DE KRACHT VAN SPORT

MAGAZINE VAN HAN
SPORT EN BEWEGEN. NR.9
NIJMEGEN KLEURT ROZE
HAN Sport en Bewegen in de organisatie van de Giro d’Italia
DE KRACHT VAN SPORT
Sporten met vluchtelingen

social media
www.sportbewegen.nl;
VOOR STUDENTEN
facebook.com/HANsportenbewegen
twitter.com/HANsportbewegen
HANsportenbewegen.nl
HAN_Sport_en_Bewegen
VOOR ALUMNI
Alumni HAN Sport en Bewegen
VOOR PRO’S
twitter.com/HAN_SenB
HAN Sport en Bewegen
HANsportenbewegen.nl/professionals
COLOFON
Sporthart is het magazine van
HAN Sport en Bewegen
(Hogeschool van Arnhem en Nijmegen)
Heyendaalseweg 141
6525 AJ Nijmegen
REDACTIE
Lennart van Eekhout
Marcel Rözer
Patrick Spierts
Han Geurts
EINDREDACTIE
Lennart van Eekhout
Han Geurts
FOTOGRAFIE
Ralph Schmitz
Redactie
VORMGEVING
Bureau Bright
Ben Schot, Andreea Hopinca
DRUKWERK
Bureau Bright
2 Sport en Bewegen

Inhoud HAN Sport en Bewegen nr. 9
10
14
SPORTEN MET VLUCHTELINGEN
DE HAN EN DE GIRO
28
08
MATERIAALMAN EN VRAAGBAAK
HET PAPENDAL VAN ETHIOPIË
12 18 30
TALENT FACTORY
TRANSFERPUNT SPORT
JUBILEUM HAN SENECA
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen |
3

arbertje
In de krant van vandaag foto’s van een uit de hand gelopen ‘ludiek’ protest
tegen Feyenoord-bestuurder Eric Gudde. Ik zie een foto van een verhuisdoos
die verdacht veel op een doodskist lijkt. Op het karton is de naam ‘Gudde’
geschreven. De Rotterdamse club kende een slechte periode en dat komt voor
in het voetbal. In de sport. Even onverklaarbaar als het verliezen is het winnen.
Machtig interessant is het om te zien hoe sporters soms bereid zijn om (een
deel van) hun leven op te offeren voor een medaille. Ook in sporten waar ze na
die zege nog gewoon om acht uur ’s ochtend naar hun werk moeten. Winnen,
de beste zijn, uitblinken, hoort bij onze verlangens, mits we genoeg te eten en
te drinken hebben. En een dak boven ons hoofd. Zou een Syrische vluchteling
zich in deze tijd druk maken over de resultaten van zijn favoriete club? Juist. Een
supporter van Feyenoord dus wel. En als het elftal om onduidelijke redenen
minder presteert, moet er een schuldige gevonden worden.
In het geval Feyenoord zou de trainer de eerste zijn die ‘op moest rotten’. Maar
Giovanni van Bronckhorst is een Feyenoorder, sympathiek, nooit kapsones en hij
werkt er ook nog eens dag en nacht voor. Dan is dus onherroepelijk het bestuur
aan de beurt. En het gezicht van dat bestuur is Eric Gudde. Arme man. Geboren
in Schiedam, tot in zijn laatste gen fan van de club waarvan hij de baas is. Als
voormalig directeur van Sport en Recreatie van de gemeente Rotterdam kent
Gudde het klappen van de zweep. En nu staat hij daar waar de klappen vallen.
Wie is er in deze tijd nog zo gek om bestuurder/manager van een club te worden?
Natuurlijk, het is ‘een maatschappelijk verschijnsel’. Dat is de pleister die op
deze etterende wond wordt geplakt; woedend en agressief verzet komt overal
voor en ligt vooral niet aan de sport. Tja… Ik zou zeggen, misschien zou de sport,
juist de sport, zich moeten onttrekken aan het mechanisme dat in een ouderwets
spreekwoord ‘Barbertje moet hangen’ genoemd wordt; iemand móet de schuld
hebben. Of het nu Eric Gudde is, of de burgemeester van Geldermalsen (inzake
de opvang van vluchtelingen) of de vluchtelingen (inzake mogelijk aanstaand
leed) of de overheid in het algemeen (inzake alles wat in het groot tegen zit).
Er is een gevaarlijk mechanisme in gang gezet, een proces dat ook wel populisme
wordt genoemd. Het volk is boos en teleurgesteld en er moet gewoon iemand
geslachtofferd worden, maakt eigenlijk niet uit wie. Dat hierbij op alle niveaus
Het Spel verloren gaat, het onderspit delft, dat is even voor de hand liggend als
jammer. Wie speelt, die kan winnen of verliezen. Wie leeft, kan geluk hebben of
pech. En ja natuurlijk klopt ons systeem van heel erg rijk en hartverscheurend
arm al lang niet meer (nooit gedaan trouwens), maar vermoedelijk is er voor
ons mensen nauwelijks een maatschappelijke orde te bedenken die het minder
slecht doet dan wat we nu hebben. En dat we zo lieflijk ‘liberalisme’ noemen.
Voor wie niet van –ismes houdt, de vrijheid van het individu staat hierin centraal.
Dus wie steenrijk wil worden ten koste van anderen, die moet dat zeker doen. U
hoort het al, schrijver dezes denkt daar het zijne over.
Enfin, terug naar de sport, waar winnen een heilig moeten is geworden,
maar waar zelfs voor de allerbesten soms een nederlaag (en soms heel veel
nederlagen) onvermijdelijk is/zijn. Het is nu eenmaal een voorwaarde: wie sport
(speelt) met een ander, die kan ook verliezen. Ik zou het Feyenoord gunnen
dat het gezonde deel van de aanhang opstaat en Eric Gudde een hart onder de
riem steekt. Ja, ik weet dat de supporters van de Rotterdamse club ‘lijden en
afzien’ bovenaan hun lijstje hebben staan als het gaat om de vaste ijkpunten
in het leven. Maar wat zou het mooi zijn als het besef doordrong dat als het
even tegenzit het geen enkele zin heeft om de algemeen directeur hiervoor
te slachtofferen. ‘Barbertje moet hangen’ is een mechanisme uit de oertijd,
misschien moet de sport in die zin eens een keer voorop lopen en zelfs onder de
invloed van laaiende emoties het verstand laten zegevieren.
Marcel Rözer
EEN NACHT IN HET KLOOSTER
In het Project IK volgen studenten van HAN Sport en Bewegen
een programma gericht op zelfbewustzijn en persoonlijke
visie. Onderdeel daarvan is het verblijven van een etmaal in
het Dominicanenklooster in Huissen. Begin februari dachten
de studenten in alle rust na over hun toekomst; wat ze willen,
wie ze zijn en wat ze kunnen. De inspirerende omgeving van
het klooster leent zich hier perfect voor. De deelnemers
hebben een viering van de Dominicanen bijgewoond, gevolgd
door ontspanningsoefeningen. Na de oefeningen werd een uur
lang in stilte gereflecteerd op een geschreven tekst over
waarden en drijfveren. De opgedane gedachtes werden
besproken en ideeën uitgewisseld. Deelnemers gaven aan het
een leuke, inspirerende dag te vinden waarin ze zichzelf wat
beter hebben leren kennen.
Ook een keer meedoen? Kijk op www.hansportenbewegen.nl
voor nieuwe data.
TRI MOVERE LEEFT!
Het gaat goed met Studievereniging Tri Movere. De
studievereniging van HAN Sport en Bewegen groeit maar
door en heeft momenteel al 445 leden. De afgelopen jaren
ging het vooral om feesten en gezelligheid, maar sinds dit
jaar komt ook het educatieve karakter van de vereniging
steeds meer in beeld. Door middel van bedrijfsbezoeken,
gastsprekers en masterclasses probeert Tri Movere de kennis
en kunde van de studenten te verbreden en ze klaar te
stomen voor het werkveld.
Wil jij weten wat Tri Movere de komende tijd allemaal
organiseert, ga dan naar www.trimovere.nl of like ons op
Facebook!
4 Sport en Bewegen

SBE + SGM = SPORTKUNDE
De opleidingen Sport- en Bewegingseducatie (SBE) en
Sport, Gezondheid en Management (SGM) gaan met ingang
van het studiejaar 2017/2018 samen verder onder de naam
Sportkunde. Voor de studenten zal er niet veel veranderen,
want de uitstroomprofielen van de huidige opleidingen
zullen ook bij Sportkunde gekozen kunnen worden.
De naamswijziging is een gevolg van de populariteit van de
vele sportopleidingen in het landelijke studieaanbod.
Instellingen in het hoger onderwijs moeten opleidingsgegevens
laten registreren in het Centraal Register Opleidingen
Hoger Onderwijs (CROHO). Om ervoor te zorgen dat het
aanbod voor potentiële studenten overzichtelijk blijft, is
landelijk besloten om voor de sportopleidingen die de
diverse hogescholen aanbieden, één duidelijke naam te
gebruiken: Sportkunde.
Voor de meeste hogescholen in Nederland betekent de
ontwikkeling niets meer dan naamswijziging. Omdat bij
HAN Sport en Bewegen twee sportopleidingen binnen het
domein vallen, geldt alleen hier het samengaan van
meerdere opleidingen. Als student volg je vanaf 2017 de
opleiding Sportkunde en binnen de opleiding kun je nog
steeds de verschillende uitstroomprofielen kiezen,
namelijk Sport- en Bewegingsagogiek, Sport & Leisure,
Sportmanagement en Health Promotion. De eerste
toekomstige Sportkundigen zullen in september 2017 met
de opleiding starten.
De opleiding Leraar Lichamelijke Opvoeding (ALO) behoudt
haar naam. Daardoor bedient HAN Sport en Bewegen nog
steeds het hele domein van sport en bewegen. Van
gymleraar en combinatiefunctionaris tot sportzorgcoördinator,
leefstijlprofessional, beweegagoog, buurtsportcoach,
gezondheidsmanager, verenigingsadviseur en
leisuremanager in de sport.
www.sportbewegen.nl.
SPORT IN DE OUDHEID
HAN Sport en Bewegen werkt mee aan een heel bijzonder, educatief
project om oude Romeinse sporten nieuw leven in te blazen: de
Romeinse Spelen. Hiervoor wordt samengewerkt met de Radboud
Universiteit en organisator RomeinenNU. Studenten SBE stellen in totaal
acht lespakketten samen, zowel voor gymlessen als voor de klassikaal
onderwijs op basisscholen en middelbare scholen. ALO-ers verzorgen
de gymlessen en SGM-ers helpen mee met het werven van sponsors en
evenementenmanagement. Dertien scholen en ruim duizend scholieren
doen mee. Heel speciaal is het opnieuw reconstrueren van het Romeinse
balspel Trigon. De Romeinse Spelen krijgen hun finale tijdens het
Romeinenfestival, van 2 tot 5 juni 2016 in Park Brakkenstein in
Nijmegen.
www.romeinen.nu/romeinsespelen
‘LUCKY BASTARDS’ OP HERHALING
Op 3, 4 en 5 juni van 2015 vond op Papendal de eerste Topsportdriedaagse plaats.
Vanaf woensdagochtend 9.00 uur tot vrijdagmiddag 18.00 uur kregen twintig
studenten de gelegenheid zich onder te dompelen in het leven van een topsporter.
Wegens groot succes wordt in het studiejaar 2016-2017 deze driedaagse opnieuw
georganiseerd.
Via workshops, masterclasses van en met topsporters en een interne spelcompetitie
kregen de deelnemers een inkijkje in levens waar ze zich normaliter alleen via
documentaires en kranten in kunnen verdiepen. Mark Tuitert, Ron Zwerver en Gianni
Romme (drie Olympische gouden medaille winnaars) vertelden over hun dips en
successen en via het expertiseteam Talent en het expertiseteam Voeding werden de
deelnemers geïnformeerd over toegepaste kennis in relatie tot topsport. Alle leden
van de Topsportklas kregen twee gratis overnachtingen plus ontbijt in een StayOkay
hotel in Arnhem. Vierdejaars ALO-student Kjille Kemperman vertelt over zijn
ervaringen: ‘Dit mag je als student Sport en Bewegen eigenlijk niet missen. Ja, het
kost je drie dagen, maar ik heb zoveel geleerd dat ik niet in de colleges kan leren.
Mede daarom heb ik ook besloten om dit jaar te helpen met de organisatie. Die twintig
mensen die mee mogen doen zijn ‘lucky bastards’.
meer nieuws lezen?
www.hansportenbewegen.nl
Nadere info: Marcel Rözer, marcel.rozer@han.nl
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen |
5

‘Het zou mooi zijn
wanneer al deze mensen
zo lang mogelijk fit en
vitaal blijven’
LINDA FABER
Linda Faber is als docente en onderzoeker verbonden
aan HAN Sport en Bewegen van de Hogeschool van
Arnhem en Nijmegen, op het expertisegebied Health
Promotion & Performance. Alle onderzoeksresultaten
zijn via het expertisecentrum HAN SENECA beschikbaar
voor bedrijven en organisaties. Kijk voor meer informatie
op www.HAN.nl/SENECA.
6 Sport en Bewegen

VITALE WERKNEMERS DANKZIJ VERNIEUWDE INNOVATIELAB HAN SENECA
‘EEN UNIEKE
WERKOMGEVING’
Met de opening van het nieuwe innovatielab van HAN SENECA zijn
de mogelijkheden voor het expertisecentrum enorm gegroeid. Voor
zowel studenten, onderzoekers, consumenten als bedrijven zijn er
veel meer mogelijkheden. Volgens Linda Faber, docent en onderzoeker
op het expertisegebied Health Promotion & Performance, speelt het
vernieuwde lab in op huidige maatschappelijke ontwikkelingen:
‘Door de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd zullen de
medewerkers langer door moeten werken. Het zou mooi zijn wanneer
al deze mensen zo lang mogelijk fit en vitaal blijven.’
Faber is maar wat blij met alle vernieuwingen bij het expertisecentrum
voor sport, arbeid en gezondheid. Zo kan ze nu veel uitgebreidere
testen uitvoeren, zoals bijvoorbeeld een uitgebreide loopanalyse.
‘Voorheen hadden we deze faciliteiten niet, maar nu staat
er binnen dit innovatielab heel veel geavanceerde test- en
meetapparatuur, waar we allemaal gebruik van kunnen maken.
Bovendien maakt de samenwerking die ontstaat tussen diverse
disciplines mijn werkzaamheden ook interessanter’, aldus de
bewegingswetenschapster. Ze doelt hiermee op de koppelende
functie van HAN SENECA voor de opleidingen van de instituten
HAN Sport en Bewegen en Paramedische Studies en het lectoraat
musculoskeletale revalidatie
INNOVATIEF
Het nieuwe lab is volgens Faber innovatief met een grote
verscheidenheid aan faciliteiten. Ook voor studenten wordt het
volgens haar veel aantrekkelijker om bij het expertisecentrum aan de
slag te gaan. ‘Het is een unieke werkomgeving voor zowel studenten
als docenten. Daarin kunnen ze samenwerken binnen diverse
onderzoeken en onderwijsactiviteiten. De toegevoegde waarde zit
volgens mij in het feit dat studenten nu werkelijk aan de slag gaan
met bepaalde testen en zo bepaalde ervaring en kennis hierover
op doen. Dit terwijl andere studenten, zonder deze faciliteiten, die
kennis vooral uit literatuur moeten halen. Dan is dit toch veel leuker
voor de studenten?’
Voor consumenten uit de wijde omgeving van Nijmegen heeft het
nieuwe eerstelijns behandelcentrum op de Kapittelweg 33 ook
een verbeteringsslag gemaakt. Faber: ‘Het laten verrichten van
uitgebreide sport- en bewegingsanalyses is natuurlijk voor de
sportieve consument van meerwaarde. Zo kunnen sporters die
op hoog niveau hun sport beoefenen door goede monitoring een
unieke begeleiding krijgen. Ook bedrijven die de vitaliteit van de
medewerker serieus nemen, kunnen terecht bij HAN SENECA voor
uitgebreide health checks en advies op maat.’
DUURZAAM
Zelf houdt de bewegingswetenschapster zich momenteel onder
andere bezig met een studie naar de fysieke belasting en
belastbaarheid van studenten Leraar Lichamelijke Opvoeding (ALO)
en Sport- en Bewegingseducatie (SBE). ‘Ik volg deze studenten
vanaf hun sportmedische keuring tot het einde van hun studie en
bekijk wat er gedurende de studie gebeurt met de fysieke fitheid,
lichaamssamenstelling en blessures. Dit alles met als doel bij te
dragen aan de duurzame inzetbaarheid van onze sportstudenten. Een
voorbeeld van deze duurzame inzetbaarheid is het inloopspreekuur
voor onze studenten. Een unieke samenwerking met de opleiding
fysiotherapie maakt het mogelijk om fysiotherapiestudenten in te
zetten als expert voor onze sportstudenten wanneer zij vragen over
blessures en blessurepreventie hebben. Daarnaast houd ik me bezig
met het testen en het opleiden van testleiders binnen Politie en
Brandweer. Een goede fysieke en mentale gezondheid bij politie- en
brandweerpersoneel is natuurlijk van groot belang bij de uitvoer van
hun werkzaamheden. Vanuit HAN SENECA zijn we nauw betrokken
bij deze beroepsgroep en ontwikkelen we bijvoorbeeld veldtesten
om in kaart te brengen hoe zwaar bepaalde werkzaamheden nu echt
zijn. Wanneer we dit weten, kunnen we de fysieke fitheid van het
personeel testen en adviezen ter verbetering geven. Ook dit past dus
goed binnen het thema fysieke belasting en belastbaarheid.’
Het expertisecentrum speelt volgens Faber met het nieuwe
innovatielab goed in op al de maatschappelijke ontwikkelingen die
momenteel gaande zijn. ‘HAN SENECA speelt een belangrijke rol als
het gaat om advisering naar mensen en bedrijven.’
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen | 7

DESTA PROJECT
HET PAPENDAL
VAN ETHIOPIË
In december ging een vijftal docenten en onderzoekers naar Ethiopië. Niet om even
twee weken op safari te gaan, maar om serieus werk te verrichten. Het moet er
uiteindelijk toe leiden dat vanaf september stagiaires vanuit HAN Sport en Bewegen
mee gaan helpen aan de talentontwikkeling in Ethiopië. Katrijn Opstoel was één van de
vijf gelukkigen die de reis mocht maken. We interviewden haar over dit zogenaamde
Desta project en haar reis.
8 Sport en Bewegen

Je bent voor het Desta project in december naar Ethiopië gegaan.
Wat houdt het project in?
‘DESTA, Dutch Ethiopian Sport Talent Alliance, is een project waarbij verschillende
partners samenwerken om talentvolle sporters de mogelijkheid te bieden zich optimaal
te kunnen ontwikkelen. De Ethiopian Youth Sports Academy (EYSA), ook wel
het Papendal van Ethiopië genoemd, heeft veel potentie maar wordt tot op heden
nog onvoldoende benut. Door het creëren van stageplaatsen en afstudeeropdrachten
voor studenten wordt hier verandering in gebracht!’
Hoe was het in Ethiopië?
‘Ethiopië was een ongelooflijke ervaring! De eerste twee dagen was het even wennen.
Je krijgt met zoveel nieuwe indrukken te maken. We verbleven op de Ethiopian Youth
Sports Academy, net buiten het centrum van Addis Abeba. De rust op de EYSA was
erg fijn om even te ontsnappen aan de drukte van de stad. Addis Abeba is een heel
diverse stad, van drukke marktplaatsen tot rustgevende bergen. Wat mij veel energie
gaf, was de gastvrijheid van de mensen daar. Overal wordt je uitgenodigd voor een
koffieceremonie. Haast, dat kennen ze daar niet. Ethiopiërs nemen uitgebreid de tijd
om hun gasten te verwennen.’
Wat gingen jullie daar doen?
‘Samen met collega’s Luuk Janssen, Saraï Pannekoek, Nout van der Velden en Geert
van der Veer organiseerden we een tweedaags symposium voor nationale sporttrainers.
Hierbij stonden de thema’s talentidentificatie en –ontwikkeling, sportvoeding,
sportmarketing, en dataverzameling en –verwerking centraal. Daarnaast bezochten
we universiteiten binnen Addis Abeba om er workshops te geven aan bachelor- en
masterstudenten.’
Heb je nog wat gemerkt van de enigszins lastige situatie in het land?
‘Binnen de stad zelf hebben we weinig gemerkt van de onrusten die er heersten.
Omwille van rellen kregen we wel het advies om niet buiten de hoofdstad te gaan.
Een van de workshop die we zouden geven aan studenten ging daarom niet door.
Onveilig hebben wij ons daarentegen nooit gevoeld. De mensen daar zijn gastvrij, erg
vriendelijk en hebben het beste met je voor.’
‘Een buitenlandse
ervaring is
onbetaalbaar!’
Welke kansen brengt het project voor studenten van HAN Sport
en Bewegen?
‘Studenten krijgen de mogelijkheid om stage te lopen op het Papendal van Ethiopië.
Vanaf september willen we de eerste studenten een stageplaats bieden. Zowel
studenten van de ALO, Sport- en Bewegingseducatie (SBE) als Sport, Gezondheid en
Management (SGM) kunnen er een afstudeeropdracht uitvoeren en zo een bijdrage
leveren aan de talentontwikkeling in Ethiopië.’
Waarom zou een student ALO, SBE of SGM naar Ethiopië moeten
gaan voor een stage?
‘Een buitenlandse ervaring is onbetaalbaar! Het geeft niet alleen een boost aan je
professionele ontwikkeling, ook op persoonlijk vlak kan je er zoveel uithalen. Ethiopiërs
hebben een volledig andere leefstijl. Ze leven in het moment en zijn dan ook
minder tijdsgebonden. Dit zorgt voor een aangename sfeer. Daarnaast krijgen studenten
natuurlijk ook de kans om met talentvolle jeugdsporters en nationale coaches
samen te werken. Kortom, een fantastische ervaring voor onze studenten!’
Nu zijn we twee maanden verder, zijn er nog ontwikkelingen
geweest sinds je weer terugbent?
‘Na onze reis gingen we samen met collega Kevin Serra, de drijvende kracht achter
het project, aan de slag om de studentenuitwisseling te concretiseren. Vanuit de
verschillende expertiseteams werden afstudeeropdrachten geformuleerd om zo
studenten een idee te geven wat ze van een stage kunnen verwachten. De komende
periode wordt hard gewerkt om studenten warm te maken voor het DESTA project.’
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen | 9

PROJECT ‘VLUCHTELINGEN SPORT EN BEWEGEN’
DE KRACHT VAN SPORTEN
De vluchtelingenproblematiek zal niemand onopgemerkt zijn gebleven. HAN Sport
en Bewegen zet zich vaker in om kwetsbare mensen in Nederland te laten profiteren
van de kracht van sport en voelde zich dan ook geroepen om sport in te zetten als
middel voor deze bijzondere doelgroep. HAN Sport en Bewegen is gevestigd in het
Gymnasion op nog geen half uur loopafstand van noodopvang locatie Heumensoord,
waar zo’n 3000 vluchtelingen worden opgevangen Daarom is dit jaar het project
‘vluchtelingen sport en bewegen’ opgezet.
Basketballer
Aziz Haddad
WIE BEN JE EN WAAR KOM JE VANDAAN?
Mijn naam is Aziz Haddad, ik ben 21 jaar en kom uit Al-Hazake,
een stad in het oosten van Syrië. Ik heb bouwkunde aan de
universiteit van Damascus gestudeerd, maar door de oorlog heb
ik die opleiding niet af kunnen ronden.
WAAROM BEN JE GEVLUCHT?
Door de oorlog. Eerst wou ik niet vluchten en kon ik rustig leven
in mijn stad. Na drie jaar kwam de oorlog naar ons toe en toen
ben ik naar Damascus gegaan. Twee jaar later ben ik uiteindelijk
naar Libanon gevlucht, samen met mijn moeder en drie zussen.
We wonen nu op Heumensoord, waar wij als familie een kamer
hebben.
HOE BEN JE IN HEUMENSOORD TERECHTGEKOMEN?
Het was een lange reis. Van Libanon ben ik met mijn familie
naar Turkije gegaan om van daar uit naar Europa te vluchten.
De oversteek naar Griekenland was erg lastig. We hebben drie
pogingen nodig gehad. De eerste keer werden we opgemerkt
door de kustwacht en teruggestuurd. De tweede keer raakte
het schip waar we op zaten (60 man op een capaciteit van 25)
stuurloos en hebben we tien uur lang rondgedobberd op zee,
voordat de Turkse kustwacht ons kwam redden. De derde keer
10 Sport en Bewegen

Studenten begeleiden in dit project wekelijkse volleybal- en basketbalactiviteiten
voor asielzoekers. In de vorm van stages kunnen
studenten zich verder ontwikkelen in het les- en leidinggeven aan
diverse doelgroepen. Studenten doen ervaring op in het coachen
en begeleiden van deze doelgroep en leren daarin ook omgaan met
allerlei randzaken. Vluchtelingen kunnen namelijk te maken hebben
met stress, trauma’s, verdriet, een taalbarrière en grote cultuurverschillen.
Sport kan een waardevolle bijdrage leveren aan het
verbeteren van het algehele welzijn van de vluchtelingen. Sporten is
niet alleen gezond, maar het kan ook isolement doorbreken, zorgen
voor nieuwe sociale contacten, het sneller leren van de Nederlandse
taal en zorgen voor een zinvolle dagbesteding. Sport als middel
staat dan ook centraal tijdens het project ‘vluchtelingen sport en
bewegen’. Studenten ALO, SBE en SGM zetten de verschillende
beweegvormen in ter bevordering van de zelfredzaamheid en de
integratie in Nederland. Naast dit activiteitenaanbod probeert HAN
Sport en Bewegen het project te verduurzamen door verdeeld over
de verschillende leerjaren en opleidingen diverse onderwijseenheden
te koppelen aan de doelgroep. Zo hebben SBE-studenten in
de practicum lessen van ‘buurtsport’ al mogen ervaren hoe het is
om daadwerkelijk sportlessen te geven aan vluchtelingen. Op deze
manier is er sprake van realistische weergave van de werkelijkheid.
Naast de positieve leerervaringen voor zowel student als vluchteling,
leidt het project zelfs tot het ontdekken van nieuw sportief
talent. Zo zijn er inmiddels al twee vluchtelingen doorgestroomd
naar volleybalverenigingen in de omgeving. Tevens is er een talentvolle
basketballer die graag bij een echte basketbalvereniging zou
willen trainen. Om een beter beeld te krijgen van de huidige situatie
van deze basketballer, die elke week trouw deelneemt en zelfs de
sportkleding wast voor zijn mededeelnemers, laten we hem aan het
woord.
kwamen we veilig aan op Lesbos. Daar hebben we drie dagen op
straat moeten slapen voordat we de papieren kregen om door
te reizen naar Athene. Vandaar ging de reis verder per bus en te
voet via Macedonië, Servië en Hongarije. In Hongarije werden we
gearresteerd en hebben we drie dagen in de cel gezeten op een
stuk brood en een glas water. Ook moesten we bij toiletbezoek
vergezeld worden door bewakers. Uiteindelijk werden we op
de trein naar Oostenrijk gezet waar we konden kiezen waar we
naar toe wilden. In Amsterdam hebben we ons toen bij de politie
gemeld. Via een eerste opvang achter de Arena zijn we doorgereisd
naar Heumensoord.
HOE ZIET EEN DAG OP HEUMENSOORD ER UIT?
Er is genoeg te doen op en om het kamp als je er actief achteraan
gaat. Veel mensen doen dit echter niet en hangen veel rond. Ik
ga elke dag tafeltennissen, basketballen of hardlopen. Ook zit ik
op Nederlandse les en probeer ik zo veel mogelijk Nederlandse
mensen te ontmoeten, onder andere tijdens de sporturen op het
Radboud Sportcentrum. Ik zit hier nu vijf maanden en heb voor het
eerst in vijf jaar een plek van rust en vrede gevonden. Veel mensen
op het kamp klagen, maar ik vind dat er genoeg dingen te doen zijn.
WAT DEED JE AAN SPORT IN JE LAND VAN HERKOMST?
Ik speelde daar basketbal in het team van onze stad. We trainden
drie keer in de week en speelden elk jaar mee in een groot toernooi.
Mijn specialiteit is het gooien van driepunters. Naast basketbal
speelde ik ook veel tafeltennis met vrienden. In Syrië is sport enkel
een hobby en doen veel mensen het alleen tijdens hun jeugd. Op
een gegeven moment gaan mensen dan studeren en werken en
stoppen ze met sport. Daarnaast is een verschil dat niets geregeld
is. Reserveren van de zaal kan niet op standaard tijden maar enkel
wanneer de opzichter kan. De trainingstijden schommelen dus
nogal.
WAT VIND JE VAN DE SPORTACTIVITEITEN?
Leuk, het is naast leuk om te sporten ook leuk omdat het niet op het
kamp is en je dus onder de mensen komt. Het is voor mij echt elke
keer een uitje.
WAT IS DE INVLOED VAN DIE SPORTACTIVITEITEN?
Het heeft een erg positief effect op mijn leven. Ik probeer elke dag
te sporten. Dit helpt mij om mijn stress en zorgen te vergeten. Als
je aan het sporten bent, hoef je aan niets anders te denken en dat
vind ik fijn. Daarnaast kom je onder de mensen en leer je ook veel
Nederlandse mensen kennen. Graag wil ik ook bij een reguliere
basketbalvereniging mee gaan trainen en spelen.
Voor meer informatie over het project, neem contact op met de
projectcoördinatoren Koen Seuren en Linda Mekkelholt.
koen.seuren@han.nl
linda.mekkelholt@han.nl
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen | 11

SALVO PROJECT
KANDINSKY’S TALENT FACTORY
Binnen het SALVO project (Stimuleren Actieve Leefstijl VMBO
Onderwijs) werkt het expertiseteam Health Promotion &
Performance (HPP) van HAN Sport en Bewegen intensief samen met
verschillende VMBO scholen in de omgeving van Nijmegen. Een van
deze scholen is het Kandinsky College aan de Hatertseweg. Hier
heeft het SALVO project de afgelopen maanden een interessante
wending genomen. Het Kandinsky College kiest hierbij voor een
bijzondere insteek om leerlingen te stimuleren tot een actieve
leefstijl: het inzetten van talentontwikkelingslessen die parallel
gaan lopen aan het reguliere onderwijs.
Pepijn van Hove:
‘Leerlingen lopen voor op
ontwikkelingen.’
EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID
Pepijn van Hove is docent en onderzoeker bij HAN Sport en Bewegen
en vanuit zijn expertise (HPP) betrokken bij dit project. Hij is
enthousiast over de voortgang: ‘Met de talentontwikkelingslessen
speelt het Kandinsky College in op passies, kwaliteiten en interesses
van leerlingen. Denk hierbij niet alleen aan sport, maar ook aan
kunst, cultuur, wetenschap, theater, muziek, enzovoort. Leerlingen
mogen vier keer per jaar een thema kiezen en zich binnen dit thema
ontwikkelen. Aan het einde van iedere periode laten leerlingen in
een eindshow ‘Kandinsky got talent’ zien wat ze geleerd hebben.
De school is op deze manier een talent factory waarbij leerlingen
de kans krijgen om zich verder te ontwikkelen binnen hun eigen
talenten. Uiteindelijk draagt dit traject bij aan de kernthema’s van het
Kandinsky College: samenwerken, zelfstandigheid, keuzes maken en
verantwoordelijkheid nemen. Het project zit nu nog in de beginfase,
maar de voortekenen beloven veel goeds.’
UNIEK
Het Kandinsky College is met dit traject volgens Van Hove uniek
in de wijze waarop ze als VMBO school aansluit bij de wensen
en behoeften van haar leerlingen. ‘Ze lopen hiermee voor op
ontwikkelingen binnen Nederland. Het expertiseteam Health
Promotion & Performance ondersteunt dit traject door op een
onderzoekende wijze samen met de leerlingen hun passies,
talenten en interesses boven tafel te krijgen. Leerlingen worden
hierdoor actief betrokken bij de vormgeving van hun eigen
talentontwikkelingslessen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van
onderzoeksmethoden als Stuctured Interview Matrix (SIM) en
Photovoice. Het SALVO project wordt binnen het expertiseteam voor
een groot deel getrokken door studenten en alumni van HAN Sport en
Bewegen.’
Van Hove concludeert: ‘Het traject Kandinsky’s talent factory is
een prachtig voorbeeld van de wijze waarop we vanuit SALVO met
scholen willen samenwerken. Samen met de school, leerlingen en de
projectleden werken we aan een traject waarbij we op een positieve
manier kijken naar eigenschappen van leerlingen om ze in beweging
te krijgen.’
SALVO-PROJECT
Stimuleren Actieve Leefstijl VMBO-Onderwijs
(SALVO) is een vierjarig onderzoeksproject
waarin de HAN en Hogeschool van Amsterdam
samen het bewegingstekort en overgewicht
onder VMBO jongeren te lijf gaan. Leerlingen
van 20 VMBO-scholen in Nijmegen en Amsterdam
gaan daarbij zelf aan de slag om sport- en
beweegactiviteiten te ontwikkelen die veel
beter dan voorheen passen bij hun eigen
behoeften en levensfase. Onderzoekers en studenten
van de opleidingen Sport, Gezondheid
en Management (SGM), Leraar Lichamelijke
Opvoeding (ALO) en Voeding & Diëtetiek van
de HAN en de HvA begeleiden hen hierbij. Het
project in gesubsidieerd en gestimuleerd door
ZonMw, een overheidsorgaan dat zich namens
het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn
en Sport (VWS) bezig houdt met gezondheidsonderzoek.
12 Sport en Bewegen

BEWEEGVRIENDELIJKE OPENBARE RUIMTES
‘De natuur als
medicijnkastje’
In de vorige editie van Sporthart viel te lezen dat de opleiding
Sport- en Bewegingseducatie (SBE) een samenwerking
aangaat met Beter in het Groen. Dit is een organisatie die
het gezonde aanbod in de natuur beter zichtbaar maakt voor
burgers, scholen, artsen en andere adviserende of verwijzende
gezondheidsprofessionals. In het kader hiervan volgen studenten
SBE het vak Bewegen in de Openbare Ruimte (BORN). Docent
Wilfried Deelen begeleidde de studenten tijdens dat vak bij het
maken van ontwerpen die bewegen in de openbare ruimte moeten
stimuleren. ‘Onze studenten leren dat bewegen meer is dan alleen
een parcours lopen of een pannatoernooitje spelen.’
STIMULEREN
Een ontwerp maken van een openbare ruimte die bewegen moet
stimuleren, is niet zomaar iets. Waarom moet je als student
eigenlijk zo’n maquette maken? Volgens Wilfried Deelen snijdt
het mes aan twee kanten. ‘Onderwijskundig streven we binnen
SBE naar variatie in toets- en presentatievormen. Door middel van
de maquettes realiseren we die doelstelling. Daarnaast spelen
SBE’ers in het werkveld van overheden, planologen, hulpverleners,
stedenbouwkundigen en beleidsmakers een intermediaire rol.
Met het ontwerpen van maquettes krijgen studenten inzicht
in (on)mogelijkheden van een beweegvriendelijk ontwerp van
een wijk, straat, park of natuurgebied. Ze horen en begrijpen
de taal en belangen van andere stakeholders en ontdekken hoe
ze deze mee kunnen nemen in hun ontwerp. Overigens maken
studenten naast de maquettes ook 3D-ontwerpen met behulp van
softwareprogramma’s.’
GEZONDHEID
Volgens Deelen moeten de ontwerpen doelgroepen inspireren
en verleiden tot bewegen in de openbare ruimte en de natuur.
‘Dat sluit aan bij maatschappelijke ontwikkelingen en het
toenemende wetenschappelijke bewijs dat bewegen in de natuur
gezondheidsbevorderend werkt.’ De SBE docent geeft aan
dat in een tijd waarin natuurorganisaties zoeken naar andere
verdienmodellen, actieve vrijetijdsbesteding in de natuur
ineens heel interessant wordt. ‘De natuur als medicijnkastje of
als sportschool.’ Hoewel de ontworpen maquettes niet altijd
daadwerkelijk worden gebruikt in de openbare ruimte, bestaat
die kans wel. ‘Sommige opdrachten komen vanuit de praktijk en
die opdrachtgevers ontvangen de maquettes met bijbehorend
advies- en verantwoordingsverslag. Het is dan vervolgens aan de
opdrachtgever om het ontwerp al dan niet uit te voeren’, aldus
Deelen.
‘Bewegen is meer dan een
pannatoernooitje spelen’
SENIOREN
Voor SBE studenten is het volgens de docent sowieso goed om te
zien welke mogelijkheden er zijn om mensen in hun vrije tijd ook
meer te laten bewegen. ‘Dat kan dus ook de senior zijn die besluit
om zijn boodschappen voortaan te voet gaan halen, omdat de
route naar het winkelcentrum veilig is geworden of er bankjes staan
waarop hij kan rusten. De senior wil niet altijd sporten of hardlopen,
maar ook werken in de volkstuin is een vorm van bewegen. Op
deze wijze ontdekken studenten ook dat er andere behoeften en
motieven zijn om te bewegen. Denk aan bijvoorbeeld het tegengaan
van eenzaamheid of zelfstandigheid willen vasthouden.’
Deelen concludeert dat het uiteindelijke doel van de samenwerking
met Beter in het Groen en het maken van de ontwerpen helder is.
‘Het moet leiden tot meer aandacht en begrip voor het effect en
de toegevoegde waarde van bewegen in de openbare ruimte en
de natuur. Zo kunnen betrokkenen inzien dat met relatief weinig
middelen en inspanningen (gezondheid)winst geboekt kan worden.’
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen | 13

De Giro komt
De zomer moest nog beginnen toen bekend werd dat de
Giro d’Italia zou starten in Gelderland, en wel in Apeldoorn.
Niet alleen bij de wielerfanaten sloeg het hart een slagje
over, ook HAN Sport en Bewegen raakte opgewonden
over het evenement. Zeker toen uitlekte dat Arnhem en
Nijmegen start- en finishplaats werden. ‘Een ideale
kans om onze kennis in de praktijk te testen’,
constateert Jelle Schoemaker, HAN-docent en
coördinator van de Minor sporteconomie.
14 Sport en Bewegen

Al op woensdag 2 december 2015 werd in het Dutch Bicycle Centre in de
Nijmeegse Honig-fabriek een eerste inspiratiesessie gehouden, georganiseerd
door ALO-studenten. Het ging erom in een inspirerende omgeving te spreken
over en te luisteren naar ‘ervaringsdeskundigen’. Zo vertelde Vera Koedooder
over haar droom dat er rondom de Giro-start een tijdrit voor vrouwen zou worden
gehouden. Helaas werd dat idee in een vroeg stadium door de organisatie van de
koers afgeschoten.
Verder gaf Jelle Schoemaker een college over de economische impact van en
‘winstkansen’ voor het evenement. Hoofdgast Hermannus Stegeman sprak
over zijn ervaringen bij de Grand Depart, de Tour-start in Utrecht in 2015.
Stegemann was als bestuursadviseur van het Businesspeloton Utrecht medeverantwoordelijk
voor alle side-events. ‘Als de stad hermetisch wordt afgesloten
van de buitenwereld maak je ondernemers natuurlijk niet blij’, vatte hij een van
de uitdagingen van zijn team samen.
‘De komst van de Ronde van Italië naar
Gelderland biedt ongekende mogelijkheden
om de studie in de praktijk te brengen’
GROOTS
HAN-docent Jelle Schoemaker is sinds het najaar intensief bezig met de vertaling
van de Giro-theorie naar de praktijk. ‘Je merkt dat zo’n Giro deuren opent die
anders gesloten blijven. Iedereen wil meedoen. Het nadeel is de tijdsdruk. Zo
duurde het heel lang voordat we financiering kregen voor het grote economische
onderzoek dat we willen doen voor, tijdens en na het evenement.’
Niels Klein Baltink is een van de studenten die zich vanaf het eerste moment
hebben gestort op de Giro. ‘In het kader van evenementmanagement zagen
wij mogelijkheden om iets groots van de grond te krijgen.’ Samen met Coen
Uijterwaal, Mats Gillissen, en nog vier anderen ging Niels op zoek naar
mogelijkheden om een evenement te organiseren. ‘Via Helen Basten van
SportService Nijmegen kwamen we in contact met Ronald Veerbeek, directeur
van de Stichting Zevenheuvelenloop. Hij wilde wel iets rondom de Stevensloop
op 13 maart doen. De Giro is dan nog ver weg, maar we kregen zoveel voordelen
in de schoot geworpen. Alleen al de tijdwaarneming die voor de New Balancechallenge
klaar staat om van de hardlopers de tijd ‘bergop’ te meten.’
Klein Baltink bevestigt dat hij veel leert in korte tijd. ‘Het is wat anders dan de
theorie in de collegebanken. Ik heb nu gezien hoe belangrijk het is om draagvlak
te creëren, contacten te onderhouden en te versterken. Ik ben binnen onze
commissie verantwoordelijk voor de communicatie tussen de verschillende
partijen. Met hulp van de professionals van de Zevenheuvelenloop lukt dat
aardig.’
Martine Willemsen begeleidt namens SGM een tiental studenten. ‘Zij gaan Jelle
Schoemaker helpen met de fietscampus. En verder hoort het bij de module die
ik geef dat ze ervaring opdoen als vrijwilliger bij zo’n groot evenement. Het gaat
er niet om dat ze zelf fietsen of van wielrennen houden. Maar hoe vaak krijg je de
kans om achter de schermen van zo’n groot evenement een blik te werpen?’
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen | 15

‘GAAN MENSEN MEER
FIETSEN DOOR DE
KOMST VAN DE GIRO?’
ONDERZOEK NAAR EFFECTEN
VAN GIRO-KOMST
Samen met de Radboud Universiteit onderzoekt HAN Sport en Bewegen in
opdracht van de Provincie Gelderland de effecten van de komst van de Giro naar
de regio. Onderzoeker en docent Willem de Boer is namens de HAN coördinator
van het hele project. ‘Het is de bedoeling dat er naar aanleiding van de resultaten
van meerdere deelonderzoeken één rapport wordt geschreven. Dat neem ik voor
mijn rekening.’
Er komt bijvoorbeeld een onderzoek naar het aantal bezoekers. De Boer: ‘Dat
gaat in samenwerking met een organisatie die het telefoonverkeer op die dagen
kan analyseren.’ De HAN tekent ook voor de berekening van de economische
impact. ‘De Radboud Universiteit gaat op het maatschappelijk vlak onderzoek
doen’, legt De Boer uit. ‘Zij kijken of mensen meer gaan fietsen door de
komst van de Giro. Of dat er meer en betere sociale cohesie ontstaat door de
wielerwedstrijd. Ook die resultaten komen in dat ene rapport.’
Verder gaan mensen natuurlijk (opnieuw) kennis maken met Gelderland. De Boer:
‘We willen weten of buitenstaanders door het evenement anders naar Gelderland
gaan kijken. Tot slot is er een evaluatie van de organisatie waar de Universiteit
van Utrecht de leiding over heeft. Inderdaad, zij hebben daar door de Tourstart
van vorig jaar veel ervaring mee.’ Studenten worden in deze onderzoeken alleen
zijdelings betrokken. ‘De opdracht kwam te laat om er afstudeeropdrachten aan
te verbinden. En zo’n onderzoek wordt ons visitekaartje, dat moet heel stevig in
elkaar steken. Daar kun je geen studenten mede verantwoordelijk voor maken.’
16 Sport en Bewegen

GIRO FIETS CAMPUS
LANGS NEGEN PLAATSEN
IN GELDERLAND
Workshops, Collegetours door een hoogleraar van de Universiteit
en een docent/onderzoeker van HAN Sport en Bewegen,
roze fietsen, een fietsenmaker, de GGD met nuttige informatie…
Het is teveel om op te noemen, maar het evenement dat door
tien tweedejaars studenten van SGM door de hele provincie
Gelderland wordt georganiseerd moet mensen van alle pluimage
trekken. Student Niels van Dijken is projectleider. ‘We komen
wekelijks bij elkaar. We hebben stakeholders aan ons gebonden,
denken na over de inrichting per plaats en zoeken contact
met wielerclubs en scholen uit de buurt.’
Van Dijken is enthousiast over de leerervaring. ‘En dat vindt
nota bene iemand die volgend jaar voor de gezondheidskant van
SGM gaat. Anderen zeggen dat dit de reden is waarom ze voor
deze opleiding hebben gekozen. Zij willen een baan rondom zo’n
evenement. Dat kan ik me overigens wel voorstellen. Het is mooi
te zien hoe we de theorie van bijvoorbeeld een bid schrijven of
een productie-programma maken, in de praktijk kunnen brengen.’
BIKE CHALLENGE NIJMEGEN
De Bike-Challenge is een evenement voor het hele gezin en vindt
op 13 maart plaats. Vanaf het Holland Casino aan de Waalkade
wordt vanaf een professioneel podium gestart, waarna er ‘bergop’
moet worden gesprint naar de finish bovenaan de Voerweg.
De Kids-Challenge start om 10.00 uur en de volwassenen zijn
vanaf 11.00 uur aan de beurt. ‘Toen de inschrijving nog niet
storm liep, zijn we ‘de boer op gegaan’, zegt Niels Klein Baltink.
‘We zijn gaan nadenken over een manier om op basisscholen de
bekendheid te vergroten. Ook Mercurius (de studentenvereniging
van wielrenners) en De Wedrenners (een zeer actieve groep
Nijmeegse fietsers) zijn mee gaan doen. UIteindelijk wil je toch
ook dat het evenement druk wordt bezocht.’
‘STUDENTEN
WILLEN EEN
BAAN
RONDOM ZO’N
EVENEMENT’
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen | 17

TRANSFERPUNT SPORT
EEN UITDAGENDE STAGE
Het Transferpunt Sport is een onderdeel van HAN Sport en Bewegen. Hier worden studenten begeleid door
onderzoekers op het gebied van Sports Economics & Strategic Sports Management. Dat gebeurt terwijl zij
vraagstukken beantwoorden die sportverenigingen bij het Transferpunt neerleggen. Riordan Alcalá is net
afgestudeerd aan Sport, Gezondheid en Management (SGM) en hij vond het een bijzondere ervaring om
stage te lopen bij het Transferpunt Sport. ‘Waar er misschien binnen de opleiding bij een kleine fout de
andere kant wordt opgekeken, zullen de verenigingen dit niet doen.’
Riordan Alcalá (links op foto): ‘Elk
jaar beginnen we weer vanaf nul.’
verschillen zijn. Het zoeken naar een oplossing of aanpassing die
passend en realistisch is voor de vereniging is uitdagend. Je leert in een
korte periode de theorieën toe te passen in de praktijk. Je leert ook om
‘out of the box te denken omdat de meeste verenigingen de traditionele
methodes al hebben geprobeerd maar niet zijn geslaagd in het vinden
van een oplossing.’
Riordan moest creatief zijn om de diversiteit aan vragen vanuit
verenigingen te kunnen beantwoorden. ‘Er komen verschillende (sport)
instanties met vraagstukken naar het Transferpunt Sport. Dit kan
bijvoorbeeld gaan over ledenwerving, beleidsvraagstukken of andere
aspecten. Mijn rol was om samen met deze instanties in gesprek te
gaan, om vervolgens samen met een partner binnen het Transferpunt op
zoek te gaan naar een passende en creatieve oplossing. Door middel van
de onderwijseenheden die de opleiding SGM aanbiedt, door zelfstudie
en door de kennis van begeleiders Jasper van Houten en Rob ter Horst
(onderzoekers HAN Sport en Bewegen, red.) konden we tot een passende
en creatieve oplossing komen.’
LEERZAAM
De stage bij het Transferpunt bracht Riordan langs een groot
aantal verenigingen, zoals N.E.C., Rapiditas, Cerberus, Kracht &
Vlugheid, Trekvogels, Squash en Fitness Centre Arnhem en Zwemen
Polovereniging De Zuidwesthoek. ‘Ik heb dit als heel interessant,
leerzaam en uitdagend ervaren. Door de variatie aan verenigingen kom
je met andere sporten in aanraking en dan merk je dat er toch duidelijke
OVERDRACHT
Verbeteringen voor het Transferpunt ziet de afgestudeerde SGM’er ook
wel. Zo zou er volgens hem meer continuïteit gecreëerd kunnen worden.
‘De studenten komen en gaan. Maar wanneer de nieuwe studenten
komen dan begint het weer vanaf nul en moeten deze studenten binnen
een half jaar weer op 10 staan.’ Door middel van een echte overdracht
zal de continuïteit volgens Riordan verbeterd worden. ‘Het zou leuk zijn
om door middel van een netwerkborrel aan het einde van de periode de
nieuwe studenten kennis te laten maken met de verenigingen. Wellicht
kan het hen in de toekomst helpen.’
Op de vraag of hij er veel aan heeft gehad in zijn ontwikkeling, reageert
Riordan enthousiast. ‘Voor mijn persoonlijke ontwikkeling is het goed
geweest om stage te lopen bij het Transferpunt Sport. Je leert theorieën
toe te passen in de praktijk. Ook leer je kritisch te zijn op de producten
die je inlevert bij de verenigingen. Waar er misschien binnen de
opleiding bij een kleine fout de andere kant wordt opgekeken, zullen de
verenigingen dit niet doen. Men verwacht immers een hoge mate van
kwaliteit om de problemen die er zijn op te lossen. Omdat je te maken
hebt met externe partijen leer je ook hoe je zakelijk moet communiceren
met deze partijen. Hierbij is het belangrijk dat je een band creëert met
de vereniging om de mogelijke problemen daadwerkelijk te begrijpen.’
Kijk voor meer informatie over het Transferpunt Sport op:
www.TransferpuntSport.nl
18 Sport en Bewegen

PROFESSOR ERIK SCHERDER ZET
NIJMEEGS ONDERWIJS AAN TOT BEWEGEN
‘I LIKE TO MOVE IT’
Daar was hij dan, professor Erik Scherder. De populaire wetenschapper
was in hoogsteigen persoon naar Nijmegen gekomen om een duwtje
te geven aan ‘Bewegend Leren’, een symposium georganiseerd
door de gemeente. De grootste zaal van de Lindenberg puilde uit,
nieuwsgierig keken de leraren en onderwijzers uit naar de grijs gekapte
enthousiasteling, die lastige wetenschappelijke kennis deelt op
een manier waarop elke docent jaloers is. Strekking van zijn verhaal:
‘Lichamelijke en geestelijke gezondheid begint bij dertig minuten
bewegen per dag.’
Nee, hij had zijn mobiele hersens niet meegenomen. Erik Scherders
schaterlach schalde door de Lindenberg toen hem naar het kleinood
werd gevraagd. ‘Soms ga ik zonder mijn hersens op stap.’ Desondanks
was Scherder de held van de middag. ‘Wat kan die man het leuk
uitleggen’, zei Renske Helmer, wethouder Sport van de Gemeente
Nijmegen. Helmer had namens de gemeente het symposium ‘Bewegend
Leren’ georganiseerd. ‘Het gaat ons om de ontwikkeling van het kind in
de breedste zin van het woord. Taal en rekenen is niet genoeg, zeker als
je weet dat bewegen goed is voor heel veel. Voor het lichaam, maar zoals
nu uit wetenschappelijk onderzoek blijkt, ook voor de geest.’
WITTE MASSA
Zo’n beetje alle Nijmeegse basisscholen waren op het symposium afgekomen.
Renske Helmer had voor haar boodschap geen betere promotor
dan Scherder binnen kunnen halen. ‘Kijk, hoe mooi’, vertelde de professor
dolenthousiast terwijl er een beeld van felgekleurde hersendelen
op het scherm achter hem verscheen. ‘Links zie je het beeld als iemand
niet beweegt, rechts van iemand die regelmatig sport. Zoals u allen weet,
gaat het in de hersenen niet om de grijze massa, maar om de witte. Anders
gezegd, om de verbindingen tussen de diverse hersendelen. Uit
onderzoek blijkt: hoe meer beweging, des te meer verbindingen.’
GEEN GELD
Eigenlijk is het dus zo klaar als een klontje en moeten de vakleerkrachten
beweegonderwijs zo snel mogelijk terug op alle scholen. Aldus werden
de bestuurders van Conexus (Jack van der Logt) en de Sint Josephscholen
(Rini Braat) uitgedaagd. Van der Logt: ‘Daar is helaas geen geld voor.
We gaan graag in op initiatieven die meer kinderen in beweging krijgen,
maar we moeten kijken hoe we dat in het onderwijs implementeren.’
Braat voegde toe: ‘Kijk, het is te duur om gymlokalen te bouwen en
vakleerkrachten aan te stellen, dus zetten we in op meer bewegen in de
klas en op het schoolplein. En aangezien er al heel veel gebeurt, moeten
we proberen om die ‘best practices’ in beeld te brengen. Dat kan veel
mensen inspireren.’
‘MIJN ZOON VOETBALT ACHTER DE LAPTOP’
Coen Breedveld, hoogleraar Sportsociologie en Sportbeleid aan de
Radboud Universiteit, vatte het probleem nog een keer samen. ‘Mijn
zoon van vijftien speelt elke dag. Hij komt thuis van school en gaat dan
eerst voetballen. Maar waar ik altijd buiten was, daar doet hij dat thuis
achter de laptop. Hij zit wel op een voetbalclub en traint daar twee keer
per week. Maar op zich is dat te weinig beweging. Het is vijf over twaalf,
we moeten echt snel maatregelen nemen.’
Dat laatste bevestigde ook Erik Scherder. Hij loodste het publiek langs de
problematiek van Diabetes II, waarschuwde voor te snelle tevredenheid
als het gaat om bewegen. ‘Het is dus niet genoeg om twee keer per
week een uurtje te sporten. Je moet proberen om elke dag 30 minuten te
bewegen. En dan bedoel ik ferm lopen, fietsen, dus meer dan alleen maar
een sloom wandelingetje.’
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen | 19

Het sporthart van...
In ‘Het sporthart van…’ komen medewerkers en studenten van HAN Sport en
Bewegen aan het woord over sporten waar hun hart sneller van gaat kloppen.
Sommigen zijn topsporter, sommige doen het puur omdat ze het leuk vinden.
Maar één ding hebben ze gemeen: sporten is een belangrijk onderdeel van hun
leven. Marcel Rözer interviewde een drietal over hun passie voor bewegen.
20 Sport en Bewegen

Wouter Jansen, 34 jaar, docent
Zijn hartje klopt voor voetbal en dat zal nooit veranderen. Hij is 34 een voetbalt bij
DVV in Duiven, in een vriendenteam. Ooit, ooit lang geleden dacht Wouter Jansen dat
hij hét ging maken in het profvoetbal. Hij ging van DVV naar Rheden en op 17-jarige
leeftijd naar De Graafschap. Na twee jaar in de jeugd, klopte hij aan de deur bij het
eerste elftal. En verdomd, deze werd open gedaan. Althans, daar leek het op. Want
na twee jaar vechten en erin en eruit had hij er genoeg van en koos hij voor de studie
bedrijfswetenschappen. ‘Maar ik bleef natuurlijk wel voetballen. Nu is het om The
Fun, van verzamelen (doen we vrij laat, als de tegenstander al aan de warming up
zit gaan wij ons omkleden), een wedstrijd spelen en daarna eindeloos ouwehoeren
over wat er goed en wat er mis ging. ‘En dat laatste is natuurlijk een eindeloze lijst.’
Katrijn Opstoel, 24 jaar, docente
‘Ik heb van jongsafaan geturnd. Eigenlijk vanaf het moment dat ik kon lopren. Ik
moest stoppen omdat ik teveel last kreeg van blessures. Ik ben trainingen gaan
geven, omdat ik met turnen bezig wilde zijn. En toen hoorde ik dus drie jaar geleden
over het paaldansen. Ja natuurlijk moet je op een feestje uitleggen waarom je
aan paaldansen doet, maar het is al minder erg dan een paar jaar geleden. Het is
aanvaard als een heuse sport en dat is het natuurlijk ook. Ik vind het eigenlijk ook
wel cool. Ik heb een paal in mijn woonkamer en ik oefen dus veel thuis. Het is een
combinatie van kracht en techniek en je kunt jezelf uitdagen net als bij het turnen. Ik
vind het zo leuk dat ik er les in ben gaan geven. En het mooie is dat er vrouwen in alle
soorten en maten op af komen. Jong en oud ook. Het is hartstikke leuk om te doen. En
nee, ik denk niet dat ik goed genoeg word om aan kampioenschappen mee te doen.
Maar dat hoeft ook niet.’
Kirsten Klein Willink, studente ALO
‘Toen ik vijftien was en een snuffelstage moest kiezen heb ik me gemeld bij de
sportschool in mijn woonplaats Geesteren. Ik vond vanaf dat moment de sport
geweldig, en dan bedoel ik dansen, bewegen op muziek. Ik geef vanaf mijn
zeventiende les en ik doe dat inmiddels drie dagen per week. Wat er leuk aan is?
Haha, bij de goeden raak ik uitgedaagd en bij de mindere goden zie ik op een gegeven
moment een lach op het gezicht. Dat is onbetaalbaar en daar doe ik het voor. Ik heb
nu een man in de les die er echt weinig van kan, maar als ik hem zie genieten, dan is
mijn dag goed. Idealiter kan ik met mijn ALO-diploma aan de slag als gymdocent en
dan blijf ik in de avonduren lesgeven.’
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen | 21

MASTER SPORT- EN BEWEEGINNOVATIE
VERBINDERS IN
DE SPORTWERELD
Lydia Germans en Paul Klotz volgen op dit moment de master Sport- en Beweeginnovatie van HAN Sport
en Bewegen. Al snel vonden ze elkaar in een gezamenlijke passie voor jongeren, sport en een gezonde
leefstijl. Hun ambitie? De sport- en beweegwereld verbeteren door verbindingen te leggen tussen
onderwijs, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties.
22 Sport en Bewegen

‘Ons doel is om bedrijven en maatschappelijke organisaties
rondom het thema sport en bewegen, beter te verbinden
met het onderwijs’, aldus Lydia. ‘Studenten leren veel in het
klaslokaal, maar in het werkveld worden de echte innovaties
ontwikkeld. Een doorlopende lijn tussen VO/MBO en HBO, én een
samenwerking met bedrijven kan de impact van deze sportieve
innovaties vergroten. Zo kunnen HBO-studenten onderzoek
doen en innovatieplannen ontwikkelen, VO en MBO leerlingen
kunnen deze innovaties in de praktijk brengen. Op die manier kan
onderwijs een enorme bijdrage leveren aan de maatschappelijke
organisaties in de eigen omgeving. Dat kan bij ouderen, kinderen,
gehandicapten, in de sportverenigingen of in de wijk.’
VERBINDING
De twee masterstudenten zien veel kansen door studenten te
koppelen aan de vraag uit het werkveld en vice versa. ‘De toekomst
in de sport en in het onderwijs ligt wat ons betreft vooral in deze
verbinding. We willen een omgeving creëren waarin onderwijs,
studenten en bedrijfsleven kunnen samenwerken om creatieve
ideeën en projecten om te zetten in toepasbare innovaties’, vindt
Lydia.
Paul: ‘Ons eerste project is tijdens een side-event van de Giro in
Arnhem. Het wordt een samenwerking tussen Rijn IJssel CIOS,
de HAN-master en het fietsmerk Merida. We laten jongeren
kennismaken met moderne E-bikes en doen onderzoek naar
hun beeld van en hun ervaringen met E-bikes. Voor Merida
biedt dit nieuwe marktinformatie, PR of mogelijkheden voor
maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het onderwijs kan
de impact van innovaties vergroten door het verkrijgen van
materialen, financiering of netwerk en PR.’
MASTER
Lydia: ‘In de master hebben we geleerd om vanuit een
maatschappelijke vraag partijen te verbinden en nieuwe
oplossingen te ontwikkelen, in dit geval door een nieuwe
verbinding op te zetten tussen partijen die niet vanzelfsprekend
met elkaar samenwerken. Tijdens de opleiding hebben we een
gezamenlijke ambitie gevormd en de vaardigheden ontwikkeld
om deze ambities te realiseren. Hiervoor is niet alleen kennis nodig
van sportinnovatie maar ook hoe je goed onderzoek doet en hoe
je van een idee komt tot daadwerkelijke toepassing in de praktijk.
Netwerkvorming, financiële onderbouwing en veranderkundige
vaardigheden zijn belangrijke aspecten die we geleerd hebben.’
Paul vult aan: ‘Er worden elke dag duizenden ideeën geboren
maar slechts weinigen halen de eindstreep. De master heeft mij
niet alleen geleerd hoe ik creativiteit omzet in innovatie, maar
ook hoe je een idee daadwerkelijk handen en voeten geeft. Verder
is deze studie een goede manier om jezelf te verbeteren en eens
vanuit een ander perspectief te leren kijken. Kansen gebruiken
om de sport naar een nieuwe toekomst te brengen. Innovatie
moet ook een belangrijke plek op de scholen krijgen. We moeten
de creatieve talenten van jonge mensen niet weglaten maar juist
gebruiken. Door de strakke regel- en organisatiecultuur raken
we dat nogal eens kwijt. Het is goed om studenten de kans te
geven naar creatieve oplossingen te zoeken. Problemen moeten
uitdagingen worden.’
Lydia Germans is werkzaam als docente
bewegingsonderwijs en BSM (Bewegen Sport en
Maatschappij) én projectleider Gezonde School op het
Christelijk Lyceum in Veenendaal. Naast hardlopen,
zwemmen en fietsen is ze dol op alle vakantiesporten
zoals surfen, skiën, snowboarden en bergwandelen.
Paul Klotz is docent aan het CIOS in Arnhem, projectleider
GIRO 2016 en Sport Experience Center CIOS Arnhem en
tevens coördinator voor samenwerkende vmbo scholen.
Als opleider Snowsport (skiën en snowboarden voor
internationale licentie) en mountainbike is hij vaak
in de Alpenlanden. Favoriete sporten: outdoor, skiën,
mountainbiken en racefietsen.
MASTER SPORT- EN BEWEEGINNOVATIE
De Master Sport- en Beweeginnovatie richt zich op sport- en
beweegprofessionals die werkzaam zijn binnen verschillende domeinen
van sport, bewegen en gezondheid. Ze worden opgeleid om binnen hun
eigen beroepspraktijk te ‘innoveren’ en bij te dragen aan de ontwikkeling
van hun vakgebied en de sector. Ze zijn in staat vanuit een inhoudelijke
oriëntatie en het slim combineren van bestaande kennis en inzichten,
vaak ontleend aan andere sectoren, werkvelden en kennisdomeinen, het
werkveld te vernieuwen. ‘Innoveren’ wordt hierbij gezien als duurzame
vernieuwing of als vergroting van het zelf ontwikkelend vermogen van
een organisatie, sector of beroepsgroep. In veel innovatiebenaderingen
wordt pas gesproken van ‘innovatie’ wanneer er daadwerkelijk sprake is
van succesvolle, maatschappelijke toepassing van een nieuw, kansrijk
idee. Het draait dus vooral om de vertaling van idee naar de praktijk. Dit
is ook het uitgangspunt van de master.
www.han.nl/msbi
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen | 23

wie iets met sport heeft leest sportboeken
IK HEB AL EEN BOEK
In deze rubriek zoomen we in op de beste sportboeken. We kiezen telkens actuele
sportboeken en zoomen in op de Top 10 van beste sportboeken ooit. Daarin recenseren
we dan telkens één boek.
De Ronde van Italië – Erik Brouwer in De Muur
Met de Giro in aantocht - Gelderland maakt zich op voor een roze feest - is het hoog tijd voor een aantal
aangename en leerzame uren, waarin het begrip en eventueel de liefde voor het Italiaanse wielrennen wordt
gewekt. Of verder aangewakkerd. Want wie ooit in Italië was, die weet van de sportgekte. Sportschrijver Erik
Brouwer dook enkele jaren geleden – we schrijven 2007 – in de Ronde alsof hij Dino Buzatti was. Buzatti maakte
van de Giro een ronde vol romantiek en Italiaans drama. En misschien is het dat ook wel.
En een kijktip: De echte wielerfreaks weten natuurlijk al lang dat Stars and Watercarriers van Jörgen Leth De
Wielerfilm aller tijden is. Maar vooruit, we zeggen het hier nog één keer: voor de jongere wielerliefhebbers
en voor romantici: ga kijken naar Stars and Watercarriers, de film staat op YouTube. De Giro van 1973 wordt
bekeken door de lens van een ouderwetse filmcamera. Legendarische scène: het peloton stopt bij een café en
mag gratis winkelen in de drankvoorraad. Met glazen flessen wijn, bier en limonade zoeken de waterdragers
even later naar hun kopmannen in het peloton. Toen was wielrennen nog heel gewoon.
Luis Suarez – Sid Lowe
Je kunt een hekel aan hem hebben, de man die sportiviteit menigmaal aan zijn laars lapte en zo kinderlijk en
gestoord is dat hij zijn tegenstanders bijt. Maar als je de biografie van Luis Suarez (door Sid Lowe) leest, komt
alles in een ander daglicht te staan. De kleine Luis die tot zijn zesde in Salto (Uruguay) woonde en daarna
in een slechte wijk van Montevideo terechtkwam. Waar hij drugsdealers en snuivers moest ontwijken om te
kunnen voetballen. Nee, als hij nog niet gescoord had kreeg een medespeler echt geen bal meer. Eerst Luis!
Hij had veel tegen, want hij leefde in zijn puberteit niet echt voor het voetbal. Het respect stijgt nog wat verder
als je leest dat Suarez bij Nacional (een topclub in Uruguay) uit werd gescholden voor ezel en klompvoet.
Hij kon maar net meekomen en miste al heel vroeg zijn jeugdliefde die in september 2003 naar Barcelona
verhuisde. Drie maanden later reisde Luis haar met geleend geld achterna. Zie je het voor je? De 16-jarige
Suarez die door Barcelona struint met zijn vriendinnetje. Als hij door FC Groningen wordt gekocht mag zij van
haar ouders bij hem gaan wonen. Hij is 19, zij 17. Samen veroveren ze de voetbalwereld. Samen, want alleen
had hij het nooit gered. ‘Ik MOET winnen’, zegt Suarez en hij meent het ook nog.
top 10 In willekeurige volgorde
sportboeken aller tijden
1 Open, de biografie van André Agassi
2 De proloog, Bert Wagendorp
3 Chez Stans, Jan Mulder
4 Wij waren de besten, Auke Kok
5 Sacred Hoops, Phil Jackson
6 Futebol, Alex Bellos
7 Moneyball, Michael Lewis
8 Het Gevecht, Norman Mailer
9 Nadal, biografie van een fenomeen
10 De renner, Tim Krabbé
24 Sport en Bewegen
Moneyball
Ongetwijfeld zijn er voetbalclubs die proberen om het
succesmodel van Billy Beane te kopiëren. Van wie? Van
Billy Beane. De honkbalspeler die ging werken voor de
Oakland Athletics en die door een revolutionair reken- en
scoutingmodel zijn club omhoog stuwde in de vaart der
volkeren. Beane werd wereldberoemd, zelfs buiten Amerika
waar de statistieken in de topsport lang niet de rol vervullen
die ze in The States hebben. Moneyball werd verfilmd met
Brad Pitt in de hoofdrol en dat is natuurlijk vragen om een
romantisering van de werkelijkheid. Maar toch, het verhaal
blijft overeind. De sportliefhebber die ooit een mooie baan wil in de sport die MOET
dit boek lezen. Of op zijn minst de film zien. Waarom? Omdat je het met een slim
idee heel ver kunt schoppen. Robert Eenhoorn, ex-honkballer en als algemeen
directeur aan de slag bij AZ in Alkmaar, haalde Beane inmiddels als adviseur van de
club binnen. Let op AZ dus!

VOETBALTRAINER IN CHINA
NI HAO
Mijn naam is Koen Stein, geboren en getogen in Warnsveld (Gelderland).
Sinds februari 2015 ben ik afgestudeerd SGM’er (Sport, Gezondheid en
Management) van de HAN. Per 1 december 2015 ben ik aan de slag gegaan
als fulltime voetbaltrainer in China voor een Nederlands project dat China
moet gaan helpen bij het verwezenlijken van een droom. Het worden van
Wereldkampioen voetbal!
Naast mijn studie en werk heb ik altijd bij mijn voetbalclub (v.v. Warnsveldse
Boys) een functie vervuld als jeugdtrainer, en later zelfs als seniorentrainer.
Voetbal is en zal altijd mijn passie blijven, met name het trainersvak. Het zal
je dan ook niet verbazen dat ik geen twee keer heb moeten nadenken om te
solliciteren voor de functie van fulltime voetbaltrainer in China.
Waarom China? En wat heeft dat land (ineens) met voetbal? Dit waren
veelgestelde vragen van mensen in mijn omgeving toen ik kenbaar maakte
dat ik zou gaan vertrekken. Wel, de huidige Chinese president is helemaal gek
van voetbal en ziet voor zijn land een mooie rol binnen het mondiale voetbal
weggelegd. Er is dan ook wettelijk aangenomen dat schoolkinderen tussen
de 6 en 18 jaar minimaal twee uur in de week voetbaltraining krijgen als
onderdeel van hun sportlessen. Wat uiteindelijk tot Chinees voetbalsucces
moet gaan leiden op het WK voetbal van 2030! Mijn Nederlandse werkgever
HPSS heeft zich, in samenwerking met René Meulensteen, aangemeld bij de
Chinese overheid als ideale partner om meer voetbalexpertise naar China te
halen en de kwaliteit van het Chinese voetbal een boost te kunnen geven.
Momenteel verblijf en werk ik alweer ruim twee maanden in Tianjin, een
stad van 20 miljoen mensen met een oppervlakte nagenoeg zo groot als
geheel Nederland… een mega havenstad op ruim 100 km van hoofdstad
Beijing. Het bevalt mij hier prima en het leven is te vergelijken met het leven
in Nederland. De algemene en persoonlijke hygiëne van Chinezen blijft wel
een punt waarover ik mij blijf verbazen…soms te smerig voor woorden. Wat
mijn werkzaamheden betreft geef ik dagelijks voetballes aan kinderen van
de Xiangshan Dao Primary School als onderdeel van hun gymles, daarnaast
ben ik trainer/coach van het schoolvoetbalteam dat wekelijks traint en zo af
en toe een wedstrijd/toernooi speelt. Als laatste ben ik bezig om samen met
twee andere Nederlandse collega’s (die elk ook op een andere school in de
stad werkzaam zijn) naschoolse voetbalactiviteiten op te zetten en aan te
bieden. Dit alles met als doel om Chinees voetbaltalent op te sporen en de
mogelijkheid te geven om zich verder te ontwikkelen richting het mondiale
profvoetbal.
Dat er nog een lange weg te gaan is blijkt iedere dag maar weer. Ik moet
kinderen blijven vertellen dat het bij voetbal niet toegestaan is om de bal
even met je handen te stoppen of goed te leggen om vervolgens te gaan
schieten of verder te dribbelen. Het is en blijft een proces dat met vallen en
opstaan zal gaan verlopen, aangezien de Chinese maatschappij en cultuur
niet bepaald voetbalminded zijn, zoals dat in Nederland het geval is. Voetbal
vraagt van spelers/speelsters dat zij zelf initiatief nemen en keuzes maken
op basis van hun intuïtie en creativiteit. In China, waar het op scholen
niet wordt gestimuleerd om creatief en proactief te zijn, zal onze grootste
uitdaging zijn om toch enige mate van verandering bij deze kinderen teweeg
te brengen om ook in het voetbal tot grote hoogte te kunnen stijgen.
Met vriendelijke groet vanuit China,
Koen Stein
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen | 25

SYMPOSIUM TALENTONTWIKKELING
OOG VOOR
TALENT
De grootste zaal van het onderwijsgebouw
op Papendal puilde uit op 21 januari van dit
jaar. Het HAN Centre of Expertise Sport &
Talent organiseerde in samenwerking met
BVO Vitesse en Topsport Gelderland een
symposium over talentontwikkeling en wist
zich verzekerd van voldoende aandacht. ‘We
hebben Geir Jordet als keynote-speaker’,
glunderde Sebastiaan Platvoet van HAN
SENECA Talent Identification & Talent
Development.
Geir Jordet is een Noorse wetenschapper die zich bezighoudt met de
psychologische aspecten van één sport: voetbal. ‘Dit is tegenstelling
tot veel onderzoekers die één psychologisch aspect van verschillende
sporten bekijken’, legde hij uit. Jordet is vooral bekend van zijn
onderzoek naar penalty’s, een fenomeen dat in de Nederlandse voetbalen
sportwereld kan rekenen op warme aandacht.
vertaalslag
Voordat Jordet zijn indrukwekkende presentatie gaf, was hij op deze
dag gelegenheidsdocent bij een Masterclass. Zowel studenten van de
Rijksuniversiteit Groningen als van HAN Sport en Bewegen toonden
zich enthousiast over de bevlogen bewegingswetenschapper. En ook
tijdens het symposium zat iedereen op het puntje van zijn stoel. ‘Ik had
nog makkelijk een paar uur kunnen luisteren naar die man’, zei een van
de deelnemers. ‘Heel boeiend’, vond een ander. ‘En het was helemaal niet
erg dat er alleen voorbeelden uit het voetbal waren. De vertaalslag naar
andere sporten was zo gemaakt.’
vitesse
In het kennis en ervaringsfestival dat volgde was er ruimte om te
snuffelen aan diverse aspecten van talentherkenning en -ontwikkeling
anno 2016. Zo gaven jonge trainers van Vitesse een workshop hoe
de zoektocht naar talent op het splinternieuwe sportcentrum van de
26 Sport en Bewegen

‘niET ALLEEN
VOORBEELDEN
UIT HET VOETbal’
Arnhemse club plaatsvindt. Topsport Gelderland vertelde over het
project Loopland Gelderland en in de mentale kamer werden tests
afgenomen over de invloed van mentale druk op prestaties. Wietske
Idema die namens het Centre of Expertise Sport en Talent in nauw
contact staat met PSV vertelt over de workshop die werd gegeven
door Sander Roege, mental coach bij de Eindhovense club. ‘Ik doe
veel met Sander en de jeugdtrainers van PSV rondom het thema
zelfregulatie. Hij had een leuk spel bedacht om de deelnemers
bewust te maken van de invloed van mentale druk.’ Roege hield op
Papendal in een van de lokalen de NK dobbelsteengooien, waarbij
willekeurig gekozen mensen een aantal dobbelstenen in een bakje
moest gooien. Daaruit kwamen twee winnaars die in een finale
moesten strijden voor de zege. De overige mensen werd gevraagd
om de finalisten fanatiek te steunen of te bekritiseren. Idema: De
conclusie was dat je door druk en prestatie ofwel beter of juist
minder goed presteert. Dat verschilt dus per individu en daarom
moet je elk persoon dus ook verschillend benaderen. Als begeleider
moet je daar dus op individueel niveau naar kijken.’
wakkerschudden
Een heikel thema als leeftijdsselectie kwam aan bod in de workshop
van Tamara Kramer en John Dierx, beiden werkzaam voor HAN
SENECA Talent Identification & Talent Development. Kramer: ‘Het
blijft een issue dat kennelijk lastig is voor scouts. We hebben filmpjes
laten zien waarin jonge volleybalsters eerste spelen met rugnummers
die corresponderen met hun kalenderleeftijd, dus de oudste met
nummer een, enzovoort. Daarna wisselen ze van shirt en spelen op
volgorde van ‘biologische leeftijd’. Het was de bedoeling om mensen
wakker te schudden en anders te kijken naar de ontwikkeling van
talenten.’ Dat laatste is volgens Sebastiaan Platvoet, tevens teamleider
van het Centre of Expertise Sport en Talent, prima gelukt. ‘De
belangstelling was overweldigend, al vonden sommigen de tijden van
het talentenfestival te kort. Maar dat hou je altijd. We wilden mensen
laten kennismaken met wat wij en onze partners zoal doen. Als ze
meer willen weten kunnen ze ons volgen op onze website www.han.nl/
sportentalent of via ons blog www.goudenkansen.eu.
Als afsluiting van het symposium ging het gezelschap naar de overkant,
naar het nieuwe trainingscomplex van Vitesse. Daar was een heerlijk
winterkostbuffet, voordat een paneldiscussie met Marije Elferink-
Gemser (aftredend lector Talentherkenning en - Ontwikkeling), Minke
Booij (ex-hockeyster en manager vrouwenvoetbal bij de KNVB) en
SilkeMinke Booij (ex-hockeyster en manager vrouwenvoetbal bij de
KNVB) en Silke van Ginkel (studente Bewegingswetenschappen en ALO
alumnus) de dag besloot. De conclusie was even voor de hand liggend
als inspirerend: er is nog een wereld te ontdekken als het gaat om talent.
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen | 27

DE FACILITATORS VAN HAN SPORT EN BEWEGEN
MATERIAALMAN,
REPARATEUR EN
VRAAGBAAK
Je ziet ze elke dag tussen tien en vier uur rondlopen op het
Radboud Sportcentrum: de facilitators van HAN Sport en
Bewegen. Ze ondersteunen docenten en studenten met
sportlessen, zien toe op een juist gebruik van de zalen,
het materiaal en de geluidsapparatuur en zorgen dat alles
weer op zijn plek komt. Ze zijn er als een extra service voor
docenten en studenten, maar soms zijn ze ook ‘gewoon’
reparateur, vraagbaak of doen ze mee aan rollenspellen
bij bijvoorbeeld leefstijlcoaching. Werken hoeven ze
eigenlijk niet meer, maar de passie voor sport, studenten en
onderwijs heeft hen hier gebracht. Iedereen kent ze, maar
wie zijn deze vrijwilligers?
Ben je docent of student en wil je gebruik
maken van zalen, materialen of de expertise
van de facilitators dan kun je ze bereiken op
het centrale nummer 06-55291318.
Sjaak Rikken (60)
LAATSTE BAAN: Manager facilities bij de
Sociale Verzekeringsbank EXPERTISE:
Sportmaterialen beheren, repareren en zelf
maken zoals recent een aantal balance boards,
ICT WAAROM? Ik vind het leuk om actief bezig
te zijn en als dat dan ook nog in een omgeving
met jongeren is, dan is dat helemaal perfect.
LEUKSTE MOMENT: De kerstbijeenkomst van
HAN Sport en Bewegen bij Lux en het Arsenaal.
28 Sport en Bewegen

Marianne van Gessel (64)
LAATSTE BAAN: Docent bewegingsonderwijs
aan een school voor voortgezet speciaal
onderwijs. EXPERTISE: Sportmassage,
bewegingsonderwijs WAAROM? Ik heb
jarenlang met veel plezier gewerkt als
docent lichamelijke opvoeding waarbij
de uitdaging bestond uit het creatief,
oplossingsgericht en vooral adaptief werken
met leerlingen. LEUKSTE MOMENT: Ik geniet
van de momenten dat de studenten zelf les
moeten geven.
Ed Melchiors (67)
LAATSTE BAAN: Leraar/counseler en
tourleider bergsport. EXPERTISE:
Kliminstructie, lifestyle rollenspellen
WAAROM? Ik wil graag betrokken blijven
bij vernieuwing van sportopleidingen
voor jonge mensen. LEUKSTE MOMENT:
Assisteren bij leefstijlgesprekken en het
lekkerste moment was het kerstetentje
met alle docenten met een workshop als
voorafje.
Toine Lamers (74)
LAATSTE BAAN: Docent celbiologie en histologie
aan de Radboud Universiteit (tot 2006) en nog
steeds aan Mondzorgkunde bij de HAN.
EXPERTISE: Voetbal, volleybal, meerweekse
wandeltochten.
WAAROM: Ik voel me zeer goed als ik me onder
studenten bevindt.
LEUKSTE MOMENT: Als studenten gymles aan
elkaar geven en zeer serieus doen alsof ze
kinderen zijn. Ik werd ooit gevraagd mee te doen.
Als oude man je gedragen als een kind van tien:
geweldig!
Cor van Ooijen (65)
LAATSTE BAAN: Financial controller UMC
Radboud. EXPERTISE: Spinning, voetbal,
volleybal, fietsen WAAROM? Wanneer je niet
meer werkt, mis je de dagelijkse contacten.
Via deze functie ga je weer nieuwe contacten
opbouwen en de combinatie met sport vind
ik prachtig. LEUKSTE MOMENT: Tijdens het
volleyballen met vluchtelingen was er een
moment dat een speler in botsing kwam met
een andere speler. Hij bleef liggen en leek
zwaar geblesseerd, maar opeens sprong hij
op en holde hard lachend weg. Sindsdien
vragen we nog steeds elke week lachend
hoe het met z’n knie gaat.
Fien Hüsken (63)
LAATSTE BAAN: Docent biologie HAVO en
VWO EXPERTISE: Diverse sporten (skiën,
fietsen, zwemmen, schaatsen, wandelen),
koken, moestuin, zingen, fysiologie,
anatomie. WAAROM? Contacten met
studenten en docenten in combinatie met
affiniteit met sport en bewegen. LEUKSTE
MOMENT: Mijn gesprekjes met Herman, de
buiten groundsman. Die heeft namelijk altijd
iets leuks te vertellen en is ook altijd in voor
een geintje!
GEU Siebenga (68)
LAATSTE BAAN: Bankdirecteur, daarna een
tijdje zelfstandig financieel strategisch adviseur
EXPERTISE: Atletiektrainer, personal coach,
marathonloper, fietsen, zwemmen. Verder help ik
allochtone jongeren met discriminatieproblematiek
en aanpassingsproblemen. WAAROM? Ik wil
graag iets doen met mijn ervaring als sporttrainer
en houd graag contact met de werkvloer. LEUKSTE
MOMENT: Een prachtig gereorganiseerde grote
berging sportmaterialen, die na een lesuur tot
een chaos was verworden en die ik daarna met
een voldaan gevoel aan de volgende docent kon
overlaten.
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen |
29

NIEUWE INNOVATIE
JUBILEUM HAN SENECA
Het jaar 2016 is er één dat voor HAN
SENECA speciaal is. Het jaar waarin het
expertisecentrum voor sport, arbeid en
gezondheid haar 17,5-jarig jubileum viert,
begon in januari met de opening van het nieuwe
innovatielab. Waar HAN SENECA ruim zeventien
jaar geleden ontstond binnen de toenmalige
Faculteit Gezondheid, is het nu nog meer een
verbindende schakel tussen het Instituut
Paramedische Studies (IPS) en HAN Sport en
Bewegen, de onderzoekswereld en de praktijk.
Het nieuwe innovatielab is een leerwerkplek voor onder andere
studenten van IPS (met name fysiotherapie) en studenten van HAN
Sport en Bewegen. Daarnaast is het helemaal een state of the art
eerstelijns zorgpraktijk. Denk hierbij aan de nieuwste technieken zoals
een DEXA scan en een videoanalyse lab. Het is gebouwd om de service
naar het werkveld nog verder te vergroten en om zowel studenten van
HAN Sport en Bewegen als die van Paramedische Studies een platform
te bieden waar zij kwalitatieve praktijkervaring kunnen opdoen. Het
moet nog meer aansluiten bij de behoeften van zowel studenten,
onderzoekers, medewerkers, consumenten als het werkveld.
30 Sport en Bewegen
Tussen 1999 en heeft het expertisecentrum een groot aantal wijzingen
ondergaan. Zo ontstond het dus vanuit de toenmalige Faculteit
Gezondheid (voorloper van de huidige Faculteit Gedrag, Gezondheid
en Maatschappij (GGM) in het kader van studievernieuwing bij de
opleiding Fysiotherapie, waarbij meer nadruk kwam op preventie.
Vervolgens werd de opleiding Sport, Gezondheid en Management
(SGM) ontwikkeld, waarna ook de ALO startte. Volgens de regels van
de HAN waren er minimaal twee opleidingen in hetzelfde themagebied
nodig om een nieuw instituut te starten. Zo werd HAN Sport en
Bewegen gelanceerd, destijds nog onder de naam Instituut Sport- en
Bewegingsstudies (ISBS). Niet veel later ontstond ook de opleiding
Sport- en Bewegingseducatie (SBE).

De Molkenboerstraat
Toenmalig conciërge Wim Rusman op
de Ubbergseveldweg
NEC-coryfee Navarone Foor
wordt gemeten
LAB GEOPEND
Waar het begon:
het Bisschop
Hamerhuis
Hardloop clinics
Een overzicht van de ontwikkelingen rondom HAN SENECA en HAN Sport en Bewegen tussen 1999 en nu:
1999: Ontstaan HAN SENECA vanuit toenmalige Faculteit Gezondheid – Locatie: Bisschop Hamerhuis
2002: Start met opleiding Sport, Gezondheid en Management (SGM) – Locatie: Ubbergseveldweg en Bisschop Hamerhuis
2006: Start met opleiding Leraar Lichamelijke Opvoeding (ALO)
2006: Ontstaan Instituut Sport- en Bewegingsstudies (ISBS)
2008: Start met opleiding Sport- en Bewegingseducatie (SBE) – Locatie: Professor Molkenboerstraat 3
2010: Sportmedisch Adviescentrum HAN SENECA vestigt zich op Kapittelweg 33
2012: Naamswijziging Instituut Sport- en Bewegingsstudies (ISBS) in HAN Sport en Bewegen
2014: Verhuizing van de Professor Molkenboerstraat 3 naar het Gymnasion (Heyendaalseweg 141)
2016: Opening nieuwe innovatielab HAN SENECA, dat als leerwerkplek gaat dienen voor studenten van het Instituut Paramedische Studies en HAN
Sport en Bewegen
2017: Samengaan Sport- en Bewegingseducatie (SBE) en Sport, Gezondheid en Management (SGM) in nieuwe opleiding Sportkunde.
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen |
31

‘Willen
winnen
en niets
is genoeg’
Roy van Eck
Roy van Eck (20) is student Academie voor Lichamelijke Opvoeding
(ALO), woont samen met zijn ouders en zijn jongere zus in Boxmeer
en is jockey. Met zijn 1 meter 72 en 62 kilo is hij eigenlijk net iets te
groot en te zwaar voor die sport.
Hoe komt iemand op het idee om jockey te worden?
Daar ben ik echt in gerold. Bij ons thuis hebben we altijd paarden
of pony’s gehad en mijn vader reed ook paard. Ik zat als kind vaak
op de pony’s, ik was licht en durfde alles. Op mijn negende reed ik
mijn eerste koers en daarin viel ik erg op. Sindsdien ben ik er niet
meer mee gestopt.
Wat moet een goede jockey kunnen?
Het is een moeilijke sport waarbij veel komt kijken. Je moet een
levend beest van 600 kilo kunnen aanvoelen en besturen. De
paarden waarmee ik race zijn niet van mij en zie ik vaak voor het
eerst bij de wedstrijd. Dan heb je veel ervaring nodig. Ik heb in mijn
leven al erg veel verschillende paarden bereden. Inmiddels herken
ik dus wel een paar types.
Wat moet je er voor laten?
Mijn gewicht en conditie zijn heel belangrijk. Dat betekent
veel afvallen en een strak dieet. Ik heb vroeger op hoog niveau
gevoetbald maar een minuut met 70 kilometer per uur racen is
zwaarder dan een hele wedstrijd in de hoofdklasse. Ik sta dan ook
elke dag om 6 uur op om een paar uur met paarden te trainen. Dan
naar school en in de avond vaak nog hardlopen en naar de sauna om
op gewicht te blijven.
Hoe hou je dat vol?
Omdat ik in de topsportklas van ALO zit, kan ik het combineren met
studie. En verder zit mijn motivatie vooral in de passie voor paarden
en mijn mentaliteit als sporter: willen winnen en niets is genoeg. Ik
ben dan ook erg trots op mijn overwinningen vorig jaar in Duitsland
en Frankrijk.
Wat levert het jou op?
Behalve een aardig bedrag dat ik ermee verdien, zie ik veel van de
wereld. De koersen zijn over de hele wereld, soms met wel duizenden
bezoekers. De eigenaren van de paarden betalen de reizen en mijn
vergoeding. Maar de combinatie tussen paarden en snelheid geeft
me een enorme kick.
Wat doe je over drie jaar?
Dan hoop ik hetzelfde te doen als nu. Het gaat super goed en ik heb
er veel plezier in.