Jilles Al (pdf) - Jonge Historici Schrijven Geschiedenis

More documents

Recommendations

Info

hij op 30 september 1862 (hij was toen een week eerste minister) debegrotingscommissie toesprak, sprak hij de woorden die voor altijd aanhem verbonden zullen worden: ‘Niet door praten en meerderheidsbesluitenworden de grote problemen van deze tijd opgelost, dat is degrote fout van 1848 en 1849, maar door ijzer en bloed’. 68 Waren dezewoorden niet zo typerend voor hem geweest, dan hadden ze vast detand des tijds niet doorstaan. Zoals bleek uit de reeks oorlogen diegevoerd werden, meende Bismarck ieder woord uit het bovengenoemdecitaat. Veel biografen brengen de door Bismarck gevoerde politiek inverband met een ander beroemd citaat, dat van Carl von Clauzewitz:‘Oorlog is de voortzetting van politiek, met andere middelen’. 69Bismarck gebruikte de oorlogen vooral om zijn eigen politieke doel tebewerkstelligen: een verenigd Duitsland zonder Oostenrijk en onderleiding van Pruisen.Recente publicaties leggen de nadruk op het belang vanBismarck, in tegenstelling tot historici die in de jaren ervoor vooral denadruk legden op langere sociaaleconomische processen zoals de DuitseBond en de Zollverein. De titel van het boek van David Wetzel laatechter niets te raden over. In A Duel of Giants beschrijft hij uitvoerig deaanloop naar de Frans-Duitse Oorlog. De rol van Bismarck was hierinvolgens Wetzel cruciaal. Urbach concludeert echter in haar artikel dat dehuidige Bismarck-biografen zijn persoonlijkheid en manier van regerenmisschien te veel simplificeren. 70 De spanning die tussen deze tweeconclusies zit, is moeilijk weg te nemen. Hoe meer teksten er gelezenworden hoe gecompliceerder het beeld wordt.Otto Pflanze’s biografie is waarschijnlijk de beste keuze als weop de andere historici afgaan. In het eerste van drie delen, concludeerthij dat Bismarck succesvol drie verschillende tradities heeftgecombineerd om zo het Duitse Rijk te vormen. Hij doelt dan op hetautoritarisme van de Hohenzollerns, het militarisme van Pruisen en hetDuitse nationalisme. Oostenrijk buiten de Zollverein houden en de68 Ibidem, 214.69 Ibidem, 193.70 Urbach, ‘Between Saviour and Villain’, 1141.18
oorlog tegen Oostenrijk, hebben ervoor gezorgd dat Bismarck alleendeze tradities bij elkaar moest brengen. Pflanze is ook stellig overBismarcks bedoelingen ten aanzien van de Frans-Duitse Oorlog. Pflanzeschrijft: ‘Trough a national crusade against France, Bismarck expected toproduce a flood of German sentiment that would overflow the barriersof southern particularism.’ 71 Op de vraag in welke mate Bismarckverantwoordelijk is voor de vorming van het Duitse Rijk, is geenconcreet antwoord te geven. Het is wel duidelijk dat Bismarck met zijnvoorkomen en met zijn politieke ideeën, meer dan zijn stempel heeftgedrukt op de geschiedenis van het Duitse Rijk en het vervolg daarvan.Aanvankelijk was het de bedoeling Bismarck niet op te nemen indit onderzoek uit angst voor de enorme hoeveelheid aan biografieën enandersoortige informatie. Toen bleek dat er geen weg om Bismarckheen ging, is ervoor gekozen om gebaseerd op recente publicaties eenbeeld te schetsen van Bismarck. Op het geringe aantal pagina’s hiervoorzien, kan niets anders dan een karikatuur weer worden gegeven.Soms geeft een eenvoudige weergave een beter overzicht dan eencompleet beeld. Voor Bismarck gaat dit niet op. Ook uitgebreiderebeschrijvingen van Bismarck hebben te maken met problemen, hetleven van Bismarck is doorspekt van tegenstrijdigheden. 72 Dat maakthet niet alleen lastig zijn leven te begrijpen, ook keuzes en voorkeurenzijn op deze manier moeilijk te destilleren uit de bronnen die over zijn.<strong>Al</strong>leen de basis van deze informatie is hier weergegeven, en daar komteen beeld uit naar voren van een man die een doel voor ogen had en ditprobeerde te verwezenlijken. Op weg naar de eenwording van Duitslandschuwde hij de inzet van mensenlevens niet, net zoals Clauzewitz zagBismarck in oorlog slechts een andere manier om zijn politieke doel tebereiken.Het is uiteindelijk lastig om een concluderend oordeel te gevenover hoe Bismarck precies het Duitse Rijk heeft gecreëerd. Duidelijk iswel dat Bismarck een sleutelrol vervulde in de tijd die aan het ontstaanvan het Duitse Rijk vooraf ging. Ook tijdens de Frans-Duitse Oorlog was71 Pflanze, Bismarck, 490.72 Urbach, ‘Between Saviour and Villain’, 1141.19
Page 1 and 2: JONGEHISTORICISCHRIJVEN GESCHIEDENI
Page 3 and 4: Inleiding 21. Sedan 52. Königgrät
Page 5 and 6: exists. There is not a single diplo
Page 7 and 8: De aanleiding van de Frans-Duitse O
Page 9 and 10: en ontstond de derde Franse Republi
Page 11 and 12: publieke opinie. Ook bleef de Frans
Page 13 and 14: Het belangrijkste doel van de Zollv
Page 15 and 16: Het belang van de Oostenrijks-Duits
Page 17 and 18: op de Duitse Bond en de Zollverein.
Page 19: geplaatst worden maken dit boek tot
Page 23 and 24: Het ontstaan van het Duitse Rijk is
Page 25 and 26: Asperen de Boer, Feiko R.S. van, De

Jilles Al (pdf) - Jonge Historici Schrijven Geschiedenis

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?