hand op het Oude Kerkhof. In 2010heeft er gedegen onderhoud aan de bomen enstruiken plaatsgevonden waardoor de vegetatiebeter tot zijn recht komt en er mooie doorkijkjeszijn ontstaan. Door de vele grote naald- en loofbomenvinden Eekhoorns (zie kader 23) er eenoverdaad aan voedsel. Ook voor stadsvogels, zoalsMuurpeper tussen het grind op het joodse kerkhof (foto: Jack Theelen).